JAARVERSLAG VERENIGING PASTORAAL WERKENDEN NEDERLAND MEI 2012 APRIL

Transcriptie

1 1 JAARVERSLAG VERENIGING PASTORAAL WERKENDEN NEDERLAND MEI 2012 APRIL 2013 In dit verslag komen de hoofdpunten van de genoemde periode aan de orde. De drie hoofdtaken en de organisatie van de VPW Nederland staan centraal. I. Professionalisering: 1. Geestelijk leiderschap; 2. Codex en pastoraal werk(st)ers; 3. Enquête bijscholing; 4. Theologencommissie; 5. Training nieuwe bestuursleden. II. Collegiaal beraad: Algemene ledenvergadering III. Belangenbehartiging: 1. Rechtspositiereglement en ondersteuning Landelijke Kommissie Rechtspositie (LKR). 2. Casussen, individuele belangenbehartiging. IV. VPW Nederland als organisatie: 1. Besprekingen over de toekomstvisie en het beleid van de VPW; 2. Opstellen profielschets nieuwe voorzitter; 3. Financiën, acceptgiro, machtiging en prognose; 4. Jaarplanner; 5. Criteria nieuwe leden; naamgeving en bijdrage van personen of instanties die de VPW steunen; 6. Het Dagelijks (DB) en Algemeen Bestuur (AB); 7. Ledenbestand en ledenwerving. 8. VPWinfo.nl als blad en website. I. DE PROFESSIONALISERING Belangrijke thema s waren het geestelijk leiderschap, de bijscholing over de codex, een enquête over de beroepsscholing, het instellen van een theologencommissie en de training van nieuwe bestuursleden 1. Geestelijk leiderschap (GL) In de VPW Utrecht waren er drie kringen: Almelo, Utrecht en Arnhem. In de VPW Haarlem- Amsterdam waren er twee kringen in Krommenie In de VPW Den Bosch was er de kring Nijmegen. In het begin van 2012 kwamen er nog de kringen Groningen en Noord en Zuid Limburg bij. De zes begeleiders van de kringgesprekken waren Sanny Bruijns, Henk Meeuws, Jos Oostrik, Loes Marijnissen, Harrie Brouwers, Ria van Dinther. In de 9 genoemde kringen hebben 65 pastorale beroepskrachten gedurende 6 of 7 dagdelen meegedaan aan de inoefening van Geestelijk Leiderschap. De kringen Geestelijk Leiderschap zijn officieel geaccrediteerd bij de Stichting Kwaliteitsregister Geestelijk Verzorgers (SKGV). Deelname aan de kring levert daarom studiepunten op. De deelnemers hebben eind 2012 een deelnamecertificaat met bijbehorende studiepunten ontvangen. Projectleider Nico Bulter heeft op de ALV van 7 juni 2012 de leden samen met Henk Meeuws een inhoudelijk verslag van de opzet en het verloop van de kringen gegeven. In november 2012 heeft de Wetenschappelijke Adviesraad de basis gelegd voor de tweede brochure. De Adviesraad bestaat uit Nico Bulter, Jan Franken, René Hornikx, Annemiek de Jong- van Campen, Jos van Genugten, Huib Klamer, Tjeu van Knippenberg en Jozef Wissink. De redactie bestaat uit Nico Bulter, Jan Franken, Manon van den Broek en Jos Oostrik. Deze tweede brochure kon begin februari 2013 verschijnen onder de titel De pastor als zieleherder, nadat er - via een nieuwe sponsor, royale giften van twee bestuursleden en een grote bijdragen van drie VPW n - voldoende extra geld ingezameld was voor de bekostiging ervan. In het 2 de nummer ligt het accent op het bezielend pastoraal handelen, de zorg voor de ziel, de zielzorg. Er staan 4 praktijkartikelen in, een artikel over een kring van Geestelijk Leiderschap en een reflectie van Jozef Wissink. Het nummer wordt afgesloten met twee formats voor collegiaal overleg, dat gebruikt is bij een aantal kringen van Geestelijk Leiderschap. Begin 2013 is het driejarige project afgesloten en positief geëvalueerd door het AB van de VPW. Er is een eindrapport beschikbaar en op te vragen bij de beleidsmedewerker. Twee aanbevelingen zijn overgenomen: - Dit soort collegiale ontmoeting en uitwisseling rond het thema Geestelijk Leiderschap mogelijk te blijven maken; - De methodes van werken die in het kader van de kringen ontwikkeld zijn daarbij te gebruiken.

