Op de Windhaspel LC Beek (T) (E) (I)

Transcriptie

1 Op de Windhaspel LC Beek (T) (E) info@bsstmartinus-beek.nl/c.mertens@bsstmartinus-beek.nl (I)

2 Basisschool St-Martinus Op de Windhaspel LC Beek Directeur Waarnemend directeur Bestuur Voorzitter College van Bestuur : Christine Mertens : Marjolein Buitenhuis-Romans : Stichting Kindante : Yvon Prince INHOUDSOPGAVE Voorwoord 1 Hoofdstuk 1 Inleiding Karakter, doel en functies Procedure Vooruitblik 4 Hoofdstuk 2 Kwaliteitsbeleid Algemeen Bepalen van de kwaliteit Kwaliteitsonderzoek Verbeteren van de kwaliteit Borging/bewaking van de kwaliteit 17 Hoofdstuk 3 Uitgangspositie Inleiding 21 Hoofdstuk 4 Beleidsvoornemens Inleiding De voornemens 24 Hoofdstuk 5 Passend Onderwijs 33 Hoofdstuk 6 Zorg en begeleiding 35 Hoofdstuk 7 Personeelsbeleid 41 Hoofdstuk 8 Financieel beleid 44 Lijst van bijlagen/verwijzingen 47 Overzicht van methodes 47 Schoolondersteuningsprofiel 48

3 Voorwoord De wet op het Primair Onderwijs(WPO) regelt dat om de vier jaar het schoolplan van een basisschool wordt herzien. Wij presenteren nu ons schoolplan dat geldt voor de periode De samenleving verandert. Het onderwijs verandert mee. Dat geldt zeker ook voor onze school, basisschool St-Martinus. Scholen worden complexe organisaties. Misschien is dynamiek wel het meest kenmerkende van de huidige en de komende samenleving. Er is sprake van voortdurende en snelle verandering. Als er al iets met zekerheid over de toekomst gezegd kan worden, dan is dat wellicht dat die toekomst onzeker is in de betekenis van dynamisch en veranderlijk. Scholen komen steeds meer in een krachtenveld terecht dat we kunnen typeren met woorden als: (relatieve) autonomie, vernieuwing en verantwoording. Dat betekent een niet-aflatend proces van reflectie, bezinning en evaluatie: Doen we de goede dingen? Doen we de (goede) dingen goed? Dit schoolplan wil hierin een wezenlijke bijdrage leveren. Directie basisschool St-Martinus Christine Mertens Mei

4 1.Inleiding Dit is het vijfde schoolplan zoals bedoeld in artikel 10 en 12 van de Wet op het Primair Onderwijs dat wij opgesteld hebben. Dit schoolplan geldt voor de jaren 2015 tot en met Karakter, doel en functies Zoals in het wetsvoorstel omschreven, is dit plan vooral een beleidsplan voor de middellange termijn. Tevens vormt het de basis voor het jaarlijks op te stellen jaarplan, waarin de operationele planning verwoord is. Een planningsdocument waarin grote lijnen geschetst wordt hoe de school zich verder denkt te gaan ontwikkelen, uitgaande van de eigen visie op onderwijs (zie H.2.1) die daarvoor de richting dient aan te geven. Met behulp van dit plan wil de school die ontwikkeling sturen en coördineren zonder dat dit plan een blauwdruk levert en/of een keurslijf gaat worden. Het moet ook een werkdocument gaan worden dat leeft bij de betrokkenen. Een document dat regelmatig geraadpleegd wordt en dat ook tussentijds en jaarlijks gebruikt gaat worden voor evaluaties. Daarom is het geen heel uitgebreid en dik document geworden. Het is beknopt, kernachtig met heldere visie-uitspraken en duidelijk geformuleerde beleidsvoornemens, leesbaar en handzaam, kort maar krachtig. Een duidelijk routeboek, zodat voor alle betrokkenen helder is welke richting de school op wil en hoe zij dat in grote lijnen op termijn denkt te bereiken. Dit betekent in onze visie tevens dat uitvoerige beschrijvingen van de bestaande situatie, bestaand beleid geen deel uitmaken van dit plan. Daartoe gebruiken wij andere documenten. Voor een beschrijving van het onderwijs, zoals de school dat op dit ogenblik biedt, verwijzen wij naar het Bashandboek. Voor bestaand beleid verwijzen wij naar onze schoolgids, ons schoolvademecum en ons jaarplan waarin de steady state van onze organisatie staat beschreven. Deze document(en) zijn nog in ontwikkeling en zullen dat in feite altijd blijven omdat nieuwe inzichten, afspraken en/of activiteiten daarin steeds zullen worden opgenomen op het moment dat een en ander daadwerkelijk in onze organisatie is geïncorporeerd. Soms verdwijnen daardoor andere beschrijvingen van gedrag, afspraken en/of activiteiten. Hoewel we in de afgelopen vier jaar hard bezig zijn geweest met deze borging is een en ander nog niet compleet en nog in ontwikkeling. Daardoor staan sommige afspraken en activiteiten nog steeds in andere documenten. We streven ernaar om een en ander in de komende vier jaar helemaal op orde te krijgen. In dit plan zullen dus vooral beleidsvoornemens weggezet worden in een tijdpad van vier jaar en gerelateerd worden aan een algemene visie op onderwijs. Het beleid zal in het kader van kwaliteitszorg staan omschreven. In dat kader, en zo is het ook bedoeld in de wet is dit stuk een instrument in het kader van kwaliteitszorg. En dan met name in het kader van kwaliteitsverbetering. Dit document heeft een duidelijke ontwikkelfunctie. Kwaliteitsbepaling, - onderzoek en -borging komen er wel in aan de orde, maar worden met andere instrumenten uitgevoerd. Het schoolplan is dus een instrument in het kader van kwaliteitsverbetering. Een laatste opmerking betreft het integrale karakter van dit schoolplan. Er is 2

5 naar gestreefd om de beleidsvoornemens zoveel mogelijk in samenhang met elkaar in de tijd weg te zetten en te beschrijven. Ook is steeds aandacht besteed aan de diverse aspecten die een bepaald beleidsvoornemen bezit en de implicaties die het voornemen heeft voor de diverse andere beleidsterreinen waarop het speelt en waar het mee te maken heeft. Daarnaast vormt dit schoolplan één geheel, waarbij hoofdstuk 2 fungeert als culminatiepunt, waarin onderwijskundig beleid, personeelsbeleid voor zover dat bijdraagt aan de ontwikkeling en uitvoering van het onderwijskundig beleid en het beleid voor de bewaking en verbetering van de kwaliteit van het onderwijs (artikel 12, lid 1 van de WPO) samengebracht zijn onder de overkoepelende paraplu van het kwaliteitsbeleid in een systeem van kwaliteitszorg. Tenslotte: dit schoolplan is in eerste instantie een intern document; dit wil zeggen dat het het interne proces van kwaliteitszorg en dan met name kwaliteitsverbetering dient aan te sturen en te coördineren. Daartoe hebben wij de eerst betrokkenen, namelijk het team van leerkrachten, heel nadrukkelijk betrokken bij de opstelling van dit schoolplan. Immers zij zijn ook de eerstverantwoordelijken voor de uitvoering ervan. Zij staan er voor de volle honderd procent achter en het geheel zien zij als realistisch en haalbaar binnen de mogelijkheden van onze school. In tweede instantie willen wij als school met dit plan ook duidelijk maken aan de andere betrokkenen bij onze school onder andere de inspectie welke activiteiten wij ons hebben voorgenomen om ons onderwijs nog beter te maken dan het al is. 1.2 Procedure Het schoolplan wordt om de vier jaar bijgesteld. Een en ander betekent voor de toekomst dat steeds minimaal een jaar voor de indiening van een nieuw schoolplan zal moeten worden begonnen met de opstelling ervan. Dus voor het eerst weer in augustus 2018, zodat in augustus 2019 het plan voor de jaren 2019 tot 2023 ingediend kan worden bij de inspectie. Bij de opstelling van een nieuw schoolplan zal steeds begonnen worden met een uitvoerige analyse van zowel de externe als de interne situatie. Deze analyses zijn in principe een globale bepaling van de kwaliteit op dat moment en genereren tevens een aantal beleidsopties daar waar de gewenste kwaliteit nog niet is bereikt. Daaruit zullen vervolgens keuzes worden gemaakt en deze zullen daarna in een realistisch tijdpad worden uitgezet. Jaarlijks zullen wij aan het einde van het schooljaar in mei of juni een grondige en uitgebreide evaluatie maken van de tot op dat moment voorgenomen beleidsvoornemens. Wat is helemaal volgens plan verlopen, wat is nog blijven liggen en welke zaken dienen meegenomen te worden naar het volgend cursusjaar? Op basis van deze evaluatie en het beschrevene in het schoolplan wordt ieder jaar een nieuw jaarplan opgesteld waarin in operationele termen de beleidsvoornemens voor dat jaar staan uitgewerkt. Naast het jaarplan leveren wij ook een activiteitenplan aan waarin wij de formatie zoals wij die hebben ingevuld zal worden weergeven. Ook van de evaluatie stellen wij een verslag op dat samen met een verslag van de andere vermeldenswaardige gebeurtenissen het jaarverslag vormt. Beide documenten (jaarverslag/jaarplan) zullen dus jaarlijks worden opgesteld en vervolgens ter informatie worden aangeboden aan bestuur, MR 3

6 en inspectie om hen zodoende op de hoogte te houden van de ontwikkeling van de school en de eventuele aanpassingen in de middellange termijnplanning (zie artikel 16, lid 3 van de WPO). 1.3 Vooruitblik Naast de inleiding met daarin informatie over karakter, doel en functies van het schoolplan en de procedure van totstandkoming en het werken ermee bestaat dit schoolplan uit een beschrijving van het beleid op het gebied van kwaliteitszorg dat als de overkoepelende paraplu functioneert voor al het overige (hoofdstuk 2), een korte beschrijving/typering van de uitgangspositie van de school en de situatie waarin deze zich bevindt met een analyse van de kansen en bedreigingen, sterke en zwakke punten en de beleidsmogelijkheden die daaruit voortkomen (hoofdstuk 3) en een korte opsomming van de beleidsvoornemens, weggezet in de tijd, op de diverse beleidsterreinen waaraan de school zich heeft voorgenomen te gaan werken als explicitering van de keuzes en prioriteiten die de school heeft gemaakt uit de beleidsmogelijkheden (hoofdstuk 4). Dit jaar zijn voor het eerst een hoofdstuk over Passend Onderwijs, Personeelsbeleid en Financieel beleid toegevoegd. Afgesloten wordt met een overzicht van methodes. SCHOOLPLAN 1 e jaar 2 e jaar 3 e jaar 4 e jaar jaarplan jaarverslag jaarplan schoolgids jaarverslag jaarplan schoolvademecum schoolgids jaarverslag jaarplan schoolvademecum schoolgids jaarverslag schoolvademecum schoolgids Schoolvademecum 4

7 2. Kwaliteitsbeleid 2.1 Algemeen Dit hoofdstuk in combinatie met hoofdstuk 4 bevat de kern van dit schoolplan. Dat is naar onze mening ook de bedoeling van de wet waarin een en ander geregeld is en die niet voor niets in de wandelgangen kwaliteitswet wordt genoemd. Het is eveneens in overeenstemming met de kanttekening van de Onderwijsraad bij het voorstel van wet dat een en ander diende te regelen en waar wij ons volledig in kunnen vinden en waarvan wij bij het opstellen van dit schoolplan dankbaar gebruik hebben gemaakt. De Onderwijsraad vond het onderscheid dat in eerste instantie gemaakt werd tussen onderwijskundig beleid, personeelsbeleid en kwaliteitsbeleid kunstmatig. Men vond dat het onderwijskundig en personeelsbeleid in belangrijke mate het kwaliteitsbeleid uitmaken en daar dus integraal deel van uitmaken. De wetgever heeft daarop instemmend gereageerd en deelde de mening dat het onderwijskundig beleid en personeelsbeleid in samenhang met andere aspecten het beleid met betrekking tot de kwaliteit bepalen en heeft de wet op dit punt verduidelijkt (zie art 12, lid 1 WPO). In diezelfde zin hebben wij ons schoolplan opgesteld en ingedeeld. U vindt dan ook geen aparte uitvoerige beschrijvingen van het beleid op onderwijskundig en personeelsgebied in dit plan. Deze zaken zijn volledig geïntegreerd in het kwaliteitsbeleid zoals dat in dit hoofdstuk wordt beschreven en er wordt daarbij wat het bestaande beleid betreft meestal volstaan met een beschrijving van de essentie(s) en verder verwezen naar andere documenten waarin een uitvoerige beschrijving is te vinden Kwaliteit is zoals wij weten en erkennen een subjectief en relatief begrip. De invulling die wij er als school aan wensen te geven is voor zover wij dat op dit ogenblik hebben gerealiseerd in het komende hoofdstuk beschreven. Echter dit is een proces dat in feite nooit af is of zal komen en waarbij een bepaalde cyclus steeds weer zal moeten worden doorlopen. Twee dingen willen wij hier nog kwijt over het begrip kwaliteit: het eerste is de constatering dat onderwijskwaliteit in essentie volgens ons bepaald wordt door de mensen die aan dat onderwijs vormgeven dag in dag uit, het team van leerkrachten dus. Vandaar dat onze kwaliteitszorg zich in eerste instantie op hen dient te richten. Het tweede is dat wij ons als definitie voor kwaliteit het beste kunnen vinden in een uitspraak van Jozef Kok van het PMPO: Kwaliteit is doen wat je belooft, waarbij wij voor de taak staan het beloofde te expliciteren, te concretiseren, zodat ook gecontroleerd kan worden of we doen wat we beloven. En daartoe, we zeggen het nogmaals, zal een eerste poging worden gedaan in de rest van dit hoofdstuk. In feite beschrijven de hoofdstukken 2, 3 en 4 de cyclus van kwaliteitszorg zoals die in onze school gehanteerd wordt. 5

8 Eerst wordt er beschreven wat op onze school onder kwaliteit verstaan wordt, welke kwaliteit wij wensen te behalen (gewenste situatie) en welke normen en criteria daarbij gehanteerd worden (kwaliteitsbepaling). Daarna volgt een beschrijving van de wijze waarop onderzoek wordt gedaan naar de bestaande situatie, de behaalde kwaliteit (kwaliteitsonderzoek). Vervolgens wordt kort aangegeven hoe geprobeerd wordt de kwaliteitsaspecten die achterblijven bij het gewenste niveau op een hoger peil te krijgen (kwaliteitsverbetering). De aspecten waarop dat in de komende 4 jaren gedaan gaat worden (verbeterpunten) worden vervolgens in hoofdstuk 4 nader beschreven en in de tijd weggezet. Het jaarplan dat jaarlijks wordt toegestuurd geeft een gespecificeerde planning. Tenslotte wordt ook nog beschreven hoe de bereikte en afgesproken kwaliteit geborgd, vastgelegd (kwaliteitsborging) wordt en hoe bewaakt wordt dat de bereikte en gewenste kwaliteit gehandhaafd wordt (kwaliteitsbewaking). In algemene zin is ook nog iets te vertellen over de soort kwaliteitszorg die wij nastreven op kortere en wat langere termijn. Bij aanvang in 1999 was onze kwaliteitszorg nog te typeren als grotendeels losjes gekoppeld. Hetgeen wil zeggen dat in principe ieder zijn/haar eigen kwaliteitsnormen vaststelde en aanhield centrale aansturing en overzicht daarbij ontbraken voor het grootste gedeelte. Wij hebben daar in de afgelopen jaren verandering in aangebracht door een en ander, aangezet vanuit de directie, meer systematisch aan te pakken door het inzetten van een aantal instrumenten waarmee de kwaliteit onderzocht, verbeterd en bewaakt kan worden, nadat wij eerst die kwaliteit in algemene zin bepaald hadden en in de vorm van een visie op onderwijs en daarna ook wat specifieker door op deelgebieden die zich daarvoor lenen aan te geven welke normen en criteria we concreet voor die kwaliteitsbepaling hanteren. Dit wordt ook wel beheersingsgerichte kwaliteitszorg genoemd. Uiteindelijk streven we ernaar om onze kwaliteitszorg een innovatief karakter te laten verkrijgen. Dat wil zeggen dat we een lerende organisatie willen worden die het eigen lerend vermogen continu vergroot door probleemgestuurd te leren, op planmatige wijze, door met en van elkaar te leren door onder andere voldoende tijd uit te trekken voor reflectie op het eigen handelen en gericht op competentievergroting op zowel individueel als schoolniveau. Het gaat ons in wezen om het realiseren van onze missie en visie, onze collectieve ambitie, ons onderwijskundig beleid door dit enerzijds zo optimaal mogelijk af te stemmen op ons personeelsbeleid, organisatiebeleid en materieel/financieel beleid (verticale afstemming) en anderzijds door de horizontale afstemming tussen de verschillende aspecten van personeelsbeleid, organisatiebeleid en financieel/materieel beleid. Dit betreft in essentie de inzet van de middelen menskracht (human capital), tijd en geld als onmisbare voorwaarden om uiteindelijk onze doelen te bereiken, waarbij het accent heel nadrukkelijk ligt op de inzet en ontwikkeling van en de zorg voor het personeel. 6

