DEFINITIEF RAPPORT VAN HET ONDERZOEK IN HET KADER VAN DE VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE PEUTERSPEELZAAL DE ZONNETJES

Transcriptie

1 VVE-RAPPORT DEFINITIEF RAPPORT VAN HET ONDERZOEK IN HET KADER VAN DE VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE PEUTERSPEELZAAL DE ZONNETJES Locatie : Plaats : Bussum Registratienummer : Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 2 november 2012 Datum vaststelling rapport : 12 maart 201 VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 1 van 8

2 1. INLEIDING Dit rapport is het verslag van een onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (VVE). VVE is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn toegerust voor een soepele instroom in groep van het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken. Dit rapport maakt onderdeel uit van de bestandsopname in de gemeente Bussum. In deze gemeente hebben alle voor- en vroegscholen die te maken hebben met VVE een vragenlijst ingevuld waarin zij de stand van zaken op hun (voor)school weergeven. Alle locaties krijgen automatisch een zelfrapportage. Enkele locaties zijn vervolgens bezocht door de Inspectie van het Onderwijs ter verificatie van deze zelfevaluaties. Alle bezochte locaties ontvangen een rapportage met de bevindingen van de inspectie. Het definitieve rapport wordt gepubliceerd op de website van de inspectie: De uitkomsten van alle zelfevaluaties en de bevindingen van de Inspectie van het Onderwijs naar aanleiding van de locatiebezoeken worden samengevat in een gemeentelijk rapport. Dit geeft een totaalbeeld weer van VVE in de gemeente Bussum. Dit rapport wordt, als het definitief is vastgesteld, samen met de locatierapporten, gepubliceerd op de website van de inspectie: Werkwijze onderzoek is een van de voorscholen die bezocht is door de Inspectie van het Onderwijs. Daarbij hebben de volgende activiteiten plaatsgevonden: groepsbezoeken gesprekken met leidsters en/of leerkrachten gesprekken met ouders gesprekken met locatieleiding, coördinatie en directie Dit rapport geeft de bevindingen van de Inspectie over de kwaliteit van VVE op deze locatie weer. Inhoud rapport In dit rapport worden de volgende onderwerpen besproken: De voorwaarden van VVE De ouders De kwaliteit van de educatie Het VVE-programma, zoals dat wordt aangeboden Het pedagogisch klimaat Het educatief handelen De ontwikkeling, zorg en begeleiding De kwaliteitszorg De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool De resultaten van VVE Elk van de VVE-kwaliteitsaspecten is uiteengelegd in indicatoren. Als een indicator beoordeeld wordt, gebeurt dat doorgaans met de volgende oordelen: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig Deze kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 2 van 8

3 . Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat andere voor- en/of vroegscholen hiervan kunnen leren. Dit rapport is gebaseerd op het VVE-toezichtkader (zie de internetsite van de onderwijsinspectie). Opbouw van het rapport Hoofdstuk 2 beschrijft het totaalbeeld van het onderzoek. De beoordeelde onderwerpen (indicatoren) staan in hoofdstuk, met eerst de oordelen en daarna een toelichting als dat nodig is. Daarbij kunnen de overeenkomsten en verschillen tussen de zelfevaluatie van de locatie en de bevindingen van de inspectie eveneens worden geduid. Als er op basis van dit onderzoek afspraken gemaakt zijn, staan die in hoofdstuk 4. Groepsinformatie peutergroepen: Aantal peuters in groep a*: 14, waarvan 7 doelgroeppeuters (=50%) Aantal peuters in groep b: 14, waarvan 7 doelgroeppeuters (=50%) *Van de 14 kinderen, waren 1 kinderen aanwezig, waarvan 6 doelgroeppeuters. In totaal bezoeken 28 peuters de speelzaal, waarvan 14 doelgroeppeuters (=50%). VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina van 8

4 2. HET TOTAALBEELD Peuterspeelzaal maakt onderdeel uit van Stichting Kinderopvang Bussum/ Naarden/Muiden-Muiderberg (SKBNM) en is gevestigd in de Brede school, Breeduit. Er wordt gewerkt met het VVE-programma Puk & Ko. De groepen bestaan uit 14 kinderen, waarvan de helft regulier is en de andere helft doelgroep. Er zijn lange wachtlijsten en de ouders wordt aangeraden om voor de leeftijd van één jaar al in te schrijven. Vanaf 2 jaar zijn de peuters met een VVE-indicatie welkom, gemiddeld starten peuters met 2, jaar. De peuterspeelzaal is tijdens de inloop druk bezocht door moeders die met hun kind spelen. De ouders leggen ondertussen met elkaar contact. Zij geven aan goed op de hoogte te worden gehouden van de ontwikkelingen van hun kind. De leidsters benutten de informatie uit de toetsen en observaties bij hun werk met de kinderen. Tijdens ouderinformatiebijeenkomsten is de opkomst groot. De leidsters hebben veel contact met de ouders tijdens het halen en brengen. Ze gaan bij bijzonderheden een gesprek aan met de ouders. De ouders geven aan zeer tevreden te zijn, de leidsters zijn volgens hen zeer toegankelijk. De ouders voelen zich ook zeer betrokken en komen graag helpen of bezoeken een voorlichtingsbijeenkomst. Bij ieder thema krijgen de ouders ontwikkelingsstimulerende activiteiten mee om thuis te doen. Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de leidsters is op orde. Het aanbod gericht op taal is voldoende dekkend. De ontwikkeling, begeleiding en zorg voor zowel binnen de groep als in de bredere zorgketen is voldoende. Het periodiek informeren over de ontwikkeling gebeurt nog te weinig. De ontwikkelpunten liggen op het vlak van meer beschrijven en vastleggen. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 4 van 8