2 2 2. De codex en de pastoraal werk(st)ers Op 5 oktober 2012 namen 35 leden in het pastoraal centrum van de Aloysiusparochie te Utrecht deel aan een bijscholing van een dag over de codex door Ton Meijers. De geschiedenis van de pastoraal werker, de juridische mogelijkheden en de praktijk in de parochies kwamen uitvoerig ter sprake. Aan de samenwerking in een team onder leiding van de pastoor en de plaats van de pastoraal werk(st)er in de liturgie is eveneens de nodige aandacht besteed. De deelnemers hebben de bijeenkomst als positief en leerzaam geëvalueerd. 3. Enquête bijscholing en inventarisatie voorgezette vorming in de bisdommen Bij het nadenken over een nieuw jaarthema van de VPW is regelmatig gesproken over de wens om middels voortdurende bij- en nascholing de kwaliteit van het werk van de pastorale beroepskracht te borgen. Als eerste stappen heeft de VPW daartoe in 2012 twee activiteiten ontplooid: 1. Er is een enquête gehouden over bij- en nascholing onder de leden. 2. Er is een inventarisatie over het onderwerp voorgezette vorming gehouden in de diverse bisdommen en middels gesprekken met een aantal opleidingsinstituten. Het onderzoek is met het aantal respondenten van 179 van de 317 benaderde actieve pastorale beroepskrachten, lid van de VPW, representatief. Een samenvatting van de inventarisatie is bij de beleidsmedewerker op te vragen. In meerdere bisdommen is aangegeven dat er op de eigen opleidingen met competentieprofielen gewerkt wordt. Zowel de enquête als de inventarisatie bieden voldoende argumenten om ons als VPW in te zetten op een verbetering van de voortgezette vorming. Zeker in een tijd waarin het beroep van de pastorale beroepskracht zo onder druk staat, is het van groot belang ons in te zetten op een verbetering van de kwaliteit en op een structuur waarin de kwaliteit geborgd kan worden. De werkgevers zijn hierbij nodig en daarom wordt als strategie gekozen eerst via de LKR en daarna via LKR- ICORA dit onderwerp op de agenda te krijgen. 4. Theologencommissie Naar aanleiding van de inleiding van dr. Borgman en de en de toenemende vraag over de plaatsbepaling van de pastorale beroepskracht is er een theologencommissie samengesteld. Die commissie is gevraagd na te denken over een fundamentele visie op pastoraat in de huidige kerkelijke en maatschappelijke context. Zitting in de commissie hebben Erik Borgman, Jozef Wissink, Margot Dijkman, Meike Hettinga, Marion Korenromp, Gérard Martens, Koos Tolboom en Bernadette van Dijk. Belangrijkste opgave: Hoe raak je als pastor bevrijd uit de wij- zij tegenstelling? Welke theologische verdieping kan daarbij helpen? Hoe kun je vervolgens vruchtbaar als pastor zijn? De commissie zal, naar wij hopen, in het najaar haar bevindingen inbrengen bij het dagelijks bestuur. De bedoeling is dat het visiestuk breed in de vereniging besproken wordt en dat de inhoudelijke plaatsbepaling op de ALV van 2014 verder met elkaar afgesproken wordt. 5. Training nieuwe bestuursleden Een achttal bestuursleden, zowel oude als nieuwe, deden mee aan deze voor de tweede maal georganiseerde training door onze beleidsmedewerker. Drie leden moesten op het laatste moment verstek laten gaan door onvoorziene werkzaamheden. Bestuursleden werden toegerust om hun taak als plaatselijk bestuurder beter uit te kunnen voeren. De dag is door betrokkenen positief geëvalueerd. II. COLLEGIAAL BERAAD Algemene ledenvergadering Op donderdag 7 juni 2012 hield Dr. Erik Borgman tijdens de algemene ledenvergadering een inleiding onder de titel Niets te verliezen. Daarmee probeerde hij ons een hart onder de riem te steken en om vooral in de ruimte die ons gelaten wordt, op te komen voor wat ons bezielt, onze ervaringen te delen en ons er niet

