Een document met technische informatie over de backings van tapijttegels en de bijbehorende milieueffecten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Een document met technische informatie over de backings van tapijttegels en de bijbehorende milieueffecten"

Transcriptie

1 ALLEEN DE FEITEN OVER DE BACKING VAN TAPIJTTEGELS Een document met technische informatie over de backings van tapijttegels en de bijbehorende milieueffecten Bij InterfaceFLOR begrijpen we dat klanten, architecten, ontwerpers en eindgebruikers willen weten wat de milieueffecten zijn van de producten die ze kiezen. Wij denken dat wij hen het best kunnen helpen bij het nemen van een weloverwogen beslissing door transparant te zijn over de milieueffecten van onze producten. Dit document gaat over de backings van tapijttegels. Het maakt deel uit van een serie technische documenten die wij speciaal hebben opgesteld om u te informeren over tapijttegels en duurzaamheid: ALLEEN DE FEITEN.

2 2 DE MILIEUEFFECTEN VAN EEN TAPIJTTEGEL De duurzaamheid van een product kan alleen objectief worden beschreven als we de levenscyclus van het product kennen. Een levenscyclusanalyse (LCA) bestudeert alle milieueffecten die een product gedurende zijn hele leven veroorzaakt: van het winnen tot produceren van grondstoffen, tijdens onze eigen productie en het transport, tijdens het gebruik en onderhoud en op het moment waarop het product door de klant wordt verwijderd. Bij InterfaceFLOR verrichten we een LCA voor iedere tapijttegel die wij op de markt brengen. We passen daarbij de methodologie toe die op industrieel niveau is vastgesteld door GUT een vereniging voor de tapijtindustrie die in het leven is geroepen om te garanderen dat er op milieucompatibele wijze wordt geproduceerd, dat er voldaan wordt aan strenge testcriteria op het gebied van gevaarlijke stoffen en dat de emissiewaarden en geuruitstoot van nieuwe tapijten zo veel mogelijk worden beperkt. Meer dan twee derde van de milieueffecten van een tapijttegel is gerelateerd aan de grondstoffen die voor de productie noodzakelijk zijn. Nylon garen belast het milieu het meest, omdat er voor de productie erg veel energie nodig is. Dit in verband met de chemische reacties die nodig zijn om ruwe olie om te zetten in de moleculaire voorganger van nylon. Nylon is verantwoordelijk voor ongeveer de helft van de totale milieubelasting van een tapijttegel dat is circa vier maal zoveel als het backing-materiaal. VOORBEELD LCA VAN EEN TAPIJTTEGEL 45% garen Garen belast het milieu 4 x zoveel als de backing 11% backing-materiaal 6% Glasvlies en tuftdrager 4% Precoat bondinglaag 1% Verpakking 1% Grondstoffentransport 68% 9% 8% 8% 7% GRONDSTOFFEN PRODUCTIE TRANSPORT GEBRUIK DOOR DE KLANT EINDE LEVENSCyCLUS De berekeningen zijn gebaseerd op een tapijttegel van 700 g, gemaakt met PA6.6 en InterfaceFLOR s Graphlex backing met de volgende veronderstellingen: belandt na einde levenscyclus op het stort, geen gebruik van groene energie tijdens de levenscyclus, levensduur (gebruik) van het product: tien jaar.

3 LCA GEBRUIKEN OM DE MILIEUEFFECTEN TE BEPERKEN 3 Een van onze prioriteiten is het terugdringen van de grootste milieueffecten van onze producten door naar manieren te zoeken om de totale hoeveelheid nylon die we gebruiken te beperken of gerecycled garen te gebruiken. Ons doel is echter om alle milieueffecten van al onze producten terug te dringen tot nul. Dat betekent dat het milieu in geen enkele fase van de levenscyclus van onze producten door geen enkele component mag worden belast. De uitdaging is om de totale milieubelasting van onze producten (niet alleen van specifieke componenten) en processen (in de gehele keten) terug te dringen zonder dat dat ten koste gaat van prestaties en kwaliteit. Als een bepaald deel van het product niet goed presteert, kan dat de levensverwachting van het complete tapijt verkorten, waardoor het vaker moet worden vervangen en de totale milieubelasting drastisch stijgt.

4 4 WAAROM IS DE BACKING VAN TAPIJTTEGELS VAN BELANG? Een backing van hoge kwaliteit is essentieel voor de prestaties en de levensduur van het product. Dankzij de backing kan tapijt intensief worden gebruik, zonder dat de kwaliteit achteruitgaat. Kenmerken van een goede backing zijn o.a.: Vlak en stabiel hierdoor wordt voorkomen dat tegels verschuiven of opkrullen en dat er in de loop der tijd tussenruimtes ontstaan Dimensionale stabiliteit tegels krimpen niet en zetten niet uit bij schommelingen in de luchtvochtigheid en temperatuur Hecht goed aan de vloer er is weinig of geen lijm nodig Verbeterde isolatie en geluiddemping Lage brandbaarheid en goede rookclassificatie Lage emissie van vluchtige, organische stoffen (VOS) en andere stoffen die de luchtkwaliteit binnenshuis kunnen verslechteren Bevat gerecycled materiaal en kan aan het einde van de levenscyclus gerecycled worden Compatibiliteit met reinigingstechnieken zoals heetwaterextractie, die door het verwijderen van vlekken het leven van het tapijt kunnen verlengen.

5 SOORTEN BACKING 5 Verschillende producenten gebruiken verschillende backing-materialen voor hun tapijttegels, op basis van kenmerken zoals prestaties en productiekosten. Iedere soort backing heeft ook verschillende milieueffecten waarmee rekening moet worden gehouden. We geven hier een beschrijving van de backing-systemen voor tapijttegels die op dit moment verkrijgbaar zijn en geven een overzicht van de bijbehorende milieueffecten. BACKING-SYSTEMEN OP BASIS VAN BITUMEN (bijv. de Graphlex backing van InterfaceFLOR) De backing die in Europa het meest gebruikt wordt is gemaakt van een combinatie van polymeer-gemodificeerd bitumen (PMB) met variërende hoeveelheden kalksteen als vulmiddel. Bitumen is een complexe koolwaterstof die verkregen wordt bij het verwerken van ruwe olie. Het kan worden gemodificeerd met polymeren om de technische prestaties van de backing te verbeteren en het leven van het product te verlengen door de veerkracht en de dimensionale stabiliteit te verbeteren. Voor de chemische processen die nodig zijn om de polymeren te maken die in de backing worden gebruikt, is echter ook energie nodig. Het polymeer-gemodificeerde bitumen wordt vermengd met kalksteen om de tegel gewicht en stabiliteit te geven. Dit vulmiddel is verantwoordelijk voor wel 70% van het totale gewicht van de backing. Kalksteen is een in ruime hoeveelheden beschikbaar materiaal dat het milieu nauwelijks belast. Het hoge percentage vulmateriaal verbetert de totale LCAwaarden van de backing en zorgt voor lage productiekosten. De op bitumen gebaseerde Graphlex backing-systemen van InterfaceFLOR hebben bovendien lage VOS-emissies (deze kunnen de luchtkwaliteit binnenshuis en de gezondheid nadelig beïnvloeden), hechten uitstekend aan de vloer en kunnen prima los worden gelegd.

