Financieel Jaarverslag 2007

Transcriptie

1 Regio Oss Uden Veghel Financieel Jaarverslag 2007 Stichting Ziekenhuis Bernhoven

2 Opbouw financieel jaarverslag 2007 Jaarverslag 2007 Stichting Ziekenhuis Bernhoven Geconsolideerde jaarrekening 2007 Stichting Ziekenhuis Bernhoven Enkelvoudige jaarrekening 2007 Stichting Ziekenhuis Bernhoven

3 Jaarverslag 2007 Stichting Ziekenhuis Bernhoven 1. Uitgangspunten van de verslaggeving De totstandkoming van het jaardocument 2007 is geschied onder verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur. De uitvoering is door een kleine werkgroep ter hand genomen. Er is getracht zoveel mogelijk aansluiting te zoeken met bestaande documenten zoals de financiële jaarrekening, prestatieindicatoren en het ziekenhuisbeleidskader. Deelaspecten uit het Jaardocument zijn toegestuurd aan diverse betrokkenen in de organisatie met het verzoek de betreffende informatie aan te leveren. De werkgroep heeft de eindredactie verzorgd. Ziekenhuis Bernhoven heeft twee locaties, te weten locatie Oss en locatie Veghel. Het jaardocument 2007 heeft betrekking op beide locaties. De verslaggevingperiode betreft het jaar Profiel van de organisatie 2.3 Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering Ziekenhuis Bernhoven is een algemeen ziekenhuis. De kernactiviteit is het leveren van met name algemene ziekenhuiszorg in de regio Oss, Uden en Veghel Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Ziekenhuis Bernhoven richt zich met name op de verzekerde zorg. De omzet over 2007 bedraagt circa 106 miljoen. Door ziekenhuis Bernhoven zijn in 2007 ruim klinische opnames, bijna dagopnames en eerste polikliniekbezoeken gerealiseerd. Productie Over 2007 is de volgende productie uitgedrukt in parameters geleverd (totaal voor A- en B-segment): Parameter (ongewogen) Productieafs praak 2007 Werkelijke Productie 2007 Mutatie 2007 t.o.v in % Werkelijke Productie 2006 Opnamen ,0 % Verpleegdagen ,2 % Gemiddelde verpleegduur 5,8 5,8-1,7 % 5,9 Dagopnamen (licht) ,0 % Dagopnamen (zwaar) ,2 % Eerste polikliniekbezoeken ,0 % Het aantal opnames ligt onder de productieafspraak en is nagenoeg gelijk aan het aantal opnames in Het aantal ligdagen is hierdoor ook lager dan de afspraak; de gemiddelde ligduur is conform de 1

4 afspraak iets lager dan in Het aantal lichte dagopnames is in 2007 fors gestegen en ligt ruim boven de productieafspraak Het aantal zware dagopnames is nagenoeg gelijk aan 2006, maar wat lager dan de afspraak. Het aantal eerste polikliniekbezoeken is gestegen t.o.v en ligt bijna op het niveau van de productieafspraak. 3. Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering 3.1 Bestuur en toezicht Zorgbrede Governance Code De Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht zijn zich er van bewust dat het ziekenhuis een onderneming is met een bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid. De branchebrede afspraken vastgelegd in de Zorgbrede Governance Code geven richting aan de wijze waarop het ziekenhuis verantwoording wil afleggen aan belanghebbenden. Good Governance is niet alleen het toepassen van regels; Governance moet tot uitdrukking komen in het doen en laten van personen. Ziekenhuis Bernhoven staat open voor en bevordert periodiek overleg met relevante belanghebbenden (overzicht belanghebbenden in paragraaf 2.4) in het verzorgingsgebied. Bij besluitvorming over onderwerpen die bepaalde belanghebbenden rechtstreeks aangaan worden de door hen aangedragen adviezen en alternatieven meegewogen (bijvoorbeeld in het nieuwbouwtraject). Daarnaast maakt ziekenhuis Bernhoven gebruik van digitale en schriftelijke middelen om de bewoners uit de regio te informeren over zaken die hen en het ziekenhuis aangaan. Met uitzondering van de twee hieronder genoemde items wordt door ziekenhuis Bernhoven voldaan aan de zorgbrede Governance Code. Invloed en betrokkenheid van belanghebbenden bij het beleid van de zorgorganisatie De statuten van de zorgorganisatie die voldoen aan de in art. 344 Boek 2 BW gestelde omschrijving, worden zodanig aangepast dat uiterlijk één of meer in die statuten nader omschreven belanghebbenden het recht van enquête wordt toegekend en zij daarmee toegang hebben tot de Ondernemingskamer van het Gerechtshof te Amsterdam. Aan de cliëntenraad is per het enquêterecht toegekend. Dit is vastgelegd in een notariële overeenkomst. In 2008 zal dit in de statuten worden opgenomen. Benoeming, ontslag, deskundigheid en samenstelling Een lid van de Raad van Toezicht kan twee maal voor een periode van (maximaal) vier jaar zitting hebben in de Raad van Toezicht. Statutair is vastgelegd een benoemingsperiode van 3 jaar met de mogelijkheid om tweemaal 3 jaar te verlengen. De Raad van Toezicht is van mening dat met een maximale benoemingsperiode van 9 jaar niet essentieel wordt afgeweken van de in de code geadviseerde termijn Raad van Bestuur Samenstelling Raad van Bestuur Naam Bestuursfunctie Nevenfuncties R. Peters Voorzitter Bestuurslid Stichting Samenwerkende Ziekenhuizen Noord-Oost Brabant Voorzitter Raad van Bestuur Stichting Diagnostisch Centrum & Trombosedienst Ziekenhuis Bernhoven Voorzitter Raad van Bestuur Stichting Zelfstandig Behandel Centrum Bernhoven 2

