Manier om paarden wel te behandelen.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Manier om paarden wel te behandelen."

Erika de Croon
4 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Manier om paarden wel te behandelen

7 Manier om paarden wel te behandelen HOR R t J> N. VII gaat men nog daarenboven dikwyl$over tot Poortftangen; en dit is juisthet middel om dezelve te bederven $ n brutaal in den mond te maken. Veele achten de Paarden te weinig,begrypende niet dat dezelve, opderde Nuttigste, en Edelste Dieren be-hooren, wegens de menigvuldige ge--bruiken en vermaaken waai: toe zyons verftrekken;, en waar in onder dorykfte, en AanzieQQlykfte Lieden»de meeste depences worden gemaakt;zoo dat het ook aan hun ganfchelykniet onverfchillig kan zyn, of hunnepaarden met oeconomie, dan wel metonachtzaamheid * woi;dea behandelt, Ik zal trachten zoo veel mogelyl^«$e redenen van, dat ai, aantetoonen^

19 Manier om paarden wel te behandelen WEL TE BEHANDELEtf.' 1 der te geeven; ten drie uuren geeft men wathooy; en van vier tot zes uuren zet men henweder aan de touwtjes vast, en daar na geeft menhen ten derde maal het Voeder. I i Ten Zeven uuren word het Stroo uit de bakkengetrokken, en fchoon Stroo er by gedaan, hetwelk met menagement moet gefchieden; zyndevoor eiken nagt eene grooten bos Stroo genoegvoor een koppel Paarden; want fommige Koet-fiers gebruiken gaarn veelstroo, enneemenwei-*nig op, om in de bakken voor des anderen daagste bewaaren. Ten Agt uuren doet men het Hooy in de res-*teelen; voor elk Paard is zes pond Hooy tus,fchen dag en nagt genoeg; (want te veel Hooyvoerende, maakt dampige Paarden) het geet*ruim een voer Hooy van twee duyzent pond wee*gens in 't jaar bedraagd».

21 Manier om paarden wel te behandelen WEL TE BEHANDELEN". tf Het is ook zeer goed in ds Winter de ftallingdigt gefloo-ten te houden, en in de Zomer kimtgeeven, Een oplettend Koetfier moet wel zorgdraagcn,om het Spinrag, en Spinnekoppen, uit de ftal-len zo veel mogelyk, te weeren; want dat on-gedierte kruipt in het Hooy, Stroo, Haver, er*in het Voeder, zynde zeer gevaarlyk, als eenpaard dat in het lyf krygt, waarop dikmaal»de Dood, ten minsten eene gevaarlyke ziektevolgt, De Paarden moeten om de zes weeken beflaa»gen worden, na dat de voorhoeven drie a vie?dagen bevorens, van binnen met koemest enwat azyn gemengd, wel ingeftreeken zyn; ditmaakt de horens zagt, en zonder dat, is hefczeer gevaarlyk om de Paarden te laaten beuaan i4e Nagels of Swiel-wratten moeten telkens by

25 Manier om paarden wel te behandelen WEL TE BEHANDELENir hard tajyden A is onvoorzigtig, befpottelyk, en gevaarlyk» I «krygen. Als het Paard in het zand nu moede,en dus bedaard word, dan komt daar nog (tot:meerder nadeel) by, het flaan met de Zweep jen zoo bederft men de Paarden. Men zie hier uit dat dit niet is de fchuld des-paarden ofte der Leveranciers, maar de fchuldvan den Koetfier of Ryder zelvs. De Zweep inhet Rytuig naast zig te zetten is verre het bestiwant dezelve word wezentlyk meest tot nadeelder Paarden gebruikt, en zelden word een Paardmet flaan of ruwe hehandelinge tot bedaardheid,of tranquiliteit gehragt; met zagtzinnigheid moet,het aan zynen Meester gewennen, wanneer men,er meerder van zal konnen krygen, als menzoude durven denken. Zoo dra men een draay doet, moet dezelve hoogen langzaam zyn, want in het draaijen

