High level overleg. 21 september 2017

Transcriptie

1 High level overleg 21 september 2017

2 Agenda Monitoring kredietverlening Financiering van smart city toepassingen Waarborgregeling Resultaten evaluatie wet financiering kmo s Stand van zaken in verband met de pps-projecten Varia Afspraken en volgend overleg

3 Monitoring kredietverlening Febelfin

4 10 jaar na financiële crisis: De Belgische economie is en blijft ondersteund door Belgische banksector Klantensegmenten. Kredietverlening door de Belgische banksector aan de Belgische klanten (volgens economische sectoren; inclusief geëffectiseerde kredietvolumes; uitsluitend niet-bancaire en niet-financiële klanten) (1) Eind december 2007 (uitstaande kredietomloop, in miljoen EUR) Eind juli 2017 (uitstaande kredietomloop, in miljoen EUR) Toename kredietomloop over periode december 2007 tot juli 2017 In miljoen EUR In % Kredieten aan Belgische gezinnen ,5 Kredieten aan Belgische niet-financiële vennootschappen ,7 Kredieten aan de Belgische overheden ,2 Totaal kredieten aan Belgische klanten ,2 Bron : berekeningen Febelfin op gegevens van de NBB. 1) Voor de kredieten aan gezinnen en ondernemingen, betreft het de opgenomen bedragen van uitbetalingskredieten. Voor de kredieten aan de overheden gaat het om de financiering in de vorm van schuldtitels uitgegeven door de overheden, en om opgenomen uitbetalingskredieten. High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

5 Kredietverlening aan ondernemingen High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

6 Eind juni 2017 stond er bijna 145 miljard EUR aan krediet aan ondernemingen uit. Dit betreft niet enkel een stijging van 5,8% in vergelijking met vorig jaar maar ook een nieuw historisch hoogtepunt Omloop ondernemingskredieten (in mio EUR) Q1 2017Q2 Bron : Kredietbarometer Febelfin beschikbaar t.e.m. Q High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

7 Evolutie van de kredietverlening aan niet-financiële ondernemingen volgens looptijd van het krediet Het aandeel van kredieten op lange termijn wordt steeds groter. De ondernemingen trachten namelijk de lage rente op ondernemingskredieten voor een langere periode vast te leggen. Hierdoor is er minder rotatie in het kredietvolume en kan de totale kredietomloop nog steeds stijgen, ook al matigt de kredietproductie. Kredietverlening aan nietfinanciële ondernemingen volgens looptijd van het krediet (uitstaand bedrag in miljoen euro) december 2014 juli 2016 juli 2017 Groei over 1 jaar (in % op basis van effectieve kredietstromen) Aandeel in totale kredietomloop aan ondernemingen (in %) Kredieten op korte termijn (<1 jaar) ,0 26,0 Kredieten op middellange termijn (1 jaar < originele looptijd 5 jaar) ,1 14,2 Kredieten op lange termijn (> 5 jaar) ,0 59,8 Bron: Schema A NBB (breuklijn december 2014 wegens overgang naar ESR 2010) High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

8 Evolutie kredieten: onderverdeling naar grootte van de Belgische ondernemingen Toegestane kredieten Type onderneming december 2012 juli 2016 (in miljoenen euro) juli 2017 (in miljoenen euro) juli 2017 t.o.v. juli 2016 In % van totaal (juli 2017) Kleine ,0% 42,8% Middelgrote ,5% 22,4% Grote ,2% 34,8% Opgenomen kredieten Type onderneming december 2012 juli 2016 (in miljoenen euro) juli 2017 (in miljoenen euro) juli 2017 t.o.v. juli 2016 In % van totaal (juli 2017) Kleine ,5% 50,2% Middelgrote ,3% 22,8% Grote ,1% 27,1% Aanwendingsgraad Type onderneming december 2012 juli 2016 juli 2017 Kleine 84,6% 84,2% 83,7% Middelgrote 66,3% 74,9% 72,5% Grote 50,2% 51,7% 55,6% Bron: Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen (CKO) NBB (breuklijn december 2012 wegens oprichting CKO2) N.B. Bovenstaande tabel bevat enkel de kredieten die aan één van de categorieën (Kleine, Middelgrote, Grote ondernemingen) konden worden toegewezen. Hierdoor komt het totaal niet overeen met het totaal beschikbaar in de CKO.