5 . DE OORDELEN MET EEN TOELICHTING ALS DAT NODIG IS Naam gemeente Bussum A0.0 Samenwerking met voor-/vroegschool Ja A CONDITIES A0.1 Er is een recent GGD-rapport beschikbaar A0.2 In het rapport zijn de basisvoorwaarden voor voorschoolse educatie getoetst A1 Een integraal VVE-programma A1.1 Naam/namen van programma(s) Puk & Ko A2 De groepsgrootte voldoet aan de maximumeisen (voorschool) A Leidster - kind ratio ("dubbele bezetting") A4 Voldoende VVE-tijd A4.1 De peuters bezoeken de voorschool gedurende voldoende tijd (per week) A4.2 Wat is doorgaans de beginleeftijd voor VVE? 2, jaar A5 Kwaliteit leidsters A5.2 Alle leidsters zijn toereikend gekwalificeerd (opleiding) A5. Alle leidsters spreken voldoende Nederlands A5.4 Alle leidsters zijn toereikend geschoold (voor het VVE-programma) 4 A5.5 Er is een jaarlijks VVE-opleidingsplan A0.2 Het GGD-rapport is van 10 september A5.4 Alle leidsters zijn gecertificeerd voor het werken met Puk & Ko. Jaarlijks volgen zij een bijscholing op het gebied van Puk & Ko. De inspectie beschouwt dit als een voorbeeld voor anderen. B OUDERS B1 Gericht ouderbeleid 2 B2 Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd 2 B Intake 2 B4 Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen B5 Participatie in VVE-activiteiten in de voor-/vroegschool B6 Informeren over de ontwikkeling van hun kind 2 B7 Rekening houden met de thuistaal B1 Het ouderbeleid bevat praktische zaken, zoals informatie over de gang zaken, de kennismaking, het contact en dergelijke. Echter er is nog geen analyse van de ouderpopulatie opgesteld, waarin de achtergrond van de ouders staat beschreven. Waaruit vervolgens de wensen en de mogelijkheden van de ouders en de eigen doelstellingen geformuleerd zijn. B2 Van de ouders waarmee de inspectie gesproken heeft, geeft een enkeling aan de uitleg over VVE niet helemaal te begrijpen, wat het inhoudt en wat er van hen wordt verwacht. Ondanks de uitleg tijdens de intake is de boodschap niet altijd blijven hangen bij de ouders. B Het intakeformulier bevat de kindrelevante onderwerpen over medische bijzonderheden, maar nog niet over bijzonderheden in de ontwikkeling, het opvoeden of gedrag van het kind. B4 De ouders werken thuis met hun kinderen aan de hand van de nieuwsbrief en de meegekregen materialen. Voldoende ouders nemen hieraan deel. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 5 van 8

