1. Samenvatting van het Commissievoorstel voor de Europese begroting 2019

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "1. Samenvatting van het Commissievoorstel voor de Europese begroting 2019"

Transcriptie

1 > Retouradres Postbus EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag Korte Voorhout CW Den Haag Postbus EE Den Haag Uw brief (kenmerk) Bijlagen Datum 25 juni 2018 Betreft Voorstel Europese begroting 2018 Geachte voorzitter, Op 23 mei jongstleden presenteerde de Europese Commissie het voorstel voor de Europese begroting voor Net als in de begrotingen van de afgelopen jaren, geeft de Europese Commissie in 2019 prioriteit aan het stimuleren van Europese groei en werkgelegenheid en aan migratie en veiligheid. Tevens presenteerde de Europese Commissie op 23 mei het voorstel voor de derde aanvullende begroting voor het jaar 2018, waarin de Facility for Refugees in Turkey (FRIT) in de begroting 2018 wordt ingepast. De Commissie presenteerde op 31 mei daarnaast het voorstel voor de vierde aanvullende begroting voor het jaar 2018, waarin het Solidariteitsfonds van de Europese Unie (EUSF) wordt gemobiliseerd. De Raadsonderhandelingen over de Europese begroting voor 2019 zullen in de komende weken plaatsvinden. Op 24 juli aanstaande is de Ecofin-begrotingsraad geagendeerd. Voorafgaand aan of tijdens deze Raad wordt waarschijnlijk een Raadscompromis bereikt over de begroting voor Deze Kamerbrief vervangt de gebruikelijke geannoteerde agenda die aan een Raad voorafgaat. Tevens vervangt deze Kamerbrief het gebruikelijke BNC-fiche over de Commissievoorstellen. In deze Kamerbrief wordt nader ingegaan op het Commissievoorstel voor de EU-begroting voor Middels deze brief wordt tevens invulling gegeven aan het verzoek van de Tweede Kamer van 8 juni jl. aan de Minister van Buitenlandse Zaken om een kabinetsappreciatie van het Commissievoorstel. Ook het voorstel voor de derde en vierde aanvullende begroting voor 2018 wordt toegelicht. 1. Samenvatting van het Commissievoorstel voor de Europese begroting 2019 De begroting voor 2019 is de zesde en voorlaatste begroting binnen het huidige Meerjarig Financieel Kader (MFK; ). Deze begroting geeft daarom grotendeels invulling aan de prioriteiten verbonden aan dit MFK, waaronder investeren in economische groei en werkgelegenheid. Sinds de zomer van 2015 heeft de Europese Commissie verschillende aanvullende maatregelen gepresenteerd in reactie op de toenemende migratie. Veel van de middelen voor Pagina 1 van 11

2 migratie en veiligheid zijn opgenomen in de tussentijdse evaluatie (mid-term review) van het MFK. De Europese Commissie presenteert een begroting voor 2019 met een omvang van 165,6 miljard euro aan vastleggingen dit zijn de wettelijke (of contractuele) verplichtingen. Ten opzichte van de begroting voor 2018 nemen de vastleggingen met 3,1% toe. De Europese Commissie neemt een totaal van 148,7 miljard op aan betalingen (de kasuitgave, volgend uit de wettelijke verplichting). De betalingen nemen met 2,7% toe ten opzichte van de begroting voor De betalingentoename ten opzichte van vorig jaar is in meer of mindere mate waarneembaar over alle begrotingscategorieën. Ook stelt de Europese Commissie voor om enkele begrotingsinstrumenten en speciale instrumenten in te zetten. In de hiernavolgende paragrafen wordt het Commissievoorstel inhoudelijk toegelicht. Europese groei en werkgelegenheid De Europese begroting kent een aantal programma s en fondsen die Europese groei en werkgelegenheid stimuleren. Het betreft in belangrijke mate de programma s voor onderzoek en innovatie onder begrotingscategorie 1A en de Europese structuur- en investeringsfondsen (ESI-fondsen) hoofdzakelijk onder begrotingscategorie 1B. Beide begrotingscategorieën nemen in omvang toe ten opzichte van begrotingsjaar 2018, zowel in vastleggingen als in betalingen. Met een totaal van bijna 22,9 miljard euro in vastleggingen in 2019 geeft de Europese Commissie een sterke impuls aan het beleid voor onderzoek en innovatie. De toename ten opzichte van vorig jaar zit met name in de grote programma s, zoals de Large Infrastructure Projects, het Common Strategic Framework, Erasmus+ en de Connecting Europe Facility (CEF). Daarnaast presenteert de Europese Commissie nieuwe initiatieven zoals het European Solidarity Corps (ESC) en het European Defence Industrial Development Programme (EDIDP; onder het Defensiefonds), waarvoor de onderhandelingen reeds lopen. Het budget voor het Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI) neemt in omvang behoorlijk af ten opzichte van Deze afname komt overeen met het afgesproken schema voor de voeding van het garantiefonds voor EFSI; dit fonds is reeds voor 80% gevuld. Met een totaal van bijna 57,1 miljard euro in vastleggingen in 2019 ondersteunt de Europese Commissie Europese groei via de Europese Structuur- en Investeringsfondsen (ESI-fondsen). De omvang van de betalingen aan deze fondsen blijft ook in de begroting voor 2019 achter bij de vastleggingen de Europese Commissie neemt in totaal 47,1 miljard euro aan betalingen op. Ondanks dat de betalingen ten opzichte van 2018 in omvang toenemen, en de implementatie van deze fondsen naar oordeel van de Europese Commissie op niveau lijkt, zorgen de achterblijvende betalingen voor betalingenmarge onder het MFK-plafond voor Het verschil in betalingen en vastleggingen leidt tot een toename van de reste à liquider (RAL, aangegane verplichtingen die nog niet tot een feitelijke betaling hebben geleid). Pagina 2 van 11

