DEFINITIEF RAPPORT VAN HET ONDERZOEK IN HET KADER VAN DE VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE KINDERDAGVERBLIJF DRIBBEL

Transcriptie

1 VVE-RAPPORT DEFINITIEF RAPPORT VAN HET ONDERZOEK IN HET KADER VAN DE VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE KINDERDAGVERBLIJF DRIBBEL Locatie : Plaats : Waardenburg (Neerijnen) Registratienummer : Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 12 november 2012 Datum vaststelling rapport : 21 januari 2013 VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 1 van 9

2 1. INLEIDING Dit rapport is het verslag van een onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (VVE). VVE is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn toegerust voor een soepele instroom in groep 3 van het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken. Dit rapport maakt onderdeel uit van de bestandsopname in de gemeente Neerijnen. In deze gemeente hebben alle voor- en vroegscholen die te maken hebben met VVE een vragenlijst ingevuld waarin zij de stand van zaken op hun (voor)school weergeven. Alle locaties krijgen automatisch een zelfrapportage. Enkele locaties zijn vervolgens bezocht door de Inspectie van het Onderwijs ter verificatie van deze zelfevaluaties. Alle bezochte locaties ontvangen een rapportage met de bevindingen van de inspectie. Het definitieve rapport wordt gepubliceerd op de website van de inspectie: De uitkomsten van alle zelfevaluaties en de bevindingen van de Inspectie van het Onderwijs naar aanleiding van de locatiebezoeken worden samengevat in een gemeentelijk rapport. Dit geeft een totaalbeeld weer van VVE in de gemeente Neerijnen. Dit rapport wordt, als het definitief is vastgesteld, samen met de locatierapporten, gepubliceerd op de website van de inspectie: Werkwijze onderzoek is een van de voorscholen die bezocht is door de Inspectie van het Onderwijs. Daarbij hebben de volgende activiteiten plaatsgevonden: groepsbezoeken gesprekken met leidsters en/of leerkrachten gesprekken met ouders gesprekken met locatieleiding, coördinatie en directie Dit rapport geeft de bevindingen van de Inspectie over de kwaliteit van VVE op deze locatie weer. Inhoud rapport In dit rapport worden de volgende onderwerpen besproken: De voorwaarden van VVE De ouders De kwaliteit van de educatie Het VVE-programma, zoals dat wordt aangeboden Het pedagogisch klimaat Het educatief handelen De ontwikkeling, zorg en begeleiding De kwaliteitszorg De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool De resultaten van VVE Elk van de VVE-kwaliteitsaspecten is uiteengelegd in indicatoren. Als een indicator beoordeeld wordt, gebeurt dat doorgaans met de volgende oordelen: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig Deze kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 2 van 9

3 3. Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat andere voor- en/of vroegscholen hiervan kunnen leren. Dit rapport is gebaseerd op het VVE-toezichtkader (zie de internetsite van de onderwijsinspectie). Opbouw van het rapport Hoofdstuk 2 beschrijft het totaalbeeld van het onderzoek. De beoordeelde onderwerpen (indicatoren) staan in hoofdstuk 3, met eerst de oordelen en daarna een toelichting als dat nodig is. Daarbij kunnen de overeenkomsten en verschillen tussen de zelfevaluatie van de locatie en de bevindingen van de inspectie eveneens worden geduid. Als er op basis van dit onderzoek afspraken gemaakt zijn, staan die in hoofdstuk 4. Groepsinformatie peutergroepen Aantal peuters in de 3+groep De Leeuwenkuil : 12, waarvan 3 doelgroeppeuters. De Leeuwenkuil (3+groep) is een gemengde groep waar peuters vanaf 3 jaar naar toe gaan op kinderdagverblijf. Deze