Drug Facilitated Sexual Assault. dr. Ingrid Bosman, toxicoloog

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Drug Facilitated Sexual Assault. dr. Ingrid Bosman, toxicoloog"

Transcriptie

1 Drug Facilitated Sexual Assault dr. Ingrid Bosman, toxicoloog

2 DFSA en toxicologie Twee vrouwen melden zich bij de politie. Ze zouden tijdens het uitgaan zijn bedwelmd en verkracht. Ze vermoeden dat er iets in hun drankjes is gedaan. Ze denken GHB. De vraag voor de toxicoloog is: Zijn de 2 vrouwen bedwelmd (met GHB)?

3 Wat is nodig voor beantwoorden vraag Materialen Bloed en urine (slachtoffer 1) Bloed (slachtoffer 2) Informatie Materialen zijn 8 uur na het voorval afgenomen Resultaten toxicologisch onderzoek Bloed (SO 1): negatief Urine (SO 1): MDMA, MDA, GHB 5 mg/l Bloed (SO2): GHB 10 mg/l

4 Nodig voor beantwoorden vraag Materialen Bloed en urine (slachtoffer 1) Bloed (slachtoffer 2) Welke materialen, welke buizen, opslag, transport, hoeveelheid? Informatie Materialen zijn 8 uur na het voorval afgenomen. Resultaten toxicologisch onderzoek Bloed (SO 1): negatief Urine (SO 1): MDMA, MDA, GHB 5 mg/l Bloed (SO2): GHB 10 mg/l

5 Nodig voor beantwoorden vraag Materialen Bloed en urine (slachtoffer 1) Bloed (slachtoffer 2) Informatie Materialen zijn 8 uur na het voorval afgenomen. Resultaten toxicologisch onderzoek Bloed (SO 1): negatief Urine (SO 1): MDMA, MDA, GHB 5 mg/l Bloed (SO2): GHB 10 mg/l Welke aanvullende informatie is nodig?

6 Nodig voor beantwoorden vraag Materialen Bloed en urine (slachtoffer 1) Bloed (slachtoffer 2) Informatie Materialen zijn 8 uur na het voorval afgenomen. Resultaten toxicologisch onderzoek Bloed (SO 1): negatief Urine (SO 1): MDMA, MDA, GHB 5 mg/l Bloed (SO2): GHB 10 mg/l Welke DFSA-stoffen in NL?

7 Nodig voor beantwoorden vraag Materialen Bloed en urine (slachtoffer 1) Bloed (slachtoffer 2) Informatie Materialen zijn 8 uur na het voorval afgenomen. Resultaten toxicologisch onderzoek Bloed (SO 1): negatief Urine (SO 1): MDMA, MDA, GHB 5 mg/l Bloed (SO2): GHB 10 mg/l Wat houdt een negatief resultaat in?

8 Nodig voor beantwoorden vraag Materialen Bloed en urine (slachtoffer 1) Bloed (slachtoffer 2) Informatie Materialen zijn 8 uur na het voorval afgenomen. Resultaten toxicologisch onderzoek Hoe lang zijn stoffen Bloed (SO 1): negatief aantoonbaar? Urine (SO 1): MDMA, MDA, GHB 5 mg/l Bloed (SO2): GHB 10 mg/l

9 Definitie DFSA Offences in which victims are subjected to non-consensual sexual acts, while incapacitated or unconscious due to the effects of alcohol and/or drugs and therefore prevented from resisting and/or unable to consent - Seksuele handelingen, seksuele geweldpleging - Geen goedkeuring - Slachtoffer bedwelmd - Door effecten van alcohol, drugs - Niet meer in staat zich te verweren

10 Scenario s DFSA Toevoegen van een stof aan drank of voedsel zonder dat slachtoffer dit weet Vrijwillige inname van een stof door slachtoffer, echter gaat het om een andere stof dan is verteld Vrijwillige inname alcohol al dan niet in combinatie met andere stoffen

11 Drugs toevoegen aan drankje Meeste stoffen in tabletvorm Oplossen niet snel en zonder op te merken Onoplosbare hulpstoffen Voorbereiden: tablet oplossen in alcohol, filtreren en in druppelflesje Sommige drugs in vloeistofvorm: GHB, gelatine capsules, drugs voor injectie

12 Studie Noorwegen 1 9 kalmerende middelen in 4 soorten drankjes (water, bier, coca-cola, alcohol 12%): 2 tabletten aan 330 ml - Alle drankjes bevatten na 10 minuten werkzame doses van kalmerend middel - Alle onderzochte middelen veranderen smaak en/of uiterlijk drankje (sediment, stukjes, troebel, kleur) 9 tabletten zijn alprazolam (Xanor ), carisopodrol (Somadril ), clonazepam (Rivotril ), diazepam (Valium ), flunitrazepam (Rohypnol, Flunipam ), morfine (Dolcontin ), oxazepam (Sobril ), zopiclon (Imovane ) 1. Olsen et al, For.Sci.Int. 151, , 2005

13 Studie Noorwegen 1 9 kalmerende middelen in 4 soorten drankjes (water, bier, coca-cola, alcohol 12%): 2 tabletten aan 330 ml - Alle drankjes bevatten na 10 minuten werkzame doses van kalmerend middel - Alle onderzochte middelen veranderen smaak en/of uiterlijk drankje (sediment, stukjes, troebel, kleur) - In andere drankjes? Andere tablet soort? - Ook opgemerkt door slachtoffer in een bar? (oplettendheid, combi met voedsel, donker,...) 9 tabletten zijn alprazolam (Xanor ), carisopodrol (Somadril ), clonazepam (Rivotril ), diazepam (Valium ), flunitrazepam (Rohypnol, Flunipam ), morfine (Dolcontin ), oxazepam (Sobril ), zopiclon (Imovane ) 1. Olsen et al, For.Sci.Int. 151, , 2005

14 Symptomen bij DFSA Dempende werking op centrale zenuwstelsel Effecten lijken vaak op alcohol Duf, suf, verminderd bewustzijn, bewustzijnsverlies Ontspannen, ontremd, euforie Verward, geheugenverlies Evenwichtsstoornissen, moeite met spraak Misselijk, braken Symptomen niet specifiek!

15 Onderzoeksmaterialen toxicologie Lichaamsmaterialen Bloed Urine Haar Diverse Kopjes, glazen Spuiten, naalden Vloeistofmonsters Etenswaren

16 Materialen: bloed of urine? Bloed Concentratie bepalen van stof Relateren aan effect, dosis Bewijst onder invloed zijn Type zaken: rijden en handelen onder invloed, doodsoorzaak

17 Materialen: bloed of urine? Urine Verzameld in blaas Concentratie van stof is sterk afhankelijk van o.a. volume van urine Bewijst dat stof is gebruikt Maar concentratie zegt niks over dosis, effect Type zaken: bedwelmingszaken zoals DFSA, groot tijdsverloop

18 Buizen, transport en opslag Voor toxicologisch onderzoek: Buizen (of potjes) artikel 8 WVW geschikt voor alle zaken! Antistollingsmiddel: heparine Conserveringsmiddel: fluoride Binnen 1 à 2 dagen opsturen: bij voorkeur gekoeld Later opsturen: invriezen!