9 Evolutie kredieten: regionale onderverdeling Toegestane kredieten Regio december 2012 juli 2016 (in miljoenen euro) juli 2017 (in miljoenen euro) juli 2017 t.o.v. juli 2016 In % van totaal (juli 2017) Vlaams Gewest ,9% 64,4% Waals Gewest ,6% 18,7% Brussel Hoofdstedelijk Gewest Opgenomen kredieten Regio ,5% 16,8% december 2012 juli 2016 (in miljoenen euro) juli 2017 (in miljoenen euro) juli 2017 t.o.v. juli 2016 In % van totaal (juli 2017) Vlaams Gewest ,4% 66,1% Waals Gewest ,9% 19,7% Brussel Hoofdstedelijk Gewest Aanwendingsgraad ,3% 14,2% Regio december 2012 juli 2016 juli 2017 Vlaams Gewest 72,2% 74,5% 74,1% Waals Gewest 75,7% 77,0% 76,0% Brussel Hoofdstedelijk Gewest 52,7% 56,2% 60,8% Bron: Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen (CKO) NBB (breuklijn december 2012 wegens oprichting CKO2) N.B. Bovenstaande tabel bevat enkel de kredieten die aan één van de categorieën (Vlaams Gewest, Waals Gewest en Brussels Hoofdstedelijk Gewest) konden worden toegewezen. Hierdoor komt het totaal niet overeen met het totaal beschikbaar in de CKO.

10 Kredieten aan ondernemingen - kredietvraag Het bedrag van de kredietaanvragen lag in het tweede trimester van 2017 licht hoger (0,8%) dan in hetzelfde trimester van het voorgaande jaar. Het aantal kredietaanvragen stabiliseerde in het tweede trimester van 2017 (0,1%). 15,0% Kredieten aan ondernemingen - kredietaanvragen (evolutie vergeleken met hetzelfde trimester v/h voorgaande jaar) 10,0% 5,0% 0,0% 3,5% 10,2% 5,6% 5,3% 3,2% 6,4% 6,9% 3,7% 8,2% 0,1% 0,8% -5,0% -10,0% -15,0% -20,0% -17,0% Q2016/1 Q2016/2 Q2016/3 Q2016/4 Q2017/1 Q2017/2 Aantal Bedrag Bron : Kredietbarometer Febelfin beschikbaar t.e.m. Q High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

11 Kredieten aan ondernemingen - kredietproductie Het bedrag van de nieuwe verstrekte kredieten evolueerde positief (+3,2%). Het aantal verstrekte kredieten lag in het tweede trimester van 2017 evenwel 4,1% lager dan in hetzelfde trimester van het jaar voordien. 15,0% 13,0% Kredieten aan ondernemingen - kredietproductie (evolutie vergeleken met hetzelfde trimester v/h voorgaande jaar) 10,0% 5,0% 3,0% 2,4% 4,7% 4,5% 5,3% 3,2% 0,0% -5,0% -10,0% -0,1% -0,1% -2,4% -4,1% -15,0% -20,0% -25,0% -20,8% Q2016/1 Q2016/2 Q2016/3 Q2016/4 Q2017/1 Q2017/2 Aantal Bedrag Bron : Kredietbarometer Febelfin beschikbaar t.e.m. Q High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

12 Ondernemingskrediet blijft toegankelijk De weigeringsgraad van het tweede trimester van 2017 ligt hoger dan de weigeringsgraad in het tweede trimester van de drie voorgaande jaren, maar ligt nog steeds beduidend onder het niveau van de periode 2010 tot Weigeringen - gemiddelde index per trimester (index 100 = eerste acht maanden van 2008) Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q 2 Bron : Kredietbarometer Febelfin beschikbaar t.e.m. Q In vergelijking met het eerste trimester van 2017 is de weigeringsgraad in het tweede trimester van 2017 licht gedaald. High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