groep telt door de week heen in het totaal 23 kinderen, waarvan er 3 tot de doelgroep behoren. De Apenheuvel (niet bezocht) is een zogeheten verticale groep waar kinderen van 0 tot 3 jaar naar toe gaan. Door de week heen komen er 27 kinderen, waarvan er 1 tot de doelgroep behoort. De Krokodillenpoel (niet bezocht) is de babygroep waar kinderen van 0 tot 18 maanden naar toe gaan. Op dit moment zijn daar in het totaal 7 kinderen. Op een voorschool is de maximale groepsgrootte 16 kinderen. In De Leeuwenkuil (de 3+groep) varieert de groepsgrootte per dag van 5 tot 12 kinderen en in De Apenheuvel (van 0 tot 3 jaar) van 8 tot 13 kinderen. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 3 van 9

4 2. HET TOTAALBEELD Kinderdagverblijf (KDV) te Waardenburg van Kinderopvang Rivierenland BV (KRBV) is vanaf maart 2012 een erkende voorschool. Vanaf 2011 is men begonnen met scholing van de leidsters voor het VVE-programma Piramide. Het KDV is ondergebracht in het gebouw waar ook basisschool De Waerdenburght is gehuisvest. KDV en basisschool zijn bezig om samenwerking tot stand te brengen. De samenwerking beperkt zich tot nu toe tot het voorlezen door bovenbouwleerlingen van De Waerdenburght op KDV. is op dit moment de enige voorschool in de gemeente Neerijnen. Het was/is de bedoeling (zie de visie op de wet OKE Neerijnen) dat er in twee andere kernen van de gemeente (Haaften en Ophemert) ook voorscholen komen, maar de daar gevestigde peuterspeelzalen (PSZ) voldoen niet aan de basisvoorwaarden. voldoet aan bijna alle voorwaarden: mede door personeelswisselingen hebben de leidsters momenteel de scholing in het VVE-programma nog niet afgerond. Omdat de voorschool pas in maart 2012 gestart is, zijn bij het GGD-bezoek van februari 2012 de voorwaarden voor VVE (het 8ste domein) niet meegenomen. De meeste kinderen gaan als ze 4 jaar worden naar de naburige basisschool De Waerdenburght. Daarnaast gaan er kinderen naar de scholen in Haaften, Opijnen, Tuil en Neerijnen (kern). Vanwege de afstand gaan er geen kinderen naar Ophemert. Varik heeft al jaren zijn eigen PSZ. De ouders van de Eben Haezerschool in Waardenburg maken vanwege hun specifieke identiteit geen gebruik van KDV. KDV telt op dit moment in het totaal 50 kinderen variërend in leeftijd tussen 0 en 4 jaar, die verdeeld over drie groepen één of meerdere dagdelen per week komen. Daarvan zijn er 4 doelgroeppeuter. Deze kinderen komen minimaal 10 uur per week (drie ochtenden) naar het KDV. is de enige voorschool in de gemeente Neerijnen. Er zijn de afgelopen periode 8 indicaties afgegeven. Slechts de helft van deze kinderen is naar gegaan. De vier andere kinderen zijn voor zover bekend (geen VVE-voortraject) niet naar een voorschool gegaan. Er is in de gemeente Neerijnen sprake van daling van het aantal kinderen en daarnaast hebben de recessie en de bezuinigingen hun invloed: steeds minder ouders kunnen de kinderopvang betalen en/of als opvang nodig is dan kiest men voor de peuterspeelzaal (PSZ) die goedkoper is, onder andere vanwege de beperktere openingstijden en het niet hoeven te voldoen aan een dubbele bezetting op de groep. KRBV heeft eerder al de kinderopvang in Ophemert, Haaften en Opijnen moeten afstoten. Met behulp van de gemeente, ouders en het plaatselijke basisonderwijs is de kinderopvang in deze plaatsen toch gehandhaafd, maar dan ondergebracht in drie nieuwe stichtingen. is dit schooljaar vanwege het teruglopende aantal aanmeldingen teruggegaan van 4 naar 3 groepen en deze groepen zijn niet "vol" (geen 16 kinderen in de groep). VVE-ontwikkelpunten zijn er op dit moment bij de onderwerpen de ouders, zorg en begeleiding, en de doorgaande lijn tussen voor- en vroegschool. Over de evaluatie en de resultaten van VVE kan nog niet veel gezegd worden. De ontwikkelingen rond VVE binnen de gemeente Neerijnen zijn van recente datum. De doelen zijn bijvoorbeeld nog niet goed uitgewerkt. De effectmeting van VVE in Neerijnen en meer speciaal op KDV staat nog in de kinderschoenen. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 4 van 9