5 F. Vekemans Lid Bestuurslid Stichting Samenwerkende Ziekenhuizen Noord-Oost Brabant Bestuurslid Medisch Coördinerend Centrum Bestuurslid Ziekenhuis Apotheek Noordoost Brabant Bestuurslid Stichting Diagnostisch Centrum & Trombosedienst Ziekenhuis Bernhoven Bestuurslid Stichting Zelfstandig Behandel Centrum Bernhoven Reglement Raad van Bestuur De tweehoofdige Raad van Bestuur heeft geen reglement, wel is er sprake van een onderlinge taakverdeling die in overleg met de Raad van Toezicht tot stand is gekomen. Bezoldiging De Raad van Toezicht stelt de bezoldiging van de leden van de Raad van Bestuur vast. De jaarlijkse verantwoording van de zorgorganisatie bevat de door de wet voorgeschreven informatie over de hoogte en de structuur van de bezoldiging van de individuele leden van de Raad van Bestuur. Voor meer details wordt verwezen naar de tabellen in digimv (onderdeel C.1 en D 7). Dezelfde informatie staat ook in onderdeel van de geconsolideerde en de enkelvoudige jaarrekening Toezichthouders (Raad van Toezicht) Samenstelling Raad van Toezicht Naam Aandachtsgebied Nevenfuncties A.G. Hengeveld RA Voorzitter, lid financiële Register accountant commissie, lid werving / Organisatieadviseur selectiecommissie Dr. ir. F.M.W. Visser Vice-voorzitter, lid Groepsdirecteur Campina financiële commissie L.R.A. van de Bilt Lid Export Director Jarrold Printing Drs. J.A.M. Boumans Lid Huisarts in ruste Drs. M.S. Decates Lid, lid werving / Verpleeghuisarts selectiecommissie Mevr. Drs. M.L.P. Mol Arts Lid, lid werving / selectiecommissie Vice President Medical Affairs Organon International Mr. G.J.M. van Nunen Lid Notaris verbonden aan notariskantoor Schepers, Gerrits & Van Nunen De Raad van Toezicht heeft tot taak toezicht te houden op het besturen door de Raad van Bestuur en op de algemene gang van zaken in de zorgorganisatie. De Raad van Toezicht oefent zijn toezicht uit op basis van de statuten van het ziekenhuis en het huishoudelijk reglement Raad van Toezicht waarin de bevoegdheden van de raad zijn omschreven. In het verslagjaar zijn de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur vijfmaal voor een reguliere vergadering bijeengekomen. Tijdens deze vergaderingen is gesproken over het jaarplan 2007, het kwaliteitsbeleid en de borging van de resultaten vanuit de Sneller Beter projecten, het nieuwbouwtraject, het ICT-projectplan papierloos Bernhoven waarin onder meer aandacht voor het elektronische patiëntendossier en het elektronisch voorschrijven van medicatie. Daarnaast heeft het wervings- en selectietraject voor de functie voorzitter Raad van Bestuur veel aandacht gevraagd. De Raad van Toezicht heeft hierbij gebruik gemaakt van een extern adviseur. Uiteindelijk heeft de raad kunnen overgaan tot het benoemen van een nieuwe voorzitter Raad van Bestuur per 1 januari Tevens is in 2007 gestart met de werving- en selectieprocedure voor de functie lid Raad van Bestuur, 3

6 die medio 2008 vacant wordt. In aanwezigheid van de accountant is de Management letter besproken en de jaarrekening vastgesteld. In dit zelfde overleg is advies ingewonnen over de financiering van de nieuwbouw. De financiële commissie van de Raad van Toezicht bestaande uit A. Hengeveld en F. Visser, heeft zich met een lid van de Raad van Bestuur en de manager Financieel Economische Zaken verder verdiept in de nieuwbouwfinanciering. De Raad van Toezicht heeft ingestemd met de oprichting van een Diagnostisch Centrum Bernhoven en een Zelfstandig Behandelcentrum. De Raad van Toezicht zal tevens de Raad van Toezicht vormen van deze twee zelfstandige stichtingen. Eén van de reguliere vergaderingen is in aanwezigheid van het medisch stafbestuur gevoerd. In dit overleg is vooral gesproken over de op te richten Vereniging Medische Staf, het medisch beleidsplan en de werving- en selectieprocedure van de voorzitter Raad van Bestuur. Een afvaardiging van de Raad van Toezicht heeft eenmaal een overlegvergadering van de ondernemingsraad bijgewoond en is eenmaal aanwezig geweest bij een overlegvergadering van de cliëntenraad. Daarnaast is met alle adviesorganen en het managementteam veelvuldig tussentijds overleg gevoerd over de werving- en selectieprocedure van de voorzitter Raad van Bestuur. Naast de reguliere vergaderingen heeft de Raad van Toezicht zich tijdens vijf informele bijeenkomsten laten informeren over diverse actuele onderwerpen m.b.t. de nieuwbouw, zoals: het structuurontwerp, aanbestedingsmogelijkheden en de herbestemming van de te verlaten ziekenhuisterreinen. In twee bijeenkomsten is door de Raad van Toezicht gesproken over het eigen functioneren. Per 1 januari 2008 ontstaan drie vacatures binnen de raad. Twee vacatures door het conform rooster aftreden van twee niet meer herbenoembare leden. En één vacature doordat het lid dat op voordracht van de cliëntenraad zitting heeft in de raad heeft besloten zich per 1 januari 2008 niet meer herbenoembaar te stellen. In juni 2007 is gesproken over de gewenste samenstelling van de raad en is het functieprofiel lid Raad van Toezicht aangepast. De benoemingsadviescommissie, bestaande uit A. Hengeveld, M. Decates en mw. M. Mol, heeft het openbare wervings- en selectietraject begeleid. Voor de laatste vacature is aan de cliëntenraad gevraagd met een voordacht te komen. De verwachting is dat in de 1 e helft van 2008 alle vacatures zijn ingevuld. De leden van de Raad van Toezicht ontvangen, conform het statutair bepaalde, geen vergoeding voor de uitvoering van hun toezichthoudende taken. 3.2 Bedrijfsvoering Planning en Controlcyclus In 2007 is de Planning en Controlcyclus uitgewerkt in het jaarplan, de managementrapportages en de begrotingsprocedure Het jaarplan is periodiek aan de orde geweest binnen het management team, de Raad van Bestuur en het Concernberaad, waardoor de realisatie van de gestelde doelen wordt bijgehouden en daar waar nodig maatregelen worden getroffen. Per kwartaal worden de belangrijkste ontwikkelingen van de productie en de resultaten gepresenteerd aan en besproken met de kernstaf, bestaande uit vertegenwoordigers van de vakgroepen van medisch specialisten. In de kwartaalrapportages worden met ingang van 2007 niet alleen financiële en productiecijfers gepresenteerd t.o.v. de begroting, maar wordt ook aangegeven of de in het jaarplan geformuleerde kerndoelstellingen al dan niet behaald zijn en worden knelpunten vermeld. Daarnaast is er sinds juli 2007 binnen het management informatie systeem een dashboard beschikbaar voor medisch specialisten en leidinggevenden. Dit dashboard geeft aan of indicatoren voldoen aan de in het jaarplan gestelde normen. Het gaat hierbij om indicatoren op kwaliteitsgebied (zoals decubitus, complicatieregistratie en toegangstijden), maar ook om financiële en productieindicatoren. De stand wordt maandelijks geactualiseerd. Voor nadere informatie zijn detailrapporten via het management informatie systeem beschikbaar. 4

