Emst/Utrecht, 16 mei Aan de Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Dr. J.M. Cramer Postbus GX Den Haag

Transcriptie

1 Emst/Utrecht, 16 mei 2007 Aan de Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Dr. J.M. Cramer Postbus GX Den Haag ons kenmerk RN2M-0705 contactpersoon mr. M.A. Robesin / ir. R. Van Duin onderwerp Besluit d.d. 21 september 2006 o.g.v. artikel 6 Besluit Beheer verpakkingen en papier en karton m.b.t. Nedvang Mevrouw de Minister, In het verlengde van ons eerdere bezwaarschrift 1 van 31 oktober 2006 en de hoorzitting van 8 december 2006 sturen wij u hierbij aanvullende kanttekeningen bij de door Nedvang ingediende mededeling en de beoogde aanpak. Wij baseren ons hierbij op de aanvullende informatie die ons achtereenvolgens op 16 maart 2007 en 18 april 2007 werd toegezonden, met de kanttekening dat wij in deze bezwaarprocedure worden gehinderd door een ongerechtvaardigd traag verloop van de WOB-procedure die door ons op 6 april 2006 werd gestart 2. Wij behouden ons het recht voor om aanvullend bezwaar te maken op grond van informatie die wij mogelijk nog zullen ontvangen. 1. De producenten en importeurs die door Nedvang worden vertegenwoordigd Nog steeds is onduidelijk welke producenten en importeurs door Nedvang worden vertegenwoordigd en welk aandeel deze bedrijven gezamenlijk hebben in de op de Nederlandse markt gebrachte verpakkingsmaterialen. Nedvang streeft binnen twee jaar naar een dekking van 90%. aldus het uitvoeringsplan behorend bij de NEDVANG-mededeling van 31 maart 2006 [pagina 5 punt 2]. Dit beeld is sindsdien fors bijgesteld. De laatste Nedvang-prognose voor 2007 komt omgerekend uit op een dekking van slechts 57% van het verpakkingenvolume 3. 1 Ons bezwaar betreft de beschikking van uw ambtsvoorganger d.d. 21 september 2006 om op grond van artikel 6 van het Besluit beheer verpakkingen en papier en karton (hierna kortweg: Verpakkingenbesluit) alsmede artikel lid 4 Wet milieubeheer onder voorwaarden in te stemmen met de mededeling die Nedvang op 31 maart 2006 heeft ingediend en op verzoek heeft aangevuld op 10 juli 2006 en vervolgens op 29 augustus 2006 en 1 september Op 2 mei 2006 werd ons door de toenmalige Staatssecretaris van VROM bericht dat ons WOB-verzoek voor behandeling was doorgezonden naar SenterNovem, dat de beslissing verdaagde tot 1 juni 2006 (i.c. 8 weken na indiening van het WOB-verzoek). Namens de Minister van VROM berichtte SenterNovem ons onlangs met oprechte verontschuldigingen -: De uiterlijke beslistermijn op uw verzoek om informatie is bij deze ook verdaagd tot en met uiterlijk 31 mei (ofwel 1 jaar en 8 weken na indiening van het WOB-verzoek) 3 Berekend als kton van kton. Cijfers ontleend aan de tabellen 2 en 7 van bijlage 1 van de vijfde aanvulling op de Nedvang-mededeling d.d. 5 maart Recycling Netwerk Stichting Natuur en Milieu 1

2 Ongewis is of de laatste Nedvang-prognose juist is of dat na verloop van tijd weer een neerwaartse bijstelling volgt. Inmiddels hebben bijvoorbeeld ook andere collectieven voor een deel van het verpakkingenvolume een goedgekeurde- mededeling gedaan van hun plannen om invulling te geven aan de producentenverantwoordelijkheid. Wij achten het daarbij bedenkelijk dat Nedvang nog steeds weigert om een openbaar overzicht te geven van de bedrijven die door haar worden vertegenwoordigd. Via website of anderszins dient ons inziens bekend te worden gemaakt welke bedrijven via Nedvang wensen te voldoen aan de eisen van het verpakkingenbesluit. Wij verzoeken u daarom voor collectieven zoals Nedvang in de beschikking vast te leggen dat een openbaar overzicht dient te worden gegeven (en te worden bijgehouden) van de bedrijven die zij vertegenwoordigen. Daarbij zijn wij van mening dat U en ons bekend moet zijn welke bedrijven wél en welke bedrijven niet voor het jaar 2006 een ontheffing hebben verkregen van de eisen van het Verpakkingenbesluit doordat deze bedrijven tijdig waren aangesloten bij Nedvang. Tijdig is wat ons betreft: met een preregistratie vóór 1 april 2006 (i.c. de voor ons geheim gehouden- bedrijven genoemd in bijlage 3 van de eerste aanvulling van 3 juli 2006) én een definitieve registratie op Wij verzoeken u daarom bekend te maken welke bedrijven tijdig waren aangesloten bij Nedvang en daardoor voor het jaar 2006 aanspraak kunnen maken op ontheffingen van het verpakkingenbesluit. 