Verstrekkingenboek Wmo Gemeente Enkhuizen Sociale Voorzieningen juni 2008

Transcriptie

1 Verstrekkingenboek Wmo Gemeente Enkhuizen Sociale Voorzieningen juni 2008 Verstrekkingenboek Wmo 1

2 Verstrekkingenboek Wmo 2

3 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Algemene bepalingen Algemene voorzieningen Beperkingen Langdurig noodzakelijk ter compensatie van aantoonbare beperkingen (artikel 2 lid 1 sub a) Goedkoopst adequaat (artikel 2 lid 1 sub b) In overwegende mate op het individu gericht (artikel 2 lid 1 sub c) Algemeen gebruikelijk (artikel 2 lid 3 sub a) De aanvrager niet in de gemeente woonachtig is (artikel 2 lid 3 sub b) De aard van de gebruikte materialen (artikel 2 lid 3 sub c) Het uitrustingsniveau van sociale woningbouw (artikel 2 lid 3 sub d) Geen aantoonbare meerkosten (artikel 2 lid 3 sub e) Kosten voorafgaand gemaakt (artikel 2 lid 3 sub f) De voorziening reeds eerder verstrekt (artikel 2 lid 3 sub g) Individuele voorzieningen en verstrekkingsvormen Voorziening in natura Financiële tegemoetkoming Persoonsgebonden budget (artikel 6 van de Verordening) Verantwoording / controle (artikel 6 lid 5) Weigering persoonsgebonden budget...16 Hoofdstuk 2: Huishoudelijke Verzorging Inleiding Vormen huishoudelijke verzorging Groepen huishoudelijke verzorging Voorwaarden voor het verkrijgen van Huishoudelijke verzorging Gebruikelijke zorg Algemene voorziening Voorliggende voorzieningen Vaststellen behoefte en omvang van de huishoudelijke verzorging Overlap tussen groepen: Van normtijden naar klassen Vaststellen normtijd: Huishoudelijke verzorging Huishoudelijke verzorging in natura en ingangsdatum Vaststellen omvang Persoonsgebonden budget Persoonsgebonden budget en ingangsdatum Persoonsgebonden budget en verhuizen of stopzetten zorg Persoonsgebonden budget en overlijden Verantwoording persoonsgebonden budget Weigering en tussentijdse intrekking Ondersteuning budgethouders Eigen bijdrage voor huishoudelijke verzorging...31 Bijlage 1: Verantwoordingsformulier...32 Hoofdstuk 3. Woonvoorzieningen Inleiding Vormen van woonvoorzieningen Woonvoorziening in natura Persoonsgebonden budget te besteden aan een woonvoorziening Primaat van verhuizen Uitzonderingssituaties...38 Verstrekkingenboek Wmo 3

4 3.4. Tegemoetkoming in de verhuis en herinrichtingskosten Bouwkundige of woontechnische woonvoorzieningen Bereikbaarheid van de woning Toegankelijkheid van de woning Doorgankelijkheid van de woning Woonvoorzieningen van niet-bouwkundige- of woontechnische aard Uitraasruimte Het primaat van de losse woonunit Hoofdverblijf Gemeenschappelijke ruimten Diverse bouwkundige woonvoorzieningen Diverse niet-bouwkundige woonvoorzieningen Bedieningselementen in de woning Woonvoorzieningen van niet-bouwkundige- of woontechnische aard Vervoersvoorzieningen Inleiding Algemene uitgangspunten bij vervoersvoorzieningen Collectief Vraagafhankelijk Vervoer Algemene uitgangspunten Gratis begeleiding in de OV-taxi Financiële tegemoetkomingen in de extra kosten van vervoer (pgb) Eigen auto-/ taxikostenvergoeding Autoaanpassingen Voorzieningen in natura Voorzieningen voor de langere afstanden Voorzieningen voor de korte/middellange afstand Besparingsbijdrage Persoonsgebonden budget Rolstoelen Inleiding Algemene selectiecriteria Rolstoelvoorziening in natura Persoonsgebonden budget (pgb) bij rolstoelvoorzieningen Handbewogen- en duwrolstoelen Duwrolstoelen Handbewogen rolstoelen Elektrische rolstoelen Kinderrolstoelen Sportrolstoelen Aanpassingen Accessoires Onderhoud/Verzekering Training Aanspraak op rolstoelvoorzieningen door AWBZ-bewoners...88 Hoofdstuk 6: Het verkrijgen van voorzieningen Proces van afhandeling Aanvraag/aanmelding bij het Zorgloket Taken klantmanager Het medische advies Opsomming functies...96 Verstrekkingenboek Wmo 4

5 De ICF activiteiten en participatie Het keuzeproces De reikwijdte van een advies Inhoud van het advies Aanvullende algemene voorwaarden Taken en werkwijze adviseur Privacy en contra-expertise Rapportage/beschikking Bemiddeling/verstrekking Gereedmelding Uitbetaling Nazorg Bijlage I Lijst Voorzieningen Gehandicapten (sociaal info juli 2007 ) Verstrekkingenboek Wmo 5

6 Verstrekkingenboek Wmo 6

7 Hoofdstuk 1: Algemene bepalingen Verstrekkingenboek Wmo 7

8 Verstrekkingenboek Wmo 8

9 Hoofdstuk 1: Algemene bepalingen In dit hoofdstuk worden de artikelen die zijn genoemd in hoofdstuk 1 en 2 van de verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Enkhuizen 2007 toegelicht. De algemene bepalingen die in dit hoofdstuk zijn omschreven zijn van toepassing op het verstrekkingenbeleid van de gemeente Enkhuizen in het kader van de Wmo Algemene voorzieningen In artikel 1 sub h van de Verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Enkhuizen staat het begrip Algemene voorzieningen als volgt gedefinieerd: Een voorziening die wordt geleverd op basis van directe beschikbaarheid, een beperkte toegangsbeoordeling en die een snelle, regelarme en adequate oplossing biedt voor de beperkingen die een persoon ondervindt. Zoals de begripsbepaling over een algemene voorziening aangeeft, gaat het hier om direct beschikbare voorzieningen die met een minimum aan bureaucratie kunnen worden verstrekt. Daarbij valt te denken aan een scala van reeds bestaande of nog te ontwikkelen voorzieningen. De regels voor algemene voorzieningen zijn de volgende: 1. het gaat om een voorziening die betrekking heeft op lichte, niet complexe zorg of 2. het gaat om een voorziening ten behoeve van een incidentele zorgbehoefte. Algemene voorzieningen zijn voorliggend aan individuele voorzieningen. Met andere woorden: een individuele voorziening wordt pas verstrekt indien een algemene voorziening onvoldoende oplossing biedt of niet beschikbaar is. Momenteel komt dit type voorziening onder de noemer collectief vervoer voor. Bij andere nog te ontwikkelen algemene voorzieningen valt te denken aan scootermobielpools, rolstoelpools, klussenen boodschappendiensten, etcetera. Deze opsomming is uitdrukkelijk niet limitatief, aangezien het een nieuw type voorziening betreft, waarvoor de komende jaren nieuwe invullingen zullen ontstaan. Voor algemene voorzieningen is geen persoonsgebonden budget mogelijk en wordt vooralsnog geen eigen bijdrage gevraagd en kan op zeer korte termijn worden geleverd Beperkingen Bij de behandeling van een aanvraag om voorzieningen spelen enkele algemene voorwaarden een rol. Deze zijn vastgelegd in artikel 2 van de Verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Enkhuizen Het gaat daarbij om de volgende algemene beperkingen: De voorziening dient: 1. Langdurig noodzakelijk ter compensatie van aantoonbare beperkingen te zijn (artikel 2 lid 1 sub a). 2. Goedkoopst adequaat te zijn (artikel 2 lid 1 sub b). 3. In overwegende mate op het individu gericht te zijn (artikel 2 lid 1 sub c). Daarnaast wordt een individuele voorziening geweigerd wanneer: 4. De voorziening algemeen gebruikelijk is (artikel 2 lid 3 sub a) 5. De aanvrager niet in de gemeente Enkhuizen woonachtig is (artikel 2 lid 3 sub b) Verstrekkingenboek Wmo 9