13 Perceptie van de kredietbelemmering door de ondernemingen op pre-crisis niveau Terwijl 28,5% van de ondernemers in het eerste trimester van 2013 de kredietvoorwaarden als ongunstig beschouwden, is dit percentage in het tweede trimester van 2017 afgezwakt tot 6,8%. Hiermee ligt het percentage net iets hoger dan in het eerste trimester van 2017, waarmee de indicator van de kredietbelemmeringen zich nog steeds op een historisch zeer laag niveau bevindt. Perceptie van de kredietbelemmering (in %) ,8 Een daling op deze grafiek geeft een verbetering weer in de perceptie van de kredietbelemmeringen. Hoe lager de curve, hoe minder kredietbelemmeringen de ondernemers ervaren. 28, ,9 7,2 6,1 5,3 6, M1 2009M1 2009M7 2010M1 2010M7 2011M1 2011M7 2012M1 2012M7 2013M1 2013M7 2014M1 2014M7 2015M1 2015M7 2016M1 2016M7 2017M1 2017M7 Alle ondernemingen Bron: NBB / Belgostat. High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

14 Positieve kredietevolutie nog steeds ondersteund door lage interestvoeten De gemiddelde rente op de nieuwe bedrijfskredieten nam met 2 basispunten toe, namelijk van 1,64 % in juni tot 1,66 % in juli. De gemiddelde rente blijft hiermee evenwel op een historisch laag niveau. 1,66% High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

15 Kredietverlening aan ondernemingen - Alternatieve financieringsmiddelen High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

16 Leasing: meer en meer een belangrijke alternatieve externe financieringsbron voor starters en kleine ondernemingen Roerende en onroerende leasing : uitstaande volumes Bedrag (in milliarden euro) 16,0 14,0 12,0 10,0 Roerende leasing (juni 2017) 10,4 miljard euro 8,0 6,0 4,0 Onroerende leasing (juni 2017) 4,8 miljard euro 2,0 0, roerende leasing onroerende leasing Bron : Febelfin op basis van gegevens Belgische Leasingvereniging (BLV) High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

17 Leasing: meer en meer een belangrijke alternatieve externe financieringsbron voor starters en kleine ondernemingen Evolutie van de leasingproductie (in miljoenen EUR) Roerende leasing (1 ste sem. 2017) 2,6 miljard euro Onroerende leasing (1 ste sem. 2017) 0,4 miljard euro Onroerende leasing (1) Roerende leasing Bron : Febelfin op basis van gegevens Belgische Leasingvereniging (BLV) High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

18 Andere alternatieve financieringsbron: Factoring Na een zeer sterke stijging de afgelopen jaren werden in 2016 slechts 2,7% meer facturen afgestaan dan in In Q lijkt deze steile stijging evenwel te hernemen Factoring : evolutie turnover (in miljoenen EUR) e sem turnover 1e sem Bron : Febelfin op basis van gegevens Belgische Beroepsvereniging der Factormaatschappijen High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

19 Evolutie uitstaande bedragen vastrentende effecten op meer dan 1 jaar : bijna vervijfvoudigd sinds 2008 Grote bedrijven wenden zich meer en meer tot rechtstreekse uitgifte van schuldpapier op financiële markten; desintermediatie X Q Uitstaand bedrag vastrentende effecten op meer dan één jaar uitgegeven door Belgische niet-financiële vennootschappen (in mio EUR) Bron : Febelfin op basis van gegevens NBB High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

20 WinWinlening: productie In het tweede kwartaal van 2017 werden 572 Winwinleningen geregistreerd. Deze Winwinleningen vertegenwoordigen een kredietbedrag van 12,9 miljoen euro. In het tweede kwartaal van 2017 werd bijna 55 % van het kredietbedrag in hoofdsom van alle geregistreerde Winwinleningen toegestaan aan starters. Dit vertegenwoordigt meer dan 56 % van het aantal geregistreerde Winwinleningen Bron: Voortgangsrapportage Winwinleningen, Waarborgbeheer 2 de kwartaal 2017 High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