3 Migratie en veiligheid De Europese Commissie reserveert 4,5 miljard euro onder de begrotingscategorieën 3 en 4 voor migratie en veiligheid. Dit is een stijging ten opzichte van 2018 (9,8%). In totaal nemen beide categorieën in omvang toe ten opzichte van Daarbij blijven de betalingen in categorie 4 wederom achter bij de vastleggingen, met name bij de grootste drie programma s (Instrument for Pre-Accession assistance; IPA, European Neighbourhood Instrument; ENI en Development Cooperation Instrument; DCI). Dit draagt bij aan de marge onder het betalingenplafond. In totaal investeert de Europese Commissie 2,3 miljard onder categorie 3 voor het versterken van de interne veiligheid. Met name het Europese fonds voor Asiel, Migratie en Integratie (AMIF) en het Union Civil Protection Mechanism (UCPM) worden versterkt. Ook het Internal Security Fund neemt in betalingen in omvang toe. De Europese Commissie houdt er in het begrotingsvoorstel rekening mee dat de herziening van de Dublinovereenkomst in 2018 wordt afgerond. Zodoende zijn de financiële implicaties hiervan meegenomen in het budget van AMIF voor Daarnaast wordt het UCPM uitgebreid met het RescEU-initiatief, dat de capaciteit van de EU om te reageren op natuurrampen moet vergroten. Onder begrotingscategorie 4 investeert de Europese Commissie 2,2 miljard euro voor migratie en veiligheid. Het grootste deel hiervan is bestemd voor de FRIT. Vooruitlopend op het bereiken van een akkoord over de financiering van de tweede tranche van de FRIT in 2018, reserveert de Europese Commissie hier in ,45 miljard euro voor. Dit verklaart grotendeels de stijging van de budgetten voor het instrument voor humanitaire hulp en het instrument voor pretoetredingssteun (IPA). Daarnaast wordt net als in miljoen euro gereserveerd voor toezeggingen voor hulp aan Syrië, Jordanië en Libanon. 1 Veel van de maatregelen voor hulp aan deze landen worden gefinancierd door het instrument voor humanitaire hulp en ENI. Tot slot stelt de Europese Commissie voor de pretoetredingssteun aan Turkije te korten met ruim 250 miljoen euro in 2019, wat budget vrijmaakt dat kan worden toegevoegd aan de pretoetredingssteun voor de Westelijke Balkanlanden. De intensivering van de verschillende programma s in begrotingscategorie 4 heeft tot gevolg dat in 2019 geen enkele marge onder het vastleggingenplafond resteert. Administratieve uitgaven Categorie 5 van de Europese begroting legt de administratieve uitgaven vast (personeelskosten, pensioenen, gebouwen, e.d.). In 2019 bedragen de administratieve uitgaven ongeveer 10,0 miljard euro, hetgeen overeenkomt met een toename van 3,0% ten opzichte van vorig jaar. Deze stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door de eerder gemaakte afspraken over de indexatie van salarissen en de verwachte groei van het aantal gepensioneerden. De taakstelling op de omvang van het aantal personeelsleden in dienst van de Europese instellingen liep eind 2017 af (cumulatief 5% over periode ). 1 In totaal 560 miljoen euro, toegezegd tijdens de conferentie 'Supporting the future of Syria and the region' in Brussel in april Pagina 3 van 11

4 Ten opzichte van 2018 daalt de omvang van het aantal personeelsleden in de begroting van 2019 licht met 0,2%. Speciale instrumenten en resterende marges In de bijlage is een overzicht opgenomen van de voorgestelde inzet van begrotingsinstrumenten. Daarnaast stelt de Europese Commissie voor om enkele speciale instrumenten in te zetten. Het betreft de Noodhulpreserve, het Globaliseringsfonds en het Solidariteitsfonds. In totaal reserveert de Europese Commissie hiervoor 577 miljoen euro in vastleggingen en 412 miljoen euro in betalingen in de begroting voor In de bijlage is een overzicht opgenomen van deze instrumenten. De resterende marge onder het vastleggingenplafond bedraagt 1,1 miljard. Deze marge zit in grote mate onder categorie 5 en daarnaast onder categorie 1a en 2. De categorieën 1b, 3 en 4 hebben in deze begroting geen marge. Na inzet van de speciale instrumenten resteert een totale marge onder het betalingenplafond van 18,0 miljard euro. De omvang van deze marge is grotendeels het gevolg van het achterblijven van de betalingen bij de vastleggingen bij het Cohesiebeleid. Ondanks dat de betalingen in deze categorie in 2019 toenemen ten opzichte van 2018 en dat de Commissie aangeeft dat betalingen nu op cruising speed zijn, is de implementatie in 2019 lager dan waarmee rekening werd gehouden toen het plafond werd vastgesteld. Daarnaast heeft de vertraagde implementatie in de begroting van 2017 geleid tot een onbenutte betalingenmarge, die mag worden doorgeschoven naar latere begrotingsjaren ( ). Het doorschuiven van een deel van deze onbenutte marge naar 2019 vergroot de totale resterende marge in dit begrotingsjaar zie eveneens de toelichting in bijlage 1 van deze brief. 2. Gevolgen voor de Nederlandse afdrachten De raming van de Nederlandse afdrachten aan de Europese begroting is gebaseerd op de omvang van het betalingenplafond. In de begroting voor 2019 is echter sprake van een aanzienlijke marge onder het betalingenplafond. Zoals aangegeven in paragraaf 1 wordt de omvang van de marge voornamelijk veroorzaakt door achterblijvende declaraties van cohesiemiddelen en de verhoging van het betalingenplafond met onbenutte betalingenmarge uit eerdere jaren. Het betalingenplafond is eerder opgehoogd in de verwachting dat de eerder aangegane verplichtingen (merendeels cohesie) in latere jaren van het MFK tot betaling zouden komen. Deze versnelling heeft zich, in tegenstelling tot eerdere verwachtingen van de Commissie, nog niet gematerialiseerd. De nu resterende marge onder het betalingenplafond in 2019 is dusdanig omvangrijk, dat deze aanleiding geeft om de raming van de Nederlandse afdrachten voor 2019 neerwaarts aan te passen. Normaliter worden dergelijke vertragingen doorgeschoven naar latere jaren. Nu kunnen er echter geen middelen worden doorgeschoven naar 2020 omdat de ruimte daar al volledig wordt gebruikt voor het inhalen van eerdere vertragingen. Doorschuiven kan Pagina 4 van 11