2. De interpretatie van producentenverantwoordelijkheid Het Verpakkingenbesluit verplicht producenten en importeurs tot een bepaald percentage gescheiden inzameling, materiaalhergebruik of nuttige toepassing (krachtens artikel 4) en financiering daarvan (krachtens artikel 2 lid 2). Het gaat daarbij om een individuele verantwoordelijkheid van bedrijven, waaraan volgens de toelichting op het Verpakkingenbesluit( 4.3) op collectieve wijze uitvoering kan worden gegeven. Nadrukkelijk moet hierbij worden vastgesteld dat daarmee geen sprake is van collectieve verantwoordelijkheid. Wij concluderen hieruit dat een producent of importeur zal moeten aantonen dat is voldaan aan de eisen van het Verpakkingenbesluit voor specifiek die verpakkingen waarvoor zijn bedrijf verantwoordelijk is. Een bedrijf dat bijvoorbeeld uitsluitend in kunststof dozen verpakte producten op de markt brengt, kan niet volstaan met het in collectief verband meebetalen aan inzameling en herverwerking van kunststof flessen en flacons. Hier komt bij dat artikel 2 lid 1 van het Verpakkingenbesluit ongeclausuleerd verplicht tot het zorg dragen voor inname van verpakkingen die door producenten en importeurs aan een ander ter beschikking zijn gesteld of ingevoerd; deze zorgplicht geldt blijkens de toelichting voor iedere producent of importeur. Artikel 2 lid 1 is niet beperkt tot een deel van die verpakkingen en geldt dus voor alle verpakkingen. Wij constateren dat de Nedvang-mededeling zich wat dit betreft baseert op afwijkende uitgangspunten: a. Volgens de Nedvang-aanpak behoeven producenten/importeurs zich in het geheel niet te bekommeren om verpakkingen die terecht komen in het restafval en niet worden gescheiden. Recycling Netwerk Stichting Natuur en Milieu 2

3 b. Volgens de Nedvang-aanpak kunnen producenten/importeurs hun verantwoordelijkheid afkopen door het financieren van een inzamel- en verwerkingssysteem waarin een tekort aan eigen verpakkingen wordt aangevuld met verpakkingen van andere producenten en importeurs. Dit klemt te meer doordat het collectief dat als eerste een landelijk dekkend inzamelsysteem voor een verpakkingstype of een verpakkingsmateriaal realiseert, daarmee een monopolie kan creëren dat het andere bedrijven nagenoeg onmogelijk maakt om adequaat te voldoen aan inzamel- en hergebruiksverplichtingen. Wanneer op deze wijze inhoud wordt gegeven aan producentenverantwoordelijkheid dreigt de rekening voor verpakkingsafval grotendeels te worden afgewenteld op: a. gemeenten die de zorg voor inzameling en verwerking van restafval financieren b. producenten en importeurs die niet bij Nedvang zijn aangesloten maar uiteindelijk wel relatief hoge kosten moeten dragen voor eigen of aanvullende inspanningen (nadat door Nedvang het laaghangend fruit is geplukt ) Tegen deze achtergrond verzoeken wij u om expliciet af te wijzen: 1. producentenverantwoordelijkheid die zich niet richt op inname van alle verpakkingen 2. producentenverantwoordelijkheid volgens het Nedvang-model van collectieve verantwoordelijkheid met een beperkte groep producenten en importeurs 3. Preventie Producent en importeur dienen volgens artikel 3 van het Verpakkingenbesluit maatregelen te nemen gericht op het realiseren van zoveel mogelijk preventie. Nedvang meldt hierover in haar mededeling: Nedvang ondersteunt bedrijven en groepen van