6 6 SOORTEN BACKING BACKING-SYSTEMEN OP BASIS VAN PVC (bijv. de GlasBac backing van InterfaceFLOR) Pvc (polyvinylchloride) is een materiaal dat gemaakt wordt van ethyleen (gemaakt van petrochemische stoffen) en chloor dat gewonnen wordt uit steenzout of zeewater. Pvc biedt een superieure dimensionale stabiliteit, gaat lang mee, is corrosiebestendig en vlamvertragend. Door pvc te mengen met verschillende hoeveelheden en soorten weekmakers krijgt het een soepelheid en flexibiliteit die geschikt is voor verschillende toepassingen. Net als de backings op basis van bitumen wordt ook pvc gemengd met kalksteen als vulmiddel om de tegel stabiliteit en gewicht te geven. Bij de producten van InterfaceFLOR maakt pvc slechts een klein deel uit van onze GlasBac backing, qua gewicht minder dan 15% van ons backing-materiaal. Er zijn bij pvc twee punten van zorg. Het eerste punt van zorg bij pvc heeft te maken met enkele schadelijke weekmakers. De bekendste weekmakers zijn chemische stoffen met de naam ftalaten. Bij testen op dieren is van sommige van deze weekmakers vastgesteld dat ze een endocrien verstorend effect hebben. In 2001 zijn wij geleidelijk gestopt met het gebruiken van DEHP (diethylhexylftalaat) voor onze GlasBac backing. De weekmaker die we tegenwoordig gebruiken, is di-isononylftalaat (DINP). Deze is verantwoordelijk voor nog geen 17% van het totale gewicht. In 2006 heeft een diepgaand levenscyclusonderzoek door de EU vastgesteld dat DINP geen gevaar vormt voor de menselijke gezondheid. Ditzelfde onderzoek heeft bij een dergelijk gebruik van DINP ook geen gevaren voor de atmosfeer, de ecosystemen in het water en op het land gevonden. Het tweede punt van zorg is het gebruik van zware metalen als stabilisator. Zware metalen kunnen zich, indien ze ingeslikt worden, in het lichaam ophopen en tot ziektes leiden. In 1996 zijn we geleidelijk gestopt met het gebruiken van barium en zink als hittestabilisatoren. Sinds dat jaar gebruiken we dan ook geen zware metalen meer voor onze GlasBac backing.

7 7 BACKINGS OP BASIS VAN POLYURETHAAN Polyurethaan is een polymeer die verschillende vormen kan aannemen vloeibaar, vast of schuim. Het is veerkrachtig en flexibel en gaat lang mee. Polyurethaanschuim is jarenlang gebruikt als alternatief voor backings, met name voor het maken van speciale of extra comfortabele backings, omdat het niet alleen extra demping biedt, maar ook geluidsisolatie en -absorptie. Tegenwoordig bevelen wij onze ReCushion backing aan, een backing van 100% polyurethaanschuim voor klanten die op zoek zijn naar speciaal comfort of akoestische prestaties. InterfaceFLOR gebruikt polyurethaanschuim dat 85% post-industrieel gerecycled polyurethaan bevat. Het energieverbruik is hierdoor aanzienlijk lager dan bij volledig nieuw materiaal. Door de chemische structuur is deze backing aan het einde van zijn levensduur echter zeer lastig te recyclen. BACKINGS OP BASIS VAN POLYOLEFINE Polyolefine is een soort polymeer die onafhankelijk of in combinatie met andere copolymeren wordt gebruikt. Over het algemeen is voor systemen op basis van olefinen zeer veel energie nodig. In tegenstelling tot bij pvc hoeven bij polyolefinen geen weekmakers te worden gebruikt. Dit type backing is relatief nieuw op de markt en beslaat slechts een klein deel van de verkoop in Europa. Bij InterfaceFLOR hadden we in de tachtiger jaren een backing op basis van polyolefine in ons assortiment. Sindsdien hebben we verder onderzoek gedaan naar het gebruik van polyolefine als backing-materiaal, maar we hebben geconcludeerd dat het gezien de prestaties en de hogere LCAwaarden meer impact heeft op het milieu dan onze Graphlex backing. PES BACKINGS Polyester (PES) is een categorie polymeren waartoe ook polyethyleentereftalaat (PET) behoort. PET is eenvoudig te recyclen en productieprocessen waarbij gebruik wordt gemaakt van gerecycled PET zijn al ver ontwikkeld en economisch haalbaar. Hierdoor is het mogelijk om PET-producten vrijwel in een gesloten cirkel te produceren door gebruikte PET-materialen te recyclen. De afgelopen jaren hebben diverse tapijtproducenten in Europa backings geïntroduceerd die gemaakt zijn van nonwoven polyester vezels. De non-woven laag wordt door middel van een bondinglaag op basis van bitumen of een andere polymeer aan het getufte tapijt bevestigd, waardoor de kosten en milieueffecten stijgen. Backings van PES-textiel hebben over het algemeen een minder stevige structuur dan de andere soorten backings en ze zijn lichter, zodat ze gemakkelijker te tillen en vervoeren zijn. Een nadeel op dit moment is echter dat er meer lijm nodig is dan bij andere soorten backings om de tapijttegels goed op hun plaats te houden. Hierdoor komen er meer VOS vrij die een nadelige invloed op de luchtkwaliteit binnenshuis hebben.

8 8 VERGELIJKENDE LEVENSCYCLUSANALYSE (LCA): EEN INSTRUMENT OM BESLISSINGEN TE NEMEN OP BASIS VAN MILIEUFEITEN Een vergelijkende LCA is een veelgebruikt instrument bij productdesign. Hiermee kunnen we de milieueffecten van verschillende productformules en -processen beoordelen. Een vergelijkende LCA is bijvoorbeeld zinvol om te bekijken hoe verschillende materiaalcombinaties de milieuvoetafdruk van een product verkleinen (of vergroten) of om alternatieve materialen te testen. Door bij LCA s gebruik te maken van dezelfde analysecriteria kunnen LCA-resultaten met elkaar worden vergeleken. Door de resultaten vervolgens in een grafiek te verwerken wordt de vergelijking gemakkelijker gevisualiseerd (zie afbeelding op de volgende pagina). De resultaten kunnen zeer verassend zijn. Een product of materiaal kan zeer positief scoren op één categorie, maar wellicht negatief scoren op een andere categorie. Met behulp van een vergelijkende LCA kunnen we het grote geheel zien en kunnen we beslissingen nemen op basis van alle onderzochte milieueffectcategorieën in plaats van op slechts één enkel kenmerk. De grafiek toont de resultaten van onze vergelijkende LCA van verschillende backing-opties, die we verricht hebben met onze research- en ontwikkelingsprogramma s. Er worden vier verschillende backing-opties vergeleken: Graphlex op basis van bitumen GlasBac op basis van pvc ReCushion op basis van polyurethaan Een voorgesteld alternatief dat gemaakt is van polyolefine (een mix van EVA/PP/PE) De vergelijking heeft uitsluitend betrekking op de backing van een tapijttegel en houdt rekening met de gebruikte grondstoffen en procesenergie. Andere milieueffecten, zoals m.b.t. tot het leggen, het gebruik of het einde van de levensduur, moeten voor de volledige tapijttegel worden geanalyseerd. Uit de resultaten blijkt dat de Graphlex backing het milieu in vrijwel alle milieueffectcategorieën het minst belast, met 50% minder embodied energy en 80% minder broeikasgasemissies dan het alternatief op basis van polyolefine dat het milieu in alle milieueffectcategorieën het zwaarst belast. Alleen GlasBac scoort in de categorie embodied energy nog beter dan Graphlex. De milieueffecten van een polyurethaan backing zijn in alle categorieën groter dan die van een Graphlex backing. Als we polyurethaan vergelijken met pvc lopen de resultaten uiteen: sommige milieueffectcategorieën zijn lager dan die van pvc (aantasting ozonlaag, smog, menselijke gezondheid of verzuring), terwijl enkele andere veel hoger zijn dan die voor polyolefine (embodied energy en vermesting).

9 9 VERGELIJKING VAN BACKINGS (MATERIAAL EN PROCESENERGIE) Verzuring 100% 80% Menselijke gezondheid Embodied Energy Smog 60% 40% 20% 0% Aantasting ozonlaag n Polyolefin n GlasBac 6 ReCushion n Graphlex Vermesting Global Warming OPMERKINGEN BIJ DE GRAFIEK: Onze levenscyclusanalyses zijn gebaseerd op de internationaal erkende methodologie voor het verrichten van een LCA, zoals gedefinieerd in de ISO-normen en (ISO = Internationale Organisatie voor Standaardisatie). De data zijn niet gecontroleerd door een derde partij. Raadpleeg voor geverifieerde LCA-resultaten a.u.b. onze EPD s (Environmental Product Declarations milieuproductverklaringen). UITGANGSPUNTEN VOOR DE LCA S: Voor bestaande backings zoals Graphlex, GlasBac en ReCushion zijn data uit echte formules gebruikt. Voor de polyolefinemix zijn we uitgegaan van de volgende veronderstellingen: totale backing-gewicht: 2500 g, polymeermix bestaat uit 1/3 EVA, 1/3 PP en 1/3 PE, vulmiddel (kalksteen) is verantwoordelijk voor 75% van het totale gewicht van de backing. De procesenergie voor alle opties is verondersteld op basis van InterfaceFLOR-productiegegevens. Voor onze vergelijking hebben we als basislijn (100%) de backing op basis van polyolefinemix genomen (dit is het gedeelte met de paarse voetafdruk). De optie PES backing is niet in de grafiek opgenomen omdat er te veel variabelen zijn zoals hoeveelheid gerecycled materiaal, gewicht, latexgehalte en laminaatlaag, die de kosten en de totale milieubelasting aanzienlijk beïnvloeden. Voor dit soort backings is ook veel meer lijm nodig dan voor de andere soorten backing. Dit aspect zou bij de totale analyse meegerekend moeten worden, maar wordt bij deze vergelijking van alleen materiaal en procesenergie buiten beschouwing gelaten.

