GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van

Transcriptie

1 EUROPESE COMMISSIE Brussel, C(2019) 1796 final GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE van tot aanvulling van Verordening (EU) 2017/1369 van het Europees Parlement en de Raad met betrekking tot de energie-etikettering van elektronische beeldschermen en tot intrekking van Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 1062/2010 van de Commissie (Voor de EER relevante tekst) NL NL

2 TOELICHTING 1. ACHTERGROND VAN DE GEDELEGEERDE HANDELING 1.1. Juridische en politieke achtergrond van het voorstel In de EU biedt de kaderrichtlijn ecologisch ontwerp 1 een kader dat fabrikanten van energiegerelateerde producten moeten gebruiken om de milieuprestaties van hun producten te verbeteren. In dat kader worden minimale energie-efficiëntie-eisen vastgesteld, alsmede andere milieucriteria zoals waterverbruik, emissieniveaus of de minimale duurzaamheid van bepaalde onderdelen waaraan fabrikanten moeten voldoen voordat zij hun producten op de markt kunnen brengen. De kaderverordening energie-etikettering 2 vormt een aanvulling op de kaderrichtlijn ecologisch ontwerp door de eindgebruiker in staat te stellen de beter presterende energiegerelateerde producten te identificeren via een schaal die van A naar G en van groen naar rood verloopt 3. Het wetgevingskader bouwt voort op het gecombineerde effect van deze twee wetteksten. Het kader voor ecologisch ontwerp en energie-etikettering is van centraal belang om Europa energie-efficiënter te maken, met name via de bijdrage aan de "kaderstrategie voor de energieunie" 4 en aan de prioriteit van een diepere en eerlijkere eengemaakte markt met een sterkere industriële basis 5. Ten eerste zorgt dit wetgevingskader ervoor dat het bedrijfsleven wordt gestimuleerd om de energie-efficiëntie van producten te verbeteren en dat de slechtst presterende producten van de markt worden gehaald. Ten tweede zorgt het ervoor dat de energierekeningen voor consumenten en ondernemingen lager uitvallen. In de industrie en de dienstensector leidt dit tot ondersteuning van het concurrentievermogen en de innovatie. Ten derde zorgt het kader ervoor dat de fabrikanten en importeurs die verantwoordelijk zijn voor het in de handel brengen van producten in de Europese Unie (EU), slechts aan één pakket in de hele EU geldende regels moeten voldoen; dit leidt vaak tot lagere aankoopkosten van het product voor de klanten. Een aantal derde landen hebben beleidskaders opgezet die lijken op het Europese beleidskader, of zij zijn daarmee bezig, en in landen als Zuid-Afrika 6, Hongkong 7, China, Brazilië 8, Argentinië 9, Peru, Chili 10, Turkije, Iran, de Arabische Emiraten, Ghana en enkele Richtlijn 2009/125/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende de totstandbrenging van een kader voor het vaststellen van eisen inzake ecologisch ontwerp voor energiegerelateerde producten. PB L 285 van , blz. 10 (kaderrichtlijn ecologisch ontwerp). Verordening (EU) 2017/1369 van het Europees Parlement en de Raad van 4 juli 2017 tot vaststelling van een kader voor energie-etikettering en tot intrekking van Richtlijn 2010/30/EU PB L 198 van , blz. 1 (kaderverordening energie-etikettering). Op grond van de oude kaderrichtlijn energie-etikettering (2010/30/EU) mochten de energie-etiketten de klassen A+, A++ en A+++ omvatten, maar in de nieuwe kaderverordening moeten de energie-etiketten opnieuw worden ingedeeld en moeten ze weer de originele schaal van A tot en met G krijgen (zie ook punt 1.3). Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité, het Comité van de Regio's en de Europese Investeringsbank - Een kaderstrategie voor een schokbestendige energie-unie met een toekomstgericht beleid inzake klimaatverandering COM(2015) 80 final. (kaderstrategie energie-unie) Mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en sociaal comité en het Comité van de Regio's - "De eengemaakte markt verbeteren: meer mogelijkheden voor mensen en ondernemingen", COM(2015) 550 final. 28 oktober 2015 (Een diepere en eerlijkere interne markt) NL 1 NL

3 andere moet op een aantal energiegerelateerde producten een energie-efficiëntie-etiket worden aangebracht dat lijkt op het Europese energie-efficiëntie-etiket. Figuur 1: De vier energielabels voor televisies op grond van de geldende verordening. Een studie over het effect van het energielabel en eventuele wijzigingen ervan op het begrip van de consument en op aankoopbeslissingen 11 is in oktober 2014 afgerond en vormde de basis voor een herziening van de etiketteringsrichtlijn (2010/30/EU) van het Europees Parlement en van de Raad 12. Uit de studie kwam naar voren dat het energie-etiket door 85 % van de Europeanen 13 wordt herkend en gebruikt, waarmee het na het euro-valutasymbool het op één na best bekende symbool is dat verband houdt met de EU 14. De meeste consumenten in de EU waren in staat het product dat in het gebruik het minst kostte, te herkennen, en gaven te kennen dat zij de betekenis van de informatie op het etiket, zoals kwh/jaar, begrepen. In augustus 2017 trad de nieuwe kaderverordening energie-etikettering, Verordening (EU) 2017/1369 van het Europees Parlement en de Raad, in werking, waarbij Richtlijn 2010/30/EU 15 werd ingetrokken. Krachtens de ingetrokken richtlijn mochten de klassen A+ tot en met A+++ aan de energie-etiketten worden toegevoegd om het te grote aantal producten in de hoogste klasse, de "A"-klasse, aan te pakken. Na verloop van tijd werd door de technologische ontwikkeling ook het aantal producten in de klassen A+ tot en met A+++ te groot, waardoor de etiketten aanzienlijk minder doeltreffend werden. Om dit probleem op te lossen, voorziet de nieuwe kaderverordening in een schaalaanpassing van de bestaande energie-etiketten, terug naar de oorspronkelijke schaal van A tot en met G. In artikel 11 van de kaderverordening energie-etikettering worden vijf prioritaire productgroepen genoemd Richtlijn 2010/30/EU van het Europees Parlement en de Raad van 19 mei 2010 betreffende de vermelding van het energieverbruik en het verbruik van andere hulpbronnen op de etikettering en in de standaardproductinformatie van energiegerelateerde producten (PB L 153 van , blz. 1). Study on the impact of the energy label and potential changes to it on consumer understanding and on purchase decisions - LE London Economics en IPSOS, oktober ( Na het euro-valutasymbool. Richtlijn 2010/30/EU van het Europees Parlement en de Raad van 19 mei 2010 betreffende de vermelding van het energieverbruik en het verbruik van andere hulpbronnen op de etikettering en in de standaardproductinformatie van energiegerelateerde producten. (PB L 153 van , blz. 1). NL 2 NL