5 3. DE OORDELEN MET EEN TOELICHTING ALS DAT NODIG IS 3 Naam gemeente Neerijnen A0.0 Samenwerking met vroegschool Nee A CONDITIES A0.1 Er is een recent GGD-rapport beschikbaar 3 A0.2 In het rapport zijn de basisvoorwaarden voor voorschoolse educatie 2 getoetst A1 Een integraal VVE-programma A1.1 Naam/namen van programma(s) Piramide A2 De groepsgrootte voldoet aan de maximumeisen (voorschool) 3 A3 Leidster - kind ratio ("dubbele bezetting") 3 A4 Voldoende VVE-tijd A4.1 De peuters bezoeken de voorschool gedurende voldoende tijd (per week) 3 A4.2 Wat is doorgaans de beginleeftijd voor VVE? 2 tot 2,5 jaar A5 Kwaliteit leidsters/leerkrachten A5.2 Alle leidsters/leerkrachten zijn toereikend gekwalificeerd (opleiding) 3 A5.3 Alle leidsters spreken voldoende Nederlands 3 A5.4 Alle leidsters zijn toereikend geschoold (voor het VVE-programma) 2 A5.5 Er is een jaarlijks VVE-opleidingsplan 3 In februari 2012 heeft de GGD KDV geïnspecteerd. is echter pas maart 2012 als voorschool gestart. De voorwaarden voor de voorschoolse educatie zijn dan ook niet door de GGD meegenomen in de desbetreffende rapportage. Daarom is het 8 e domein (voorwaarden voor de voorschoolse educatie), waarvan de oordelen anders uit het GGD-rapport zouden zijn overgenomen, in dit rapport door de onderwijsinspectie beoordeeld (A0.2). voldoet bijna aan alle gestelde eisen ten aanzien van de basiskwaliteit. Omdat de scholing voor het VVE-programma van een zittende leidster binnenkort en van twee (nieuwe) leidsters pas in juni 2014 wordt afgerond is indicator A5.4 als een ontwikkelpunt beoordeeld. Kinderen van 0 tot 4 jaar kunnen terecht op het KDV. In alle groepen wordt met Piramide gewerkt. Vanaf 3 jaar komen de kinderen in een zogeheten 3+groep waar er meer tutoring/ differentiatie mogelijk is. VVE-indicaties worden doorgaans vanaf 2 jaar afgegeven. Soms duurt het enige tijd voor het kind bij de voorschool wordt aangemeld, soms wordt het helemaal niet aangemeld. In een enkel geval meldt de PSZ of het KDV een kind aan bij het consultatiebureau (CB) voor een VVE-indicatie. Op dit moment hebben 8 kinderen een indicatie, 4 daarvan krijgen voorschoolse educatie op (3 op De Leeuwenkuil en 1 op De Apenheuvel). De helft van de geïndiceerde kinderen volgt geen voortraject vanwege de reisafstand of om andere redenen. In principe heeft 10 "doelgroepplekken". Overigens is er in de gemeente Neerijnen sprake van daling van het aantal kinderen en daarnaast hebben de recessie en de bezuinigingen hun invloed. Vanaf maart 2012 is een erkende voorschool geworden met twee leidsters op een groep van maximaal 16 kinderen. Men is dit schooljaar vanwege het teruglopende aantal aanmeldingen echter teruggegaan van 4 naar 3 groepen en deze groepen zijn niet "vol" (geen 16 kinderen in de groep). In De Leeuwenkuil varieert de groepsgrootte per dag van 5 (op vrijdag) tot 12 kinderen, en in De Apenheuvel van 8 (woensdag en vrijdag) tot 13 kinderen. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 5 van 9