10 6. De ondervonden problemen voortvloeien uit de aard van de gebruikte materialen (artikel 2 lid 3 sub c) 7. De aanvraag gericht is op een hoger niveau dan het uitrustingsniveau van de sociale woningbouw (artikel 2 lid 3 sub d). 8. Voor zover geen sprake is van meerkosten (artikel 2 lid 3 sub e) 9. De aanvraag betrekking heeft op kosten die de aanvrager voorafgaand aan het moment van beschikken heeft gemaakt (artikel 2 lid 3 sub f) 10. De voorziening reeds eerder op basis van de Verordening of de Verordening voorzieningen gehandicapten (Wvg) is verstrekt en de normale afschrijvingstermijn nog niet is vestreken. (artikel 2 lid 3 sub g) Bovenstaande punten worden hieronder uitgewerkt. De genoemde artikelen zijn opgenomen in de verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Enkhuizen 2007, tenzij anders staat aangegeven Langdurig noodzakelijk ter compensatie van aantoonbare beperkingen (artikel 2 lid 1 sub a) In dit artikel staan een tweetal begrippen centraal. De eerste is langdurig noodzakelijk en de tweede is aantoonbare beperkingen. Langdurig noodzakelijk Langdurig noodzakelijk wil zeggen dat de betrokkene voor langere tijd aangewezen dient te zijn op een desbetreffende aanpassing, hulpmiddel of dienst. Voor langere tijd betekent in ieder geval dat wie tijdelijk beperkingen ondervindt, bijvoorbeeld door een ongeluk, terwijl redelijkerwijs verwacht kan worden dat deze beperkingen van voorbijgaande aard zijn, niet voor een voorziening in het kader van deze Verordening in aanmerking komt. Een uitzondering hierop kan gelden bij de voorziening hulp bij het huishouden. Deze voorziening zou immers ook in tijdelijke situaties kunnen worden toegekend, bijvoorbeeld in een kortdurende situatie na ontslag uit het ziekenhuis. Indien nodig kan de betrokkene voor hulpmiddelen voor een maximale periode van 6 maanden (3 maanden met verlenging van 3 maanden) een beroep doen op de tijdelijke uitleen van hulpmiddelen zoals de hulpmiddelendepots van de Thuiszorgorganisaties die opgezet zijn in het kader van de AWBZ. Dat wil evenwel niet zeggen dat de grens van langdurig noodzakelijk op 6 maanden ligt. De grens wordt eerder bepaald door de vraag; gaat het probleem over of is het blijvend. Als iemand een probleem heeft dat 8 a 10 maande zal duren maar daarna over zal zijn, mag er van worden uitgegaan dat geen sprake is van langdurig noodzakelijk. Dat geldt overigens niet bij een aanvrager die terminaal is. Als de levensverwachting 4 maanden is, is duidelijk dat het geen tijdelijk probleem is, maar een probleem tot de dood erop volgt. Er moet dan uitgegaan worden van langdurig noodzakelijk. Waar precies de grens ligt tussen langdurig en kortdurend zal van situatie tot situatie verschillen. In dit kader zal de (medische) prognose van groot belang zijn. Zegt de prognose dat de betrokkene na enige tijd zonder de benodigde hulpmiddelen, aanpassingen of diensten zal kunnen functioneren, dan mag men van kortdurende noodzaak uitgaan. Bij een wisselend beeld kan echter uitgegaan worden van een langdurige noodzaak, mits dat wisselende beeld permanent is. Langdurig noodzakelijk geeft een dubbele afgrenzing. Enerzijds geeft het een afgrenzing in de tijd. Langdurig noodzakelijk staat dan tegenover kortdurend noodzakelijk. De gevraagde voorzieningen dienen noodzakelijk te zijn, dus niet gewenst of gemakkelijk. Verstrekkingenboek Wmo 10

11 Aantoonbare beperkingen Op grond van de Verordening moet er sprake zijn van objectief aantoonbare beperkingen die een voorziening noodzakelijk maken. In geval van een niet-objectiveerbare aandoening wordt altijd een onafhankelijk medisch adviseur om advies gevraagd. De adviseur moet vaststellen dat het ernstige en objectieve beperkingen zijn die worden ondervonden en terug te herleiden zijn tot een ziekte of gebrek en waarbij het dus niet alleen kan gaan om klachten. Daarnaast moeten de beperkingen structureel aanwezig zijn en objectiveerbaar zijn, dus niet beïnvloed door het eigen gevoel van de aanvrager. Tot slot dient hetgeen de aanvrager kan vertellen met betrekking tot de voorgeschiedenis van het ziektebeeld consistent te zijn Goedkoopst adequaat (artikel 2 lid 1 sub b) In artikel 2 lid 1 sub b van de Verordening is bepaald dat een voorziening slechts kan worden verstrekt voor zover deze, naar objectieve maatstaven gemeten, als goedkoopst adequate voorziening kan worden aangemerkt. Bij de toepassing van dit artikel dient in eerste instantie bepaald te worden of de te verstrekken voorziening adequaat is. Zijn er twee of meer voorzieningen adequaat, dan moet er gekozen worden voor de goedkoopste voorziening. Met het begrip adequaat wordt bedoeld volgens objectieve maatstaven nog toereikend. Eigenschappen die kostenverhogend werken zonder dat zij de voorziening meer adequaat maken, komen in principe niet voor vergoeding in aanmerking. Een uitzondering kan zijn dat een kwalitatief beter product de kosten verhoogt, maar ook de duurzaamheid verlengt, waardoor het product langer meegaat en dus uiteindelijk goedkoper is. Wat betreft het kwaliteitsniveau dient bij een verantwoord, maar ook niet meer dan dat, niveau te worden aangesloten. De hoogte van het pgb wordt dan ook bepaald met het oogpunt van goedkoopst adequaat. De goedkoopste voorziening wordt beschouwd vanuit het gezichtspunt van de gemeente. Het gaat om de voorziening die voor de gemeente het goedkoopst is. Daarbij kan ook rekening gehouden worden met zogenaamde macro-overwegingen, overwegingen die het gehele beleid en de consequenties betreffen. Collectief vervoer ontleent zijn besparingen vanuit de mogelijkheden combinatieritten te maken die de kilometerprijs naar beneden kunnen brengen. Het is dus in het belang van het systeem zo veel mogelijk gebruikers te hebben. Dat mag meetellen, dus ook al is een individuele aanvrager wellicht goedkoper uit met een andere voorziening dan collectief vervoer. Als er uitzonderingen zouden gemaakt worden zou de basis onder het collectief vervoer in gevaar kunnen komen In overwegende mate op het individu gericht (artikel 2 lid 1 sub c) Artikel 2 lid 1 sub c van de Verordening bepaalt dat een voorziening, zowel een algemene als een individuele voorziening, in overwegende mate op het individu gericht moet zijn. Door het opnemen van deze bepaling worden hulpmiddelen voor gemeenschappelijk gebruik uitgesloten, hoewel voorzieningen die naast individueel ook een gezamenlijk karakter hebben wel kunnen passen. Met het op het individu gericht zijn worden de volgende punten bedoeld: - een aanvraag voor een gemeenschappelijke voorziening is niet mogelijk. Er moet altijd één individuele aanvrager zijn die de voorziening aanvraagt; - een voorziening wordt alleen verstrekt voorzover het de aanvrager betreft. De aanvrager die bijvoorbeeld een vervoersvoorziening nodig heeft, kan die voorziening alleen voor zichzelf aanvragen. Verstrekkingenboek Wmo 11