19 Hoeveel nodig voor tox onderzoek? Onderzoeksmateriaal: Bloed (1-2 dagen): minimaal 3 ml (2x) Urine (tot 5 dagen): minimaal 5 ml (2x) Onderzoeken: alcohol, drugs, geneesmiddelen, GHB

20 Haar Haar groeit ongeveer 1 cm per maand Drugs en geneesmiddelen worden ingebouwd in haren Lage concentraties (10-20x lager dan in bloed) Wanneer haaronderzoek? - Als stof niet meer aantoonbaar is in bloed of urine - Gehele haar: bij chronisch gebruik of vergiftiging - Segmenteren: tijdelijk verhoogde blootstelling zoals bij DFSA, gebruik of vergiftiging in het verleden

21 Haar Haar groeit ongeveer 1 cm per maand Drugs en geneesmiddelen worden ingebouwd in haren Lage concentraties (10-20x lager dan in bloed) Wanneer haaronderzoek? - Als stof niet meer aantoonbaar is in bloed of urine - Gehele haar: bij chronisch gebruik of vergiftiging - Segmenteren: tijdelijk verhoogde blootstelling zoals bij DFSA, gebruik of vergiftiging in het verleden

22 DFSA en haaronderzoek Als afname urine en bloed niet meer zinvol is Bemonsteren minimaal 4-6 weken na voorval Monstername: - streng haar (dikte: balpenvulling) (2x) - voorkeur van achterhoofd - met draad (of Scotch tape) gebundeld - afgeknipt net boven de hoofdhuid - op karton aangeven waar hoofdhuid Opslag: bewaren bij kamertemperatuur! Transport: in envelop in een andere envelop

23 Aanvullende informatie Tijdstip van voorval en afname materiaal Gebruik van voorgeschreven medicijnen Gebruik alcohol, drugs Verdenking voor het gebruik of toediening van bepaalde stof Behandeling, reanimatie ziekenhuis Afwijkingen van bewaarcondities

24 Aanvullende informatie Tijdstip van voorval en afname materiaal Gebruik van voorgeschreven medicijnen Gebruik alcohol, drugs Verdenking voor het gebruik of toediening van bepaalde stof Behandeling, reanimatie ziekenhuis Afwijkingen van bewaarcondities Nodig voor onderzoek op maat en juiste interpretatie van zowel positieve als negatieve resultaten

25 DFSA in Nederland 1 Studie in Nederland, Doel: vaststellen welke stoffen in NL en hoe vaak Aantal zaken: 135 Materiaal: bloed, urine, bloed en urine Geslacht: 94% vrouw Leeftijd: mediaan 24 jaar (4-69 jaar) 1. Bosman et al, For.Sci.Int. 56, , 2011

26 DFSA-stoffen alcohol Alleen alcohol Alcohol + 1 drug Alcohol + 2 drugs Alcohol + 3 of meer drugs 1 drug 2 drugs 3 of meer drugs Niets

27 Alcohol Alcohol positief in 50% van de zaken Gemiddelde alcohol concentraties gemeten: in bloed: 1,2 promille (mg/ml) in urine: 1,5 promille (mg/ml) Concentraties ten tijde van het voorval?

28 Alcohol Alcohol positief in 50% van de zaken Gemiddelde alcohol concentraties gemeten: in bloed: 1,2 promille (mg/ml) in urine: 1,5 promille (mg/ml) Concentraties ten tijde van het voorval? Terugrekenen: 2 promille! Effecten: verward, desoriëntatie, geheugenverlies, bewustzijnsverlies DFSA vaak in setting van overmatig alcoholgebruik

29 DFSA-stoffen Alleen alcohol Alcohol + 1 drug Alcohol + 2 drugs Alcohol + 3 of meer drugs 1 drug 2 drugs 3 of meer drugs Niets Drugs

30 Drugs Dempende drugs: versuffend Benzodiazepinen (10%), GHB (2%) Stimulerende drugs: niet versuffend, echter bij hoge doses verwarring, soms hallucinaties Cocaïne (14%), MDMA (10%) Bewustzijnsveranderend: hallucinaties Cannabis (10%)

31 DFSA-stoffen niets Alleen alcohol Alcohol + 1 drug Alcohol + 2 drugs Alcohol + 3 of meer drugs 1 drug 2 drugs 3 of meer drugs Niets

32 Negatieve resultaten toxicologie Geen alcohol of drugs: in 27% van de zaken Niet gevonden niet ingenomen, toegediend Redenen: - Stof niet aan te tonen met onderzoeksmethoden - Stof is instabiel en afgebroken - Tijdsverloop tussen voorval en afname van materiaal

33 Tijdsverloop 70 Negative tox results (%) < 12 h h > 24 h Unknown All time delays 11% n=54 25% n=28 47% n=30 39% n=23 27% n=135 0

34 70 Negative tox results (%) < 12 h h > 24 h Unknown All time delays 11% n=54 25% n=28 47% n=30 39% n=23 27% n=135 0 Langer wachten: vaker negatief!

35 Aantoonbaarheid na 24 uur Zaken met bloed en/of urine: 47% geen drugs en alcohol Zaken waarbij urine is onderzocht: 36% geen drugs en alcohol Zaken waarbij alleen bloed beschikbaar is: 100% negatief!

36 Hoe lang is een stof aantoonbaar? Aantoonbaarheid van een stof is afhankelijk van: Dosis Halfwaardetijd Moederstof, metaboliet Methode Materiaal

37 Dosis Hogere dosis: langer aantoonbaar 250 Doses GHB: 1x 2x 3x 200 Conc (mg/l) tijd (uur)

38 Halfwaardetijd cocaine benz.ecgonine conc.(ng/ml) Cocaïne 0,7-1,5 uur: aantoonbaar ongeveer 5 uur tijd (h)

39 Halfwaardetijd Halfwaardetijd langer: langer aantoonbaar conc.(ng/ml) cocaine benz.ecgonine Benzoylecgonine 5-8 uur: aantoonbaar ongeveer 30 uur tijd (h)

40 Methode Methode gevoeliger: langer aantoonbaar cocaine benz.ecgonine Lab 1, Lab 2 conc.(ng/ml) tijd (h)

41 Materiaal In urine hogere concentraties: langer aantoonbaar Cocaïne concentraties conc (ng/ml) bloed urine tijd (u)

42 Detectietijden Drug Drug, detectietijd in bloed Drug of metaboliet, detectietijd in urine Cannabis 4 u 5 d - 2 w Amfetamine 1-2 d 2-4 d MDMA 1-2 d 2-4 d Morfine 12 u 2 d Cocaine 6-12 u 3 d Methadon 24 u 3 d GHB 6-8 u 12 u

43 Casus Twee vrouwen melden zich bij de politie. Ze zouden tijdens het uitgaan zijn bedwelmd en verkracht. Ze vermoeden dat er iets in hun drankjes is gedaan. Ze denken GHB. De vraag voor de toxicoloog is: Zijn de 2 vrouwen bedwelmd (met GHB)?

44 Gamma Hydroxy Boterzuur Date rape drug Narcosemiddel, slaapmiddel Beschikbaar als poeder en oplossing Helder, kleurloos, geurloos, zoute smaak Effecten van GHB starten min na inname Effecten afhankelijk van dosis: ontspanning, euforie, slaap

45 Voldoende informatie? Informatie Materialen zijn 8 uur na het voorval afgenomen

46 Voldoende informatie? Informatie Materialen zijn 8 uur na het voorval afgenomen Voorgeschreven medicatie? Inname van alcohol, drugs? Bewaarcondities en tijdsverloop tussen afname materialen en onderzoek?