6 Omdat het voorschoolse traject pas sinds kort vorm krijgt in de gemeente Neerijnen hebben een aantal indicatoren hieronder het oordeel niet van toepassing of niet te beoordelen gekregen. Men is bijvoorbeeld nog niet toegekomen aan een evaluatie van (de effecten van) VVE (E). B OUDERS B1 Gericht ouderbeleid 2 B2 Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd 2 B3 Intake 3 B4 Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen 2 B5 Participatie in VVE-activiteiten in de voor/vroegschool 2 B6 Informeren over de ontwikkeling van hun kind 3 B7 Rekening houden met de thuistaal 3 De ouders waarmee de inspectie heeft gesproken, zijn tevreden. De kinderen gaan volgens hen met plezier naar de voorschool en ontwikkelen zich naar verwachting. Ouders geven aan dat zij met vragen altijd bij de leidsters terecht kunnen. De informatie die ouders vooraf krijgen over de voorschoolse educatie, beperkt zich veelal tot het programma en de werkwijze op het KDV. De verwachtingen ten aanzien van de ouderbetrokkenheid bij VVE-activiteiten, zowel op het KDV als thuis, en de ambities die daarbij nastreeft, zijn nog niet geformuleerd en aan ouders voorgelegd. Er is geen gericht VVEouderbeleid en ouders kunnen daarover dus ook niet geïnformeerd worden (B1 en B2). Ook de indicatoren B4 en B5 zijn ontwikkelpunten. Weliswaar gaat er sinds kort bij een thema een nieuwsbrief uit met uitgebreide informatie over het thema, de gekozen prentenboeken en met spelsuggesties voor ouders. De bijbehorende woorden/begrippen bijvoorbeeld ontbreken echter nog in de nieuwsbrief. De activiteiten worden ook niet met de ouders doorgenomen en de daadwerkelijke uitvoering van de activiteiten wordt niet gecontroleerd. Er is in die zin geen sprake van gerichte stimulatie om activiteiten thuis uit te voeren. Wel blijkt een programma als Boekstart en het bibliotheekbezoek met peuters voor ouders soms stimulerend te werken. KRBV is dan ook van plan een abonnement op de bibliotheek (bibliobus stopt voor de deur) te nemen en de banden met de bieb aan te trekken. Er is daarnaast geen sprake van georganiseerde VVE-activiteiten op het KDV. Zelfs bij de inloop s morgens is het nog geen regel dat (doelgroep)ouders blijven om met hun kinderen te spelen en/of te lezen. Men ziet mogelijkheden via samenwerking met basisschool De Waerdenburght met wie het gebouw deelt. Een idee dat in het overleg met de leidinggevenden van en De Waerdenburght naar voren kwam, is een gezamenlijke afsluiting van de themaprojecten. Over het benaderen van de ouders en een verdere invulling van dergelijke activiteiten zal nog nagedacht moeten worden. Alle kinderen worden eenmaal per jaar geobserveerd aan de hand van de peuterobservatielijsten. Vanaf januari 2013 worden vanaf dat de kinderen 2 jaar zijn de oudergesprekken gevoerd met behulp van die observatielijsten. Op den duur zou men ook de baby-/dreumesobservatielijsten van het CITO willen gebruiken. Voor de doelgroepkinderen in de 3+groep vullen de leidsters tweemaal per jaar het volgsysteem voor taal- en rekenvoorwaarden van Piramide in. Daarnaast wordt een overdrachtsformulier ingevuld en gebruikt bij de overdracht naar de basisschool. Als de kinderen 4 jaar zijn krijgen ze ook hun eigen (herinnerings)map mee die in de loop van de jaren is opgebouwd: met werkjes, tekeningen, foto's van het kind, handafdrukken etcetera (B6). VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 6 van 9