12 Bij het verstrekken van voorzieningen wordt in principe alleen rekening gehouden met de aanvrager. Huisgenoten en andere vallen buiten de voorziening. De uitzonderingen op deze regel worden in de betreffende hoofdstukken indien van toepassing verder uitgewerkt Algemeen gebruikelijk (artikel 2 lid 3 sub a) Artikel 2 lid 3 sub a van de Verordening bepaalt dat een voorziening geweigerd wordt indien de voorziening algemeen gebruikelijk is voor de persoon als de aanvrager. Waar de grens ligt tussen wat algemeen gebruikelijk is en wat niet, wordt bepaald door algemeen maatschappelijke normen. Rolstoelen zijn in principe niet algemeen gebruikelijk voor een persoon als de aanvrager. De beoordeling wat in het betreffende geval als algemeen gebruikelijk wordt beschouwd vindt plaats op basis van jurisprudentie en maatschappelijke ontwikkelingen. Voorbeelden van zaken die als algemeen gebruikelijk worden gezien: - verhoogde toiletpotten (inclusief toiletverhogers); - hendelkranen; - thermostaatkranen; - telefoonabonnement; - automatische transmissie in de auto (automaat); - airconditioning in de auto; - stuurbekrachtiging auto; - keramische / inductie kookplaat; - kosten van aanschaf en het gebruik van een fiets met hulpmotor; - wasdroger; - centrale verwarming; - regenkleding; - douche, indien het lavet vervangen dient te worden; - extra of tweede trapleuning; - eenvoudige handgrepen Uitgangspunt bij het begrip algemeen gebruikelijk is of het aan te schaffen middel voor een nietgehandicapte in een financieel vergelijkbare positie tot het normale aanschaffingspatroon gerekend kan worden. Om te bepalen of een voorziening algemeen gebruikelijk is, moet in ieder geval vaststaan dat aan drie, door de Centrale Raad van Beroep vastgestelde, criteria wordt voldaan: 1. is het middel niet speciaal voor mensen met een handicap? Het moet gaan om een voorziening die niet speciaal voor mensen met een beperking is bedoeld; met andere woorden een voorziening die ook door niet-gehandicapte normaal wordt gekocht. 2. is het normaal in de handel verkrijgbaar, overal te koop? De voorziening dient in de reguliere handel verkrijgbaar te zijn. 3. is het niet of nauwelijks duurder dan vergelijkbare producten? De voorziening moet een prijs hebben die niet buitengewoon hoog is, waardoor de voorziening voor grote groepen bereikbaar wordt. Indien de drie vragen met ja kunnen worden beantwoord, is veelal sprake van een algemeen gebruikelijke voorziening/middel. Meerkosten vanwege de beperkingen van een aanvrager aan algemeen gebruikelijke voorzieningen kunnen onder bepaalde voorwaarden wel recht op aanspraken geven (bijvoorbeeld aanpassingen aan fiets of auto). Er moet worden vastgesteld dat de algemene gebruikelijke voorziening wel medisch noodzakelijk is. Algemeen gebruikelijke zaken zouden conform jurisprudentie toch voor vergoeding in aanmerking kunnen komen indien een ziekte of gebrek noopt tot plotselinge onvoorzienbare vervanging van Verstrekkingenboek Wmo 12

13 zaken, die reeds recent vervangen zijn en anders niet vervangen zouden worden. Ook wordt bij de vaststelling of het middel algemeen gebruikelijk is het inkomen van de aanvrager beoordeeld. Het kan namelijk zijn dat het middel gezien het inkomen (bijstandsnorm) niet algemeen gebruikelijk is. Met name vraag 3 geeft vaak aanleiding tot vragen; zo is een fiets met hulpmotor/trapondersteuning (saxonette) een algemeen gebruikelijk artikel, terwijl deze fiets met hulpmotor aanzienlijk duurder is dan een gewone fiets. Een ander voorbeeld is een keramische kookplaat die duurder is dan een gasstel en ook niet in de meerderheid van de Nederlandse huishoudens voorkomt, maar desondanks als algemeen gebruikelijk aangemerkt wordt. Bovengenoemde voorbeelden zijn absoluut niet limitatief en zaken die nu nog niet algemeen gebruikelijk zijn kunnen dit op (korte) termijn wel worden. Het is zaak de jurisprudentie op dit onderdeel goed in de gaten te houden De aanvrager niet in de gemeente woonachtig is (artikel 2 lid 3 sub b) Artikel 2 lid 3 sub b geeft aan dat de voorziening wordt geweigerd wanneer de persoon niet woonachtig is in de gemeente Enkhuizen. Het kan ook voorkomen dat ingezetenen van de gemeente in het buitenland verblijven. Dit verblijf kan van korte duur zijn, maar kan ook een meer permanent karakter hebben. Zolang betrokkene zijn hoofdverblijf in de gemeente Enkhuizen heeft en daar ook in het GBA staat ingeschreven, valt betrokkene voor wat betreft aanspraken op Wmovoorzieningen onder het beleid van de gemeente Enkhuizen. Het staat de gemeente Enkhuizen overigens vrij bij de beoordeling van de aanspraak de individuele omstandigheden van betrokkene mee te wegen. De gemeente Enkhuizen hoeft bij de aanvraag van voorzieningen geen rekening te houden met extreme situaties in het buitenland. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de geschiktheid van een rolstoel met betrekking tot bepaalde terreinomstandigheden. De aanvraag behoort te worden ingediend bij, en moet worden afgehandeld door de gemeente, waar de gehandicapte woonachtig is. De gehandicapte wordt geacht woonachtig te zijn in de gemeente, waar zijn hoofdverblijf is. Hieronder wordt verstaan de woonruimte waar de gehandicapte zijn vaste woon- en verblijfplaats heeft en/of op welk adres de gehandicapte in het bevolkingsregister staat ingeschreven. Doorgaans is dit het woonhuis of het verpleeghuis. In het geval dat de gehandicapte die verblijft in een inrichting een aanvraag indient voor het bezoekbaar maken van een woning, moet de aanvraag worden gezonden aan de gemeente waar de bezoekbaar te maken woning zich bevindt De aard van de gebruikte materialen (artikel 2 lid 3 sub c) Op grond van artikel 2 lid 3 sub c van de Verordening wordt geen voorziening toegekend voorzover de problemen bij het normale gebruik van de woning voortvloeien uit de aard van de in de woning gebruikte materialen. Deze afwijzingsgrond is bedoeld voor situaties waarin gebruikte materialen voor problemen zorgen. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan de toepassing van asbest en spaanplaat in de woning of het voorkomen van vocht en tocht in de woning. Het opheffen van allergenen factoren of andere problemen die hun directe oorzaak vinden in de aard van de in of aan de woning gebruikte materialen vallen niet onder de werking van de verordening. Iedereen, ongeacht een eventuele handicap, zal met dit soort materialen dezelfde problemen kunnen ondervinden. Het probleem wordt dus niet veroorzaakt door de combinatie handicap-woning, maar door de gebruikte materialen, hetgeen een reden is om een voorziening te weigeren. Dit houdt niet in dat belemmeringen die voortvloeien uit bijvoorbeeld Astma niet op grond van de wet weggenomen kunnen worden; als deze worden veroorzaakt door bijvoorbeeld de Verstrekkingenboek Wmo 13

