Aan de leden van de Raad van de Gemeente Buren Postbus BA MAURIK. RI/14/01474 IZ/J.W.H. Ciiristiaans. verzonden: 2 O Mf 2014

Transcriptie

1 Aan de leden van de Raad van de Gemeente Buren Postbus BA MAURIK uw brief van: 28 maart 214 Maurik, 28 maart 214 uw kenmerk: ons kenmerk: behandeld door: bijlage(n): onderwerp: RI/14/1474 IZ/J.W.H. Ciiristiaans overdraciitsdocument decentralisaties sociaal domein verzonden: 2 O Mf 214 Geactite iieer/mevrouw, In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart jl. ontving u een overdractitsdocument met informatie over zaken die op rol staan of al in gang zijn gezet (RI/14/1383). U verzoctit om aanvuliende overdraciitsinformatie over de decentralisaties in liet sociaal domein. In deze brief treft u de gevraagde informatie aan. Met vriendelijke groet, Burgemeestór-én wethqustef9>van Buren, llllll llllll Illll llllll Illll llll Illll Illll Illll Illll Illll llll llll 1 De Wetering 1 Postbus BA Maurik Tel.: Fax: (344) gemeente@buren.nl KvK: Bank Nederiandsche Gemeente IBAN nummer: NL27 BNGH BTW: NL B2

2 Aanvullend overdrachtsdocument drie transities sociaal domein 18 maart 214 Vanaf 1 januari 215 l<rijgen gemeenten er op liet sociale domein veel taken bij. Met dit aanvullende overdrachtsdocument schetsen we in het kort de opgave, omvang en planning van de drie transities: Jeugdzorg, AWBZ/Wmo en Participatie 2

3 1. Transities AWBZAA/mo en Jeugdzorg Inhoudelijke ambitie Zorg dichter bij de mensen brengen; Uitgaan van mogelijkheden in plaats van de beperkingen van mensen; Samenhang aanbrengen in de ondersteuning en zorg rond één gezin of huishouden; Keuzevrijheid van mensen waarborgen Financiële noodzaak Burgers doen steeds meer beroep op door de overheid aangeboden ondersteuning; De overheid heeft minder financiële middelen tot haar beschikking; De verzorgingsstaat is op de bestaande manier financieel niet langer houdbaar. Hoofdlijnen voor verandering De kracht om problemen en vragen op te lossen wordt teruggelegd in de samenleving; Inwoners moeten zelf en met elkaar problemen en hulpvragen oplossen; Voorkomen dat gewone problemen verworden tot grootschalige zorgproblemen; Er moet een verschuiving plaatsvinden: minder formele zorg (professional) en meer informele zorg (burgers/vrijwilligers); Het gebruik van algemene voorzieningen gaat voor; individuele maatwerkvoorzieningen als achtervang en sluitstuk; Er moet goede samenwerking worden ontwikkeld tussen formele en informele zorg, waardoor zorg beschikbaar kan blijven en de kosten van professionele zorg dalen. Steeds meer mensen met een beperking komen niet meer in een verzorgingshuis. Zij blijven thuis wonen en gaan zorg en ondersteuning aan huis ontvangen in plaats van in een instelling (de zogenaamde extramuralisering). Uitdaging van vernieuwing betrokken samenleving