3 3 voor te schamen. Scherp gezegd: het evangelie is een kwestie van leven en dood. De samenvatting is op te vragen bij de secretaris van VPW Nederland. Een deel van de bijeenkomst zijn er groepsgesprekken geweest aan de hand van de volgende vragen: 1. Welke concrete mogelijkheden zien leden zelf om binnen het instituut te blijven werken aan een gastvrije gemeenschap waar andersdenkenden welkom zijn en waar de kracht van het evangelie vertaald wordt in het werken aan een rechtvaardige en duurzame wereld. Welke kansen zien we? 2. Op welke wijze willen leden dat hun VPW de kritische dialoog met de kerkleiding gestalte geeft zonder zich te verliezen in achterhoedegevechten die veel energie kosten en relatief weinig opleveren? 3. Wat is er nodig voor pastoraal werkenden om in deze omstandigheden kwalitatief goed werk te kunnen verrichten? Op welke wijze kunnen we de bij- en nascholing van pastoraal werkenden bevorderen en welke rol kan de VPW daarbij spelen? Dat zijn boeiende en inspirerende gesprekken geweest. De terugkoppeling van de totale vergadering van deze groepsgesprekken is door een te volle agenda, onvoldoende tot zijn recht gekomen. Nico Bulter heeft samen met Henk Meeuws verslag gedaan van de opzet en inhoud van de kringgesprekken. III. BELANGENBEHARTIGING 1. Rechtspositiereglement en ondersteuning Landelijke Kommissie Rechtspositie (LKR) Het DB heeft op 25 september 2012 een evaluatiegesprek gehad met Ariejan Kuin, vertegenwoordiger van de VPW in de LKR. De beleidsmedewerker is ambtelijk secretaris van de LKR. Kernvragen waren: Hoe kijk je aan tegen de overgang naar de cao W&MD? Wat zijn de hoofdthema s in het overleg van de VPW en ICORA? Wat zijn de wensen t.a.v. de samenwerking VPW en LKR? Er vond een jaarlijkse raadpleging van de leden plaats op 7 november 2012 met als onderwerp Permanente educatie. Daar werden de resultaten van de enquête gepresenteerd, geëvalueerd en meegewogen. Het aantal van 5 pastoraal werk(st)ers die aan de achterbanraadpleging deelnamen noopt de LKR wel na te denken over deze vorm van achterbanraadpleging. In 2012 is er in het overleg met de ICORA door de LKR een vernieuwing van de RPW afgesproken. Per is een belangrijke verandering opgetreden in het artikel over de werktijd: Er moet duidelijk een afspraak gemaakt worden tussen werkgever en werknemer welke uren als regelmatig gezien kunnen worden. En afgesproken is dat compensatie van meer- uren binnen 3 maanden moet plaats vinden. Om de afspraken te helpen realiseren zijn er digitale lijsten voor vakantiedagen en voor meer- uren ontworpen en aan de RPW toegevoegd. Andere afspraken tussen werkgevers en de LKR: - Vanaf 45 jaar wordt een periodiek geneeskundig onderzoek van werknemers door de werkgever mogelijk gemaakt. - Werknemers worden betrokken bij de plannen die werkgevers moeten maken om in het kader van de wettelijke RIE s arbeidsomstandigheden te verbeteren. - Er komt geen verhoging van de eindejaarsuitkering i.v.m.de snel verslechterende financiële positie van veel parochies. Door overeenstemming in de sector Welzijn & Maatschappelijke dienstverlening zijn er op en op weer loonsverhogingen geweest. 2. Casussen, individuele belangenbehartiging De VPW behartigt middels haar beleidsmedewerker zowel algemene als individuele belangen van pastoraal werk(st)ers. Vaak vindt een eerste contact plaats via de diocesane VPW en wordt er daarna doorverwezen

4 4 naar de beleidsmedewerker. Als er juridische ondersteuning nodig is kan gebruik gemaakt worden van een advocaat waarmee een samenwerkingsovereenkomst is en die dit tegen een speciaal tarief doet voor VPW- leden. Priesters en diakens kunnen ook voor advies terecht bij de VPW. Alleen zal er voor priesters geen belangenbehartiging plaats vinden. Er waren 7 individuele kwesties. IV. DE VPW NEDERLAND ALS ORGANISATIE 1. Besprekingen over de toekomstvisie en het beleid van de VPW In februari 2012 is het AB begonnen met jaarlijks een visie- dag te houden over de VPW. Naar aanleiding daarvan is dr. Borgman op het ALV uitgenodigd en is er een theologencommissie samengesteld. (zie bij Professionalisering punt 4) In die besprekingen zal het gaan over zaken waar de VPW zich op moet gaan concentreren. De aanleidingen liggen o.a.de krimpende kerk en in ons krimpende ledenaantal, veranderende takenpakket van de pastoraal werk(st)er en de toenemende aandacht voor nieuwe vormen van spiritualiteit en zingeving. 2. Opstellen profielschets nieuwe voorzitter Niels Morpey gaf te kennen na zijn termijn ermee te stoppen. Er is een daarom een profielschets voor de nieuwe voorzitter opgesteld. De profielschets is verschenen in VPWinfo.nl Geen van de tot nu toe 10 geopperde kandidaten kon of wilde om plausibele redenen die taak op zich nemen. Het zoeken van een nieuwe voorzitter is een belangrijke prioriteit. 3. Financiën, acceptgiro, machtiging en prognose Het aantal rekeningen van de VPW is vereenvoudigd en gestroomlijnd. Het VPW werk namens de andere huurders van het pand aan de Palestrinastraat is gestopt. De huur voor de kamer van de administratie is opgezegd. De jaarrekening en - begroting zullen gemaakt worden met behulp van een administratieprogramma. Er zijn heldere afspraken gemaakt over de afhandeling van de financiële administratie door de penningmeester met de administrateur en secretaris. Aanleiding voor dit alles was het afscheid van Henk Kroon op de ALV van 7 juni 2012 die jarenlang, zeer zorgvuldig, de financiële administratie heeft verzorgd, waaronder de arbeidsintensieve contributie afhandeling en controle. Henk blijft zich op een ander vlak inzetten voor gezonde VPW financiën. Het in gang zetten van acceptgiro s bleek een omvangrijke klus. Door tijdrovende communicatieproblemen met de ING kon de contributie pas zeer laat geheven worden. Leden blijken vaak privé veranderingen niet door te geven aan de VPW of te betalen zonder vermelding van hun naam. Een klein aantal leden heeft inmiddels de VPW gemachtigd hun contributie jaarlijks te innen of heeft zelf een periodieke overschrijving geregeld. Met behulp van ons nieuwe ledenadministratieprogramma konden we een begin maken met een langetermijnprognose. Een nog te formeren werkgroep zal zich buigen over de inkomsten en voorstellen doen voor de begroting voor de komende jaren. De VPW Groningen Leeuwarden ontvangt steun naar rato op basis van haar beleidsplannen en aangelegde reserves. De financiën van de VPW Den Bosch en Limburg worden door de VPW Nederland gedaan. 4. Jaarplanner Het Dagelijks Bestuur werkt met een jaarplanner. Daarop is de samenhang tussen de verschillende activiteiten van de VPW goed te zien. Ze zijn in principe voor ieder bestuurslid een handige tool. De nieuwe voorzitter kan er snel een overzicht mee krijgen van de spreiding van en de samenhang tussen de jaarlijkse terugkerende bezigheden van VPW. De secretaris is ook gevraagd een overzicht van alle bezigheden te maken.

5 5 5. Criteria nieuwe leden; naamgeving en hoogte van de bijdrage van personen of instanties die de VPW willen ondersteunen In verband met de teruglopende financiën en ledenaantallen, én n.a.v. vragen van mensen die ons willen steunen, zijn wij ons aan het buigen over de naam, de hoogte van de bijdrage en de faciliteiten die wij zullen verlenen aan donateurs of vrienden van de VPW. Er is nog geen beslissing over genomen. We laten ons informeren over de mogelijkheden van een aparte stichting vrienden van de VPW bij een bekende notaris. 6. Het Dagelijks en Algemeen Bestuur Op dit moment bestaat het dagelijks bestuur uit Niels Morpey, voorzitter; Margot Dijkman, vicevoorzitter; Ina van de Bunt- Koster penningmeester en Paulus Gabriël secretaris. Adviseur is de beleidsmedewerker Jan Franken. Het dagelijks bestuur heeft in 2012 vijf keer vergaderd en in 2013 tweemaal waaronder één keer via Skype. Een vergadering viel onverwachts uit. Veel diocesane VPW besturen kampen met het vinden van bestuursleden, met name de voorzitter. Het algemene bestuur is in 2012 twee keer en in 2013 eenmaal bijeengekomen waaronder eenmaal voor het houden van een visie- dag. 7. Ledenbestand en ledenwerving Volgens het protocol is de werving van leden een activiteit van de afdelingen. Op 1 maart 2013 telde de VPW Nederland 663 leden. In heel 2012 zijn wij 51 leden kwijtgeraakt waaronder 2 overleden emeriti en 1 diaken van 63 jaar. De redenen van de leden zijn: pensionering, ontslag en/of ziekte, bijkomende inkomstenderving of overgaan naar een andere vereniging; slechts eenmaal uit onvrede met het beleid van de VPW. Eind 2012 hadden 46 leden hun contributie niet betaald. 8. VPWinfo.nl als blad en website De VPW Limburg vult heel intensief het haar toebehorende gedeelte van onze website met behulp van de webmaster. Het is mogelijk voor leden op onze website hun boeken, cursussen en blogs te promoten. De redactie van VPWinfo.nl is deels vernieuwd en verjongd. Er is afscheid genomen van Marije Bijleveld die bijna 8 jaar redactiesecretaris geweest is. In haar plaats is Mirjam Dirkx gekomen. Dorende Gies heeft de redactie verlaten en Geert Rozema en Elly Bus zijn erin gekomen. De adreslijst voor de verzending van ons blad is opgeschoond. Een aantal instanties zullen haar niet meer ontvangen. Er worden ongeveer 720 bladen verzonden. Dit jaar heugen wij ons het memorabele feit dat de Federatie VPW Nederland op 9 september 1987, 25 jaar geleden, is opgericht. In april 2013 telden wij 662 leden. Daarvan zijn er 323 in of na 1947 geboren. 9. Extern VPW Nederland heeft dit jaar een bijdrage geleverd aan: - het brancheoverleg HBO theologie met werkgevers, beroepsverenigingen en opleidingsinstituten; - een cursusaanbod geestelijk leiderschap van de Stichting Oecumenische Spiritualiteit. Namens het dagelijks bestuur van de VPW Nederland, Paulus Gabriël Secretaris VPW Nederland