10 10 RECYCLEN: VOOR BACKINGS DE CIRKEL RONDMAKEN Door in onze producten waar mogelijk nieuwe materialen te vervangen door gerecycled materiaal kunnen we de milieueffecten van onze producten drastisch terugdringen. Tegelijkertijd proberen we ervoor te zorgen dat onze producten gemakkelijker gerecycled kunnen worden, zodat tapijttegels niet afgevoerd worden naar het stort maar gerecycled kunnen worden tot nieuwe producten. We noemen dit de cirkel rondmaken. GERECYCLED MATERIAAL GEBRUIKEN InterfaceFLOR maakt al tapijttegels van afvalmateriaal dat afkomstig is uit onze eigen bedrijfstak, maar ook uit andere sectoren. Circa 36% van onze totale hoeveelheid grondstoffen is op biologische basis of gerecycled. Zo wordt de kalksteen die we in onze backings als vulmateriaal gebruiken vermalen tot zeer fijne deeltjes. Dat betekent dat wij het afvalkalksteenmeel van steengroeven en de wegenbouw kunnen gebruiken dat andere bedrijfstakken niet kunnen gebruiken. Daarnaast hebben we in Groot- Brittannië Cool Green geïntroduceerd, een lijn die van tapijtrestjes en kleine hoeveelheden oud tapijt backings voor nieuwe tegels maakt. Gemiddeld bestaat 52% van het gewicht van onze Graphlex backings in Europa op dit moment uit gerecycled materiaal. We streven naar een waarde van 100%. Like for like RECYCLING Recyclebaar is een van de milieutermen die het meest misbruikt wordt. Mensen gebruiken deze term om allerlei dingen te beschrijven zoals hergebruiken, like for like, downcyclen en verbranden. Feit is dat vrijwel alles gerecycled kan worden, alleen is dat economisch gezien en met het oog op het milieu niet altijd haalbaar. Wat voor nut zou het hebben om bijvoorbeeld een diamant of een mobiele telefoon te recyclen tot cement? Echt recyclen betekent het scheiden van alle productcomponenten en deze transformeren in iets van vergelijkbare waarde. Wij doen dat met tapijttegels we recyclen garen tot garen en backings tot backings. In Noord-Amerika bestaat onze GlasBac backing voor 100% uit gerecycled materiaal, waarvan 51% gerecycled post-consumer materiaal dat gewonnen wordt uit ingeleverde tapijttegels. Wat nog belangrijker is: door dat proces kunnen we het garen, dat het milieu veel meer belast, ook recyclen.

11 11 LAGERE MILIEUBELASTING OF GROTERE RECYCLEBAARHEID? Andere belangrijke vragen zijn: wordt het materiaal echt gerecycled? En wegen de voordelen van het vermijden van nieuwe materialen op tegen de milieubelasting die ontstaat door het recycleproces? Het ideale designproces hanteert de volgende principes: Gebruik vooral materialen met een lage milieubelasting Gebruik materialen die in hoge mate tot dezelfde materialen kunnen worden gerecycled Ontwerp het hele product dusdanig dat alle materialen gemakkelijk kunnen worden gescheiden Ontwerp het product en proces dusdanig dat de materialen met een minimum aan energie kunnen worden gescheiden Optimaliseer de milieueffecten voor de volledige levenscyclus van het product, niet voor slechts een deel daarvan. in de praktijk moeten echter vaak compromissen worden gesloten. Een typisch geval zou het gebruik zijn van een backing met een hogere milieubelasting die later zou kunnen verbeteren dankzij een goede recyclebaarheid. Dat zou een goede keuze zijn als u ervan uitgaat dat 100% van de producten door de klanten wordt ingeleverd om gerecycled te worden. Maar de werkelijkheid is niet perfect en het inleverpercentage zal lager liggen. Essentieel voor de beslissing over dit compromis van hogere milieubelasting met lagere recyclebaarheid is dus dat u uw beslissing baseert op de juiste veronderstelling over het inleverpercentage. Een te optimistische inschatting leidt tot een hogere milieubelasting. InterfaceFLOR werkt er hard aan om dit soort compromissen in de toekomst te vermijden door onderzoek te doen naar nieuwe materialen en naar recyclemethodes die zowel materialen met een lagere embodied milieubelasting kunnen verwerken als producten die in hoge mate recyclebaar zijn.

12 12 VOS-EMISSIES TERUGDRINGEN OM DE LUCHTKWALITEIT BINNENSHUIS TE VERBETEREN Emissies van vluchtige, organische stoffen (VOS) hebben een nadelige invloed op de luchtkwaliteit in gebouwen en kunnen in hoge concentraties giftig zijn. Over het algemeen heeft tapijt beduidend lagere VOS-emissies dan andere bouwmaterialen zoals verf, lijmstoffen of laminaatvloeren. De VOS-emissies van alle InterfaceFLORproducten liggen onder de strenge grenzen die GUT stelt en zijn beduidend lager dan de grenzen die zijn gesteld door diverse nationale milieu-instanties gemeten op 3 dagen of 28 dagen na productie, zoals de hiernaast afgebeelde tabel laat zien. TVOS-grenzen van diverse normen en instanties Norm μg/m³ Na 3 dagen μg/m³ Na 28 dagen Duitse voorschriften (AgBB, bouwproducten) Franse voorschriften (AFSSET, voor bouwproducten) GEV EMICODE EC1 (voor lijm) Blaue Engel RAL UZ 113 (voor lijm) GUT (voor tapijt, norm gebruikt door InterfaceFLOR) Referenties: Duits voorschrift voor VOS: Frans voorschrift voor VOS: GEV EMICODE: Blaue Engel: GUT-norm:

13 13 Lijm die voor het leggen van tapijttegels wordt gebruikt, stoot vaak veel meer VOS uit dan het tapijt zelf. Dat betekent dat het vergelijken van de VOS-emissies van verschillende soorten tapijttegels zinloos is als er niet ook gekeken wordt naar de VOS-emissies van de lijm. De effectiefste manier om VOS uit te bannen is ervoor zorgen dat er bij het leggen van tapijt helemaal geen lijm meer nodig is. De grenswaarde voor TVOC (totale VOS) voor lijmsoorten met zeer lage emissies is volgens Emicode EC1 (en Blaue Engel) 1000 µg/m 3 na 3 dagen of 100 µg/m 3 na 28 dagen. Voor een tapijttegel is de grenswaarde 250 µg/m 3 na 3 dagen of 100 µg/m 3 na 28 dagen. Over het algemeen dalen de emissies van nieuwe materialen sterk in de eerste weken en volgen deze een exponentiële curve, zoals hiernaast wordt aangegeven. TYPISCHE EMISSIE-AFBRAAKCURVES VOOR LIJM- EN TAPIJTGRENZEN TVOCs µg/m LIJM TAPIJT DAGEN EC1 lijm met zeer lage emissie GUT norm voor tapijt