14 stoffering van de woning waar een persoon zonder astma geen last van zou hebben dan kan hiervoor in het kader van de Verordening een woonvoorziening worden getroffen Het uitrustingsniveau van sociale woningbouw (artikel 2 lid 3 sub d). Artikel 2 lid 3 sub d van de Verordening bepaalt dat een voorziening geweigerd wordt voorzover deze betrekking heeft op een hoger niveau dan het uitrustingsniveau voor sociale woningbouw. Het uitrustingsniveau voor sociale woningbouw is vastgesteld in het Bouwbesluit Woonvoorzieningen die op dit uitrustingsniveau worden verstrekt, zijn van voldoende kwaliteit. Een voorbeeld is een garage, waarvoor een elektrische deuropener wordt aangevraagd om er gebruik van te kunnen maken. Omdat een garage niet tot het uitrustingsniveau van de sociale woningbouw behoort, zal aanpassing niet verstrekt worden in het kader van de Wmo, tenzij de garage de enige plek is waar bijvoorbeeld een scootermobiel gestald dient te worden. Ook bij hulp bij het huishouden speelt het uitrustingsniveau voor sociale woningbouw een rol. Het is niet mogelijk om aanzienlijk meer hulp te krijgen vanwege het feit dat men in een veel grotere of meer luxe woning woont of voor bijvoorbeeld het schoonhouden van een inpandig zwembad. Hulp bij het huishouden wordt alleen gegeven voor de kamers die in gebruik zijn en uitgaande van een woning op het niveau van de sociale woningbouw Geen aantoonbare meerkosten (artikel 2 lid 3 sub e) In artikel 2 lid 3 sub e van de Verordening is bepaald dat indien er geen sprake is van aantoonbare meerkosten in vergelijking met de situatie voorafgaand aan het optreden van de beperkingen waarvoor de voorziening wordt aangevraagd, geen voorziening wordt toegekend. In sommige gevallen gebruiken mensen al jaren voorzieningen. Na het optreden van een beperking is er dan geen sprake van meerkosten Kosten voorafgaand gemaakt (artikel 2 lid 3 sub f) Artikel 2 lid 3 sub f van de Verordening luidt dat geen voorziening wordt verstrekt voorzover de aanvraag betrekking heeft op kosten die de aanvrager voorafgaand aan het moment van de aanvraag heeft gemaakt. Niet eerder dan nadat de gemeente Enkhuizen een beslissing over de aanvraag voor een voorziening heeft genomen mag een aanvang worden gemaakt met de realisatie van de werkzaamheden of mag een voorziening worden aangeschaft. Pas op dat moment heeft de gemeente Enkhuizen alle op de aanvraag betrekking hebbende gegevens beoordeeld en op grond hiervan een besluit genomen over de te treffen voorzieningen. Indien voorzieningen reeds zijn aangeschaft of zijn gerealiseerd, is een zinvolle beoordeling van de oorspronkelijke situatie in de meeste situaties onmogelijk. Bovendien heeft de gemeente Enkhuizen geen invloed kunnen uitoefenen op de gekozen materialen. Door deze bepaling wordt voorkomen dat een voorziening waar vroegtijdig mee is begonnen uiteindelijk niet overeenstemt met hetgeen het college als goedkoopst adequate voorziening beschouwt. Het college kan bijvoorbeeld ook factoren mee laten wegen die buiten de woonruimte van de aanvrager gelegen zijn, zoals een beschikbare aangepaste of goedkoop aan te passen woning elders, of een losse woonunit, waardoor een woningaanpassing wellicht niet noodzakelijk is De voorziening reeds eerder verstrekt (artikel 2 lid 3 sub g) Op grond van artikel 2 lid 3 sub g van de Verordening wordt een voorziening geweigerd als een zelfde voorziening al eerder is vertrekt en de normale afschrijvingstermijn nog niet is verstreken. Dit is ook van toepassing op een voorziening die is verstrekt in het kader van de Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg), de voorloper op de Wet maatschappelijke ondersteuning. Een uitzondering Verstrekkingenboek Wmo 14