4 waarvoor uiterlijk op 2 november 2018 nieuwe gedelegeerde handelingen met energieetiketten met aangepaste schaal moeten worden vastgesteld. Televisies vormen een van de prioritaire productgroepen. Tot slot tonen verscheidene nieuwe beleidsinitiatieven aan dat het beleid inzake ecologisch ontwerp en energie-etikettering van belang is in een bredere politieke context, en dan met name wat betreft: de kaderstrategie voor de energie-unie, waarin voor een duurzame, koolstofarme en klimaatvriendelijke economie wordt gepleit; de Overeenkomst van Parijs 16, waarin wordt opgeroepen tot nieuwe inspanningen om koolstofemissies terug te dringen; het Protocol van Göteborg 17, dat erop gericht is de luchtverontreiniging te beheersen; het Initiatief voor de circulaire economie 18, waarin onder meer wordt benadrukt dat repareerbaarheid, recycleerbaarheid en duurzaamheid deel moeten uitmaken van het kader inzake ecologisch ontwerp; het emissiehandelssysteem (ETS) 19 heeft tot doel de uitstoot van broeikasgassen op een kosteneffectieve wijze te verminderen en wordt indirect beïnvloed door het energieverbruik van elektriciteit verbruikende producten die in het toepassingsgebied van het beleid inzake ecologisch ontwerp en energie-etikettering vallen, en de strategie voor energiezekerheid 20, die een strategie vaststelt voor een stabiele voorziening van betrouwbare energievoorziening. In het kader van ecologisch ontwerp en energie-etikettering is de regelgeving voor televisies en monitors vastgesteld bij Verordening (EG) nr. 642/ van de Commissie (ecologisch ontwerp) en Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 1062/2010 van de Commissie (energieetikettering) 22. In artikel 7 van Verordening (EU) nr. 1062/2010 is bepaald dat die verordening binnen vijf jaar moet worden herzien (d.w.z. tegen december 2015). Bovendien is in het werkplan ecologisch ontwerp van de Commissie 23 ook een herziening van beide verordeningen opgenomen, waarbij met name moet worden nagegaan hoe aspecten die van belang zijn voor de circulaire economie kunnen worden beoordeeld en bij de herziening kunnen worden betrokken. Dit is in overeenstemming met het initiatief voor Wereldwijde overeenkomst van 2015 inzake klimaatverandering (Overeenkomst van Parijs). Protocol van 1999 inzake vermindering van verzuring, eutrofiëring en ozon op leefniveau (Protocol van Göteborg). Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's, Maak de cirkel rond Een EU-actieplan voor de circulaire economie (Initiatief voor de circulaire economie). (ETS). Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad Europese strategie voor energiezekerheid COM(2014) 0330 final. Verordening (EG) nr. 642/2009 van de Commissie van 22 juli 2009 tot uitvoering van Richtlijn 2005/32/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende eisen inzake ecologisch ontwerp voor televisies (PB L 191 van , blz. 42). Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 1062/2010 van de Commissie van 28 september 2010 houdende aanvulling van Richtlijn 2010/30/EU van het Europees Parlement en de Raad met betrekking tot de energie-etikettering van televisies (PB L 314 van , blz. 64). Mededeling van de Commissie - Werkplan inzake ecologisch ontwerp COM(2016) 773 final, Brussel, 30 november 2016 (Werkplan inzake ecologisch ontwerp ). NL 3 NL

5 de circulaire economie 24, waarin werd geconcludeerd dat productontwerp van groot belang is voor het halen van de doelstellingen, aangezien het aanzienlijke gevolgen kan hebben tijdens de gehele levenscyclus van het product (bijvoorbeeld door een product duurzamer, gemakkelijker te repareren, hergebruiken of recycleren te maken). Bovendien worden informatiebeeldschermen specifiek genoemd in het werkplan ecologisch ontwerp om te worden opgenomen in de herziening van de bestaande verordening voor televisies Algemene context Het wetgevingskader voor ecologisch ontwerp vormt samen met de energie-etikettering 25 een push-en-pull-marktmechanisme dat erop gericht is de koolstofemissies (figuur 2) te verminderen door een sterke invloed uit te oefenen op de keuzes die consumenten maken wanneer zij energie verbruikende producten kopen. De beide beleidskaders dragen ertoe bij dat producten die op de EU-markt worden gebracht hetzelfde presteren met minder energie. Verwacht wordt dat het gebruik van energieefficiëntie-etiketten en eisen inzake ecologisch ontwerp in de EU tegen 2020 tot ongeveer 165 Mtoe (miljoen ton olie-equivalent) aan energiebesparingen leiden, hetgeen ongeveer evenveel is als het jaarlijkse verbruik van primaire energie van Italië. Procentueel betekent dit een potentiële energiebesparing van meer dan 9 % van het totale energieverbruik in de EU 26 en een potentiële reductie van de koolstofemissies met 7 %. In 2030 zullen de besparingen naar verwachting toenemen tot 15 % van het totale energieverbruik van de EU en 11 % van haar totale hoeveelheid koolstofemissies 27. Figuur 2: Effect van ecologisch ontwerp alleen en in combinatie met energie-etikettering De twee beleidskaders dragen ook bij tot een vermindering van de consumentenuitgaven, door Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's, Maak de cirkel rond Een EU-actieplan voor de circulaire economie (Initiatief voor de circulaire economie COM(2015) 614 final van ). Verordening (EU) 2017/1369 van het Europees Parlement en de Raad van 4 juli 2017 tot vaststelling van een kader voor energie-etikettering en tot intrekking van Richtlijn 2010/30/EU (PB L 198 van , blz. 1). D.w.z. ongeveer de helft van het EU-streefcijfer van 20 % voor D.w.z. ongeveer één derde van het EU-streefcijfer van 20 % voor NL 4 NL