14 14 VOS-EMISSIES TERUGDRINGEN OM DE LUCHTKWALITEIT BINNENSHUIS TE VERBETEREN LEGGEN ZONDER LIJM Bij conventionele legsystemen wordt lijm gebruikt om de tegels op hun plaats te houden en te voorkomen dat er tijdens het gebruik tussenruimtes ontstaan of dat de tegels opkrullen. InterfaceFLOR heeft TacTiles ontwikkeld, een revolutionair lijmvrij systeem om tapijttegels te leggen, dat de milieubelasting met 90% terugdringt en VOS vrijwel volledig elimineert (zie schema). Environmental impact of typical glue vs. TacTiles Smog Global Warming 100% 75% 50% 25% Fossil Fuel Energy TacTiles worden op de kruising van vier tegels gelegd om ze zo aan elkaar te bevestigen en een zwevende vloer te creëren. Hierdoor kunnen individuele tegels veel gemakkelijker worden vervangen en opgetild en is recyclen aan het einde van de levensduur veel eenvoudiger doordat er geen lijm aan de backing kleeft. Bovendien ontstaat er bij het leggen ook geen afval in de vorm van lijmverpakkingen. TacTiles kunnen worden gebruikt met onze Graphlex of GlasBac backing, die een superieure dimensionale stabiliteit bieden. Verzuring Vermesting 0% Menselijke gezondheid n InterfaceFLOR Grid-Set Green Glue 2000 n TacTiles Installation System Aantasting ozonlaag Embodied Energy

15 ONZE VISIE VOOR DE TOEKOMST VAN TAPIJTBACKING 15 Bij InterfaceFLOR geloven we niet in korte termijnoplossingen die slechts een marginale verbetering opleveren in vergelijking met onze huidige systemen of in dure nicheoplossingen die klanten een goed gevoel geven. Wij richten ons juist op het vinden van lange termijnoplossingen voor de grote, belangrijke kwesties. Wij willen een backing-systeem maken dat het milieu zo weinig mogelijk belast, zonder compromissen qua productkwaliteit en prestaties. OM DIT TE BEREIKEN WILLEN WIJ: de milieubelasting gedurende de hele levenscyclus van de backing elimineren het product aan het einde van zijn leven gemakkelijk kunnen recyclen (door het gemakkelijker te maken het garen van de backing te scheiden zodat beide componenten effectief kunnen worden gerecycled) de kwaliteit handhaven of verbeteren en kostenconcurrerend blijven. Als oplossing om op de langere termijn de milieubelasting te elimineren onderzoeken we manieren om vaker gerecyclede grondstoffen of grondstoffen op biologische basis te gebruiken, zodat de backing voor 100% uit die grondstoffen kan worden gemaakt.

16 KIJK VOOR MEER INFORMATIE OVER ONZE PRODUCTEN OP March 2011

Alleen de feiten over de backing van tapijttegels

Alleen de feiten over de backing van tapijttegels 1 Alleen de feiten over de backing van tapijttegels Een document met technische informatie over de backings van tapijttegels en de bijbehorende milieueffecten 2 3 Inhoud Bij Interface begrijpen we dat

Nadere informatie

Tegeltapijt terugnameprogramma

Tegeltapijt terugnameprogramma 1 Tegeltapijt terugnameprogramma De volledige levenscyclus Interface startte in 1994 met het duurzaamheidsbeleid onder de naam Mission Zero, met als doel onze impact op het milieu uiterlijk in 2020 te

Nadere informatie

Lijmvrij installatiesysteem. TacTiles

Lijmvrij installatiesysteem. TacTiles Lijmvrij installatiesysteem TacTiles Lijmvrij installatiesysteem We hebben TacTiles voor een project van 4000 vierkante meter in ons expositiecentrum gebruikt. Ze liggen er nu al bijna 2 jaar en ik ben

Nadere informatie

De meest milieuvriendelijke PVC Vloer

De meest milieuvriendelijke PVC Vloer De meest milieuvriendelijke PVC Vloer THERDEX PVC VLOEREN het milieu is topprioriteit Bioweekmakers en Ftlaten zijn twee totaal verschillende zaken. Je kunt ftlaatvrij zijn, zonder bioweekmakers te gebruiken.

Nadere informatie

Missie Dit garanderen we met behulp van het bluesign -label en onafhankelijke controles.

Missie Dit garanderen we met behulp van het bluesign -label en onafhankelijke controles. Missie XD Apparel is een duurzaam, hoogwaardig kledingmerk dat streeft naar een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk. Bij de ontwikkeling van onze producten staat daarom altijd één gedachte centraal:

Nadere informatie

Aluminium, LCA en EPD

Aluminium, LCA en EPD Symposium Duurzaam Aluminium 5 februari 2015 Aluminium, LCA en EPD Harry van Ewijk IVAM UvA BV www.ivam.uva.nl IVAM UvA BV Opgericht in 1993 vanuit de Vakgroep Milieukunde UvA is enige aandeelhouder 15

Nadere informatie

Interieurs verbeteren en nadelige milieueffecten verminderen

Interieurs verbeteren en nadelige milieueffecten verminderen Interieurs verbeteren en nadelige milieueffecten verminderen een eerste vereiste voor vloeren Als u uw ideale bedrijfsvloer zou mogen samenstellen, hoe zou die er dan uitzien? Een ideale bedrijfsvloer

Nadere informatie

Definitie. Wat is Duurzaamheid?

Definitie. Wat is Duurzaamheid? Duurzaamheid Definitie Wat is Duurzaamheid? Waarom is duurzaamheid belangrijk? Bevolkingsgroei 7naar 9Miljard Waarom is duurzaamheid belangrijk? Grondstofschaarste Waarom is duurzaamheid belangrijk? Ontbossing

Nadere informatie

EEN KORTE INLEIDING OP VOS-RICHTLIJNEN

EEN KORTE INLEIDING OP VOS-RICHTLIJNEN Hempel ondersteunt zijn klanten en eindgebruikers op verschillende manieren. We verschaffen productgegevens om het VOS-gebruik te bewaken, geven advies over het samenstellen van coatingsystemen die aan

Nadere informatie

RH en duurzaam ondernemen

RH en duurzaam ondernemen RH en duurzaam ondernemen Milieubeleid Zoals het een Scandinavisch bedrijf betaamt, werkt RH volgens een strikt milieubeleid. Onze vooruitstrevende mening is dat bedrijven behalve winst maken nog een andere

Nadere informatie

Ecodesign. Leen Van Aken. Groep Design & Technologie

Ecodesign. Leen Van Aken. Groep Design & Technologie Ecodesign Leen Van Aken Groep Design & Technologie Wat is ecodesign? Eco - design Ecologisch > esthetisch, ergonomisch, economisch, functioneel, Levenscyclus > ontwerp, productie, distributie, gebruik

Nadere informatie

Aan de slag met de uitdagingen uit Europa

Aan de slag met de uitdagingen uit Europa Nederland Circulair in 2050 Aan de slag met de uitdagingen uit Europa Recyclingsymposium 25 oktober 2017 Loek Knijff Ministerie van Infrastructuur en Milieu Probleem en aanpak Milieuwetgeving gaat vnl.

Nadere informatie

De ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt?

De ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? De ONBEKENDE KANT van PLASTIC Waarom worden zoveel producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? PLASTIC IS WAARDEVOL Tijdens de productie en gebruik EEN

Nadere informatie

comfortback Schokabsorberende backing

comfortback Schokabsorberende backing comfortback Schokabsorberende backing comfortback voor een verbeterd welzijn & vloercomfort op uw werkplek. WAT IS COMFORTBACK? comfortback is gemaakt van gerecycleerd polyestervilt. Het bestrijdt vermoeide

Nadere informatie

Creating Better Environments. Duurzaamheid gaat over de dingen die je niet kunt zien

Creating Better Environments. Duurzaamheid gaat over de dingen die je niet kunt zien Creating Better Environments Duurzaamheid gaat over de dingen die je niet kunt zien Forbo Flooring 01 Wij geloven in creating better environments Van hoe hij wordt gemaakt tot hoe hij presteert, een Forbo

Nadere informatie

2.2 krafton kwaliteitscontrole en kwaliteitssysteem

2.2 krafton kwaliteitscontrole en kwaliteitssysteem 1. Over ons: Krafton (voorheen Bijl Profielen) Krafton is ruim 40 jaar geleden begonnen als Bijl Profielen en is in die tijd uitgegroeid tot een gerenommeerde producent van glasvezelversterkte polyester

Nadere informatie

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Wat zit er achter instrumenten zoals GPR Gebouw, MRPI-MPG en BREEAM-NL / DGBC Materialentool? Harry van Ewijk (SGS) NVBV-Kennisdag, 14 juni 2017 1 HARRY

Nadere informatie

Om te bepalen of een verf duurzaam is dient er, naar de mening van de VVVF, sprake te zijn van een integrale aanpak.