21 WinWinlening: gemiddeld bedrag Het gemiddeld bedrag van de geregistreerde Winwinleningen (tot en met het tweede kwartaal) bedraagt in euro Ten opzichte van het gemiddeld bedrag van de geregistreerde Winwinleningen in 2016 merken we een stijging van 2,6 %. Bron: Voortgangsrapportage Winwinleningen, Waarborgbeheer 2 de kwartaal 2017 High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

22 Hypothecaire kredietverlening High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

23 Kredietverlening in 2017 blijft op hoog niveau Ten opzichte van de eerste helft van 2016 werden in de eerste helft van 2017 bijna 3% meer hypothecaire kredieten verstrekt voor een bedrag dat 15,7% hoger lag Bron: Beroepsvereniging van het Krediet (BVK) High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

24 Kredieten voor aankoop en bouw stijgen Het aantal kredieten voor aankoop en bouw kende in de eerste jaarhelft een stijging (resp. 8% en 20%) (2017 t.o.v. 2016) Het aantal renovatiekredieten kende een daling met iets meer dan 7%. (2017 t.o.v. 2016) Bron: Beroepsvereniging van het Krediet (BVK) Het aantal externe herfinancieringen daalde in de eerste helft van 2017 met 16% ten opzichte van Niettemin werden er nog meer dan externe herfinancieringen verstrekt. High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

25 Gemiddelde bedrag van bouwkrediet stijgt fors Het gemiddelde bedrag voor een krediet voor de bouw van een woning stijgt verder tot EUR, een stijging met bijna EUR op 2 jaar tijd. Het gemiddelde bedrag van een krediet voor de aankoop van een woning blijft stabiel op EUR. Bron: Beroepsvereniging van het Krediet (BVK) High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

26 Wanbetalingen inzake hypothecair krediet op het laagste niveau sinds 2003 (1,06%) 99 % van de Belgen ondervindt geen problemen bij terugbetaling Nieuwe hypothecaire kredieten kennen steeds betere kwaliteit Bron: Berekening BVK op basis van CKP High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

27 Ook consumentenkrediet levert zijn bijdrage tot economie Heel wat consumenten kunnen hun projecten realiseren dankzij krediet, onder meer kredieten op afbetaling Aantal verstrekte consumentenkredieten op afbetaling 1ste helft ste helft ste helft ste helft ste helft 2013 Nieuwe wagens Tweedehandswagens Renovatie Energiezuinige renovatie o.a. electro en witen bruingoed Zonder specifieke doeleinden Andere Totaal Bron: Beroepsvereniging van het Krediet (BVK) High Level Overleg Bankenplan 21 september 2017

28 Financiering van smart city toepassingen Kabinet minister Muyters

29 Financiering van Smart city toepassingen Initiatieven van de Vlaamse overheid: City of things & Smart Flanders City of things (Antwerpen): proeftuin voor Smart city toepassingen Doel: komen tot een open samenwerkingsmodel met alle commerciële spelers & definiëren van de overkoepelende architectuur voor Smart city oplossingen in Vlaanderen

30 Financiering van Smart city toepassingen Smart Flanders: netwerk van alle centrumsteden om aan kennisdeling te doen rond open data & om aan visievorming te doen rond gezamenlijke Smart city toepassingen Najaar 2018: open oproep vanuit Agentschap innoveren & ondernemen waar Vlaamse steden & gemeenten begeleiding en financiering kunnen krijgen om een eigen toepassing uit te werken, zowel technisch als qua business model Concreet voorbeeld: digitale advertentieborden Vraagstelling: - is er al ervaring met de financiering van Smart city oplossingen? - Wat zijn de belangrijkste aandachtspunten vanuit de banksector? -

31 Waarborgregeling ParticipatieMaatschappij Vlaanderen

32 BANKEN ZIEN WAARBORGPRODUCTIE STIJGEN TOT 366M EURO IN 2022 waarborgproductie

33 JAARLIJKSE VERLIESFINANCIERING DOOR WAARBORGREGELING Jaarlijkse verliesfinanciering Waarborgregeling voor Vlaanderen is resultaat van: uitgaven ingevolge afroep van waarborgen min premieontvangsten min ontvangen recuperaties Hefboom verliesfinanciering tov totale investeringen: 58! Cijfers : Cumulatieve verliesfinanciering: 71,6 mln. euro Totaal toegekend waarborgbedrag: 1.790,6 mln. euro Totaal financieringsbedrag: 2.890,2 mln. euro Totaal investeringsbedrag: 4.176,9 mln. euro

