Aantal aanvragen asielzoekers blijft hoog, beschermingsgraad ook

Transcriptie

1 Aantal aanvragen asielzoekers blijft hoog, beschermingsgraad ook Sinds 1 januari 2015 zijn asielaanvragen ingediend in België. 1 Van mei tot en met september 2015 zien we een stijging in het aantal aanvragen. In oktober daalt het aantal aanvragen licht ten opzichte van september. 2 Als we deze trend extrapoleren naar het einde van het jaar, komen we op asielaanvragen 3. Figuur 1. Aantal asielaanvragen, januari-oktober 2015, prognose t/m december ,000 5,000 4, ,000 2,000 1, , , ,630 4,315 5,166 4,438 3,812 3,274 enkelvoudige aanvragen meervoudige aanvragen De stijging van het totaal aantal aanvragen sinds mei is een gevolg van de stijging van het aantal aanvragen uit Irak, Syrië en Afghanistan. De lichte daling in oktober verbergt grote interne verschuivingen per herkomstland: aanvragen uit Irak daalden heel sterk, die uit Afghanistan stegen heel sterk en die uit Syrië (het land met het grootst aantal aanvragen in oktober) bleven stabiel. 1 Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen, asielstatistieken oktober 2015, 2 Met meervoudige aanvraag bedoelt men een asielzoeker die zijn aanvraag voor een tweede of derde (of meer) keer indient, in principe op basis van nieuwe elementen in het dossier. Deze asielzoekers hebben niet zonder meer recht op opvang, zie ook 3 Daling enkelvoudige aanvragen tussen september en oktober (-14,1 procent) zet zich door in november en nogmaals in december. Prognose meervoudige aanvragen: aantal t/m oktober gedeeld door 10, maal 12. 1

2 Astitel Instroom asielzoekers, erkend vluchtelingen en subsidiair beschermden Figuur 2. Aantal aanvragen in 2015 naar nationaliteit 2,500 2,000 1,500 1, Irak Syrië Afghanistan Somalië andere 0 Figuur 3. Evolutie aantal aanvragen (prognose) 45,000 40,000 35,000 30,000 25,000 20,000 15,000 10,000 5,

3 Het geschatte aantal asielaanvragen voor 2015 is niet hoger dan dat in het recordjaar Belangrijk verschil met 2000 is, zoals we verderop vaststellen, dat het aantal positieve beslissingen verhoudingsgewijs veel groter is. Figuur 4. Aanvragen van niet-begeleide minderjarige vreemdelingen ( ) tot en met oktober Tot slot is ook het aantal aanvragen van niet-begeleide minderjarige vreemdelingen sterk toegenomen in 2015: tot en met oktober zijn aanvragen ingediend, 6.4 procent van het totaal aantal aanvragen. Hiermee wordt, al na tien maanden, het vorige recordaantal uit 2011 overschreden. 3

4 Asielzoekers kunnen na de eerste procedure bij Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de staatlozen (CGVS) een erkenning krijgen als vluchteling, volgens de definitie van de Conventie van Genève, of een zogenaamde subsidiaire bescherming 4. Beide verblijfsstatuten zijn wat rechten en plichten in de maatschappij betreft (wonen, werken, onderwijs, inburgering, ) gelijkaardig 5. Onderstaande figuur toont hoe die beschermingsgraad evolueert sinds De stijging van het aandeel erkenningen is opmerkelijk: van 15,4% in 2012 tot 49,1% in Het totaal aantal positieve beslissingen, de beschermingsgraad (erkenning en subsidiaire bescherming), bedraagt 59%. Het gaat steeds om de dossiers bij het CGVS. Asielzoekers kunnen na een weigering nog beroep indienen bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. Figuur 5. Beslissingen Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen, erkenning subsidiaire bescherming weigering 53.2% 41.0% 77.6% 72.9% 9.9% 10.2% 7.0% 10.7% 36.6% 49.1% 15.4% 16.4% tot en met oktober Subsidiaire bescherming kan men verkrijgen indien men bij terugkeer een reëel risico loopt op ernstige schade, bv. wegens een gewapend conflict. Zie ook voor het onderscheid tussen beide statuten. 5 Subsidiaire bescherming is een tijdelijk verblijfsstatuut, dat automatisch verlengd wordt tenzij het Commissariaat-generaal de bescherming intrekt. Na vijf jaar wordt het verblijf automatisch omgezet in een verblijf van onbepaalde duur. Subsidiair beschermden hebben, in tegenstelling tot erkend vluchtelingen, geen recht op de maatschappelijke integratie bij een OCMW (leefloon). Het verblijfsstatuut van subsidiaire bescherming geeft wel recht op de maatschappelijke dienstverlening bij een OCMW, indien ook aan de andere voorwaarden voldaan is (bv. behoeftigheid). De maatschappelijke dienstverlening kan financiële steun omvatten, maar ook sociale tewerkstelling. Erkend vluchtelingen komen eveneens in aanmerking voor de maatschappelijke dienstverlening. Zie ook voor meer informatie. 4

5 De verschillen tussen de nationaliteiten zijn groot. Opvallend is dat Irakezen, Afghanen en Somaliërs dan wel minder vaak erkend worden als vluchteling, maar wel vrij vaak de subsidiaire beschermingsstatus verkrijgen van het CGVS. Tabel 1. Asieldossiers naar nationaliteit en beslissing CGVS, periode januari oktober 2015 nationaliteit erkenning als vluchteling subsidiaire bescherming weigering aantal dossiers dd september 2015 Syrië 92,1% 5,2% 2,7% Irak 47,4% 30,8% 21,8% 827 Afghanistan 41,0% 38,1% 20,9% 880 Somalië 33,3% 48,5% 18,2% 468 Andere nationaliteiten 6 39,1% 2,1% 58,8% Gemiddelde 49,1% 9,9% 44,8% Van de 470 behandelde asieldossiers van personen uit Eritrea, zijn er 438 erkend als vluchteling, ofwel 93,2%. We hebben geen cijfers over de subsidiaire bescherming, daarom is deze nationaliteit niet opgenomen in de tabel. 5