7 C KWALITEIT VAN DE UITVOERING VAN VVE C1 Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma C1.1 Een integraal VVE-programma 3 C1.2 Werken met een doelgerichte planning 3 C1.3 Het aanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend 3 C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd 2 C2 Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat C2.1 Het pedagogisch handelen van de leidsters/leerkrachten is respectvol 3 C2.2 De leidsters/leerkrachten hanteren duidelijke pedagogische 3 gedragsgrenzen C2.3 De leidsters/leerkrachten stimuleren de sociale vaardigheden en de 3 persoonlijke competenties van de kinderen C2.4 De leidsters/leerkrachten tonen respect voor de autonomie van het kind 3 C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taaluitlokkend 3 C3 Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen C3.1 Het educatief handelen van beide leidsters/leerkrachten is goed op elkaar 3 afgestemd C3.2 Er worden de hele 'dag' effectieve en gerichte activiteiten voor de 3 taalontwikkeling uitgevoerd C3.3 De leidsters/leerkrachten bevorderen de interactie met en tussen kinderen 3 C3.4 De leidsters/leerkrachten stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen 3 en verrijken het spelen en werken C3.5 De leidsters/leerkrachten bevorderen de ontwikkeling van aanpakgedrag 3 (strategieën) bij de kinderen C3.6 Het gedrag van de leidsters/leerkrachten met de kinderen is responsief 3 C3.7 De leidsters/leerkrachten stemmen de activiteiten af op verschillen in de 2 ontwikkeling van de individuele kinderen De leidsters op werken met het VVE-programma Piramide en met de bijbehorende planning. Aan het werken met vormen van tutoring en/of differentiatie is men nog niet toe gekomen. De mogelijkheden daartoe (ruimte, tijd, groepsgrootte en dubbele bezetting) zijn aanwezig (C1.4). De noodzaak om de activiteiten af te stemmen op de verschillen in de ontwikkeling van de verschillende kinderen is er ook, gezien het gegeven dat in elk geval een kwart van de groep extra zorg nodig heeft (C3.7). De kwaliteit van het pedagogisch en educatief handelen voldoet verder aan de gestelde eisen. D ONTWIKKELING, BEGELEIDING EN ZORG D1 Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen 3 D1.2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine (tutor)groep en 2 het individuele kind D1.3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg 2 D1.4 Specifieke aandacht bij de begeleiding en zorg voor de taalontwikkeling 2 D2 Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen D2.1 Leidsters/leerkrachten hebben een overzicht van de kinderen die zorg 2 nodig hebben die de voor- resp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die zorg D2.2 Leidsters/leerkrachten melden kinderen aan voor externe zorg wanneer de 3 voor- resp. vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren D2.3 De leidsters/leerkrachten blijven de ontwikkeling van kinderen met extra 3 zorg bijhouden VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 7 van 9

8 Zoals gezegd werken de leidsters op pas vanaf maart 2012 met het VVE-programma Piramide en volgens de bijbehorende planning. Er is nog geen sprake van tutoring of afstemming op subgroepen. Ook de planmatige begeleiding van individuele kinderen moet nog van de grond komen (D1.2 en D1.4). Het werken als voorschool is in ontwikkeling. De tijd is ook te kort geweest om de (effecten van de) aangeboden begeleiding en zorg te kunnen evalueren (D1.3). Er zijn goede contacten met het CB en met het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) en via deze instellingen/ketenpartners met specialisten als logopedisten. De leidsters en/of de pedagogische coach van KRBV ondersteunen de ouders zo nodig bij de aanmelding voor externe zorg. Men weet op welke kinderen externe zorg ontvangen. Een overzicht van deze leerlingen en hun vorderingen bij de externe hulp (D2.1) is er echter niet. Het reguliere programma op het KDV wordt tot nu toe nog niet afgestemd op de externe hulp (en visa versa). E KWALITEITSZORG BINNEN DE VOORSCHOOL E1 Er is VVE-coördinatie in de voorschool 3 E2 De voorschool evalueert de kwaliteit van VVE regelmatig ntb E3 De voorschool evalueert de VVE-resultaten van