9 2.2 Bepalen van de kwaliteit Wanneer je aan kwaliteitszorg wilt gaan doen, en in feite doen we dat al jaren, dan zul je als eerste stap moeten bepalen welke kwaliteit je na wilt streven. De kwaliteitsbepaling in idealistische zin. Voor een gedeelte maken we datgene wat we daarin aangeven al waar, voor een ander gedeelte is dat nog geen realiteit, maar wel streefdoelen, intenties waarnaar we steeds op weg zijn. Allereerst wordt de kwaliteit die wij nastreven bepaald door de missie en visie van het bevoegd gezag, de Stichting Kindante. Missie, visie en strategische speerpunten van Kindante Op een tweedaagse bijeenkomst in oktober 2014 is in gezamenlijk overleg tussen het College van Bestuur van Kindante, de Stichting waartoe onze school behoort, en alle directeuren de strategische agenda vastgesteld voor de komende periode van vier jaar. Die strategische agenda vormt de leidraad voor het handelen van zowel het bestuur als de individuele scholen op tactisch en operationeel niveau. Uitgangspunt en richtpunt voor die strategische agenda zijn de, eveneens in gezamenlijk overleg vastgestelde, missie en visie van Kindante. Onze eigen missie en visie in de vorm van het schoolprofiel is dan ook een nadere schoolspecifieke invulling van de missie, visie en het DNA van Kindante en haar strategische speerpunten. Inleiding Kindante is een onderwijsstichting die onderwijs verzorgt op 44 scholen voor basisonderwijs, speciaal basisonderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs in de gemeenten Beek, Echt-Susteren, Maasgouw, Schinnen, Sittard-Geleen en Stein. De stichting kent de volgende denominaties: katholiek, openbaar, protestantschristelijk en algemeen bijzonder. Al die scholen hebben samen bijna 9600 leerlingen. Bij de stichting werken bijna 1000 mensen. Kindante is ontstaan uit een fusie tussen FOCUS en prooses en bestaat sinds 1 januari Missie en visie Kindante beschikt over een strategisch beleidsplan en een besturingsfilosofie. Hierin staat de missie en visie van Kindante beschreven, de ambities en speerpunten van beleid. De kern van de missie van Kindante is: Het kind staat voorop! Leren leren en leren leven staat daarbij centraal. Dat doen wij door het ontdekken, ontwikkelen, samenbrengen, inzetten en benutten van talenten! De kern van de visie van Kindante is: Wij geven richting en bieden ruimte! Vertaald naar strategische speerpunten onderwijs betekent dit: We maken onderwijs op een eigentijdse, toekomstgerichte en herkenbare manier passend op de onderwijs- en ontwikkelbehoeften van kinderen en gaan uit van gelijkwaardigheid en erkende ongelijkheid; 7

10 We gaan verbindingen aan met mensen binnen en partners buiten Kindante om onze missie te verwezenlijken; We dragen bij aan duurzame en kwalitatief hoogwaardige infrastructuren van voorzieningen waardoor kinderen zich kunnen ontwikkelen tot waardevolle burgers; We leren binnen en buiten de grenzen van onze eigen organisatie-eenheid op een positief kritische en onderzoekende wijze. De missie en visie van Kindante is overkoepelend voor de scholen; de missievisie van de school is een afgeleide van de missie-visie van de stichting. Daarbij is er ruimte voor de couleur locale van elke school. DNA Kindante Bij deze missie en visie heeft Kindante voor iedere medewerker het volgende gewenste gedrag gedefinieerd. Als Kindante medewerker ben ik mensgericht stimulerend. Ik ben oprecht geïnteresseerd in - en nieuwsgierig naar de mens en omgeving. Ik doe dit op een inspirerende en enthousiasmerende wijze; Als Kindante medewerker ben ik professioneel relatiegericht gebaseerd op openheid en transparantie. Te allen tijde wil ik uitleggen wat ik doe en waarom ik het doe. Loyaal denkend en handelend in samenhang, gericht op de doelstellingen die Kindante zich stelt. De samenwerking met anderen is primair gericht op de meerwaarde voor de leerlingen; Als Kindantemedewerker werk ik prestatie- en taakgericht aan de opdracht die Kindante zich stelt met realistische doelen op basis van zelfsturing. Ik doe dat vanuit mijn verantwoordelijkheid behorende bij mijn functie of taak, met realistische doelen op basis van zelfsturing; Als medewerker ben ik in de Kindante-organisatie gericht op zelfactualisatie. Ik stel kwaliteit boven kwantiteit, laat een continue lerende houding zien in een steeds veranderende maatschappij. Ik haal voldoening uit mijn werk. Speerpunten Kindante in relatie met de schoolontwikkeling Voor onze school zijn per resultaatgebied de volgende aandachtspunten (verbeterpunten) van belang zijn: Speerpunten Kindante Hedendaags en toekomstgericht onderwijs Verbeter- en of aandachtspunten voor onze school zijn: zie Meerjarenplanning Voornemens uit de clusters 21 th Century Skills (Sociale en culturele vaardigheden, Probleem oplossend vermogen, ICT geletterdheid, Kritisch denken en Creativiteit), Passend 8

11 Onderwijs, Taal / Lezen en Rekenen Relatie school en omgeving (samenwerking met ketenpartners, afstemming op kenmerken van de leerlingenpopulatie) Talentontwikkeling van alle medewerkers (zicht op teamsamenstelling, samenwerking en afstemming rond personeel in het regionale cluster, mobiliteit) DNA profiel Kindante Clustering van scholen (indien van toepassing) Cyclische manier van werken op alle niveaus, inzet strategische BOB-cyclus Gebruik en inzet van expertisecentrum KindanteKwadrant (ondersteuning en professionalisering) Voornemens uit de clusters Passend Onderwijs, Schoolklimaat en Beleid en Organisatie Voornemens uit het cluster Professionele Cultuur Voornemens uit alle clusters m.u.v. Beleid en Organisatie N.v.t. Voornemens uit het cluster Beleid en Organisatie Voornemens uit het cluster Passend Onderwijs Onze visie en het schoolprofiel waarin we in 2011 verwoord hebben welke zaken voor ons essentieel zijn en waarin wij ons willen onderscheiden, hebben we eind 2014 kritisch doorgenomen en daar waar nodig aangepast aan de huidige stand van zaken. Onze missie, visie en het schoolprofiel vormen voor ons de collectieve ambitie, het gewenste toekomstbeeld waar we voor staan en waar we voor gaan en waarvan we bepaalde aspecten reeds waarmaken in de praktijk en waaraan we de komende jaren, te beginnen in de komende periode van vier jaar tot aan het volgende schoolplan, willen gaan werken om dat steeds meer te realiseren. Onze missie: UW KIND, OOK ONZE ZORG. Onze visie: 1. Wij vinden het belangrijk dat kinderen en leerkrachten met plezier naar school komen. Welbevinden en veiligheid staat hoog in ons vaandel en zien wij als eerste voorwaarden om te kunnen leren. Dit kan alleen in een warm pedagogisch klimaat gekenmerkt door respect, rust, regelmaat, geborgenheid, rechtvaardigheid, betrokkenheid en structuur waarbij we duidelijke omgangsregels hanteren; 2. Wij stemmen ons handelen af op de leerbehoeften, leerstijlen en mogelijkheden van de leerlingen en maken daar waar mogelijk gebruik van deze verschillen. Wij werken daarbij handelingsgericht en geven instructie op drie niveaus; 3. Wij bevorderen dat leerlingen op een doelmatige wijze leren samen te werken; 4. Wij bevorderen dat leerlingen actief betrokken zijn bij het leerproces en hanteren binnen de lessen werkvormen die de leerlingen activeren. Daarbij stimuleren we de ontwikkeling van de zelfstandigheid, het nemen van eigen verantwoordelijkheid en het leren leren ; 9

12 5. Ons onderwijsaanbod is eigentijds en onderwijskundig verantwoord. Zowel de cognitieve(hoofd, weten en kennen), sociaal emotionele(hart, voelen) als creatief musische(handen, doen) ontwikkeling worden ermee ondersteund en bevorderd;als teamleden communiceren en gaan wij op een positieve, open en respectvolle manier met elkaar om waarbij we elkaar zoveel mogelijk proberen te ondersteunen, aan te vullen en te stimuleren; 6. Wij werken daarbij zo optimaal mogelijk samen waarbij we gebruik maken van elkaars kwaliteiten en specialismen en rekening houdend met elkaars mogelijkheden en beperkingen; 7. Wij werken continu aan de bevordering van onze deskundigheid als leerkrachten waarbij samen leren en werken voorop staan; 8. Wij beschouwen ouders als partners in onderwijs en opvoeding waarbij we de ouders beschouwen als eerstverantwoordelijken voor de opvoeding en onszelf voor het onderwijs. Schoolprofiel Basisschool St. Martinus, Beek: een Kwaliteitsschool Leerkrachtkwaliteiten Algemeen: Wij zijn als school uit op maximale prestaties van elk kind op zijn of haar niveau. Daartoe zijn er aan onze school naast de groepsleerkrachten een aantal medewerkers verbonden die op hun gebied gekwalificeerd zijn. Zij hebben allen een specialisme dat er samen met de inzet van de groepsleerkrachten voor zorgt dat we kinderen de zorg en begeleiding kunnen bieden die ze nodig hebben om zich optimaal te ontwikkelen. Ook de directeur is gekwalificeerd en is net als alle andere medewerkers een leven lang lerend. Ons zorgsysteem is goed ontwikkeld en biedt zowel in preventieve zin als op curatief gebied veel ondersteuning. We werken handelings- en opbrengstgericht. In het bijzonder: Alle leerkrachten hebben als basishouding hoge verwachtingen van kinderen. Zij zijn steeds doelgericht bezig, zowel wat betreft de enkele les als op de langere termijn. Zij leggen zich toe op vooraf overeengekomen resultaatverplichtingen en houden regelmatig bij of zij nog op koers liggen. Ze beschikken over een zich steeds uitbreidend pedagogisch en didactisch handelingsrepertoire waarmee ze kunnen sturen en bijsturen indien noodzakelijk. De basisvaardigheden en kennis op het gebied van adaptief onderwijs zijn zij allen meester door onze deelname aan het BAS-project (Bouwen aan een adaptieve School). Zij zorgen voor veel structuur en daardoor veiligheid, zodat de voorwaarden om te leren voor kinderen optimaal zijn. Op het gebied van hoogbegaafdheid, taal/lezen in combinatie met dyslexie en autisme wil de school in het kader van passend onderwijs steeds meer expertise gaan ontwikkelen. Schoolcultuur: Er is sprake van veel structuur in de zin van duidelijke regels en afspraken. Dit dient ervoor om een klimaat te scheppen waar kinderen, medewerkers en ouders zich veilig voelen en weten, waardoor de voorwaarden om te leren optimaal zijn. De school is gemakkelijk toegankelijk voor ouders, zij is en wil laagdrempelig zijn. Ook werken alle betrokkenen samen waar dat maar kan, zodat er sprake is van een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de optimale ontwikkeling van elk kind en het behalen van hoge opbrengsten. Daarbij communiceren de medewerkers op open en professionele wijze met elkaar, de leerlingen, ouders en andere betrokkenen. Ook is er ruimte voor sfeer en gezelligheid en worden er regelmatig successen gevierd en bijzondere 10

13 gebeurtenissen. Samenwerkingspartners: De ouders zijn de belangrijkste samenwerkingspartners van de school. Alleen samen met hen kan gezorgd worden voor de optimale ontwikkeling van hun kind(eren), waarbij de verantwoordelijkheden duidelijk zijn verdeeld. Ook wordt door hen op allerlei gebied ondersteuning geboden (als computerouder, bij de creamiddagen, bij vieringen enz.). Daarnaast is er een scala aan instanties en individuen waarmee geregeld of incidenteel contact is ter ondersteuning van een zo optimaal mogelijk aanbod aan de leerlingen, dat leidt tot optimale opbrengsten. Ook met de peuterspeelzaal en voor- en naschoolse opvang is regelmatig overleg. Er wordt veel aandacht en tijd besteed aan de aanmelding van kinderen, opdat de wederzijdse verwachtingen zo expliciet mogelijk zijn. Daarnaast bestaan er allerlei mogelijkheden om contact te hebben en houden met de schoolleiding en de leerkrachten, ook via nieuwe media. Eindprofiel van de leerling: Voor leerlingen die onze school verlaten streven we ernaar dat zij optimaal voorbereid zijn op het vervolgonderwijs dat zij gaan volgen. Zij zijn zich goed bewust van hun mogelijkheden en beperkingen. Ze zijn zelfstandig, kunnen hun werk goed plannen en zijn bekend met structuur. Ze kennen hun eigen verantwoordelijkheid en durven initiatief te tonen. Ze zijn sociaal, respectvol en betrokken bij de maatschappij. Ze zijn trots op wat ze bereikt hebben en kijken met vertrouwen naar de toekomst. Ook na het verlaten van onze school houden de leerkrachten van groep 8 contact met het vervolgonderwijs om te vernemen of een leerling het juiste advies heeft gekregen en aardt in de nieuwe school. Inrichting Gebouw, lokalen en plein: De opzet van het gebouw is ruimtelijk. Er zijn mogelijkheden om ook buiten de klaslokalen leerlingen individueel of in kleine groepjes te laten werken, met inzet van ICT als hulpmiddel. De inrichting van het gebouw is overzichtelijk doordat het onderverdeeld is in clusters voor onder-, midden- en bovenbouw. Het geheel maakt een gestructureerde, vriendelijke en veilige indruk. Er zijn uitdagende en gesplitste speelplaatsen met veel groen. Er wordt in de aparte clusters overgebleven. Hoogtepunten: Belangrijke momenten zijn onder andere het podiumfeest, waaraan alle groepen een bijdrage leveren, Sint Maarten, het schoolfeest en andere gezamenlijke vieringen. Een ander hoogtepunt vormt het afscheid van de leerlingen van groep 8. Dan wordt gevierd wat er allemaal bereikt is op allerlei vlak in acht jaar. De kinderen laten dat op hun manier zien, waarbij ze gebruik maken van hun specifieke en unieke kwaliteiten. ICT Met de snelle ontwikkelingen in de wereld om ons heen is het van belang dat onze kinderen leren hoe om te gaan met de vele vormen van Media en bronnen. Hierbij is de rol van de leerkracht van groot belang. Wij willen de kinderen leren om bewust om te gaan met ICT in al zijn vormen. Doel hierbij is een bewustwording van de gevolgen van media in ons leven en een goede inzet van deze middelen, denk ook aan Mediawijsheid. Hierbij willen we ook kijken naar de inzet van hulpmiddelen; methodegebonden software, hulpmiddelen voor dyslexie en het kunnen werken met , Powerpoint, Inspiration, Word. Dit alles kan worden gerealiseerd in een goede omgeving op school en thuis. De school 11