6 lagere elektriciteitsrekeningen 28, maar ook door lagere aanschafkosten voor de producten, aangezien fabrikanten alleen modellen hoeven te produceren die aan één enkel regelgevend kader op EU-niveau voldoen. De energie-efficiëntie van alle elektronische beeldschermen is verbeterd, meestal dankzij de televisieproductiesector. Toch zullen elektronische beeldschermen, als er geen corrigerende maatregelen worden genomen, naar verwachting een aanzienlijk aandeel van het energieverbruik voor hun rekening blijven nemen, met name omdat zij groter en talrijker worden. Dit geldt met name voor informatiebeeldschermen (zie figuur 3), die over het algemeen groter zijn, een veel hogere luminantie hebben en een sterk opkomende markt vormen. Figuur 3: Jaarlijks energieverbruik van de drie belangrijkste soorten elektronische beeldschermen, in de gebruiksstand, in TWh, in de periode en bij ongewijzigd beleid (bron: VHK, 2018). Tot dusverre vielen van alle soorten elektronische beeldschermen alleen tv's onder de verplichte energie-etiketteringsmaatregelen (krachtens Verordening (EU) nr. 1062/2010) en eisen inzake ecologisch ontwerp (vastgesteld bij Verordening (EG) nr. 642/2009). Andere beeldschermen vallen alleen onder horizontale eisen (d.w.z. de stand-byverordening, Verordening (EG) nr. 1275/2008 van de Commissie). De geldende verordeningen zijn gebaseerd op een voorbereidende studie en beoordeling van inmiddels meer dan tien jaar geleden 29. De Commissie is overeenkomstig de herzieningsclausule in 2012 door middel van een studie begonnen aan een herziening van de beide televisieverordeningen en heeft haar conclusies gepresenteerd aan de belanghebbenden. Uit de studie bleek toen al dat de regelgeving lacunes bevatte en dat er sprake was van marktfalen, waardoor het vastgestelde energiebesparingspotentieel niet ten volle kon worden verwezenlijkt. De informatieverzameling werd uitgebreid en de gegevensanalyse herhaald, waardoor duidelijk naar voren kwam dat het passend was corrigerende maatregelen te nemen. In totaal werden tussen 2012 en 2017 in vier fasen meer dan drieduizend modellen op de EUmarkt verkrijgbare elektronische beeldschermen uit een gegevensbank geanalyseerd. Vanaf het begin van de evaluatie is er aandacht geweest voor de tekortkomingen van de markt en de regelgeving, en inmiddels zijn er nieuwe problemen gerezen die moeten worden gecorrigeerd en die voor televisies hierop neerkomen: Bijna 500 EUR per jaar voor een gemiddeld huishouden in de EU. De voorbereidende studie voor de geldende verordeningen was in verricht, tijdens een ongekende revolutie van de technologie en de markt; die studie is beschikbaar op: NL 5 NL

7 onvoldoende strenge minimumeisen inzake ecologisch ontwerp en inadequate schalen van de energie-etiketteringsklassen als gevolg van snelle technologische vooruitgang die niet was voorzien 30. Dit leidde al snel tot overvolle hoge klassen: al in 2017 bevond meer dan 85 % van de in de EU verkochte televisies zich in een klasse boven "B"; een snel voortschrijdende functionele convergentie tussen verschillende elektronische beeldschermen, zoals televisies, computerbeeldschermen en informatiebeeldschermen, waardoor mazen in de regelgeving kunnen ontstaan. Tv's zijn steeds vaker geschikt om mee op internet te surfen, om via internet gestreamde inhoud te bekijken of zelfs om te gamen. Een verscheidenheid aan verschillende displays wordt algemeen gebruikt om inhoud te bekijken die traditioneel alleen op tv's werd bekeken. Bovendien dekt de achterhaalde definitie van "beeldmonitor" in de thans geldende verordening veel van de computerbeeldschermen die thans op de markt 31 zijn; het ontbreken van voorschriften voor nieuwe, energie-intensieve functies, zoals high dynamic range (HDR), die in 2016 voor het eerst verscheen in duurdere modellen en in toenemende mate beschikbaar komt in betaalbaardere modellen (hoewel de beschikbaarheid van inhoud voor HDR nog steeds zeer beperkt is). HDR kan, wanneer het slecht is uitgevoerd, het energieverbruik van het elektronische beeldscherm meer dan verdubbelen; het ontbreken van voorschriften voor enkele aspecten van efficiënt materiaalgebruik. Het doel van de voorgestelde verordening inzake energie-etikettering is de fabrikanten opnieuw te stimuleren de energie-efficiëntie van elektronische beeldschermen te verbeteren, waardoor de integratie van energie-efficiënte producten op de markt een nieuw elan krijgt, voornamelijk door: het toepassingsgebied ervan uit te breiden tot de meest gebruikelijke elektronische beeldschermen; het energie-etiket opnieuw in te delen, van de huidige schaal A+++ tot en met D (figuur 1), naar de oorspronkelijke schaal A tot en met G; klanten informatie op het etiket te verstrekken die meer in overeenstemming is met het echte gebruik en die hen in staat stelt een beter gefundeerde aankoopkeuze tussen vergelijkbare producten te maken Bestaande bepalingen op het door het voorstel bestreken gebied De volgende, thans geldende, maatregelen, hebben betrekking op de milieuprestaties van elektronische beeldschermen: Richtlijn 2010/30/EU 32 betreffende de vermelding van het energieverbruik en het verbruik van andere hulpbronnen op de etikettering en in de standaardproductinformatie van energiegerelateerde producten; Richtlijn 2009/125/EC 33 betreffende de totstandbrenging van een kader voor het vaststellen van eisen inzake ecologisch ontwerp voor energiegerelateerde producten; Tijdens de voorbereidende wetgevingsfase tot na bekendmaking in het Publicatieblad. De verordening was oorspronkelijk niet bedoeld om computerbeeldschermen te dekken. De huidige definitie van beeldmonitors is gebaseerd op verouderde definities, waardoor rechtsonzekerheid ontstaat. PB L 153 van , blz. 1. PB L 285 van , blz. 10. NL 6 NL