gelijksoortige bedrijven bij het nemen van preventie maatregelen. In het bijgevoegde uitvoeringsplan (bijlage 1) ontbreekt echter een enigszins uitgewerkt plan van aanpak: de preventieparagraaf beperkt zich tot de toezegging van een collectieve rapportage (zonder kwantitatieve informatie!) en enkele zeer globale statements over het geven van voorlichting en het ontwikkelen van hulpmiddelen. De eerste aanvulling op de Nedvang-mededeling (d.d. 3 juli 2006) zou een protocol preventiemaatregelen moeten bevatten. Zoals door ons aangegeven op de hoorzitting hebben wij dit plan echter niet ontvangen; wij gaan ervan uit dat deze bijlage 13 ongelukkigerwijze niet bestaat en anders weinig concrete plannen bevat. De Nedvang-mededeling zou op het gebied van preventie meer duidelijkheid moeten bieden en verder moeten gaan dan informatie geven aan bedrijven en het ontwikkelen van hulpmiddelen voor de implementatie. Nedvang kan bijvoorbeeld een actieve rol spelen door preventie-experts te financieren en de deelnemende bedrijven gratis preventiescans aan te bieden. Wij verzoeken u daarom in de beschikking vast te leggen dat Nedvang een plan van aanpak dient (op te stellen en) uit te voeren dat erop is gericht actieve ondersteuning te geven aan bedrijven die zoeken naar preventiemogelijkheden. Recycling Netwerk Stichting Natuur en Milieu 3

4 4. De taakopvatting bij kunststof verpakkingen De vijfde aanvulling op de Nedvang-mededeling (d.d. 5 maart 2007) geeft in bijlage 1 een onjuiste vertaling van de recyclingverplichting voor de categorie overige kunststof verpakkingen. Zo komt men voor 2007 tot een taakstelling van 27,3% recycling door 77 kton hergebruik, waarvan 40 kton drankverpakkingen. De recyclingverplichting van 27% betreft kunststof verpakkingen exclusief drankverpakkingen, d.w.z. ruim twee keer zoveel als de hier door Nedvang aangegeven (77-40=) 37 kton. Hiermee wordt dus niet voldaan aan de eisen van het Verpakkingenbesluit. Het bij de vijfde aanvulling bijgevoegde rapport Landelijke inzameling kunststof verpakkingen geeft weer een volledig ander kwantitatief beeld dat de cijfers van de bijlage tegenspreekt 4. Daarbij kan geconstateerd worden dat het cijferwerk in de betreffende tabel op pagina 9 ook niet deugt wat betreft de verdeling in in home en bedrijfsafval. Wij verzoeken u daarom de door Nedvang gekwantificeerde taakopvatting ten aanzien van kunststof verpakkingen te bestempelen als ondeugdelijk. 5. De inzameling van kunststof (drank)verpakkingen Wat betreft de inzameling van grote drankverpakkingen constateren wij dat van de HDPE-flessen beduidend minder dan de vereiste 95% wordt ingezameld 5. Daarmee zou niet wordt voldaan aan de verplichtingen van het Verpakkingenbesluit door de meeste producenten en importeurs van zuivelproducten in grote kunststof flessen. Een statiegeldsysteem is hier noodzakelijk om te kunnen voldoen aan de 95%- inzamelverplichting. Wat betreft de inzameling van kleine kunststof drankverpakkingen constateren wij dat na de mislukte pilots met inzameling van PET-flesjes op scholen en verenigingen nu wordt gekozen voor een vergelijkbare aanpak aangevuld met nog nader te bepalen inzamelactiviteiten. Wij merken daarbij op dat de responspercentages in andere landen geen aanleiding geven optimistisch te zijn over het realiseren van de vereiste inzamelrespons. Voorzover in andere landen sprake is van een hoge inzamelrespons betreft dat na een lange aanloopperiode - de inzameling in een andere marktsituatie van ook andere soorten verpakkingen. Zo is de Fost-Plus-inzameling in België wat betreft de respons bij kunststofinzameling in grote mate afhankelijk van (grote) waterflessen die in Nederland een veel kleiner marktaandeel hebben. Al met al biedt de door Nedvang beschreven inzamel-aanpak ons inziens volstrekt onvoldoende zicht op het in de komende jaren realiseren van de vereiste 55% inzameling. Ook voor kleine kunststof drankverpakkingen is een statiegeldsysteem geboden om te kunnen voldoen aan de inzamelverplichting. Wij verzoeken u daarom slechts in te stemmen met inzamelsystemen voor kunststof drankverpakkingen indien daarbij statiegeld wordt gehanteerd. 4 Het bijgevoegde rapport (tabel pagina 9) gaat er bijvoorbeeld van uit dat het aandeel van Nedvang in overig kunststof 75% van (35+453=) 488 kton bedraagt, ofwel 366 kton. Tabel 7 van bijlage 1 stelt het Nedvang-aandeel echter op ( =) 234 kton. 5 De eerdergenoemde tabel op pagina 9 komt via een gekunstelde redenering uit op een inzamel-taakstelling van 236 kton uitgaande van een markt van 302 kton HDPE-flessen plus 44 kton ¾ liter PET-flessen, met een Nedvang-aandeel van 277 kton Recycling Netwerk Stichting Natuur en Milieu 4

5 Volgens plan zou de beschreven KFF-inzameling behalve kunststof drankverpakkingen ook 24,5 kton (of 7 kton?) kunststof flacons moeten opleveren. Wij merken daarbij op dat dit absoluut onvoldoende is om voor de overige kunststofverpakkingen het gat te dichten tussen het huidige recycling percentage en het vereiste recycling percentage. Dat geldt des te sterker wanneer in aanmerking wordt genomen dat uit de monitoring van huishoudelijk afval blijkt dat de totale hoeveelheid kunststof verpakkingsafval sterk wordt onderschat en dat met name bij deze afvalcategorie nauwelijks recycling wordt gerealiseerd. Voorts kan worden berekend uit de door Nedvang aangeleverde cijfers 6 dat Nedvang slechts 38% van het verpakkingenvolume van deze categorie vertegenwoordigt! Wij verzoeken u daarom de regie voor de inzameling van kunststof verpakkingsafval van huishoudens niet in handen te leggen van Nedvang, maar hiervoor een duidelijke overheidsrol vast te stellen, met daarbij een heldere taakstelling voor deze specifieke afvalcategorie. 6. Gescheiden inzameling en hergebruik van andere materialen Tot dusver zijn ook de recycling percentages voor de verpakkingsmaterialen papier/karton en glas nog nooit zo hoog geweest als thans is vereist volgens het Verpakkingenbesluit. Dit impliceert dat voor het totaal van ieder van deze verpakkingsmaterialen in de komende jaren een additionele inspanning nodig is. Daarbij dient men zich te realiseren dat zo n extra inspanning per kton recycling relatief veel kosten en inzet vraagt hoger hangend fruit vraagt een langere ladder en meer klimtijd. De Nedvang-bedrijven zouden hierbij naar rato een inspanning moeten leveren die tot uitdrukking zou kunnen komen in specifieke Nedvang-projecten of gerichte (extra) financiering van gemeentelijke projecten. Het ontbreken hiervan is een duidelijke omissie in de Nedvang-mededeling. Wij verzoeken u daarom geen goedkeuring te verlenen aan een mededeling waarin een plan van aanpak ontbreekt dat gericht is op het komen tot hogere recyclingpercentages voor papier/karton en glas. 7. Monitoring en controle Monitoring en controle van alle verpakkingen die in Nederland op de markt worden gezet en afgedankt is een zaak die aandacht en inspanning vraagt van zowel de betrokken bedrijven als de overheid. Ook gezien de ervaringen in het verleden achten wij het van groot belang dat in de mededeling en de beschikking de nodige aandacht wordt gegeven aan het tot stand brengen van een monitoring die met een transparant proces betrouwbare resultaten oplevert. Zoals door ons op de hoorzitting al werd vastgesteld hebben wij nog steeds niet de beschikking gekregen over het monitoringprotocol dat -als bijlage 14- behoorde bij de eerste aanvulling op de Nedvang-mededeling (van 3 juli 2006). Wij gaan er vanuit dat deze geheimhouding spoedig zal worden opgeheven en beperken ons in dit bezwaarschrift noodgedwongen tot de volgende opmerkingen: 6 Uit de tabellen 2 en 5 van bijlage 1 bij de Nedvang-brief van 5 maart 2006 blijkt dat van de overige kunststofverpakkingen ( =536 kton) slechts ( =) 202 kton is gecontracteerd. Recycling Netwerk Stichting Natuur en Milieu 5