47 Interpretatie resultaten GHB Resultaten toxicologisch onderzoek Bloed (SO 1): negatief Urine (SO 1): MDMA, MDA, GHB 5 mg/l Bloed (SO2): GHB 10 mg/l

48 Interpretatie resultaten GHB Resultaten toxicologisch onderzoek Bloed (SO 1): negatief Urine (SO 1): MDMA, MDA, GHB 5 mg/l Bloed (SO2): GHB 10 mg/l GHB is ook een lichaamseigen stof (van GABA) Aangetoond toediening, inname Indicatie voor toediening of inname als GHB > 5 mg/l in bloed > 10 mg/l in urine

49 Interpretatie resultaten GHB Resultaten toxicologisch onderzoek Bloed (SO 1): negatief Urine (SO 1): MDMA, MDA, GHB 5 mg/l Bloed (SO2): GHB 10 mg/l SO 1: geen inname, toediening GHB SO2: inname, toediening GHB GHB is ook een lichaamseigen stof (van GABA) Aangetoond toediening, inname Indicatie voor toediening of inname als GHB > 5 mg/l in bloed > 10 mg/l in urine

50 Verschil verklaren? Materialen zijn 8 uur na het voorval afgenomen SO 1 (bloed en urine): geen inname, toediening SO 2 (bloed): wel inname, toediening Detectietijd GHB in bloed: 6-8 uren Detectietijd in urine: 12 uren Globale schatting: detectietijd afhankelijk van dosis

51 Verschil verklaren? Materialen zijn 8 uur na het voorval afgenomen SO 1 (bloed en urine): geen inname, toediening SO 2 (bloed): wel inname, toediening Detectietijd GHB in bloed: 6-8 uren Detectietijd in urine: 12 uren Globale schatting: detectietijd afhankelijk van dosis Verschillende dosis? Aanvullende informatie: SO1 gebraakt

52 Detectietijden in biologische materialen Blood Hair & Nails Saliva Urine Sweat Minutes Hours Days Weeks Months Years (from Caplan et al, J. Anal. Tox. 25, , 2001)

53 GHB in haren Figuur 1: Haarsegmenten onderzocht van een meisje verkracht onder invloed van GHB. Haar is verzameld 1 maand na het voorval. (from Kintz et al. J. For. Sci. 48: , 2003)

54 Interpretatie resultaten MDMA, MDA Resultaten toxicologisch onderzoek Bloed (SO 1): negatief Urine (SO 1): MDMA, MDA, GHB 5 mg/l Bloed (SO2): GHB 10 mg/l

55 Interpretatie resultaten MDMA, MDA Resultaten toxicologisch onderzoek Bloed (SO 1): negatief Urine (SO 1): MDMA, MDA, GHB 5 mg/l Bloed (SO2): GHB 10 mg/l MDMA ( XTC ) en MDA zijn amfetamines MDA ook omzettingsprodukt van MDMA Detectietijd in bloed 1-2 dagen Detectietijd in urine 2-4 dagen

56 Interpretatie resultaten MDMA, MDA Resultaten toxicologisch onderzoek Bloed (SO 1): negatief Urine (SO 1): MDMA, MDA, GHB 5 mg/l Bloed (SO2): GHB 10 mg/l MDMA ( XTC ) en MDA amfetamines MDA ook omzettingsproduct van MDMA Detectietijd in bloed 1-2 dagen Detectietijd in urine 2-4 dagen SO 1: inname MDMA langere tijd geleden

57 Geen alcohol? Resultaten toxicologisch onderzoek Bloed (SO 1): negatief Urine (SO 1): MDMA, MDA, GHB 5 mg/l Bloed (SO2): GHB 10 mg/l Er is geen alcohol aangetoond toediening, inname Detectietijd van alcohol?

58 Aantoonbaarheid alcohol Hoe lang is alcohol aantoonbaar? Hangt af van o.a. dosis, afbraaksnelheid, gevoeligheid methode, mate van gewenning 1 standaardconsumptie van alcohol: 0,2 promille (mg/ml) in bloed 5 standaardconsumpties van alcohol: 1,0 promille (mg/ml) in bloed

59 Eliminatiesnelheid 16 aantal personen Niet-alcoholisten Alcoholisten 0,05 0,1 0,15 0,2 0,25 0,3 0,35 Snelheid verwijdering ethanol uit bloed (promille per uur) Niet alcoholisten: 0,15 mg/ml/uur Alcoholisten: 0,25 mg/ml/uur Gemiddeld: 1 consumptie per uur afbreken

60 Eliminatiesnelheid 16 aantal personen Niet-alcoholisten Alcoholisten 0,05 0,1 0,15 0,2 0,25 0,3 0,35 Snelheid verwijdering ethanol uit bloed (promille per uur) 8 uur verstreken: 8 consumpties niet aantoonbaar Niet alcoholisten: 0,15 mg/ml/uur Alcoholisten: 0,25 mg/ml/uur Gemiddeld: 1 consumptie per uur afbreken

61 Andere drugs niet aantoonbaar? Drug Drug, detectietijd in bloed Drug of metaboliet, detectietijd in urine Cannabis 4 u 5 d - 2 w Amfetamine 1-2 d 2-4 d MDMA 1-2 d 2-4 d Morfine 12 u 2 d Cocaine 6-12 u 3 d Methadon 24 u 3 d GHB 6-8 u 12 u

62 Tijdsverloop 8 uren Drug Drug, detectietijd in bloed Drug of metaboliet, detectietijd in urine Cannabis 4 u 5 d - 2 w Amfetamine 1-2 d 2-4 d MDMA 1-2 d 2-4 d Morfine 12 u 2 d Cocaine 6-12 u 3 d Methadon 24 u 3 d GHB 6-8 u 12 u

63 Conclusies DFSA en toxicologie Urine voorkeur boven bloed Haar eventueel, afname 4-6 weken na voorval Alcohol is meest voorkomende drug Aandeel van GHB is gering Negatief resultaat niet ingenomen, toegediend Aanvullende informatie belangrijk voor goed onderzoek en juiste interpretatie

64 Vragen?

en detectietijden van drugs in bloed, speeksel en urine: analytische, medico- legale en ethische aspecten

en detectietijden van drugs in bloed, speeksel en urine: analytische, medico- legale en ethische aspecten Cut-offs en detectietijden van drugs in bloed, speeksel en urine: analytische, medico- legale en ethische aspecten Prof. Dr. A. Verstraete Laboratorium voor Klinische Biologie UZ Gent Overzicht Factoren

Nadere informatie

Zin en onzin van drugsanalyses SNELTESTEN

Zin en onzin van drugsanalyses SNELTESTEN Zin en onzin van drugsanalyses SNELTESTEN symposium MDI, 11 december 2015 Ed Pennings The Maastricht Forensic Institute Maastricht University Kenmerken Stel er staat een koe in de wei, dan staan er 4 poten.

Nadere informatie

MDMA-doden bij het NFI. Dr. Klaas Lusthof Forensisch Toxicoloog NFI

MDMA-doden bij het NFI. Dr. Klaas Lusthof Forensisch Toxicoloog NFI MDMA-doden bij het NFI Dr. Klaas Lusthof Forensisch Toxicoloog NFI 10 juni 2015 Forensische Toxicologie binnen het NFI 2 Afdeling medisch forensisch onderzoek 60 medewerkers Toxicologen: 7 Lab toxicologie

Nadere informatie

DRUGS OF ABUSE. Casus: Een sollicitant moet worden getest maar had een feestje de avond te voor. Graag een screening en uw commentaar.