34 PROJECTIE VERLIESFINANCIERING INSCHATTING O.B.V. HISTORISCHE CIJFERS Bepalende factoren voor projectie van de verliesfinanciering: productiebedrag verwachte premie opbrengsten: 0,5% gemiddelde waarborgduur: 4,5 jaar historische uitbetalingscijfers historische recuperatiecijfers

35 VERLIESFINANCIERING KAN OPLOPEN TOT 19 MLN. EURO Verliesfinanciering generieke waarborgregeling Gemiddeld: 9,9 mln. euro simulatie 1 simulatie 2

36 Resultaten evaluatie wet financiering kmo s Agentschap Innoveren en Ondernemen

37 Wet financiering KMO s - Voorontwerp van wet houdende wijziging van de wet van 21 december 2013 betreffende diverse bepalingen inzake de financiering voor kleine en middelgrote ondernemingen Memorie van Toelichting artikel 4 - Het is aan te raden dat de kredietgever de ondernemer zo veel mogelijk bijstaat in zijn zoektocht naar ondersteunende maatregelen van de overheid (bijvoorbeeld subsidies, premies, mogelijkheden tot waarborg) die zouden kunnen bestaan. - Ook verdienen een aantal bestaande instrumenten die de ondernemingen moeten helpen bij het opstellen van hun kredietdossier, het vermeld te worden. => Op te nemen in de Gedragscode (artikel 10) Kan het agentschap Innoveren en Ondernemen de banken hier bijstaan bij het invullen van deze verplichting? 16/10/

38 Stand van zaken in verband met PPSprojecten ParticipatieMaatschappij Vlaanderen

39 Schakel uw financiering een tandje hoger met PMV Duidelijkheid over classificatie van PPS-projecten Richtlijn van September 2016 A Guide to the Statistical Treatment of PPP s schept voor de meeste gevallen duidelijkheid over classificatie van PPS-projecten Laat toe om in de meeste gevallen ex-ante zekerheid te hebben over de begrotingsimpact van een PPS-project Is wel zeer strikt over de scope van de richtlijn : Betreft wel : projecten van het type DBFM/O Betreft niet: Concessies Gebiedsontwikkelingen of Stadsvernieuwingsprojecten ESCO s

40 Schakel uw financiering een tandje hoger met PMV Mogelijkheden DBFM/O laat toe om investeringskost van grote projecten buiten de begroting te houden als aan de criteria van de richtlijn is voldaan De investeringskost komt niet ten laste van begroting of ESR-vorderingensaldo Wel ten laste van de begroting zijn de jaarlijkse beschikbaarheidsvergoedingen eens de infrastructuur in gebruik is genomen Voordelen: Laat toe grote investeringen privaat te financieren zodat begroting op korte termijn niet buitensporig wordt belast Laat toe om meerwaarde te creëren door o.a. : projectrisico s beter te beheersen door ze te plaatsen bij de meest geschikte partij om projecten te optimaliseren over een lange levenscyclus Uitstekende track record voor on time & on budget realisatie en transparantie over de totale projectkost

41 Schakel uw financiering een tandje hoger met PMV Mogelijkheden Geschikt voor grote investeringsprojecten (nieuwbouw of zeer grondige renovaties), waarbij de overheid bereid is om op lange termijn een vergoeding te betalen voor de beschikbaarheid en eventueel de exploitatie van de infrastructuur, mits de overheid de gebruikseisen op lange termijn kan vastleggen en vaststellen ; minstens ook het onderhoud over een grote levenscyclus kan worden toevertrouwd aan de private partner ; de private partner ruimte krijgt om te optimaliseren op vlak van ontwerp, engineering, bouwplanning en onderhoud ; de projectrisico s voor de private partner beheersbaar zijn.

