Een verrassend fenomeen in de Limburgse kunst uit de eerste helft van de twintigste eeuw.
|
|
- Ivo Cools
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 DE LIMBURGSE SCHOOL door Harry Vriens, februari 2009 Een verrassend fenomeen in de Limburgse kunst uit de eerste helft van de twintigste eeuw. De laatste tijd is er een groeiende interesse voor de ontwikkeling en vernieuwing van de West Europese kunst, zoals die gestalte kreeg in het begin van de twintigste eeuw. In het verlengde daarvan staat momenteel ook de Nederlandse kunst uit die periode in de belangstelling. Vooral de turbulente beginjaren van die ontwikkeling in Nederland zijn erg interessant. Juist in die periode is de bijdrage vanuit de Limburgse kunst opvallend. Men spreekt over de Limburgse School. Daarbij richt de aandacht zich op de drie belangrijkste kunstenaars: Charles Eyck, Henri Jonas en Joep Nicolas. De Kring Venray van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundige Genootschap, heeft in haar programmering van activiteiten ingespeeld op die hernieuwde belangstelling voor de Limburgse kunst. Aanleiding daartoe was ook het feit dat een van de belangrijkste Limburgse kunstenaars uit die periode, Henri Jonas, van 1933 tot 1937 in het voormalige St.Servatius Gesticht in Venray verbleef. Op 12 februari 2007 werd een lezing verzorgd onder de titel: Jonas de schilder , daarna bezocht de Kring op 12 januari 2008 de tentoonstelling Henri Jonas: Zijn muzen en demonen in het Spaans Gouvernement in Maastricht. Aansluitend werd de Koepelkerk van Boosten bezocht met een rondleiding. Dit artikel wil in al haar beknoptheid een voorbereiding zijn op een presentatie over de Limburgse School voor de Kring Venray e.o. die op 16 februari wordt verzorgd door Harry Vriens in zaal Het Trefpunt, verpleeghuis Beukenrode, Beukenlaan 1, te Venray. Aanvang uur. Zoals gebruikelijk is de presentatie ook voor belangstellende niet-leden, gratis toegankelijk. Bij de presentatie zal de Limburgse School worden belicht binnen het kader van de ontwikkelingen in de kunstgeschiedenis in Europa uit de periode 1900 tot Het begrip School. Wanneer men in de Nederlandse kunstgeschiedenis spreekt over stromingen en stijlen, maakt men ter verfijning van die indeling vaak gebruik van het begrip School. Men verstaat daaronder een groep gelijkgestemde kunstenaars die, als volgelingen van een voorganger of leider, in diens geest werkt en kunst realiseert. Vaak berust hun samenwerking op een gepubliceerd manifest of uitgegeven verklaring. Op de lijst van Scholen vanaf 1900 tot 1950 onderscheidt men een tiental Scholen. Op de vierde plaats in de rij, gerangschikt naar de tijd, staat genoteerd: Limburgse School, De omschrijving luidt; Toegepaste kunst: schilderijen, wand en glasschilderingen in R.K kerken, veelal in een licht romantisch expressionisme. Charles Eyck, Henri Jonas en Joep Nicolas. Het ontstaan van het Expressionisme. In de eerste jaren van de twintigste eeuw, brak in de West Europese schilderkunst een roerige en stormachtige periode aan. Jonge kunstenaars met nieuwe ideeën zetten zich onder andere af tegen het Impressionisme en de daarmee samenhangende traditionele schilderkunst. Zij ontwikkelde een eigen stijl, waarin de nieuwe ideeën gestalte konden krijgen. Die nieuwe
2 stroming kreeg de geuzennaam Expressionisme. Daarin lag het accent op de weergave van de beleving van wat werd gezien en ervaren. Schildert de impressionist wat hij ziet, de expressionist schildert wat hij voelt. Expressionisme in de schilderkunst Het Expressionisme wil de expressie, de uitdrukking, de emotie niet alleen uitdrukken op de manier waarop dat ook met een voorstelling tot stand kan worden gebracht en opgeroepen. Nee, het expressionisme streeft ernaar op directe en spontane manier de beleving van de werkelijkheid tot uitdrukking te brengen. Niet de waarneembare werkelijkheid wordt weergegeven, maar de innerlijke gevoelswereld van de kunstenaar die op die werkelijkheid reageert. Dat weergeven gebeurt met alle schilderkunstige middelen die kenmerkend en specifiek eigen zijn voor de schilderkunst. Die middelen kunnen zijn: de kompositie, het persoonlijke kleurgebruik, vormgeving, lijnvoering, belichting enz. De schoonheid van het schilderij ligt dan in het schilderij zelf, in de kwaliteit van zijn vormen en kleuren. Het is mogelijk dat door de toepassing van die specifieke schilderkunstige middelen de natuurlijke gelijkenis geweld wordt aangedaan. Maar juist door die deformaties kan de expressie, de beleving van het geen gezien en gevoeld wordt, veel sterker worden uitgedrukt. Ontwikkeling van het Expressionisme. Het Expressionisme kreeg voor het eerst duidelijk voet aan de grond in Duitsland. In 1905 werd in Dresden de beweging Die Brücke opgericht met als belangrijke schilders Ernst Ludwig Kirchner en Karl Schmidt Rottluf. In 1911 ontstond een tweede groepering in München, onder de naam Der Blaue Reiter met als voormannen August Macke en Frans Marc. Het Expressionisme bleek al snel een vitale stroming te zijn die veel interpretaties toeliet, uitlokte en ook mogelijk maakte. We zien daar voorbeelden van terug in Oostenrijk, Frankrijk, Italië, Rusland, Noorwegen, België (Vlaanderen) en Nederland. Invloed in Nederland. Ook in Nederland ontstonden groepen kunstenaars die zich lieten inspireren en stimuleren door de ideeënwereld van het Expressionisme. In 1915 ontstond de Bergense School. In Rotterdam werd in 1917 De Branding opgericht en in Groningen ontstond in 1918 De Ploeg. Ook individuele kunstenaars ondergingen de invloed van het Expressionisme. We kennen de huisarts Hendrik Wiegersma uit Deurne, Herman Kruyder, Bart Chabot uit Rotterdam en Armand Bouten uit Venlo. Wat gebeurde er in die periode in Limburg? Industrialisatie, Katholiek Reveil, Culturele opbloei. Industrialisatie. In Limburg kwam in de beginjaren van de twintigste eeuw een proces van industrialisatie opgang, waarbij me name de mijnbouw zich zeer krachtig ontwikkelde. Daarnaast waren kleinere industrieën belangrijk zoals de aardewerk- glas en porseleinindustrie. Katholiek Reveil. Naast de economische expansie voltrok zich nog een ander proces dat bekend staat onder naam Katholiek Reveil. Na het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in 1853, werd ook in Limburg het bestuurlijke kader in het bisdom Roermond opnieuw gestructureerd en verfijnd.