7 De kwaliteitsindicatoren zijn ontwikkeld door de stuurgroep kwaliteit. Door deze indicatoren te volgen worden de resultaten van de Sneller Beter projecten geborgd en kunnen waar nodig gericht nieuwe verbeterprojecten gestart worden. De begrotingsprocedure 2008 is gestart door het opstellen van een kaderbrief en het formuleren van doelstellingen door de kernteams kwaliteit, de vakgroepen, afdelingen en sectoren. Het concept jaarplan 2008 is in december vastgesteld door de Raad van Bestuur en ter advisering voorgelegd aan de overleg- en adviesorganen. Voor investeringen in apparatuur is dezelfde procedure als voorgaande jaren gevolgd. De ingediende aanvragen zijn besproken met de management participanten vanuit de medische staf en vervolgens geprioriteerd in het management team overleg, waarna de Raad van Bestuur een besluit genomen heeft. Voor ICT-investeringen is een meerjarenbegroting opgesteld op basis van het ontwikkelde plan ICT Om de actuele huisvestingsknelpunten op de bestaande locaties op te lossen is een totaalplan voor met name de poliklinieken ontwikkeld. Voorstellen voor nieuwe activiteiten worden getoetst aan de hand van kosten/batenanalyses, waarbij de bedrijfseconomisch adviseurs ondersteunen. In het kort komen de doelstellingen voor wat betreft de planning & control cyclus in 2008 neer op: Verdere ontwikkeling van het management informatie systeem. Een belangrijk aspect is het realiseren van één toegangsscherm, dat eenvoudig de onderliggende rapportages ontsluit. In 2008 worden rapportages ontwikkeld om de belangrijkste DBC s binnen het A-segment en het B- segment structureel te kunnen volgen. Aanpassen van de periodieke informatie aan de nieuwe ontwikkelingen op het gebied van ziekenhuisfinanciering, die met ingang van 2009 voorzien worden. Meer informatie inzake DBC s verstrekken via het management informatie systeem en minder via losse rapportages. Interne beheersing In 2007 is het Deltaplan inzake de DBC-registratie en facturatie afgerond. Door middel van dit Deltaplan zijn achterstanden opgelost en wordt vervolgens periodiek gevolgd of er geen nieuwe achterstanden ontstaan. De landelijk voorgeschreven Administratieve Organisatie en Interne Controle (AO/IC), beschreven in de kaderregeling AO/IC, is in de loop van 2007 nagenoeg geheel toegepast. De risico s in het registratie- en facturatieproces worden tot een minimum beperkt door de geïmplementeerde controlemaatregelen. Om de betrouwbaarheid van de DBC-registratie en -facturatie vast te stellen is een steekproef genomen waarbij bijna gefactureerde DBC s, verspreid over het gehele jaar, zijn gecontroleerd. De steekproefresultaten geven het beeld dat de betrouwbaarheid van de DBC-registratie en -facturatie in 2007 hoog is. Op 12 februari 2008 heeft de Raad van Bestuur een verklaring getekend inzake de juistheid van de in 2007 gefactureerde DBC s. De controlerend accountant heeft hierbij op dezelfde datum een goedkeurende verklaring afgegeven. Ten behoeve van de jaarrekening heeft er gedurende het jaar 2007 een interim controle plaatsgevonden. De bevindingen van de in 2006 uitgevoerde interim controle zijn geëvalueerd en verbeteringen zijn in 2007 in gang gezet. De controlerend accountant heeft een management letter uitgebracht naar aanleiding van de interim controle. Van de 10 punten uit de management letter van vorig jaar zijn er inmiddels 4 opgelost, van de 2 nieuwe punten is er inmiddels 1 opgelost. Er zijn nu nog 6 openstaande punten, waarvan 1 met een hoge prioriteit en 1 met een gemiddelde prioriteit (deze punten worden beide opgelost in 2008). De conclusie is dat aan de eisen ten aanzien van het fungeren van de AO en IC in voldoende mate wordt voldaan. Risicomanagement Risicomanagement behoort binnen ziekenhuis Bernhoven tot de integrale verantwoordelijkheid van leidinggevenden. Deze worden hierbij ondersteund door de volgende functies, die zich specifiek 5

8 bezighouden met risicomanagement: Ziekenhuishygiëne, Facilitair bedrijf (inclusief Medische Techniek), Concernstaf (beleidsmedewerkers kwaliteit en juridische zaken). De kernteams kwaliteit, met name het kernteam Veiligheid, en de Stuurgroep Kwaliteit hebben ook een belangrijke rol in het beheersen van (kwaliteits) risico s. De bewaking van kwaliteit wordt ondersteund door het ziekenhuisbreed via het dashboard volgen van specifieke indicatoren, zoals decubitus en pijnscores. Aan de volgende onderscheidbare elementen van risicomanagement is in 2007 aandacht besteed: Borgen van kwaliteit en veiligheid, onder meer door uitvoeren achterstallig preventief onderhoud. Continu verbeteren van kwaliteit en veiligheid, gekoppeld aan de beleidscycli van het ziekenhuis. In de kaderbrief zijn kwaliteitsdoelstellingen opgenomen, die via de planning & controlcyclus gevolgd worden door het jaar heen. Voorkomen van incidenten op basis van meldingen van soortgelijke incidenten. Realiseren en onderhouden van een bedrijfscultuur waarin veilig gemeld kan worden. Borgen van samenhang en eindresultaat door management op basis van indicatoren via procedures, toedeling taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden en bewaken en bijsturen op basis van deelresultaten op verschillende beleidsterreinen. Het dashboard draagt hieraan bij. Het beheersen van financiële risico s, inclusief de financiering van kapitaal, de beheersing van de geldstromen van het ziekenhuis en het te voeren rente- en risicobeleid, ligt primair bij de manager FEZ. De introductie van de DBC s heeft er voor gezorgd dat met name de beheersing van de marge op het B-segment, de vorderingen en het onderhanden werk meer aandacht vraagt. De juridische medewerkers hebben naast het nemen van een rol bij geschillen met derden ook de verantwoordelijkheid om de vastlegging van de rechten en plichten van de organisatie te toetsen aan bestaande en verwachte wetgeving en regelgeving. Deze afdeling beheert daarnaast de verzekeringsportefeuille en richt zich op het effectief verzekeren van de activa en risico s die het ziekenhuis onderkent. In het kort komen de doelstellingen voor 2008 neer op: In 2008 wordt op een groot aantal afdelingen Veilig Incident Melden (VIM) uitgerold. Implementeren van een Incident Management Systeem (IMS), voor het digitaal melden, registreren en analyseren van VIM- en MIP-meldingen. De leden van VIM-commissies worden geschoold in het hanteren van een analysemethode (Decentrale Analyse Methode) om incidenten op afdelingsniveau te analyseren. Borgen onderhoud medische apparatuur. Voorbereiding invoering Veiligheids Management Systeem. Samenwerkingsverbanden Ziekenhuis Bernhoven is met diverse instellingen en organisaties een samenwerkingsverband aangegaan. Hieronder wordt verstaan: alle vormen van samenwerking met organisaties/partners waarin een gemeenschappelijk belang behartigd wordt. De belangrijkste samenwerkingsverbanden zijn: 1. Samenwerking met en dienstverlening aan huisartsen (1 e lijn) In 2007 is het diagnostisch centrum Bernhoven (DCB) verder uitgebouwd en is het grootste deel van de huisartsendiagnostiek, zoals laboratoriumonderzoeken en röntgenonderzoeken, ondergebracht in dit centrum, zodat er één loket ontstaat voor de huisartsen. Bovendien is de diabetesdienst gestart, die de huisartsen ondersteunt in de begeleiding van diabetespatiënten. De doelen van het diagnostisch centrum zijn: beter inspelen op wensen van de huisartsen en de voordelen die commerciële centra bieden te combineren met de inbedding binnen het ziekenhuis. In 2008 wordt op basis van vragen van huisartsen het aanbod verder uitgebreid. Het ziekenhuis levert zorgproducten aan het diagnostisch centrum en de trombosedienst. Inmiddels is de huisartsenportal Horizon beschikbaar. Deze portal maakt het mogelijk om in 2008 aan alle huisartsen in het verzorgingsgebied toegang te verlenen tot de gegevens van de huisartspatiënten in het ziekenhuis informatie systeem (ZIS). Daarna volgt implementatie van de functie voor elektronische verwijsafspraken. 6