42 Schakel uw financiering een tandje hoger met PMV Aandachtspunten/Aanbevelingen Niet elke project is geschikt voor PPS. Het is belangrijk dat projecten door de overheid zorgvuldig worden voorbereid door een professioneel multidisciplinair team met PPS-kennis en ervaring. De beoordeling of een project geschikt is voor een PPSformule maakt onderdeel uit van deze voorbereiding. Het is aan te bevelen voor grote investeringsprojecten of programma s systematisch de PPS-optie te evalueren. Het opbouwen van PPS-ervaring en expertise vraagt ook investeringen aan private kant. Een stabiel beleid en zicht op een PPS-pijplijn is noodzakelijk om deze investeringen te verantwoorden. Inschrijven op een PPS is een dure aangelegenheid voor de private sector, die verwacht te kunnen handelen met een professionele en betrouwbare opdrachtgever. Standaardisatie kan helpen om de transactiekosten te drukken en het proces efficiënter te maken.

43 Schakel uw financiering een tandje hoger met PMV Aandachtspunten/Aanbevelingen Ex-ante evaluatie van begrotingsimpact is noodzakelijk voor de uitvraag van offertes, teneinde te vermijden dat projecten laat in het proces worden afgeblazen om begrotingsredenen. PPS veronderstelt dat het DBFM/O-contract wordt afgesloten met een overheidsentiteit. Voor de financierbaarheid van het project is het noodzakelijk dat dit een kredietwaardige entiteit is of een kredietwaardige overheidsentiteit hiervoor garant staat.

44 Varia

45 Nieuwe klantgerichte benadering Agentschap Innoveren en Ondernemen

46 Geïntegreerde front-officewerking Agentschap Innoveren & Ondernemen 16/10/

47 Regeerakkoord Vlaamse Regering Het samengevoegd Agentschap Ondernemen en IWT richten we in als het uniek ondernemingsloket, de frontoffice van de Vlaamse overheid waar de ondernemer met al zijn vragen terecht kan. 16/10/

48 Inleiding & Context Op punt stellen van een logisch en geïntegreerd ondersteunings- en dienstverleningslandschap (inclusief kennisdiffusie), met een geïntegreerde front office, een gedeeld dossiersysteem en een gespecialiseerde back office. Optimaliseren en stroomlijnen van het steuninstrumentarium door het terugdringen van het aantal steuninstrumenten en het wegwerken van bestaande overlappingen, ter realisatie van meer generieke steuninstrumenten. 16/10/

49 6 Principes beleidsraad 19 april Breed, samenwerkend netwerk van dienstverleners (No wrong door, no single door) 02 Intense samenwerking met dienstverleners waarmee de relatie sterker is Het Geïntegreerde front-office als uniek knooppunt voor begeleiding naar steun voor het hele netwerk Vertrekken van de strategie/business case van de ondernemer voor onderzoek van de toekenning van de steun (geïntegreerde benadering) Vier basisbouwblokken vormen het steunpallet: O&O, investeren, opleiding en advies Alle bouwblokken zijn rechtstreeks toegankelijk volledige aanbod van het agentschap is eenvoudig en digitaal toegankelijk Alles is digitaal ontsloten 16/10/

50 Business case gedreven benadering Analyse business case/strategie Partner VLAIO Overzicht relevante actoren en tools: werken met partners Front office Overzicht overheidsregelge ving in functie business case Steunmaatregelen algemeen en specifiek voor Vlaio Ondernemer (met business case) Ondernemer contacteert een organisatie Ondernemer wordt doorverwezen Mogelijkheid om digitaal af te handelen Front office voert voorbereidend werk uit Ondernemer gaat op persoonlijk gesprek, traject op maat wordt uitgetekend Rechtstreeks naar back office 16/10/

51 Uitgangspunten business case gedreven benadering Analyse business case. Nagaan of het bedrijf klaar is voor de toekomst en hiervoor een strategisch plan heeft. In afstemming met partners bestek ondernemerschap/private dienstverleners. Toeleiden van bedrijven naar kennisinstellingen, speerpuntclusters, ibn en andere ondernemingen, partners en netwerken; Informeren en adviseren mbt specifieke overheidsreglementering relevant voor de business case (vb IP, CE-verplichtingen, zorg, toerisme, creatieve economie, ); Begeleiden van bedrijven die evt steun/subsidies van Vlaamse overheid overwegen om hun groei en innovatie te realiseren.