15 wordt hierop gemaakt indien de eerder vergoede of verstrekte voorziening buiten de schuld van de aanvrager verloren is gegaan of niet meer adequaat is. Het moet de aanvrager verwijtbaar zijn dat het middel verloren is gegaan, bijvoorbeeld door roekeloosheid of verwijtbare onachtzaamheid. Indien een ander aansprakelijk is voor het verloren gaan van de voorziening, dient bekeken te worden of het mogelijk is deze derde door de aanvrager hiervoor aansprakelijk te stellen om de kosten te kunnen verhalen. Indien in een woning een dure voorziening is aangebracht heeft dit gevolgen voor de te verzekeren waarde van de opstal. Dit risico dient in de opstalverzekering gedekt te worden. Wanneer bijvoorbeeld bij brand blijkt dat de woning onvoldoende verzekerd is, dan kan op dat moment geen beroep gedaan worden op de Wmo Individuele voorzieningen en verstrekkingsvormen Hoofdstuk 2 van de Verordening gaat in op de vorm van de te verstrekken voorziening. De voorzieningen, die gerangschikt kunnen worden onder de individuele voorzieningen zijn: - De Hulp bij het huishouden (Hoofdstuk 2) - Woonvoorzieningen (Hoofdstuk 3) - Vervoersvoorzieningen (Hoofdstuk 4) - Rolstoelen (Hoofdstuk 5) Individueel wil zeggen dat de gemeente bij het vaststellen van die voorzieningen rekening houdt met de persoonskenmerken, omstandigheden, specifieke behoeften en eventuele financiële draagkracht van de aanvrager. Artikel 6 van de Wmo en artikel 3 van de verordening schrijft voor dat de rechthebbende bij de verstrekking van een individuele voorziening een keuze kan maken uit: - een voorziening in natura - een financiële tegemoetkoming. - een persoonsgebonden budget Deze verstrekkingsvormen zijn omschreven in Hoofdstuk 2 van de Verordening. Per individuele voorziening wordt de verstrekkingvormen in de hierop volgende hoofdstukken verder uitgewerkt Voorziening in natura In artikel 4 van de verordening staat omschreven dat bij voorzieningen in natura, zoals een rolstoel of een scootmobiel, er een bruikleenovereenkomst wordt gesloten. De bruikleenovereenkomst kan tussen de leverancier en de betreffende klant gesloten worden maar kan ook tussen de gemeente en de klant gesloten worden. Het hangt af van het soort voorzieningen dat wordt verstrekt Financiële tegemoetkoming In artikel 5 van de verordening wordt ingegaan op de bepalingen rondom financiële tegemoetkomingen. De bepalingen rondom de financiële tegemoetkomingen voor diverse voorzieningen zijn nader uitgewerkt in het besluit maatschappelijke ondersteuning en worden in dit verstrekkingenboek nader omschreven bij de van toepassing zijnde voorzieningen. In bijvoorbeeld het hoofdstuk woonvoorzieningen wordt nader ingegaan op de financiële tegemoetkoming voor dit soort voorzieningen. Verstrekkingenboek Wmo 15

16 1.6. Persoonsgebonden budget (artikel 6 van de Verordening) Een persoonsgebonden budget (pgb) is een geldbedrag dat iemand ontvangt om zelf zijn of haar zorg mee te kopen. Met dit geld kiezen mensen zelf een hulpverlener of kopen zij zelf hun woon of vervoersvoorziening in bij bijvoorbeeld een leverancier van keuze. De hoogte van het persoonsgebonden budget (pgb) en de financiële tegemoetkomingen staan omschreven in het besluit maatschappelijke ondersteuning gemeente Enkhuizen De wijze waarop het persoonsgebonden budget wordt vastgesteld staat omschreven in de hierop volgende hoofdstukken. Een persoonsgebonden budget wordt alleen verstrekt voor individuele voorzieningen en Hulp bij het huishouden. De omvang van het persoonsgebonden budget is altijd de goedkoopst adequate voorziening die de gemeente bij een verstrekking in natura betaald zou hebben. Voor het persoonsgebonden budget wordt een overeenkomst gesloten tussen de gemeente en de ontvanger van het persoonsgebonden budget Verantwoording / controle (artikel 6 lid 5) Het pgb wordt verstrekt voor Hulp bij het huishouden maar wordt ook verstrekt voor hulpmiddelen zoals woonvoorzieningen, vervoersvoorzieningen en rolstoelen. De controle op de uitgave van het pgb vindt dan ook op twee manieren plaats. Persoonsgebonden budget voor Hulp bij het huishouden Wanneer een persoonsgebonden budget is verstrekt voor Hulp bij het huishouden wordt gecontroleerd of het budget ook daadwerkelijk is besteed aan het doel waarvoor het is bedoeld. De budgethouder is verplicht om op verzoek de stukken te verstrekken. De verantwoording van het persoonsgebonden budget voor hulp bij het huishouden wordt verder uitgewerkt in Hoofdstuk 2. Persoonsgebonden budget individuele voorzieningen Wanneer een persoonsgebonden budget is verstrekt voor voorzieningen zoals woonvoorzieningen, vervoersvoorzieningen en rolstoelen wordt gecontroleerd of het budget ook daadwerkelijk is besteed aan het doel waarvoor het is bedoeld. Bij iedere ontvanger van een persoonsgebonden budget wordt aan de van de nota/factuur van de aangeschafte voorziening en een betalingsbewijs van aanschaf van de voorziening nagegaan of het persoonsgebonden budget besteed is aan het doel waarvoor het bestemd is. Is dat het geval, dan hoeft er verder niets te gebeuren. Is het persoonsgebonden budget anders besteed dan bedoeld, dan zal het college overwegen het pgb geheel of gedeeltelijk terug te vorderen. Daarbij zal leidend zijn of er opzet in het spel is geweest, of dat sprake is geweest van onwetendheid. In die laatste situatie kan overlegd worden dat deze situatie in de toekomst vermeden dient te worden. Bij opzet moet afgewogen worden of terugvordering in verhouding staat tot wat er bewust onjuist is gedaan Weigering persoonsgebonden budget Een persoonsgebonden budget kan worden geweigerd indien de aanvrager onvoldoende inzicht heeft in het verwerven of instandhouden van een voorziening en dit ook niet kan laten doen door middel van een bewindvoerder. Bij het vaststellen van de voorziening wordt hier ook rekening mee gehouden. Verstrekkingenboek Wmo 16

17 Hoofdstuk 2: Huishoudelijke Verzorging Verstrekkingenboek Wmo 17

18 Verstrekkingenboek Wmo 18

19 Hoofdstuk 2: Huishoudelijke Verzorging 2.1. Inleiding De huishoudelijke verzorging (HV) is afkomstig uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). HV in de AWBZ was één van de zeven functies die onder de AWBZ vielen en uitgewerkt werden in het besluit zorgaanspraken AWBZ. De HV was gericht op het bieden van hulp bij het uitvoeren van de huishoudelijke taken. De huishoudelijke verzorging op basis van de WMO is per 1 januari 2007 overgedragen aan de gemeente en is gericht op het bieden van hulp bij het uitvoeren van de huishoudelijke taken Vormen huishoudelijke verzorging De klant heeft de keuze uit twee verstrekkingsvormen in het kader van de huishoudelijke verzorging. 1. In de vorm van zorg in natura 2. In de vorm van een Persoonsgebonden budget (pgb) Zorg in natura In natura wil zeggen dat de HV wordt geleverd door een van de zorgaanbieders waarmee de Gemeente Enkhuizen een overeenkomst heeft afgesloten. In deze vorm wordt de zorg geleverd door een zorgaanbieder en betaald de gemeente de kosten voor de HV direct aan de zorgaanbieder. Persoonsgebonden budget (pgb) Bij een pgb krijgt de cliënt een bepaald bedrag van de gemeente waarmee hij/zij zelf zijn zorg kan inkopen. Dat kan bij een (thuis)zorgorganisatie, particulieren, maar ook bij (niet inwonende) familieleden, vrienden of kennissen. Er dient in alle gevallen aan de gebruikelijke voorwaarden te worden voldaan zoals genoemd in het Besluit maatschappelijke ondersteuning. In artikel 11 van de verordening worden er een tweetal groepen huishoudelijke verzorging omschreven. - Groep 1 betreft de huishoudelijke verzorging in de vorm van het overnemen van huishoudelijke werkzaamheden. - Groep 2 betreft de huishoudelijke verzorging in de vorm van het overnemen van huishoudelijke werkzaamheden, aangevuld met de organisatie van het huishouden en hulp bij ontregelde huishouding. In artikel 11 lid 2 van de verordening worden de klassen omschreven. De klassen zijn een bepaalde bandbreedte qua uren die kunnen worden geboden in groep 1 of 2. Eén en ander wordt nader toegelicht in dit hoofdstuk nadat inhoudelijk is ingegaan op de verschillende groepen. 2.3 Groepen huishoudelijke verzorging Om voor de huishoudelijke verzorging in aanmerking te komen moet met beperkingen ondervinden in de hieronder genoemde taken. Op basis van de beperking in de taken en het type huishouden wordt de omvang van de huishoudelijke verzorging bepaald. Groep 1 (HV1) De taken die onder deze groep vallen zijn: - Boodschappen doen voor het dagelijks leven - Maaltijd verzorging Verstrekkingenboek Wmo 19