alle kinderen ntb E4 De voorschool werkt planmatig aan VVE-verbetermaatregelen 3 E5 De voorschool borgt de kwaliteit van haar VVE-educatie 3 Er is op iemand die tot taak heeft de voorschoolse educatie te coördineren (E1). Evaluatie van de kwaliteit van VVE vindt plaats via onder andere de groeps- en teamvergaderingen (eenmaal per 2 maanden) met de coördinator en via de jaarlijkse zelfevaluatie & coaching. De tijd is echter te kort geweest om de kwaliteit van de VVE-evaluatie te beoordelen (E2). Hoewel recent als voorschool is gestart, is er een begin gemaakt met de evaluatie van de VVE-resultaten. Het is nu nog lastig om overzicht te krijgen en resultaten te vergelijken, aldus de leidsters. Kanttekening daarbij is dat de ambities/doelen voor VVE op gemeentelijk niveau niet duidelijk geformuleerd zijn. Momenteel is alleen aangegeven dat men voor taal hoge ambities heeft. Mogelijke ambities blijken ook niet bekend te zijn bij de leidsters. De visienota moet nog verder uitgewerkt worden voor de praktijk (E3). Gezien het pedagogisch beleidsplan, de uitwerking daarvan in de groepsplannen, en de (notulen van de) verschillende overleggen werkt de voorschool planmatig aan de VVE-verbetermaatregelen. De financiering gaat mogelijk wel een probleem vormen, gezien de daling van het aantal kinderen in de gemeente en van het aantal aanmeldingen op. Dat roept de vraag op wat haalbaar en betaalbaar is wat betreft de (VVE-)plannen de komende jaren op en in de gemeente Neerijnen, en welke keuzes gemaakt (moeten) gaan worden (E4). Uit vastgelegde afspraken, de bezoeken van de pedagogische coach aan de groepen, de periodieke verantwoording aan de gemeente en het geobserveerde handelen van de leidsters, blijkt dat er in principe sprake is van voldoende borging van de kwaliteit van de voorschoolse educatie (E5). F DOORGAANDE LIJN F1 Er is VVE-coördinatie tussen de voor- en vroegschool 2 F2 Er is concreet beleid om zoveel mogelijk kinderen te laten doorstromen naar 2 een vroegschool F3 De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht 2 VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 8 van 9

9 F3.1 Wanneer sprake is van een zorgkind, is er een warme overdracht 3 F4 Het aanbod van de voor- en de vroegschool zijn op elkaar afgestemd 2 F5 Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de voor- en 2 vroegschool is op elkaar afgestemd F6 De manier om met ouders om te gaan op de voor- en de vroegschool is op 2 elkaar afgestemd F7 De interne begeleiding en zorg op de voor- en vroegschool zijn op elkaar 2 afgestemd Zoals gezegd is er een begin gemaakt met de samenwerking tussen en De Waerdenburght. Van concrete VVE-coördinatie tussen de voor- en vroegschool is nog geen sprake. Er is in Neerijnen ook geen coördinator VVE aangesteld. Het is de bedoeling de komende tijd de visienota VVE verder uit te werken. Een eerste begin daarmee hoopt men te maken met het in januari 2013 geplande overleg tussen leiding en zorg-/vve-coördinatoren van KDV/PSZ enerzijds en basisscholen anderzijds. Probleem is dat het VVE-beleid pas sinds kort vorm krijgt in Neerijnen en dat tot nu toe de enige voorschool is, terwijl de gemeente vele dorpen kent met soms zeer verschillende populaties. Van een doorgaande lijn tussen voor- en vroegscholen is nog geen sprake. Om die reden zijn op één na alle F-indicatoren als ontwikkelpunt beoordeeld. Bij zorg over een leerling vindt altijd overleg plaats tussen voor- en vroegschool (warme overdracht), tussen en de desbetreffende basisschool (F3.1). 4. VERVOLGAFSPRAKEN Het bezoek heeft geen aanleiding gegeven voor het maken van vervolgafspraken. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 9 van 9