DRUGS OF ABUSE. Casus: Een sollicitant moet worden getest maar had een feestje de avond te voor. Graag een screening en uw commentaar. DOA Ronde 2010.1A Casus: Een sollicitant moet worden getest maar had een feestje de avond te voor. Graag een screening en uw commentaar. Samenstelling: urine gespiked met ethanol 535 mg/l en ranitidine

Nadere informatie

Instructie voor de interpretatie van de urinecontroles. Teamleiding laboratorium SHO Centra voor medische diagnostiek 088-999 7001

Instructie voor de interpretatie van de urinecontroles. Teamleiding laboratorium SHO Centra voor medische diagnostiek 088-999 7001 Instructie voor de interpretatie van de urinecontroles Teamleiding laboratorium 088-999 7001 ALGEMEEN De uitvoering van de urinecontroles kan geschieden met behulp van sneltesten of een analyse door het

Nadere informatie

Instructie voor de interpretatie van het middelenonderzoek. Versie 4, dec 2016

Instructie voor de interpretatie van het middelenonderzoek. Versie 4, dec 2016 Instructie voor de interpretatie van het middelenonderzoek Versie 4, dec 2016 Teamleiding laboratorium 088-999 7001 ALGEMEEN De uitvoering van het middelenonderzoek kan geschieden met behulp van sneltesten

Nadere informatie

DRUGS OF ABUSE. Samenstelling: urine gespiked met MDEA 1564 µg/l, diazepam 658 µg/l en ethanol 974 mg/l.

DRUGS OF ABUSE. Samenstelling: urine gespiked met MDEA 1564 µg/l, diazepam 658 µg/l en ethanol 974 mg/l. DOA Ronde 2012.2 A Casus: Fictieve casus dus graag drugstest ook als dit normaal niet uw lab policy zou zijn: Urine van een jongere binnen gebracht bij de SEH post van een ziekenhuis. Graag een screening

Nadere informatie

BIJSLUITER. OXAZEPAM 5 mg en 25 mg tablet

BIJSLUITER. OXAZEPAM 5 mg en 25 mg tablet BIJSLUITER OXAZEPAM 5 mg en 25 mg tablet Lees de hele bijsluiter goed vóórdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft

Nadere informatie

Gene Zever. Dr. Apr. Sarah Wille NICC

Gene Zever. Dr. Apr. Sarah Wille NICC Gene Zever Dr. Apr. Sarah Wille NICC Overzicht presentatie Waarom drugs opsporen in speeksel? Welk nut heeft een bijkomende analyse in het laboratorium? Zijn de huidige speekseltesten zever of gene zever?

Nadere informatie

Trends in middelengebruik bij jongeren

Trends in middelengebruik bij jongeren Trends in middelengebruik bij jongeren Mondriaan 2018 H.Damoiseaux Trends in middelengebruik bij Jongeren - Wetenschappelijk Onderzoek : Trimbos instituut - Eigen onderzoek: o.a. uitgaansmonitor, peergroups

Nadere informatie

BIJSLUITER. CLONAZEPAM 0,25 mg tabletten

BIJSLUITER. CLONAZEPAM 0,25 mg tabletten BIJSLUITER CLONAZEPAM 0,25 mg tabletten Lees de hele bijsluiter goed vóórdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft

Nadere informatie

Presentatie DDu Ketencasus

Presentatie DDu Ketencasus Presentatie DDu Ketencasus Drank en Drugsincidenten in het uitgaanscircuit Reg. Ketencasusbespreking n Jan Krul MSc adviseur en onderzoeker gezondheidswetenschapper (spoed)verpleegkundige n n Mass Gathering

Nadere informatie

Gene Zever. Dr. Apr. Sarah Wille NICC

Gene Zever. Dr. Apr. Sarah Wille NICC Gene Zever Dr. Apr. Sarah Wille NICC Overzicht presentatie Waarom drugs opsporen in speeksel? Welk nut heeft een bijkomende analyse in het laboratorium? Zijn de huidige speekseltesten zever of gene zever?

Nadere informatie

DRUGS OF ABUSE. In deze ronde werd GHB door 17 van de 67 deelnemers aangetoond en door 16 gekwantificeerd.

DRUGS OF ABUSE. In deze ronde werd GHB door 17 van de 67 deelnemers aangetoond en door 16 gekwantificeerd. DOA Ronde 2014.1A Casus: Fictieve casus dus graag drugstest ook als dit normaal niet uw lab policy zou zijn: Patiënt komt bij vroeg in de ochtend, bij de SEH, werd wakker en voelde zich niet goed. Dacht

Nadere informatie

KKGT DRUGS OF ABUSE. DOA Ronde A

KKGT DRUGS OF ABUSE. DOA Ronde A DOA Ronde 2013.1 A Casus: Fictieve casus dus graag drugstest ook als dit normaal niet uw lab policy zou zijn: Patiënt heeft op de zwarte markt pillen gekocht om te kunnen slapen. Graag een screening en

Nadere informatie

BIJLAGE III AMENDEMENTEN VAN RELEVANTE RUBRIEKEN VAN DE SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN BIJSLUITERS

BIJLAGE III AMENDEMENTEN VAN RELEVANTE RUBRIEKEN VAN DE SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN BIJSLUITERS BIJLAGE III AMENDEMENTEN VAN RELEVANTE RUBRIEKEN VAN DE SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN BIJSLUITERS NB: De amendementen van de samenvatting van de productkenmerken en bijsluiters moeten hierna

Nadere informatie

Alcohol / WMG / 8 WVW

Alcohol / WMG / 8 WVW Alcohol / WMG / 8 WVW De app helpt je de incidenten 'Geweld onder invloed van alcohol en drugs (3 stoffen + alcohol)' en 'Drugs en alcohol in het verkeer' af te werken. De meest voorkomende situaties zijn

Nadere informatie

versie EHbDu09T EHbDu Educare Trimbos 1

versie EHbDu09T EHbDu Educare Trimbos 1 versie EHbDu09T EHbDu Educare Trimbos 1 Programma Inleiding Uitgaansdrugs en drank Gezondheidsrisico's Beïnvloedende risico's Acute situaties Eerste hulp EHbDu Educare Trimbos 2 Uitgaansmiddelen XTC Speed

Nadere informatie

Presentatie Drugs op het werk Spreker Saskia Schluter Datum 04-2015

Presentatie Drugs op het werk Spreker Saskia Schluter Datum 04-2015 Presentatie Drugs op het werk Spreker Saskia Schluter Datum 04-2015 Controle Onlangs is door een grote opdrachtgever van STAR OGP een drugscontrole gehouden onder alle aanwezigen (dus medewerkers van diverse

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker Bas Peeters

Disclosure belangen spreker Bas Peeters Disclosure belangen spreker Bas Peeters (potentiële) belangenverstrengeling: geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven: geen Sponsoring of onderzoeksgeld: geen Honorarium of andere

Nadere informatie

Forensisch toxicologisch onderzoek

Forensisch toxicologisch onderzoek Forensisch toxicologisch onderzoek Dr. E.J.M. Pennings, toxicoloog en gerechtelijk deskundige, The Maastricht Forensic Institute, Universiteit Maastricht Samenvatting Forensisch toxicologisch onderzoek

Nadere informatie

Stilnoct Zolpidem 10mg 2,4 0,5-3 - Kortwerkend Rohypnol Flunitrazepam 1mg 16-35 ** 1,2 +

Stilnoct Zolpidem 10mg 2,4 0,5-3 - Kortwerkend Rohypnol Flunitrazepam 1mg 16-35 ** 1,2 + De benzodiazepinen vormen de op een na meest voorgeschreven groep geneesmiddelen in Nederland. In een gemiddelde huisartsenpraktijk krijgt ongeveer 10% van de patiënten één of meer keer per jaar een benzodiazepine

Nadere informatie

Fabels en feiten over morfine

Fabels en feiten over morfine Fabels en feiten over morfine Beter voor elkaar Fabels en feiten over morfine Inleiding In overleg met uw arts gaat u morfine gebruiken. Morfine behoort tot een groep geneesmiddelen, die morfineachtige

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. BRONCHOSEDAL Dextromethorphan HBr 1,5 mg/ml siroop. Dextromethorfanhydrobromide