20 - Licht huishoudelijk werk - Zwaar huishoudelijk werk - De was doen Hieronder worden deze taken toegelicht. Boodschappen doen voor het dagelijkse leven (HV1) Het doen van boodschappen valt alleen onder huishoudelijke verzorging indien er geen voorliggende voorziening is in de vorm van een bezorgservice voor boodschappen. Onder het doen van boodschappen valt het samenstellen van een boodschappenlijst en het inkopen en opbergen van boodschappen. Dit kan 1x per week worden gedaan en daar kan tot en met 4 personen 60 minuten per week voor worden toegekend. Als het gaat om meer dan 4 personen of als er kinderen jonger dan 12 jaar aanwezig zijn, kan 2x per week boodschappen worden toegekend. Indien de afstand tot de winkels groot is, kan 30 minuten extra worden toegekend. Dat betekent dat voor boodschappen de marge voor toekennen tussen de 60 tot 150 minuten ligt. Eigen keuzen, zoals de keuze voor speciaal voedsel dat maar beperkt te koop aangeboden wordt, zodat extra gereisd moet worden, of het doen van boodschappen in een groot aantal winkels, worden niet gehonoreerd. Alleen medisch noodzakelijke boodschappen kunnen gehonoreerd worden en kunnen een criteria zijn om meer minuten te indiceren. Om voor hulp bij deze taak in aanmerking te komen moet men medische beperkingen ondervinden in het doen van de dagelijkse boodschappen. Wat onder medische beperkingen wordt verstaan em hoe deze worden vastgesteld staat omschreven in hoofdstuk 1. Maaltijdverzorging: broodmaaltijd, warme maaltijd (HV1) Onder de broodmaaltijd valt: broodmaaltijd klaarzetten, tafel dekken en afruimen, koffie/thee zetten en afwassen, met de machine of handmatig. Wat betreft de warme maaltijd vallen hieronder: eten bereiden (voorbereiden en koken) tafel dekken en afruimen, afwassen en opruimen plus opslaan en beheer levensmiddelenvoorraad. Het verzorgen van de warme maaltijd gaat alleen op voor gezinnen met kinderen, in dit geval kan niet worden verwacht dat ze gebruik maken van een maaltijdvoorziening. Kleine huishoudens (één of twee personen) kunnen een beroep doen op een maaltijdvoorziening zoals tafeltje-dek-je. Om voor hulp bij deze taken in aanmerking te komen moet men medische beperkingen ondervinden in het doen van bovenstaande taken. Voor de broodmaaltijd kan per keer 15 minuten, voor de warme maaltijd per keer 30 minuten worden toegekend. Wanneer er kinderen zijn die jonger zijn dan 12 jaar dan kan per keer 20 minuten extra worden toegekend. Per dag kan het dus gaan om 2 broodmaaltijden en 1 warme maaltijd, waarbij de variatie kan liggen tussen 60 minuten en 120 minuten. Licht huishoudelijk werk (HV1) Hieronder vallen de volgende activiteiten: - Indien geen maaltijdvoorziening is geïndiceerd, afwassen, handmatig minuten per keer; - Machine in- en uitruimen 10 minuten per keer; - Opruimen, stof afnemen, bedden opmaken en wekelijkse beurt interieur, 15 tot 40 minuten per keer. Verstrekkingenboek Wmo 20

21 Het laatste onderdeel is afhankelijk van de grootte van de woning en de specifieke kenmerken van de gezinssamenstelling. Om voor hulp bij deze taken in aanmerking te komen moet men medische beperkingen ondervinden in het doen van bovenstaande taken. Bij kinderen onder de 12 jaar, bij allergie (alleen als het gaat om een gesaneerde woning), bij ernstige beperkingen in armen en handen wat leidt tot extra schoonmaakwerkzaamheden, kan meer tijd worden toegekend. Dit geldt alleen voor de kamers die in gebruik zijn en uitgaande van een woning op het niveau van de sociale woningbouw. Extra toegekende tijd kan in principe maximaal 3 maal per week minuten. Het gaat om extra tijd die nodig is om meer schoon te maken doordat of de kinderen zorgen voor meer rommel/vuil of door de allergie hogere eisen worden gesteld aan een schoon huis of doordat door de beperking aan armen en handen iemand tevens beperkt is om bijvoorbeeld zelf op te ruimen of een doekje ergens over heen te halen. Totaal kan er minimaal minuten en maximaal 180 minuten worden geïndiceerd. Zwaar huishoudelijk werk (HV1) Hieronder vallen: stofzuigen, schrobben, dweilen, soppen van sanitair en keuken, bedden verschonen, opruimen huishoudelijk afval. Om voor hulp bij deze taken in aanmerking te komen moet men medische beperkingen ondervinden in het doen van bovenstaande taken. Omvang bij een eenpersoonshuishouden en een huis met 2 kamers 1 x 3 uur per 14 dagen, of 90 minuten per week. Bij een meerpersoonshuishouden en een huis met meer dan 3 kamers geldt de omvang van klasse 2. In grote woningen met een hoge bezettingsgraad, bij een hoge vervuilingsgraad (door de situatie, niet door verwaarlozing), bij COPD-problematiek in een gesaneerde woning en bij aanwezigheid van jonge kinderen kunnen extra uren, afhankelijk van de situatie, worden toegekend. Verzorging van huisdieren wordt meegenomen maar wordt niet extra geïndiceerd. De was doen: Hier wordt onder gerekend: sorteren en wassen kleding met behulp van een wasmachine, centrifugeren, ophangen en afhalen of was drogen in droger, vouwen, strijken en opbergen, ophangen/afhalen van het wasgoed. Om voor hulp bij deze taken in aanmerking te komen moet men medische beperkingen ondervinden in het doen van bovenstaande taken. Hiervoor wordt bij 1 persoon 60 minuten per week toegekend, bij 2 personen 90 minuten per week. Meer per week: bij kinderen onder de 16 jaar 30 minuten per week extra, bij bedlegerige personen 30 minuten per week extra, bij extra wassen door overmatige transpiratie, incontinentie, speekselverlies etc. 30 minuten per week extra. Bij huishoudens met kleine kinderen kan tot maximaal 3x per week wassen worden toegekend, in andere situaties wordt uitgegaan van éénmaal per week. Verstrekkingenboek Wmo 21