9 De volgende activiteiten worden jaarlijks uitgevoerd: o Een delegatie van het stafbestuur bezoekt samen met de manager van het diagnostisch centrum Bernhoven alle huisartsengroepen in het verzorgingsgebied. Hieruit komen voorstellen en suggesties om de samenwerking verder te verbeteren. Een deel van deze voorstellen wordt opgepakt door het diagnostisch centrum. o De huisartsencoördinator van ziekenhuis Bernhoven ondersteunt de diverse overlegvormen met huisartsen en geeft verder vorm en inhoud aan de samenwerkings- en verwijsafspraken tussen huisartsen en medisch specialismen. 2. Samenwerking met regionale zorgpartners in de ZorgAlliantie en in het Platform ZorgNetwerk. In de ZorgAlliantie, een samenwerkingsverband met de verpleeg- en verzorgingsinstellingen in de regio, ligt het accent vooral op het ontwikkelen van ketenzorg. Daarnaast vindt samenwerking plaats op het gebied van de herbestemming van de huidige ziekenhuisterreinen in Oss en Veghel en het mogelijk starten van een zorghotel annex de nieuwbouw van het ziekenhuis in Uden. In het Platform ZorgNetwerk vindt afstemming van het zorgaanbod plaats met alle zorgaanbieders in het adherentiegebied van ziekenhuis Bernhoven. Partners van dit platform zijn: ziekenhuis Bernhoven, BrabantZorg, GGZ, Berne Zorg, STBNO, Dichterbij en de huisartsen. In het Platform is eind 2007 een intentieverklaring opgesteld m.b.t. het ontwikkelen van een regiobreed geriatrisch netwerk. Met de GGZ is ten aanzien van samenwerking nu en in de toekomst (in de nieuwbouw) een mantelovereenkomst gesloten. 3. Samenwerking met het Jeroen Bosch ziekenhuis in de Stichting Samenwerkende Ziekenhuizen Noord-Oost Brabant, gericht op regionale afstemming van de ziekenhuiszorg. Consolidatie In de jaarrekening zijn de financiële gegevens van de rechtspersonen waarin ziekenhuis Bernhoven voor 100 procent deelneemt volledig opgenomen. Verder zijn de financiële gegevens opgenomen van rechtspersonen waarin ziekenhuis Bernhoven beleidsbepalende invloed kan uitoefenen. Het betreft de volgende rechtspersonen: Stichting Diagnostisch Centrum Bernhoven Het doel van deze stichting is het verlenen van diensten ter ondersteuning van de eerstelijns gezondheidszorg. De activiteiten omvatten met name de trombosedienst, diagnostiek voor de eerste lijn en een diabetesdienst. Stichting Zelfstandig Behandelcentrum Bernhoven Deze stichting is opgericht met als doel om binnen deze setting patiënten te behandelen. Het betreft onder meer een deel van de niet-verzekerde zorg. Het ziekenhuis gaat met ingang van 2008 zorgproducten leveren aan het zelfstandig behandelcentrum. Inventaris BV s. Dit betreft: De Rode Invent BV 2002, waarin een deel van de medische apparatuur ondergebracht is. Ziekenhuis Bernhoven heeft t/m 2005 voor de aanschaf van medische apparatuur gebruikt gemaakt van dergelijke inventaris BV s. Op grond van de Regeling Verslaggeving WTZi zijn de financiële gegevens van Stichting Ziekenhuis Bernhoven Helpt niet geconsolideerd. Stichting Ziekenhuis Bernhoven Helpt geeft financiële ondersteuning aan kleinschalige projecten in Derde Wereldlanden. Deze projecten worden gefinancierd door donateurs (meestal medewerkers van ziekenhuis Bernhoven) en giften van de pastorale dienst en derden. 3.3 Cliëntenraad Ziekenhuis Bernhoven beschikt over een cliëntenraad. De samenstelling en zittingsduur van de leden van de cliëntenraad zijn vastgelegd in een reglement conform de WMCZ (Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen). De taakverdeling en werkwijze zijn door de cliëntenraad vastgelegd in een huishoudelijk reglement conform de WMCZ. 7