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. BRONCHOSEDAL Dextromethorphan HBr 1,5 mg/ml siroop. Dextromethorfanhydrobromide BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER BRONCHOSEDAL Dextromethorphan HBr 1,5 mg/ml siroop Dextromethorfanhydrobromide Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat

Nadere informatie

Bijsluiter: Informatie voor de gebruik(st)er. BRONCHOSEDAL Dextromethorphan HBr 1,5 mg/ml siroop. Dextromethorfanhydrobromide

Bijsluiter: Informatie voor de gebruik(st)er. BRONCHOSEDAL Dextromethorphan HBr 1,5 mg/ml siroop. Dextromethorfanhydrobromide Bijsluiter: Informatie voor de gebruik(st)er BRONCHOSEDAL Dextromethorphan HBr 1,5 mg/ml siroop Dextromethorfanhydrobromide Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door, want deze bevat belangrijke informatie

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. RHINI-SAN 2 mg/20 mg tabletten. Difenylpyralinehydrochloride Fenylefrinehydrochloride

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. RHINI-SAN 2 mg/20 mg tabletten. Difenylpyralinehydrochloride Fenylefrinehydrochloride BIJSLUITER 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS RHINI-SAN 2 mg/20 mg tabletten Difenylpyralinehydrochloride Fenylefrinehydrochloride Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat belangrijke informatie

Nadere informatie

DDu Ketencasus. Jan Krul MSc adviseur en onderzoeker. Presentatie. Mass Gathering Medicine Substance-related Emergencies

DDu Ketencasus. Jan Krul MSc adviseur en onderzoeker. Presentatie. Mass Gathering Medicine Substance-related Emergencies Presentatie DDu Ketencasus Drank en Drugsincidenten in het uitgaanscircuit Reg. Ketencasusbespreking Jan Krul MSc adviseur en onderzoeker gezondheidswetenschapper (spoed)verpleegkundige Mass Gathering

Nadere informatie

Tips tegen nervositeit

Tips tegen nervositeit Vijf jaar lang heb ik een slaapmiddel gebruikt om in slaap te komen soms had ik de moed om het eens zonder dat tabletje te proberen. Ik sliep dan zo slecht, dat ik de moed snel weer opgaf. Toch vond ik

Nadere informatie

ASSESSMENT MIDDELENGEBRUIK. Achternaam. Cliëntnummer. Naam interviewer

ASSESSMENT MIDDELENGEBRUIK. Achternaam. Cliëntnummer. Naam interviewer ASSESSMENT MIDDELENGEBRUIK Achternaam bij vrouwelijke cliënten meisjesnaam Geboortedatum Cliëntnummer Datum interview d d m m d d m m 1. Naam interviewer 2. 3. Interview is niet volledig afgenomen want:

Nadere informatie

BIJSLUITER. pl-market-nl-rhini-san-mar16-apprmar16.docx 1/5

BIJSLUITER. pl-market-nl-rhini-san-mar16-apprmar16.docx 1/5 BIJSLUITER pl-market-nl-rhini-san-mar16-apprmar16.docx 1/5 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Rhini-San 2 mg/20 mg tabletten Difenylpyralinehydrochloride Fenylefrinehydrochloride Lees goed de hele

Nadere informatie

Chronisch onderzoek is van belang bij stoffen waarbij accumulatie kan optreden.

Chronisch onderzoek is van belang bij stoffen waarbij accumulatie kan optreden. Vraag 1: Algemene toxicologie (Bos, 11 punten) a) oem 3 vormen waarin toxische stoffen in het milieu kunnen voorkomen? (2pt) b) Hoe (noem er 3 in totaal) kunnen deze verschillende vormen zich in het milieu

Nadere informatie

Workshop jongeren, middelengebruik en delictgedrag

Workshop jongeren, middelengebruik en delictgedrag Workshop jongeren, middelengebruik en delictgedrag Programma Delictgedrag en middelengebruik jongeren Typen delictgedrag in relatie tot middelen(gebruik) Effecten middelengebruik samenleving Werking van

Nadere informatie

PMMA. King Han Gan, arts Afdeling Forensische Geneeskunde

PMMA. King Han Gan, arts Afdeling Forensische Geneeskunde PMMA King Han Gan, arts Afdeling Forensische Geneeskunde 1 2010 waarschuwing via Trimbos November 2010 waarschuwing Trimbos-instituut PMMA in XTC als XTC verkochte tabletten met een hoge dosis van de levensgevaarlijke

Nadere informatie

November Publieksbijsluiter

November Publieksbijsluiter Publieksbijsluiter Lees deze informatie zorgvuldig vóór u dit geneesmiddel gaat gebruiken. Doe dat ook als u Bronchosedal Dextromethorphan HBr al vaker hebt gebruikt; er kan immers belangrijke nieuwe informatie

Nadere informatie

01-03-12 XTC. Speed. Manier van gebruik: Pillen Stofnaam: MDMA (methyleendioxymethamfetamine) Globaal effect: Stimulerend

01-03-12 XTC. Speed. Manier van gebruik: Pillen Stofnaam: MDMA (methyleendioxymethamfetamine) Globaal effect: Stimulerend 01-03-12 versie EHBDu12p EHBDu Educare Trimbos 2012 Globaal effect: Stimulerend Manier van gebruik: Pillen Stofnaam: MDMA (methyleendioxymethamfetamine) Gewenste werking: Toename energie Entactogeen 1

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Oxazepam Mylan 10 mg, tabletten Oxazepam Mylan 50 mg, tabletten. oxazepam

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Oxazepam Mylan 10 mg, tabletten Oxazepam Mylan 50 mg, tabletten. oxazepam BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Oxazepam Mylan 10 mg, tabletten Oxazepam Mylan 50 mg, tabletten oxazepam Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke

Nadere informatie

De lotgevallen van medicatie in het menselijk lichaam.

De lotgevallen van medicatie in het menselijk lichaam. De lotgevallen van medicatie in het menselijk lichaam. Waarom medicijnen gebruiken? Iemand heeft een aandoening en de oorzaak van die aandoening kan met geneesmiddelen worden behandeld causale behandeling.

Nadere informatie

BIJSLUITER 1. WAT IS DAFALGAN VOLWASSENEN 600 MG EN WAARVOOR WORDT HET GEBRUIKT?

BIJSLUITER 1. WAT IS DAFALGAN VOLWASSENEN 600 MG EN WAARVOOR WORDT HET GEBRUIKT? BIJSLUITER Lees de hele bijsluiter aandachtig door, omdat er voor u belangrijke informatie in staat. Raadpleeg uw arts of apotheker als u aanvullende vragen heeft. Bewaar deze bijsluiter, misschien heeft

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Paracetamol Mylan 500 mg tabletten Paracetamol

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Paracetamol Mylan 500 mg tabletten Paracetamol BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Paracetamol Mylan 500 mg tabletten Paracetamol Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor

Nadere informatie

Inleiding. Bron: Nationale Drugsmonitor Jaarbericht 2007. Uitgave van Trimbosinstituut

Inleiding. Bron: Nationale Drugsmonitor Jaarbericht 2007. Uitgave van Trimbosinstituut : Alcohol, roken en drugs Inleiding In onze maatschappij zijn het gebruik van alcohol en andere drugs heel gewoon geworden roken en het drinken van alcoholische dranken gebeurt op recepties, feestjes,

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Temazepam Aurobindo 10 en 20 mg, capsules. Temazepam Aurobindo 20 mg, capsules temazepam