3 Dat werd weer vertaald naar de dekenaten en de parochie toe. Het gevolg daarvan was dat in alle geledingen en organisatievormen de kerk zichtbaar en voelbaar aanwezig was. De kerk was een bindende factor in de samenleving. Dat bleek weer een ideale voedingsbodem voor veel opdrachten voor kerken, pastorieën, kloosters en scholen. Bovendien moesten al die gebouwen ook nog eens verfraaid worden, vaak met religieuze kunstwerken. Tussen 1918 en 1960 werden er meer dan 150 kerken in Limburg gebouwd, die werden verfraaid met glas-in-loodramen, reliëfs, beelden en schilderingen. Culturele opbloei. Naast en ook dankzij de industriële ontwikkeling en het Katholieke Reveil, kwam ook het culturele leven meer tot bloei. Aan de basis van de kunstzinnige opleidingen stonden vaak de stadstekenscholen of vormen van avondonderwijs, die de eerste opleiding verzorgden. Daarnaast waren de kunstwerkplaatsen belangrijk en rond individuele kunstenaars verzamelden zich vaak een groep leerlingen. Bekend is de Maastrichtse groep rond jonkheer Robert Graafland met als meest begaafde leerling Henri Jonas. De Meerssense groep rond Jan van Puyenbroeck en Willem van Konijnenburg met als bekendste leerling Charles Eyck en de groep uit Roermond waartoe men Joep Nicolas rekent. Naast de kerk als opdrachtgeefster voor religieuze kunst, kwamen ook vanuit het bedrijfsleven opdrachten. In dat geval lagen die opdrachten meer in de representatieve/ monumentale sfeer. Mede daardoor ontstond in Limburg een klimaat waar kunstenaars werk konden vinden. Dat was weer een stimulans voor beter kunstonderwijs, scholing en kwalitatief hoogstaand vakmanschap. Het benauwde provincialisme in de Limburgse kunstwereld werd door al die ontwikkelingen min of meer opengebroken. Kunstenaars ontmoetten elkaar, vaak over de landsgrenzen heen. In de periode bereikte de Limburgse School haar volle bloei. Eerste artistieke vorming Jonas, Eyck en Nicolas. De eerste stappen op weg naar het kunstenaarsschap hebben opvallende overeenkomsten. In Maastricht was de schilder Robert Graafland als docent actief aan de Stadsteekenschool. Van daaruit stichtte hij in 1902 de Zondagsschool voor Decoratieve Kunsten. Een van zijn beste leerlingen toen was Henri Jonas ( ). Zo ongeveer moet ook de eerste vorming van Charles Eyck ( ) zijn verlopen. Van 1910 tot 1915 volgde hij lessen in Meerssen aan de Avondteekenschool. Zijn tekenleraar, Jos Tilmans was tevens plateelschilder.via diens bemiddeling kon Eyck in 1911 als plateelschilder gaan werken bij de Maastrichtse aardewerkfabriek De Ceramique. Joep Nicolas( ) was eigenlijk niet voorbestemd om kunstenaar te worden. Na niet afgemaakte studies in Zwitserland en gedeeltelijk in Amsterdam, waar hij wel de Rijksacademie bezocht, leerde hij alsnog het vak van glazenier bij zijn vader, Charles Nicolas. Diens vader richtte in 1855 in Roermond het Glasatelier op. Joep Nicolas was ook actief als schilder. Studeren in Amsterdam. Jonas, Eyck en Nicolas ontwikkelden zich verder actief als kunstenaar. Geleidelijk voelden zij de behoefte tot verdieping en verbreding van hun opleiding. De weg naar het buitenland met een oriëntatie op België en eventueel Duitsland, was afgesloten tijdens de eerste wereldoorlog. In de periode tussen 1916 tot 1922 gingen zij naar de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam. Jonas van 1916 tot 1918, Eyck van 1918 tot 1922 en Nicolas tussen 1919 tot 1922.
4 De toenmalige directeur van de Academie Antoon Derkinderen, streefde onder andere naar eenheid van alle kunsten, waarbij voor alle monumentale kunst de ontwerper en uitvoerder een en dezelfde persoon moest zijn. Dat gold voor wandschilderkunst maar ook voor glasschilderkunst. Ondanks deze strenge opvattingen van Antoon Derkinderen, hebben de Limburgse kunstenaars hier toch een stevige basis gekregen en zich verder verdiept in de monumentale kunsten. Nog twee Limburgers studeerden in Amsterdam. Charles Vos op de Rijks Academie van 1915 tot 1917 en Alfons Boosten van 1918 tot 1920 aan de School voor Voortgezet en Hoger Bouwkunstonderwijs. Terug in Limburg. Terug in Limburg probeerden de drie kunstenaars opdrachten te krijgen. Zij werkten aan en in kerken, kloosters, scholen en openbare gebouwen. Al doende ontwikkelden zij zich tot veelzijdige kunstenaars, actief in verschillende disciplines. Vanzelfsprekend maakten ieder zijn eigen artistieke ontwikkeling door. Opvallend is daarbij dat zij alle drie zich geleidelijk wat meer los maakten van hetgeen zij in Amsterdam geleerd hadden. Daar heersten toen een nogal strakke opvatting over wat gebonden kunsten inhielden. Nu sloegen zij artistiek hun vleugels uit, mede onder invloed van contacten met andere kunstenaars. Ook vanuit het Expressionisme werden invloeden in hun werk zichtbaar. Dat werk werd losser en viel op door een meer uitbundiger kleurgebruik. Zij experimenteerden met vrijere komposities en waagden zich voorzichtig aan vormexperimenten waarin enige invloed van het Kubisme aanwijsbaar werd. De thema`s binnen de ontwerpen werden realistischer, zowel binnen de kerkelijke opdrachten als in het vrije werk. In 1919 werd door bisschop Schrijnen de Bisschoppelijke Bouw Commissie ingesteld. Het doel daarvan was onder andere een oordeel uit te spreken over ontwerpen die gemaakt werden zowel op het gebied van de architectuur als de kerkelijke kunst in het algemeen. Kunstenaars moesten zich aanpassen aan de door de rooms katholieke kerk vastgestelde kunstcanons, die de nadruk legden op de traditie. Verschillende kunstenaars die we rekenen tot de Limburgse School zoals bij voorbeeld Henri Jonas, Charles Eyck en Alfons Boosten zijn in aanvaring gekomen met de Bisschoppelijke Bouw Commissie. Contacten met andere kunstenaars. Zowel Jonas, Eyck als Nicolas hadden contacten met andere, vaak bevriende kunstenaars uit binnen- en buitenland. Zij kenden het werk van de Vlaamse Expressionisten Constant Permeke, Gustaaf de Smet en Frits van den Berghe en zij hadden ook contact met kunstenaars uit het buitenland zoals Jan Sluyters, Ossip Zadkine en Joseph Cantré. Zij kenden ook leden van de Bergense School, waarbij vooral Piet Wiegman een belangrijke rol speelde in zijn contacten met de groep die in Limburg samen kwam in Rolduc zo rond Ook ontmoeten zij vaak kunstenaars die in kringen rond Jan Engelman in Utrecht en Hendrik Wiegersma in Deurne samen kwamen. Jan Engelman was in 1925 medeoprichter van het blad De Gemeenschap. Hij bewonderde de drie Limburgse kunstenaars en uitte dat vaak in artikelen van zijn hand. Volgens hem ontwikkelden zij onder andere een eigentijdse visie op de katholieke kerkelijke kunst. Hij was een van de eerste personen die sprak over de Limburgse School. Tot die Limburgse School kunnen we naast de besproken Henri Jonas, Charles Eyck en Joep Nicolas nog andere kunstenaars rekenen. Om er enkele te noemen: Jean Adams, Charles Vos, Sef Moonen en Hub Levigne