10 Samenstelling cliëntenraad Naam Jaar van aftreden volgens rooster Aandachtsgebied en/of rol binnen Cliëntenraad Mw. I. Roelofs v.d. Hurk 2010 (2 e termijn) Voorzitter Mw. W. Swaans Corstens 2009 (2 e termijn) Lid tot mei 2007 Mw. C. Vissere Nievergeld 2010 (2 e termijn) Vice-voorzitter Dhr. J. Spijkers 2009 (1 e termijn) Lid Dhr. H. van Maren 2009 (1 e termijn) Lid Mw. G. Kingma Bakkum 2010 (1 e termijn) Lid Mw. A. de Bekker 2010 (1 e termijn) Lid Mw. P. Poiesz 2010 (1 e termijn) Lid De cliëntenraad beschikt over een budget binnen de begroting van ziekenhuis Bernhoven. De cliëntenraad wordt ondersteund door een ambtelijk secretaris. De cliëntenraad heeft in 2007 twaalf maal vergaderd. Negen van deze vergaderingen bestonden zowel uit een gedeelte werkbijeenkomst als een gedeelte overlegvergadering in aanwezigheid van de bestuurder. Daarnaast hebben nog drie vergaderingen plaatsgevonden die geheel in het teken stonden van een werkbijeenkomst. In de vergadering van december heeft de cliëntenraad met een delegatie van de Raad van Toezicht de doorlopen procedure betreffende de benoeming van de nieuwe voorzitter Raad van Bestuur geëvalueerd. Aan de cliëntenraad is door de Raad van Bestuur advies gevraagd over: Concept jaarplan ziekenhuis Bernhoven 2007 (januari). Benoeming lid klachtencommissie cliënten (juli). Introductie van het specialisme plastische chirurgie (augustus). De cliëntenraad hecht veel waarde aan een zo compleet mogelijk zorgpakket binnen de regio. Introductie van het specialisme plastische chirurgie heeft voor patiënten uit het verzorgingsgebied een toegevoegde waarde. Tevens versterkt het de concurrentiepositie van ziekenhuis Bernhoven. Voorgenomen besluit Poliklinisch en Diagnostisch Centrum Bernhoven (september). Voorgenomen besluit vaststellen ICT programma (september). De cliëntenraad vindt het een ambitieus, maar tegelijkertijd ook ingewikkeld plan. De raad is van mening onvoldoende kennis te hebben om een advies uit te kunnen brengen. Wanneer er binnen de organisatie meer duidelijkheid is over de keuze van het EPD systeem en de leden van de raad hierover hebben gesproken met de betreffende deskundigen, brengt de cliëntenraad hierover graag advies uit (naar verwachting voorjaar 2008). Overeenkomst met betrekking tot ziekenhuisterreinen (november). Aan de cliëntenraad is door de Raad van Toezicht advies gevraagd over: Benoeming nieuwe voorzitter Raad van Bestuur (augustus). Profiel en werving- en selectieprocedure lid Raad van Bestuur (december). De CR heeft in 2007 geen gebruik gemaakt van het ongevraagd adviesrecht. Tijdens de vergaderingen zijn naast de adviesonderwerpen nog diverse andere items besproken. De belangrijkste onderwerpen zijn: Stand van zaken nieuwbouw en ontwikkeling van de steunpunten. T.a.v. de ontwikkeling van de steunpunten bestaat er geen aparte klankbordgroep, maar de cliëntenraad is en blijft betrokken bij de ontwikkelingen rondom de steunpunten. In het kader van de nieuwbouw hebben er o.a. twee bijeenkomsten plaatsgevonden waarbij de raad, samen met afgevaardigden van Zorgbelang, zijn geïnformeerd over de ontwikkelingen. In de eerste bijeenkomst is uitgebreid stilgestaan bij het Structuurontwerp van het nieuw te bouwen ziekenhuis. In de tweede bijeenkomst is het Voorlopig ontwerp gepresenteerd. Werkplan cliëntenraad PR en communicatiebeleid van de cliëntenraad. T.a.v. het vergroten van de zichtbaarheid van de raad en het werven van nieuwe leden is i.s.m. de afdeling Communicatie en patiëntenvoorlichting een folder en poster ontwikkeld en is er een 8

11 artikel over de raad verschenen in zowel interne als externe media. Daarnaast heeft de raad een eigen communicatieplan geschreven. Ook op de open dag van ziekenhuis Bernhoven (15 september 2007) heeft de cliëntenraad zich op beide locaties gepresenteerd. Werving en selectie leden cliëntenraad. Financiële begroting / budget cliëntenraad Kwaliteitsstructuur ziekenhuis Bernhoven. De voorzitter van de cliëntenraad participeert in het kernteam Klantgericht werken. Daarnaast heeft de cliëntenraad aandacht besteed aan deskundigheidsbevordering o.a. door deel te nemen aan werkconferenties en symposia, zoals een bijeenkomst in het kader van Patiëntveiligheid en een regionale themabijeenkomst: 'De cliëntenraad: één team, één doel!'. Daarnaast heeft één van de leden deelgenomen aan een interne agressietraining voor ziekenhuismedewerkers. Commissie van vertrouwenslieden De taak van de vertrouwenscommissie is te bemiddelen en zonodig een bindende uitspraak te doen conform het gestelde in artikel 10 van de WMCZ. De Raad van Bestuur stelt in overeenstemming met de cliëntenraad een uit drie leden bestaande commissie van vertrouwenslieden in, waarvan één lid door hem wordt aangewezen, één lid door de cliëntenraad kan worden aangewezen en één lid door de beide andere leden wordt aangewezen. De instelling van de vertrouwenscommissie vindt plaats op ad hoc basis. 4. Beleid, inspanningen en prestaties 4.7 Financieel beleid Algemeen Landelijk is het streven om de stijging van de zorguitgaven te beperken. Dit staat op gespannen voet met de noodzaak om voldoende zorg te leveren én de wachttijden en wachtlijsten te beperken. In 2005 hebben ziekenhuizen met de minister van volksgezondheid een prestatiecontract afgesloten, waardoor er in 2005 geen efficiencykorting opgelegd is. Daar tegenover staat dat in 2006 en 2007 ziekenhuizen een deel van de zorg gratis moeten leveren (in beide jaren gaat het om ruim 1%). Voor de jaren na 2007 is een landelijke bezuiniging van 400 miljoen aangekondigd. Gang van zaken tijdens het boekjaar en toestand per balansdatum Doordat ziekenhuis Bernhoven in 2007 een exploitatieoverschot van behaald heeft is de vermogenspositie verbeterd. Dit is van belang, ook voor de geplande nieuwbouw van het ziekenhuis. Hierna worden de resultaten en het vermogen nader toegelicht. Omzet en resultaten In 2007 lag de waarde van de productie in het A-segment boven de waarde van de productieafspraken. Dit is nagenoeg geheel veroorzaakt door de start van nierfunctievervangende therapie in de loop van In de productieafspraken van het ziekenhuis was hier geen rekening mee gehouden omdat beoogd was om deze zorg onder te brengen in het Zelfstandig Behandel Centrum. Door de lange doorlooptijd van de landelijke procedures is het Zelfstandige Behandel Centrum pas eind 2007 formeel toegelaten. Daarom is de nierfunctievervangende therapie in 2007 financieel verantwoord door het ziekenhuis. De omzet in het B-segment is licht gestegen ten opzichte van vorig jaar. In 2007 is ziekenhuis Bernhoven erin geslaagd om het begrote exploitatieoverschot van ruimschoots te halen. Globale toelichting op de exploitatie over 2007: De opbrengsten zijn 2 miljoen hoger dan begroot. Het wettelijk budget over 2007 is 0,6 miljoen lager dan begroot, met name door verschuiving van de 1 e lijnsproductie 4 e kwartaal 2007 naar het Diagnostisch Centrum ad circa 0,9 miljoen. De hogere waarde van de productie valt nagenoeg weg tegen de lagere nacalculeerbare kapitaalslasten. 9