6 De hoeveelheid verpakkingen die op de Nederlandse markt wordt gezet door de bij Nedvang deelnemende bedrijven dient op betrouwbare wijze te worden geregistreerd (input-monitoring). Om betrouwbare inzamel- en recyclingpercentages te kunnen vaststellen is het noodzakelijk om daarnaast kwantitatief te bepalen hoe deze hoeveelheid verpakkingen al dan niet gescheiden- wordt afgedankt via verschillende afvalstromen (output-monitoring). Wij zijn daarbij van mening dat Nedvang verantwoordelijk moet worden gehouden voor adequate controle op de registratie en dient aan te tonen dat wordt zorg gedragen voor het functioneren van een adequaat controlesysteem. Wij verzoeken u daarom in de beschikking vast te leggen dat Nedvang dient zorg te dragen voor het functioneren van een adequaat controlesysteem op de monitoring door bedrijven. Wij achten het voorts van groot belang dat een sluitend monitoringssysteem tot stand wordt gebracht, met voor de verschillende verpakkingsmaterialen een kloppende balans van input-monitoring en output-monitoring. Dit geldt zowel voor het Nederlands verpakkingsafval in zijn totaal als voor het verpakkingsafval van specifieke collectieven zoals Nedvang. Hiertoe is het goed dat e.e.a. wordt afgestemd met andere uitvoeringsorganisaties en afvalinzamelaars. Wij verzoeken u daarom in de beschikking vast te leggen dat het monitoringssysteem voor Nedvang-bedrijven dient aan te sluiten op een tot stand te brengen landelijk systeem van input- en outputmonitoring van verpakkingsmaterialen. BVNL merkte hierover in haar laatste aanvulling op haar mededeling op [punt 20]: Om het naar materiaal gescheiden inzamelen en afvoeren van verpakkingsafvallen te verbeteren, zal ook vanuit de overheid de handhaving van dit Besluit geïntensiveerd moeten worden. Wij zijn benieuwd welke consequenties door uw ministerie zullen worden verbonden aan deze duidelijke uitnodiging. Na vijftien jaar convenanten en gedogen achten wij de tijd rijp voor een daadkrachtige aanpak waarbij ook toezicht op monitoring de nodige aandacht vraagt. Terzijde merken wij op dat wij graag zien dat maatschappelijke organisaties zoals de onze daarbij een duidelijke rol krijgen toebedeeld. Wij verzoeken u beleid te ontwikkelen dat leidt tot de gevraagde intensievere handhaving en maatschappelijke organisaties structureel te betrekken bij toezicht op de monitoring. 8. De periode waarover instemming wordt verleend Ondanks de diverse aanvullingen zijn er getuige de bovengenoemde punten nog veel onzekerheden en onduidelijkheden rond de Nedvang-mededeling. Wij wezen er in ons bezwaarschrift van 31 oktober 2006 al op dat de mededeling en de beschikking zijn gebaseerd op een principeakkoord met de VNG, waarvan de VNG zelf nadrukkelijk afstand heeft genomen. Inmiddels zijn we weer een half jaar verder en moet worden geconstateerd dat het procesverloop tot dusver bepaald geen aanleiding geeft om er op te vertrouwen dat het neergelegde uitvoeringsplan de komende jaren zonder meer zal worden uitgevoerd. Tegen deze achtergrond verzoeken wij u niet in te stemmen met een mededeling voor een periode van vijf jaar, maar hooguit voor een periode van één jaar. Recycling Netwerk Stichting Natuur en Milieu 6