8 Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 1062/2010 van de Commissie 34 houdende aanvulling van Richtlijn 2010/30/EU van het Europees Parlement en de Raad met betrekking tot de energie-etikettering van televisies; Verordening (EU) nr. 642/2009 van de Commissie 35 tot uitvoering van Richtlijn 2005/32/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende eisen inzake ecologisch ontwerp voor televisies. Daarnaast heeft Beschikking 2009/300/EG van de Commissie tot vaststelling van de herziene milieucriteria voor de toekenning van de communautaire milieukeur voor televisietoestellen betrekking op televisies waarvoor stringentere energie-efficiëntie-eisen gelden en behandelt die beschikking andere milieuaspecten 36. Verder heeft Verordening (EG) nr. 1275/2008 (de stand-byverordening) betrekking op beeldschermen die niet onder de televisieverordening vallen. Tot slot waren monitors en informatiebeeldschermen opgenomen in de nu verlopen Energy Star-overeenkomst tussen de EU en de VS (zie bijlage C). Als gevolg daarvan vallen monitors en informatiebeeldschermen momenteel onder geen enkele etiketteringsregeling, zelfs niet op vrijwillige basis, en ook bestaat er geen etiketteringsinstrument om in het kader van overheidsopdrachten als criterium voor deze producten te dienen Samenhang met andere EU-beleidsgebieden en -doelstellingen Het stimuleren van het op de markt brengen van efficiënte elektronische beeldschermen draagt bij aan de verwezenlijking van de doelstellingen op het gebied van energie-efficiëntie en broeikasgasemissiereductie voor 2020 en Daarmee wordt beoogd grondstoffen efficiënter en duurzamer te gebruiken, het milieu te beschermen, de leidende positie van de EU op het gebied van de ontwikkeling van nieuwe groene technologieën te versterken, het ondernemingsklimaat te verbeteren en de consumenten te helpen beter geïnformeerde keuzes te maken. 2. RAADPLEGINGEN VOORAFGAAND AAN DE VASTSTELLING VAN DE HANDELING 2.1. Raadpleging van belanghebbende partijen De EU en de internationale belanghebbenden en de deskundigen van de lidstaten hebben van meet af aan deelgenomen aan dit proces. Het voorstel inzake energie-etikettering is tegelijk met mogelijke eisen op het gebied van ecologisch ontwerp besproken in vier verschillende overlegfora met deskundigen van de lidstaten, vertegenwoordigers van fabrikanten, milieu-ngo's en consumentenorganisaties. Een aantal vertegenwoordigers van andere organisaties nam ook aan de besprekingen deel, zoals de Europese organisaties die de sector recycling, reparatie, afvalbeheer- en milieudiensten (van de gemeenten en de particuliere sector) vertegenwoordigen. Alle relevante werkdocumenten zijn aan de lidstaten, het Europees Parlement en de belanghebbenden toegestuurd en zijn dertig dagen vóór de CF-vergaderingen bekendgemaakt op de CIRCA-website van de Commissie. Na de CF-vergaderingen kregen de PB L 314 van , blz. 64. PB L 191 van , blz. 42. Sinds de instelling van een milieukeur, negen jaar geleden, hebben ongeveer honderd modellen televisietoestellen er één gekregen. De eisen omvatten bijvoorbeeld afwezigheid van de meest toxische vlamvertragende additieven (FR) en een ontwerp dat reparatie en ontmanteling aan het einde van de levensduur vergemakkelijkt. D.w.z. 20 % energiebesparingen tegen 2020 en 32,5 % tegen NL 7 NL

9 belanghebbenden nog eens dertig dagen de tijd om schriftelijke opmerkingen te maken (beschikbaar op de CIRCA-website 38.) Bovendien zijn op diverse bilaterale en multilaterale vergaderingen tussen 2013 en maart 2018 specifieke aspecten van individuele eisen besproken tussen personeelsleden van de Commissie en verschillende belanghebbenden. Het betrof een open procedure waarbij rekening werd gehouden met input van alle verschillende belanghebbenden en onafhankelijke technische deskundigen. In beginsel wordt de voorgestelde energie-etiketteringsregeling voor elektronische beeldschermen ondersteund door de lidstaten en de belanghebbenden. Ten aanzien van de productomschrijving heeft de overgrote meerderheid van de lidstaten en de ngo's naar aanleiding van een eerdere CF-vergadering in en de CF-vergadering in 2012 ingestemd met een voorgestelde uitbreiding van de etiketteringsregeling met andere elektronische beeldschermen dan televisies. Fabrikanten vroegen echter om uitzonderingen of andere eisen voor gespecialiseerde beeldschermen, zoals openbare informatiebeeldschermen en professionele monitors voor grafische en omroeptoepassingen. In de voorgestelde energie-etiketteringsmaatregel is rekening gehouden met de opmerkingen die de lidstaten en de belanghebbenden ten tijde van en na de CF-vergaderingen hebben gemaakt. Tijdens de voorbereidende procedure zijn aanvullende bewijsstukken en gegevens verzameld voor de effectbeoordeling van en de actualisering daarvan in Verscheidene bilaterale en multilaterale vergaderingen met belanghebbenden en openbaar beschikbare gegevens 41 hebben marktgegevens en technische gegevens opgeleverd. Bovendien heeft de Commissie een dataset vastgesteld die informatie bevat over de milieuprestaties van elektronische beeldschermen (voornamelijk televisies en computermonitors) en die viermaal is geactualiseerd om de situatie op de markt te weerspiegelen en om de ontwikkeling van de voorgestelde maatregelen inzake ecologisch ontwerp en energie-etikettering te ondersteunen 42. Dit helpt ervoor te zorgen dat de eisen op het juiste ambitieniveau worden vastgesteld en dat zij de recente technologische ontwikkelingen weerspiegelen ENER Perceel 3, Computers en computerbeeldschermen, resulterend in de verordening inzake ecologisch ontwerp voor computers, Verordening (EG) nr. 617/2013, die geen betrekking heeft op computerbeeldschermen. Deze eerste effectbeoordeling werd op 4 september 2013 goedgekeurd door de Effectbeoordelingsraad. De geldende verordening bevat informatie over beschikbaarheidseisen die bijzonder nuttig is voor het verzamelen van verifieerbare, niet-geanonimiseerde en officiële gegevens. De "Energy Star"- gegevensbank was een aanvullende bron van relevante informatie, met name voor monitors en informatiebeeldschermen. Voor elektronische informatiebeeldschermen, een marktsegment dat pas recent sterk in opkomst is, waren minder gegevens beschikbaar. NL 8 NL

10 Figuur 4: Het voorgestelde energie-etiket dat voortvloeit uit de enquête naar de begrijpelijkheid en de relevantie voor de consument In de kaderverordening energie-etikettering, Verordening (EU) 2017/1369, is bepaald dat de Commissie bij het voorbereiden van gedelegeerde handelingen tests uitvoert met representatieve groepen klanten om te waarborgen dat zij de etiketten goed begrijpen. In 2017 is ook een studie uitgevoerd naar het ontwerp van een nieuw energie-etiket voor elektronische beeldschermen, waarbij ook een online-enquête is gehouden onder potentiële consumenten uit zeven EU-landen 43. In de enquête werden verschillende pictogrammen en op het etiket op te nemen gegevens voorgesteld. Ongeveer de helft van de bevolking begrijpt het verschil tussen de begrippen energie (d.w.z. in kwh) en vermogen (d.w.z. in watts) niet of slechts gedeeltelijk, hoewel alle cijfers behulpzaam zijn bij het vergelijken van producten. Het ontwerp dat uit de enquête naar voren kwam, wordt in figuur 4 gepresenteerd. Uit achtereenvolgende raadplegingen rezen twijfels over de begrijpelijkheid van het pictogram dat een gestandaardiseerde externe stroomvoorziening verbeeldt (zie figuur 4), voorgesteld als een indicator van duurzaamheid en repareerbaarheid 44. Van 12 februari tot 7 mei 2018 vond een online openbare raadpleging 45 plaats om te peilen naar de standpunten van belanghebbenden over zaken zoals de verwachte gevolgen van eventuele wettelijke maatregelen voor het bedrijfsleven en voor de tendensen in het energieverbruik. De openbare raadpleging bestond uit een algemeen deel over ecologisch ontwerp en energieetikettering, gevolgd door productspecifieke vragen over i) koelkasten, ii) afwasmachines, iii) wasmachines, iv) televisies, v) elektronische beeldschermen en vi) verlichting. Er zijn reacties binnengekomen, waarvan 67 % van consumenten en 19 % van bedrijven (driekwart kleine en middelgrote ondernemingen en een kwart grote ondernemingen). 6 % van de respondenten bestond uit ngo's en 7 % uit de categorie "overige". Nationale of lokale overheden vormden minder dan 1 % van de respondenten, en 0,25 % van de reacties werd ingediend door nationale markttoezichtautoriteiten Duitsland, Italië, Nederland, Polen, Portugal, Roemenië en Zweden. De stroomvoorziening is het onderdeel dat het vaakst de oorzaak is van defecten en het mogelijk wegdoen van een beeldscherm. Een externe stroomvoorziening zou gemakkelijk door de klant zelf kunnen worden vervangen. NL 9 NL