5 daardoor alleen naar 2021 en verder, in het volgende MFK. Dat betekent dat de vertraagde uitgaven als RAL in de onderhandelingen voor het volgende MFK meelopen. U bent eerder geïnformeerd over de Nederlandse inzet voor de MFKonderhandelingen 2. Bij het eerstvolgende begrotingsmoment wordt uw Kamer geïnformeerd over de verwerking hiervan in de nationale begroting. Dan zullen ook de effecten van de Voorjaarsraming op de EU-afdrachten worden verwerkt. Zodra hiervoor een aanvullende begroting beschikbaar is, zullen wij uw Kamer informeren. 3. Nederlandse inzet Het kabinet streeft naar een moderne begroting, die investeert in economische groei en werkgelegenheid. Daarnaast hecht het kabinet aan een adequate aanpak van migratie en het borgen van de interne veiligheid. De prioriteiten in het begrotingsvoorstel van de Europese Commissie komen derhalve inhoudelijk overeen met beleidsdoelstellingen van dit kabinet. Het kabinet ziet enkele aandachtspunten in het begrotingsvoorstel voor Ten eerste valt de omvangrijke marge onder het betalingenplafond op. Deze bedraagt in 2019 ruim 18 miljard euro. Met name bij het Cohesiebeleid blijven de betalingen (47 miljard euro) achter bij de vastleggingen (57 miljard euro); dit is zorgelijk. Deze vertragingen komen in latere jaren tot betaling. Dit zet in eerste instantie druk op het betalingenplafond in 2020, of kan leiden tot verdringing van betalingen in de eerste jaren van het volgende MFK. Tijdige implementatie kan deze effecten beperken. Het kabinet hecht zodoende belang aan tijdige implementatie om zo de betalingendruk zo goed als mogelijk te verminderen en zal daar tijdens de onderhandelingen op aandringen. Tijdige implementatie verbetert eveneens de voorspelbaarheid van de Nederlandse afdrachten in de Rijksbegroting. Ten tweede hecht het kabinet veel waarde aan een begroting die in staat is budgettair te reageren op onvoorziene omstandigheden. Hiertoe dienen de eerder benoemde speciale instrumenten, aangevuld door de resterende marges. De resterende vastleggingenmarge is naar mening van het kabinet onvoldoende om op onvoorziene omstandigheden te kunnen reageren. Het kabinet zal tijdens de Raadsonderhandelingen pleiten voor het vergroten van deze marge, en tracht daarbij de budgetten voor onderzoek en innovatie en voor migratie en veiligheid zo veel als mogelijk te ontzien. Tot slot plaatst het kabinet kanttekeningen bij het begrotingsvoorstel van de Commissie, dat vooruitloopt op de besluitvorming over de financiering van enkele programma s, zoals de FRIT, het solidariteitscorps en het defensiefonds. Het kabinet is van mening dat het gepast is politieke besluitvorming vooraf te laten gaan aan budgettaire inpassing van programma s, met name wanneer het politiek gevoelige programma s betreft, zoals de FRIT. Het kabinet zal dit tijdens de Raadsonderhandelingen opmerken. 2 Kamerstukken II, , nr. 1282, Pagina 5 van 11

6 4. De derde en vierde aanvullende begroting voor 2018 Op 23 mei presenteerde de Commissie de derde aanvullende begroting voor 2018 (DAB3) en op 31 mei de vierde aanvullende begroting voor 2018 (DAB4). DAB3 regelt de financiering van Facility for Refugees in Turkey (FRIT) in begrotingsjaar De onderhandelingen over de financiering van FRIT zijn gaande sinds de Commissie op 14 maart jl. een financieringsvoorstel presenteerde voor de tweede tranche van 3 miljard euro, zoals reeds aan uw Kamer gemeld. 3 De Commissie stelt hierin voor de tweede tranche op dezelfde wijze te financieren als de eerste tranche: een bijdrage van 1 miljard euro uit de EU-begroting en bilaterale bijdragen van de lidstaten met een cumulatieve omvang van 2 miljard. Nederland zet bij de onderhandelingen in op zo veel mogelijk financiering vanuit de EU-begroting. Tot op heden is geen akkoord bereikt over de financiering van FRIT. De Commissie geeft aan in 2018 een bedrag van 550 miljoen euro in vastleggingen nodig te hebben voor FRIT. Hiervan is 500 miljoen nodig uit het Instrument voor Pretoetredingssteun (IPA) en 50 miljoen uit het Instrument voor Humanitaire Hulp (HUMA). Binnen HUMA kan middels herschikking ruimte gevonden worden voor de benodigde middelen. Binnen IPA is dat niet het geval. Daarom stelt de Commissie voor om de resterende marge onder begrotingscategorie 4 (256 miljoen euro) en de Global Margin for Commitments (244 miljoen euro) in te zetten. DAB3 leidt tot 500 miljoen euro hogere vastleggingen in De Europese begroting blijft ook na verwerking van deze aanvullende begroting onder de MFKplafonds. Omdat de raming van de Nederlandse afdrachten de MFK-plafonds als uitgangspunt neemt, hoeft de raming van de Nederlandse afdrachten niet aangepast te worden. Hoewel er juridisch gezien voldoende grond is voor besluitvorming over de bijdrage uit de EU-begroting voor FRIT, is het naar mening van het kabinet niet gepast vooruit te lopen op de politieke besluitvorming over de financiering van FRIT. Nederland heeft dit bij de behandeling van DAB3 benadrukt. Inmiddels is DAB3 ambtelijk akkoord bevonden (QMV); DAB3 komt 22 juni als hamerpunt terug op de agenda van de Ecofinraad. Zodra een politiek akkoord is bereikt over de financiering van FRIT wordt uw Kamer daarover geïnformeerd. DAB4 betreft een voorstel voor mobilisering van het Solidariteitsfonds van de Europese Unie (EUSF) voor natuurrampen in Bulgarije, Griekenland, Litouwen en Polen. Het EUSF is bedoeld voor financiële steun aan EU-lidstaten of EUkandidaat-lidstaten die getroffen worden door een natuurramp. De voorgestelde inzet van het solidariteitsfonds leidt tot 34 miljoen euro hogere vastleggingen en betalingen in De Europese begroting blijft ook na verwerking van deze aanvullende begroting onder de MFK-plafonds. Omdat de raming van de Nederlandse afdrachten de MFK-plafonds als uitgangspunt neemt, 3 Kamerstukken II, , , Nr Pagina 6 van 11