Om te bepalen of een verf duurzaam is dient er, naar de mening van de VVVF, sprake te zijn van een integrale aanpak. BEOORDELINGSMODEL DUURZAAM ONDERHOUD Integrale benadering Om te bepalen of een verf duurzaam is dient er, naar de mening van de VVVF, sprake te zijn van een integrale aanpak. Een integrale aanpak zou zich

Nadere informatie

ER MOET EEN BETERE MANIER ZIJN

ER MOET EEN BETERE MANIER ZIJN ER MOET EEN BETERE MANIER ZIJN EEN TRADITIE VAN INNOVATIE Het verhaal van Interface begint in 1973, wanneer oprichter Ray Anderson ziet dat de kantooromgeving ingrijpend aan het veranderen is en behoefte

Nadere informatie

Het verschil maken. De garantie dat onze beloften geen loze woorden zijn.

Het verschil maken. De garantie dat onze beloften geen loze woorden zijn. Het verschil maken De garantie dat onze beloften geen loze woorden zijn. 2 Onze kernwaarden Onze kernwaarden 3 De kernwaarden van Dataflex We zijn eerlijk en transparant: we passen de wet- en regelgeving

Nadere informatie

Backings. Hoogwaardige backings voor modulaire vloeren

Backings. Hoogwaardige backings voor modulaire vloeren Backings Hoogwaardige backings voor modulaire vloeren Hoogwaardige backings voor modulaire vloeren Onder het oppervlak kijken Bent u op zoek naar een vloer, dan denkt u waarschijnlijk na over de kleur,

Nadere informatie

Rockfit Maak kennis met de nieuwe generatie. rockwool.nl/rockfit

Rockfit Maak kennis met de nieuwe generatie. rockwool.nl/rockfit Maak kennis met de nieuwe generatie rockwool.nl/rockfit Met trots stellen we voor: de nieuwe generatie Maak kennis met de nieuwe generatie: Mono, Mono silver, Duo, Premium en Premium silver. ROCKWOOL ontwikkelde

Nadere informatie

Fotosfera. www.interface.com. Europe, Middle East, Africa, India

Fotosfera. www.interface.com. Europe, Middle East, Africa, India Europe, Middle East, Africa, India AE +971 4 399 6934 A +41 44.913.68.00 BA +387 33 522 534 BE +32 2 475 27 27 BG +359 2 808 303 BY +375 17 226 75 14 CH +41 44/9136800 CS +381 11 212 95 79 CZ +42 0 233

Nadere informatie

PRODUCTGEGEVENS VOOR CERTIFICERING WELL versie 2

PRODUCTGEGEVENS VOOR CERTIFICERING WELL versie 2 PRODUCTGEGEVENS VOOR CERTIFICERING WELL versie 2 INBLAASWOL WELL v2 werkt met een puntensysteem. In totaal zijn er bij elk project 110 punten te verdienen. Voor elke optimalisatie geldt een maximum aantal

Nadere informatie

Duurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen

Duurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid Duurzaamheid is één van de belangrijke aandachtspunten van het bedrijfsleven. Deze brochure is een initiatief van EMPAC, de organisatie van de

Nadere informatie

Product Sustainability Indicator

Product Sustainability Indicator Product Sustainability Indicator Waarom een scorecard? Duurzaam bouwen is al lang geen trend meer. De vraag naar duurzame gebouwen groeit en daarmee de vraag naar duurzame producten. Maar wat is een duurzaam

Nadere informatie

zonweringsdoeken gemaakt van planten THE FIRST SUNSCREEN FABRIC IN THE WORLD WITH CRADLE TO CRADLE CERTIFIED GOLD

zonweringsdoeken gemaakt van planten THE FIRST SUNSCREEN FABRIC IN THE WORLD WITH CRADLE TO CRADLE CERTIFIED GOLD zonweringsdoeken gemaakt van planten THE FIRST SUNSCREEN FABRIC IN THE WORLD WITH CRADLE TO CRADLE CERTIFIED GOLD M + N PROJECTEN ONTWIKKELDE EEN NIEUWE GENERATIE ZONWERINGSDOEKEN, DIE DE HUIDIGE MATERIALEN

Nadere informatie

TacTiles. Installeer uw modulaire vloer snel en eenvoudig, zónder lijm

TacTiles. Installeer uw modulaire vloer snel en eenvoudig, zónder lijm TacTiles Installeer uw modulaire vloer snel en eenvoudig, zónder lijm Interface is voortdurend op zoek naar nieuwe en slimmere producten. Geïnspireerd door de natuur en door de gekko, die ogenschijnlijk

Nadere informatie

TacTiles. Plaats uw tapijttegels snel en eenvoudig, zónder lijm

TacTiles. Plaats uw tapijttegels snel en eenvoudig, zónder lijm TacTiles Plaats uw tapijttegels snel en eenvoudig, zónder lijm Interface is voortdurend op zoek naar nieuwe en slimmere producten. Geïnspireerd door de natuur en door de gekko, die ogenschijnlijk aan oppervlakken

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Duurzaam materiaalgebruik: problematiek en uitdagingen Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstellingen van de presentatie Stilstaan

Nadere informatie

Cradle to Cradle update

Cradle to Cradle update Cradle to Cradle update Schema Biologische cirkel DESSO Een Cradle to Cradle-bedrijf Biologische cirkel DESSO doet onderzoek naar prototypen tapijt en tapijttegels met grondstoffen uit de biologische

Nadere informatie

CO 2. De milieuvriendelijke koel- en vriesoplossingen van Smeva

CO 2. De milieuvriendelijke koel- en vriesoplossingen van Smeva De milieuvriendelijke koel- en vriesoplossingen van Smeva Waarom de koeltechnische markt verovert De opwarming van onze aarde staat steeds meer in de belangstelling. Ook de emissie van de traditionele

Nadere informatie

Totaalservice matten en moppen. Expert in vloerhygiëne

Totaalservice matten en moppen. Expert in vloerhygiëne Expert in vloerhygiëne Totaalservice matten en moppen Met onze totaalservice voor vloerhygiëne bespaart u tot 60% op schoonmaakkosten. Piekfijne vloerhygiëne is essentieel voor elke business. Hygiëne is

Nadere informatie

SILVER. Cradle to Cradle Duurzaamheid staat voorop. www.armstrong.nl/plafonds www.armstrong-plafonds.be

SILVER. Cradle to Cradle Duurzaamheid staat voorop. www.armstrong.nl/plafonds www.armstrong-plafonds.be SILVER Cradle to Cradle Duurzaamheid staat voorop www.armstrong.nl/plafonds www.armstrong-plafonds.be Cradle to Cradle - de ingeslagen weg Cradle to Cradle is een innovatief concept waarbij productieprocessen

Nadere informatie

De Ecolizer 2.0. Een instrument voor introductie van ecodesign

De Ecolizer 2.0. Een instrument voor introductie van ecodesign De Ecolizer 2.0 Een instrument voor introductie van ecodesign Ecolizer 2.0 Inhoud OVAM & ecodesign Ecolizer historiek Ecolizer 2.0 Toekomst OVAM Ecodesign Award Pro in samenwerking met Winnaars OVAM Ecodesign

Nadere informatie

CO 2 footprint rapportage Uzin Utz

CO 2 footprint rapportage Uzin Utz CO 2 footprint rapportage 2018 Uzin Utz 1 januari 2018 t/m 31 december 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding en samenvatting 1.1. Inleiding 1.2. Samenvatting 2. CO2 reductiebeleid 2.1. Visie 2.2.

Nadere informatie

Circulaire draagconstructies bouwen met Skellet

Circulaire draagconstructies bouwen met Skellet Circulaire draagconstructies bouwen met Skellet De cirkel A = Lineaire economie Ontginning van grondstoffen Produceren van bouwmaterialen Bouwen Slopen Afval storten B = Circulair door recyclen Ontginning

Nadere informatie

We houden van de natuur. Dat is altijd al zo geweest!