11 Er moet op worden gewezen dat van de respondenten er 719 (58 %) waren die alleen de vragen over verlichting beantwoordden, als onderdeel van een gecoördineerde campagne betreffende verlichting in theaters. Zo'n 63 % van de deelnemers waren vóór het opnemen van eisen inzake ecologisch ontwerp over repareerbaarheid en duurzaamheid, en 65 % van de respondenten was van mening dat deze informatie op de energie-etikettering zou moeten worden aangebracht. Wat de repareerbaarheid van producten betreft, vonden de deelnemers elk van de volgende zaken "zeer belangrijk" of "belangrijk" (62 % tot 68 % van de respondenten) 46 : een garantie, de beschikbaarheid van reserveonderdelen, en een volledige handleiding voor reparatie en onderhoud. De leveringstijd van reserveonderdelen werd door 56 % als "zeer belangrijk" tot "belangrijk" beoordeeld. Wat elektronische beeldschermen betreft, was de openbare raadpleging voornamelijk gericht op opties voor een herontworpen energie-etiket. De meerderheid van de respondenten was van mening dat het etiket ten minste het schermoppervlak van het beeldscherm, de resolutie ervan, het gebruik van high dynamic range (HDR) en het jaarlijkse elektriciteitsverbruik zou moeten tonen Effectbeoordeling Een effectbeoordeling van de verschillende beleidsmaatregelen is uitgevoerd op grond van artikel 15, lid 4, onder b), van Richtlijn 2009/125/EG. Een eerste effectbeoordeling is in 2013 opgesteld 47, en een eerste volledige actualisering is in 2015 voltooid. De effectbeoordeling bij het onderhavige voorstel is een uitgebreide herziening van de vorige actualisering, waarbij gebruik wordt gemaakt van nieuw bewijs en extra beursgegevens en waarbij rekening wordt gehouden met het commentaar dat vóór, tijdens en na de bovengenoemde overlegfora is ontvangen, zoals de standpuntenbrieven die de Commissie de laatste zes jaar heeft ontvangen, sinds het begin van het herzieningsproces, de studie naar het etiket en de online openbare raadpleging. De Raad voor regelgevingstoetsing eiste een herziening van de eerste ontwerpeffectbeoordeling, waardoor de probleemomschrijving en de integratie van aspecten in verband met de circulaire economie werden verbeterd. Een tweede ontwerp, met verbeterde gegevens en bewijzen van de aspecten in verband met de circulaire economie en een betere beschrijving van het raadplegingsproces ten opzichte van het eerste ontwerp, kreeg een positief advies. De effecten van verschillende beleidsopties waarbij een nieuw energie-etiket voor televisies en andere elektronische beeldschermen zou worden ingevoerd (samen met nieuwe eisen inzake ecologisch ontwerp) zijn afgezet tegen het scenario met ongewijzigd beleid. Drie verschillende voorstellen voor herziene maatregelen inzake energie-etikettering (en ecologisch ontwerp) werden geanalyseerd, te weten "ECO", "Ambi" en "Leni" ecologisch, ambitieus en soepel. Er zijn drie extra beleidsopties overwogen en terzijde geschoven, te weten "geen nieuwe maatregelen op EU-niveau" (ongewijzigd beleid), afschaffing van de bestaande televisieverordening en door de industrie getroffen zelfreguleringsmaatregelen. Het ECO-voorstel komt overeen met de werkdocumenten die in juli 2017 aan het overlegforum zijn voorgelegd en die gebaseerd waren op de voorstellen die tijdens de twee eerdere CFgespreksrondes in 2014 en 2012 naar voren waren gebracht. De ambitieuze optie omvat een deel 48 van de door verschillende lidstaten en ngo's gedane sterke, hernieuwde oproep om het Schaal lopend van "niet belangrijk", "enigszins belangrijk", "belangrijk", "zeer belangrijk", "weet niet" of "geen mening" tot "geen antwoord". Die was op 4 september 2013 door de Effectbeoordelingsraad goedgekeurd. In de ontwerpverordening ecologisch ontwerp worden geen minimale energie-efficiëntie-eisen voor de gebruiksstand voorgesteld, maar wel wordt energie-etikettering voorgesteld. Het voorstel met NL 10 NL