22 Tijdsnormering huishoudelijke verzorging groep 1. Samengevat ziet de tijdsnormering in groep 1 er als volgt uit. Alleenstaande in seniorenwoning of flat Omschrijving tijd per keer tijd per week Boodschappen doen voor het dagelijks 60 min per 1 uur per week leven week Broodmaaltijd bereiden 15 min per keer 1 uur 45 min per week Warme maaltijd bereiden 30 min per keer 3 uur 30 min per week Licht huishoudelijk werk 60 min per 1 uur per week week Zwaar huishoudelijk werk 90 min per week 1 uur 30 min per week De was doen 60 min per week 1 uur per week Alleenstaande in eengezinswoning Omschrijving tijd per keer tijd per week Boodschappen doen voor het dagelijks 60 min per 1 uur per week leven week Broodmaaltijd bereiden 15 min per keer 1 uur 45 min per week Warme maaltijd bereiden 30 min per keer 3 uur 30 min per week Licht huishoudelijk werk 60 min per 1 uur per week week Zwaar huishoudelijk werk 180 min per 3 uur per week week De was doen 60 min per week 1 uur per week Twee of meerpersoonshuishouden Omschrijving tijd per keer tijd per week Boodschappen doen voor het dagelijks 60 min per 1 uur per week leven week Broodmaaltijd bereiden 15 min per keer 1 uur 45 min per week Warme maaltijd bereiden 30 min per keer 3 uur 30 min per week Licht huishoudelijk werk 90 min per week 1 uur 30 min per week Zwaar huishoudelijk werk 180 min per 3 uur per week week De was doen 90 min per week 1 uur 30 min per week Extra tijd kan geïndiceerd worden bij grotere leefeenheden, aanwezigheid van kleine kinderen,k extra bewassing. Verstrekkingenboek Wmo 22

23 Groep 2 (HV2) De taken die onder deze groep vallen zijn: - Anderen helpen in huis bij bereiden maaltijden - Dagelijkse organisatie van het huishouden - Psychosociale begeleiding - Advies, instructie, voorlichting (AIV) gericht op het huishouden Om voor hulp bij deze taken in aanmerking te komen moet men medische beperkingen ondervinden in het doen van bovenstaande taken. Hieronder worden de taken toegelicht. Andere helpen in huis bij bereiden maaltijden Hiertoe worden gerekend opvang en/of verzorging van kinderen/volwassen huisgenoten (anderen helpen met zelfverzorging) en anderen helpen bij het bereiden van maaltijden. Het gaat hierbij om een ouder die tijdelijk niet in staat is de ouderrol op zich te nemen. De totale omvang is maximaal 40 uur per week aanvullend op de eigen mogelijkheden, te besteden aan wassen en aankleden, hulp bij eten en/of drinken, maaltijd voorbereiden, sfeer scheppen, spelen, opvoedingsactiviteiten. Meer of minder kan worden geïndiceerd vanwege het aantal kinderen, de leeftijd van de kinderen, de gezondheidssituatie, het functioneren van kinderen/huisgenoten, aanwezigheid gedragsproblematiek, samenvallende activiteiten. Dagelijkse organisatie van het huishouden Administratieve werkzaamheden, organiseren, plannen en beheren van middelen. Indien hier aanleiding toe bestaat kan hier 30 minuten per week voor worden geïndiceerd. Hiervan kan worden afgeweken bij communicatieproblemen, kinderen onder de 16 jaar of andere tijdvragende huisgenoten, of psychosociale of andere problematiek bij meerdere huisgenoten. Psychosociale begeleiding Hieronder kan ook observeren vallen, evenals formuleren van doelen met betrekking tot huishouding, helpen verkrijgen, handhaven structuur in het huishouden, helpen verkrijgen/handhaven zelfredzaamheid t.a.v. budget, begeleiden ouders bij opvoering (beperkt en in combinatie met andere onderdelen) en begeleiding kinderen. De omvang is maximaal 30 minuten per week. Advies, instructie, voorlichting (AIV) gericht op het huishouden Instructie omgaan met hulpmiddelen, instructie licht huishoudelijk werk, instructie textielverzorging, instructie boodschappen doen, instructie koken. Maximaal 30 minuten per week. In 3x per week maximaal 6 weken. Bij communicatieproblemen kan meer tijd worden geïndiceerd. Verstrekkingenboek Wmo 23

24 Tijdsnormering huishoudelijke verzorging groep 2. Samengevat ziet de tijdsnormering in groep 2 er als volgt uit. Omschrijving tijd per week Andere helpen in huis bij bereiden maximaal 40 uur per week maaltijd Dagelijkse organisatie van het huishouden 30 minuten per week Psychosociale begeleiding 30 minuten per week Advies, instructie, voorlichting 30 minuten per keer, max 3 keer per week voor 6 weken) 2.4. Voorwaarden voor het verkrijgen van Huishoudelijke verzorging Bij een aanvraag voor de voorziening wordt eerst vastgesteld of er sprake van een (aantoonbare) beperking (ziekte of gebrek) is. Als de exacte ondersteuningsbehoefte is vastgesteld wordt vervolgens onderzocht of de huishoudelijke taken overgenomen (her)verdeeld kunnen worden onder huisgenoten, de zogenaamde gebruikelijke zorg. Als derde criterium geldt dat een beroep moet worden gedaan op algemene voorzieningen of voorliggende voorzieningen, voor zover aanwezig en bereikbaar Gebruikelijke zorg In artikel 10 van de verordening wordt ingegaan op de term gebruikelijke zorg. In deze paragraaf wordt hier dieper op in gegaan. Gebruikelijke zorg is de normale, dagelijkse zorg, die partners, ouders en inwonende kinderen geacht worden elkaar onderling te bieden, omdat ze als leefeenheid een gezamenlijk huishouden voeren. Dat betekent dat van huisgenoten verwacht wordt dat zij, bij uitval van één van de leden van die leefeenheid, een herverdeling maken van de huishoudelijke taken. Dit principe heeft een verplichtend karakter en betreft alle huisgenoten ouder dan 18 jaar. Vanaf 16 jaar wordt men verondersteld in verband met studie op kamers te kunnen wonen en een eenpersoonshuishouden te kunnen voeren. Vanaf 18 jaar wordt men verondersteld een volledig huishouden te kunnen voeren. Hieronder vallen de volgende activiteiten: - schoonhouden van sanitaire ruimte; - keuken en een kamer doen; - de was doen; - boodschappen doen; - maaltijd verzorgen; - afwassen en opruimen. Daarnaast kunnen zij eventuele jongere gezinsleden verzorgen en begeleiden. Een huisgenoot kan zowel een volwassene als ook een kind zijn, dus alle bewoners van één adres die samen één huishouden voeren. Bij een eenpersoonshuishouden is er geen sprake van gebruikelijke zorg. Onder een huisgenoot wordt niet verstaan: - een persoon die een kamer huurt (op basis van een huurovereenkomst), - bewoners van AWBZ instellingen met een indicatie voor de AWBZ functie Verblijf, - een bewoner van een kloostergemeenschap. Bij de toepassing van het criterium gebruikelijke zorg gelden de volgende uitgangspunten: Verstrekkingenboek Wmo 24