52 5 werven Uitwerken business case gedreven benadering Stroomlijning steuninstrumentarium Alle bouwblokken zijn rechtstreeks toegankelijk Het volledige aanbod van het agentschap is eenvoudig en digitaal toegankelijk Alles is digitaal ontsloten 16/10/

53 Uitgangspunten geïntegreerde front office Een business case gedreven benadering blijft essentieel. Inhoudelijke focus van innovatiebegeleiding naar vraagoriëntering mbt het brede overheidsinstrumentarium (diensten, netwerk, steun, ) Doelgroep: bedrijven met transformatietraject (modernisering, transitie, doorbraak)

54 Wat willen we bereiken met het VLAIO Netwerk? VLAJO DYZO BAN Strategische Onderzoekscentra IBNprojecten Steden en gemeenten Front office Partners bestek ondernemerschap TTO s De ondernemer Collectieve Centra Speerpuntclusters Boekhouders, banken Universiteiten hogescholen Federaties

55 Waarom een VLAIO Netwerk vormgeven? No wrong door, no single door Onderlinge samenwerking VLAIO Netwerk Meer ondernemingen bereiken Elkaar inspireren

56 1 JANUARI 2018 GEÏNTEGREERDE FRONT OFFICE 16/10/

57 Evaluatie begeleidingsinstrumentarium voor prestarters Agentschap Innoveren en Ondernemen

58 Evaluatie begeleiding (pre)starters - Een evaluatie/impactonderzoek naar prestartbegeleiding (go4business, bryo, ) - Offertes worden ingediend 22 september Vijf onderdelen - statistische evaluatie op basis van de beschikbare data (rijksregisternummers van deelnemers) en verdere analyse door de opdrachtnemer; - een procesmatige evaluatie; - een meer uitgebreide kwalitatieve evaluatie, inclusief inschatting van nuttige toekomstig te gebruiken KPI s voor deze dienstverlening; - beleidsaanbevelingen en aanbevelingen aan de dienstverleners; - een infographic/grafische weergave, waardoor de positieve effecten van deze begeleiding communiceerbaar worden. 16/10/

59 Evaluatie begeleiding (pre)starters - Binnen kwalitatieve evaluatie - Zijn de prestarters na het afronden van een traject financieel klaar om een krediet aan te vragen? Zo niet, wat is er dan extra nodig om goed voorbereid (succesvol) een krediet aan te vragen? Boezemen de opgeleverde documenten vertrouwen in bij de kredietverstrekkers of net niet? Kan de begeleiding van de prestarter beschouwd worden als een soort praktijktoets voor de toeleiding naar banken/kredietverstrekkers of is het eerder iets aanvullends? - Mogelijkheid om enkele concrete dossiers voor feedback voor te leggen aan kredietbeoordelaars? 16/10/

60 Stand van zaken in verband met doorstartfondsen ParticipatieMaatschappij Vlaanderen

61 Energie-efficiëntie bij hypothecaire kredietverlening Vlaamse Confederatie Bouw

62 Hypothecaire kredieten en energiebesparing Opzet: Financiële instellingen in staat stellen rekening te houden met het energieverbruik van een woning bij hypothecaire kredieten Voordeel: Betere afstemming tussen hypothecair krediet en waardevastheid/terugbetalingscapaciteit Hoe: Tools om de reële energiebesparing correct en betrouwbaar in te schatten (ReCalculator) Stand van zaken (1): overleg VCB/Febelfin met Nationale Bank en overleg kabinet Tommelein met Nationale Bank met de vraag hoe rekening te houden met energiebesparing voorlopig nog geen antwoord van de NBB Stand van zaken (2): interesse in de Recalculator vanuit de European Mortgage Federation ( Vlaanderen kan voor de EU een voortrekker zijn door de reeds ontwikkelde tools.

63 Afspraken en volgend overleg