14 beschikt sinds januari 2015 over een vernieuwde frisse website. Deze site geeft informatie aan derden en is het uithangbord van onze school. Ouders en andere belangstellenden kunnen via deze site een blik in de groepen werpen. De activiteiten welke in de groep plaatsvinden worden hier geplaatst. Zo ontstaat er een actueel beeld van hetgeen in de groep gebeurt. Versie ; aangepast op grond van teambijeenkomst plus overleg met MT op Voor het personeelsbeleid is dit nader uitgewerkt in de doelen en uitgangspunten die beschreven staan in het personeelsbeleidsplan op bestuursniveau. Voor wat betreft leerlingenzorg hebben wij ons geconformeerd aan de standaarden en ijkpunten zoals vermeld in het ondersteuningsplan van het Samenwerkingsverband. Daarnaast wordt de kwaliteit in fundamentele zin bepaald door de doelen en uitgangspunten zoals verwoord in artikel 8 van de wet op het Primair Onderwijs, de leden 1 t/m 4 en 6 en 7. Verder spelen hierbij ook de kerndoelen (art. 9, lid 5 en 6 WPO) een rol. Deze doelen zijn voor ons de doelen in algemene zin die wij met ons onderwijs nastreven. Dit proberen wij onder andere te bewerkstelligen door methodes en materialen te hanteren die up-to-date zijn en daarmee dekkend zijn voor de kerndoelen op de betreffende vak- en vormingsgebieden. Ons methodebestand hebben we in de afgelopen jaren successievelijk vernieuwd zodat het naar onze mening op dit moment up to date is (zie methodeoverzicht, bijlage 1). We streven ernaar om dit te continueren en waar nodig uit te bouwen (zie planning vervanging methodisch materiaal, bijlage zoveel), want wij beseffen ons dat wanneer dit allemaal gerealiseerd is, we weer van voren af aan kunnen beginnen met die methodes die dan weer aan vervanging toe zijn. Ook de nieuw ontwikkelde referentieniveaus Rekenen en Taal beschouwen wij als kwaliteitsnormen op het gebied van de opbrengsten waarnaar wij streven. Ook de inspectiestandaarden in het kader van het integraal schooltoezicht, de dertien onderscheiden domeinen met hun indicatoren beschouwen en hanteren wij als school als kwaliteitsbepaling in idealistische zin, kwaliteit waarnaar wij streven en die wij successievelijk een concrete en school specifieke invulling willen gaan geven. Ook de wet BIO en de SBL competenties functioneert/functioneren op het niveau van de competenties voor leerkrachten als zodanig. We gebruiken het wel als ideaal waaraan wij ons spiegelen en waarmee wij op onderdelen die voor ons belangrijk zijn een stapje verder proberen te komen. Voor de schoolleider maken we daartoe gebruik van het beroepsregister van de NSA, waarin wij ons als directeuren hebben laten inschrijven. Wat betreft het organisatiebeleid zijn de uitgangspunten van het formatiebeleid en taakbeleid richtinggevend en voor het financieel/materieel beleid de begrotingsregels en de bovenschoolse aangaande Lumpsum. 2.3 Kwaliteitsonderzoek Als logische volgende stap in onze kwaliteitszorgcyclus onderzoeken we vervolgens hoever de op dat ogenblik geconstateerde stand van zaken (nog) afwijkt van de gewenste situatie, met andere woorden wat de discrepantie is 12

15 tussen ideaal en werkelijkheid. We gebruiken daarvoor een aantal instrumenten die verschillen in reikwijdte, de objecten waarop ze zich richten en de frequentie waarin we ze gebruiken. We zullen ze hieronder opsommen en kort aangeven hoe we ze inzetten, waarop ze zich richten en met welke frequentie we dat doen. Instrumenten in het kader van de opstelling van het schoolplan (vierjaarlijks) Eenmaal in de vier jaar, in het jaar voorafgaande aan de hernieuwde vaststelling van het schoolplan, nemen wij een algemene schooldiagnose af (dit keer met de Kwaliteitsvragenlijsten van Beekveld en Terpstra). Met behulp van de schooldiagnose die sterke en zwakke kanten van de interne situatie blootlegt in combinatie met een externe analyse die de kansen en bedreigingen inventariseert verzamelen we een x-aantal mogelijke beleidsvoornemens (beleidsopties) waaruit we vervolgens keuzes maken en waarin we prioriteiten stellen om zodoende te komen tot een nieuwe middellange termijnplanning voor de komende vier jaar. Een ander middel dat we tweejaarlijks inzetten, is de ouderenquête. Omdat we graag willen weten wat het oordeel is van de ouders over onze school willen we hen door middel van een enquête vragen naar hun mening. Ook van deze gegevens zullen we gebruik maken bij de hernieuwde vaststelling van ons schoolplan. Het zogenaamde inspectiebezoek is een ander instrument waarmee relatieve buitenstaanders van buitenaf naar onze school kijken waarvan we graag gebruikmaken. Omdat het echter moeilijk te voorspellen is wanneer dat bezoek in welke vorm dan ook plaats zal vinden, is het niet altijd mogelijk de gegevens direct in te zetten bij onze meerjarenplanning. We zullen echter bij de opstelling van een schoolplan altijd ook gebruikmaken van de resultaten van het meest recente onderzoek. Tussentijds kan het ons helpen bij de concrete invulling van de beleidsvoornemens voor het eerstkomende jaar in de vorm van het zogenaamde jaarplan, wanneer een en ander past in de planning die we ons voor hadden genomen. In principe wijken we daar alleen vanaf, dan nadat gebleken is dat een en ander onontkoombaar is. Uiteindelijk is ons door de overheid als school gevraagd zelf ons beleid uit te stippelen voor een periode van vier jaar en aan die keuzes wensen we ons in principe te houden. Instrumenten in het kader van de realisering van verbetertrajecten (jaarlijks) Een instrument dat tussentijds jaarlijks wordt ingezet om de stand van zaken op te nemen is de jaarlijkse evaluatie. Op een gestructureerde en systematische wijze wordt dan steeds bekeken hoe het met de voornemens van dat afgelopen cursusjaar is verlopen. Wat is helemaal afgerond, wat nog maar gedeeltelijk en eventueel helemaal niet. Op grond van deze evaluatie wordt zo nodig de middellange termijnplanning bijgesteld en het nieuwe jaarplan met de operationele planning voor het komende cursusjaar opgesteld. Daarnaast hanteert de school nog een aantal instrumenten die frequenter worden ingezet. Deze instrumenten kennen bijna allemaal naast het onderzoeksaspect nog andere facetten. Vandaar dat enkele ook terug te vinden 13

16 zijn in de fases verbetering en bewaking. Hier gaat het echter om hun onderzoeksaspect en als zodanig zullen we ze hieronder ook kort bespreken. Het voortgangsgesprek wordt jaarlijks gehouden volgens een daartoe aan het begin van het jaar opgesteld rooster. Zowel de medewerker als de leidinggevende kan gesprekspunten inbrengen. Een gedeelte van het gesprek wordt steeds ingeruimd om ervaren problemen met het dagelijks werk te verkennen en uit te diepen Klassenbezoeken al of niet gecombineerd met video-opnames worden tweemaal per jaar afgelegd in iedere groep door de directeur en/of de interne begeleider om zodoende een goed zicht te krijgen op het onderwijsgedrag van de leerkracht. Meestal wordt het bezoek gekoppeld aan een actueel veranderingsonderwerp. Altijd is vooraf aan de leerkracht bekend waarnaar wordt gekeken en waarop wordt gelet Ook zelf kan de betrokken leerkracht punten aangeven waarop hij/zij feedback wil hebben. Deze beide instrumenten hebben als onderzoeksobject heel expliciet de leerkracht en zijn functioneren. Een wat informeler maar ook zeer waardevol instrument dat wij als school gebruiken om de vinger aan de pols te houden is het zogenaamde management by walking and talking around. Minstens tweemaal per week wordt structureel tijd gebruikt om ogen en oren goed de kost te geven in de wandelgangen. Naast onderzoeksinstrument waarmee allerlei informele signalen kunnen worden opgevangen is dit middel ook een heel waardevol en zinvol aspect van personeelszorg. Immers individuele aandacht doet een ieder op zijn tijd goed. Een onderzoeksinstrumentarium, in eerste instantie gericht op de leerlingresultaten is ons toetsingsinstrumentarium. Naast de methodegebonden toetsen nemen we periodiek op een aantal vak- en vormingsgebieden ook zogenaamde methode-onafhankelijke toetsen af waarmee we een zo volledig en objectief beeld trachten te krijgen en te houden van de ontwikkeling van de leerlingen. Deze toetsgegevens worden tweemaal per jaar besproken in een zogenaamde groeps- en leerlingbespreking tussen leerkracht en IB er waar besproken wordt wat de stand van zaken op groeps- en individueel niveau is en welke vervolgstappen op grond van die signalering eventueel noodzakelijk of gewenst zijn. Op schoolniveau functioneren de schoolprofielen en trendanalyses voor de verschillende vak- en vormingsgebieden als instrumenten waaruit geleerd kan worden. Ook de CITO entree- en eindtoets kunnen als zodanig gebruikt worden. Een activiteit die slechts incidenteel plaats zal vinden, maar wel heel waardevolle informatie op kan leveren is het exit-interview. Met een vertrekkende medewerker vindt een gesprek plaats waarin hij/zij openhartig aan kan geven wat hij/zij als de sterke, maar ook de zwakke punten van de organisatie heeft ervaren. De inzet van de middelen tijd en geld worden tussentijds onderzocht aan de hand van het klassenboek/logboek waarin de leerkracht zijn/haar planning bijhoudt en de rapportages van de besteding van de diverse budgetten door het onderwijsbureau, uiteindelijk resulterend in de jaarafrekening waaruit duidelijk wordt of de begrote bedragen realistisch waren ingeschat of dat daar voor de volgende periode verandering in dient te worden aangebracht. Op het niveau van de organisatie en de relatie tussen bestuur en school wordt jaarlijks een monitorbezoek afgelegd door een lid van het College van Bestuur, 14

17 waarin deze zich op de hoogte stelt van de stand van zaken op een aantal vooraf afgesproken terreinen en de voortgang die daarin in de afgelopen periode is gemaakt. 2.4 Verbeteren van de kwaliteit Nadat duidelijk is geworden welke verschillen er bestaan tussen gewenste en bestaande situatie, is de volgende stap om daar dan ook wat aan te gaan doen in de zin van verbetering, verandering, aanpassing. In algemene zin kan vermeld worden dat een verandering c.q. verbetering altijd aangepakt wordt op planmatige wijze, waarbij het betreffende plan eerst besproken en vastgesteld wordt in het team. Daarbij wordt ernaar gestreefd steeds de cyclus bezinning-nadenken-beslissen-doen (leercyclus van Kolb) te doorlopen. In het verbeter-/ veranderplan wordt altijd aandacht geschonken aan het doel, de opbrengstverwachting, het plan van aanpak, de planning in de tijd, de middelen die ervoor beschikbaar zijn en de betrokkenen waaronder eventueel externe ondersteuners. Voor de coördinatie en uitvoering van die verbeter-/veranderplannen worden vaak werkgroepen samengesteld. Tenslotte kan hier ook nog eens aangegeven worden dat een aantal van deze plannen in samenhang beschreven onderdeel uitmaken van het jaarlijks op te stellen jaarplan. En dat eenmaal in de vier jaar de strategische planning op de middellange termijn (schoolplan) wordt heroverwogen en opnieuw opgesteld. De instrumenten die wij ter verbetering verder inzetten zijn velerlei. Hieronder vermelden wij de belangrijkste. Allereerst scholing. In de afgelopen jaren hebben wij fasegewijs de beschikking gekregen over een budget voor scholing dat wij heel bewust zoveel mogelijk inzetten voor scholing op teamniveau, zodat er sprake is van gezamenlijk aan en van en met elkaar leren. Voor het beleid op het gebied van scholing verwijzen wij verder naar ons ondersteuningsplan (ter inzage op school aanwezig). Essentieel daarbij is wel dat de nascholing in relatie dient te staan met het meerjarenbeleid en geen daarvan losstaande trajecten kent. Voor individuele cursussen en opleidingen(master Sen)voor zover het professionalisering betreft van specifieke functionarissen in onze organisatie (Directieleden, IB er, ICT er, specialisten op het gebied van rekenen, taal, lezen, gedrag). Een belangrijk instrument in het kader van scholing is het persoonlijk ontwikkelingsplan (ook wel kortweg pop genoemd). In dit plan worden afspraken vastgelegd tussen leidinggevende en medewerker over wat men wil gaan leren en hoe men dit wil gaan doen. Ook voortgangsgesprekken kennen een verbeteraspect in de zin dat na analyse van de ervaren problemen een aantal afspraken worden gemaakt en vastgelegd tussen leidinggevende en medewerker. Dat kunnen dan ook weer afspraken zijn die met behulp van één van de in deze paragraaf vermelde instrumenten vorm en inhoud worden gegeven. 15

18 De feedbackgesprekken naar aanleiding van de klassenbezoeken zijn eveneens instrumenten in het kader van kwaliteitsverbetering in zoverre leerkracht en IBer/leidinggevende gezamenlijk op zoek gaan naar mogelijkheden om aan de geconstateerde en ook zelf ervaren onvolkomenheden in het gedrag van de leerkracht te gaan werken. Een bijzondere vorm van feedback die wij gebruiken is de 360 graden feedback waarbij een aantal verschillende betrokkenen uit de omgeving van de medewerker elk vanuit het eigen perspectief feedback geven. Een ander middel dat hierbij ingezet wordt, is de zogenaamde collegiale consultatie. In het kader van de duurzame inzetbaarheid plant iedere leerkracht minimaal een keer per schooljaar om de lessen in een andere groep bij een collega bij te wonen. Zodoende komt men op nieuwe ideeën, krijgt men zicht op andere praktijken en gaat men hopelijk nadenken over de eigen praktijk. Een variant hierop is het bezoeken van andere scholen al of niet in de vorm van benchmarking. De reflectie naar aanleiding van de dag/weekplanning al of niet in de vorm van maatjeswerk (samen nabespreken en ook voorbereiden van bepaalde lessen) willen we ook tot de dagelijkse routine van de leerkracht gaan laten behoren. Wat is al of niet volgens plan verlopen, hoe komt dat en wat kan ik ervan leren voor de volgende keer. Uiteindelijk is het de bedoeling dat iedere leerkracht hier ook een logboek over gaat bijhouden. Ook vormen als paralleloverleg, bouwoverleg, leerling-bespreking als teamoverleg middels de incidentmethode, intervisie, begeleiding (pas)beginnende leerkrachten en coaching zijn middelen die wij op onze school inzetten ter verbetering van ons onderwijs. De speciale leerling-besprekingen tussen leerkracht en IB er uitmondend in groepsplannen/kindkaarten zijn dat eveneens, maar dan speciaal gericht op de individuele leerling. Op organisatieniveau proberen we zowel de interne als externe mobiliteit te bevorderen om onze medewerkers in beweging en daarmee in ontwikkeling te houden of weer te krijgen. Ook functiedifferentiatie en taakbeleid zijn hierbij hulpmiddelen op dit niveau. Op het niveau van de relatie tussen school en bestuur fungeert het managementcontract als verbeterinstrument. Hierin worden de afspraken met betrekking tot de resultaten die de school in de komende periode wenst te behalen en de middelen die zij daarvoor ter beschikking gesteld krijgt van het bevoegde gezag vastgelegd. Op grond daarvan gaat de schoolleiding samen met het team aan de slag. 2.5 Borging/bewaking van de kwaliteit Uiteindelijk zal het verbeterproces leiden tot een nieuw, hoger kwaliteitsniveau dat in de gegeven omstandigheden en met de gegeven middelen het hoogst haalbare is en waarvan men vindt dat acceptabel en reëel is. Dat kan uiteraard het ideaal zijn waarover we het in paragraaf 2.2 hebben gehad, maar het is ook heel goed mogelijk en waarschijnlijk dat dit het alleen maar wat dichter benadert. We noemen dit dan ook wel de kwaliteitsbepaling in realistische zin. En dit niveau moet dan ook voorlopig gehandhaafd blijven met andere woorden, dat kwaliteitsniveau moet geborgd c.q. vastgelegd en bewaakt worden, opdat op termijn niet weer opnieuw teruggevallen wordt op het oude lagere kwaliteitspeil. De realistische kwaliteitsbepaling is dus in feite een 16