5 Hoe het verder ging met de Limburgse School. Henri Jonas, Charles Eyck en Joep Nicolas ontwikkelden zich tot gerespecteerde en vaak bewonderde kunstenaars. Zij verwierven eervolle en belangrijke opdrachten uit binnen - en buitenland die hen faam bezorgden zowel in Nederland als daarbuiten. Alle drie waren het veelzijdige kunstenaars actief in verschillende disciplines. Het waren niet alleen tekenaars en schilders maar ook glazeniers, ontwerpers, keramisten en illustratoren waarbij zij gebruik maakten van de mogelijkheden die allerlei druktechnieken hen boden. Zij lieten alle drie een enorm oeuvre achter divers in kwaliteit en uitvoering. Je treft er monumentaal werk aan, meestal ontstaan naar aanleiding van een opdracht, vaak vanuit de kerk maar ook uit het bedrijfsleven of van particulieren. Ook kleiner, intiemer werk zie je, waarin de kunstenaar kans heeft gezien zich persoonlijk te manifesteren. Ook het vrije werk vertoont een interessante kunstzinnige diversiteit. Opvallend is dat ze alle drie uitblonken als glazenier. In verschillende fases van hun kunstenaarschap waren zij actief als docent, leermeester en begeleider van jonge veelbelovende leerlingen. Ook binnen organisaties waar kunstenaars actief waren, vinden we hun namen terug. Er zijn enkele publicaties van hun hand bekend. Hoe verschillend van karakter en artistiek talent zij ook waren, zij hebben vanuit een behoudend religieuze beleving, de kerkelijke kunst en met name de katholieke kunst blijvend beïnvloed. Dat hebben zij gedaan in een gematigd, figuratief expressionistische stijl. Zij beleden daarin de traditionele waarden waarvan zij vonden dat die thuishoorden in het traditionele gezinsleven in de landelijke sfeer van het Limburgse land. Over het hoogtepunt heen. Na de tweede wereldoorlog ontstond in de kunst een breuk met het verleden. Ook in Nederland en in Limburg werd die breuk zichtbaar. Vanaf de zestiger jaren werd de kritiek op de Limburgse School steeds luider. Het leek wel alsof de jarenlange bewondering en lofuitingen die de vertegenwoordigers van de Limburgse School daarvan vooral in Limburg te beurt viel, hen wat verdoofd heeft en hen niet altijd alert heeft gehouden op nieuwe ontwikkelingen in de moderne kunst. Met name Charles Eyck heeft zich nog fel verzet tegen de kritiek. Het kan ook zijn dat de kunst van de Limburgse School te zeer verweven was met het rooms triomfalisme en dat bij het afbrokkelen daarvan de kunst, die dat triomfalisme zo sterk vertegenwoordigde, in haar verval meenam. De grote namen raakten in de vergetelheid. En hoewel sommige van hen toch pogingen ondernamen om alsnog aan te sluiten bij de veranderende inzichten, nam de nieuwe generatie kunstenaars het roer over en werd definitief een andere weg ingeslagen. Panta Rhei! Presentatie LGOG, afdeling Venray e.o. Op maandag 16 februari zal de ontwikkeling van de Limburgse School worden belicht vanuit de kunstgeschiedenis. Vanzelfsprekend is die ontwikkeling veel gecompliceerder dan dit artikel doet vermoeden. Om overzichtelijk te blijven beperkt de presentatie zich tot de bekende grote drie: Jonas, Eyck en Nicolas, zonder overigens andere kunstenaars uit die periode tekort te willen doen. Na de pauze wordt de architect Alfons Boosten bij het drietal gevoegd.
6 Een mini-expositie. In de zaal Het Trefpunt is een piepkleine tentoonstelling ingericht die betrekking heeft op het onderwerp van de presentatie. U vindt daar enkele originele dagbladfragmenten, catalogi, lectuur en verrassende illustraties. Om U in de gelegenheid te stellen vooraf kennis te nemen van deze kleine verzameling, zal de zaal vanaf uur al geopend zijn. Een klein museum. De kunstenaars uit de Limburgse School hebben een sterke invloed uitgeoefend op de ontwikkeling van de kerkelijke kunst in het algemeen en de katholieke religieuze kunst in het bijzonder Veel mensen uit die tijd hebben die vernieuwing vaak ongemerkt van dichtbij meegemaakt. Zij zagen die veranderingen gestalte krijgen in kerken, op wandschilderingen, in glas- in- loodramen, in beelden en op reliëfs. En wie trouw jarenlang zijn of haar zondags missaal heeft gestoffeerd met prentjes, religieuze afbeeldingen en bidprentjes uit die tijd, heeft daarmee een veranderend tijdbeeld letterlijk binnen handbereik. Een klein museum dus! Tot slot. De Limburgse School blijft een verrassend fenomeen. Momenteel zien we een groeiende belangstellingvoor de kunstontwikkeling uit de eerste helft van de twintigste eeuw in Nederland en aansluitend in Limburg. Er verschijnt literatuur over de Limburgse kunst in het algemeen en de Limburgse School in het bijzonder. In 2007 was in Maastricht een expositie ingericht met werk van Jonas in het Spaans Gouvernement. De Ploeg uit Groningen had in 2008 een expositie in Kasteel Moyland en in Boymans van Beuningen was Charly Toorop te gast. Tot 1 maart laat het Gemeentemuseum in Den Haag een overzicht zien van kunst uit de twintigste eeuw en in het Groninger Museum wordt tot 1 maart werk tentoongesteld van de Venlose expressionist Armand Bouten. Terugkijkend naar wat ongeveer een kleine honderd jaar geleden aarzelend en voorzichtig in Limburg begon, kunnen we nu vaststellen dat die voortrekkersrol van die Limburgse kunstenaars toen opvallend en gedurfd was, en zowel in ons land als daarbuiten, invloed, waardering en soms zelfs navolging vond. De Limburgse School hoort daarom ook thuis in de ontwikkeling van de kunst zoals die gestalte kreeg in de Nederlandse- en Limburgse kunstgeschiedenis in de eerste helft van de twintigste eeuw. Om al die redenen mag de Limburgse School niet worden weggemoffeld in een onbeduidend hoekje van de Nederlandse kunstgeschiedenis en mede daardoor in de vergetelheid raken. De presentatie op 16 februari in zaal Het Trefpunt in Venray wil bijdragen dat te voorkomen.