4 Nieuwe taken voor de gemeente Een groot aantal taken op het sociaal domein wordt gedecentraliseerd naar de gemeente. De functie Begeleiding en een klein deel van Verzorging komen vanuit de AWBZ naar de Wmo. Gemeenten worden verantwoordelijk voor alle taken in de Jeugdzorg. De decentralisatie vraagt zowel transitie als transformatie: O Transitie is de overgang van het huidige stelsel naar een nieuw stelsei: de regels, de wetten en financiële verhoudingen. O Transformatie is de inhoudelijke omvorming: andere werkwijzen, andere cultuur en vooral ook ander gedrag en het anders met elkaar omgaan van burgers/cliënten, professionals, instellingen en gemeenten. De transitie moet klaar zijn op 1 januari 215. De transformatie is een veranderproces dat meerdere jaren in beslag zal nemen Wat blijft? - Taken Centrum voor Jeugd en Gezin - Schoolmaatschappelijk werk - Jeugdgezondheidszorg - Algemeen maatschappelijk werk - Jongerenwerk - Leerplicht ^ /jeugd ) - informatie & advies mantelzorg- en vrijwilligersondersteuning - leefbaarheid - welzijnswerk - algemeen maatschappelijk werk - huishoudelijke ondersteuning collectief vervoer - woningaanpassingen/verhuiskosten - verplaatsen in- en rond huis /AWBZ/ ) f Wmo y Wat komt erbij? Toegang/indicatiestelling jeugdzorg 24/7 spoedeisende zorg Kindertelefoon - Advies- en Meldpunt Kindermisiiandeling(gecombineerd met steunpunt Huiselijk Geweld) Geïndiceerde jeugdzorg, zoals ambulante zorg, pleegzorg en residentiële zorg Jeugdbesclierming Jeugdreclassering JeugdzorgPlus Jeugd geestelijke gezondiieidszorg De zorg voor jeugd met een verstandelijke beperking - extramurale begeleiding bij dagelijkse activiteiten {tiiuis of dagopvang) - kortdurend verblijf (maximaal 3 x 24 uur per week 'logeren' met zorg) - persoonlijke verzorging (5%: begeleiding die vooriieen in de persoonlijke verzorging zat) cliëntondersteuning vervoer naar dagbesteding/dagopvang Inkomensregeling voor chronisch zieken en gehandicapten Lokale regeling waardering mantelzorgers Sociaie wijkteams Beschermd wonen (via regeling centrumgemeente Nijmegen) Maatschappelijke opvang en steunpunt huiselijk geweld (gecombineerd met Adviesen meidpunt Kindermishandeling) 4

5 Ciifers De overdraciit van tal<en naar de gemeenten gaat samen met forse bezuinigingen: AWBZ Begeleiding: 25% bezuiniging met ingang van 1 januari 215; Jeugdzorg: bezuiniging vanaf januari 215 oplopend tot 15% in 217; Voorgenomen bezuiniging van 4 % op Wmo-hulp bij het huishouden. De cliënten Jeugdzorg en AWBZ-begeleiding die op 31 december 214 een geldige indicatie hebben, hebben gedurende 215 behoud van vena/orven rechten bij de gemeente. Dat geldt niet voor de bestaande en nieuwe cliënten Wmo-hulp bij huishouden, en ook niet voor nieuwe cliënten jeugdzorg en Wmo-begeleiding. De WLZ(Wet Langdurige Zorg) is per 1 januari 215 de opvolger van de huidige AWBZ. Deze wet gaat ook druk leveren op het gemeentelijke Wmo-budget, onder meer door de extramuralisering(= het langer zelfstandig wonen met zorg en ondersteuning aan huis). Een ander onderdeel van de stelstelherziening zorg is de uitbreiding van de Zorgverzekeringswet. Daar komt o.a. de verzorging uit de oude AWBZ bij. Inwoners betalen via hun premie zorgverzekering en hun eigen risico meer mee aan de verzekerde zorg. Voorlopige budgetten voor de nieuwe tai<en en aantal cliënten: Transitie Gemeente Buren budget 215 aantal cliënten AWBZ / Wmo nieuwe taken ca Jeugdzorg Totaal Definitieve budgetten worden duidelijk in de meicirculaire 214. Voor Jeugdzorg gaf het Rijk een garantie op bovengenoemde budget Jeugdzorg van 95%, geldend voor het jaar 215. De budgetindicaties zijn inclusief de budgetten voor invoering en uitvoering van de nieuwe taken. Verdeling 643 cliënten jeugdzorg gemeente Buren, cijfers 212 verblijf in een jeugdbescherming; zorginstelling; 4% _ 6% jeugdreclassering; pleegzorg; 4%^ jeugd en opvoedhulp; 9% landurige zorg (geestelijk, verstandelijk of lichamelijk); 16% geestelijke gezondheidszorg (gericht op genezing); 6% 5