12 Over oude jaren is een nacalculatie van circa 0,8 miljoen verwerkt. De opbrengsten B-segment zijn 0,2 miljoen hoger dan begroot. De doorberekende vergoedingen aan derden zijn 1,7 miljoen hoger. De belangrijkste oorzaak hiervan is de niet begrote doorberekening 1 e lijnszorg over het 4 e kwartaal 2007 aan het Diagnostisch Centrum ad 0,9 miljoen. Per 1 oktober 2007 is er een tariefbeschikking voor het Diagnostisch Centrum en verloopt de financiële afwikkeling niet meer via het ziekenhuis. De personele kosten liggen 1,3 miljoen boven de bijgestelde begroting, door: 0,4 miljoen hogere salariskosten, bestaande uit een onderschrijding van de begrote salariskosten ad 0,4 miljoen (inclusief 0,1 miljoen overschrijding kosten dialysecentrum), waartegenover een overschrijding van de kosten personeel niet in loondienst ad 0,6 miljoen staat en lagere ESF-subsidie ad circa 0,2 miljoen. De niet begrote toename van de nog te betalen over- en vakantieuren ad 0,3 miljoen valt nagenoeg weg tegen de niet in de begroting meegenomen nieuwe regeling inzake uitbetaling van de reiskosten. 0,5 miljoen hogere sociale lasten dan begroot, onder meer door lagere vermindering loonbelasting door onderwijs dan begroot (in de begroting is ten onrechte uitgegaan van het doorlopen van de betreffende opleiding gedurende heel 2007). 0,4 miljoen hogere overige personeelskosten, door onder meer 0,1 miljoen hogere kosten advertentie en 0,3 miljoen hogere reiskosten (die wegvalt tegen de bate bij de salarissen). De materiële kosten liggen nagenoeg op het niveau van de bijgestelde begroting, ondanks de niet begrote kosten van het dialysecentrum ad circa 0,35 miljoen. De belangrijkste verschillen zijn: voedingskosten 0,2 miljoen overschrijding algemene kosten 0,2 miljoen overschrijding patiëntgebonden kosten 0,3 miljoen overschrijding (inclusief onderzoek door derden 0,4 miljoen hoger dan begroot, pacemakers 0,3 miljoen hoger dan begroot en kosten implantaten 0,4 lager dan begroot) afschrijvingen 0,3 miljoen meer dan begroot, door versnelde afschrijvingen op inventaris met het oog op de geplande nieuwbouw rentekosten 0,9 miljoen lager dan begroot door de overdekking in Financiële positie (solvabiliteit en liquiditeit) Door het exploitatieoverschot in 2007 is de financiële positie aanmerkelijk verbeterd, ondanks de toename van het risicobudget, zie ook de tabel hierna. 31 december december In % In % Eigen vermogen Egalisatierekening afschrijvingen Voorzieningen Garantievermogen Risicobudget (budget aanvaardbare kosten excl. nacalculeerbare afschrijvingen en rente langlopende leningen plus opbrengst B-segment) Eigen vermogen in % risicobudget 7,4 6,6 Garantievermogen in % risicobudget 8,9 8,2 Kasstromen en financieringsbehoefte Over 2006 heeft ziekenhuis Bernhoven, net als veel andere ziekenhuizen, opnieuw teveel ontvangen via de facturering in het A-segment. De liquiditeitspositie was mede hierdoor in 2007 erg gunstig. Eind 2007 zijn op grond van landelijke voorschriften bedragen terugbetaald aan zorgverzekeraars. Over 2007 is de kasstroom daardoor 10,1 miljoen negatief (ten opzichte van 20,8 miljoen positief over 2006). 10