We houden van de natuur. Dat is altijd al zo geweest! rh environment Nature our passion We streven er altijd naar dat onze stoelen even ergonomisch voor het lichaam als vriendelijk voor het milieu zijn. Al onze stoelen kunnen voor 100 procent gerecycled worden

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water

HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water 100%eco & NORTH RIVER ÉCHT DUURZAAM PRODUCEREN 100%eco 100% betrouwbaar - 100% transparant Ons doel is een kleurrijk voetspoor op

Nadere informatie

BREEAM-NL NIEUWBOUW EN RENOVATIE 2014 Versie 2.0

BREEAM-NL NIEUWBOUW EN RENOVATIE 2014 Versie 2.0 BREEAM-NL NIEUWBOUW EN RENOVATIE 2014 Versie 2.0 GLASWOL EN MINERALE WOL ISOLATIE MET ECOSE TECHNOLOGY Het keurmerk BREEAM.nl staat voor Building Research Establishment Environmental Assessment Method

Nadere informatie

Activiteiten. Duurzaam ondernemen. Cradle to Cradle: tapijttegels worden opnieuw tapijttegels. R. Ramlotstraat 89 B-9200 Dendermonde.

Activiteiten. Duurzaam ondernemen. Cradle to Cradle: tapijttegels worden opnieuw tapijttegels. R. Ramlotstraat 89 B-9200 Dendermonde. Cradle to Cradle: tapijttegels worden opnieuw tapijttegels Activiteiten Adres De geschiedenis van DESSO begon toen in 1930 een Belgische fabrikant in het Nederlandse Oss geweven tapijten ging maken. Momenteel

Nadere informatie

het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water

het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water 100%eco & north river écht duurzaam produceren 100%eco 100% betrouwbaar - 100% transparant Ons doel is een kleurrijk voetspoor op

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Duurzaam materiaalgebruik: problematiek en uitdagingen Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstellingen van de presentatie Stilstaan

Nadere informatie

niet verzameld niet beoordeeld niet beoordeeld niet van toepassing niet van toepassing Rule1113_Flat coating 0 % 20,5 % 0 % niet van toepassing

niet verzameld niet beoordeeld niet beoordeeld niet van toepassing niet van toepassing Rule1113_Flat coating 0 % 20,5 % 0 % niet van toepassing Vloeimortel, cementgebonden, vezelversterkt, gemiddelde drukbelasting Productbeschrijving zie Technisch informatieblad (indien verkrijgbaar) Gegevens voor gebouwencertificaties conform DGNB (versie 2012)

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

overheidsgebouwen inrichting in visie op Een nieuwe

overheidsgebouwen inrichting in visie op Een nieuwe Een nieuwe visie op inrichting in overheidsgebouwen Een nieuwe visie op inrichting in overheidsgebouwen InterfaceFLOR is een mondiale leider op het gebied van het ontwerpen en produceren van hoogwaardige,

Nadere informatie

Vertaling Aardrijkskunde Afval en energie

Vertaling Aardrijkskunde Afval en energie Vertaling Aardrijkskunde Afval en energie Vertaling door een scholier 1337 woorden 2 juni 2004 5,8 76 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde AFVAL EN ENERGIE Energie Het is heel moeilijk te zeggen wat energie

Nadere informatie

Bedrijfsrapport <naam bedrijf>

Bedrijfsrapport <naam bedrijf> Bedrijfsrapport Brancheverduurzamingsplannen Introductie Met behulp van de Webtool Brancheverduurzamingsplannen van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) heeft uw bedrijf

Nadere informatie

transport grondstoffen verpakking water energie MANAGEMENT SUMMARY

transport grondstoffen verpakking water energie MANAGEMENT SUMMARY MANAGEMENT SUMMARY Aanleiding: De keuze voor het werken met disposable en versus de wasbare microvezel doeken in de professionele schoonmaak wordt vaak op basis van meerdere factoren gemaakt. Een van de

Nadere informatie

Samenvatting LCA Ioniqa. Screening carbon footprintanalyse

Samenvatting LCA Ioniqa. Screening carbon footprintanalyse Samenvatting LCA Ioniqa Screening carbon footprintanalyse Samenvatting LCA Ioniqa Screening carbon footprintanalyse Deze samevatting is geschreven door: Erik Roos Lindgreen Geert Bergsma Delft, CE Delft,

Nadere informatie

Biosfera 100 % Gerecycled Polyamide. Europe, Middle East, Africa, India

Biosfera 100 %  Gerecycled Polyamide. Europe, Middle East, Africa, India 100 % Gerecycled Polyamide Europe, Middle East, Africa, India AE +971 4 399 6934 AT +41 44 913 68 00 BA +387 33 522 534 BE +32 2 475 27 27 BG +359 2 808 303 BY +375 17 226 75 14 CH +41 44 913 68 00 CS

Nadere informatie

conform de EPD 40 jaar (conform BNB) niet beoordeeld niet van toepassing niet van toepassing not applicable 0 % % 0 % niet van toepassing

conform de EPD 40 jaar (conform BNB) niet beoordeeld niet van toepassing niet van toepassing not applicable 0 % % 0 % niet van toepassing Isolatieplaat van geëxpandeerd polystyreen hardschuim conform EN 13163 Productbeschrijving zie Technisch informatieblad (indien verkrijgbaar) Gegevens voor gebouwencertificaties conform DGNB (versie 2012)

Nadere informatie

Hoog mechanisch belastbare 2-componenten polyurethaan lakverf op waterbasis, schrobvast klasse 1 en dekvermogen klase 2 conform EN 13300

Hoog mechanisch belastbare 2-componenten polyurethaan lakverf op waterbasis, schrobvast klasse 1 en dekvermogen klase 2 conform EN 13300 Hoog mechanisch belastbare 2-componenten polyurethaan lakverf op waterbasis, schrobvast klasse 1 en dekvermogen klase 2 conform EN 13300 Productbeschrijving zie Technisch informatieblad (indien verkrijgbaar)

Nadere informatie

Een verhaal van alle tijden

Een verhaal van alle tijden Een verhaal van alle tijden ROCKPANEL BRE Global A+ / A gecertificeerd ROCKPANEL products BRE Certified ROCKPANEL: duurzaamheid in de genen ROCKPANEL is onderdeel van de ROCKWOOL Groep. Een onderneming

Nadere informatie

Samenvatting Duurzaamheid van het afvalwater transport systeem; LCA methodiek toegepast op verschillende diameters en materialen

Samenvatting Duurzaamheid van het afvalwater transport systeem; LCA methodiek toegepast op verschillende diameters en materialen Samenvatting Duurzaamheid van het afvalwater transport systeem; LCA methodiek toegepast op verschillende diameters en materialen Inleiding De complexiteit van ons afvalwatersysteem is, naast de lange levensduur,

Nadere informatie

niet verzameld niet beoordeeld niet beoordeeld niet van toepassing niet van toepassing not applicable 0 % 0 % 0 % niet van toepassing

niet verzameld niet beoordeeld niet beoordeeld niet van toepassing niet van toepassing not applicable 0 % 0 % 0 % niet van toepassing Alkalibestendig wapeningsweefsel Productbeschrijving zie Technisch informatieblad (indien verkrijgbaar) Gegevens voor gebouwencertificaties conform DGNB (versie 2012) Kwaliteitsniveau (ENV 1.2) Productspecifieke

Nadere informatie

SILVER. Cradle to Cradle Duurzaamheid staat voorop.

