dinsdag 4 oktober 11 Flow & creativiteit

Transcriptie

1 Flow & creativiteit

2 A joyful life is an individual creation that cannot be copied from a recipe.

3 Ken jij ze? Bevlogen mensen die vitaal en toegewijd opgaan in wat ze doen. Het put hen niet uit, maar geeft juist energie Hun positivisme is besmettelijk.

4 Where good ideas come from

5 Ken je...

6

7

8

9

10 Dit zijn allemaal piekervaringen waarin je meestal helemaal in het moment opgaat

11 Flow Toestand waarin mensen niet alleen hun hoogste prestaties neerzetten, maar waar ze ook het meeste voldoening uit halen

12 Succes Wat maakt een schooldag tot een succes?

13 Gevoel Wanneer kom je thuis met het gevoel: Yes, dit is waar ik het voor doe?

14 En wat maakt Dat je tegen jezelf zegt: Wat een afschuwelijke dag, als ik zo tot het eindexamen, of de vakantie,of mijn pensioen, door moet?

15 Vraag Wanneer functioneer jij optimaal en kun je het beste van jezelf inzetten?

16 Optimaal functioneren Niet toevallig, maar ontstaat uit een aantal specifieke voorwaarden

17 Piekervaring De term flow, optimale staat van ervaring is voor het eerst gelanceerd door Csikszentmihalyi.

18 spreek uit Tsiek-sent-mie-halji

19 Term De respondenten vertelden over: moeiteloosheid, spontaniteit, gevoel van onoverwinnelijkheid en een 'go with the flow' gevoel

20 Mihaly

21

22 Goed nieuws Flow ervaar je het vaakst en het snelst... op je werk! Vergeet dus vaak op vakantie gaan, skydiven of bungeejumpen.

23 In Nederland Arnold Bakker van de Universiteit van Utrecht beweert dat 12% van de Nederlanders aan dit beeld voldoet. Gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek bij meer dan werknemers uit profit & not-for-profit sector.

24 Beïnvloeden Wanneer in kaart wordt gebracht hoe deze voorwaarden zijn ingevuld voor jou, dan is het mogelijk om middels gerichte interventies je prestatie, motivatie en werkbeleving te verbeteren.

25 It is how people respond to stress that determines whether they will profit from misfortune or be miserable.

26 Prestatie = beleving Optimale ervaring en optimale prestatie twee kanten van dezelfde munt. Iemand die op zijn top presteert heeft ook een top ervaring. Negatieve beleving zoals stress of verveling gaat gepaard met aanzienlijk lagere prestaties.

27

28

29

30 Potentieel Het is wetenschappelijk niet mogelijk te meten wat iemands potentieel (zijn maximale prestatie) precies is. Iemand kan op 70% of 90% van zijn kunnen zitten, dit is niet objectief te bepalen aan de hand van de prestatie zelf.

31 Maximum Beleving laat daarentegen wel zien hoe optimaal iemand functioneert. Iemand die in flow zit functioneert op zijn maximum (tegen 100%), terwijl iemand die in routine zit of gestrest is zit aanzienlijk lager.

32 Psychische Entropie Toestand gekenmerkt door innerlijke wanorde, negatieve emoties of het onvermogen om doelbewust te handelen

33 Into the zone Sportvariant van flow Tijdens het sporten ook boven normale prestaties uitstijgen Verschil met flow waar dit geen noodzakelijke voorwaarde is

34 Kenmerken flow Duidelijk doel Directe feedback Balans vaardigheden en activiteit Actie en bewustzijn is 1 Geen afleiding Geen faalangst Egoverlies Geen tijdsbesef Activiteit is doel

35 1Doel In staat van flow weten we wat gedaan moet worden en is ons doel duidelijk De focus is daar Golfpro weet dat hij binnen het vereiste aantal slagen de bal in het putje moet slaan. Hij weet met welke club en hoe hij iedere keer de bal gaat slaan.

36 2 Directe feedback Elke handeling wordt onmiddellijk gevolgd door feedback. Onze golfer weet meteen of hij de bal goed geslagen heeft en wat goed of fout ging.

37 3 Balans Evenwicht tussen uitdaging en vaardigheid In flow capaciteiten sluiten aan bij actie Als we de bal constant in het water rammen, raken we gefrustreerd en als we altijd maar hole-in-ones slaan raken we uiteindelijk verveeld. Als we echt een lekkere wedstrijd spelen zijn we in evenwicht tussen te veel uitdaging en verveling.