12 toepassingsgebied uit te breiden met informatiebeeldschermen, terwijl de soepele optie tegemoet komt aan het verzoek van de fabrikanten om soepeler eisen voor nieuwe mogelijkheden en technologieën, zoals UHD/HDR en OLED. Op basis van een beoordeling van de kosten en baten kwam een combinatie van energieetiketterings- en ecologisch-ontwerpeisen voor elektronische beeldschermen naar voren als voorkeursoptie om het falen van de regelgeving en de markt in de sector elektronische beeldschermen aan te pakken. Daarom is gekozen voor de optie waarbij een energie-efficiëntie-etiketteringsregeling wordt ingesteld voor de drie voornaamste beeldschermproductcategorieën (televisies, monitors en informatiebeeldschermen), samen met eisen op het gebied van ecologisch ontwerp, aangezien die optie tot de grootste besparingen leidt. Er volgde een interne raadpleging, met een aantal suggesties en gedetailleerde verbeteringen die in het ontwerpwetgevingsvoorstel en in de begeleidende documenten zijn opgenomen Feedbackmechanisme Het ontwerpvoorstel is in oktober 2018 een maand lang bekendgemaakt ten behoeve van het feedbackmechanisme. Zestien bedrijven, ondernemersorganisaties en ngo's hebben commentaar ingestuurd. De industrie, sommige ondernemersorganisaties en de ngo's waren tevreden dat het vermogen (of het energiegebruik) wordt aangegeven wanneer de beelden in HDR worden weergegeven, waarbij de bijbehorende efficiëntieklasse op een aparte schaal staat 49. De ngo's wilden stringentere regels voor software-updates (maar niet ten koste van prestaties of energiegebruik). Fabrikanten hebben hun bezorgdheid geuit over de uitdagende energieprestatie-eisen en over het feit dat ze reparatie-informatie moeten vrijgeven 50, hetgeen hun concurrenten mogelijk voordeel oplevert 51. De ngo's waren vóór het verder verbreden van de werkingssfeer, terwijl sommige fabrikanten bezwaar hebben aangetekend tegen de voorgestelde uitbreiding met elektronische informatiebeeldschermen. De ngo's en één fabrikant waren enigszins sceptisch ten aanzien van het icoontje betreffende externe stroomvoorzieningen. Sommige feedback had eerder te maken met het voorstel inzake ecologisch ontwerp JURIDISCHE ELEMENTEN VAN DE GEDELEGEERDE HANDELING De voorgestelde maatregel is van toepassing op elektronische beeldschermen, onafhankelijk van de beeldschermtechnologie. Beeldschermen die niet binnen de werkingssfeer van de verordening inzake ecologisch ontwerp vallen wat betreft de eisen voor de gebruiksstand, vallen volledig buiten de werkingssfeer van de energie-etikettering, met uitzondering van informatiebeeldschermen, waarvoor een correctiefactor wordt gebruikt om rekening te houden betrekking tot ecologisch ontwerp omvat een herzieningsclausule voor het vaststellen van minimumeisen voor de gebruiksstand van informatiebeeldschermen en voor het mogelijk verder uitbreiden van het toepassingsgebied tot modulaire systemen in het licht van nieuw bewijs, zoals dat uit de productendatabank. Het was niet mogelijk één enkele aanduiding te gebruiken die de "werkelijke" situatie zou weergeven, aangezien er geen weging zou kunnen worden toegepast. Met name voor het topsegment van de beeldschermen, zoals gebogen en/of voor gamen bedoelde beeldschermen. Met name wanneer dat meteen moet gebeuren vanaf de datum waarop nieuwe modellen op de markt worden gebracht. Bijvoorbeeld ten aanzien van de beschikbaarheid van reserveonderdelen (hetgeen ook op het etiket moet worden aangegeven) of ten aanzien van het uitbannen van het gebruik van vlamvertragers. NL 11 NL

13 met de grotere lichtsterkte die deze productgroep kenmerkt ten opzichte van televisies en computerbeeldschermen 53. Beeldschermen die zijn geïntegreerd in andere producten, zoals computers, koelkasten en verkoopautomaten, vallen volledig buiten de werkingssfeer van zowel de verordening ecologisch ontwerp als de energie-etiketteringsverordening; dit geldt ook voor beeldschermen in vervoermiddelen en medische beeldschermen. Alle eerder voorgestelde ontwerpmaatregelen maakten gebruik van dezelfde "formule" voor ecologisch ontwerp om de energie-efficiëntie-index (EEI) te berekenen, om tot een goede overeenstemming te komen tussen de ondergrens, klasse "G", en het maximaal toegestane energieverbruik overeenkomstig de verordening ecologisch ontwerp. De lidstaten hebben echter ten behoeve van de energie-etikettering uiteindelijk voor een enigszins gewijzigde formule gekozen, die soepeler is ten aanzien van kleine beeldschermen, maar veel stringenter voor de grootste: (P measured + 1) EEI label = (3 [90 tanh(0, , 0035 (A 11)) + 4] + 3) + corr l De eisen worden in twee fasen ingevoerd. Tabel 1: ECO-energie-efficiëntieklassen Energie-efficiëntieklasse Nieuwe EEI A EEI < 0,30 B 0,30 EEI < 0,40 C 0,40 EEI < 0,50 D 0,50 EEI < 0,60 E 0,60 EEI < 0,75 F 0,75 EEI < 0,90 G 0,90 EEI Een vergelijking tussen de huidige energieklassen en de nieuwe kan alleen bij benadering worden gemaakt, aangezien de formule om de grenzen vast te stellen anders is: een rechte lijn in de bestaande verordening, een kromme in het nieuwe voorstel. Figuur 5 illustreert dit en vergelijkt daarbij vrij kleine beeldschermen. 53 Niet voor alle elektronische informatiebeeldschermen is een grotere lichtsterkte nodig. Zo zijn nieuwe "zelfreflectieve" technologieën, bekend als "elektronische inkt" in opkomst, en deze zijn zeer efficiënt in toepassingen waarbij het beeld niet vaak verandert. Aangezien deze geen achtergrondverlichting vereisen, wordt bijna alleen energie gebruikt om het beeld te veranderen en kan een klein zonnepaneel en/of een batterij de nodige energie leveren. NL 12 NL

14 On-mode power in Watt 140 Proposed Energy Label A-G & existing A+/A++/A+++ reference for 100 dm² display new G new F new E new D new C new B new A now A+ now A++ now A+++ new A new B new C new D new E new F ED UHD T Viewable surface area in dm² Figuur 5: Vergelijking bij benadering tussen nieuwe en oude energieetiketteringsklassen In figuur 6 wordt een visuele distributie gegeven van de elektronische beeldschermen die deel uitmaken van de gegevensverzameling uit de periode , in de veronderstelling dat dezelfde beeldschermen op de markt zouden zijn wanneer de televisies opnieuw worden ingedeeld en wanneer de vaststelling plaatsvindt van de etiketteringseisen voor de andere monitors die niet binnen de werkingssfeer van de bestaande verordening vallen. Alle beeldschermen boven de rode kromme zouden niet langer worden toegestaan door de minimale eisen inzake ecologisch ontwerp. Het is echter bijzonder onwaarschijnlijk dat modellen die in 2014 op de markt waren, in 2021 nog steeds op de markt zouden zijn. Figuur 6: Verdeling van beeldschermen van de gegevensverzameling van 2018, "niet aangepast" aan de nieuwe etiketteringsklassen NL 13 NL

15 Figuur 7 omvat een aanpassing van de energie-efficiëntie aan dezelfde gegevensverzameling op grond van gemiddelde verbeteringen die zijn waargenomen bij vergelijking van de gegevensverzamelingen door de jaren heen (van 2012 tot en met 2017). Figuur 7: Verdeling van beeldschermen van de gegevensverzameling van 2018 met projectie van de verwachte verbeteringen bij de inwerkingtreding van de etiketten met aangepaste schaal Figuur 8 projecteert dezelfde gegevensverzameling met dezelfde aannamen en toont de hypothetische verdeling in 2025 en in Figuur 8: Verdeling van beeldschermen van de gegevensverzameling van 2018 met projectie van de verwachte verbeteringen in 2025 (links) en 2030 (rechts) Figuur 9 illustreert de verwachte trend in de energie-etikettering in het ECO-scenario. In het soepele scenario zouden de lagere klassen meer producten omvatten (aangezien dan meer producten op de markt mogen worden gebracht in het kader van ecologisch ontwerp). In het ambitieuze scenario, waarin informatiebeeldschermen binnen de werkingssfeer vallen, wordt ook verwacht dat er meer producten in de lagere energie-etiketteringsklassen zullen zitten. "Edx" verwijst naar de drie verschillende fasen die aanvankelijk voor het ecologisch ontwerp zijn voorgesteld (de derde fase is vervolgens komen te vervallen). NL 14 NL