SILVER. Cradle to Cradle Duurzaamheid staat voorop. SILVER Cradle to Cradle Duurzaamheid staat voorop www.armstrong-plafonds.nl www.armstrongplafonds.be Cradle to Cradle - de ingeslagen weg Cradle to Cradle is een innovatief concept waarbij productieprocessen

Nadere informatie

Duurzaamheidsinformatieblad. StoPrim Silikat. Watergedragen diepgrondering op silicaatbasis

Duurzaamheidsinformatieblad. StoPrim Silikat. Watergedragen diepgrondering op silicaatbasis Watergedragen diepgrondering op silicaatbasis Productbeschrijving zie Technisch informatieblad (indien verkrijgbaar) Gegevens voor gebouwencertificaties conform DGNB (versie 2012) Kwaliteitsniveau (ENV

Nadere informatie

Duurzaamheidsinformatieblad. Sto-Steenstrips. Minerale bekleding met metselwerk uiterlijk. Productbeschrijving, zie Technisch informatieblad

Duurzaamheidsinformatieblad. Sto-Steenstrips. Minerale bekleding met metselwerk uiterlijk. Productbeschrijving, zie Technisch informatieblad Minerale bekleding met metselwerk uiterlijk Productbeschrijving, zie Technisch informatieblad Gegevens voor gebouwencertificaties conform DGNB (versie 2012) Kwaliteitsniveau (ENV 1.2) Productspecifieke

Nadere informatie

Inter-GreeN Reuse, recycle, reduce

Inter-GreeN Reuse, recycle, reduce Inter-GreeN Reuse, recycle, reduce REUSE REDUCE Inter-GreeN Hulpbronnen voor de ontwikkeling van chemische producten worden steeds beperkter. Fossiele grondstoffen zijn eindig, daarom vraagt de markt meer

Nadere informatie

Te beginnen bij de vloer

Te beginnen bij de vloer Akoestiek op de werkplek Te beginnen bij de vloer Bedrijven profiteren van tevreden, gezonde werknemers Elk jaar raken er duizenden werkdagen verloren als gevolg van ziekteverzuim, wat resulteert in verloren

Nadere informatie

Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD. G. Jonkers NVVT 28-5-2013

Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD. G. Jonkers NVVT 28-5-2013 Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD G. Jonkers NVVT 28-5-2013 Presentatie Achtergronden duurzaam bouwen Bepalingsmethoden milieuprestatie gebouw LCA Nationale Milieudatabase Duurzaamheid en verf -> een

Nadere informatie

Duurzaamheidsinformatieblad. Sto-Houtvezel isolatieplaat M 042. Houtvezel isolatieplaat conform EN 13171

Duurzaamheidsinformatieblad. Sto-Houtvezel isolatieplaat M 042. Houtvezel isolatieplaat conform EN 13171 Houtvezel isolatieplaat conform EN 13171 Productbeschrijving zie Technisch informatieblad (indien verkrijgbaar) Gegevens voor gebouwencertificaties conform DGNB (versie 2012) Kwaliteitsniveau (ENV 1.2)

Nadere informatie

Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Kantoorstoffering. Versie 26 januari 2016

Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Kantoorstoffering. Versie 26 januari 2016 Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Kantoorstoffering ap 1. Scope/afbakening De productgroep Kantoorstoffering omvat de levering en het aanbrengen van vloerbedekking en binnenzonwering.

Nadere informatie

Ketenanalyse Ketenanalyse Asbestverwijdering

Ketenanalyse Ketenanalyse Asbestverwijdering Ketenanalyse Ketenanalyse Asbestverwijdering Datum: 7-9-2015 Status: definitief Door: QSN, Gea Helms Inhoudsopgave 1. Introductie... 3 1.1 Scope... 3 1.2 Metaalrecycling... 4 1.3 Asbest... 4 2. Keten asbestverwijdering...

Nadere informatie

PRODUCTGEGEVENS VOOR CERTIFICERING WELL versie 2

PRODUCTGEGEVENS VOOR CERTIFICERING WELL versie 2 PRODUCTGEGEVENS VOOR CERTIFICERING WELL versie 2 GLASWOL EN MINERALE WOL MET ECOSE -TECHNOLOGIE WELL v2 werkt met een puntensysteem. In totaal zijn er bij elk project 110 punten te verdienen. Voor elke

Nadere informatie

Cradle to Cradle implementatie bij DESSO. Stef Kranendijk CEO DESSO Group

Cradle to Cradle implementatie bij DESSO. Stef Kranendijk CEO DESSO Group Cradle to Cradle implementatie bij DESSO Stef Kranendijk CEO DESSO Group DESSO is leidend in tapijttegels en kunstgrasvelden DESSO Group Business Overview Tapijt 80% Business tapijt 50% Hotel, Marine &

Nadere informatie

THE FUTURE BELONGS TO YOU WERELDPRIMEUR: de allereerste can van 100% gerecycled materiaal

THE FUTURE BELONGS TO YOU WERELDPRIMEUR: de allereerste can van 100% gerecycled materiaal THE FUTURE BELONGS TO YOU WERELDPRIMEUR: de allereerste can van 100% gerecycled materiaal WORLD S FIRST 100% RECYCLED PLASTIC CAN UZIN. UND DER BODEN GEHÖRT DIR. GOED NIEUWS UZIN introduceert als eerste

Nadere informatie

Product naam: MM00156

Product naam: MM00156 Product naam: MM00156 Specificaties MM00156: Levensduur: 10000u Wattage: 23.00W Kleur: 2700K (warmwit) Lumen: 1371 lu RA: 82 Lamp soort: Globe Lampvoet: E27 Lengte: Diameter: Gewicht: Spanning: Beschermingsklasse:

Nadere informatie

OVER LANO MARKTSEGMENTEN LANO LANO LANDSCAPING LANO SPORTS MILIEU VEILIGHEID. Marc Vanslambrouck SHEQ Manager Prebes 10 december 2013

OVER LANO MARKTSEGMENTEN LANO LANO LANDSCAPING LANO SPORTS MILIEU VEILIGHEID. Marc Vanslambrouck SHEQ Manager Prebes 10 december 2013 OVER LANO MARKTSEGMENTEN LANO LANO LANDSCAPING LANO SPORTS MILIEU VEILIGHEID Marc Vanslambrouck SHEQ Manager Prebes 10 december 2013 GESCHIEDENIS De huidige structuur van Lano dateert uit 1970 toen drie

Nadere informatie

Producten op basis van hout en het milderen van de klimaatverandering

Producten op basis van hout en het milderen van de klimaatverandering Producten op basis van hout en het milderen van de klimaatverandering Een huis veeleer in hout bouwen in plaats van in baksteen vermindert gemiddeld de koolstofemissie met 10 ton. Indien een bijkomende

Nadere informatie

Masterclass LCA. Wat kan je met LCA-studies in afvalland? Geert Bergsma

Masterclass LCA. Wat kan je met LCA-studies in afvalland? Geert Bergsma Masterclass LCA Wat kan je met LCA-studies in afvalland? Geert Bergsma CE Delft sinds 1978 Onafhankelijk onderzoek en advies Milieu, economie, techniek en beleid Energie, transport, afval, biomassa, voedsel,

Nadere informatie

conform de EPD 40 jaar (conform BNB) niet beoordeeld niet van toepassing niet van toepassing not applicable 0 % 0-15 % 0 % niet van toepassing

conform de EPD 40 jaar (conform BNB) niet beoordeeld niet van toepassing niet van toepassing not applicable 0 % 0-15 % 0 % niet van toepassing Isolatieplaat van geëxpandeerd polystyreen hardschuim conform EN 13163 Productbeschrijving zie Technisch informatieblad (indien verkrijgbaar) Gegevens voor gebouwencertificaties conform DGNB (versie 2012)

Nadere informatie

3.1 3M Scotchcast nr. 40

3.1 3M Scotchcast nr. 40 Harsen 3 Er is een grote verscheidenheid van harsen leverbaar voor het isoleren en mechanisch beschermen van kabelverbindingen in laagspanningsnetten. De harsen van 3M hebben hun doeltreffendheid al sinds

Nadere informatie

RubberShell SA Innovatief zelfklevend EPDM membraan

RubberShell SA Innovatief zelfklevend EPDM membraan RubberShell SA Innovatief zelfklevend EPDM membraan RubberShell SA Een vernieuwende technologie voor het eenvoudig, snel en veilig afdichten van gebouwen. RubberShell SA is een uniek, glasvezel versterkte

Nadere informatie

Curaçao Carbon Footprint 2015

Curaçao Carbon Footprint 2015 Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding

Nadere informatie

LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING

LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 21 1. Inleiding

Nadere informatie

PROSAFE SCHONE LUCHT VOOR GEVOELIGE PROCESSEN NODIG? LET OP DIT LOGO

PROSAFE SCHONE LUCHT VOOR GEVOELIGE PROCESSEN NODIG? LET OP DIT LOGO PROSAFE SCHONE LUCHT VOOR GEVOELIGE PROCESSEN NODIG? LET OP DIT LOGO ProSafe PROSAFE CLEAN AIR SOLUTIONS DIE ALLE PROCESSEN BESCHERMEN, VAN MELK TOT MEDICIJNEN PROCESVEILIGHEID, HOE GARANDEREN WIJ DIE?