6 Verdeling l<osten jeugdzorg 212 gemeente Buren, situatie vóór overdraciit naar gemeente jeugdbescherming; 6% ^jeugdreclassering; geestelijke I 1% ^gezondheidszorg (gericht op genezing); 18% verblijf in een zorginstelling; 25% pleegzorg; 11% jeugd en opvoedhulp; 8% langdurige zorg (geestelijk, verstandelijk of lichamelijk); 3% Verdeling kosten nieuwe Wmo-taken, basis bestaande situatie vóór overdracht naar gemeente (i)etreft straks pim. 2.., zijnde 8% van het budget nieuwe taken Wmo) vervoer begeleiding ^kort verblijf; 1% persoonlijke Si^o^p, verzorging (begeleiding); 11% Begeleiding in een Begeleiding groep; 44% individueel (thuis); 36% 6

7 Waar staan we in maart 214? De tien gemeenten in de regio Rivierenland bereidden zich samen voor op de transities in het sociaal domein. Zij hanteren daarbij de volgende leidende principes: 1. de burger, het huishouden en de buurt staan centraal; 2. organiseer het eenvoudig en overzichtelijk; 3. eigen kracht en doeltreffende maatwerk. Het gezin blijft eigenaar van het probleem en ervaart eigen invloed op de oplossing van het probleem. 4. samenwerken op basis van vertrouwen; 5. kwaliteit borgen in het sociaal domein. De gemeenteraad stelde inmiddels de volgende documenten vast, waarbij regionale afstemming plaatsvond: Doorontwikkeling Wmo-loketfunctie februari 213 Visie'de samenredzame samenleving' april 213 Contouren voor een sociaal domein oktober 213 Groeinota Jeugdzorg in Rivierenland; onze zorg dec. 213 Regionaal transitiearrangement Jeugd dec. 213 Wetsbehandeling Jeugdwet: aangenomen door de Eerste Kamer februari 214 Wmo215: in behandeling bij Tweede Kamer afronding parlementaire behandeling voorzien in juni 214 7

8 2. Transitie Participatie Volgens het laatste nieuws gaat (kort samengevat) het volgende veranderen : De huidige regelingen Wsw (Wet sociale werkvoorziening) en WWB (Wet werk en bijstand) worden samengevoegd in de Participatiewet. Gemeenten voeren de wet uit. Gemeente Buren 1 januari 214 Aantal huishoudens met WWB uitkeringen 169 WSW Taakstelling / te realiseren Wsw plaatsingen 1,44 De bestaande re-integratiebudgetten en huidige Wsw-subsidie worden samengevoegd in één Participatiebudget Gemeente Buren 214 Re-integratiebudget WSW budget ,- Het Participatiebudget maakt onderdeel uit van het (nieuwe) 'Sociaal deelfonds'. In dat fonds komen per gemeente ook de budgetten voor de jeugdzorg en de Wmo terecht. Met het 'Sociaal deelfonds' kunnen gemeenten hun hele sociale beleid vormgeven zonder financiële 'schotten'. De instroom in Wsw stopt per 1 januari 215. Vanaf dan vallen personen die daarvoor vanaf die tijd een Wsw-indicatie hadden gekregen, onder verantwoordelijkheid van de gemeente. Mensen met een Wajong (Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten) uitkering voor 1 januari 215, houden hun Wajong uitkering. Deze wet blijft uitgevoerd worden door het UWV (Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen), inclusief begeleiding naar werk. De instroom in de Wajong stopt mogelijk per 1 januari 215. Vanaf dan vallen nieuwe mensen die anders een Wajong indicatie hadden gekregen, onder de verantwoordelijkheid van de Participatiewet / de gemeente {opmerking: liet wetsvoorstel is op dit onderdeel nog niet aangepast, dus dit kan ook nog veranderen). Op grond van cijfers van eerder jaren kunnen we voor gemeente Buren een extra instroom verwachten van tussen de ca. 6 en 1 personen per jaar. Gemeenten compenseren werkgevers met loonkostensubsidie, als iemand niet in staat is het minimumloon te verdienen. De gemeente vult aan tot het minimumloon.