7 hoeft de raming van de Nederlandse afdrachten niet aangepast te worden. Het kabinet steunt de vierde aanvullende begroting voor Proces en krachtenveld Conform het werkingsverdrag van de Europese Unie, onderhandelt de Raad eerst over een Raadscompromis. De Raadsonderhandelingen worden uiterlijk afgerond met de begrotingsraad op 24 juli. Het Commissievoorstel en het Raadscompromis worden gezamenlijk aan het Europees Parlement gestuurd. De uiterlijke deadline voor het bereiken van een Parlementspositie is 1 oktober Vervolgens dient de Raad overeenstemming te bereiken met het Europees Parlement. Hiertoe dient de jaarlijkse conciliatieperiode, die eindigt met een begrotingsraad op 16 november In de Raad is doorgaans sprake van een verdeling van de lidstaten in twee groepen. Enerzijds grofweg de netto betalende lidstaten, die inzetten op een prudente begroting met voldoende resterende marges onder de MFK-plafonds. Daarnaast pleiten deze lidstaten voor een moderne begroting, die investeert in economische groei en werkgelegenheid. Deze groep bestaat uit Duitsland, Frankrijk, Denemarken, Zweden, Finland, Oostenrijk, Nederland, Ierland en België (en het Verenigd Koninkrijk). De overige lidstaten pleiten over het algemeen voor een begroting die in omvang de MFK-plafonds dicht benadert en streven naar behoud (van omvang) van de traditionele uitgavencategorieën (het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid en het cohesiebeleid). Het Europees Parlement zet gewoonlijk in op volledige uitputting van de MFK-plafonds (geen resterende marges voor onvoorziene uitgaven). Hopende u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, de minister van Financiën W.B. Hoekstra Pagina 7 van 11

8 Bijlage 1 Commissievoorstel Europese begroting 2019 Tabel 1 geeft op hoofdlijnen een overzicht van het Commissievoorstel voor de Europese begroting voor In de eerste twee kolommen is het Commissievoorstel voor 2019 opgenomen. De volgende twee kolommen geven de ontwikkeling van het voorstel ten opzichte van de begroting voor 2018 (inclusief aanvullende begroting 1, 2 en 3) weer. In de laatste twee kolommen zijn de resterende marges opgenomen. Omdat voor de betalingen geen deelplafonds gelden, is bij de betalingen alleen sprake van marges onder het totaalplafond. Hierbij moet eveneens opgemerkt worden dat de overige speciale instrumenten in vastleggingen boven het vastleggingenplafond ingezet mogen worden de vastleggingenmarge wijzigt daarom niet na optelling van de overige speciale instrumenten. Tabel 1: Commissievoorstel Europese begroting 2019 (miljoen euro, verschil in %) Begroting 2019 Verschil t.o.v Marges Vastlegging Betaling Vastlegging Betaling Vastlegging Betaling 1a concurrentiekracht , ,2 3,9% 1,8% 222,0 1b cohesie , ,8 2,8% 1,1% 0,0 2 landbouw , ,4 1,2% 3,0% 344,9 3 veiligheid 3.728, ,4 6,7% 17,0% 0,0 4 extern beleid , ,4 13,1% 6,8% 0,0 5 administratie 9.956, ,9 3,0% 3,0% 575,2 A totaal MFK headings , ,1 3,1% 2,8% 1.142, ,7 B speciale instrumenten 2.061,2 899,7 binnen headings [0] C overige speciale 577,2 411,5 instrumenten buiten headings [1] D totaal excl. Speciale ,9 instrumenten (A-B) E Totaal incl. speciale , ,5 instrumenten (A+C) Marge vastleggingen (F ,1 D) [2] Marge betalingen (F-E) ,5 [2] F Totaal MFK-plafond , ,0 [0] Betreft hier: het flexibiliteitsinstrument + Global Margin for Commitments de contingency margin. [1] Betreft hier: Noodhulpreserve, Solidariteitsfonds en Globaliseringsfonds. Deze overige instrumenten vallen buiten de MFK vastleggingenplafonds. Andere speciale instrumenten, zoals het flexibiliteitsinstrument, worden gebruikt om extra middelen toe te voegen aan een specifieke MFKheading. Deze instrumenten zijn daarom al meegenomen in het totaal MFK-headings [2] Op basis van de Nederlandse positie dat speciale instrumenten binnen de headings niet worden meegerekend onder het vastleggingenplafond, maar wel onder het betalingenplafond. Pagina 8 van 11

9 Begrotingsinstrumenten Tabel 2 geeft een overzicht van de inzet van de begrotingsinstrumenten binnen de begrotingscategorieën (het flexilibiliteitsinstrument, de Global Margin for Commitments; GMC en de Contingency Margin). De begrotingsinstrumenten worden ingezet binnen de betreffende begrotingscategorieën en zijn daarom niet eenduidig terug te vinden in tabel 1. Zie als voorbeeld de inzet van de GMC in tabel 2, die wordt ingezet in categorieën 1B en 4. Tabel 2: inzet begrotingsinstrumenten in 2019 (miljoen euro) Omschrijving Vastlegging Global Margin for Commitments 1349,5 Cohesiebeleid (1b) 233,3 Extern beleid (4) 1116,2 Flexibiliteitsinstrument 965,6 Cohesiebeleid (1b) 38,1 Veiligheid en burgerschap (3) 927,5 Contingency margin -253,9 Administratie (5) -253,9 Totaal 2061,2 Met de GMC kan onbenutte vastleggingenruimte (resterende onder het vastleggingenplafond) uit voorgaande begrotingsjaren worden behouden door deze marges door te schuiven naar latere jaren van het MFK. In de begroting voor 2019 wordt dit instrument ingezet om de financiering mogelijk te maken van het Jongerenwerkgelegenheidsinitiatief (Youth Employment Initiative) onder categorie 1B en de verlenging van de FRIT onder begrotingscategorie 4. Het Flexibility Instrument kan ingezet worden om vastleggingen in een begroting op te nemen boven het vastleggingenplafond van de betreffende categorie, zolang hiermee het totale vastleggingenplafond niet mee wordt overschreden. In de begroting voor 2019 wordt dit instrument ingezet voor de financiering van de maatregelen voor migratie en veiligheid onder categorie 3 en voor de financiering van het Structural Reform Support Programme onder categorie 1B. De zogenoemde Contingency Margin is een instrument dat kan worden ingezet voor onvoorziene omstandigheden, als alle mogelijkheden uitgeput zijn. Met inzet van dit instrument kan met betalingen en vastleggingen worden geschoven tussen begrotingsjaren of tussen categorieën in hetzelfde begrotingsjaar. Dit instrument is ingezet voor de financiering van extra uitgaven in 2017, met een cumulatief gelijkwaardige verlaging van uitgaven in 2018 en latere jaren. Pagina 9 van 11