19 schoolspecifieke invulling van de idealen gegeven de omstandigheden en middelen die op dat ogenblik ter beschikking staan. Dit is echter geen statisch gegeven, maar komt periodiek terug ter herijking en bijstelling naar boven (of beneden). Uiteraard wordt een en ander steeds vastgelegd in de nieuwste editie van de schoolgids. Verder is het zo dat wij afspraken die wij maken om daarmee het kwaliteitspeil in concreet gedrag (competenties), activiteiten en afspraken vast te leggen (te borgen) op dit ogenblik nog vastleggen in verscheidene documenten op verschillende plaatsen, waaronder het zorgplan waarin onze zorgstructuur staat beschreven en besluitenlijsten van diverse overlegvormen. We zijn er echter toe overgaan om alle gemaakte afspraken vast te leggen in een schoolvademecum die ter inzage aanwezig is op school. Daarnaast hanteren we het Bashandboek met de borging van de diverse cellen. Op deze manier creëren we een soort organisatiegeheugen, het gezamenlijk ontwikkelde gedachtegoed, waarop we kunnen terugvallen, waaraan we houvast kunnen hebben, waarop we elkaar kunnen aanspreken en waarmee nieuwkomers binnen onze organisatie ingewijd kunnen worden. Voor de bewaking van onze kwaliteit zetten we de volgende instrumenten in: voortgangsgesprekken voor zover er wordt herinnerd aan gemaakte afspraken waaraan men zich structureel niet houdt, andere gespreksvormen zoals het slecht nieuwsgesprek, maar ook klassenbezoeken kunnen dit bewakingsaspect hebben voor zover gekeken wordt of de leerkracht zich ook houdt aan reeds gemaakte afspraken. Ook de groeps- en leerlingbesprekingen en de gesprekken ingeroosterd over mindmap, groepsplannen, kindkaarten en groepstrendanalyse over leerling-resultaten op groepsniveau wordt een bewakingsfunctie toebedacht, in zoverre het ook impliciet het leerkrachtgedrag aan de orde kan stellen in relatie tot de groepsresultaten. Die resultaten worden ook bewaakt met behulp van de methode-onafhankelijke toetsen (zie toetskalender) in zoverre gekeken wordt of de resultaten ook overeenkomen met de landelijke normen en op het eind van de rit met de kerndoelen (Eindtoets). Een en ander wordt door middel van trendanalyses en schoolprofiel bekeken op langere termijn op zowel groeps- als schoolniveau. Ook het bijhouden van de prestaties van de leerlingen in de brugklas van het Voortgezet Onderwijs is een vorm van bewaking, met name of de door ons verstrekte adviezen ook sporen met de bevindingen van de school voor VO waarheen de leerling is vertrokken. Daarnaast kent het wat informeler managen by walking and talking around een bewakingsaspect, in zoverre er allerlei signalen mee kunnen worden opgevangen waar zaken mis gaan of dreigen te gaan en op grond waarvan onmiddellijk (zo mogelijk preventief) kan worden opgetreden. De jaarlijkse evaluatie is er om na te gaan of de verbeter-/veranderplannen ook de gewenste opbrengst hebben opgeleverd (productevaluatie) en of het allemaal gegaan is zoals afgesproken (procesevaluatie). En wat de eventuele consequenties zijn voor de planning van het daarop volgend cursusjaar. Tenslotte is er de klachtenregeling voor ouders waarmee de school signalen van buiten kan opvangen die kunnen duiden op zaken die niet goed lopen of waar medewerkers zich niet houden aan afspraken met andere woorden waar afgeweken wordt van de vastgelegde kwaliteit. 17

20 Op het niveau van de organisatie en de relatie tussen bestuur en school wordt jaarlijks een monitorbezoek afgelegd door een lid van het College van Bestuur, waarin deze zich op de hoogte stelt van de stand van zaken op een aantal vooraf afgesproken terreinen en de voortgang die daarin in de afgelopen periode is gemaakt. Wat de inzet van met name de financiële middelen betreft zijn de accountantscontrole en de goedkeuring van de jaarrekening activiteiten in het kader van bewaking. De constateringen met behulp van de diverse bewakingsinstrumenten kunnen ook leiden tot een weer in werking treden van de cyclus daar waar het afgesproken kwaliteitsniveau structureel te laag, te hoog of nog helemaal niet blijkt te zijn geformuleerd. En in feite behoort dit proces een steeds maar weer voortdurende gang van zaken te zijn waar in principe nooit een einde aan komt. 18

21 WAT (Objecten) Bepaling Onderzoek Verbetering Borging Bewaking Aanbod Kerndoelen Criteriumlijsten Methodebeoordelingen Planning vervanging (methodisch) materiaal Schoolvademecum Diverse documenten Leerlingresultaten (opbrengsten) Leerkrachten Schoolleiding School(organisatie) Totaal Normering LVS Referentieniveaus Rekenen en Taal Wet BIO Beroepsregister NSA Doelen en uitgangspunten Personeelsbeleid Akte van benoeming WPO, art. 8 en 9 IJkpunten Samen werkingsverband Methodegebonden en methodeonafhankelijke toetsen Schoolprofielen/trendanalyses/CITO entreeen eindtoets Voortgangscontrolebesprekingen Functioneringsgesprekken Klassenbezoek Nulmeting Onderwijsop-maat (leerkrachtprofiel) Klassenboek/logboek Schooldiagnose instrum. AVS Speciale leerlingbespreking Handelingsplannen Functioneringsgesprekken. Feedbackgesprekken (Na)scholing Persoonlijk OntwikkelingsPlan (POP) Collegiale Consultatie Coaching/ begeleiding leerkrachten. Dagelijkse planning en reflectie (logboek) Maatjeswerk Paralleloverleg 360 feedback Werkgroepen Schoolplan/ Jaarplan Zorgplan Notulen leerlingbespreking Schoolvademecum Digitaal dossier Dossier leerkracht BAShandboek Schoolgids Zorgplan Klassenboek Toetskalender Methodeonafhankelijke toetsen Cito Entreetoetsen Cito Eindtoets Trendanalyses /Schoolprofiel Monitoring VO Functioneringsgesprekken Klassenbezoeken Voortgangscontrolebesprekingen Jaarevaluatie Klachtenregeling Managing bij walking 19

22 Inspectie indicatoren Missie/visie (collectieve ambitie) Formatiebeleid/ taakbeleid Begrotingsregels middels Lumpsum Inspectiebezoek Ouderenquête Jaarevaluatie Collegiale visitatie Monitorbezoek Kwartaalrapportages Bouw- en teamoverleg Ll.bespreking a. teamov. Benchmarking Competentiemanagement Mobiliteit Functiedifferentiatie Taakbeleid Managementcontract Besluitenlijsten Methodenoverzicht (t.a.v. aanbod) Toetskalender (t.a.v. resultaten) Bashandboek and talking around Accountscontrole Jaarrekening Kwaliteitscontrole 20

23 3. Uitgangspositie (Waar staan wij op dit ogenblik?) 3.1 Inleiding In feite is hoofdstuk 3 een nadere verbijzondering, een concrete invulling van de fase kwaliteitsonderzoek zoals deze in hoofdstuk 2, paragraaf 3 in meer algemene zin is beschreven als noodzakelijk te zetten stap in de cyclus van kwaliteitszorg. Wij hebben met een aantal instrumenten/documenten geprobeerd een zo volledig mogelijk beeld te verkrijgen van de huidige situatie, de kwaliteit die we op dit ogenblik leveren. Daartoe hebben wij ons afgezet tegen de idealen die wij in hoofdstuk 2, paragraaf 2, kwaliteitsbepaling (in idealistische zin) hebben beschreven. Deze discrepantieanalyses hebben een aantal sterke kanten van onze school (organisatie) opgeleverd daar waar wij reeds voldoen aan het gewenste kwaliteitspeil. Dit niveau willen wij uiteraard graag handhaven en we zullen dat doen door middel van de systematiek zoals beschreven in hoofdstuk 2, paragraaf 5, kwaliteitsborging (in realistische zin) en kwaliteitsbewaking. In dit hoofdstuk richt zich onze aandacht met name op de zwakke punten, daar waar het gewenste kwaliteitspeil nog niet helemaal of helemaal niet wordt gehaald. Deze zaken zijn in principe even zo vele potentiële actiepunten, mogelijke beleidsvoornemens (beleidsopties) waar wij werk van zouden kunnen of moeten maken. Voorlopig beperken we ons tot een zo volledig mogelijke inventarisatie van deze opties in een aantal rubrieken. Met deze verzameling sluit dit hoofdstuk dan ook af. We zullen hieronder in het kort het proces beschrijven dat we hebben doorlopen om tot dit overzicht te komen. De wijze waarop we dit hebben gedaan komt ook aan de orde. In algemene zin kan hierover worden gezegd dat we dat zoveel mogelijk hebben gedaan door of te testen, of te raadplegen en zoveel mogelijk samen te creëren, gezien de belangrijkheid van dit proces en ook gezien het belang van het ontstaan van een zo groot mogelijk draagvlak binnen het team voor het uiteindelijke resultaat. Ook de beschikbare tijd heeft hierbij een rol gespeeld. Vertellen en verkopen hebben we geprobeerd te vermijden in dit proces. De eerste stap We hebben kritisch gekeken of we nog achter de bestaande tekst konden staan en daar waar nodig veranderingen en/of aanvullingen aangebracht. Immers een visie is niet voor de eeuwigheid en dient regelmatig herijkt te worden om te kijken of we het nog eens zijn over de richting waarin we ons gezamenlijk wensen te ontwikkelen. We hebben onze collectieve ambitie vertaald in een schoolprofiel om aan te geven waarin wij ons wensen te onderscheiden. De collectieve ambitie en ons schoolprofiel zijn verder bepalend geweest voor alle verdere stappen. De tweede stap betrof het verzamelen van mogelijke actiepunten, zogenoemde beleidsopties uit een aantal verschillende bronnen. Ook daarbij hebben visie en schoolprofiel weer als eerste en belangrijkste bron gefungeerd. Wat betekent die ambitie nu voor de nabije en wat verdere toekomst was de vraag die we ons stelden. Welke concrete haalbare stappen zouden we kunnen zetten om op essentiële onderdelen wat dichter bij ons ideaal te komen. Verder hebben we het oude schoolplan (welke voornemens zijn nog blijven liggen en ook nu nog de moeite waard om ten uitvoer te brengen?), de 21

24 getotaliseerde leerling-resultaten in de vorm van de CITO- eindtoets en schoolprofielen en trendanalyses, de planning vervanging (methodisch) materiaal, de resultaten van de Kwaliteitsvragenlijsten van Beekveld en Terpstra, de analyse van de leerling populatie, de SBL competenties, het schoolondersteuningsprofiel en een externe analyse gebruikt. Om in dit overzicht wat structuur aan te brengen en tevens om te voorkomen dat er dubbelingen zouden optreden (de derde stap) hebben we vervolgens de verzamelde beleidsopties gerubriceerd met behulp van de inspectiestandaarden. 22

25 4. Beleidsvoornemens (Waar willen wij naar toe?) 4.1 Inleiding Dit hoofdstuk is de nadere concrete invulling van de fase kwaliteitsverbetering uit de cyclus van kwaliteitszorg zoals in algemene zin beschreven in hoofdstuk 2, paragraaf 4. Die verbijzondering heeft gestalte gekregen in een meerjarenplanning c.q. tijdpad voor de komende vier jaren waarin de grote lijnen zijn uitgezet en in een operationalisering van de voornemens voor het eerste jaar in een jaarplan. Maar voor we zover waren, hebben we eerst gezamenlijk als team keuzes gemaakt uit de grote verzameling beleidsopties waarmee we het vorige hoofdstuk hebben afgesloten. En vervolgens hebben we de voornemens die gehandhaafd werden geprioriteerd (de vierde stap). Alle teamleden, inclusief de directie, is gevraagd op een daarvoor bestemd formulier met behulp van een kruisje aan te geven of men ervoor koos deze optie tot een voornemen te maken en indien dit het geval was aan te geven hoe belangrijk dit voornemen dan voor hem/haar was. Daarna (de vijfde stap) hebben we geturfd hoeveel keer een bepaalde keuze was gemaakt en dit in een overzicht weergegeven. Met de volgende (zesde) stap hebben we (managementteam) vervolgens geprobeerd vanuit dit overzicht van individuele keuzes en prioriteiten per beleidsoptie de algemene tendens, de grootste gemene deler te bepalen. We hebben dat gedaan door de vier verschillende kolommen een code te geven in de vorm van een letter/cijfer. Dit overzicht hebben we weer ter herkenning en erkenning aan het team voorgelegd. De zevende stap bestond uit het in volgorde van prioritering bij elkaar zetten van de uitgekozen beleidsopties, zodat in één oogopslag duidelijk was aan welke voornemens men het grootste belang hechtte, welke voornemens men de hoogste prioriteit toekende, aan welke voornemens de meerderheid het eerst zou willen gaan werken en aan welke daarna enzovoort. Vervolgens (stap 8) hebben we de hooggeprioriteerde voornemens weggezet in de tijd in de vorm van een meerjarenplanning voor de periode Dit moet niet gezien worden als een exact uitgestippelde route, een van begin tot eind georganiseerde reis, maar meer als een avontuurlijke trektocht, waarbij we wel weten waar we moeten beginnen en eindigen, maar waarbij de tussenliggende periode nog onzeker is wat betreft tijdsduur en exacte route. Het moment waarop wij als school de volgende stap(pen) kunnen zetten is volledig afhankelijk van de voortgang van het proces. Pas wanneer (een) bepaalde stap(pen) volledig (is) zijn gerealiseerd is het verantwoord de volgende te zetten. Daartoe is de jaarlijkse zorgvuldige en systematische evaluatie essentieel. Op het moment dat geconstateerd wordt dat een schooljaar niet voldoende is geweest om zaken volledig af te ronden heeft dat consequenties voor de vervolgplanning en moet deze worden aangepast. Hetzelfde geldt voor onvoorziene nieuwe ontwikkelingen. 23