6 Hoewel de inspectie deze indicator daardoor met een drie beoordeelt, kan de terugkoppeling door de leidsters vergroot worden. Hierdoor zal de deelname van de ouders nog groter worden. B6 Er is momenteel een overgangsfase van de oude (Puk-)observatielijsten naar de nieuwe (Zo!-) methode. Dit gebeurt als kinderen en,5 jaar zijn. Aan de hand van de Bussumse overdracht is de laatste observatie vlak voordat kinderen vier jaar worden. Een gesprek met de ouders over de ontwikkeling van het kind is slechts één keer gepland in het jaar. Dit is naar het oordeel van de inspectie te weinig. Echter bij zorgen nemen de leidsters altijd direct contact op met de ouders. C KWALITEIT VAN DE UITVOERING VAN VVE C1 Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma C1.1 Een integraal VVE-programma C1.2 Werken met een doelgerichte planning 2 C1. Het aanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd 2 C2 Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat C2.1 Het pedagogisch handelen van de leidsters is respectvol C2.2 De leidsters hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen C2. De leidsters stimuleren de sociale vaardigheden en de persoonlijke competenties van de kinderen C2.4 De leidsters tonen respect voor de autonomie van het kind C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taaluitlokkend C Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen C.1 Het educatief handelen van beide leidsters is goed op elkaar afgestemd 2 C.2 Er worden de hele 'dag' effectieve en gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling uitgevoerd C. De leidsters bevorderen de interactie met en tussen kinderen C.4 De leidsters stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en werken C.5 De leidsters bevorderen de ontwikkeling van aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen C.6 Het gedrag van de leidsters met de kinderen is responsief C.7 De leidsters stemmen de activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van de individuele kinderen C1.2 Er is een jaarrooster gemaakt van de thema s en per week is een globale planning in de agenda opgenomen met activiteiten. Op het planbord staat wat er die week gebeurt en op welk ontwikkelingsgebied dat betrekking heeft. Dit gebeurt aan de hand van SLICE (sociaal, lichamelijk, intellectueel, creatief en emotioneel). De taalontwikkeling staat hier niet in beschreven, maar het aanbod is wel beredeneerd. De werkwijze is niet voldoende doelgericht beschreven. Ook de verdeling in kleinere groepen gebeurt altijd, maar is niet beschreven. C1.4 In de planning is niet aangegeven dat de activiteiten opklimmen in moeilijkheidsgraad of dat er differentiatie plaatsvindt naar leeftijd en ontwikkeling. In de praktijk houden de leidsters daar wel rekening mee en zo lopen de werkjes en puzzels wel op in moeilijkheidsgraad. C.1 Het handelen van de leidsters is afgestemd op elkaar. Met name de taakverdeling is van tevoren doorgesproken. De afspraken gemaakt door de twee leidsters zijn echter niet schriftelijk vastgelegd. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 6 van 8

7 D ONTWIKKELING, BEGELEIDING EN ZORG D1 Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen D1.2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine (tutor)groep en het individuele kind D1. De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg D1.4 Specifieke aandacht bij de begeleiding en zorg voor de taalontwikkeling D2 Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen D2.1 Leidsters hebben een overzicht van de kinderen die zorg nodig hebben die de voor- resp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die zorg D2.2 Leidsters melden kinderen aan voor externe zorg wanneer de voor- resp. vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren D2. De leidsters blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden Naast eerder genoemde observaties onder B6, wordt de ontwikkeling van de peuters bijgehouden door te toetsen (de P1 en P2 Cito taal en ruimte/ordenen). Deze informatie over de ontwikkeling wordt benut bij het werken in de hele groep, subgroep en daar waar nodig met het individu. De leidsters zijn in staat om de aangeboden begeleiding en zorg te evalueren en vervolgstappen op te stellen. De hulp van externen wordt waar nodig ingeschakeld om te laten observeren, bijvoorbeeld bij moeilijk gedrag. E KWALITEITSZORG BINNEN DE VOOR- C.Q. VROEGSCHOOL E1 Er is VVE-coördinatie in de voor- c.q. vroegschool 2 E2 De voor- c.q. vroegschool evalueert de kwaliteit van VVE regelmatig 2 E De voor- c.q. vroegschool evalueert de VVE-resultaten van alle kinderen 2 E4 De voor- c.q. vroegschool werkt planmatig aan VVE-verbetermaatregelen 2 E5 De voor- c.q. vroegschool borgt de kwaliteit van haar VVE-educatie 2 E1 De taak van VVE-coördinator is niet benoemd. De verantwoordelijkheid om de kwaliteit van VVE te bewaken is niet vastgelegd. E2 Stichtingsbreed is er een jaarverslag. Daarin is VVE niet specifiek opgenomen. E E4 De toetsresultaten van de kinderen worden geëvalueerd. Hieruit volgen geen verbetermaatregelen. E5 Er is te weinig vastgelegd over VVE-afspraken, waardoor het nog ontbreekt aan borging van de kwaliteit. F DOORGAANDE LIJN F1 Er is VVE-coördinatie tussen de voor- en vroegschool F2 Er is concreet beleid om zoveel mogelijk kinderen te laten doorstromen naar een vroegschool F De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht F4 Het aanbod van de voor- en de vroegschool zijn op elkaar afgestemd F5 Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd F6 De manier om met ouders om te gaan op de voor- en de vroegschool is op elkaar afgestemd VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 7 van 8

8 F7 De interne begeleiding en zorg op de voor- en vroegschool zijn op elkaar afgestemd 2 F7 Er is sprake van een doorgaande lijn en een warme overdracht. Alleen op het gebied van de interne begeleiding en zorg wordt er door de voorschool geen beroep gedaan op de vroegschool. 4. VERVOLGAFSPRAKEN Het bezoek heeft geen aanleiding gegeven voor het maken van vervolgafspraken. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 8 van 8