10 Speciale instrumenten In tabel 3 zijn de speciale instrumenten opgenomen. Het totaal van speciale instrumenten in tabel 3 is terug te vinden op de regel overige speciale instrumenten in tabel 1 van deze bijlage. Tabel 3: inzet overige speciale instrumenten in 2019 (miljoen euro) Omschrijving Vastlegging Betaling Noodhulpreserve 351,5 351,5 Globaliseringsfonds 175,7 10,0 Solidariteitsfonds 50,0 50,0 Totaal 577,2 411,5 De noodhulpreserve kan worden ingezet voor humanitaire hulp aan landen buiten de grenzen van de Europese Unie. Dit instrument wordt onder andere ingezet voor migratie. Het Globaliseringsfonds financiert opleiding en begeleiding naar nieuw en/of vervangend werk voor personeel dat als gevolg van de globalisering werkloos is geworden. Het Solidariteitsfonds biedt hulp bij natuurrampen aan lidstaten van de Europese Unie. In tabel 4 zijn de omvang van de Global Margin for Commitments en de Global Margin for Payments opgenomen. Doorgeschoven marges worden geïndexeerd (standaard deflator). De Europese Commissie is van mening dat de speciale instrumenten boven het betalingenplafond gefinancierd mogen, waardoor een grotere resterende betalingenmarge naar latere jaren doorgeschoven kan worden; Nederland is van mening dat de deze instrumenten onder het betalingenplafond moeten worden gefinancierd. De Global Margin for Payments zit voor 2019 nu aan het in de tussentijdse evaluatie vastgestelde plafond. Voor 2020 resteert een kleine marge van 219 miljoen euro in lopende prijzen. Tabel 4: inzet begrotingsinstrumenten (lopende prijzen; miljoen euro) Omschrijving Global Margin for Payments Global Margin for Commitments In tabel 5 zijn de aanvullende begrotingen voor 2018 opgenomen. In de eerste aanvullende begroting is het Solidariteitsfonds ingezet voor natuurrampen in Griekenland, Frankrijk, Portugal en Spanje. In totaal is voor 97,6 miljoen euro aan noodhulp opgenomen. In de tweede aanvullende begroting is het surplus over 2017 verwerkt in de raming van de inkomsten in de begroting voor Het surplus bedroeg 556 miljoen euro en verlaagt de BNI-afdrachten van de lidstaten. De derde aanvullende begroting voegt 500 miljoen euro aan vastleggingen toe aan de begroting voor 2018, voor de financiering voor FRIT. De vierde aanvullende begroting wordt het Solidariteitsfonds gemobiliseerd voor natuurrampen in Pagina 10 van 11

11 Bulgarije, Griekenland, Litouwen en Polen. De noodhulp bedroeg in totaal 34 miljoen euro. Tabel 5: overzicht van aanvullende begrotingen in 2017 (miljoen euro) Omschrijving Vastlegging Betaling Inkomsten DAB1 - Solidariteitsfonds 97,6 97,6 - DAB2 surplus DAB3 - FRIT 500,0 - - DAB4 Solidariteitsfonds 34,0 34,0 - Pagina 11 van 11

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 's-gravenhage Datum 1 december 2016 Betreft Verslag Ecofin Begrotingsraad

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 's-gravenhage Datum 1 december 2016 Betreft Verslag Ecofin Begrotingsraad > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 's-gravenhage Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 21 501-03 Begrotingsraad Nr. 101 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 1 december

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 21 501-03 Begrotingsraad Nr. 129 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 1 juli

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 21 501-03 Begrotingsraad Nr. 125 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 20 december

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal 21501-03 Begrotingsraad Nr. 131 Brief van de minister van Financiën Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 11 juli 2019 Op 10 juli jongstleden hebben de lidstaten in Coreper

Nadere informatie

In deze brief informeer ik u over de Raadspositie over de EU begroting 2018 en de 4 e aanvullende begroting op de Europese begroting van 2017.

In deze brief informeer ik u over de Raadspositie over de EU begroting 2018 en de 4 e aanvullende begroting op de Europese begroting van 2017. > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EE 's-gravenhage Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus EA Den Haag. Datum 16 oktober 2015 Betreft Wijzigingsvoorstel EU-begroting 2016

De Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus EA Den Haag. Datum 16 oktober 2015 Betreft Wijzigingsvoorstel EU-begroting 2016 > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl BFB 2015-2175M

Nadere informatie

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Onze referentie Minbuza-2016.648642 Datum

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 21 501-03 Begrotingsraad Nr. 113 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 25 oktober

Nadere informatie

(Wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN

(Wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN 15.12.2017 L 335/1 I (Wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN VERORDENING (EU) 2017/2305 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 12 december 2017 tot wijziging van Verordening (EU) nr. 1303/2013 wat betreft

Nadere informatie

Zittingsdocument ADDENDUM. bij het verslag

Zittingsdocument ADDENDUM. bij het verslag Europees Parlement 2014-2019 Zittingsdocument 22.11.2017 A8-0358/2017/err01 ADDENDUM bij het verslag over het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening

Nadere informatie

Voorstel voor een VERORDENING VAN DE RAAD

Voorstel voor een VERORDENING VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 14.9.2016 COM(2016) 604 final 2016/0283 (APP) Voorstel voor een VERORDENING VAN DE RAAD houdende wijziging van Verordening (EU, Euratom) nr. 1311/2013 tot bepaling van het meerjarig

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD. betreffende de mobilisering van de marge voor onvoorziene uitgaven in 2017

Voorstel voor een BESLUIT VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD. betreffende de mobilisering van de marge voor onvoorziene uitgaven in 2017 EUROPESE COMMISSIE Brussel, 17.10.2016 COM(2016) 678 final Voorstel voor een BESLUIT VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD betreffende de mobilisering van de marge voor onvoorziene uitgaven in 2017 NL

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA S-GRAVENHAGE

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA S-GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA S-GRAVENHAGE Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 21 501-03 Begrotingsraad Nr. 91 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 20 oktober

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken Nr. 1317 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken Nr. 535 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Datum 10 april 2019 Verslag schriftelijk overleg over de geannoteerde agenda informele OJCS-raad 16 april 2019

Datum 10 april 2019 Verslag schriftelijk overleg over de geannoteerde agenda informele OJCS-raad 16 april 2019 >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Internationaal Beleid Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag

Nadere informatie

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 2629 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Nadere informatie

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 15.4.2011 COM(2011) 199 definitief MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD Technische aanpassing van het financieel kader voor 2012 op grond van de

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 207 208 34 845 V Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V) voor het jaar 207 (wijziging samenhangende met de Najaarsnota)

Nadere informatie

NL In verscheidenheid verenigd NL A8-0299/59. Amendement. Marco Zanni, André Elissen, Stanisław Żółtek namens de ENF-Fractie

NL In verscheidenheid verenigd NL A8-0299/59. Amendement. Marco Zanni, André Elissen, Stanisław Żółtek namens de ENF-Fractie 19.10.2017 A8-0299/59 59 Paragraaf 2 2. benadrukt dat de Unie nog steeds wordt geconfronteerd met tal van uitdagingen en is ervan overtuigd dat de begroting van de Unie, met inachtneming van de begrotingsdiscipline,

Nadere informatie

Eurogroep. 1. Economische situatie in de eurozone

Eurogroep. 1. Economische situatie in de eurozone Eurogroep 1. Economische situatie in de eurozone Toelichting: De Eurogroep zal van gedachten wisselen over de economische situatie in de eurozone. De groei van de economie lijkt verder aan te trekken terwijl

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 21 501-08 Milieuraad Nr. 676 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 25 april 2017 De vaste commissie voor Europese Zaken heeft een aantal

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 21 501-08 Milieuraad Nr. 399 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW EN INNOVATIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directie Europese en Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 21 501-33 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie Nr. 663 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Aangeboden door de minister van Buitenlandse Zaken de minister van Financiën; Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr.

Aangeboden door de minister van Buitenlandse Zaken de minister van Financiën; Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 21 501-20 Europese Raad Nr. 1379 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 7 november

Nadere informatie

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD. Financiële informatie over het Europees Ontwikkelingsfonds

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD. Financiële informatie over het Europees Ontwikkelingsfonds EUROPESE COMMISSIE Brussel, XXX COM(2012) 386 final MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD Financiële informatie over het Europees Ontwikkelingsfonds NL NL MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD Financiële

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 Den Haag Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 Den Haag Directie Integratie Europa Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Onze Referentie

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 23 987 Lidmaatschap van de Europese Unie Nr. 241 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Titel 1 (eigen middelen): miljoen EUR. Titel 3 (overschotten, saldi en aanpassingen): miljoen EUR

Titel 1 (eigen middelen): miljoen EUR. Titel 3 (overschotten, saldi en aanpassingen): miljoen EUR Raad van de Europese Unie Brussel, 17 juni 2016 (OR. en) 9586/16 BUDGET 15 TOELICHTING Betreft: Ontwerp van gewijzigde begroting nr. 2 bij de algemene begroting 2016: Boeking van het overschot van het

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 7 juli 2017 Betreft Beantwoording

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

Voorstel voor een BESLUIT VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 20.4.2011 COM(2011) 226 definitief Voorstel voor een BESLUIT VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD tot wijziging van het Interinstitutioneel Akkoord van 17 mei 2006 betreffende

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 2268 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Nadere informatie

Datum 11 mei 2017 Betreft Kamervragen van het lid Wiersma (VVD) overover kinderbijslag in het buitenland

Datum 11 mei 2017 Betreft Kamervragen van het lid Wiersma (VVD) overover kinderbijslag in het buitenland > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag..

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag.. >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag.. Internationaal Beleid Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ

Nadere informatie

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD. Financiële informatie over het Europees Ontwikkelingsfonds

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD. Financiële informatie over het Europees Ontwikkelingsfonds EUROPESE COMMISSIE Brussel, 14.6.2017 COM(2017) 299 final MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD Financiële informatie over het Europees Ontwikkelingsfonds Europees Ontwikkelingsfonds (EOF): prognoses

Nadere informatie

Fiche 7: Aanpassing verordening steunprogramma voor structurele hervormingen (SRSP)

Fiche 7: Aanpassing verordening steunprogramma voor structurele hervormingen (SRSP) Fiche 7: Aanpassing verordening steunprogramma voor structurele hervormingen (SRSP) 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Uw Referentie 2015Z23259 Datum 3 december

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 21 501-20 Europese Raad Nr. 1232 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN BUITENLANDSE ZAKEN EN VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

13583/16 oms/hh 1 DG G 2A

13583/16 oms/hh 1 DG G 2A Raad van de Europese Unie Brussel, 8 november 2016 (OR. en) 13583/16 BUDGET 29 TOELICHTING Betreft: Ontwerp van gewijzigde begroting nr. 4 bij de algemene begroting 2016: Actualisering van kredieten ter

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Directie Integratie Europa Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.minbuza.nl Contactpersoon Guido

Nadere informatie

Algemene begroting van de Europese Unie voor het begrotingsjaar 2010

Algemene begroting van de Europese Unie voor het begrotingsjaar 2010 ISSN 1680-2101 Algemene begroting van de Europese Unie voor het begrotingsjaar 2010 Samenvatting in cijfers NL Januari 2010 EUROPESE COMMISSIE EUROPESE COMMISSIE ALGEMENE BEGROTING VAN DE EUROPESE UNIE

Nadere informatie

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD. Financiële informatie over het Europees Ontwikkelingsfonds

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD. Financiële informatie over het Europees Ontwikkelingsfonds EUROPESE COMMISSIE Brussel, 15.6.2015 COM(2015) 295 final MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD Financiële informatie over het Europees Ontwikkelingsfonds NL NL 1. VOORWOORD Het elfde Europees Ontwikkelingsfonds

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2018 2019 34 998 EU-voorstellen: Meerjarig Financieel Kader voor 2021 2027 B BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der

Nadere informatie

Voorgeschiedenis en huidige stand van zaken Europees satelliet-navigatiesysteem Galileo

Voorgeschiedenis en huidige stand van zaken Europees satelliet-navigatiesysteem Galileo Voorgeschiedenis en huidige stand van zaken Europees satelliet-navigatiesysteem Galileo Inleiding In het Algemeen Overleg d.d. 8 november jl. is toegezegd, op verzoek van de heer Weekers (VVD), deze maand

Nadere informatie

14072/14 roe/lep/hh DG C 1

14072/14 roe/lep/hh DG C 1 Raad van de Europese Unie Brussel, 13 oktober 2014 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2014/0292 (E) 14072/14 ACP 154 FIN 727 PTOM 45 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Besluit van de

Nadere informatie

7003/17 oms/fb 1 DG G 2A

7003/17 oms/fb 1 DG G 2A Raad van de Europese Unie Brussel, 3 april 2017 (OR. en) 7003/17 BUDGET 2 TOELICHTING Betreft: Ontwerp van gewijzigde begroting nr. 1 bij de algemene begroting voor 2017 in samenhang met het voorstel voor

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1474 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE

Nadere informatie

13852/16 pro/van/hh 1 DGG 2A

13852/16 pro/van/hh 1 DGG 2A Raad van de Europese Unie Brussel, 21 november 2016 (OR. en) 13852/16 BUDGET 36 TOELICHTING Betreft: Ontwerp van gewijzigde begroting nr. 6 bij de algemene begroting voor 2016 in samenhang met het voorstel

Nadere informatie

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie Raad van de Europese Unie Brussel, 23 mei 2017 (OR. en) 9601/17 ADD 4 JAI 537 ASIM 57 CO EUR-PREP 27 BEGELEIDENDE NOTA van: ingekomen: 17 mei 2017 aan: de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de

Nadere informatie

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 'S-GRAVENHAGE

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 'S-GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 'S-GRAVENHAGE Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

NOTA VAN WIJZIGINGEN NR. 1 BIJ HET ONTWERP VAN ALGEMENE BEGROTING 2016 FINANCIERING VAN HET EFSI-GARANTIEFONDS

NOTA VAN WIJZIGINGEN NR. 1 BIJ HET ONTWERP VAN ALGEMENE BEGROTING 2016 FINANCIERING VAN HET EFSI-GARANTIEFONDS EUROPESE COMMISSIE Brussel, 26.6.2015 COM(2015) 317 final NOTA VAN WIJZIGINGEN NR. 1 BIJ HET ONTWERP VAN ALGEMENE BEGROTING 2016 FINANCIERING VAN HET EFSI-GARANTIEFONDS NL NL Gezien: het Verdrag betreffende

Nadere informatie

AANGENOMEN TEKSTEN. Resolutie van het Europees Parlement van 26 oktober 2016 over de tussentijdse herziening van het MFK (2016/2931(RSP))

AANGENOMEN TEKSTEN. Resolutie van het Europees Parlement van 26 oktober 2016 over de tussentijdse herziening van het MFK (2016/2931(RSP)) Europees Parlement 2014-2019 AANGENOMEN TEKSTEN P8_TA(2016)0412 Tussentijdse evaluatie van het MFK Resolutie van het Europees Parlement van 26 oktober 2016 over de tussentijdse herziening van het MFK (2016/2931(RSP))

Nadere informatie

DE EU-BEGROTING 2013 VRAAG EN ANTWOORD

DE EU-BEGROTING 2013 VRAAG EN ANTWOORD EUROPESE COMMISSIE MEMO Brussel, 12 december 2012 DE EU-BEGROTING 2013 VRAAG EN ANTWOORD Wat zijn de kerncijfers van de EU-begroting 2013 die vandaag werd goedgekeurd? De EU-begroting 2013 bevat in totaal

Nadere informatie

Voorstel voor een VERORDENING VAN DE RAAD

Voorstel voor een VERORDENING VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 20.1.2015 COM(2015) 15 final 2015/0010 (APP) Voorstel voor een VERORDENING VAN DE RAAD houdende wijziging van Verordening (EU, Euratom) nr. 1311/2013 tot bepaling van het meerjarig

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag. Datum 19 mei 2017 Betreft Stand van zaken Meerjarig Financieel Kader

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag. Datum 19 mei 2017 Betreft Stand van zaken Meerjarig Financieel Kader Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 19 mei 2017 Betreft Stand van zaken

Nadere informatie

Begrotingsreserves; Het opzij zetten van geld als begrotingsinstrument

Begrotingsreserves; Het opzij zetten van geld als begrotingsinstrument De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 DEN HAAG Lange Voorhout 8 Postbus 20015 2500 EA Den Haag T 070 342 43 44 F 070 342 41 30 E voorlichting@rekenkamer.nl W www.rekenkamer.nl

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1835 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 29 oktober 2014 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 29 oktober 2014 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 29 oktober 2014 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2014/0298 (E) 14563/14 ACP 166 FIN 764 PTOM 51 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Besluit van de

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD. ter bepaling van de samenstelling van het Economisch en Sociaal Comité

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD. ter bepaling van de samenstelling van het Economisch en Sociaal Comité EUROPESE COMMISSIE Brussel, 11.6.2014 COM(2014) 227 final 2014/0129 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD ter bepaling van de samenstelling van het Economisch en Sociaal Comité NL NL TOELICHTING

Nadere informatie

Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU?

Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU? Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU? Als gevolg van de wereldwijde economische en financiële crisis heeft de EU met een laag investeringsniveau te kampen. Alleen met gezamenlijke gecoördineerde

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2016 2017 34 648 Staat van de Europese Unie 2017 E VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 9 september 2017 De Eerste Kamer heeft tijdens de plenaire

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere landen

Nadere informatie

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie Raad van de Europese Unie Brussel, 20 oktober 2015 (OR. en) 13159/15 FIN 699 BEGELEIDENDE NOTA van: ingekomen: 20 oktober 2015 aan: Nr. Comdoc.: de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal

Nadere informatie

Fiche 2: Aanpassing verordening en besluit EU-garantie op EIB financiering buiten de EU en mid-term evaluatie

Fiche 2: Aanpassing verordening en besluit EU-garantie op EIB financiering buiten de EU en mid-term evaluatie Fiche 2: Aanpassing verordening en besluit EU-garantie op EIB financiering buiten de EU en mid-term evaluatie 1. Algemene gegevens a) Titel voorstellen Voorstel voor een besluit van het Europees Parlement

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 18 september 2015 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 18 september 2015 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 18 september 2015 (OR. en) 11695/15 BUDGET 27 TOELICHTING Betreft: Ontwerp van gewijzigde begroting nr. 6 bij de algemene begroting 2015: Eigen Middelen, Trustfondsen

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Datum 14 januari 2019 Betreft Beantwoording Kamervragen van Aukje de Vries

Nadere informatie

EU-BEGROTING VOOR DE TOEKOMST

EU-BEGROTING VOOR DE TOEKOMST EU-BEGROTING VOOR DE TOEKOMST #EUBudget #EURoadSibiu #FutureofEurope 4 februari 08 WELK EUROPA WILLEN WE IN DE TOEKOMST? Om de zeven jaar hebben de EU-leiders de gelegenheid om te kiezen welk Europa zij

Nadere informatie

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD. Financiële informatie over het Europees Ontwikkelingsfonds