26 Deze planning vormt in principe het antwoord op de wat-vraag (welke activiteiten willen we achtereenvolgens uit gaan voeren c.q. welke prestaties willen we successievelijk gaan leveren). Over de hoe-vraag (hoe gaan we dit doen, welke strategie passen we daarbij toe) zegt het nog weinig. Deze vraag wordt in ons schoolplan op twee manieren beantwoord. Allereerst op meso-niveau in de vorm van het door ons beschreven kwaliteitsbeleid in hoofdstuk 2 van dit schoolplan, waar zowel de verticale als de horizontale afstemming tussen onderwijskundig beleid enerzijds en personeelsbeleid, organisatiebeleid en financieel/materieel beleid anderzijds beschreven staan. Dit zijn in principe allemaal mogelijke instrumenten, activiteiten en middelen die ingezet kunnen worden om onze doelen te bereiken. Daarbij spelen steeds mensen (personeelsbeleid), tijd (organisatiebeleid) en geld (financieel/materieel beleid) een rol. De specifieke keuzes die uit dit arsenaal van mogelijkheden gemaakt zijn voor het realiseren van de afzonderlijke clusters van beleidsvoornemens, hebben wij vastgelegd in een operationeel plan (stap 9), die samen het jaarplan vormen. 4.2 De voornemens Meerjarenplanning Beleidsvoornemens Leerstofaanbod Kiezen en invoeren van een nieuwe Taalmethode (inclusief (werkwoord)spelling) We passen ons onderwijsaanbod aan op de leervraag van onze leerlingen Wij willen een doorgaande lijn w.b. het techniekonderwijs, gekoppeld aan de methode We willen meer aandacht voor het verbeteren van de werkhouding 21th century skills leerlingen voorbereiden op de toekomst Kiezen en invoeren van een nieuwe methode voor voortgezet technisch lezen Kiezen en invoeren van een nieuwe methode voor aanvankelijk lezen Kiezen en invoeren van een nieuwe methode voor muziek Kiezen en invoeren van een nieuwe methode voor studievaardigheden 2. Leertijd We passen leertijd bij een vak aan op het moment dat dit gewenst is 3. Pedagogisch klimaat Door het regelmatig maken van een sociogram (sociaal-emotioneel) krijgen kinderen en leerkrachten een beeld van de onderlinge verhoudingen in de groep De kinderen vullen regelmatig een OK-thermometer in zodat wij als leerkrachten snel kunnen achterhalen hoe een kind op dat moment in zijn/haar vel zit Door de inzet van coöperatieve werkvormen laten we kinderen regelmatig samenwerken Beleidsvoornemens Door de inzet van een weektaak geven we kinderen een stukje verantwoordelijkheid over hun eigen leerproces Gerichte aandacht besteden aan concentratie en werkhouding van de leerlingen 24

27 De verhouding tussen positieve en negatieve aandacht nog meer in de richting van het positieve verleggen door op zoek te gaan naar kansen om gewenst gedrag te bekrachtigen, met name als we dat niet geneigd zijn om te doen Naar mogelijkheden zoeken om in te kunnen spelen op de bewegingsdrang van kinderen (b.v. het gebruik van energizers) 4. Didactisch handelen Verdere implementatie van de rekenmethode WIG in combinatie met Met Sprongen Vooruit Optimaal leren gebruiken van de methode Nieuwsbegrip XL inclusief de woordenschattoetsen Structureel aandacht blijven besteden aan woordenschatontwikkeling binnen alle vakken Bij differentiëren ook rekening gaan houden met de leerstijl van de leerling We gaan werken op basis het beredeneerde uitstroomperspectief voor alle leerlingen vanaf groep 6 De huiswerkbegeleiding optimaliseren 5. Leerlingenzorg We hebben aandacht voor kinderen met een VVE-achtergrond Er worden groepsplannen gemaakt op het gebied van SEO en motoriek, specifiek op onderbouw We plannen jaarlijks een plenaire leerling-bespreking in, betreffende leerlingen met speciale onderwijsbehoeften We updaten onze orthotheek naar aanleiding van de gestelde groepsplannen Structureel aandacht blijven besteden aan de sociaal emotionele ontwikkeling in preventieve zin (o.a. door implementatie van SCOL) Verder gaan met het leren opstellen van en werken met groepsplannen op het gebied van de basisvaardig heden (rekenen, voorbereidend, aanvankelijk, voortgezet technisch en begrijpend lezen en spelling) Optimaliseren gebruik protocol leesproblemen en dyslexie Schoolbreed aandacht en tijd blijven besteden aan het uitvoeren van de cyclus van planmatig handelen (signaleren, analyseren, remediëren, evalueren) op het gebied van de sociaal-emotionele ontwikkeling met behulp van alle beschikbare middelen Nadenken over hoe we in de groepsbesprekingen tussen IB er en leerkracht ook aandacht kunnen besteden aan het groepsoverzicht van de leerlingkenmerken en hoe we daar waar nodig de onderliggende onderwijsbehoeften van bepaalde leerlingen in de groep mee nemen in het opstellen c.q. aanpassen en uitvoeren van de groeps- plannen Checken of voor alle zittenblijvers waar nodig met dat gegeven rekening wordt gehouden in de groepsplannen Beleidsvoornemens Doorontwikkelen van het handelingsgericht en opbrengstgericht werken (HGW/OGW) in het kader van de 1- zorgroute 6. Opbrengsten Aanpassen eindprofiel groep 8 en verloop hier naartoe vanaf groep 6 Aan het eind van groep 6 voor alle leerlingen een voorlopig schooladvies voor het vervolgonderwijs op gaan stellen We gaan de leerlingen die onze school hebben verlaten nog minimaal drie jaar volgen en toetsen of het advies voor het vervolgonderwijs bij minstens 75% van de leerlingen na die periode nog stand heeft gehouden (bestendiging) 7. Kwaliteitszorg De verantwoording van de gerealiseerde onderwijs kwaliteit in schoolgids en op de website gaan optimaliseren 8. Professionalisering Het vergroten van onze kennis m.b.t. kinderen met gedragsproblemen zoals autisme en ADHD 25

28 Bij vragen omtrent leerlingen worden leerkrachten met specialismen geconsulteerd door collega s en/of ouders Collegiale consultaties worden ingepland Expertise in de klas, bv nascholing die gericht op dát waar we mee bezig zijn Optimaal gebruik maken van elkaars kwaliteiten en specialismen Gaan zorgen voor leerkrachten die zich ontwikkelen tot specialist op het gebied van dyslexie, dyscalculie en gedrag 9. Interne communicatie Ruimte en gelegenheid om met elkaar over kinderen en gebeurtenissen van gedachte te wisselen Meer daadwerkelijke samenwerking, oog hebben voor elkaar, belangstelling hebben voor elkaar. Zoeken in bv werkvergaderingen ipv luister -vergaderingen Aandacht gaan besteden aan het leren stellen van met name open vragen en gesloten vragen die aansluiten bij wat de ander gezegd heeft Aandacht gaan besteden aan het leren doorvragen en het vragen in lagen en aan het leren toetsen van de betekenis van wat gezegd is door de ander, voordat er conclusies worden getrokken Aandacht gaan besteden aan het leren geven en ontvangen van feedback door de leerkrachten en door de leerlingen 10. Externe contacten Meer inspringen op aanbod van ouders/externen om zo het onderwijsaanbod te verlevendigen We gaan in het eerste jaar zorgen voor een terugkoppeling over de ontwikkeling van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften naar de voorschoolse voorziening of de vorige school Beleidsvoornemens Contacten met ouders Meer inzetten van expertise van ouders Door het gebruik van een uniform formulier bij de voorbereiding van 10-minutengesprekken maken we een professionelere indruk naar ouders toe Evenwicht in contact school-ouders Het beleid op het gebied van educatief partnerschap optimaliseren De eigen grenzen als leerkracht en als school duidelijker vaststellen en vervolgens bewaken dat deze niet overschreden worden De informatievoorziening op het gebied van de schoolkeuzevoorlichting verbeteren 12. Inzet van middelen Daar waar nodig wordt het gebouw gerenoveerd en opgefrist, zowel binnen als buiten Creëren van een speelplaats (middenbouw) waarbij kinderen ook uitgedaagd worden om tot spel te komen Meer concreet materiaal om mee te werken Overwegen om zelf corrigerende materialen aan te gaan schaffen 13. Beleid en organisatie In voorkomende gevallen altijd het protocol aanmelding leerlingen hanteren Hoe en wat bij krimp (voorbereid zijn niet verrassen) 14. Schoolleiding SMT en directie staan voor een open communicatie en houden feeling met de werkvloer 15. ICT Leerlingen werken regelmatig met educatieve softwarepakketten die methodegebonden zijn en aansluiten bij hun eigen niveau 21th century skills Analyseren en selecteren van gepaste media- en ict-bronnen/mediawijsheid 26

29 21th century skills Leren dat er steeds meer digitale middelen zijn om ook op afstand met elkaar samen te werken. Leerlingen met dyslexie maken gebruik van digitale hulpmiddelen. (Zorg)leerlingen worden in het digitale leerlingvolgsysteem bijgehouden, binnen LOVS en Esis-B. Leerlingen werken in de les in hun eigen tempo; hierbij wordt de computer actief ingezet en dit passen we in bij het klassenmanagement. Klassenvisitaties invoeren en kijken aan de hand van kijkwijzers en gerichte hulpvragen. Leerkrachten gaan actief werken met Esis-B, vooral gericht op het bijhouden van leerling-resultaten en gegevens. Leerkrachten gaan actief werken met Plaza en/of Telewerken en kunnen hier optimaal gebruik van maken. Leerkrachten gaan zelf actief gebruik maken van onderhouden eigen groepssite Korte toelichting De toenemende grijstinten in de drie laatste kolommen onder de verschillende cursusjaren duiden op het feit dat vele beleidsvoornemens niet binnen één schooljaar gerealiseerd kunnen en ook niet behoeven te worden, maar dat het cluster waartoe het betreffende beleidsvoornemen behoort zich steeds verder vult. Er met andere woorden op de diverse onderdelen van het cluster (zie hieronder) voortgang wordt geboekt op het vlak van het zich steeds meer eigen maken van competenties die bij het cluster horen. Dat betekent ook dat niet alle beleidsvoornemens in een bepaald cluster in elk jaar evenveel aandacht krijgen. Soms zal het zelfs zo zijn dat een bepaald voornemen in een bepaald cursusjaar nauwelijks tot geen aandacht krijgt en de focus ligt op andere voornemens uit het cluster. Dit wordt zichtbaar in de operationele plannen die er per cluster worden opgesteld en de concrete invulling daarvan is weer mede afhankelijk van de evaluatie aan het eind van een cursusjaar. Cursusjaar Cluster Passend Onderwijs In voorkomende gevallen altijd het protocol aanmelding leerlingen hanteren; We plannen jaarlijks een plenaire leerling-bespreking in, betreffende leerlingen met speciale onderwijsbehoeften; Verder gaan met het leren opstellen van en werken met groepsplannen op het gebied van de basisvaardigheden (rekenen, voorbereidend, aanvankelijk, voortgezet technisch en begrijpend lezen en spelling) ; (Zorg)leerlingen worden in het digitale leerlingvolgsysteem bijgehouden, binnen LOVS en Esis-B; Leerkrachten gaan actief werken met Esis-B, vooral gericht op het bijhouden van leerling-resultaten en gegevens; Aan het eind van groep 6 voor alle leerlingen een voorlopig schooladvies voor het vervolgonderwijs op gaan stellen; Het vergroten van onze kennis m.b.t. kinderen met gedragsproblemen zoals autisme en ADHD; We hebben aandacht voor kinderen met een VVE-achtergrond. Cluster Taal / Lezen Kiezen van een nieuwe Taalmethode (inclusief (werkwoord)spelling) ; Optimaal leren gebruiken van de methode Nieuwsbegrip XL inclusief de woordenschattoetsen / Structureel aandacht blijven besteden aan woordenschatontwikkeling binnen alle vakken; Optimaliseren gebruik protocol leesproblemen en dyslexie; Leerlingen met dyslexie maken gebruik van digitale hulpmiddelen; Cluster Rekenen Verdere implementatie van de rekenmethode WIG in combinatie met Met Sprongen Vooruit; 27

30 Cluster 21 th Century Skills leerlingen voorbereiden op de toekomst; Sociale en culturele vaardigheden Door de inzet van coöperatieve werkvormen laten we kinderen regelmatig samenwerken; Probleemoplossend vermogen We willen meer aandacht voor het verbeteren van de werkhouding / Gerichte aandacht besteden aan concentratie en werkhouding van de leerlingen; Leerlingen werken in de les in hun eigen tempo; hierbij wordt de computer actief ingezet en dit passen we in bij het klassenmanagement; ICT geletterdheid Leerlingen werken regelmatig met educatieve softwarepakketten die methodegebonden zijn en aansluiten bij hun eigen niveau. Kritisch denken Analyseren en selecteren van gepaste media- en ict-bronnen/mediawijsheid. Cluster Schoolklimaat De verhouding tussen positieve en negatieve aandacht nog meer in de richting van het positieve verleggen door op zoek te gaan naar kansen om gewenst gedrag te bekrachtigen, met name als we dat niet geneigd zijn om te doen; Structureel aandacht blijven besteden aan de sociaal emotionele ontwikkeling in preventieve zin (o.a. door implementatie van SCOL) ; SMT en directie staan voor een open communicatie en houden feeling met de werkvloer; Cluster Professionele Cultuur Ruimte en gelegenheid om met elkaar over kinderen en gebeurtenissen van gedachte te wisselen; Meer daadwerkelijke samenwerking, oog hebben voor elkaar, belangstelling hebben voor elkaar. Zoeken in bv werkvergaderingen ipv luister -vergaderingen; Klassenvisitaties invoeren en kijken aan de hand van kijkwijzers en gerichte hulpvragen; De eigen grenzen als leerkracht en als school duidelijker vaststellen en vervolgens bewaken dat deze niet overschreden worden; Leerkrachten gaan actief werken met Plaza en/of Telewerken en kunnen hier optimaal gebruik van maken; Cluster Beleid en Organisatie De verantwoording van de gerealiseerde onderwijs kwaliteit in schoolgids en op de website gaan optimaliseren; Leerkrachten gaan zelf actief gebruik maken van onderhouden eigen groepssite; Daar waar nodig wordt het gebouw gerenoveerd en opgefrist, zowel binnen als buiten; Hoe en wat bij krimp (voorbereid zijn niet verrassen); Cursusjaar (Cursief gedrukt: nieuw dit cursusjaar) Cluster Passend Onderwijs Verder gaan met het leren opstellen van en werken met groepsplannen op het gebied van de basisvaardigheden (rekenen, voorbereidend, aanvankelijk, voortgezet technisch en begrijpend lezen en spelling) / We updaten onze orthotheek naar aanleiding van de gestelde groepsplannen; Doorontwikkelen van het handelingsgericht en opbrengstgericht werken (HGW/OGW) in het kader van de 1-zorgroute ; (Zorg)leerlingen worden in het digitale leerlingvolgsysteem bijgehouden, binnen LOVS en Esis-B; Leerkrachten gaan actief werken met Esis-B, vooral gericht op het bijhouden van leerling-resultaten en gegevens; Het vergroten van onze kennis m.b.t. kinderen met gedragsproblemen zoals autisme en ADHD; 28