Nadere informatie

Biomassa en zijn afvalstatuut

Biomassa en zijn afvalstatuut Biomassa en zijn afvalstatuut Studiedag Cascadering in gebruik van hout en houtige biomassa Nico Vanaken OVAM Inhoud Afval of grondstof het beoordelingskader De ladder van Lansink als bewaker van de cascade

Nadere informatie

ERUTAN. Een nieuw business concept ontwerp voor tapijten van natuurlijke vezels met een 100% gesloten biologische cirkel

ERUTAN. Een nieuw business concept ontwerp voor tapijten van natuurlijke vezels met een 100% gesloten biologische cirkel ERUTAN Een nieuw business concept ontwerp voor tapijten van natuurlijke vezels met een 100% gesloten biologische cirkel Terug naar de natuur ERUTAN: een project ontwikkeld door het ERUTAN Consortium, bestaande

Nadere informatie

1. Uit welke grondstoffen worden kunststoffen gemaakt? 2. In welke drie groepen kunnen synthetische stoffen worden ingedeeld?

1. Uit welke grondstoffen worden kunststoffen gemaakt? 2. In welke drie groepen kunnen synthetische stoffen worden ingedeeld? Kunststoffen 1.9 Vragen en opgaven 1. Uit welke grondstoffen worden kunststoffen gemaakt? aardolie: aardgas; of steenkool. 2. In welke drie groepen kunnen synthetische stoffen worden ingedeeld? thermoplasten,

Nadere informatie

Let s Clear be. Laten we duidelijk zijn over tapijttegels, milieuclaims, producttransparantie en werkelijke vooruitgang richting duurzaamheid.

Let s Clear be. Laten we duidelijk zijn over tapijttegels, milieuclaims, producttransparantie en werkelijke vooruitgang richting duurzaamheid. Let s Clear be Laten we duidelijk zijn over tapijttegels, milieuclaims, producttransparantie en werkelijke vooruitgang richting duurzaamheid. www.interface.com/gobeyond Een rijke Geschiedenis Mijlpalen

Nadere informatie

Milieucijfers SuperWijzer

Milieucijfers SuperWijzer Milieucijfers SuperWijzer Achtergrond onderzoek Geert Bergsma en Marieke Head Ketenanalysegroep CE Delft Doelstelling onderzoek CE Delft Wat is de milieubelasting van verschillende eiwitproducten te koop

Nadere informatie

Ecobalans Radiator Zmart 2.0

Ecobalans Radiator Zmart 2.0 Ecobalans Radiator Zmart 2.0 Stalen radiator NHL56/56-1000 vs. Zmart 2.0 Managementsamenvatting Opdrachtgever: Zehnder Group Produktion Gränichen AG CH-5722 Gränichen Roland Diethelm Opdrachtnemer: Sinum

Nadere informatie

Afdeling Inkoop Januari 2017

Afdeling Inkoop Januari 2017 Maatschappelijk Verantwoord Inkopen MVI-beleid in de praktijk Afdeling Inkoop Januari 2017 MVI-beleid Doel Waarom MVI-beleid? Als netbeheerder willen wij in de transitie naar een duurzame samenleving onze

Nadere informatie

Opdrachtomschrijving Werkstuk. DuBo-materialen

Opdrachtomschrijving Werkstuk. DuBo-materialen Opdrachtomschrijving Werkstuk DuBo-materialen van de module bougms01c, jaar 1, kw2, Opleiding Bouwkunde, Hogeschool Rotterdam, Njs16 De lessenreeks Materiaalkunde bestaat naast de inleidende les met een

Nadere informatie

Duurzaamheidsinformatieblad. Sto-Speedlamelle Type II. Isolatieplaat van minerale wol conform EN 13162

Duurzaamheidsinformatieblad. Sto-Speedlamelle Type II. Isolatieplaat van minerale wol conform EN 13162 Isolatieplaat van minerale wol conform EN 13162 Productbeschrijving zie Technisch informatieblad (indien verkrijgbaar) Gegevens voor gebouwencertificaties conform DGNB (versie 2012) Kwaliteitsniveau (ENV

Nadere informatie

conform de EPD 40 jaar (conform BNB) niet beoordeeld niet van toepassing niet van toepassing not applicable 0 % niet van toepassing

conform de EPD 40 jaar (conform BNB) niet beoordeeld niet van toepassing niet van toepassing not applicable 0 % niet van toepassing Isolatieplaat van geëxpandeerd polystyreen hardschuim conform EN 13163 Productbeschrijving zie Technisch informatieblad (indien verkrijgbaar) Gegevens voor gebouwencertificaties conform DGNB (versie 2012)

Nadere informatie

Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt

Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt Verpakkingen Een inwoner van Europa opent gemiddeld 7 verpakkingen per dag. Dit is gemiddeld 157 kilo verpakkingsafval per persoon per jaar. Wat bijna 40% van het

Nadere informatie

SDK MEER DAN OPBERGEN

SDK MEER DAN OPBERGEN SDK MEER DAN OPBERGEN PRODUCTBESCHRIJVING Bijzondere schuifdeurkast SDK is de ideale schuifdeurkast als u functioneel én sfeervol wilt opbergen en archiveren in open ruimtes. De kast opent en sluit geruisloos

Nadere informatie

plafonds, de perfecte balans voor OPtimaal comfort

plafonds, de perfecte balans voor OPtimaal comfort plafonds, de perfecte balans voor OPtimaal comfort OPTIMALISERING Belangrijkste productkenmerken PERFECTE BALANS IN DENSITEIT GELAMINEERD ASSORTIMENT IN 3 AFWERKINGEN AKOESTISCH COMFORT α W 1.00 VISUEEL

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen?

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Duurzaam materiaalgebruik: problematiek en uitdagingen Liesbet TEMMERMAN cera a vzw Doelstelling(en) van de presentatie Stilstaan

Nadere informatie

Duurzame innovatie: denk groot, sta open voor ideeën en omarm succesvolle mislukkingen

Duurzame innovatie: denk groot, sta open voor ideeën en omarm succesvolle mislukkingen Interface RAISE DE EINDELOZE MOGELIJKHEDEN VAN EEN DUURZAME ONDERNEMING www.interfaceraise.com Duurzame innovatie: denk groot, sta open voor ideeën en omarm succesvolle mislukkingen Versie 30 September

Nadere informatie

Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG

Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG Olga van der Velde Datum: 14-06-2018 Constructeursdag Circl paviljoen www.nibe.org o.vandervelde@nibe.org 06 34 06 54 25 Voorstelronde: NIBE in het kort

Nadere informatie

Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013

Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013 Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013 Introductie van het bedrijf Uitvinder van de Heuga tapijttegel Omzet $ 1 miljard 3500 medewerkers

Nadere informatie

Recycled Rubber Vloeren www.dinoflex.nl

Recycled Rubber Vloeren www.dinoflex.nl (Certificeringsprogramma voor Energiebesparend en Milieuvriendelijk Ontwerp) Recycled Rubber Vloeren www.dinoflex.nl LEED NC 2.2, LEED EB, LEED CI Certificeringsprogramma NIEUWBOUW, BESTAANDE GEBOUWEN,

Nadere informatie

Een verhaal van alle tijden. Rockpanel BRE Global A+ / A gecertificeerd

Een verhaal van alle tijden. Rockpanel BRE Global A+ / A gecertificeerd Een verhaal van alle tijden Rockpanel BRE Global A+ / A gecertificeerd Rockpanel: duurzaamheid in de genen Rockpanel is onderdeel van de Rockwool Groep. Een onderneming waar respect voor mens en milieu

Nadere informatie

DUURZAAM BOUW & WOONCONCEPT FAB5+ BOUWEN MET FAB5+

DUURZAAM BOUW & WOONCONCEPT FAB5+ BOUWEN MET FAB5+ DUURZAAM BOUW & WOONCONCEPT FAB5+ BOUWEN MET FAB5+ BOUWEN MET FAB5+ FAB5+ DUURZAAM BOUW & WOONCONCEPT 02 Inhoud Introductie 3 Het 5S-bouwsysteem? 5 Waarom 5S gebruiken? 7 Isolatiewaarde 11 De praktijk

Nadere informatie