16 Figuur 9: Verdeling over de energie-efficiëntieklassen van standaardmodellen van elektronische beeldschermen die beschikbaar zijn in de EU in de periode (werkelijke situatie voor en prognoses voor ) met voorgestelde maatregelen inzake ecologisch ontwerp en energieetikettering Er bestaan aanzienlijke onzekerheden ten aanzien van de toekomstprognoses voor deze productgroep omdat nieuwe technologieën tot "omslagpunten" kunnen leiden waardoor de energie-efficiëntie 54 verbetert en nieuwe mogelijkheden ontstaan waardoor sommige besparingen weer gedeeltelijk worden tenietgedaan. Tot slot is er geen directe relatie aangetoond tussen kleinhandelsprijzen en de energieefficiëntie van elektronische beeldschermen, aangezien enkele andere factoren dan energieverbruik bepalend zijn bij de vaststelling van de kosten van het product, zoals de afmetingen van het beeldscherm, de resolutie, de mate waarin nieuwe technologieën zijn toegepast, en functies, met name op het gebied van "smartness". Het nieuwe etiket zou twee energieklassen omvatten, waarvan één voor de traditionele wijze van het afspelen van beelden 55 en een afzonderlijke voor HDR, met aanduiding van energie 56. Omdat HDR zo nieuw is en omdat er zo weinig gegevens over beschikbaar zijn, is in de verordening ecologisch ontwerp geen minimumenergie-efficiëntie-index vastgesteld en zou geen enkele gewogen mix van SDR en HDR aanvaardbaar zijn Zoals zelfreflectieve, zelfemissieve of transflectieve technologieën, die zich nu in de demonstratiefase bevinden. In het werkdocument "Standard Dynamic Range" of "SDR" genoemd. Hoewel de ngo's, de consumentenverenigingen en sommige lidstaten voorstander waren van de aanduiding van het jaarlijks energieverbruik, is geen aanvaardbare aanduiding overeengekomen, vanwege het grote verschil in gebruik van de verschillende producten die binnen de werkingssfeer vallen, bijvoorbeeld van enkele uren per dag voor een computerbeeldscherm tot vrijwel 24 uur per dag voor sommige toepassingen van informatiebeeldschermen. Hoelang een beeldscherm wordt gebruikt in SDR of HDR zal de komende jaren veranderen, maar niet in hetzelfde tempo en op dezelfde schaal (zo zal een monitor voor gebruik op kantoor helemaal geen gebruik maken van HDR, terwijl een beeldscherm dat voor gamen wordt gebruikt, bij dat gebruik NL 15 NL

17 Beeldschermen van dezelfde omvang en dezelfde resolutie moeten worden vergeleken. Daarom zou het etiket basisinformatie moeten bevatten om vergelijkbare beeldschermen te vergelijken. Hoewel de verspreiding van gestandaardiseerde externe stroomvoorzieningen (EPS, ten onrechte ook wel "opladers" genoemd) de repareerbaarheid 58 en de duurzaamheid kan verbeteren en ook de recycleerbaarheid 59 kan vergemakkelijken, is geen bekend of overtuigend pictogram gevonden om aan het etiket toe te voegen. 4. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID 4.1. Rechtsgrondslag De voorgestelde verordening is een gedelegeerde handeling die wordt goedgekeurd overeenkomstig Verordening (EU) 2017/1369, en dan met name de artikelen 11 en 16 daarvan. Verordening (EU) 2017/1369, is dan weer gebaseerd op artikel 194, lid 2, van het Verdrag Subsidiariteitsbeginsel De vaststelling van de energie-etiketteringsmaatregelen voor elektronische beeldschermen door individuele lidstaten via hun nationale wetgeving zou belemmeringen opleveren voor het vrije verkeer van goederen binnen de EU. Dergelijke geldende wetgeving moet noodzakelijk in de hele EU dezelfde inhoud hebben. De betrokken maatregelen moeten derhalve in overeenstemming met het subsidiariteitsbeginsel op EU-niveau worden vastgesteld Evenredigheidsbeginsel In overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel gaat deze maatregel niet verder dan wat nodig is om de doelstelling te verwezenlijken, te weten het vaststellen van geharmoniseerde eisen inzake energie-etikettering voor elektronische beeldschermen. Bij deze verordening wordt de bestaande verordening ingetrokken en vervangen. Er worden eisen in vastgesteld die de toonaangevende technologiebedrijven moeten stimuleren om te investeren in hoogefficiënte elektronische beeldschermen. 5. KEUZE VAN INSTRUMENT Voorgesteld(e) instrument(en): gedelegeerde verordening. Andere instrumenten zouden om de volgende reden(en) ongeschikt zijn: Deze aanvullende maatregel heeft de vorm van een gedelegeerde verordening die rechtstreeks toepasselijk is in elke lidstaat. Hiervoor is gekozen omdat de doelstellingen van de maatregel misschien de hele tijd gebruikmaakt van HDR). Voor televisies zullen de omroepen waarschijnlijk langzaam omschakelen naar HDR (vergelijkbaar met de omschakeling naar een hogere resolutie) terwijl de internetkanalen reeds zijn omgeschakeld. Informatiebeeldschermen die advertenties vertonen en die de aandacht van mensen naar zich toe moeten trekken, zullen op grote schaal gebruikmaken van HDR, maar ook in dat geval geldt dat niet alle informatiebeeldschermen worden gebruikt voor commerciële videoadvertenties. Interne stroomvoorzieningen worden vaak geïntegreerd in het elektronische moederbord waardoor de kosten voor reparatie vergelijkbaar zijn met die van een nieuw beeldscherm. Zelfs wanneer die stroomvoorziening niet geïntegreerd is, is voor de reparatie ervan gespecialiseerde ondersteuning nodig, terwijl een externe stroomvoorziening gemakkelijk door de eindgebruiker kan worden aangeschaft en vervangen. Het wegnemen van de energiebron uit het binnenste van een elektronisch beeldscherm verkleint de noodzaak om vlamvertragers in kunststof te gebruiken, of neemt die noodzaak mogelijk zelfs weg. Vlamvertragers belemmeren de recycleerbaarheid. NL 16 NL