38 4 Concentratie Actie en bewustzijn zijn een. Subtiel evenwicht vaardigheid en uitdaging vereist dat we ons op een ding concentreren. Dit is alleen mogelijk als we duidelijk feedback krijgen en doelen hebben. De golfer is geconcentreerd op zijn spel en wordt niet door overbodige gedachten afgeleid of gehinderd. Hij verkeert in het nu.

39 5 Egoverlies Afleidingen, angsten en zelfbewustzijn worden uit het bewustzijn verbannen. Zo sterk door onze bezigheid in beslag genomen is er geen plaats voor angst, twijfels, zorgen of zelfbewustzijn. De golfer is 100% geconcentreerd, weet wat er te doen staat, kan de activiteit aan en dus er is geen plaats voor faalangst of zorgen onaardig vinden.

40 6 Geen tijdsbesef Het besef van tijd raakt in de war. De golfer vergeet hoe laat het is en loopt misschien voor zijn gevoel wel veel sneller of langzamer dan de werkelijke tijd zijn rondje.

41 7 Activiteit is doel De activiteit wordt een doel op zich. Van de ervaring die we op doen genieten we. Golfen is zo leuk om het gevoel dat hij tijdens en door het golven ervaart. Het gaat hem niet meer om de gezelligheid in het clubhuis, status of netwerken, maar om de activiteit golfen zelf.

42 Oefening Denk eens na of deze kenmerken zich ook bij jou favoriete bezigheden voordoen of juist ontbreken?

43 People who learn to control inner experience will be able to determine the quality of their lives, which is as close as any of us can come to being happy.

44 Uitdaging Om in een activiteit, doelen, feedback en een evenwicht tussen vaardigheid en uitdaging te integreren, zodat je vanzelf het flow gevoel vaker gaat ervaren. Dan wordt activiteit een doel op zich!

45 Hoe? 2 manieren om flow te vergroten: je kunt de omstandigheden aan je vaardigheden aanpassen je kunt aan je kwaliteiten werken om aan de externe eisen te voldoen

46 Vraag niet hoe slim je bent, vraag hoe je slim bent.

47 8 Intelligenties Howard Gardner (1943) is psycholoog en bekend van multiple intelligences Volgens Gardner zijn er meer dan 8 verschillende gebieden van intelligentie.

48 Verbaal-taalkundig talent

49 Logisch-wiskundig talent

50 Visueel-ruimtelijk talent

51 Lichamelijk-kinestetisch talent

52 Muzikaal-ritmisch

53 Intrapersoonlijk talent

54 Interpersoonlijk talent

55 Naturalistisch talent

56 Prikkelbaarheden Kazimierz Dabrovski schreef over ontwikkeling aangeboren capaciteiten Hoe begaafder je op enig vlak bent, hoe gevoeliger voor overprikkeling op datzelfde vlak.

57 De theorie van Dabrowski Vorming persoonlijkheid verloopt in levels Gekenmerkt door perioden van uiteenvallen, twijfel, disintegratie, verlies van zekerheden en depressies Perioden, die we het liefst willen overslaan zijn onmisbaar voor gezonde groei Positive disintegration

58 Stelling Dabrowski: emoties zijn de motor van ontwikkeling innerlijk conflict niet negatief: hoeft niet vermeden of bestreden; bevordert groei of potentie om te groeien.

59 Persoonlijke ontwikkeling 1 Egocentrisme Reactief, weinig empathie. Geen zelfreflectie; innerlijk conflict ongewenst. Leven naar gegeven regels. 2 Desintegratie Veel emotionele ambivalentie en onzekerheid. Psychosomatische klachten, onrust, angsten, kan blijvend zijn 3: Eigen normen- en waardensysteem Positieve conflicten: Hoe ben ik en hoe wil ik zijn? los van wat hoort Existentiële angst en intense morele conflicten (groeit door) Niveau 4: Autonoom waardensysteem Je weet nu wat je wilt, authenticiteit, meer empathie. Je streeft naar perfectie; rustiger Niveau 5: Geïntegreerd waardensysteem Persoonlijkheidsideaal is bereikt; emotie en cognitie versmelten

60 Wie zit waar? Meerderheid van de mensen op niveau 1 Anderen op niveau 2 en blijven daar voor het leven. Slechts minderheid: 3 en bereikt misschien 4 Niveau 5 voor enkelen, zoals Ghandhi en Dalai Lama

61 Hoogbegaafd en hooggevoelig Bij zeer gevoelige en begaafde mensen komen deze perioden eerder en intenser Zij ontwikkelen zich dan ook tot hogere niveaus die betrekking hebben op: het ideale zelf, moreel besef en levensbeschouwelijk of spiritueel kader

62 5 gebieden fysieke zintuiglijke intellectuele beeldende emotionele gebied

63 Prikkels Minstens 3 van deze 5 gebieden (de laatste drie) staan "wagenwijd open" voor prikkels van buitenaf welke zorgen bij 3% van de mensheid voor een bijzondere ontwikkeling, die we gewoonlijk hoogbegaafdheid noemen.

64 Ontwikkelingspotentieel In deze opvatting is hoogbegaafd niet zozeer afgebakend door een IQ-test, maar eerder door 5 gebieden van "overexcitabilitiy" die een ontwikkelingspotentieel verraden

65 Eminenties Zijn mensen die een grote honger naar kennis en wijsheid hebben, zeer nieuwsgierig zijn hun hele leven lang, denken in beelden, een groot voorstellingsvermogen bezitten en intense gevoelens kennen, ook intens kunnen meevoelen met anderen.

66 Domeingebonden creativiteit Niemand is op elk gebied creatief Creatief denken is gekoppeld aan domeinen, aan vakkennis, aan een discipline Bijvoorbeeld wetenschap, techniek, reclame, lesgeven, omgaan met groepen

67 Domeinkennis Domeinkennis en -vaardigheden zijn nodig voor creatief denken Ook divergent (in alle richtingen) denken helpt, en dat kun je leren

68 Domeingebonden creativiteit Uit onderzoek blijkt dat er in creatief denken enige algemene kenmerken zijn die onder voorwaarden in groepen tot uitdrukking kunnen komen Denktechnieken scheppen die voorwaarden

69 Denktechnieken Probeer zo veel mogelijk ideeën te ontwikkelen Stel oordelen uit Verplaats je in een rol Overwin blokkades die besloten liggen in gangbare vergaderprocedures Geef associatieve en intuïtieve invallen een kans Schep een speels klimaat

70 Wanneer is denken creatief Als het gevolg leidt tot een uniek en zinvol product, volgens een bepaalde groep Een product kan ook een plan zijn Die groep kan bestaan uit een gezin, een schoolklas, potentiële afnemers van een product of dienst

71 Origineel Ook kun je denken aan experts op een vakgebied, bijvoorbeeld architecten, technici, wetenschappers of docenten Uniek in de betekenis van origineel, niet eerder voorgekomen. Het gaat vaak over een verband tussen 2 gebieden dat nog niet eerder werd gelegd

72 Zinvol Bruikbaar, in de betekenis van nuttig Maar ook betekenisvol zoals bij een kunstproduct dat iets uitdrukt op een treffende manier

73 Groepen niet altijd creatiever Uit onderzoek blijkt dat de combinatie van alleen en in groepen ideeën genereren de beste resultaten geeft. Daarnaast is er een groot individueel verschil: sommige mensen kunnen beter alleen veel ideeën genereren

74 Productiever In goed lopende groepen krijgen ze echter meer externe impulsen om op verder te denken, wat hun productiviteit ten goede kan komen. Natuurlijk kan in een slecht lopende groep zo iemand ver onder zijn of haar eigen gemiddelde niveau presteren. Qua denktechnieken betekent dit in de groep steeds momenten inbouwen waarop deelnemers even voor zichzelf nadenken

75 Jouw talent je specifieke begaafdheden je temperament je sensitiviteit of prikkelgevoeligheid 3 aspecten overlappen elkaar soms

76 Sensitiviteit Geen afwijking, maar noodzaak Zonder kun je je talent niet ontwikkelen Dit maakt je wél kwetsbaar voor drukte

77 Nederlandse boeken Stefan Klein: Verhoog je gevoel van welbevinden Roos Vonk: Welke activiteiten maken mensen gelukkig? Melvin Morse: Versterk je gezondheid F.Sterk en Sj. Swaen: Kweek een positieve instelling Richard Wiseman: Word een geluksvogel

78 Literatuur Csiksentmihalyi, M. (1975) Beyond Boredom and Anxiety. San Francisco: Jossy-Bass Csikszentmihalyi, M. (1990). Flow: The psychology of optimal experience. New York: Harper & Row. Dweck, C. (2000) Self-theories: Their Role in Motivation, Personality, and Development. Psychology Schmuck, P. (2001) Life Goals and Well-Being: Towards a Positive Psychology of Human Striving. Hogrefe & Huber Publishing Deci, E.L. (2007) The Handbook of Self-Determination Research. University of Rochester Press Petra Megens: Knetterdruk, werken in deze hyperactieve tijd. Thema, Zaltbommel, 2007.