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Temazepam Aurobindo 10 en 20 mg, capsules. Temazepam Aurobindo 20 mg, capsules temazepam 1.3.1 Bijsluiter Rev.nr. 1502 Pag. 1 van 5 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Temazepam Aurobindo 10 mg, capsules Temazepam Aurobindo 20 mg, capsules temazepam Lees goed de hele bijsluiter voordat

Nadere informatie

BIJSLUITER. MIDAZOLAM (als HCl) 0,5 mg/dosis en 2,5 mg/dosis neusspray

BIJSLUITER. MIDAZOLAM (als HCl) 0,5 mg/dosis en 2,5 mg/dosis neusspray BIJSLUITER MIDAZOLAM (als HCl) 0,5 mg/dosis en 2,5 mg/dosis neusspray Lees de hele bijsluiter goed vóórdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze

Nadere informatie

INALPIN, 9,48 mg/15 ml; 94,8 mg/15 ml, siroop Codeïnefosfaat hemihydraat - Guaifenesine

INALPIN, 9,48 mg/15 ml; 94,8 mg/15 ml, siroop Codeïnefosfaat hemihydraat - Guaifenesine INALPIN, 9,48 mg/15 ml; 94,8 mg/15 ml, siroop Codeïnefosfaat hemihydraat - Guaifenesine Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat innemen, want er staat belangrijke informatie in voor

Nadere informatie

Informatie. Medicatie bij dementie

Informatie. Medicatie bij dementie Informatie Medicatie bij dementie Inleiding Het beloop van dementie is in sommige gevallen te beïnvloeden met medicatie, zoals bij de ziekte van alzheimer. Dit medicijn wordt, als u daarvoor in aanmerking

Nadere informatie

Oxazepam Teva 10 mg, tabletten Oxazepam Teva 50 mg, tabletten oxazepam

Oxazepam Teva 10 mg, tabletten Oxazepam Teva 50 mg, tabletten oxazepam 1.3.1 : Bijsluiter Bladzijde : 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Oxazepam Teva 10 mg, Oxazepam Teva 50 mg, oxazepam Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken - Bewaar

Nadere informatie

BIJSLUITER. MORFINE HCL10 mg en 20 mg zetpil

BIJSLUITER. MORFINE HCL10 mg en 20 mg zetpil BIJSLUITER MORFINE HCL10 mg en 20 mg zetpil Lees de hele bijsluiter goed vóórdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft

Nadere informatie

Morfine. Fabels en feiten

Morfine. Fabels en feiten Morfine Fabels en feiten In overleg met uw arts gaat u morfine gebruiken. Morfine behoort tot een groep geneesmiddelen, die morfineachtige pijnstillers of opioïden worden genoemd. Inleiding Waar in deze

Nadere informatie

versie EHBDu15a EHBDu Educare Trimbos

versie EHBDu15a EHBDu Educare Trimbos versie EHBDu15a EHBDu Educare Trimbos 2015 1 Inleiding Uitgaansdrugs en drank Gezondheidsrisico's Gezondheidsbeïnvloedende factoren Acute situaties Eerste hulp Programma EHBDu Educare Trimbos 2015 2 XTC

Nadere informatie

ALCOHOL, DRUGS, ROKEN & MEDICIJNEN

ALCOHOL, DRUGS, ROKEN & MEDICIJNEN Voo Click icon to add picture Praktijk Veiligheids Instructie ALCOHOL, DRUGS, ROKEN & MEDICIJNEN ASSET INTEGRITY PARTNER PAGE 1 Inhoud voorwoord Voorlichting alcoholgebruik Voorlichting drugsgebruik Voorlichting

Nadere informatie

INALPIN, 9,48 mg/15 ml; 94,8 mg/15 ml, siroop Codeïnefosfaat hemihydraat - Guaifenesine

INALPIN, 9,48 mg/15 ml; 94,8 mg/15 ml, siroop Codeïnefosfaat hemihydraat - Guaifenesine INALPIN, 9,48 mg/15 ml; 94,8 mg/15 ml, siroop Codeïnefosfaat hemihydraat - Guaifenesine Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat innemen, want er staat belangrijke informatie in voor

Nadere informatie

Chemisch toxicologische eigenschappen van acrylonitril en medische aspecten van een blootstelling

Chemisch toxicologische eigenschappen van acrylonitril en medische aspecten van een blootstelling Chemisch toxicologische eigenschappen van acrylonitril en medische aspecten van een blootstelling Prof. Dr. Benoit Nemery KU Leuven Prof. Dr. Christophe Stove UGent Acrylonitril: chemische eigenschappen

Nadere informatie

Alcohol / WMG / 8 WVW

Alcohol / WMG / 8 WVW Alcohol / WMG / 8 WVW De app helpt je de incidenten 'Geweld onder invloed van alcohol en drugs (3 stoffen + alcohol)' en 'Drugs en alcohol in het verkeer' af te werken. De meest voorkomende situaties zijn

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER R CALM DIMENHYDRINATE 50 MG TABLETTEN

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER R CALM DIMENHYDRINATE 50 MG TABLETTEN BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER R CALM DIMENHYDRINATE 50 MG TABLETTEN Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat belangrijke informatie in voor u. Gebruik

Nadere informatie

TOULARYNX CODEINE, 11,49 mg/15 ml, siroop Codeïne fosfaat hemihydraat

TOULARYNX CODEINE, 11,49 mg/15 ml, siroop Codeïne fosfaat hemihydraat TOULARYNX CODEINE, 11,49 mg/15 ml, siroop Codeïne fosfaat hemihydraat Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer nodig.

Nadere informatie

Jongeren en Alcohol Westland 14 September2011 Poliklinieken Jeugd en Alcohol Kindergeneeskunde Dr. N. van der Lely, kinderarts M.D.C. de Visser, Kinderpsycholoog Presentatie A. Ontwikkelingen in Delft

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Dextromethorphan Teva 1,5 mg/ml drank dextromethorphan hydrobromide

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Dextromethorphan Teva 1,5 mg/ml drank dextromethorphan hydrobromide BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Dextromethorphan Teva 1,5 mg/ml drank dextromethorphan hydrobromide Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat belangrijke

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Dextromethorphan Teva 1,5 mg/ml drank dextromethorphan hydrobromide

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Dextromethorphan Teva 1,5 mg/ml drank dextromethorphan hydrobromide BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Dextromethorphan Teva 1,5 mg/ml drank dextromethorphan hydrobromide Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat belangrijke

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER DEXTROMETHORPHAN TEVA 1,5 mg/ml DRANK dextromethorphan hydrobromide

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER DEXTROMETHORPHAN TEVA 1,5 mg/ml DRANK dextromethorphan hydrobromide BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER DEXTROMETHORPHAN TEVA 1,5 mg/ml DRANK dextromethorphan hydrobromide Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat belangrijke

Nadere informatie

Samenstelling: serum: coffeïne 127 mg/l, salicylzuur 91.6 mg/l, sotalol 2.92 mg/l en sertraline mg/l.

Samenstelling: serum: coffeïne 127 mg/l, salicylzuur 91.6 mg/l, sotalol 2.92 mg/l en sertraline mg/l. TOXICOLOGIE Ronde 2011.1 Een 34 jarige verpleegkundig met een voorgeschiedenis met hypertensie komt bij de SEH binnen met een wijd complex tachycardie. Ze had een voorgeschiedenis met hartkloppingen, waarvoor

Nadere informatie

Neurologie. Epilepsie en alcohol. De relatie tussen epilepsie en alcoholgebruik

Neurologie. Epilepsie en alcohol. De relatie tussen epilepsie en alcoholgebruik Neurologie Epilepsie en alcohol De relatie tussen epilepsie en alcoholgebruik In onze maatschappij is (sociaal) alcoholgebruik zeer verbreid. Tijdens recepties, verjaardagen, feestdagen e.d. wordt door

Nadere informatie

Inspiratiedag studenten

Inspiratiedag studenten Inspiratiedag studenten Drugsgebruik- en gebruikers Eva Ehrlich Inhoud Cijfers Quiz Werking Alcohol Drugs Breindoping Wat zijn drugs? Soms wordt uitgegaan van de werking van het middel, soms wordt gekeken

Nadere informatie

Pijncentrum. Butrans pleister. Buprenorfine

Pijncentrum. Butrans pleister. Buprenorfine Pijncentrum Butrans pleister Buprenorfine U heef het geneesmiddel Butrans (buprenorfine) voorgeschreven gekregen en heeft ook uitgelegd gekregen waarom u dit middel gaat gebruiken. Deze brochure is samengesteld

Nadere informatie

Werkstuk Nederlands Drugs

Werkstuk Nederlands Drugs Werkstuk Nederlands Drugs Werkstuk door een scholier 1954 woorden 27 mei 2008 5,8 36 keer beoordeeld Vak Nederlands Inhoudsopgave - Blz. 3. Voorwoord/Inleiding, - Blz. 3. Taakverdeling, - Blz. 4&5. Hoofdstuk

Nadere informatie

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 16.11.2000 COM(2000) 737 definitief (97/396/JBZ), over ketamine (97/396/JBZ), over GHB (97/396/JBZ), over ketamine (97/396/JBZ), over GHB Verslag van de

Nadere informatie

Middelenmisbruik en crisis

Middelenmisbruik en crisis Middelenmisbruik en crisis Een lastige combinatie Mike Veereschild Tom Buysse Middelengebonden spoedeisende situaties Intoxicatie van een verslavend middel Onthouding van een verslavend middel Kernsymptomen

Nadere informatie

Het gebruik van morfine en veel voorkomende vragen

Het gebruik van morfine en veel voorkomende vragen Het gebruik van morfine en veel voorkomende vragen Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2015 pavo 0437 Inleiding Uw arts heeft u morfineachtige pijnstillers (zie tabel) voorgeschreven tegen de pijn. Deze

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Dipidolor 10 mg/ml oplossing voor injectie. piritramide

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Dipidolor 10 mg/ml oplossing voor injectie. piritramide BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Dipidolor 10 mg/ml oplossing voor injectie piritramide Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. NORIT 250 mg tabletten NORIT 200 mg capsules, hard

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. NORIT 250 mg tabletten NORIT 200 mg capsules, hard NORIT BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER NORIT 250 mg tabletten NORIT 200 mg capsules, hard Actieve kool Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke

Nadere informatie

METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS

METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Deze folder is bestemd voor patiënten (en hun naasten) die door de behandelend arts methotrexaat voorgeschreven hebben gekregen.

Nadere informatie

Longbalsem 10 mg/15 ml + 100 mg/15 ml siroop

Longbalsem 10 mg/15 ml + 100 mg/15 ml siroop Roundup Pagina 1 van 5 Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Ethylmorfine hydrochloride, Guaifenesine Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat belangrijke informatie

Nadere informatie

Methotrexaat bij reumatische aandoeningen. Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis

Methotrexaat bij reumatische aandoeningen. Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis Methotrexaat bij reumatische aandoeningen Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis Inleiding U heeft van uw behandelend arts het medicijn methotrexaat voorgeschreven gekregen. Om dit medicijn

Nadere informatie

Morfine Feiten en fabels. Apotheek

Morfine Feiten en fabels. Apotheek 00 Morfine Feiten en fabels Apotheek In overleg met uw arts gaat u morfine gebruiken. Morfine behoort tot een groep geneesmiddelen, die morfineachtige pijnstillers of opioïden worden genoemd. Inleiding

Nadere informatie

Het werkzaam bestanddeel Het werkzaam bestanddeel is ketotifenwaterstoffumaraat. 5 ml siroop bevat 1 mg ketotifen.

Het werkzaam bestanddeel Het werkzaam bestanddeel is ketotifenwaterstoffumaraat. 5 ml siroop bevat 1 mg ketotifen. BIJSLUITER Lees de hele bijsluiter aandachtig door alvorens dit geneesmiddel in te nemen. Bewaar deze bijsluiter, misschien heeft u hem nog een keer nodig. Raadpleeg dan uw arts of apotheker, als u aanvullende

Nadere informatie

SLAAPPROBLEMEN APOTHEEK.NL

SLAAPPROBLEMEN APOTHEEK.NL SLAAPPROBLEMEN WAT KAN IK ZELF DOEN MEDICIJNEN BIJ SLAAPPROBLEMEN (BENZODIAZEPINES) AUTORIJDEN STOPPEN MET EEN BENZODIAZEPINE WAT KAN DE APOTHEKER VOOR MIJ DOEN INFORMATIE APOTHEEK.NL SLAAPPROBLEMEN Slaapproblemen

Nadere informatie

BIJSLUITER (27.10.2010)

BIJSLUITER (27.10.2010) BIJSLUITER (27.10.2010) 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS BISOLTUSSIN 2 mg/ml siroop volwassenen (Dextromethorfan hydrobromide) Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat belangrijke informatie

Nadere informatie

Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel krijgt toegediend want er staat belangrijke informatie in voor u.

Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel krijgt toegediend want er staat belangrijke informatie in voor u. BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKER Chromium [ 51 Cr] EDTA oplossing voor injectie 3,7 MBq/ml Chroom [ 51 Cr] edetaat Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel krijgt toegediend want er

Nadere informatie

Bijsluiter: informatie voor de gebruiker. Glucose 5% B. Braun, oplossing voor infusie Glucose.monohydraat

Bijsluiter: informatie voor de gebruiker. Glucose 5% B. Braun, oplossing voor infusie Glucose.monohydraat Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Glucose 5% B. Braun, oplossing voor infusie Glucose.monohydraat Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke

Nadere informatie

Amitriptyline bij slaapproblemen

Amitriptyline bij slaapproblemen Amitriptyline bij slaapproblemen Ziekenhuis Gelderse Vallei U heeft een recept voor Amitriptyline gekregen. In deze folder vindt u meer informatie over dit geneesmiddel. Wat is Amitriptyline? De werkzame

Nadere informatie

BIJLAGEN STARTBEKWAME FASE BEROEPSOPDRACHT D

BIJLAGEN STARTBEKWAME FASE BEROEPSOPDRACHT D Beroepstaak D Verpleegtechnische vaardigheden en voorbehouden handelingen Crebo 95520 BIJLAGEN STARTBEKWAME FASE BEROEPSOPDRACHT D Bijlage 01 Overzicht verpleegtechnische en voorbehouden handelingen, die

Nadere informatie

Algemeen quiz kaarten.indd :14:52

Algemeen quiz kaarten.indd :14:52 Algemeen Algemeen 01 Waar kan je drugs laten testen? Think for yourself, care about others. Algemeen Algemeen 02 Welke middelen kun je wel en welke kun je niet laten testen bij de test-service? Think for

Nadere informatie

Productinformatie. Ilex Guayusa. 2005 2012 Nexus Automatisering www.qualiteas.nl www.sociaalroken.nl www.bpwebshop.nl www.socro.nl

Productinformatie. Ilex Guayusa. 2005 2012 Nexus Automatisering www.qualiteas.nl www.sociaalroken.nl www.bpwebshop.nl www.socro.nl Ilex Guayusa Ilex is een geslacht van ongeveer vierhonderd soorten van de hulstfamilie (Aquifoliaceae). Het zijn struiken en bomen van 2-25 m hoog. Het verspreidingsgebied omvat Azië, Europa, Noord-Afrika,

Nadere informatie

BIJSLUITER. MIDAZOLAM (als HCl) 0,5 mg/dosis en 2,5 mg/dosis neusspray

BIJSLUITER. MIDAZOLAM (als HCl) 0,5 mg/dosis en 2,5 mg/dosis neusspray BIJSLUITER MIDAZOLAM (als HCl) 0,5 mg/dosis en 2,5 mg/dosis neusspray Lees de hele bijsluiter goed vóórdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze

Nadere informatie

METASTRON 37 MBq/ml oplossing voor injectie Strontium [ 89 Sr] chloride

METASTRON 37 MBq/ml oplossing voor injectie Strontium [ 89 Sr] chloride BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT METASTRON 37 MBq/ml oplossing voor injectie Strontium [ 89 Sr] chloride Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel krijgt toegediend want er staat belangrijke

Nadere informatie

Toxicologie Farmacotherapeutisch onderwijs SEH. Marsha Voll - Ziekenhuisapotheker i.o. 16 januari 2014

Toxicologie Farmacotherapeutisch onderwijs SEH. Marsha Voll - Ziekenhuisapotheker i.o. 16 januari 2014 Toxicologie Farmacotherapeutisch onderwijs SEH Marsha Voll - Ziekenhuisapotheker i.o. 16 januari 2014 Inhoud Drugs of abuse Drugsscreening Urine Bloed Paracetamolintoxicatie Indeling drugs Stimulantia/uppers

Nadere informatie

Methotrexaat. bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar

Methotrexaat. bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar Methotrexaat bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum Beter voor elkaar MTX (Methotrexaat) bij IBD (ziekte van Crohn) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van

Nadere informatie

Samenstelling: serum: baclofen 2443 µg/l, diazepam 1634 µg/l, desmethyldiazepam 1460 µg/l, oxazepam 79 µg/l, temazepam 158 µg/l.

Samenstelling: serum: baclofen 2443 µg/l, diazepam 1634 µg/l, desmethyldiazepam 1460 µg/l, oxazepam 79 µg/l, temazepam 158 µg/l. TOXICOLOGIE Ronde 2017.1 Patiënt bekend met alcoholproblematiek en momenteel onder behandeling van verslavingszorg. Recent op de centrale spoedopvang geweest in verband met een eerste gegeneraliseerd tonischclonisch

Nadere informatie

Hoe een delier herkennen?

Hoe een delier herkennen? Infobrochure Delier Inhoud Wat is een delier?. 3 Hoe een delier herkennen?. 3 Is een delier niet gewoon dementie?.4 Hoe behandelen we een delier?. 5 Wat kan u als familie doen?. 5 Meer info of vragen?.

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Bisoltussin 2 mg/ml siroop volwassenen Dextromethorfan hydrobromide

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Bisoltussin 2 mg/ml siroop volwassenen Dextromethorfan hydrobromide BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Bisoltussin 2 mg/ml siroop volwassenen Dextromethorfan hydrobromide Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke

Nadere informatie

Advies analytische grenswaarden 1 voor drugs

Advies analytische grenswaarden 1 voor drugs Advies analytische grenswaarden 1 voor drugs In het kader van de voorgenomen wetswijziging van de Wegenverkeerswet 1994 26 juni 2014 1 Nullimieten genoemd in Kamerstukken 32 859-Wijziging van de Wegenverkeerswet

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. oxazepam

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. oxazepam Sandoz B.V. Page 1/7 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Oxazepam Sandoz 10, tabletten 10 mg oxazepam Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke

Nadere informatie

Doseeradviezen: zie SAP (klik op tekst onder uitslagen in kolom opmerkingen vakspecialist ) of laboratoriumapotheker telefoon: 043-3874722.

Doseeradviezen: zie SAP (klik op tekst onder uitslagen in kolom opmerkingen vakspecialist ) of laboratoriumapotheker telefoon: 043-3874722. Geneesmiddel- en toxicologische bepalingen laboratorium Klinische Farmacie en Toxicologie Openingstijden laboratorium: werkdagen: 8.30-17.00 uur. Adres: Academisch Ziekenhuis Maastricht Postbus 5800 6202

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER NATRICLO 585 mg/10ml NATRICLO 1g/10ml NATRICLO 2g/10ml NATRICLO 3g/10ml NATRICLO 4g/20ml NATRICLO 6g/20ml Concentraat voor oplossing voor infusie Natriumchloride

Nadere informatie

Package Leaflet / 1 van 7

Package Leaflet / 1 van 7 1.3.1.3 Package Leaflet 1.3.1.3 / 1 van 7 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER oxazepam Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke informatie

Nadere informatie

Naast baclofen bevat Lioresal Intrathecaal als hulpstoffen natriumchloride en water voor injectie.

Naast baclofen bevat Lioresal Intrathecaal als hulpstoffen natriumchloride en water voor injectie. INFORMATIE VOOR DE PATIENT U leest de bijsluitertekst van Lioresal Intrathecaal. Leest u deze bijsluiter alstublieft zorgvuldig door aangezien er belangrijke informatie in staat. Er wordt vermeld wanneer

Nadere informatie

Temazepam Teva 10 mg, capsules Temazepam Teva 20 mg, capsules

Temazepam Teva 10 mg, capsules Temazepam Teva 20 mg, capsules 1.3.3 : Bijsluiter Bladzijde : 1 Lees deze bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel. Bewaar deze bijsluiter, het kan nodig zijn om deze nogmaals door te lezen. Heeft

Nadere informatie

Inhoud. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten 21-3-2013. Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis.

Inhoud. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten 21-3-2013. Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis. Inhoud Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis Dr. Martijn van Noorden Psychiater Leids Universitair Medisch Centrum GHB Monitor 2013 Practice-based richtlijn algemeen ziekenhuis GHB bindt

Nadere informatie

Informatie over het onderzoeksproject naar de effectiviteit van een nieuw zuchtremmend medicijn bij alcoholverslaving - Voor wie werkt het?

Informatie over het onderzoeksproject naar de effectiviteit van een nieuw zuchtremmend medicijn bij alcoholverslaving - Voor wie werkt het? Informatie over het onderzoeksproject naar de effectiviteit van een nieuw zuchtremmend medicijn bij alcoholverslaving - Voor wie werkt het? Waar dient het onderzoek voor? Problemen met alcohol kunnen grote

Nadere informatie

BIJSLUITER. MORFINE HCL 2 mg en 5 mg zetpil

BIJSLUITER. MORFINE HCL 2 mg en 5 mg zetpil BIJSLUITER MORFINE HCL 2 mg en 5 mg zetpil Dit geneesmiddel is specifiek voor kinderen jonger dan 12 jaar ontwikkeld en daar is de tekst van de bijsluiter op aangepast. Lees de hele bijsluiter goed voordat

Nadere informatie

FARMACEUTISCHE VORM EN ANDERE VOORSTELLINGEN

FARMACEUTISCHE VORM EN ANDERE VOORSTELLINGEN BENAMING RHINATHIOL ANTIRHINITIS tabletten RHINATHIOL ANTIRHINITIS siroop SAMENSTELLING RHINATHIOL ANTIRHINITIS tabletten: Fenylefrine hydrochloride 10mg Chloorfenamine 4mg Anhydrische glucose Lactose

Nadere informatie

Slaapstoornissen bij ouderen

Slaapstoornissen bij ouderen Slaapstoornissen bij ouderen Een goede nachtrust is belangrijk. Tijdens de slaap krijgt het lichaam de tijd om te herstellen. Daarnaast lijkt slaap ook invloed te hebben op het geheugen. Met het ouder

Nadere informatie