18 het efficiëntst kunnen worden bereikt door in de hele EU volledig geharmoniseerde eisen te introduceren. Bovendien wordt bij deze verordening de bestaande verordening van de Commissie ingetrokken en vervangen. Verder wordt daardoor voorkomen dat nationale en EU-bestuursorganen kosten moeten dragen voor de omzetting van de tenuitvoerleggingswetgeving in nationaal recht. 6. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING Het voorstel heeft geen gevolgen voor de begroting van de EU. 7. AANVULLENDE INFORMATIE Evaluatie-/herzienings-/vervalbepaling Het voorstel bevat een evaluatiebepaling. Europese Economische Ruimte De voorgestelde verordening betreft een onderwerp dat onder de EER-overeenkomst valt en moet daarom worden uitgebreid tot de Europese Economische Ruimte. NL 17 NL

19 GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE van tot aanvulling van Verordening (EU) 2017/1369 van het Europees Parlement en de Raad met betrekking tot de energie-etikettering van elektronische beeldschermen en tot intrekking van Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 1062/2010 van de Commissie (Voor de EER relevante tekst) DE EUROPESE COMMISSIE, Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, Gezien Verordening (EU) 2017/1369 van het Europees Parlement en de Raad van 28 juli 2017 tot vaststelling van een kader voor energie-etikettering en tot intrekking van Richtlijn 2010/30/EU 1, en met name artikel 11, lid 5, en artikel 16, Overwegende hetgeen volgt: (1) Krachtens Verordening (EU) 2017/1369 heeft de Commissie de bevoegdheid om gedelegeerde handelingen vast te stellen betreffende de etikettering of de schaalaanpassing van de etikettering van productgroepen die een aanzienlijk energiebesparingspotentieel bieden en, waar van toepassing, van andere hulpbronnen. (2) De bepalingen inzake de energie-etikettering van televisies zijn vastgesteld bij Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 1062/2010 van de Commissie 2. (3) In de Mededeling van de Commissie COM(2016) 773 final 3 (werkplan ecologisch ontwerp), dat door de Commissie is vastgesteld overeenkomstig artikel 16, lid 1, van Richtlijn 2009/125/EG van het Europees Parlement en de Raad 4, worden de prioritaire werkzaamheden binnen het kader voor ecologisch ontwerp en energie-etikettering voor de periode uiteengezet. In het werkplan ecologisch ontwerp staan de energiegerelateerde productgroepen die als prioritair moeten worden beschouwd voor de uitvoering van voorbereidende studies en de uiteindelijke vaststelling van uitvoeringsmaatregelen, alsook voor de herziening van Verordening (EG) PB L 198 van , blz. 1. Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 1062/2010 van de Commissie van 28 september 2010 houdende aanvulling van Richtlijn 2010/30/EU van het Europees Parlement en de Raad met betrekking tot de energie-etikettering van televisies (PB L 314 van , blz. 64). Mededeling van de Commissie. Werkplan inzake ecologisch ontwerp (COM(2016) 773 final van ). Richtlijn 2009/125/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende de totstandbrenging van een kader voor het vaststellen van eisen inzake ecologisch ontwerp voor energiegerelateerde producten (PB L 285 van , blz. 10). NL 18 NL

20 nr. 642/2009 van de Commissie 5 en Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 1062/2010 van de Commissie. (4) De maatregelen uit het werkplan ecologisch ontwerp hebben een geraamd potentieel van meer dan 260 TWh aan jaarlijkse energiebesparingen in 2030, hetgeen neerkomt op een vermindering van de broeikasgasemissies met ongeveer 100 miljoen ton per jaar in Elektronische beeldschermen behoren tot de in het werkplan opgenomen productgroepen. (5) Televisies vormen een van de in artikel 11, lid 5, onder b), van Verordening (EU) 2017/1369 genoemde productgroepen waarvoor de Commissie een gedelegeerde handeling moet vaststellen, waarbij een etiket met aangepaste schaal van A tot G wordt ingevoerd. (6) Overeenkomstig Verordening (EU) nr. 1062/2010 moest de Commissie de verordening evalueren in het licht van de technologische vooruitgang. (7) De Commissie heeft Verordening (EU) nr. 1062/2010 geëvalueerd overeenkomstig artikel 7 van die verordening, en daarbij de technische, economische en milieuaspecten van televisies en andere elektronische beeldschermen, waaronder monitors en informatiebeeldschermen, geanalyseerd, alsmede het werkelijke begrip en het gedrag van de gebruiker ten aanzien van verschillende elementen van de etikettering in de praktijk. De evaluatie is uitgevoerd in nauwe samenwerking met belanghebbenden en betrokken partijen uit de Unie en derde landen. De bevindingen van de evaluatie zijn openbaar gemaakt en voorgelegd aan het overlegforum dat is opgericht bij artikel 14 van Verordening (EU) 2017/1369. (8) Uit de evaluatie blijkt dat de eisen voor televisies ook voor monitors zouden moeten gelden, vanwege de snel toenemende overlapping qua functionaliteit van beeldschermen en televisies. Bovendien zijn digitale informatiebeeldschermen specifiek opgenomen in het werkplan ecologisch ontwerp van de Commissie om te worden opgenomen in de herziening van de bestaande verordening voor televisies. Het toepassingsgebied van deze verordening dient derhalve elektronische beeldschermen te omvatten, en dus onder meer televisies, monitors en digitale informatiebeeldschermen. (9) Het jaarlijkse elektriciteitsverbruik van alle televisies in de Europese Unie bedroeg in 2016 meer dan 3 % van het totale elektriciteitsverbruik van de Europese Unie. Verwacht wordt dat het energieverbruik van televisies, monitors en digitale informatiebeeldschermen bij ongewijzigd beleid in 2030 bijna 100 TWh/jaar bedraagt. Met deze verordening, in combinatie met de begeleidende verordening inzake ecologisch ontwerp, zal het jaarlijkse eindenergieverbruik in de periode tot 2030 naar schatting met maximaal 39 TWh/jaar verminderen. (10) De coderingsfunctie voor high dynamic range (HDR) kan tot een ander energiegebruik leiden, wat een aparte aanduiding inzake energie-efficiëntie voor die functie zou billijken. (11) De informatie op het etiket voor elektronische beeldschermen binnen de werkingssfeer van deze verordening moet worden verkregen volgens betrouwbare, nauwkeurige en herhaalbare meetprocedures, waarbij rekening wordt gehouden met de algemeen erkende meest recente meetmethoden waaronder, indien beschikbaar, geharmoniseerde 5 Verordening (EG) nr. 642/2009 van de Commissie van 22 juli 2009 tot uitvoering van Richtlijn 2005/32/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende eisen inzake ecologisch ontwerp voor televisies (PB L 191 van , blz. 42). NL 19 NL