9 Er komen 35 zogenoemde Werkbedrijven die zijn gelinkt aan 35 arbeidsmarktregio's. De Werkbedrijven worden de scfiakel om mensen te verbinden met de banen waarvoor werkgevers garanties hebben afgegeven. In het Sociaal akkoord is afgesproken dat sociale partners (werkgevers en overheid) zich garant stellen voor 125. banen in het jaar 225. Arbeidsgehandicapten komen met voorrang in aanmerking voor deze 125. garantiebanen. Het is nog onduidelijk of mensen met een arbeidshandicap die vanaf 1 januari 215 instromen in de Participatiewet, ook in aanmerking komen voor garantiebanen. De Participatiewet is strenger dan de oude WWB en de oude Wsw. Wie zich niet aan de regels houdt, kan worden gekort op de uitkering. Gemeenten gaan zelf bepalen op welke wijze de maatregelen worden opgelegd en hoe streng het maatregelenregime gaat worden. Van inwoners met een uitkering volgens de Participatiewet kan een tegenprestatie worden verlangd. Gemeenten moeten zelf gaan bepalen of zij van inwoners een tegenprestatie gaan veriangen en zo ja, hoe die eruit ziet. Er komt een verhuisplicht voor mensen met een uitkering Participatiewet die ergens anders een baan kunnen krijgen. Ook moeten zij Nederlands kunnen spreken en netjes gekleed op een sollicitatiegesprek verschijnen. Uitkeringsgerechtigden die hun kosten voor levensonderhoud met huisgenoten kunnen delen, krijgen een lagere uitkering. (Deze regel komt er waarschijnlijk ook voor AOWer's). Regionaal is toegewerkt naar de oprichting van een regionale dienst Werk en Inkomen. Hiervoor zou een gemeenschappelijke regeling (GR) gevormd moeten worden. De gemeenteraad van Buren stelde in februari 214 vast dat de voordelen hiervan nog onvoldoende onderbouwd zijn. Reden waarom Buren pas wil besluiten over deelname op basis van een uitgewerkt bedrijfsplan. Verder wil de Raad dat in beeld gebracht wordt of een regionale netwerkorganisatie in plaats van een GR een bruikbaar alternatief is om het lokale beleid Werk en Inkomen leidend te laten zijn bij regionale samenwerking in de uitvoering. Wetsbehandeling: Behandeling in de Tweede Kamer afgerond in februari 214, behandeling Eerste Kamer wordt voorbereid moet nog beginnen. Inhoudelijk kunnen er nog dingen wijzigen.

10 jan febr mrt april mei juni juli aug sept okt nov dec 1. kader sturing, bekostiging en inkoop besiuit voorbereiden PR^ gem. raad ^ 2. inkoopnota O besluit _c voor B&W, O) bereiden PR infobrief c: gem. raad 'oo 3. solidariteit gemeenten voor besluit bereiden PR gem.raad 4. contracteren _c co offertes beoorbestekken scii rijven gunnen vragen delen, beko indienen 5. subsidies afspraken uitvoeringsovk o; O > '5 O c to chten V 6. nota be eidsprestaties 7. verordeningen en beieidsregeis voor besluit besiuit ^ <l) bereiden PR voorbereiden PR gem.raad gem. raad O) CQ 8. definitieve beleidsplannen besluit voorbereiden PR gem. raad 9. nota van inrichiting 1. werkprocessen en samenwerkingsprotocollen besiuit voor B&W, bereiden PR infobrief gem.raad 11. informatievoorziening plan van aanpak be besluit inschrijven B&W richten uitwerken PR besluit B&W, infobrief gem. raad afstemmen voorbereiden gereed testen ^ PR: programmaraad danwel bestuurlijk platform IQ