37 Manier om paarden wel te behandelen WEL TE BEHANDELEN. geleerd^$en minsten aanwennen, Om dat voor te komen 2 gen; dan kan men een allerzagst middel gebrui-ken, met het Paard alleen, voor een Chais tezetten; te brengen op een aarde- of kley-weg,daar het middenfpoor zeer kluitig en lastig vooreen Paard is, om op te loopen. Men plaatst het(in veronderstelling op de linkerleist loopende,of leunende) op de linkerhand van het fpoor ydan vierd men zagtjes die leist daar op geleundword, tot tegens de hoogtens, en kluiten; menzet intusfchen denzelven aan, met de Zweepaan de regterkant, dit zal maaken dat het voorstedeel van het Paard regts, en het agterste deel,lings zich zal zetten, en wel oploopen. Men neemt dikwyls by het opklimmen in hetrytuig, de leist in de hand, waar door de Paar-den min of meer, eene beweeging voelende, nietlanger willen ftilftaan; waar daar dezelve hefefpringen, deinzen, of fteigeren worden

39 Manier om paarden wel te behandelen WEL TE BEWANDELEN. 2j moetende het heel zagt behandelt worden, ( zon-,der de Zweep te gebruiken,) het zelve laaten (lap-pen tot buiten de Stad ; veel aanfpreeken ; flui-ten; dikwils er mede ff il (taan; zagtjes afryden,zonder in 't minst aan te zetten; wat ruimte aande leist geeven; met dezelve niet kloppen, (hoe-ken, of iets dergelyks; tot dat men in een zand-weg komt; dan laat men het Paard weder ftil-ftaan, wat boontjes, of een (tuk brood gegeeven;heeft men een emmer YVater by de hand, danmoet men het Paard laaten drinken, de StangVoorzigtig aandoen; weder zagtjes afryden; dogvoor de eerste dag meest flappen; dikwyls aan-fpreeken; en fluiten; geen Ry tuig voorby, ofdigtagter aan ryden; en met tranquiliteit weder naar't ftal flappen. Men zal zulks weinige dagen behoe-ven te doen, of het Paard zal zeer handelbaar zyn. Ik heb er gehad, (en ook van andere gereeden,)die niet te regeeren waaren, dog dezelve maar

42 Manier om paarden wel te behandelen SB MANIER OM PAARDEN ' Rytuig zit. Dit maakt dat men de draaijenzeerliegt doed; ergens tegen aanryd; (of in de flootvalti) waar door de Paarden op den hol ge- raaken, Menfchen met re-den bcyreest zyn; ais zy de Koctfiers of Rydera > Somtyds tragt men niet genoeg de fnokputtenmis te ryden, waar door leeren, of flingerrie-tmen breeken. Of als men op een aai'deweghryd, (die naast een fteenewegh legt, daar dekantfteenen hoog uitfteeken,) haald men maarilit zo als het vald, zonder die te menageeren;zoo dat het dikwyls om den asch, hand, of vel*jing van het wiel, te doen is. Dus word hier toe ver-eischt veel voorzigtig-*.heid, beleid, en naauwkeurigheid; want de Ge-zondheid, ja. liet Leeven van alle, dewelke inzoodanig een Rytuig zitten, vertrouwt men in.hunne handen; Waarom veele

53 Manier om paarden wel te behandelen WEL TE BEHANDELEN. word aan daard naar het ftal te laaten flappen, waar doorzy eene zagte mond zullen behouden. V-. Ik heb er wel zien ryden zonder dat ze alvo-rens eens by het optrappen van het Rytuig opge-let hadden, dat de kinfpan wel drie k vier ga-ten of fchakeftjes te naauw was; waar door depaarden niet konden opfchieten (wegens depynin de mond en aan de kin.) Ja zelvs die inplaats van de reedenen daar van te onderzoeken,met naar de legging van de Stang te zien; wederals te vooren er de Zweep op lagen., Men ziet roeenigmaal dat de Paarden, die 'aande linkerhand loopen, doorgaans het driftigflesyn; door dien men altoos de Zweep in de reg-terhand houd, waar door de flag derzelve, aande linkerkant, hangt, en dikwyls daar meedeby het inpalmen van de leist, of door de wind»liet Paard met 4e flag van de Zween

63 Powered by TCPDF (

Vergelijkbare documenten

VAN EENE ZELDZAAME NOG NIET BESCHREEVEN

VAN EENE ZELDZAAME NOG NIET BESCHREEVEN BESCHRYVING VAN EENE ZELDZAAME AFRIKAANSCHE NOG NIET BESCHREEVEN ~ A T - S 0 0. R T, GENAAMD DE BIZAAM~KAT, OP DE I{AAP DE GOEDE HOOP VALLENDE, En bewaard wordende in het MusEuM VAN ZYNE DOORLUCHTIGSTE