7 9. De beschikking is achterhaald In ons bezwaarschrift van 31 oktober is door ons reeds betoogd dat op grond van de Nedvang-mededeling geen ontheffing voor 2006 had mogen worden verleend en dat voor latere jaren ook gezien de onvoldoende informatie - geen goedkeurende beschikking had mogen worden verleend. Na de vijfde aanvulling op de oorspronkelijke mededeling constateren wij dat de destijds ingediende informatie zodanig onvoldoende was dat de mededeling destijds niet in behandeling had mogen worden genomen en dat op basis van de inmiddels aangeleverde informatie geen goedkeurende beschikking mag worden verleend. Wij wijzen er daarbij op dat SenterNovem bij brief van 19 februari 2007 terecht concludeert dat Nedvang ook na de vierde aanvulling op haar mededeling niet voldoende heeft aangetoond dat met haar inzamel- en verwerkingssysteem zal worden voldaan aan de taakstellingen van het Verpakkingenbesluit. Hiertegenover stelt Nedvang in haar vijfde aanvulling (5 maart 2007) dat het standpunt dat Nedvang additionele maatregelen dient te treffen.. is.. achterhaald. Nedvang verwijst daarbij naar bijgestelde gegevens inzake de bij haar aangesloten bedrijven. Wij stellen vast dat Nedvang indertijd een veel te rooskleurig beeld heeft geschetst van de mate waarin zij het bedrijfsleven vertegenwoordigde. Op grond van de nu gepresenteerde cijfers (Nedvang-brief 5 maart 2007; bijlage 1) constateren wij dat een verdergaande conclusie moet worden getrokken: De oorspronkelijke mededeling van Nedvang is achterhaald : - de 2006-prognose van het gecontracteerde verpakkingenvolume blijkt 32% hoger dan volgens Nedvang per feitelijk was gecontracteerd; - voor kunststof verpakkingen waar de grootste inzet vereist is om te gaan voldoen aan de taakstellingen van het besluit is de 2006-prognose zelfs 56% hoger dan volgens Nedvang per feitelijk was gecontracteerd. De op 21 september afgegeven beschikking blijkt daarmee te zijn gebaseerd op een verregaand onjuist beeld van de landelijke dekking door Nedvang: niet het standpunt dat additionele maatregelen nodig zijn is achterhaald, maar de afgegeven beschikking is achterhaald! Tegen deze achtergrond verzoeken wij u de indertijd aan Nedvang verleende beschikking in te trekken, aangezien deze is verleend op grond van een onjuist beeld van de mate waarin Nedvang de relevante producenten en importeurs vertegenwoordigt. Wellicht ten overvloede wijzen wij nog op de kanttekeningen bij de Nedvang-mededeling en onze bezwaren ten aanzien van de Nedvang-beschikking die door ons zijn verwoord in ons bezwaarschrift van 31 oktober 2006 en op de hoorzitting van 8 december Uitdrukkelijk merken wij daarbij op dat door ons op eerdergenoemde hoorzitting ook de bezwaren van Stichting Papier Recycling Nederland zijn overgenomen, waarbij wij het ons in het bijzonder gaat om de punten 4 t/10 en 15 t/m 49 van bijgevoegd bezwaarschrift van PRN d.d. 27 oktober Deze aanvulling dient te worden gezien als aanvullend bezwaarschrift, alsmede aanvullend WOB-verzoek voor wat betreft het laatste verzoek onder punt 1. Recycling Netwerk Stichting Natuur en Milieu 7

8 Samenvattend verzoeken wij u de huidige Nedvang-beschikking van 21 september 2006 in te trekken Nedvang te corrigeren voor wat betreft: - haar interpretatie van de producentenverantwoordelijkheid voor verpakkingen - haar taakopvatting t.a.v. de hoeveelheid te recyclen overige kunststofverpakkingen - haar taakopvatting t.a.v. de benodigde additionele recycling inspanningen een eventuele nieuwe beschikking voor Nedvang te beperken tot een periode van één jaar en hieraan voorwaarden te verbinden zoals vermeld onder de punten 1, 3, 5 en 7 ons te informeren of en welke bedrijven aanspraak kunnen maken op de aan Nedvang voor het jaar 2006 verleende ontheffing van het Verpakkingenbesluit beleid te ontwikkelen ten aanzien van de inzameling van kunststof verpakkingsafval van huishoudens (punt 5), handhaving en monitoring (punt 7 en 1). Tenslotte verzoeken wij u ons op de hoogte te houden van nadere informatie met betrekking tot de wijze waarop Nedvang en vergelijkbare organisaties (moeten) voldoen aan de eisen van het Verpakkingenbesluit. Hoogachtend, Recycling Netwerk Stichting Natuur en Milieu Robbert van Duin Mirjam de Rijk algemeen directeur Bijlage: PRN-bezwaarschrift Recycling Netwerk Stichting Natuur en Milieu 8