31 We hebben aandacht voor kinderen met een VVE-achtergrond ; We passen ons onderwijsaanbod aan op de leervraag van onze leerlingen / We passen leertijd bij een vak aan op het moment dat dit gewenst is; We gaan werken op basis het beredeneerde uitstroomperspectief voor alle leerlingen vanaf groep 6 / Aanpassen eindprofiel groep 8 en verloop hier naartoe vanaf groep 6; Cluster Taal / Lezen Invoeren van een nieuwe Taalmethode (inclusief (werkwoord)spelling); Optimaal leren gebruiken van de methode Nieuwsbegrip XL inclusief de woordenschattoetsen / Structureel aandacht blijven besteden aan woordenschatontwikkeling binnen alle vakken; Optimaliseren gebruik protocol leesproblemen en dyslexie; Leerlingen met dyslexie maken gebruik van digitale hulpmiddelen; Cluster Rekenen Verdere implementatie van de rekenmethode WIG in combinatie met Met Sprongen Vooruit. Cluster 21 th Century Skills leerlingen voorbereiden op de toekomst Sociale en culturele vaardigheden Door de inzet van coöperatieve werkvormen laten we kinderen regelmatig samenwerken; Probleemoplossend vermogen We willen meer aandacht voor het verbeteren van de werkhouding / Gerichte aandacht besteden aan concentratie en werkhouding van de leerlingen; Leerlingen werken in de les in hun eigen tempo; hierbij wordt de computer actief ingezet en dit passen we in bij het klassenmanagement; ICT geletterdheid Leerlingen werken regelmatig met educatieve softwarepakketten die methodegebonden zijn en aansluiten bij hun eigen niveau; Leren dat er steeds meer digitale middelen zijn om ook op afstand met elkaar samen te werken. Kritisch denken Analyseren en selecteren van gepaste media- en ict-bronnen/mediawijsheid. Cluster Schoolklimaat De verhouding tussen positieve en negatieve aandacht nog meer in de richting van het positieve verleggen door op zoek te gaan naar kansen om gewenst gedrag te bekrachtigen, met name als we dat niet geneigd zijn om te doen; Structureel aandacht blijven besteden aan de sociaal emotionele ontwikkeling in preventieve zin (o.a. door implementatie van SCOL) / Schoolbreed aandacht en tijd blijven besteden aan het uitvoeren van de cyclus van planmatig handelen (signaleren, analyseren, remediëren, evalueren) op het gebied van de sociaal-emotionele ontwikkeling met behulp van alle beschikbare middelen / Door het regelmatig maken van een sociogram (sociaal-emotioneel) krijgen kinderen en leerkrachten een beeld van de onderlinge verhoudingen in de groep; Naar mogelijkheden zoeken om in te kunnen spelen op de bewegingsdrang van kinderen (b.v. het gebruik van energizers); SMT en directie staan voor een open communicatie en houden feeling met de werkvloer; Cluster Professionele Cultuur Ruimte en gelegenheid om met elkaar over kinderen en gebeurtenissen van gedachte te wisselen; Meer daadwerkelijke samenwerking, oog hebben voor elkaar, belangstelling hebben voor elkaar. Zoeken in bv werkvergaderingen ipv luister -vergaderingen; Klassenvisitaties invoeren en kijken aan de hand van kijkwijzers en gerichte hulpvragen; Expertise in de klas, bv nascholing die gericht op dát waar we mee bezig zijn; Optimaal gebruik maken van elkaars kwaliteiten en specialismen; 29

32 Gaan zorgen voor leerkrachten die zich ontwikkelen tot specialist op het gebied van dyslexie, dyscalculie en gedrag; De eigen grenzen als leerkracht en als school duidelijker vaststellen en vervolgens bewaken dat deze niet overschreden worden / Evenwicht in contact school-ouders Leerkrachten gaan actief werken met Plaza en/of Telewerken en kunnen hier optimaal gebruik van maken; Cluster Beleid en Organisatie De verantwoording van de gerealiseerde onderwijs kwaliteit in schoolgids en op de website gaan optimaliseren; Hoe en wat bij krimp (voorbereid zijn niet verrassen) ; Leerkrachten gaan zelf actief gebruik maken van onderhouden eigen groepssite; Creëren van een speelplaats (middenbouw) waarbij kinderen ook uitgedaagd worden om tot spel te komen; Meer concreet materiaal om mee te werken / Overwegen om zelf corrigerende materialen aan te gaan schaffen; Cursusjaar (Cursief gedrukt: nieuw dit cursusjaar) Cluster Passend Onderwijs Verder gaan met het leren opstellen van en werken met groepsplannen op het gebied van de basisvaardigheden (rekenen, voorbereidend, aanvankelijk, voortgezet technisch en begrijpend lezen en spelling) / Er worden groepsplannen gemaakt op het gebied van SEO en motoriek, specifiek op onderbouw / Nadenken over hoe we in de groepsbesprekingen tussen IB er en leerkracht ook aandacht kunnen besteden aan het groepsoverzicht van de leerling-kenmerken en hoe we daar waar nodig de onderliggende onderwijsbehoeften van bepaalde leerlingen in de groep mee nemen in het opstellen c.q. aanpassen en uitvoeren van de groepsplannen / Checken of voor alle zittenblijvers waar nodig met dat gegeven rekening wordt gehouden in de groepsplannen; Doorontwikkelen van het handelingsgericht en opbrengstgericht werken (HGW/OGW) in het kader van de 1-zorgroute; (Zorg)leerlingen worden in het digitale leerlingvolgsysteem bijgehouden, binnen LOVS en Esis-B; Leerkrachten gaan actief werken met Esis-B, vooral gericht op het bijhouden van leerling-resultaten en gegevens; We hebben aandacht voor kinderen met een VVE-achtergrond; We passen ons onderwijsaanbod aan op de leervraag van onze leerlingen / We passen leertijd bij een vak aan op het moment dat dit gewenst is; We gaan werken op basis het beredeneerde uitstroomperspectief voor alle leerlingen vanaf groep 6; Bij differentiëren ook rekening gaan houden met de leerstijl van de leerling; Cluster Taal / Lezen Invoeren van een nieuwe Taalmethode (inclusief (werkwoord)spelling); Kiezen van een nieuwe methode voor voortgezet technisch lezen; Leerlingen met dyslexie maken gebruik van digitale hulpmiddelen; We willen meer aandacht voor het verbeteren van de werkhouding / Gerichte aandacht besteden aan concentratie en werkhouding van de leerlingen; Cluster 21 th Century Skills leerlingen voorbereiden op de toekomst Sociale en culturele vaardigheden Door de inzet van coöperatieve werkvormen laten we kinderen regelmatig samenwerken; Probleemoplossend vermogen We willen meer aandacht voor het verbeteren van de werkhouding / Gerichte aandacht besteden aan concentratie en werkhouding van de leerlingen; Door de inzet van een weektaak geven we kinderen een stukje verantwoordelijkheid over hun eigen leerproces; Kiezen van een nieuwe methode voor studievaardigheden; ICT geletterdheid Leerlingen werken regelmatig met educatieve softwarepakketten die methodegebonden zijn en aansluiten bij hun eigen niveau; Leren dat er steeds meer digitale middelen zijn om ook op afstand met elkaar samen te werken; Creativiteit Wij willen een doorgaande lijn w.b. het techniekonderwijs, gekoppeld aan de methode; 30

33 Cluster Schoolklimaat Schoolbreed aandacht en tijd blijven besteden aan het uitvoeren van de cyclus van planmatig handelen (signaleren, analyseren, remediëren, evalueren) op het gebied van de sociaal-emotionele ontwikkeling met behulp van alle beschikbare middelen / De kinderen vullen regelmatig een OK-thermometer in zodat wij als leerkrachten snel kunnen achterhalen hoe een kind op dat moment in zijn/haar vel zit; Naar mogelijkheden zoeken om in te kunnen spelen op de bewegingsdrang van kinderen (b.v. het gebruik van energizers); SMT en directie staan voor een open communicatie en houden feeling met de werkvloer; Cluster Professionele Cultuur Expertise in de klas, bv nascholing die gericht op dát waar we mee bezig zijn; Optimaal gebruik maken van elkaars kwaliteiten en specialismen / Bij vragen omtrent leerlingen worden leerkrachten met specialismen geconsulteerd door collega s en/of ouders / Collegiale consultaties worden ingepland; Gaan zorgen voor leerkrachten die zich ontwikkelen tot specialist op het gebied van dyslexie, dyscalculie en gedrag; Evenwicht in contact school-ouders / Het beleid op het gebied van educatief partnerschap optimaliseren; Aandacht gaan besteden aan het leren stellen van met name open vragen en gesloten vragen die aansluiten bij wat de ander gezegd heeft / Aandacht gaan besteden aan het leren doorvragen en het vragen in lagen en aan het leren toetsen van de betekenis van wat gezegd is door de ander, voordat er conclusies worden getrokken / Aandacht gaan besteden aan het leren geven en ontvangen van feedback door de leerkrachten en door de leerlingen; Leerkrachten gaan actief werken met Plaza en/of Telewerken en kunnen hier optimaal gebruik van maken; Cluster Beleid en Organisatie Meer concreet materiaal om mee te werken / Overwegen om zelf corrigerende materialen aan te gaan schaffen; We gaan in het eerste jaar zorgen voor een terugkoppeling over de ontwikkeling van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften naar de voorschoolse voorziening of de vorige school; De informatievoorziening op het gebied van de schoolkeuzevoorlichting verbeteren; Cursusjaar (Cursief gedrukt: nieuw dit cursusjaar) Cluster Passend Onderwijs Er worden groepsplannen gemaakt op het gebied van SEO en motoriek, specifiek op onderbouw / Nadenken over hoe we in de groepsbesprekingen tussen IB er en leerkracht ook aandacht kunnen besteden aan het groepsoverzicht van de leerling-kenmerken en hoe we daar waar nodig de onderliggende onderwijsbehoeften van bepaalde leerlingen in de groep mee nemen in het opstellen c.q. aanpassen en uitvoeren van de groepsplannen / Checken of voor alle zittenblijvers waar nodig met dat gegeven rekening wordt gehouden in de groepsplannen; (Zorg)leerlingen worden in het digitale leerlingvolgsysteem bijgehouden, binnen LOVS en Esis-B; Leerkrachten gaan actief werken met Esis-B, vooral gericht op het bijhouden van leerling-resultaten en gegevens; We passen ons onderwijsaanbod aan op de leervraag van onze leerlingen / We passen leertijd bij een vak aan op het moment dat dit gewenst is; We gaan werken op basis het beredeneerde uitstroomperspectief voor alle leerlingen vanaf groep 6; Bij differentiëren ook rekening gaan houden met de leerstijl van de leerling; Cluster Taal / Lezen Invoeren van een nieuwe methode voor voortgezet technisch lezen; Kiezen van een nieuwe methode voor aanvankelijk lezen; Leerlingen met dyslexie maken gebruik van digitale hulpmiddelen; Cluster 21 th Century Skills leerlingen voorbereiden op de toekomst Probleemoplossend vermogen 31

34 Door de inzet van een weektaak geven we kinderen een stukje verantwoordelijkheid over hun eigen leerproces; Kiezen van een nieuwe methode voor studievaardigheden / De huiswerkbegeleiding optimalisere;n ICT geletterdheid Leerlingen werken regelmatig met educatieve softwarepakketten die methodegebonden zijn en aansluiten bij hun eigen niveau; Leren dat er steeds meer digitale middelen zijn om ook op afstand met elkaar samen te werken; Creativiteit Wij willen een doorgaande lijn w.b. het techniekonderwijs, gekoppeld aan de methode; Kiezen van een nieuwe methode voor muziek; Cluster Schoolklimaat SMT en directie staan voor een open communicatie en houden feeling met de werkvloer; Cluster Professionele Cultuur Expertise in de klas, bv nascholing die gericht op dát waar we mee bezig zijn; Bij vragen omtrent leerlingen worden leerkrachten met specialismen geconsulteerd door collega s en/of ouders / Collegiale consultaties worden ingepland; Gaan zorgen voor leerkrachten die zich ontwikkelen tot specialist op het gebied van dyslexie, dyscalculie en gedrag; Het beleid op het gebied van educatief partnerschap optimaliseren / Meer inspringen op aanbod van ouders/externen om zo het onderwijsaanbod te verlevendigen / Meer inzetten van expertise van ouders / Door het gebruik van een uniform formulier bij de voorbereiding van 10-minutengesprekken maken we een professionelere indruk naar ouders toe; Aandacht gaan besteden aan het leren stellen van met name open vragen en gesloten vragen die aansluiten bij wat de ander gezegd heeft / Aandacht gaan besteden aan het leren doorvragen en het vragen in lagen en aan het leren toetsen van de betekenis van wat gezegd is door de ander, voordat er conclusies worden getrokken / Aandacht gaan besteden aan het leren geven en ontvangen van feedback door de leerkrachten en door de leerlingen; Leerkrachten gaan actief werken met Plaza en/of Telewerken en kunnen hier optimaal gebruik van maken; Cluster Beleid en Organisatie We gaan in het eerste jaar zorgen voor een terugkoppeling over de ontwikkeling van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften naar de voorschoolse voorziening of de vorige school / We gaan de leerlingen die onze school hebben verlaten nog minimaal drie jaar volgen en toetsen of het advies voor het vervolgonderwijs bij minstens 75% van de leerlingen na die periode nog stand heeft gehouden (bestendiging); Vernieuwen schoolplan inclusief opstellen nieuwe meerjarenplanning ; 32

35 Hoofdstuk 5 Passend Onderwijs Op 1 augustus 2014 is de wet Passend Onderwijs van kracht geworden. Om alle kinderen een passende onderwijsplek te bieden, werken scholen samen in regionale samenwerkingsverbanden (SWV). Alle schoolbesturen hebben de taak, om in gezamenlijkheid voor alle leerlingen die wonen binnen de regio van het SWV, een zo passend mogelijke plek in het onderwijs te bieden. Dit noemen we de zorgplicht van het schoolbestuur. Passend onderwijs is voor alle leerlingen op de basisscholen en scholen voor speciaal (basis)onderwijs bedoeld, en richt zich nadrukkelijk op leerlingen met specifieke ondersteuningsbehoeften. Voorheen moesten ouders van een kind dat extra ondersteuning nodig heeft, zelf op zoek naar een geschikte school. Vanaf 1 augustus 2014 melden ouders hun kind aan bij de school van hun keuze en deze school heeft de taak om het kind een passende onderwijsplek te bieden of met de ouders een passende plek te zoeken. Belangrijkste doelstellingen van passend onderwijs zijn: Zo passend mogelijk onderwijs aanbieden en daarbij vooral kijken naar de onderwijsbehoeften van de leerlingen en minder naar de beperkingen; Leraren en scholen beter toerusten: passend onderwijs voor en extra ondersteuning van een leerling in de klas staat of valt met de mogelijkheden en competenties van de leerkracht(en) en de kwaliteit van de ondersteuningsstructuur in en rond de school; Toewijzing van extra ondersteuning vindt dichtbij de leerling, in overleg met de ouders en met gebruikmaking van interne- en externe expertise plaats, waarbij ingestoken wordt op zo snel en zo licht mogelijk; Het financiële systeem dat bij de nieuwe regeling passend onderwijs hoort maakt de inzet van middelen beheersbaar en transparant. Alle kinderen verdienen een passende plek in het onderwijs waardoor thuiszitten niet meer voorkomt; De passende onderwijsplek is zo thuisnabij mogelijk met als uitgangspunt de schoolvoorkeur van de ouders. ; Er is afstemming en intensieve samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp. Gemeenten worden verantwoordelijk voor jeugdhulp. Het jeugdbeleid en het beleid van het SWV grijpen in elkaar en versterken elkaar wederzijds. Basisondersteuning Alle scholen hebben hun huidige mogelijkheden om leerlingen te begeleiden en te ondersteunen, beschreven in het schoolondersteuningsprofiel. Het SWV heeft een ambitieus niveau van de basisondersteuning vastgesteld en daarover afspraken gemaakt in het ondersteuningsplan. Dat is het niveau waar alle scholen in de periode tot 2018 naartoe groeien. Schoolondersteuningsprofielen Het schoolondersteuningsprofiel wordt opgesteld door de school. In het profiel wordt aangegeven welke ondersteuning de school kan bieden en welke ambities de school heeft voor de toekomst. Op basis van het profiel inventariseert de school welke expertise eventueel moet worden ontwikkeld en wat dat betekent 33