Kijkwijzer HAVO / VWO. Joep Nicolas. 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015. Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis.
Kijkwijzer HAVO / VWO Joep Nicolas 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015 Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis.nl Welkom in het Cuypershuis Het museumgebouw is een uniek complex
Nadere informatierijks museum Verwerkingsmateriaal Examentour VWO versie b Visuele analyse van schilderkunst in de 17de, 19de en 20ste eeuw 1/5
1/5 Eregalerij, Rijksmuseum Mondriaanjurk, Yves Saint Laurent, Abraham, Bianchini-Férier, 1965 Dit verwerkingsmateriaal wordt aangeboden na afloop van de examentour Burgerlijke cultuur in de zeventiende
Nadere informatieJan van den Berge. Een veelzijdig kunstenaar. Kunstenaar Jan van den Berge: Ik houd altijd het gevoel: het kan nog beter, nog mooier.
juni 2014 Volgens de Gestalltpsycholoog Kurt Koffka zien we de dingen niet zoals ze zijn, maar zoals wij zijn. En wij zijn niet alle dagen dezelfde. Belangrijk om hiervan alle dagen bewust te zijn. We
Nadere informatie5.7. Boekverslag door R. 962 woorden 15 januari keer beoordeeld. Voorwoord
Boekverslag door R. 962 woorden 15 januari 2004 5.7 144 keer beoordeeld Vak CKV Voorwoord Dit werkstuk gaat over het expressionisme het expressionisme is een kunststroming uit de 20ste eeuw. In dit werkstuk
Nadere informatieVisuele analyse van schilderkunst in de 17de, 19de en 20ste eeuw
1/5 Eregalerij, Rijksmuseum Brieflezende vrouw, Johannes Vermeer, ca. 1663 Dit verwerkingsmateriaal wordt aangeboden na afloop van zeventiende eeuw laat Johannes Vermeer zien in de examentour Burgerlijke
Nadere informatieTekst: Victorine Stille Foto s: Ken Wong
Slechts acht maanden heeft Charles Eyck vertoefd op Curaçao, maar die korte tijd weerhield hem er niet van om in hoog tempo kunstwerken te produceren. Het is opvallend hoe onbekend zijn uitstap naar en
Nadere informatieART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW. H4 algemeen deel Hoofdstuk 4 Expressionisme - Kunst en gevoel.
ART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW H4 algemeen deel Hoofdstuk 4 Expressionisme - Kunst en gevoel. Sigmund Freud (1856-1939) De ideeën van de psychoanalyticus Sigmund Freud hadden veel invloed op de kunstenaars
Nadere informatieWim Suermondtprijs 2014
Wim Suermondtprijs 2014 Het thema: Water en Vuur natuur warmte spanning passie...water... tegenstellingen gevecht botsing...vuur... karakter beleving fantasie kracht Maak een kunstwerk met als thema Water
Nadere informatieJules De Bruycker te gast bij Frank Brangwyn
persinfo TENTOONSTELLING 11/10/ 13 > 12/01/ 14 Arentshuis, Dijver 16 I B- 8000 Brugge Jules De Bruycker liet zich in zijn etsen met sterke lichtcontrasten inspireren door het werk van Frank Brangwyn. Deze
Nadere informatieTHE FORMER KAMERBEEK COLLECTION
PERSBERICHT AMSTERDAM 14 APRIL 2017 ISAAC ISRAELS MOULIN DE LA GALETTE LEIDT DE VEILING VAN THE FORMER KAMERBEEK COLLECTION Isaac Israels (1865-1934), Moulin de la Galette, Parijs ( 300.000-500.000) Amsterdam
Nadere informatieEen werkboek met creatieve ideeën om met kinderen originele portretten en zelfportretten te maken. Voor kinderen van 6 12 jaar
Ursula Gareis CREATIEF WERKEN MET PORTRET EN ZELFPORTRET Een werkboek met creatieve ideeën om met kinderen originele portretten en zelfportretten te maken Voor kinderen van 6 12 jaar Elke pagina van dit
Nadere informatie17 december 2018, 08:45 (CET) Opstelling De collectie als tijdmachine in Van der Steur gebouw
17 december 2018, 08:45 (CET) Laatste kans Opstelling De collectie als tijdmachine in Van der Steur gebouw (collectiezalen open t/m 13 januari) (tentoonstellingsvleugel open t/m 26 mei) Bezoekers die nog
Nadere informatieA-tekst. De aquarel. Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan
A-tekst De aquarel Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan In de 19de eeuw maakte de Nederlandse aquarel een ongekende bloeiperiode door. De artistieke idealen van die tijd vonden in dit medium een perfecte
Nadere informatieBASISREADER KG: BEELDEND
BASISREADER KG: BEELDEND Ontwikkelingen in de beeldende kunst in de eerste helft van de twintigste eeuw. HOOFDSTUK: BEELDENDE KUNST - Stromingen in de beeldende kunst vanaf 1900. 2011 -M.T. van de Kamp
Nadere informatieTekenen in de Tweede fase
Tekenen in de Tweede fase Wat kun je verwachten? Wat kun je verwachten? Lessen per week: Havo 4 / 5 2 uur praktijk en 1 uur theorie (KG/KB) Vwo 4 2 uur (de verdeling praktijk / theorie wisselt door het
Nadere informatieART HISTORY de twintigste eeuw. H4-cp3 H4 Expressionisme
ART HISTORY de twintigste eeuw H4-cp3 H4 Expressionisme Sigmund Freud (1856-1939) blz.34 De ideeën van de psychoanalyticus Sigmund Freud hadden veel invloed op de kunstenaars uit het begin van de twintigste
Nadere informatieOnyx Trio in Museum Gouda
Onyx Trio in Museum Gouda Op de laatste dag van de tentoonstelling Uitgelezen, zondag 17 mei 2015, speelt het Onyx trio om 15.30 uur in de Gasthuiskapel van Museum Gouda. Zij spelen deze middag beroemde
Nadere informatieRembrandt vanaf 9 september te zien in Museum Boijmans Van Beuningen. Virtuositeit en verbeeldingskracht: Rembrandt-etsen uit eigen collectie
Rembrandt vanaf 9 september te zien in Museum Boijmans Van Beuningen Virtuositeit en verbeeldingskracht: Rembrandt-etsen uit eigen collectie 07 SEPTEMBER 2017 SAMENVATTING Museum Boijmans Van Beuningen
Nadere informatieART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW. H4 algemeen deel Hoofdstuk 4 Expressionisme - Kunst en gevoel.
ART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW H4 algemeen deel Hoofdstuk 4 Expressionisme - Kunst en gevoel. EXPRESSIONISME 20ste eeuw De kunstenaar drukt zijn eigen persoonlijke gevoelens uit. EXPRESSIONISME 20ste eeuw
Nadere informatieART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW. V4 algemeen deel Hoofdstuk 4 Expressionisme - Kunst en gevoel.
ART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW V4 algemeen deel Hoofdstuk 4 Expressionisme - Kunst en gevoel. Sigmund Freud (1856-1939) De ideeën van de psychoanalyticus Sigmund Freud hadden veel invloed op de kunstenaars
Nadere informatieDe leerlingen leggen hun ervaringen vast in een portfolio.
Het leergebied Arts in de bovenbouw staat voor: Leerlingen ontwikkelen kennis en vaardigheden om de wereld van kunst en cultuur te verkennen, begrijpen en zelf een bijdrage te leveren. Creativiteit is
Nadere informatie5 lessen voor maar 5!!!
Aanbod naschoolse activiteiten Brede school Heemse 5 lessen voor maar 5!!! Toneelspelen Ontdek t! Lijkt het je leuk om op een podium te staan? Je in te leven in een ander? Een persoon of een typetje te
Nadere informatiePERSBERICHT 23 juli 2018
PERSBERICHT 23 juli 2018 TWEE NIEUWE NAJAARSTENTOONSTELLINGEN: LAATSTE IMPRESSIONISTEN & EN PLEIN AIR 100 JAAR BUITEN SCHILDEREN René-Xavier Prinet, Au bord de la Manche, olieverf op doek, 80 x 93 cm,
Nadere informatieInhoudelijk jaarverslag 2014
Inhoudelijk jaarverslag 2014 INHOUD Inleiding 1. Organisatie van de Van der Leeuwstichting 2. Activiteiten van de Van der Leeuwstichting 3. Samenwerkingen van de Van der Leeuwstichting Inleiding Vanaf
Nadere informatieDE OGEN VAN CHARLEY NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Charley Toorop (1891-1955) kwam uit een echte kunstenaarsfamilie. Haar vader was de beroemde Jan Toorop en ook haar zonen bleken zeer creatief: één zoon werd documentairemaker, de andere
Nadere informatieabstract expressionisme America CoBrA Denemarken België - Nederland
abstract expressionisme America 1946 1960 1948 CoBrA Denemarken België - Nederland abstract expressionisme Amerikaanse moderne schilderstroming binnen de abstracte kunst van de 20e eeuw. De stroming domineerde
Nadere informatieOp reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid
History Christiane Simone Stadie Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid Herinneringen van mijne academiereis in 1843 (Abraham Des Amorie van der Hoeven Jr.) Seminar paper Christiane
Nadere informatie2 Eeuw van het Verstand
2 Eeuw van het Verstand Caravaggio, 1600 Veranderingen Het vorige werkboek eindigde met de barok in Zuid-Europa en de Gouden Eeuw in Nederland. Zowel in de 16e als de 17e eeuw leefden een aantal van de
Nadere informatieWilem de Kooning Academie Hogeschool Rotterdam ( Art media design & leisure ) Over Henk Fortuin (1916-2007) oud-student in de jaren dertig
Boek over Henk Fortuin: oud-student in de jaren dertig eigenzinnig kunstenaar in Maassluis Eind november 2007 verscheen een boek over kunstenaar Henk Fortuin (1916-2007), die in de jaren dertig studeerde
Nadere informatieDit is een portret van een oude man, geschilderd door Johan Christiaan Kerkmeijer
1 Dit is een portret van een oude man, geschilderd door Johan Christiaan Kerkmeijer 2 En dit is ook een portret van een oude man, geschilderd door dezelfde kunstenaar, maar dan zo n dertig jaar later.
Nadere informatiebeeldende vakken CSE GL en TL
Examen VMBO-GL en TL 2008 tijdvak 2 dinsdag 17 juni 9.00-11.00 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 34 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 64 punten
Nadere informatie2 0 1 0-2 0 1 4. Haagweg 56, 5995 AB Kessel, Nederland T +31 (0)77 4621803 M +31 (0)6 48959924. willebrorddewinter@hetnet.nl www.willebrorddewinter.
2 0 1 0-2 0 1 4 atelier: e-mail: website: Haagweg 56, 5995 AB Kessel, Nederland T +31 (0)77 4621803 M +31 (0)6 48959924 willebrorddewinter@hetnet.nl www.willebrorddewinter.nl 2014 Willebrord de Winter
Nadere informatieBijlage CULTUURTRAJECT MEESTERVERVALSERS. TIPS & TRUCS TER Voorbereiding
Bijlage CULTUURTRAJECT MEESTERVERVALSERS TIPS & TRUCS TER Voorbereiding 2017-2018 skvr.nl/onderwijs inhoud 1. Tips & Trucs Ter voorbereiding VAN HET Project 3 1.1 Kennismaken met de collectie van Boijmans
Nadere informatieEr is steeds meer oog voor de culturele waarde van oude kerken, maar vooral het kerkinterieur loopt nog altijd groot gevaar.
1 van 6 23-12-2015 11:51 Voorpagina /) Groningen /groningen/) Drenthe /drenthe/) Sport /sport/) Meer /archief/) Abonneren (https://abonneren.dvhn.nl) woldring@groningerkerken.nl Service /service/) (http://m.dvhn.nl)
Nadere informatieANDRZEJ WAWRZYNIAK TENTOONSTELLINGEN OPLEIDINGEN HAAGSE KUNSTENAARS. haagsekunstenaars.nl is een initiatief van Stroom Den Haag
haagsekunstenaars.nl is een initiatief van Stroom Den Haag ANDRZEJ WAWRZYNIAK HAAGSE KUNSTENAARS Oosteuropese mystiek in een moderne vormgeving Het werk van Andrzej Wawrzyniak wordt gekenmerkt door een
Nadere informatieSTAD EN TAAL ONTMOET KUNST
STAD EN TAAL ONTMOET KUNST OPTIONELE OPDRACHTEN EN HUISWERKOPDRACHTEN 1 WAT WILT U? (voorbereiding op het bezoek) A. Wat wilt u graag in het Stedelijk Museum zien? (welke soort kunst, welke kunstenaar,
Nadere informatiePaul Klee. Kunst geeft niet het zichtbare weer maar maakt zichtbaar. Opdracht 7: Academie Arendonk 2018 Door: Jelske Loots, MMM 3 e jaars.
Paul Klee Kunst geeft niet het zichtbare weer maar maakt zichtbaar. Opdracht 7: Academie Arendonk 2018 Door: Jelske Loots, MMM 3 e jaars. Paul Klee, Münchenbuchsee, 18 december 1879 Muralto, 29 juni 1940
Nadere informatieDe Tuin. der Lusten. Het is een psychische werkelijkheid, wat je daar ziet gaat over jou
22 BOVENBOUW De Tuin der Lusten TEKST EVELIEN NIJEBOER BEELD JEROEN BOSCH Uren kan je kijken naar dit schilderij van Jeroen Bosch. Niet alleen omdat er zoveel op staat, maar ook omdat al die taferelen
Nadere informatieKlee. en Cobra. Opnieuw beginnen
Klee Lesmateriaal groep 5 en 6 deel 1: klassikale les op school bij de tentoonstelling Klee en Cobra Het begint als kind 28.01-22.04 2012 en Cobra Opnieuw beginnen Dit is Paul Klee En dit ook. En dit is
Nadere informatieCKV Festival 2012. CKV festival 2012
C CKV Festival 2012 Het CKV Festival vindt in 2012 plaats op 23 en 30 oktober. Twee dagen gaan de Bredase leerlingen van het voortgezet onderwijs naar de culturele instellingen van Breda. De basis van
Nadere informatiePresentatie voor: MOC Schilderswijk te Den Haag Datum: 22 januari 2015
Presentatie voor: MOC Schilderswijk te Den Haag Datum: 22 januari 2015 Door: Dick Keus Programma Vragen: 1. Wat vind je het mooiste aan jouw religie? 2. Hoe merk je dat / heeft dat invloed op je dagelijks
Nadere informatieModerne dans. Modernisme in de dans. Leestekst: Citaat uit de leestekst:
Moderne dans Leestekst: Citaat uit de leestekst: Modernisme in de dans Tussen 1900 en 1930 ontstond een nieuwe vorm van theaterdans: Moderne dans. Die week in alle opzichten af van het traditionele ballet;
Nadere informatieR O G E R R A V E E L M U S E U M. Albisola. Roger Raveel in dialoog met: Lucio Fontana, Asger Jorn, Wifredo Lam, Eva Sørensen & Serge Vandercam
Albisola Roger Raveel in dialoog met: Lucio Fontana, Asger Jorn, Wifredo Lam, Eva Sørensen & Serge Vandercam 3 juli 30 oktober 2011 Al eeuwenlang is het Italiaanse stadje Albisola aan de Ligurische kust
Nadere informatieGiardino NL 4/1 14-06-2006 12:14 Pagina 1
Giardino NL 4/1 14-06-2006 12:14 Pagina 1 1 Giardino NL 4/1 14-06-2006 12:14 Pagina 2 Panta rhei alles stroomt; Mijn schilderijen zijn in beweging, ze lijken te stromen, zoals ook het leven zich geen stilstand
Nadere informatierijks museum Verwerkingsmateriaal Examentour VWO ANTWOORDMODEL VERSIE A + B Visuele analyse van schilderkunst in de 17DE, 19DE en 20STE eeuw 1/5
1/5 VERSIE A Vraag 1 A Gebruik van licht om de dramatiek te uiten. Het subtiele licht (vs. clair-obscur in de barok) geeft diepte aan het schilderij en accentueert het hoofdmotief. Het zorgt er dus voor
Nadere informatieHenny Radijs (1915-1991)
Henny Radijs (1915-1991) Van pottenbakster naar keramisch kunstenares Tekst: Rob Meershoek Foto s: Kunsthandel Artentique Zoetermeer, september 2010 Alle rechten voorbehouden Vaas 1961, h. 42 cm. Inleiding
Nadere informatieINFORMATIE ROTTERDAM CULTUURDAG CKV1 donderdag 18 april 2013
INFORMATIE ROTTERDAM CULTUURDAG CKV1 donderdag 18 april 2013 SCAPINO BALLET EN HET WERELDMUSEUM Het Scapino Ballet is een Nederlands ballet- en dansgezelschap uit Rotterdam. Het Scapino Ballet was de eerste
Nadere informatieExpressionisme. Vanaf 1900
Expressionisme Vanaf 1900 Vincent van Gogh, Olijfbomen in berglandschap. Vincent van Gogh, De sterrennacht. Die Brucke Dresden, 1905 Neue Kunstlervereinigung Munchen, 1909 Der Blauwe Reiter Munchen, 1912
Nadere informatieONVERGETELIJK Kunst bespreken met mensen met dementie en hun dierbaren
ONVERGETELIJK Kunst bespreken met mensen met dementie en hun dierbaren 2013: ONVERGETELIJK STEDELIJK & ONVERGETELIJK VAN ABBE Doel: een ontspannen, sociale en inspirerende museumactiviteit organiseren
Nadere informatieOpening van zondag 19 april 2009. Gerda van Leeuwen Thea Peters Carla de Kievid
Opening van zondag 19 april 2009 Gerda van Leeuwen Thea Peters Carla de Kievid De opening Hans Siegmund oud-docent van de exposanten begon de openingstoespraak met te zeggen dat hij wel eerst wat glaasjes
Nadere informatieArchiefnummer 0354. Inventaris van het archief/de collectie van. A. Greebe (1915-1993) Kunstenaar en verzamelaar 1917-1979.
Archiefnummer 0354 Inventaris van het archief/de collectie van A. Greebe (1915-1993) Kunstenaar en verzamelaar 1917-1979 Lidy Visser Den Haag 2002/2009 INHOUD 1. Inleiding 3 2. Inventaris 4 2.1. Correspondentie
Nadere informatieON STAGE LENTE EXPOSITIE 24 MAART 22 APRIL
ON STAGE LENTE EXPOSITIE 24 MAART 2018 22 APRIL TATIANA RIVILIS (schilderes) Geboren 1986 in Moskou. In 2010 afgestudeerd aan de Universiteit van Moskou, in grafisch design en kunsthistorie. In 2012 verhuisde
Nadere informatiemuseabrugge.be MUSEA BRUGGE PERSDOSSIER NIEUW TOPSTUK VOOR GROENINGEMUSEUM
museabrugge.be MUSEA BRUGGE PERSDOSSIER NIEUW TOPSTUK VOOR GROENINGEMUSEUM HET GROENINGEMUSEUM PAKT UIT MET EEN TOT NOG GROENINGEMUSEUM Het Brugse Groeningemuseum staat wereldwijd bekend omwille van zijn
Nadere informatieFactsheet over het educatieve aanbod
De tentoonstelling in het Solomon R. Guggenheim Museum in New York, in 2012 Photo: David Heald Factsheet over het educatieve aanbod De tentoonstelling in het Cobra Museum Het Cobra Museum brengt van 5
Nadere informatieCursusaanbod en workshops 2012-2013
Cursusaanbod en workshops 2012-2013 Marc Kuyper Hans van der Pas Atelier: Wateringweg 155 email : art@marckuyper.com en hvdp@telfort.nl 2031EG Haarlem telefoon 06-11204994 (inspreken) Volop gratis parkeergelegenheid
Nadere informatiePersbericht: 15 november 2017
Persbericht: 15 november 2017 Auguste Renoir, Jeune fille à la rose, 1907, olieverf op doek, 42 x 37,5 cm Impressionism & beyond. A Wonderful Journey Singer Laren toont van 16 januari t/m 6 mei 2018 een
Nadere informatiePeter de Grote. Dit werkboekje is van:
Peter de Grote Dit werkboekje is van: Hallo! Je gaat binnenkort op bezoek in het museum Hermitage Amsterdam. Het woord Hermitage spreek je uit als hermitaasje. Een museum is een gebouw waarin je allerlei
Nadere informatieSamenvatting CKV Kunsthistorisch overzicht 1 - Klassieke oudheid tot de 19e eeuw
Samenvatting CKV Kunsthistorisch overzicht 1 - Klassieke oudheid tot de 19e eeuw Samenvatting door S. 721 woorden 4 juni 2004 4 24 keer beoordeeld Vak CKV Beknopte samenvatting van het schoolboek Kunsthistorisch
Nadere informatieJavier Gómez en Arian Winterink exposeert in Museum vd Togt
Bijgewerkt: 20 oktober 2008 Zoek: ga. Begin: Nieuws Amstelveen Geschiedenis Foto's Gebeurtenissen Monumenten Partnersteden Straten Kerken Exposities Links Sponsoren Over de site Javier Gómez en Arian Winterink
Nadere informatieProvinciale Prijs Beeldende Kunst
De Provincie Oost-Vlaanderen heeft een zeer lange traditie in het uitschrijven en toekennen van cultuurprijzen, voor uiteenlopende disciplines als geschiedenis, erfgoed, literatuur, muziek, design, beeldende
Nadere informatieKröller - Müller museum. van Oscar Zuethoff uit klas B2G
Kröller - Müller museum van Oscar Zuethoff uit klas B2G Inhoudsopgave 1. Het Impressionisme... 3. 2. Het Pointillisme uit Frankrijk... 4. 3. Het Kubisme uit Frankrijk... 5. 4. Het Expressionisme in Duitsland...