13 In 2007 is voor circa 8,7 miljoen geïnvesteerd in materiële vaste activa, waarvan 1 miljoen in de nieuwbouw en 5,6 miljoen in (medische) inventaris. Gezien de nieuwbouwplannen wordt er zo min mogelijk geïnvesteerd in de gebouwen op de huidige locaties. In 2007 zijn er geen leningen overgesloten, noch zijn er nieuwe leningen afgesloten. Onderzoek en ontwikkeling Bernhoven investeert vooral in onderzoek en kwaliteitsontwikkeling via de kernteams kwaliteit. Belangrijke ontwikkelingen in het zorgaanbod in 2007 zijn: o Start nierfunctievervangende therapie (dialyse) op de locatie Veghel o Uitbreiding activiteiten Diagnostisch Centrum & Trombosedienst ziekenhuis Bernhoven o Oprichten van Zelfstandig Behandelcentrum ziekenhuis Bernhoven Belangrijke behaalde resultaten op kwaliteitsgebied in 2007 zijn: o Integreren van kwaliteitsbeleid in de planning & controlcyclus. Dit is onder meer gerealiseerd door opnemen van kwaliteitsdoelstellingen in het jaarplan en het volgen van de resultaten in de managementrapportages per kwartaal. Bovendien worden de ziekenhuisbrede (kwaliteits-) indicatoren sinds medio 2007 gepubliceerd via het dashboard. o Er is een visie ontwikkeld op en een plan voor klantgericht werken die in 2008 afgestemd wordt met de nieuwe voorzitter van de Raad van Bestuur. Vooruitlopend hierop zijn in 2007 al enkele verbeteringen doorgevoerd, waaronder het verstrekken van een gratis krant aan opgenomen patiënten. o Verbeteren van de opnameplanning door verbetering van de wachtlijsten, onder aansturing van het nieuwe hoofd patiëntenplanning. o In 2007 is binnen alle sectoren op een aantal afdelingen de klanttevredenheid gemeten als nulmeting voor het beleid in de komende jaren. Deze meting is onder meer bij afdelingen uitgevoerd, waar een verbeterproject in 2007 gestart is. o Er is een Veiligheid Management Systeem geselecteerd, waarvan de implementatie inmiddels gestart is. Dit systeem omvat tevens Veilig Incident Melden met behulp van een digitaal Incident Meldings Systeem. o Eind 2007 registreert 60% van alle medische specialisten in een verifieerbare vorm complicaties. Beoogd was een deelname van 80% eind Er zijn allerlei maatregelen getroffen om de complicatieregistratie in 2008 snel uit te breiden. o Certificering van het klinisch chemisch laboratorium. Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen belangrijke gebeurtenissen na de balansdatum, die vermeld moeten worden in dit jaardocument. Vooruitblik 2008 Verwachtingen voor 2008 De concurrentie in de regio neemt toe, mede door nieuwe aanbieders. Bovendien is met ingang van 2008 het vrije B-segment uitgebreid van circa 10% tot circa 20%. Ziekenhuizen krijgen meer ruimte om eigen beleid te voeren. Hierdoor nemen de risico s, maar ook de kansen toe. Ziekenhuis Bernhoven wil een breed samenhangend pakket aan zorg blijven bieden aan patiënten in de regio. Om de marktpositie te versterken zijn de volgende doelen gesteld: Verbeteren van kwaliteit en doelmatigheid van de zorg. Verbeteren van de service, de toegankelijkheid van de zorg en de bejegening. Aanbieden van zorg die aansluit bij de wensen van patiënten. Binnen het jaarplan 2008 is gekozen voor de volgende speerpunten: veiligheid en logistiek. Het motto voor 2008 is veilige, snelle en effectieve zorg. Met het oog op de toegenomen concurrentie en de geplande nieuwbouw, moet het weerstandsvermogen van ziekenhuis Bernhoven fors stijgen, naar minimaal 10% in Daarom moet jaarlijks minimaal een exploitatieoverschot van behaald worden. De begroting voor 2008 resulteert in een begroot overschot van Dit is bereikt door in te zetten op een toename van de opbrengsten met circa 3 miljoen (ofwel 3%) ten opzichte van 2007, met name door productiegroei. 11

14 Deze extra opbrengsten zijn in de begroting nagenoeg allemaal bestemd voor personele kosten. Er zijn meer medewerkers nodig om de kwaliteit verder te verbeteren en om de productiegroei te realiseren. Een manier om kosten te besparen is het beperkt lateraliseren van bepaalde vormen van zorg. Hiertoe wordt vooralsnog alleen overgegaan als het aanbieden van zorg op één locatie toegevoegde waarde voor de patiënt oplevert én omvangrijke financiële voordelen voor het ziekenhuis oplevert. In 2008 worden hiertoe onderzoeken uitgevoerd, onder meer naar lateralisatie van (een deel van de functies van) het klinisch chemisch laboratorium. Daarnaast wordt in 2008 onderzoek gedaan naar mogelijkheden om de patiëntenlogistiek ingrijpend te verbeteren. In het jaarplan 2008 is nadrukkelijk vermeld dat gedurende 2008 de resultaten goed gevolgd worden, opdat bij tegenvallende resultaten tijdig ingegrepen wordt. Investeringen en financieringsbehoefte Begin 2006 is een Lange Termijn Huisvestings Plan afgerond voor de periode 2006 tot en met Mede op basis van dit plan en al opgestelde voorlopige berekeningen inzake de nieuwbouw, is in 2006 een meerjarenplan investeringen opgesteld. In 2007 is een plan gemaakt voor de aanpassingen die nodig zijn in de poliklinieken van de bestaande locaties, mede ten gevolge van de komst van nieuwe specialisten. Inmiddels is de uitvoering van dit plan gestart. Aan de hand van opgestelde meerjarenprognoses van de exploitatie is in 2006 overleg gevoerd over de financiering van de nieuwbouw en zijn financiers bereid gevonden om tegen acceptabele voorwaarden de financiering te verzorgen. In 2007 is een besluit genomen over de hoofdlijnen van de financiering van de nieuwbouw. De nadere invulling van de financiering wordt bepaald nadat het voorlopig ontwerp goedgekeurd is. Begin 2008 is het renterisico voor de voorfinancieringsperiode ingedekt. Personeelsbezetting In de loop van 2007 zijn er nieuwe knelpunten ontstaan bij het werven van nieuw personeel en zijn maatregelen getroffen om meer succesvol te zijn bij het aantrekken van nieuwe medewerkers. Dit is van groot belang omdat in 2008 gestreefd wordt naar het inzetten van meer medewerkers om de kwaliteit verder te verbeteren en de productiegroei mogelijk te maken. Omstandigheden waarvan de ontwikkeling van de opbrengsten afhankelijk is De opbrengsten in 2008 zijn met name afhankelijk van de productie. Hiervoor is het van belang dat ziekenhuis Bernhoven erin slaagt om voldoende patiënten en verwijzers aan zich te verbinden. Dit wordt ondersteund door aantoonbaar kwalitatief goede zorg te leveren, zonder lange toegangs- en doorlooptijden. De onderhandelingen met de zorgverzekeraars over de productieafspraken 2008 en de prijzen voor het vrije B-segment zijn nog niet afgerond. De uitkomsten van deze onderhandelingen hebben ook een belangrijke invloed op de ontwikkeling van de opbrengsten. Bovendien blijft kostenbeheersing ook in 2008 een belangrijk thema. 12

15 Jaarrekening 2007 Stichting Ziekenhuis Bernhoven geconsolideerde jaarrekening

16 INHOUDSOPGAVE Pagina 5.1 Jaarrekening Balans per 31 december Resultatenrekening over Kasstroomoverzicht over Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting op de balans per 31 december Mutatieoverzicht immateriële vaste activa Mutatieoverzicht materiële vaste activa Specificatie ultimo boekjaar onderhanden projecten en gereed gekomen projecten Overzicht langlopende schulden ultimo Toelichting op de resultatenrekening over Overige gegevens Vaststelling en goedkeuring jaarrekening Resultaatbestemming Gebeurtenissen na balansdatum Ondertekening door bestuurders en toezichthouders Accountantsverklaring Bijlagen Meerjarenoverzicht productie Meerjarenoverzicht resultaten Overzicht productie Grafisch overzicht productie Salariskosten 42 Pagina 1