36 voor de (scholing van) leraren. Leraren en ouders hebben adviesrecht op het schoolondersteuningsprofiel via de medezeggenschapsraad van de school. Ondersteuning op elke basisschool In deze regio kunnen de scholen van Kindante, maar ook scholen van andere besturen, hun ondersteuningsvragen neerleggen bij KindanteKwadrant. Vanuit multi -disciplinair overleg wordt er een expert vanuit een brede deskundigpool aan de vragende school gekoppeld. Deze deskundigenpool bestaat uit generalisten en specialisten waaronder een orthopedagoog en psycholoog, specialisten uit het SO, SBO en de reguliere basisscholen. KindanteKwadrant werkt samen met het ondersteuningsteam Echt en omstreken. Passend onderwijs op onze school In ons schoolondersteuningsprofiel (zie bijlage) hebben we beschreven welke ondersteuning we wel en niet kunnen geven. Op basis van dit profiel, de kenmerken van onze leerlingenpopulatie, de ijkpunten van ons samenwerkingsverband en ons schoolconcept zijn dit onze ambities (zie voornemens in de meerjarenplanning uit de clusters 21 e eeuwse vaardigheden, Taal / Lezen, Rekenen, Vaardigheden en Schoolklimaat). 34

37 Hoofdstuk 6 Zorg en Begeleiding Zorg en begeleiding We streven ernaar dat iedere leerling zich ononderbroken kan ontwikkelen en ontplooien. Omdat we te maken hebben met verschillen, moet het onderwijsleerproces zo ingericht worden, dat dit ook mogelijk is. In de eerste plaats moeten de leraren daarom de leerlingen goed kennen (wat is hun niveau?, wat zijn de kenmerken van de leerlingenpopulatie?). Daarna moeten de leerlingen goed gevolgd worden: hoe verloopt het ontwikkelproces? Daar waar nodig volgt zorg en begeleiding. Deze zorg kan gericht zijn op leerlingen die wat minder kunnen, maar ook op leerlingen die wat meer kunnen. Om het ontwikkelproces te volgen, hanteren we het CITO-LVS. Leerlingen met een IV-of V-score, leerlingen die sterk terugvallen en leerlingen met een I-plus-score komen in aanmerking voor extra zorg. De centrale figuur bij zorg en begeleiding is de leraar. De intern begeleider heeft een coördinerende taak. Onze ambities zijn: 1. De leraren kennen de leerlingen ; 2. De leraren signaleren vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben; 3. Ouders worden betrokken bij de (extra) zorg voor hun kind; 4. Externe partners worden, indien noodzakelijk, betrokken bij de zorg voor leerlingen; 5. De school gebruikt een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen; 6. Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard en de zorg voor zorgleerlingen; 7. De school voert de zorg planmatig uit; 8. De school gaat zorgvuldig de effecten van de zorg na; 9. De intern begeleider coördineert de zorg en begeleiding; Het volgen van de ontwikkeling van de kinderen in de school In de leerjaren 3 t/m 8 houdt iedere groepsleerkracht de prestaties van de leerlingen bij. Hij beoordeelt ieder gemaakt schriftelijk of mondeling werk waar dit vereist wordt. Hij tracht dit zo positief mogelijk te doen. Bij minder goede prestaties van de leerlingen tracht hij ze dan ook bij de beoordeling te bemoedigen. Toetsen en proefwerken worden gebruikt binnen de te hanteren methodieken. Daarnaast wordt een aantal toetsen afgenomen van het CITO leerlingvolgsysteem voor het technisch lezen (DMT), het begrijpend lezen, spelling, Woordenschat en Rekenen/Wiskunde. De groepsleerkracht neemt de AVI-toets af tot de leerling het eindniveau plus bereikt heeft. In groep 7 wordt de Entreetoets van Cito afgenomen en in groep 8 de Citoeindtoets, inclusief de toets Wereldoriëntatie. 35

38 De verslaglegging van de gegevens over de leerlingen door de groepsleraar De rapportpunten en eventuele toetsgegevens worden op het leerlingenformulier genoteerd. De scores van deze toetsen worden ingevoerd in het leerlingvolgsysteem. Ook wezenlijke zaken, die voor de leerkracht van belang zijn om over de leerling te weten, worden in het leerlingenjournaal genoteerd. Het leerling-dossier gaat steeds met het kind mee naar het volgende leerjaar. Bij het omgaan met deze gegevens wordt de privacy in acht genomen. Afstemming Op onze school stemmen we ons onderwijs en ons onderwijsaanbod af op de onderwijsbehoeften van de leerlingen. We werken handelingsgericht (HGW), met groepsplannen. Alle leraren beschikken over een groepsoverzicht met daarop de kenmerken van hun leerlingen. Op basis daarvan stellen de leraren twee keer per jaar een groepsplan op. In het groepsplan onderscheiden we de basisgroep, de meergroep (verdiept arrangement) en de weergroep (intensief arrangement). De leraren stemmen hun instructie, het aanbod en de tijd af op de kenmerken van de leerlingen in een groep. Onze ambities zijn: 1. De instructie wordt gedifferentieerd aangeboden op drie niveaus; 2. De leraren geven directe instructie; 3. De leerlingen werken zelfstandig samen; 4. De leraren geven ondersteuning en hulp (vaste ronde); 5. De leraren laten leerlingen hun werk zo veel mogelijk zelf corrigeren; 6. De leraren zorgen voor stofdifferentiatie; 7. De leraren zorgen voor tempodifferentiatie; De opbrengsten: Opbrengstgericht werken Op onze school werken we opbrengstgericht (doelgericht). Daarbij richten we ons op de gemiddelde vaardigheidsscore van de Cito-toetsen. Per Cito-toets is een doel (een norm) vastgesteld. In bepaalde gevallen is deze afgeleid van de inspectienormen en waar dat niet het geval is, hebben we zelf doelen (normen) vastgesteld. Het opbrengstgericht werken wordt ondersteund door ons leerlingvolgsysteem. Bij de bespreking van de groep (leerlingen) wordt de uitslag van de toets (de gehaalde gemiddelde vaardigheidsscore) vergeleken met de norm (de gewenste gemiddelde vaardigheidsscore). Als de gewenste score structureel onder de gewenste score is, worden er door de IB'er en de leraar interventies afgesproken. Deze interventies kunnen zijn: 1. Meer tijd besteden aan dat vak-/vormingsgebied (roosteren); 2. Instructie wijzigen en verbeteren: consequent directe instructie toepassen; 3. Meer automatiseren; 36

39 4. Methode-aanbod uitbreiden; 5. Differentiatie aanpassen; De schoolleiding en de IB'er voeren vervolgens klassenconsultaties uit om te observeren of het de leraar lukt om de interventies toe te passen en te bepalen of de interventies effect hebben. Leraren worden ook gekoppeld (collegiale consultatie) om good practice op te doen. Talentontwikkeling Om onze leerlingen optimaal toe te rusten op de 21ste eeuw is het noodzakelijk dat we oog hebben voor de individuele talenten van de leerlingen. Daarbij gaat het ons om talenten in de meest brede zin van het woord. Dus niet alleen om taal- en rekentalent, maar ook om creatieve, culturele, motorische, sociale en onderzoekende talenten en bepaalde praktische vaardigheden. Als we bij de leerlingen specifieke talenten ontdekken, dan zal dat consequenties hebben voor de organisatie in de klas en voor het ICT-gebruik. Onze ambities zijn: 1. De leraren signaleren en registreren talenten bij hun leerlingen; 2. De leraren stemmen hun aanbod en organisatie af op specifieke talenten van kinderen; 3. De leraren zetten ICT in relatie met het ontwikkelen van talenten; 4. Onze school beschikt over beleid met betrekking tot de ontwikkeling van de 21st century skills; Rapportage naar de ouders De leerlingen krijgen jaarlijks drie rapporten (na ongeveer 13 weken: in november, midden maart en einde schooljaar). We hebben hiervoor gekozen om een verantwoorde rapportage van de leerling te kunnen geven, gebaseerd op een voldoende aantal gegevens. De rapporten worden besproken tijdens de 10- minuten gesprekken. De leerkracht licht het rapport nader toe en de ouders kunnen hierop reageren. Deze gesprekken zijn belangrijk, omdat door de wederzijdse informatie een goede afstemming mogelijk is van de school- en thuissituatie. Tussentijds bestaat altijd de mogelijkheid om een afspraak met de leerkracht te maken om over het kind te komen praten. Speciale zorg voor kinderen met bijzondere behoeften De instructietafel/instructieplek, waarvan in iedere groep sprake is, biedt leerkrachten de mogelijkheid kinderen die extra hulp behoeven nadere uitleg te geven. De extra instructie wordt gegeven terwijl de rest van de groep bezig is aan zelfstandige verwerking van de opgaven. Indien bij tussentijdse methode gebonden toetsing blijkt dat een grotere groep leerlingen moeite heeft met een bepaald onderdeel dan wordt dit klassikaal teruggepakt. Leerlingen die in de groep al wat verder zijn proberen we van een uitdaging te voorzien. 37

40 HGW (Handelings Gericht Werken) en 1-zorgroute Met HGW beogen we de kwaliteit van ons onderwijs en de begeleiding voor alle leerlingen steeds verder te verbeteren. Ons team is bij de implementatie daarvan intensief ondersteund. Wanneer blijkt dat een leerling meer begeleiding nodig heeft op grond van observatie-/signaleringsgegevens met bepaalde leerstof of op sociaal emotioneel gebied zal er naar een passende aanpak in de klassensituatie gezocht worden. Deze leggen wij op de Martinusschool in de groeps- en leerlingbespreking en in het HGW groepsplan vast. De teamafspraak is dat kinderen met een IV-score in de instructiegroep van het groepsplan worden opgenomen. Hierbij dient opgemerkt te worden dat het niet gaat om een aantoonbaar incidentele IV-score. Kinderen met een V-score staan veelal apart beschreven in het groepsplan bij leerling met aanvullende pedagogische/didactische behoefte. Indien er sprake is van een diagnose ligt er een kindkaart aan ten grondslag. We zijn als school van mening dat de extra hulp in de groep gegeven moet worden. Remedial Teaching is maar in zeer beperkte mate mogelijk. Alleen kinderen met ernstige problemen/stoornissen komen hiervoor in aanmerking. Overige zorgstructuren Op teamniveau gaan we structureel met elkaar in gesprek. De interne begeleider houdt het team tijdens vergaderingen op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen en we denken met elkaar mee over de onderwijs behoeften van onze leerlingen. Twee keer per jaar vinden er groeps- en leerlingenbesprekingen plaats. Tijdens zo n bespreking informeert de groepsleerkracht de Interne Begeleider over de sfeer en prestaties van de groep en die van de individuele leerling. De Interne Begeleider geeft mogelijke tips of adviezen en nadere afspraken worden vastgelegd. Ook wordt er een trendanalyse aan gekoppeld. Daarnaast vinden er 2 keer per jaar gesprekken plaats over groepsplannen/kindkaarten. Extra ondersteuning/remedial Teaching Binnen onze school is er een kleine gezellige ruimte genaamd het Kanjerpad. Deze huiskamer ruimte wordt benut voor Remedial Teaching, In het Kanjerpad komen leerlingen uit verschillende groepen die om welke reden dan ook behoefte hebben aan extra in oefening, herhaling, verlengde instructie. Intensief overleg wordt gevoerd met zowel Interne Begeleider als groepsleerkracht en Remedial Teacher zodat onderwijsbehoeften bij iedereen goed in beeld zijn. Spreekuur Gedurende het schooljaar plannen wij bijeenkomsten waarbij we een orthopedagoog uitnodigen. Tijdens dit ingekochte spreekuur kunnen door leerkrachten en/of ouders hulpvragen gesteld worden. Bij zo n ingeroosterd spreekuur is de orthopedagoog, de leerkracht en de Interne Begeleider aanwezig. Soms worden ook de ouders uitgenodigd. Die kan ons onderstaande zaken verschaffen: pedagogische en didactische adviezen voor leerkracht, hulp bij het opstellen van planmatige zaken, een adviserende rol naar ouders, observatie van een leerling, het geven van mooie impulsen op schoolniveau. 38

41 Gebiedsgericht werken Als ouder of opvoeder maak je iedere dag veel mee en kun je alledaagse vragen hebben over de opvoeding of de ontwikkeling van jouw kind. Denk aan vragen over problemen op school of met vriendjes, pesten, belonen en straffen, zakgeld, pubergedrag en alle andere onderwerpen (relatie, financiën, etc.) waar gezinnen mee te maken kunnen krijgen. Opvoeden is leuk en uitdagend, maar kan soms ook lastig zijn. Daarom is het goed om te weten dat je er als ouder niet alleen voor staat; CJG Westelijke Mijnstreek is er voor ouders, maar ook voor je kind(eren). Het CJG is de spil in het uitgebreide netwerk van instellingen die zich bezighouden met de opvoeding, de gezondheid en het welzijn van je kind. Er is bovendien een uitgebreid programma van activiteiten als themabijeenkomsten en cursussen. Het CJG Westelijke Mijnstreek is een netwerkorganisatie waarin de GGD Zuid- Limburg, Partners in Welzijn, MEE Zuid-Limburg, Bureau Jeugdzorg Limburg en Orbis Jeugdgezondheidszorg samenwerken. Verder werkt het CJG samen met het onderwijs, Veiligheidshuis, specialiseerde zorg, zelfstandige zorgaanbieders, de gemeente en andere netwerkpartners. Door de intensieve samenwerking is het mogelijk om snel gepaste en samenhangende hulp te bieden. Er is altijd een CJG in de buurt. Ouders, verzorgers, kinderen en jongeren tot en met 23 jaar kunnen zonder afspraak binnen lopen. Daarnaast is het CJG ook een adviescentrum voor alle professionals en vrijwilligers die betrokken zijn bij opvoeden, opgroeien en ontplooien. Het CJG Westelijke Mijnstreek is er voor kinderen en jongeren van -9 maanden tot 23 jaar, hun opvoeders en omgeving. Het CJG in de westelijke Mijnstreek heeft als doel gezinnen te helpen om zelf te komen tot een adequate aanpak van hun vragen. Dit gebeurt laagdrempelig en dichtbij de gezinnen in hun eigen omgeving, gebruikmakend van de eigen kracht van gezinnen en hun netwerk zoals familie en vrienden. Professionals vanuit MEE, Orbis jeugdgezondheidszorg, GGD ZL, Partners in welzijn, Bureau jeugdzorg en Orbis Gespecialiseerde Thuiszorg zijn bij elkaar gebracht in een gebiedsteam om gezinnen samen met de overige netwerkpartners zoals onderwijs en huisartsen nog beter te ondersteunen. Dit gaat via snelle en korte lijnen en in diverse gebieden. De St. Martinusschool valt onder het gebiedsteam Stein, Beek en Schinnen. José Franken is de gebiedscoördinator van deze regio. Het CJG hanteert een registratiesysteem genaamd JeudlinQ. Alle betrokken ketenpartners werken in hetzelfde dossier volgend één-gezin-één plan. De coördinatie van de zorg rondom het gezin is hiermee volledig inzichtelijk voor alle bij het gezin betrokken partijen. De casemanager formuleert samen met het gezin het hoofddoel en het nevendoel. 39

42 School Video Interactie Begeleiding School Video Interactie Begeleiding (SVIB) is één van de begeleidingsmethodieken die de school hanteert om het onderwijs zo goed mogelijk af te stemmen op de leerlingen. Op onze school wordt het middel voornamelijk ingezet om leraren te ondersteunen bij hun onderwijstaak. Logopediste Op onze school is voor enkele uren per week een logopediste werkzaam. Zij houdt zich hoofdzakelijk bezig met de screening van de oudste kleuters. Incidenteel wordt met toestemming van de ouders ook een leerling van groep 1 onderzocht. Tijdens deze screening wordt gekeken naar de spraak, taal, stem en ademhaling. Voor een uitvoerige beschrijving van ons zorgsysteem en verdere details verwijzen we naar het Zorgplan van de school en het Schoolondersteuningsprofiel. Dit laatste document is hier als bijlage opgenomen. 40