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD. Financiële informatie over het Europees Ontwikkelingsfonds EUROPESE COMMISSIE Brussel, 15.6.2016 COM(2016) 386 final MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD Financiële informatie over het Europees Ontwikkelingsfonds NL NL MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 9 november 2017 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 9 november 2017 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 9 november 2017 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2017/0274 (E) 13588/17 ACP 119 FIN 647 PTOM 20 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: BESLUIT VAN DE

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD. ter bepaling van de samenstelling van het Comité van de Regio's

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD. ter bepaling van de samenstelling van het Comité van de Regio's EUROPESE COMMISSIE Brussel, 11.6.2014 COM(2014) 226 final 2014/0128 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD ter bepaling van de samenstelling van het Comité van de Regio's NL NL TOELICHTING 1. ACHTERGROND

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 10 maart 2017 Betreft Effectieve

Nadere informatie

16707/14 ADD 13 as 1 DG G 2A

16707/14 ADD 13 as 1 DG G 2A Raad van de Europese Unie Brussel, 11 december 2014 (OR. en) 16707/14 ADD 13 FIN 988 INST 616 PE-L 94 NOTA I/A-PUNT van: aan: Betreft: het secretariaat-generaal van de Raad het Comité van permanente vertegenwoordigers/de

Nadere informatie

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD EN HET EUROPEES PARLEMENT

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD EN HET EUROPEES PARLEMENT EUROPESE COMMISSIE Brussel, 30.6.2016 COM(2016) 311 final MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD EN HET EUROPEES PARLEMENT Technische aanpassing van het financieel kader voor 2017 in overeenstemming met

Nadere informatie

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN MEDEDELING VAN DE COMMISSIE. Financieel pakket voor de toetredingsonderhandelingen met Bulgarije en Roemenië

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN MEDEDELING VAN DE COMMISSIE. Financieel pakket voor de toetredingsonderhandelingen met Bulgarije en Roemenië COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 10.2.2004 SEC(2004) 160 definitief MEDEDELING VAN DE COMMISSIE Financieel pakket voor de toetredingsonderhandelingen met Bulgarije en Roemenië NL NL MEDEDELING

Nadere informatie

Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD

Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 1.6.2012 COM(2012) 255 final Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD tot verlening van een machtiging om onderhandelingen te openen over aanpassing van de volgende overeenkomsten

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere landen

Nadere informatie

ONTWERP VAN GEWIJZIGDE BEGROTING Nr. 2 BIJ DE ALGEMENE BEGROTING 2019

ONTWERP VAN GEWIJZIGDE BEGROTING Nr. 2 BIJ DE ALGEMENE BEGROTING 2019 EUROPESE COMMISSIE Brussel, 15.5.2019 COM(2019) 320 final ONTWERP VAN GEWIJZIGDE BEGROTING Nr. 2 BIJ DE ALGEMENE BEGROTING 2019 Meer middelen voor essentiële programma's voor het concurrentievermogen van

Nadere informatie

Fiche 3: Wijziging verordening aanvullende steun bij natuurrampen. 1. Algemene gegevens

Fiche 3: Wijziging verordening aanvullende steun bij natuurrampen. 1. Algemene gegevens Fiche 3: Wijziging verordening aanvullende steun bij natuurrampen 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EU) nr. 1303/2013

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2017 2018 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese HP BRIEF VAN DE MINISTERS VAN BUITENLANDSE ZAKEN EN VAN FINANCIEN

Nadere informatie

BRUSSEL Wat gebeurt daar? Peter N. Ruys

BRUSSEL Wat gebeurt daar? Peter N. Ruys BRUSSEL Wat gebeurt daar? Peter N. Ruys INHOUD 1. Algemene kennis over de EU 2. Wat ging eraan vooraf 3. Structuur 4. Totstandkoming wetten De Europese Unie: 500 miljoen mensen 27 landen EU-landen Kandidaat-EU-landen

Nadere informatie

EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT PE-CONS 3659/1/01 REV 1

EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT PE-CONS 3659/1/01 REV 1 EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT DE RAAD Brussel, 27 mei 2002 2001/0138 (COD) LEX 311 PE-CONS 3659/1/01 REV 1 TRANS 181 PECOS 199 CODEC 1126 VERORDENING (EG) Nr. /2002 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN

Nadere informatie

Fiche 5: Mededeling over nieuwe begrotingsinstrumenten voor een stabiele eurozone binnen het EU-raamwerk

Fiche 5: Mededeling over nieuwe begrotingsinstrumenten voor een stabiele eurozone binnen het EU-raamwerk Fiche 5: Mededeling over nieuwe begrotingsinstrumenten voor een stabiele eurozone binnen het EU-raamwerk 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel: Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement,

Nadere informatie

Erasmus voor iedereen: EU-financiering voor 5 miljoen burgers

Erasmus voor iedereen: EU-financiering voor 5 miljoen burgers EUROPESE COMMISSIE - PERSBERICHT Erasmus voor iedereen: EU-financiering voor 5 miljoen burgers Brussel, 23 november 2011 - Tot 5 miljoen mensen, bijna tweemaal zo veel als nu, krijgen de kans om in het

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 2266 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 19 november 2015 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 19 november 2015 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 19 november 2015 (OR. en) 14195/15 FIN 775 NOTA A-PUNT van: het secretariaat-generaal van de Raad aan: Raad Betreft: Algemene begroting van de Europese Unie voor het

Nadere informatie

7495/17 tin/gra/sl 1 DGG 1A

7495/17 tin/gra/sl 1 DGG 1A Raad van de Europese Unie Brussel, 21 maart 2017 (OR. en) 7495/17 RESULTAAT BESPREKINGEN van: aan: Betreft: het secretariaat-generaal van de Raad de delegaties ECOFIN 223 ENV 276 CLIMA 67 FIN 205 Speciaal

Nadere informatie

Fiche 1: Mededeling monitoring van de Europese pijler van sociale rechten

Fiche 1: Mededeling monitoring van de Europese pijler van sociale rechten Fiche 1: Mededeling monitoring van de Europese pijler van sociale rechten 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad en het Europees Economisch

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 'S-GRAVENHAGE

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 'S-GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 'S-GRAVENHAGE Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Europees parlement neemt wetgeving aan ter bevordering van arbeidsmobiliteit

Europees parlement neemt wetgeving aan ter bevordering van arbeidsmobiliteit Looienga, Martina Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Europese Ster maandag 29 februari 2016 15:30 Statengriffie provinsje Fryslân Europees parlement neemt wetgeving aan ter bevordering

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 21 501-02 Raad Algemene Zaken en Raad Buitenlandse Zaken Nr. 1922 BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der

Nadere informatie