17 5.1 JAARREKENING Pagina 2

18 5.1 JAARREKENING (geconsolideerd) BALANS PER 31 DECEMBER 2007 (na resultaatsbestemming) ACTIVA Ref. 31-dec dec-06 Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Onderhanden werk uit hoofde van DBC's Vorderingen en overlopende activa Vorderingen uit hoofde van financieringstekort Effecten Liquide middelen Totaal vlottende activa Totaal activa Ref. 31-dec dec-06 PASSIVA Eigen vermogen 10 Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen 0 0 Totaal eigen vermogen Egalisatierekening afschrijvingen Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van financieringsoverschot Kortlopende schulden en overlopende passiva Totaal Passiva Pagina 3

19 5.1.2 RESULTATENREKENING OVER 2007 (geconsolideerd) BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Ref Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie DBC opbrengsten B-segment Niet gebudgetteerde zorgprestaties Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING Buitengewone baten en lasten RESULTAAT BOEKJAAR RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging/(onttrekking): Reserve aanvaardbare kosten Pagina 4

20 5.1.3 KASSTROOMOVERZICHT (geconsolideerd) Ref Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor : - afschrijvingen mutaties voorzieningen Veranderingen in vlottende middelen: - voorraden onderhanden werk DBC's vorderingen vorderingen/schulden uit hoofde van financieringstekort respectievelijk -overschot kortlopende schulden (excl.schulden aan kredietinstellingen) Kasstroom uit bedrijfsoperaties Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa Mutatie leningen u/g Overige investeringen in financiële vaste activa 0 0 Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen 0 0 Aflossing langlopende schulden Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie geldmiddelen Pagina 5

21 5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Algemeen Groepsverhoudingen Zorginstellingen "Stichting Ziekenhuis Bernhoven", "Stichting Diagnostisch Centrum & Trombosedienst Ziekenhuis Bernhoven", "Stichting Zelfstandig Behandelcentrum Bernhoven" en "Rode Invent 2002 B.V." behoren tot het Stichting Ziekenhuis Bernhoven-concern. Aan het hoofd van deze groep staat Stichting Ziekenhuis Bernhoven te Bernheze. De jaarrekeningen van de genoemde zorginstellingen zijn opgenomen in deze geconsolideerde jaarrekening van Stichting Ziekenhuis Bernhoven-concern te Bernheze. Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. De cijfers voor 2006 zijn geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met 2007 mogelijk te maken. Consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening zijn tevens opgenomen de stichtingen en vennootschappen die tot de groep behoren. Dit betreft de volgende stichtingen en vennootschappen: Stichting Ziekenhuis Bernhoven Stichting Diagnostisch Centrum & Trombosedienst Ziekenhuis Bernhoven Stichting Zelfstandig Behandelcentrum Bernhoven Rode Invent 2002 B.V. Op grond van artikel 7, lid 4 van Regeling verslaggeving WTZi is de volgende stichtingen buiten de consolidatie gebleven: Stichting "Ziekenhuis Bernhoven Helpt" te Veghel. Grondslagen voor consolidatie De geconsolideerde jaarrekening omvat de financiële gegevens van de onderneming en haar groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend dan wel waarover de centrale leiding bestaat. Groepsmaatschappijen zijn deelnemingen waarin de onderneming een meerderheidsbelang heeft, of waarin op een andere wijze een beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend. Bij de bepaling of beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend, worden financiële instrumenten die potentiële stemrechten bevatten en direct kunnen worden uitgeoefend, betrokken. Participaties die worden aangehouden om ze te vervreemden worden niet geconsolideerd. Nieuw verworven deelnemingen worden in de consolidatie betrokken vanaf het tijdstip waarop beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend. Afgestoten deelnemingen worden in de consolidatie betrokken tot het tijdstip van beëindiging van deze invloed. In de geconsolideerde jaarrekening zijn de onderlinge schulden, vorderingen en transacties geëlimineerd, evenals de binnen de Groep gemaakte winsten. De groepsmaatschappijen zijn integraal geconsolideerd, waarbij het minderheidsbelang van derden afzonderlijk tot uitdrukking is gebracht. Pagina 6

22 5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Verbonden rechtspersonen Alle groepsmaatschappijen, zoals opgenomen in paragraaf consolidatie, worden aangemerkt als verbonden partij. Transacties tussen groepsmaatschappijen worden in de consolidatie geëlimineerd. Verder is ook het groepshoofd "Stichting Ziekenhuis Bernhoven" aan te merken als verbonden partij. Omschrijving van de soort transacties die hebben plaatsgevonden: Ziekenhuis Bernhoven heeft in het boekjaar zorgprestaties geleverd aan Stichting Diagnostisch Centrum & Trombosedienst ziekenhuis Bernhoven en apparatuur gehuurd van Rode Invent 2002 B.V.. Aard van de verbondenheid tussen de verbonden partijen: de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht van Stichting Ziekenhuis Bernhoven vormen tevens de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht van het Diagnostisch centrum en het Zelfstandig behandelcentrum. Elementen van de transacties die nodig zijn voor het inzicht dat de jaarrekening dient te geven: niet van toepassing. Verbonden rechtspersonen De stichting heeft de volgende verbonden stichtingen en vennootschappen die niet in de consolidatie betrokken zijn. Stichting "Ziekenhuis Bernhoven Helpt" te Veghel. Deze stichting geeft financiële ondersteuning aan kleinschalige projecten in Derde Wereldlanden. Ziekenhuis Bernhoven heeft geen zeggenschap over deze stichting. Het eigen vermogen en het resultaat van deze stichting is erg beperkt Grondslagen van waardering van activa en passiva Activa en passiva Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Toelichtingen op posten in de balans, resultatenrekening en kasstroomoverzicht zijn in de jaarrekening genummerd. De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. Immateriële en materiële vaste activa De immateriële en materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van lineaire jaarlijkse afschrijvingen. WTZi-vergunningsplichtige vaste activa worden gewaardeerd tegen de laagste van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs en de verwachte bedrijfswaarde. Het meerdere boven het goedgekeurde investeringsbedrag wordt ten laste van de resultatenrekening gebracht. Voor WTZi-vergunningsplichtige vaste activa, instandhoudingsactiva en WMG-gefinancierde vaste activa waarvoor in de bekostigingssystematiek geen substitutievrijheid bestaat binnen het verkregen budget, is de afschrijvingsperiode gelijk aan de in de bekostigingssystematiek voorgeschreven afschrijvingstermijnen. Voor die vaste activa waarvoor binnen de bekostigingssystematiek of de verkregen subsidie substitutievrijheid bestaat, zijn de afschrijvingstermijnen gebaseerd op de economische levensduur. Pagina 7