11 Nadere toelichting planning Sturing, bekostiging en inkoop 1. beleidskader sturing, bekostiging en inkoop Geeft antwoord op de vragen: hoe sturen we, hoe willen we bekostigen en hoe willen we het inkopen 2. inkoopnota Geeft antwoord op de vragen: wat gaan we inkopen, wat moet het product doen, wat is de prijs, wijze van samenwerking, duur van de overeenkomst {m.a.w. programma van eisen) 3. nota solidariteit gemeenten Geeft antwoord op de vraag: hoe gaan we bij de regionaie en bovenregionale inkoop van (dure) zorg, de kosten en risico's tussen gemeenten verdelen daarvoor is o.a. anaiyse van de cliëntcijfers nodig 4. /5. contracteren en subsidiëren betreft het proces van daadwerkelijke inkoop, als uitvoering van het beleidskader sturing, bekostiging en inkoop en van de inkoopnota Beieid 6. nota beleidsprestaties Met de visie samenredzame samenleving, de contourennota en de groeinota Jeugdzorg, stelden de gemeenteraden inhoudelijke beleidskaders vast. in de nota beleidsprestaties vertalen we de kwaiitatieve doelen in concreet te bereiken beleidsprestaties (meetbare beleidsdoelstellingen) 7. verordeningen en beleidsregels Het opstellen van verordeningen is voor zowel de nieuwe taken Wmo ais jeugdzorg een wettelijke eis. De verordening regelt bijvoorbeeld de voorwaarden waaronder iemand recht heeft op huip (zorg in natura, PGB, eigen bijdrage e.d.) Ook zal bezien worden of aanpassing van de algemene subsidieverordening nodig is. De beleidsregels zijn bedoeld om organisaties die subsidie aanvragen vooraf duidelijkheid te geven over de de criteria waaraan aanvragen getoetst gaan worden 8. Definitieve beleidsplannen Voor 1 januari 215 moeten we voor zowei de nieuwe taken Wmo als de Jeugdzorg een definitief beleidsplan vaststeilen. We streven naar een overkoepelend beleidskader geldend voor de drie transities, aangevuld met specifiek beleid op de afzonderiijke transities. De beleidsplannen zijn een samenvatting van aiie beleidsdocumenten die daarvoor reeds over de transities zijn vastgesteld. (visie samenredzame samenleving, contourennota, groeinota jeugdzorg en de nota beleidsprestaties) Daarnaast voldoen de beleidsplannen aan de eisen die de wet er aan stelt

12 Inrichten van de uitvoering 9. nota van inrichting Geeft antwoord op de vraag hoe gaan we de uitvoering inrichten Hoe organiseren we de sociaie omgeving, de basis- en specialistische hulp. Weke gezamenliji<e principes hanteren we voor de toegang tot specialistische hulp Hoe organiseren we het regionale expertteam, het AMHK, de crisisdienst Hoe organiseren we de aanpak multiproblem Hoe werken we samen in de uitvoering, hebben we een gezamenlijke uitvoeringsorganisatie Hoe organiseren we de samenwerking met de zorgverzekeraar en met de verwijzers (huisarts, jeugdarts, medisch specialist, Rechter, e.d.) Hoe organiseren we de verbinding met het onderwijs en hoe met de Raad voor de kinderbescherming 1. werkprocessen en protocollen Hiermee geven we invulling aan de nota van inrichting: we beschrijven werkprocessen en sluiten protocollen voor samenwerkingsverbanden 11. informatievoorziening Hoe organiseren we de informatievoorziening. Hoe zorgen we dat we beschikken over de juiste beleidsinformatie om bij te kunnen sturen Hoe en waar registreren we cliëntgegevens Hoe gaan we om met de privacy van de cliënt Hoe sluiten we aan op andere systemen (verwijsindex, portal Vecozo) Welke ondersteunende faciliteiten hebben we daarvoor nodig, zoals ICT 12