Nadere informatieGymnasium. Op het Hondsrug College. Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst!
Gymnasium Op het Hondsrug College Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst! Gymnasium Hondsrug Het Gymnasium Hondsrug is een afdeling van het Hondsrug College. Het is onderdeel van het vwo,
Nadere informatieGEBOUWD OP TRADITIE. www.woneninbrabantia.nl
GEBOUWD OP TRADITIE www.woneninbrabantia.nl VELDHOVEN EINDHOVEN GELDROP A2 GENNEPER PARKEN & SPORT EN RECREATIE A67 Aalst, ideale ligging. Buiten de grote stad, middenin de natuur, maar wel dichtbij alles
Nadere informatieAutonomie & Abstractie
Kunstgeschiedenis Autonomie & Abstractie in de 20ste eeuw In de twintigste eeuw wordt het streven naar autonomie in de kunst steeds belangrijker: een kunstwerk moet helemaal op zichzelf staan, los van
Nadere informatieAlles is genade en Stel, ik zoek een kerk
Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk De Werkgroep Vorming en Toerusting ontwikkelde een programma voor de parochies om te benutten bij de promotie dvd en het artikel Alles is genade uit het Identiteitsnummer
Nadere informatieVRAGENLIJST VOOR MIDDELBARE SCHOLEN BELGISCH STRIPCENTRUM
VRAGENLIJST VOOR MIDDELBARE SCHOLEN BELGISCH STRIPCENTRUM De volgende vragenlijst is ingedeeld naar drie categorieën: Gewoon Moeilijker Doordenker Om de juiste antwoorden te vinden neem je best de lijst
Nadere informatiebeeldende vakken CSE GL en TL
Examen VMBO-GL en TL 2011 tijdvak 2 dinsdag 21 juni 9.00-11.00 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 31 vragen. Voor dit examen zijn maximaal punten
Nadere informatieDe laatste wens van Maarten Ouwehand
De laatste wens van Maarten Ouwehand Een verhalend ontwerp voor CKV waarin leerlingen op school een museum ontwerpen, inrichten en openen. Gemaakt voor en door: Andreas College Katwijk en Bureau voor Educatief
Nadere informatieVicarystraat 1 7581 XZ Losser T. 053 537 54 44 E. oldenhove@zorggroepsintmaarten.nl. losser in ons leven
losser in ons leven Vicarystraat 1 7581 XZ Losser T. 053 537 54 44 E. oldenhove@zorggroepsintmaarten.nl losser in ons leven Welkom Losser in ons leven 02 03 Oldenhove en Maartens-Stede zijn woonleefgemeenschappen
Nadere informatieVOORTGEZET ONDERWIJS
VOORTGEZET ONDERWIJS STEDELIJK MUSEUM ALKMAAR Stedelijk Museum Alkmaar is hét geheugen van de stad Alkmaar en een vertrekpunt voor iedereen die de geschiedenis en kunst van Alkmaar en omgeving wil beleven
Nadere informatieWerkboek voor de leerling
Werkboek voor de leerling Kunst met engagement 2115 Niveau: 5HAVO, tweede fase Examenopdracht: Praktijkopdracht wat met theorie is verbonden ( Oude Stijl ) Activiteiten: Zowel buiten als binnenschools
Nadere informatieDe brieven van Van Gogh
De brieven van Van Gogh Tijdens een rondwandeling door het dorp, vertelt ieder gids wel iets over de vele brieven die Vincent schreef in zijn leven. Hoe belangrijk waren de brieven voor Vincent, aan wie
Nadere informatiespecialisatie creatief nadine van kleef n.vankleef@han.nl
specialisatie creatief nadine van kleef n.vankleef@han.nl ben je fantasierijk? ben je origineel? ga je weleens naar het filmhuis? maak je veel foto s? maak je tekeningetjes op de rand van je papier? let
Nadere informatieVERSLAG EN JAARREKENING 2014
JAN ROËDE STICHTING VERSLAG EN JAARREKENING 2014 vastgesteld 2 juni 2015 Bestuur: Mw. O.L. van Hulsen Dhr. L. van Sinderen (voorzitter) Dhr. D.S. Stapel Dhr. H.P.M.N. van Wersch (secretaris-penningmeester)
Nadere informatieOver mijn werk WAT IS SCHEPPINGSKRACHT?
Over mijn werk WAT IS SCHEPPINGSKRACHT? Ben ik nu kunstenaar? Ik zou momenteel, ja, durven zeggen omdat ik op dit moment gebruik maak van mijn scheppend vermogen. Ik ben ervan overtuigd dat ieder van ons
Nadere informatieConcours: talenten voortgezet onderwijs
Concours: talenten voortgezet onderwijs Concours: uitnodiging Beste docenten, schoolleiders, Namens Kunstencentrum Kadmium willen wij via u uw leerlingen uitnodigen om mee te doen aan het project Concours,
Nadere informatieDe uitstraling van Caspar van Wittel
De uitstraling van Caspar van Wittel Bart van Steenbergen 1 De ingang van de Canal Grande met de Santa Maria della Salute-kerk door Caspar van Wittel www.vanvitelli.nl Wat voor invloed heeft Caspar van
Nadere informatieOp bezoek in de Sint Bavo Basiliek aan de Leidsevaart.