25 - Van iedere huisgenoot wordt verwacht dat hij een huishouden kan voeren, naast een volledige baan, het volgen van een opleiding of andere activiteiten in het kader van maatschappelijke participatie. Onder een (volledige) baan wordt ook verstaan het werken op onregelmatige tijden of in ploegendienst. - Bij het inventariseren van de eigen mogelijkheden van het huishouden wordt geen onderscheid gemaakt op basis van sekse, religie, cultuur, de wijze van inkomensverwerving of persoonlijke opvattingen over het verrichten van huishoudelijke werkzaamheden. Gebruikelijke zorg is niet van toepassing in de volgende situaties: - Bij een werkende partner/huisgenoot, die beroepshalve minimaal 7 etmalen aaneengesloten van huis is, bijvoorbeeld in het geval van een internationale vrachtwagenchauffeur of bij offshore werkzaamheden; - Als er sprake is van een dreigende (medisch aantoonbare) overbelasting van de gebruikelijke zorgverlener, bijvoorbeeld als gevolg van een combinatie van gebruikelijke zorg met een volledige baan of (dag)opleiding. - In crisissituaties bij bijvoorbeeld het plotselinge overlijden van de (verzorgende) partner/ouder met jonge kinderen of bij een korte levensverwachting van de zorgvrager. - Bij personen waar in redelijkheid niet meer verwacht kan worden dat zware huishoudelijke taken aan te leren zijn zoals bij personen van 75 jaar en ouder Algemene voorziening In artikel 8 lid a van de verordening wordt ingegaan op het begrip algemene voorzieningen. In deze paragraaf wordt hier dieper op ingegaan. Algemene voorzieningen gaan voor op de Huishoudelijke verzorging. Daarbij geldt wel nadrukkelijk dat deze voorzieningen beschikbaar (aanwezig in de stad of wijk) en bereikbaar (reisafstand) zijn. Ook moeten ze een adequate compensatie bieden voor (een deel van) ondersteuningsactiviteiten van de huishoudelijke verzorging. Voorbeelden van algemene voorzieningen zijn kinderopvang (crèche, overblijfmogelijkheden op school, voor- en naschoolse opvang), de oppascentrale, een maaltijddienst, een hondenuitlaat service en een boodschappendienst. De wens geen gebruik te maken van dergelijke algemene (voorliggende) voorzieningen, terwijl deze feitelijk aanwezig zijn, kan niet leiden tot een indicatie voor huishoudelijke verzorging. De gemeente Enkhuizen moet de sociale situatie goed in beeld hebben, zodat beoordeeld kan worden of een algemene (voorliggende) voorziening daadwerkelijk beschikbaar is. Daarnaast is er geen indicatie voor huishoudelijke verzorging als de problemen van de aanvrager afdoende kunnen worden opgelost met technische hulpmiddelen. Deze hulpmiddelen kunnen bestaan uit algemeen gebruikelijke huishoudelijke apparatuur, zoals een stofzuiger, een wasmachine, een droogtrommel of een magnetron. Als dergelijke apparaten niet aanwezig zijn maar wel een adequate oplossing zouden bieden voor het probleem, hebben deze hulpmiddelen de voorkeur boven het inzetten van hulp. Als de voorziening beschikbaar en bereikbaar is dan wordt de betreffende activiteit buiten de indicatiestelling gelaten (niet meegeteld). Een uitzondering geldt voor crisissituaties (groep 2 van de Huishoudelijke verzorging), waarbij voor maximaal 6 weken een indicatie kan worden afgegeven ter overbrugging naar een eigen oplossing. Op basis van medische redenen kan een algemene (voorliggende) voorziening als niet toereikend worden beschouwd. Bijvoorbeeld bij een boodschappendienst als een aanvrager met een medisch vastgesteld dieet de boodschappen niet in een nabijgelegen supermarkt kan kopen. Verstrekkingenboek Wmo 25

26 Tot de algemene voorzieningen worden niet beschouwd: particuliere huishoudelijke hulp. De aanwezigheid van een particuliere hulp vormt geen belemmering om een beroep te doen op de huishoudelijke verzorging. Aan de andere kant biedt het geen garantie op verstrekking van de huishoudelijke verzorging in het kader van de Wmo Voorliggende voorzieningen Wettelijke voorliggende voorzieningen die voorgaan op de huishoudelijke verzorging zijn: De Wet kinderopvang Hiermee wordt bedoeld: dagopvang van 0 tot 4 jarigen, buitenschoolse opvang en gastouderschap, ook voor ouders/verzorgers die deelnemen aan een reïntegratietraject. Opvang tussen de middag valt niet onder deze wet, maar onder een overblijfregeling van een basisschool. Vanaf 1 augustus 2007 zijn de basisscholen wettelijk verplicht om naschoolse opvang aan te bieden voor ouders/verzorgers die daarom vragen. Dat kan in het schoolgebouw zijn, maar ook bij een kinderdagverblijf of via een gastouderschap. Via de belastingdienst kan een beroep worden gedaan op de kinderopvangtoeslag. Wet Arbeid en Zorg Deze wet regelt o.a. het kortdurend zorgverlof voor alle werknemers, bijv. bij ziekte van een kind of partner. Het gaat daarbij om maximaal 10 dagen per jaar met behoud van tenminste 70% van het salaris. Ziektekostenverzekering Bij sommige verzekeraars is thuiszorg opgenomen in het (aanvullende) ziektekostenpakket. Daarbij gaat het wel om crisissituaties, bijvoorbeeld bij de plotselinge ziekenhuisopname van een ouder uit een één oudergezin, als er sprake is van onuitstelbare zorgtaken Vaststellen behoefte en omvang van de huishoudelijke verzorging Bij een aanvraag voor de huishoudelijke verzorging wordt aan de hand van een vragenlijst de ondersteuningsbehoefte vastgesteld. Deze vragenlijst is overgenomen van het Centrum voor Indicatiestelling Zorg (CIZ). De gemeente is aangesloten bij de wijze van indicatiestelling zoals dit ging onder de Awbz. Daarin worden onder andere vragen gesteld over beperkingen bij het: - licht huishoudelijk werk, - zwaar huishoudelijk werk, - wasverzorging, - maaltijdvoorziening en boodschappen doen, - mate van zelfredzaamheid bij het uitvoeren en organiseren van het huishouden, - verzorging voor kinderen. Aan de hand van een zogenaamd rekenmodel wordt de exacte ondersteuningsbehoefte per activiteit van de huishoudelijke verzorging in groep 1 of 2 vastgesteld. Per activiteit wordt een normtijd gehanteerd. Alle huishoudelijke taken die zijn genoemd in de verschillende groepen huishoudelijke verzorging hebben een normering in minuten. Door individuele omstandigheden kan er een noodzaak zijn voor een verhoging of een verlaging van de normering. Zo kan worden bepaald hoeveel huishoudelijke verzorging noodzakelijk is en welke klasse uiteindelijk dient te worden toegekend. Verstrekkingenboek Wmo 26