43 Hoofdstuk 7 Personeelsbeleid Personeelsbeleid van Stichting Kindante geldt voor iedereen binnen de stichting en dus ook voor onze school. Dit beleid geeft richting en maakt duidelijk wat de kaders zijn. Daarmee wordt de ruimte voor de school en het individuele personeelslid duidelijk. Ons personeelsbeleid is een onderdeel van Human Resource (HR). De volgende definitie geeft aan wat de essentie is van HR: HR betekent het regelmatig en systematisch afstemmen en ontwikkelen van de inzet, kennis en bekwaamheden van de medewerkers op de inhoudelijke en organisatorische doelen van de stichting, resp. van de school. Deze afstemming is ingebed in de strategische positie en gerelateerd aan de context van de stichting. Hierbij wordt professioneel gebruikgemaakt van een samenhangend geheel van instrumenten en middelen die gericht zijn op de ontwikkeling van individuele medewerkers. Met deze definitie wordt benadrukt dat HR zowel de organisatie als het individu als uitgangspunt neemt voor ontwikkeling en beschrijft het de wisselwerking tussen de organisatie en het individueel belang. Het is derhalve dynamisch en ontwikkelingsgericht en neemt de persoon in de organisatie als hefboom tot verandering. De term integraal is een zeer belangrijke toevoeging. Het HR-beleid is integraal, dit betekent: Voldoende afstemming tussen de visie, missie en de doelen van de stichting, resp. de school en de ontwikkeling van het individueel personeelslid (verticale afstemming); Personeelsbeheer, personeelsinstrumenten en organisatiebeleid ondersteunen en versterken elkaar op logische wijze waarbij de schoolleider de hefboom vormt voor succes (horizontale afstemming); Verschillende betrokkenen: bestuur, schoolmanagement en medewerkers leveren ieder vanuit hun eigen verantwoordelijkheid, kennis en vaardigheden, een bijdrage aan het realiseren van HR; HR is mensenwerk en wordt gerealiseerd in het dagelijks handelen op de scholen en het bureau ondersteuning. Schoolleiders, medewerkers, HR-functionarissen en CvB hebben hierin ieder hun eigen verantwoordelijkheid op basis van de binnen de eigen organisatie bepaalde verhoudingen; gezamenlijk dragen ze bij aan het succes. Centraal in de visie van HR is de relatie tussen doelen en inzet van mensen. Daarbij geldt dat elke school in een andere omgeving staat en met andere actoren te maken heeft. Dit is mede bepalend voor de couleur locale. HR staat in de volgende paragrafen beschreven waarbij personeelsbeheer, de personeelsinstrumenten en het organisatiebeleid op stichtingsniveau het uitgangspunt vormen (zie ook PLAZA, boekenkast Kindante BSB-Personeelbeleid, voor de betreffende en meest recente documenten). Binnen de geboden ruimte bepaalt de school haar keuzes. Het integraal personeelsbeleid van onze school richt zich op de ontwikkeling van de medewerkers. De bedoelde ontwikkeling is gekoppeld aan de missie en de visie Kindante en van onze school en aan de vastgestelde competenties. We gaan uit van de volgende competenties: 1. Interpersoonlijke competentie 2. Pedagogische competentie 41

44 3. Vakdidactische competentie 4. Organisatorische competentie 5. Competent in samenwerken in het team 6. Competent in samenwerken met de omgeving 7. Competent in reflectie en ontwikkeling De competenties en de criteria zijn verwerkt in een zogenaamde kijkwijzer. Daardoor borgen we dat onze doelen aan bod komen bij de groepsbezoeken. De inhoud van de kijkwijzer staat centraal bij vrijwel alle instrumenten voor personeelsbeleid en met name bij de werk-, functionerings- en beoordelingsgesprekken. Beroepshouding Elke Kindantemedewerker kent het volgende DNA-profiel: Ik ben mensgericht stimulerend; Ik ben professioneel relatiegericht gebaseerd op openheid en transparantie; Ik werk prestatie- en taakgericht aan de opdracht die Kindante zich stelt; Ik ben gericht op zelfactualisatie. Beleid met betrekking tot nieuwe medewerkers en stagiaires Voor het beleid met betrekking tot stagiaires verwijzen we m.b.t de vergoeding voor LIO-stagiaires naar het bestuursformatieplan van Kindante. Voor inwerken en begeleiden van nieuwe medewerkers verwijzen we naar het desbetreffende protocol in het handboek IPB (hoofdstuk 9). Voor de aanwas van nieuwe leerkrachten vinden wij het belangrijk een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van aankomende leerkrachten, daarom bieden wij stagiaires van de pabo s de gelegenheid om ervaring op te doen. Jaarlijks wordt binnen het team geïnventariseerd welke leerkracht een stagiaire of LIO'er in de klas wil begeleiden. Het aantal plaatsingsmogelijkheden wordt doorgegeven aan de pabo s. Mogelijke stagiaires worden uitgenodigd voor een gesprek met een lid van de directie en de betreffende leerkracht. Als na het gesprek alle partijen positief zijn, worden nadere afspraken gemaakt. Voor de beoordeling van stagiaires maken wij gebruik van de beoordelingsinstrumenten van de opleidingsschool, met inachtneming van ons eigen competentieprofiel. Werving en selectie Werving en selectie van personeel vindt zowel voor regulier als vervangend personeel altijd plaats in samenwerking met het bestuursbureau. Voor structurele vacatures is de geldende sollicitatiecode van de stichting van toepassing. Taakbeleid Stichting Kindante heeft het taakbeleid vastgesteld. Dit beleid geeft richting en biedt ruimte. Het is aan de school om die ruimte in te vullen. De school bepaalt zelf de invulling (binnen de kaders van het taakbeleid, de CAO en relevante wetgeving) van de volgende onderwerpen. De schooldirectie ervoor dat alle extra taken (ofwel e-taken) en de normering van deze taken conform artikel 2.1 lid 4 van de CAO PO in uren worden 42

45 vastgesteld na overleg met het schoolteam en met instemming van de PMR / PGMR; (Wijze van) verdeling van de lesgevende en de e-take. Op schoolniveau kunnen extra criteria inclusief opslagpercentage worden vastgesteld als personeel door bijzondere omstandigheden zwaarder wordt belast. Deze criteria behoeven de instemming van de PMR; Deskundigheidsbevordering (zie hiervoor het meerjarenondersteuningsplan en het jaarlijkse ondersteuningsplan); Jaarrooster en-kalender; Werktijdenregeling van de school; Op onze school krijgen alle leerkrachten elk schooljaar taken toebedeeld. De taken zijn onderverdeeld in lesgevende taken, groepstaken en deskundigheidsbevordering (zie voor de uitwerking de normjaartaak). Elk jaar wordt er bekeken of de taken voor het beheer van de school, werkgroepen en sport- en spelactiviteiten goed verdeeld zijn over de verschillende leerkrachten. Daarbij wordt uitgegaan van wensen en sterke kanten van de personeelsleden. Tenslotte worden er jaarlijks afspraken gemaakt over professionalisering. Gesprekkencyclus De regeling gesprekkencyclus is op stichtingsniveau vastgesteld. Arbo- en Verzuimbeleid Het arbo- en verzuimbeleid is vastgesteld op stichtingsniveau. De uitvoering van dit beleid staat beschreven in het IPB Handboek. Mobiliteitsbeleid Stichting Kindante heeft het doorstroom- en overplaatsingsbeleid (mobiliteitsbeleid) vastgesteld. De uitvoering van de jaarlijkse matching bij de overgang naar het nieuwe schooljaar, is vastgelegd in het zogenaamde Matchings-protocol. 43

46 Hoofdstuk 8 Financieel beleid Lumpsum financiering en ondersteuning De afspraken met betrekking tot de financiën van onze school zijn vastgesteld in beleidsnota s van Stichting Kindante, die worden gepubliceerd en geactualiseerd op het intranet van Kindante via de digitale boekenkast van Kindante BSB/Financiën/Beleid. Het College van Bestuur is eindverantwoordelijk voor de effectieve besteding van de middelen. Het financieel beleid is erop gericht om de continuïteit van de totale organisatie te waarborgen en de optimale randvoorwaarden te creëren om de gestelde doelen uit het strategisch beleidsplan van Stichting Kindante en het schoolplan van de school te realiseren. Alle gelden vanuit het Ministerie OC&W (lumpsum gelden, geoormerkte gelden via prestatie box, impulsgelden e.d.), worden aan het bestuur, i.c. Kindante, toegekend. Grondslag voor de bekostiging zijn de scholen van Kindante. Het College van Bestuur zorgt, in samenspraak met de directeuren, voor een deugdelijke verdeling van de gelden over de scholen. Daartoe heeft het bestuur een allocatiemodel ontwikkeld met daarin ook de uitgangspunten van haar beleid. De financiële ondersteuning wordt verzorgd door het stafbureau. De directeur van de school kan de financiële positie van de school inzien via een actueel beschikbaar gestelde digitale omgeving (budget vs realisatie). Ook heeft de directeur de mogelijkheid om het verzuim te monitoren. De directeur kan te allen tijde verhelderingsvragen stellen aan het stafbureau m.b.t. financiën. Overige niet subsidiabele geldstromen De oudervereniging vraagt van de ouders van de school een vrijwillige bijdrage. Van de inkomsten worden door de ouderraad diverse activiteiten georganiseerd (zie de schoolgids). Jaarlijks (op de algemene ouderavond) legt de ouderraad/- vereniging financiële verantwoording af via de jaarrekening en een begroting. Onze school kent ook een overblijfregeling. Leerlingen die willen overblijven tussen de middag moeten hiervoor een vastgesteld bedrag betalen. Dit geld wordt beheerd door de overblijfcoördinator, in overleg met de directeur. Van het geld krijgen de overblijfouders een kleine vergoeding, daarnaast wordt er speelmateriaal van aangeschaft. Externe geldstromen Naast reguliere en incidentele rijksbekostiging, ontvangt de school vanuit het samenwerkingsverband diverse gelden. Deze worden aan het bestuur, i.c. Kindante, toegekend. Grondslag voor de bekostiging zijn de scholen van Kindante. Het College van Bestuur zorgt, in samenspraak met de directeuren, voor een deugdelijke verdeling van de gelden over de scholen. Van de lokale overheid (gemeente) kan de school in aanmerking komen voor projectsubsidies vanuit de lokale educatieve agenda. Dit is gemeenteafhankelijk. Daarnaast kan de school bij permanente leegstand in overleg met het bestuur, maatschappelijk relevante partners een gedeelte van het schoolpand in medegebruik geven tegen een vergoeding als bijdrage in de reguliere gebouwelijke exploitatielasten. 44

47 Tenslotte kunnen specifiek op projectbasis extern subsidies worden aangevraagd op schoolniveau. Sponsoring Vijftien organisaties, waarin de besturenorganisaties en VNG zijn vertegenwoordigd, hebben een convenant ondertekend dat handelt over sponsoring in het primair en voortgezet onderwijs. Onze school onderschrijft dit convenant. Dit ligt ter inzage op school. De drie belangrijkste uitgangspunten van het convenant zijn: Sponsoring moet verenigbaar zijn met de pedagogische en onderwijskundige doelstellingen van de school. Er mag geen schade worden berokkend aan de geestelijke en/of lichamelijke gesteldheid van leerlingen. Sponsoring moet in overeenstemming zijn met de goede smaak en fatsoen; Sponsoring mag niet de objectiviteit, de geloofwaardigheid, de betrouwbaarheid en de onafhankelijkheid van het onderwijs en de daarbij betrokkenen in gevaar brengen; Sponsoring mag niet de onderwijsinhoud en/of de continuïteit van het onderwijs beïnvloeden, dan wel in strijd zijn met het onderwijsaanbod en de kwaliteitseisen die de school aan het onderwijs stelt. Het primair onderwijsproces mag niet afhankelijk zijn van sponsormiddelen; De medezeggenschapsraad heeft instemmingsrecht op beslissingen van het bevoegd gezag over sponsoring. Wij houden ons aan het opgestelde convenant. Begrotingen De begroting wordt jaarlijks voorafgaande aan het kalenderjaar op voorstel van het College van Bestuur vastgesteld en door de Raad van Toezicht goedgekeurd. De vastgestelde begroting is taakstellend voor het College van Bestuur en de directeuren van de scholen. Dat betekent dat in principe geen uitgaven kunnen worden gedaan zonder dat deze zijn begroot, dan wel aanvullend goedgekeurd door bevoegden. Schuiven binnen de begroting is toegestaan, mits geen geweld wordt gedaan aan de vooraf geformuleerde beleidsdoelen. De begroting is hiermee een belangrijk sturingselement geworden. De directeur stelt jaarlijks in overleg met het stafbureau een voorstel op voor een begroting voor het komende kalenderjaar met een toelichting (exploitatiebegroting). Daarin zijn alle inkomsten en uitgaven van de school opgenomen waarvoor de directeur verantwoordelijk is. De exploitatiebegroting is gebaseerd op het beleidsplan van de school. Daarnaast stelt de directeur jaarlijks in het voorjaar in overleg met het stafbureau een personeelsformatieplan op. Hierin worden de inzet van middelen met betrekking tot basisformatie, wegingsgelden, impulsgelden en overige middelen die worden toegevoegd aan de formatie verantwoord. Het personeelsformatieplan wordt besproken met de MR. De directeur kan de uitputting ten opzichte van het budget van de school monitoren via een actueel beschikbaar gestelde digitale omgeving (budget v realisatie). 45

48 Onze school beschikt vervolgens over een meerjarenexploitatiebegroting met een geldigheid van vier jaar (personeel) en een meerjareninvesteringsplan (materieel) o.b.v. afschrijvingstermijnen. Het meerjareninvesteringsplan voor OLP, ICT en inventaris wordt afgeleid van de gegevens die zijn verkregen uit de zogenaamde nulmetingen. Vanaf het jaar 2005 zijn de investeringen geactiveerd en op basis van de gekozen afschrijvingstermijnen wordt bepaald wanneer de investering is afgeschreven. Deze begroting wordt opgesteld op hoofdlijnen en getoetst aan het meerjarenbeleidsplan. De ontwikkeling van het aantal leerlingen en de gewogen gemiddelde leeftijd van het onderwijspersoneel zijn bepalende indicatoren voor de meerjarenbegroting. 46

49 Lijst van bijlagen/verwijzingen Bijlagen 1. Overzicht van methodes. 2. Schoolondersteuningsprofiel Verwijzingen De documenten waarnaar in dit schoolplan verder wordt verwezen zijn ter inzage op school aanwezig. 1. Overzicht methodes Schatkist Taal en rekenen Groep 1 en 2 Veilig Leren Lezen Aanvankelijk lezen Timboektoe Technisch Lezen Wereld in getallen (nieuwste versie) Rekenen Taalverhaal Taal Engels Take it Easy Nieuwsbegrip XL Begrijpend Lezen Blits Studievaardigheden Pennenstreken Schrijven Rondje verkeer/op voeten en fietsen Verkeer Wijzer Wereldoriëntatie Groep 3 Wijzer door de Tijd Geschiedenis Wijzer door de Wereld Aardrijkskunde Wijzer door Natuur en Techniek Techniek/Natuur Muziek moet je doen Muziek Werkplan bewegingsonderwijs Gym 47

50 BA SI S O N D E R WI JS School: Bs. St. Martinus, Beek Brinnr.: 07NA Bestuur: Stichting Kindante Datum: