Werkstuk Biologie Hart - en vaatziekten

Transcriptie

1 Werkstuk Biologie Hart - en vaatziekten Werkstuk door een scholier 5459 woorden 4 november ,4 188 keer beoordeeld Vak Biologie Vroeger en nu, Eetgedrag wordt bepaald door geschiedenis, cultuur en sociale gewoontes. Maar dat niet alleen ook speelt de technologie en communicatie een grote rol. Technologie werd vroeger natuurlijk niet gebruik omdat ze het toen niet hadden. Maar tegenwoordig word het wel gebruik. Onder technologie verstaan we apparaten die het verhelpen of verminderen van je kwalen die hart en vaatziekten veroorzaken. Door een betere communicatie tegenwoordig kunnen ze meer doen voor mensen met hart - en vaatziekten. Dat geld niet alleen voor mensen met hart - en vaatziekten maar ook voor ander patiënten. Doordat we meer over bepaalde problemen kunnen praten met andere doktoren kunnen ze samen een oplossing voor het probleem zoeken bijvoorbeeld het verhelpen of verminderen van de kwalen van hart- en vaatziekten. Ook immigratie dat steeds meer voorkomt wat ook van de laatste jaren is. Doordat we steeds meer importeren en exporteren komen er verschillende voedingsmiddel in ons land. De laatste 100 jaar is dat opgekomen. Steeds meer mensen gingen reizen. De kennis van voedsel is ook groter geworden. We weten er veel meer van af dan 40 jaar geleden. Dat heeft een invloed gehad op ons eetpatroon zoals wat we eten en hoeveel we eten. Geschiedenis Het eetpatroon is erg verandert door de jaren heen. Vroeger at men in Nederland lang niet zo gevarieerd dan nu. Vroeger at je geen fruit in de winter. De Egyptische cultuur had al uitgezocht dat nachtblinden een tekort aan vitamines hadden en meer vitaminen moesten eten. Ook al is dit oud het werd niet op gevolgd. In de Griekse tijd wisten ze al dat een goede voeding je beschermde tegen kwalen zoals griep. Er was toen al een geneesmiddel voor die kwalen. De kennis over voedsel was er vroeger al maar nog zijn we nog niet klaar met het uitzoeken ervan. Voedsel en status Als je geld hebt heb je status. Als je luxueus en voldoende voedsel hebt ook status. Dat is in elk land weer anders. Maar het heeft wel een groot voordeel want je kun de A merken (de voedingsmiddelen die het goed gekeurd zijn die zijn daardoor best duur) kopen. Als je wat rijker bent kun je goed variëren en dat is goed voor je. Vroeger had je niet zoon grote variatie in voedsel want je had toen geen koelkasten en Pagina 1 van 15

2 diepvriezers. Alleen de rijken hadden een diepe kelder waar ze in de winter ijs en sneeuw in deden. Doordat deze kelder diep en op een koude plek stond bleef hij de hele jaar koud. Hierdoor konden de rijke mensen veel beter op de hygiëne letten. De normale burger had niet deze koelkelders dus konden ze het eten, wat vooral vlees was niet bewaren. Het was vroeger natuurlijk zo dat je in de winter veel aardappelen at en wintergroenten. Als het dan weer zomer werd dan kreeg je pas weer vitamines binnen. Maar doordat je alle voedingsmiddelen het hele jaar door nodig hebt om een goede weerstand op te bouwen hadden hadden ze dus soms kwalen. Deze kwalen kwamen door een tekort van bepaalde voedingsmiddelen. In de tweede wereld oorlog had status ook een grote macht op voedsel. De Duitsers in ons land en aanhangers van de Duitsers hadden veel meer voedsel dan de gewone burger en de Joden. Het was wel zo dat er verschillen in voedsel was bij de Joden. De Joden in de kampen hadden weinig of geen eten. De Joden die ondergedoken waren en andere onderduikers kregen gewoon voedsel. Niet veel eten maar wel zoveel om er van te leven. Nu nog steeds is er een verschil tussen voedingsmiddelen bij mensen met een hoog inkomen en een laag inkomen. Alleen is dit verschil niet meer zo groot tegenwoordig kun je alleen maar voedsel kopen wat goed gekeurd is. Dus is er bijna geen kans dat je verkeerd voedsel krijgt. Er zijn wel prijsverschillen en smaakverschillen maar de kwaliteit is daardoor niet slecht. Voedsel als sociaal contact Wat bijna bij elke cultuur hoort is het samen eten met elkaar. Dat is natuurlijk niet alleen met kerst of andere feest dagen. Het samen eten gebeurt elke dag niet alleen omdat het goed en gezond is om een goede voeding binnen te krijgen maar ook omdat het een goed moment is om de dag te bespreken. Dan krijg je van iedereen te horen wat ze die dag hebben gedaan. Dit is al bijna al altijd zo geweest in wel land je ook kijkt en ook in welke tijd. Het is een soort ketting die alsmaar door gaat. Geloof beïnvloed voedsel Bij elk geloof hoort een ander voedsel patroon. Bijvoorbeeld Joden mogen geen varkensvlees. Dat niet alleen bij voedsel maar ook bij het slachten, bereiden, bewaren, of het eten er van zijn verschillen tussen geloven. Doordat er steeds meer mensen gaan reizen en naar Nederland komen krijgen we andere geloven in ons land. Hierdoor komen er andere eetgewoontes en leefgewoontes in Nederland. Omdat in de oosterse landen de temperatuur veel hoger is bederft het voedsel veel sneller. Dit is het een beetje te merken omdat je sommige voedingsmiddelen niet mag eten bij bepaalde oosterse geloven. Bij de Islam kun je dat wel zien zij mogen geen varkens vlees, aaseters, alcohol en zo mogen al helemaal geen vlees met bloed eten. Bij veel geloven zijn de eetgewoontes anders omdat iedereen in een ander cultuur leeft. Vroeger vond je maar twee hoofdzakelijke geloven in Nederland dat was protestant en katholiek. Bij deze geloven had je geen speciale voedingsverboden. Daarom was in ons land er niet een verschil wat je nou ging eten. Alleen bij de katholieken was het vrijdag een visdag. Uit onderzoeken is bewezen dat vis goed voor je is. Omdat er niet te veel vet in en er mineralen in zitten die goed voor je zijn wordt er tegenwoordig wel gezegd dat je twee keer per week vis moet eten want dat is goed voor je. Er is door de jaren heen veel verandert maar 50 jaar geleden is het echt duidelijk te zien want toen we gingen samenwerken met andere landen en vooral Amerika kregen we veel meer Junkfood. Een voorbeeld van bedrijven die junkfood verkopen zijn de Mc Donald, Burger King en frietzajes. Pagina 2 van 15

3 In Junkfood zit veel vet en hierdoor is de stijging van hart - en vaat ziekten gestegen. Doordat men steeds vaker naar een patatzaak gaat om even wat lekkers te halen en dit is meestal zeer vet. Dat is niet de enige reden want we hadden in het begin niet allemaal een auto en geen bussen. Toen men het gemak er van zag werd er alleen nog een beetje gefietst en gelopen. Voor sommige was dit ook alleen maar voor de ontspanning. Tegenwoordig gaan veel kinderen met de bus naar school dus word er niet veel meer beweegt. Doordat kinderen niet meer elke dag lichamelijk inzetten. Ze zitten namelijk liever achter de tv of de computer en toch veel vet eten komt er in Nederland veel meer vetzucht voor. Maar dit niet alleen mensen die op een dieet gaan om af te vallen, vallen ook echt af. De meeste komen daarna weer aan maar dit is niet goed voor je lichaam. Door deze voorvallen te verminderen moeten ze al jong uitleg krijgen over voeding en gratis groente en fruit te krijgen op school. Ook moeten ze beweging aantrekkelijk maken voor de jongere kinderen zodat ze het later ook zullen gaan sporten. Roken is ook een oorzaak van hart en vaatziekten doordat het de laatste jaren ook heel erg in is bij jongeren komt het nu ook voor bij middelbare leeftijd. Vroeger wisten ze nog niet dat het zulke nawerkingen en gevolgen had. Ook was roken voor oudere mensen maar dat is tegenwoordig niet meer zo. Door rokers te laten stoppen wordt er tegenwoordig veel reclame gemaakt hoe gevaarlijk het is. Doordat de aandacht van hart - en vaatziekten nu veel groter is worden sommige producten ook aangepast. Becel maakt nu reclame dat je vet arme boter kunt kopen en hierdoor je cholesterol daalt. Wat zijn hart - en vaatziekten? Voordat ik ga uitleggen wat hart- en vaatziekten zijn ga ik eerst wat vertellen over hoe het hart werk, de bloedsomloop en de bloedvaten. Het hart Een hart is van levensbelang zonder een hart kunnen wij niet leven. Het hart is in feite een holle spier, ongeveer zo groot als een vuist en gevuld met bloed. De functie van het hart is om bloed door het lichaam te pompen. Het bloed bevat zuurstof en voedingsstoffen, dat brandstof dient voor alle spieren en organen in het lichaam. Het hart pomp in rust zo'n 60 tot 70 keer per minuut bloed het lichaam in. Per minuut wordt zo'n 4 a 5 liter bloed rondgepompt, gemiddeld zo'n liter per dag. Tijdens een inspanning kan de hartslag oplopen tot 160 a 180 keer per minuut. Het hart is opgedeeld in een rechter - en linkerhelft. Elke helft bestaat weer uit twee delen: een boezem en een kamer. In beide gevallen komt het bloed in de boezem binnen. De boezems pompen het bloed verder naar de kamers. Vanuit de rechterkamer gaat het bloed de kleine bloedsomloop in. De linkerkamer is het startpunt voor de grote bloedsomloop. Het hart bevat kleppen die ervoor zorgen dat het bloed maar een kant kan uitstromen. Als een klep niet goed werkt stroomt het bloed terug. Pagina 3 van 15

4 Daardoor kunnen delen van het lichaam onvoldoende worden bereikt. De bloedsomloop Het vaatsysteem, waarbinnen het bloed door het lichaam stroomt, heet de bloedsomloop. In feite bestaat dit systeem ui twee delen: de kleine bloedsomloop en de grote bloedsomloop. De kleine bloedsomloop zorgt ervoor dat zuurstof in het bloed wordt opgenomen en koolzuur wordt afgegeven. Deze uitwisseling van zuurstof en koolzuur vindt plaats in de longen. De kleine bloedsomloop begint in het hart, loopt via de longen om ook weer in het hart te eindigen. De grote bloedsomloop zorgt ervoor dat zuurstof en voedingstoffen naar alle delen van het lichaam worden gebracht. De grote bloedsomloop begint ook in het hart. Het hart pompt het bloed via de grote lichaamsslagader (ook wel de aorta genoemd) het lichaam in. Het lichaam neemt de zuurstof en voedingstoffen uit het bloed op. Tegelijkertijd geeft het lichaam koolzuur en andere afvalstoffen af aan het bloed. De afvalstoffen verdwijnen via de urine en de ontlasting uit het lichaam. De grote bloedsomloop eindigt ook weer in het hart. De bloedvaten Het bloedvatstelsel bestaat uit slagaders en aders. Slagaders bevatten zuurstofrijk bloed en lopen van het hart naar alle delen van het lichaam. Aders bevatten zuurstofarm bloed en lopen naar het hart terug. Er zijn twee uitzonderingen: de longslagader loopt van het hart naar de longen en bevat dus zuurstofarm bloed. De longader loopt van de longen naar het hart en bevat zuurstofrijk bloed. Ook in de aders zitten kleppen die ervoor zorgen dat het bloed maar een kant kan opstromen. Hart- en vaatziekten Hart- en vaatziekten is de verzamelnaam voor ziekten die te maken hebben met het hart en de bloedsomloop. De belangrijkste verschillende vormen in deze groep zijn: - hoge bloeddruk - hartkramp - hartaanval (hartinfarct) - hartfalen - beroerte Al deze verschillende vormen die we hart- en vaatziekten noemen zijn doodsoorzaak nummer 1 in Nederland. Jaarlijks overlijden er zo'n mensen aan hart- en vaatziekten. Dat is zo'n 36% van alle doodsoorzaken. Veel mensen denken dat het meer bij mannen dan bij vrouwen voorkomt, maar in feite is dit verschil heel erg klein. Pagina 4 van 15

5 Jaarlijks sterven 3 op de 10 mannen en 2 op de 10 vrouwen aan hart- en vaatziekten. Wat voor soorten hart- en vaat ziekten zijn er? Er zijn verschillende soorten ziekten dat bij hart- en vaatziekten hoort - Hoge bloeddruk - Angina pectoris - Hartinfarct - Hartfalen - Herseninfarct - Hersenbloeding Hoge bloeddruk Hoge bloeddruk is een risico factor voor hart en vaatziekten. In Nederland hebben meer dan een miljoen mensen een hoge bloeddruk. Om dit tegen te gaan of te verminden voor de mensen die dit hebben gaan ze naar de huisarts en krijgen ze geneesmiddel. Veel mensen weten dat hoge bloeddruk wel bij hart- en vaatziekten hoort maar het word nog niet goed behandelt. Dit komt omdat een te hoge bloeddruk de eerste 15 tot 20 jaar meestal geen lichamelijke klachten er van krijgt. Angina pectoris Angina pectoris heet ook wel hart krampen. Dan krijgt een deel van je hartspieren te weinig zuurstof. Dit gebrek aan zuurstof komt doordat er een vernauwing is in een kransslagader. Dit ontstaat meestal door een inspanning, dus als je hart moet werken. Dan moet je hart harder gaan werken dan hebben de hartspieren meer zuurstof nodig. Maar deze vernauwde bloedvaten kunnen het bloed niet snel genoeg aanvoeren. Je kunt Angina pectoris herkennen doordat je een beklemmende en drukkende pijn achter je borstbeen hebt. Deze pijn gaat langzaam naar de linker of de rechter arm, naar de kaken, soms naar rug of schouder bladen. Hartinfarct Een hartinfarct of een hartaanval ontstaat door een bloedstolsel die de kransslag ader plotseling de ader afsluit. Bij een kransslag ader hoort een bijbehorend gedeelte van een hartspier. Doordat die kransslagader verstopt zit krijgt de hartspier geen zuurstof en het sterft af. Het gevoel wat bij een hartinfarct hoort is hetzelfde als bij de angina pectoris dat was een bedrukkend gevoel bij borstbeen, pijn bij linker of rechter arm dit gaat soms naar de kaken rug of de schouderblad. Maar er horen nog een paar symptomen bij. Je krijgt last van misselijkheid en je gaat erg zweten. Het hart krijgt bij het plek waar het stolsel heeft plaatsgevonden een litteken. Dit litteken word bindweefsel. Het hart gaat wel daarna door met pompen maar het deel wat is afgestorven doet niet meer mee. Bij het ene hartinfarct is de schade groter als het andere. Het ligt er net aan welke ader er is getroffen. Pagina 5 van 15

6 Hartfalen Hartfalen komt door een vermindering van het pompen van het hart. Dan stopt het hart dus niet zomaar en er gaat dan niet direct iemand dood. Als het hart niet goed pompt en daardoor kan er te veel bloed achter in de bloedvaten blijven die het bloed aanvoeren. Het kan ook zo zijn dat het lichaam dan minder zuurstof krijgt dan het nodig heeft omdat er minder bloed door het lichaam word gepompt. Doordat de spieren dan geen voldoende zuurstof krijgen word de spierkracht minder. Iemand die hartinfarct heeft wordt dan sneller moe bij inspanningen bijvoorbeeld traplopen. Je moet ook vaker naar het toilet `s nachts. Of dat je het benauwd krijgt als je moet bukken. Hartfalen kun je herkennen aan vermoeidheid, dan heb je last van kortademigheid (bij inspanningen), dikke benen, dikke voeten en buik, opgeblazen gevoel, onrustig slapen (door het plassen) en je word een beetje vergeetachtig. Hartinfarct is dus geen ziekte maar eigenlijk een slecht conditie van het hart. Hartfalen ontstaat soms bij een of meer hartaanvallen of bij een hoge bloeddruk. Ook kun je hartfalen hebben als je hartkleppen niet meer werken of slecht werken. Dan sluiten ze de bloedvaten niet goed meer af. Herseninfarct Hersenen hebben brandstof nodig. Daarom lopen er bloedvaten naar de hersens toe en die vertakken zich weer in allemaal andere kleine bloedvaatjes. Bij een herseninfarct ontstaat er een verstopping in deze kleine bloedvaatjes. Hierdoor valt er een deel de hersenen uit en daar kun je een handicap van krijgen. De meest voorkomende zijn bijvoorbeeld verlammingen en verlies van spraakvermogen. Hersenbloeding Als de druk van op de hersenbloedvaatjes te hoog worden dan knappen ze. Dat kan bijvoorbeeld door een te hoge bloeddruk. Er ontstaat dan een bloeding in de hersenen en dat word dan hersenbloeding genoemd. De ene hersenbloeding is erger als de ander. Je hebt kleine en grote bloedingen. Bij de kleine bloedingen zijn de verschijnselen gelijk aan een herseninfarct daar kun je een handicap van krijgen. Onder die handicap hoort niet of slecht praten dan zijn de hersens beschadigingen. De grote bloedingen in de hersens zijn erger als je dat krijgt kun je verlamd raken of het kunt er van sterven. Herseninfarct en hersenbloeding worden ook wel beroerte genoemd. Wat zijn de oorzaken van hart- en vaatziekten? Er zijn veel verschillende oorzaken om hart- en vaatziekten op te lopen. Voor dat je dat doet moet je 2 dingen met elkaar onderscheiden want niet alle oorzaken zijn beïnvloedbaar. Wat zijn de oorzaken van hart- en vaatziekten ga ik dan ook onder verdelen in niet-beïnvloedbare oorzaken en beïnvloedbare oorzaken. Niet - beїnvloedbare oorzaken Pagina 6 van 15

7 Risicofactoren voor hartziekten die niet kunnen worden beïnvloed, zijn erfelijkheid, leeftijd en geslacht. Over elk van deze niet-beïnvloedbare risicofactoren ga ik wat vertellen. Erfelijke aanleg Als een ziekte erfelijk is, is de aanleg voor deze ziekte veroorzaakt door een verandering van het erfelijk materiaal. Deze verandering wordt meegegeven door een van de beide ouders. Het erfelijk materiaal is het DNA.Dit DNA is aanwezig in de eicel en de zaadcel waaruit een persoon is ontstaan. Als iemand drager is van zo'n verandering in het erfelijk materiaal, kan hij of zij de aanleg voor deze ziekte doorgeven aan de kinderen. Enkele erfelijke hartziekten worden veroorzaakt door verandering in een enkele gen. Dit noemt men monogene ziekten. Mensen met zo'n verandering hebben een grote kans op het krijgen van de ziekte. De meeste hart- en vaatziekten worden echter veroorzaakt door een combinatie van verandering in meerdere genen. Leeftijd Hoewel de kans op heel wat gezondheidsproblemen toeneemt met de leeftijd kan men een aantal natuurlijke verouderingsprocessen vertragen door op gewicht en voeding te letten, door regelmatig fysieke activiteit en door de bloeddruk en cholesterolwaarden in het oog te houden. De voorboden van hart- en vaatziekten kunnen reeds op jonge leeftijd optreden en dan ontwikkelt de ziekte zich geleidelijk aan. Vermijden of uitstellen dat de eerste tekenen van atherosclerose (vaatwandbeschadiging door vetophoping en verharding) in de bloedvaten optreden door de risicofactoren op jonge leeftijd tot een minimum te beperken, vermindert allicht het later optreden van ziekten zoals hartbeklemming, of een hartaanval. Geslacht Als we naar het verschil in geslacht bekijken, stellen we vast dat meer mannen dan vrouwen coronaire vaatziekten krijgen tot de vrouwen de overgang bereiken. Daarna neemt het verschil in risico tussen mannen en vrouwen af en, alle leeftijden in acht genomen, sterven meer vrouwen dan mannen aan hartziekten. Het vrouwelijke hormoon oestrogeen biedt mogelijk bescherming tegen hartziekten. De afname van dit hormoon tijdens de overgang verhoogt het risico van de vrouw. Tot voor kort was het onderzoek over coronaire vaatziekten vooral gedaan op mannen. Nieuwe studies zijn aan de gang die proberen te bepalen of bevindingen voor mannen ook gelden voor vrouwen. Beïnvloedbare oorzaken Risicofactoren voor hart- en vaatziekten die wel beïnvloedbaar zijn, zijn hoge bloeddruk, hoge serumcholesterolwaarden (dit is de cholesterol in het bloed), roken, suikerziekte, overgewicht, een gebrek Pagina 7 van 15

8 aan lichaamsbeweging en agressief reageren op stress. Over elk van deze beïnvloedbare risicofactoren ga ik wat vertellen. Hoge bloeddruk Een hoge bloeddruk wordt vaak onderschat, omdat hij veel schade kan aanrichten aan de onderdelen van de bloedsomloop, zoals de bloedvaten van het hart, de hersenen, de ogen en de nieren. Hoge bloeddruk wordt ook wel de stille doder genoemd, omdat veel mensen vaak niet weten dat ze een te hoge bloeddruk hebben, omdat de symptomen zich niet altijd tonen. Toch is het de meest voorkomende oorzaken van hart- en vaatziekten. Hoge cholesterolgehalte Om te beginnen zijn er twee soorten cholesterol het LDL en HDL cholesterol. Het verschil tussen die twee ga ik even nader toelichten. De LDL- deeltjes (slecht cholesterol) hebben een dusdanig kleine afmeting dat zij door de binnenbekleding van een bloedvat kunnen dringen. Deze binnenbekleding heet endotheel, bij een te hoog cholesterolgehalte ontstaat onder het endotheel, waar bindweefsel en spiercellen zitten, een ophoping van LDL- deeltjes in de bloedvatwand. Het bloed bevat een speciale soort witte bloedcellen die een opruimfunctie hebben, de zogenoemde macrofagen. Macrofagen ruiken als het ware de opgehoopte LDL- deeltjes onder het endotheel van het bloedvat, en gaan erop af om het LDL weer op te ruimen. Er liggen dan echter zoveel LDL- deeltjes dat het de macrofagen niet meer lukt om ze allemaal op te ruimen. De macrofagen proppen zich letterluk vol met LDL- deeltjes, sterven daardoor af en blijven onder het endotheel liggen. Deze dode cellen trekken nog meer macrofagen aan om op te ruimen waarmee het proces zich herhaalt. Uit het bovenstaande blijkt dat ophoping van LDL- deeltjes een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van aderverkalking. Gelukkig is het niet zo dat cholesterol dat eenmaal in de bloedvaatwand op geslagen is niet meer verwijderd kan worden, HDL- deeltjes zijn kleiner dan LDL-deeltjes hebben de eigenschap om cholesterol over te nemen uit andere lipoprotїnen en uit weefsels waar cholesterol ligt opgeslagen, een soort stofzuigereffect. De HDL- deeltjes, vol met cholesterol (HDL- cholesterol) komen door het endotheel weer in de bloedstroom, worden naar de lever getransporteerd en door dit orgaan uit het bloed verwijderd. Het cholesterol word daar verder verwerkt tot gal, de gal komt via de galbuis in de darm terecht, waarna het met de ontlasting wordt uitgescheiden Op deze manier beschermt HDL tegen aderverkalking. Een hoog HDL- cholesterolgehalte van het bloed is dus goed, een te laag HDL- cholesterol daarentegen verhoogt het risico op hart - en vaatziekten. Het HDL- cholesterolgehalte wordt beїnvloed door hormonen en lichamelijke inspanning, atleten hebben een hoog HDL- cholesterolgehalte in het bloed. Pagina 8 van 15

9 Daarnaast kan de voeding enige invloed op het HDL- cholesterolgehalte uitoefenen, roken verlaagt het HDL- cholesterolgehalte. Op dit moment hebben 11,7 procent van de mannen en 11,4 procent van de vrouwen tussen de jaar een te hoog LDL- cholesterolgehalte. Roken In tabaksrook zitten 4000 bestandsdelen en daarvan zijn 2 zeer belangrijk voor het ontstaan van hart- en vaatziekten. Die 2 bestandsdelen zijn nicotine en koolmonoxide, die beide komen vrij tijdens het roken en worden ingeademd. Zowel nicotine en koolmonoxide beschadigen de bloedvaten. Nicotine vernauwt de bloedvaten, waardoor de bloeddruk stijgt en koolmonoxide beschadigt de binnenkant van de bloedvaten. Door de hoge druk in de bloedvaten ontstaan er kleine scheurtjes aan de binnenkant van de vaten. In deze scheurtjes gaan cholesterol, kalk en bloeddeeltjes zitten en slibben de bloedvaten langzaam dicht hierdoor kan een hartinval of hartinfarct ontstaan. Suikerziekte Het risico van sommige hartziekten is voor personen met suikerziekte tenminste dubbel zo groot als voor anderen. Een groot nadeel is dat de symptomen van hartziekten bij mensen met suikerzieken minder duidelijk zijn. Daarom zijn ingrijpende maatregelen om hart- en vaatziekten te voorkomen. Zoals iedereen weet dat mensen met suikerziekte hun suiker niet goed wordt af gebroken hierdoor is de kans groter dat de bloedvaten van deze mensen dicht slippen. Zodra dit het geval is, ontstaan vaatschade vooral de haarvaten hierdoor ontstaat minder door bloeding van weefsel tot gevolg dat lichaamsdelen afsterven. Ook kan er een hartaanval ontstaan door die dicht geslibde bloedvaten. Overgewicht De meeste mensen beschouwen overgewicht als een schoonheidsprobleem. Maar hoe belangrijk het uiterlijk voor sommigen ook mag zij, het is zeker niet het belangrijkste nadeel van overgewicht. Overgewicht kan een risico vormen voor de gezondheid van hart en vaten. Op dit moment hebben 8,5 procent van de mannen en 10,5 procent van de vrouwen tussen de jaar lijden aan overgewicht. Lichaamsbeweging Veel mensen bewegen onvoldoende terwijl het lichaam wel gemaakt is om te bewegen. Onvoldoende beweging heb je wanneer je: - het grootste gedeelte van de dag al zittend doorbrengt, zelden meer dan een blokje om loopt, een korte wandeling maakt. - vrijetijdsactiviteiten hebt die niet vereisen dat je jezelf niet verplaatst. Pagina 9 van 15

10 - een inactieve baan hebt. - niet de tijd neemt om minstens drie keer per week 20 a 30 minuten aan lichaamsbeweging te doen. De meerderheid van de bevolking leidt een zittend leven. Op dit moment hebben 34 procent van de mannen en 38 procent van de vrouwen tussen de jaar inactief. Hart en longen werken beter als mensen regelmatig fysiek actief bent. Hoe meer je je spieren gebruikt, hoe meer werk zij kunnen verrichten voordat ze vermoeid raken. Fysiek inactieve mensen hebben ongeveer 2 keer zoveel kans op een fatale hartaanval dan mensen die wel actief zijn. Stress Bij deze oorzaak zijn onderzoekers al lang bezig, maar na vele van deze onderzoeken is uitgewezen dat iemands persoonlijke, stresserende gebeurtenissen in het leven en de fysiologische reactie van het lichaam op stress, het gevaar voor hart- en vaatziekten kunnen verhogen. Wanneer iemand in zo'n situatie zit reageren mens en dier op dezelfde wijze: vechten of vluchten. Op dat moment stijgt hartslag en bloeddruk, de bloedvaten in het aanzicht vernauwen, de spierspanningen en de bloedstroming naar de spieren nemen toe, het suikergehalte in het bloed stijgt evenals de neiging tot het vormen van bloedklonters. Met andere woorden je maakt jezelf klaar voor een hartinfarct of hartaanval. Wat voor behandelingen zijn er voor hart- en vaatziekten? 35 jaar geleden werd de eerste open hartchirurgie uitgevoerd. Sindsdien is de technologie er alleen maar op vooruitgegaan. Ik ga vertellen wat voor behandelingen er zijn voor: - hoge bloeddruk - hartkramp - hartaanval (hartinfarct) - hartfalen - beroerte En wat er gebeurt als je een van deze boven staande vormen krijgt. Hoge bloeddruk Een hoge bloeddruk kan veel schade aanrichten aan de onderdelen van de bloedsomloop, zoals de bloedvaten van het hart, de hersenen, de ogen en nieren. Veel mensen weten vaak niet dat ze een te hoge bloeddruk hebben, omdat de symptomen zich niet altijd tonen. De symptomen van een te hoge bloeddruk is hoofdpijn en duizeligheid. Een hoge bloeddruk kun je behandelen met medicijnen. Hartkramp Deze aandoening uit zich in aanvallen van krampachtige pijn achter het borstbeen. Pagina 10 van 15

11 Hartkramp kan voorkomen bij lichamelijke inspanning, emotie, overgang van warmte naar koude en na een zware maaltijd. Hartkramp kan je behandelen door iemand het anti - stollingsmiddel te geven. Dit is een bloedverdunner hierdoor kan het bloedstolsel oplossen en zo kan er weer zuurstofrijk bloed de hartspier bereiken Hartaanval Hart aanval wordt meestal een hartinfarct genoemd. Bij een hartaanval sterft een gedeelte van de hartspier af ten gevolge van een storing in de bloedvoorziening daarvan. Meestal gaat dit gepaard met hevige pijn in de borst, die langer dan enkele minuten aanhoudt, kortademigheid, misselijkheid, braken, transpireren, een onregelmatige polsslag. De pijn kan uitstralen naar hals, rug of armen. Hartaanval kun je op drie soorten manieren behandelen: dotteren, Bypass operatie en bloedverdunners. - Dotteren: Hiermee kan je een vernauwde plek in een kransslagader verwijderen. Via een slagader wordt er een katheter ingebracht met aan het uiteinde een ballonnetje. De katheter wordt in de kransslagader geschoven tot het ballonnetje bij de vernauwing zit. Het ballonnetje wordt vervolgens opgeblazen en de vernauwde plek wordt weer opgerekt, zodat het bloed weer normaal kan stromen. Door het opheffen van de vernauwing komt de doorbloeding van de hartspier weer beter opgang. - Bypass operatie: Ook kan je een hartaanval behandelen met een Bypass operatie ook wel hart omleidingoperatie. Bij een Bypassoperatie wordt de vernauwing zelf niets gedaan. Er wordt een ander bloedvat gebruikt om het bloed om de vernauwing heen te leiden. De bloedvaten die hierbij gebruikt worden, komen van andere plaatsen uit het lichaam. De borstbeenslagader wordt hiervoor vaak gebruikt. Deze loopt heel dicht bij het hart, zodat er tijdens de operatie geen extra snede gemaakt hoeft te worden op een andere plaats uit het lichaam. De borstbeenslagader wordt aan een kant losgemaakt en op de kransslagader vast gehecht, vlak onder de vernauwing. Nu kan het bloed weer normaal stromen. - Bloedverdunners: Dit is de laatste behandeling die je kan uitvoeren wanneer je een hartaanval hebt. Met een bloedverdunner los je een bloedstolsel op hierdoor kan het zuurstofrijk bloed de hartspier weer bereiken en zal het infarct minder groot zijn. Hartfalen Pagina 11 van 15

12 Hartfalen wil zeggen dat het hart minder goed bloed door het lichaam pompt. Dat kan komen doordat bijvoorbeeld: - Een deel van de hartspier is afgestorven (hartaanval, hartinfarct). - De hartkleppen niet goed werken waardoor bloed terugstroomt. - De bloeddruk is te hoog. Doordat het bloed minder goed door het lichaam stroomt, krijgen spieren minderzuurstof en voedingsstoffen. Ook kan vocht minder goed worden afgevoerd. Dit kan leiden tot kortademigheid, sneller moe zijn en dikke benen. Hartfalen kun je behandelen met: het medicijn inatropica en een hartoperatie. - Inatropica: Mensen met ernstige hartfalen wordt het medicijn inatropica voorgeschreven. Inatropica verbetert de kracht van het hart en oefent invloed uit op de kracht Hierdoor krijgt het hart meer kracht om de hartspier samen te trekken. - Hartoperatie: Wanneer iemands hart zodanig zwak is dat de gebruikelijke behandelingen weinig resultaat heeft, dan kan de mogelijkheid van een harttransplantatie worden onderzocht. Hiermee kan bij mensen met een ernstige hartfalen een duidelijke verbetering van de klachten en een stijging in de overlevingskans van 85 tot 90 procent. Beroerte Bij een beroerte wordt een deel van de bloedstroom naar een deel van de hersenen afgesloten. Dit komt vaak door een scheuring van een bloedvat of een verstopping in een hersenslagader door een bloedprop of, omdat hij is dichtgeslibd. Mensen die een beroerte hebben gehad lopen vaak verschijnselen op. Deze verschijnselen verminderen meestal geleidelijk, maar vaak blijven er rest verschijnselen over. Symptomen van een beroerte zijn hoofdpijn, braken en duizeligheid. Beroerte kan behandeld worden op twee manieren: bloedverdunners en dotteren. -Bloedverdunners: Zo als beschreven op bladzijde Dotteren: Zo als beschreven op bladzijde 16. Hoe kun je hart- en vaatziekten voorkomen? Je kunt de kans op een hart- en vaatziekten voor een deel zelf beïnvloeden. En dat kan door een gezonde leefstijl. Voorkomen is beter dan genezen. Pagina 12 van 15

13 1. Stop met roken Roken leidt zowel tot slagaderverkalking als tot een verhoogde bloeddruk. Door te stoppen met roken is gemiddeld drie jaar na het stoppen, bijvoorbeeld het risico op een beroerte al gedaald tot dat van iemand die nooit heeft gerookt! Stoppen met roken is moeilijk, maar jaarlijks lukt het toch mensen om voorgoed te stoppen. 2. Let op je voeding Iedereen weet dat je gezonde voeding nodig hebt om gezond en fit te zijn en te blijven. Voedsel per persoon is afhankelijk van: - geslacht - gewicht - leeftijd - lengte - activiteiten - omgevingsfactor. Niet in elk land is de schijf van vijf het zelfde want in een ander land hebben ze een ander klimaat en een ander leefgewoonte. Er staan wel gelijke voedingsmiddelen in maar dan zijn de producten anders. Wij in Nederland eten veel aardappels dat is in Italië wel anders zij eten daar pasta. Niet uit elke schijf hoef je wat te eten voor elke maaltijd. Je kun ook een product eten waar wat meer verschillende voedingsmiddelen in zitten. Voedingsmiddelen die niet goed voor mensen zijn met hart en vaatziekten zijn te veel vetten of dierlijke vetten. Te veel zout in de voeding is ook niet goed voor mensen met hart- en vaatziekten omdat het, het bloeddruk verhoogt. Verzadigd vet verhoogt het cholesterolgehalte in het bloed. Dat niet alleen, een te kort van vitaminen en mineralen heeft een gevaarlijk risico. Als je te weinig vitaminen en mineralen binnen krijgt heb je een hogere kans op hart en vaat ziekten. Uit een onderzoek is gebleken dat meer dan de helft niet genoeg vitaminen en mineralen binnen krijgen. Dus meer dan de helft van de Nederlanders hebben een verhoogd risico op hart en vaatziekten. De meest voorkomende hart - en vaatziekten zijn hartinfarct en beroerte. Ook is uit onderzoek gebleken dat deze hier onderstaande voedingsmiddelen het hart en vaatziekten kunnen tegen gaan. Vitaminen: Vitamine C, Vitamine E, Vitamine B Mineralen: Magnesium, Chroom, Selenium, Kalium, Zink, Koper, Mangaan Vetzuren: Omega-3, bepaalde Omega-6 vetzuren Aminozuren: L-taurine, L-carnitine 3. Zorg voor voldoende beweging. Met voldoende lichaamsbeweging verkleint je de kans op hart- en vaatziekten. Het gaat er om dat je matig tot redelijke inspanning moet leveren. Pagina 13 van 15

14 Het hoeft niet altijd een sport te zijn het kan ook bijvoorbeeld: fietsen naar het werk, huishoudelijke klusjes of tuinieren. Dagelijks een half uur bewegen is voldoende. 4. Houdt uw lichaamsgewicht op peil. Ruim 40 procent van de Nederlanders heeft te maken met overgewicht. Vooral als het vet rond de buik zit, wordt de kans op hart- en vaatziekten groter. Daarom is het belangrijk dat je voldoende aan lichaamsbeweging en gezond eet. Er is een simpele manier om vast te stellen of je ook een gezond gewicht hebt. Met een centimeter meet je je middelomtrek. In het onderstaande tabel kun je zien of je gewicht stabiel is of niet. Probeer je gewicht stabiel te houden Probeer te werken aan een gezonder gewicht Vrouwen Omtrek is tussen 80 en 88 cm Omtrek is 88 cm of meer Mannen Omtrek is tussen 94 en 102 cm Omtrek is 102 cm of meer Hoofdvraag: Hart - en vaatziekten is doodsoorzaak nummer 1 hoe komt dit en zal dit in de toekomst ook toenemen? Hart- en vaatziekten is doodsoorzaak nummer 1 omdat we tegenwoordig te veel en te vet eten. Ook wordt er niet of bijna niet meer bewogen. Wij denken dat in de toekomst hart- en vaatziekten zal toenemen. Dat komt omdat steeds meer mensen ongezond gaan eten en leven. Om de hoek van de straat staat wel een snackbar. Het is natuurlijk wel lekker en snel een patatje eten maar als je het te vaak eet dan is het niet goed voor je. Dat is niet alles we leven tegenwoordig ook niet meer gezond. Dit ligt aan de opvoeding. Kinderen spelen niet veel meer. We zitten liever achter computer of we gaan tv kijken. Vroeger was dat anders want toen gingen ze buiten spelen of iemand helpen. Dat is niet meer zo daarom word overgewicht ook steeds meer onder de kinderen omdat ze te weinig bewegen terwijl ze dat wel nodig hebben. Tegenwoordig eet de jeugd niet meer gezond ze eten veel junkfood en tussendoortjes. Ook zijn ze thuis alleen omdat de ouders aan het werk zijn en dus eten ze waar ze zin in hebben. De jeugd krijgt op school niet veel sport. Tegenwoordig vinden jongeren sporten niet meer echt aantrekkelijk en dus gaan ze er sneller af. Ook word sport steeds duurder omdat de overheid minder subsidies geeft dus is het onbetaalbaar. Dat niet alleen maar ook voeding word steeds duurder. Als je fruit of groente wil kopen kost dat natuurlijk wel wat. Doordat nu in Nederland de economie niet zo goed meer is word er bezuinigd op groente en fruit. Als je hart- en vaatziekten tegen wil gaan moet je niet alleen bij oudere mensen voorlichting geven maar ook bij school gaande kinderen. Kinderen zijn de toekomst dus als we het willen verminderen moeten we met de jeugd beginnen. Conclusie: Doordat er steeds meer jeugd niet gezond eet is er veel overgewicht op jonge leeftijd. Als dat zo Pagina 14 van 15

15 blijft zal er in de toekomst nog steeds veel kans zijn op het krijgen van hart- en vaatziekten. Pagina 15 van 15