Op bezoek in de Sint Bavo Basiliek aan de Leidsevaart. Via de Nederlandse Genealogische Vereniging, afd. Kennemerland zijn we in de gelegenheid gesteld om een rondleiding in de Sint Bavo Basiliek bij te
Nadere informatie1. Voorwoord. 2. Terugblik
v 2012 Inhoudsopgave 1. Voorwoord 2. Terugblik 3. Bijdrage aan het museum 4. Financiële verslaglegging 5. Doelstelling vrienden van museum Jan van der Togt Voorwoord 1. Voorwoord Het afgelopen jaar trok
Nadere informatieVAN GOGH KRIJGT KLEUR NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 In 1886 vertrok Van Gogh naar Parijs. Hij maakte daar kennis met twee nieuwe schilderstromingen: het impressionisme en het pointillisme. Onder invloed van deze stromingen gingen de schilderijen
Nadere informatieART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW MASSACULTUUR. H5 CKV-profiel Cobra en Karel Appel Moderne Amerikanen in musea
ART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW MASSACULTUUR H5 CKV-profiel Cobra en Karel Appel Moderne Amerikanen in musea Tijdsbeeld tweede helft 20ste eeuw Vrijheid na WOII-Europa ligt in puin.. Koude oorlog: angst
Nadere informatieHurkspanden Roosendaal zonder bescherming
Hurkspanden Roosendaal zonder bescherming Jacques Hurks Jacques M. Hurks werd in 1890 in Vught geboren. Hij studeerde aan de Koninklijke School voor Nuttige en Beeldende Kunsten in Den Bosch en vertrok
Nadere informatie6) Aan welke periode uit de bouwkunst van de jaren 20 van de 20e eeuw doet dit denken? 18e, 19de en 20-eeuwse bouwkunst.
Tentoonstelling door een scholier 1931 woorden 8 december 2003 5 20 keer beoordeeld Vak CKV 2) Berlage 1) Tot welke stroming behoorde Berlage? Neo-gotiek of de neo-renaissance. 2) Wanneer is het gebouw
Nadere informatieStromingen in vogelvlucht
Stromingen in vogelvlucht Grieken en Romeinen (Klassiek Erfgoed) 500 v. Chr. tot 400 n. Chr. Middeleeuwen (Goddelijke Orde) 500 tot 1500 Renaissance (Homo Universalis) 1500 tot 1600 Barok en Rococo (Verleiding
Nadere informatieReflectiespiraal: beeldende vakken
Reflectiespiraal: beeldende vakken 1 (5) vooraf welke culturele activiteit? 1.1 (5.1) Aan welke culturele activiteit ga je deelnemen? museum / galerie - collectie - thema / beeldende discipline - kunstenaarsgroep
Nadere informatieMuseum De Hermitage in Amsterdam
Museum De Hermitage in Amsterdam Beschrijving van het arrangement voor talentontwikkeling Onder de naam De Hermitage voor Kinderen besteedt het museum sinds tien jaar veel aandacht aan educatie en talentontwikkeling
Nadere informatieDe renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.!
De renaissance Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis. Deze term betekent letterlijk de wedergeboorte, en is een kunststroming uit
Nadere informatieInformatiebrief voor docenten uit het voortgezet onderwijs
Informatiebrief voor docenten uit het voortgezet onderwijs Gebakken Lucht Piero Manzoni Merda d artista no. 58, 1961 blikje, etiket 4,8 x 64 cm Fondazione Piero Manzoni, Milaan Museumles bij de tentoonstelling
Nadere informatiePerstekst expo Lode Laperre Naevus in Galerie 10a Otegem
Perstekst expo Lode Laperre Naevus in Galerie 10a Otegem Contactpersonen : John Vande Wiele: www.galerie10a.be info@galerie10a.be 0495 576031 Lode Laperre: www.lodelaperre.be info@lodelaperre.be 0476 961195
Nadere informatiebeeldende vakken CSE GL en TL
Examen VMBO-GL en TL 2009 tijdvak 2 dinsdag 23 juni 9.00-11.00 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 32 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 65 punten
Nadere informatieFOTO21 BREDEVOORT. Nieuwsbrief maart 2015 actuele informatie over exposities. Tentoonstellingen verwacht. Tentoonstellingen
FOTO21 BREDEVOORT Nieuwsbrief maart 2015 actuele informatie over exposities Tentoonstellingen verwacht Tentoonstellingen huidige Beeld &Poëzie Tentoonstelling tijdelijk niet te bezoeken i.v.m. renovatie
Nadere informatieDE STIJL OF TOCH JE EIGEN STIJL? NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Deze leskaart gaat over (misschien wel) Nederlands beroemdste kunststroming: De Stijl. Initiatiefnemer was kunstenaar Theo van Doesburg. Samen met o.a. Bart van der Leck en Piet Mondriaan
Nadere informatieVertaalde Werken/ Translated Works: Barbara Visser 1990 2006 Museum De Paviljoens. Verwerkin gsopdracht Modernisme Voort gezet onderwi js CKV 1
Vertaalde Werken/ Translated Works: Barbara Visser 1990 2006 Museum De Paviljoens Verwerkin gsopdracht Modernisme Voort gezet onderwi js CKV 1 Transformatie Huis II 2006 Tekst, computeranimatie Transformatiehuis
Nadere informatieCo Westerik - Dagelijkse verwondering
29 november 2018, 09:10 (CET) Co Westerik - Dagelijkse verwondering 9 februari tot en met 26 mei 2019 Beeldmateriaal In 2019 brengt Museum Boijmans Van Beuningen een hommage aan de onlangs op 94-jarige
Nadere informatieSOCIALE MEDIA TIJDENS P.O.
SOCIALE MEDIA TIJDENS P.O. Een handleiding voor het gebruik van Pinterest in de klas Pinterest in de klas In deze handleiding kan U kennismaken met het gebruik van sociale media in de lessen plastische
Nadere informatieWerkstuk CKV Rijksmuseum
Werkstuk CKV Rijksmuseum Werkstuk door een scholier 1342 woorden 5 april 2004 5,5 34 keer beoordeeld Vak CKV Bezoek aan Het Rijksmuseum Opdracht 1: Vooronderzoek ter voorbereiding op de culture activiteit.
Nadere informatieHandreiking bij een spirituele zoektocht.
Handreiking bij een spirituele zoektocht. Deze handreiking hoort bij: Oud- en nieuw- katholiek. De spirituele zoektocht van die andere katholieken. Door Joris Vercammen. Valkhof pers 2011. Het boek is
Nadere informatieOnderwijsbrochure Het Nieuwe Instituut Rotterdam. Voor de ontwerpers van morgen
Onderwijsbrochure Rotterdam Voor de ontwerpers van morgen Inhoud Aangenaam kennis te maken 4 5 Onderwijs in 6 Foto-impressie 7 Programma s 11 Docent aan het woord: Tessa Smal 12 Boekingsinformatie 13 Educatie
Nadere informatieTon van Tast. afmeting 14,4 x 10 x 14,4
Iconen van de post 1929 tarievenboekjes Ton van Tast De omslag van het posttarievenboekje uit 1929 heeft een illustratief karakter. Ontwerper Ton van Tast tekent voor zowel de voorkant als de achterkant
Nadere informatieCreatieve projecten uit de diaconale praktijk
Het bruist! Creatieve projecten uit de diaconale praktijk Voorjaarsconferentie 18 april 2013 Organisatie Vereniging Beraad Grote Steden in de Protestantse Kerk in Nederland Prof. Dr. G. van der Leeuw Stichting
Nadere informatie