Raadsvoorstel Raadsvoorstel Lokale uitwerking Gelders Plussenbeleid niet-grondgebonden veehouderij Raadsvoorstel

Transcriptie

1 Raadsvoorstel Raadsvoorstel Lokale uitwerking Gelders Plussenbeleid niet-grondgebonden veehouderij Raadsvoorstel Registratienummer: 18INT02396 Onderwerp: Lokale uitwerking Gelders Plussenbeleid niet-grondgebonden veehouderij Portefeuillehouder: wethouder W.J.A. Gerritsen Te nemen besluit: De lokale uitwerking Ruimte voor duurzame niet grondgebonden veehouderij van het Gelders Plussenbeleid vaststellen. Waarom dit voorstel? Vanaf 12 april 2018 heeft gedurende 6 weken (t/m 23 mei 2018) in het kader van inspraak ter inzage gelegen het ontwerp beleid Ruimte voor duurzame niet grondgebonden veehouderij (een lokale uitwerking van het Gelders Plussenbeleid niet-grondgebonden veehouderij). De ontwerpnotitie is verder voor een reactie toegezonden aan de Provincie Gelderland, de Omgevingsdienst Achterhoek, Plattelandsraad, Stichting Leefbaar Buitengebied Gelderland, LTO- Noord, en de Gelderse Natuur- en Milieufederatie. Tevens is de ontwerpnotitie met ons besluit van 3 april 2018 uw raad ter kennisgeving toegezonden. Wat houdt het plussenbeleid in? Het generieke provinciale plussenbeleid voorziet in mogelijkheden voor uitbreiding van nietgrondgebonden veehouderijen die maatschappelijk verantwoord en duurzaam produceren en in dat kader extra maatregelen treffen. Doel hiervan is een versnelde transitie naar een duurzame veehouderij die goed is voor mens, dier en omgeving, die bijdraagt aan een vitaal en leefbaar platteland en die steunt op maatschappelijk draagvlak. Kern van het beleid is dat groei van nietgrondgebonden veehouderij moet worden verdiend door het treffen van extra maatregelen van ruimtelijke kwaliteit op het gebied van milieu, landschappelijke inpassing of fysieke maatregelen op het gebied van dierwelzijn. Het plussenbeleid laat de bestaande mogelijkheden in het geldende bestemmingsplan Buitengebied voor uitbreiding van intensieve veehouderij vooralsnog volledig onverlet. Voor zover er echter sprake is van een verzoek tot uitbreiding van een niet-grondgebonden veehouderij waaraan medewerking op grond van het bestemmingsplan niet mogelijk is, maar tegen de gevraagde uitbreiding geen overwegende bezwaren bestaan en medewerking aan het verzoek in de rede ligt, kan eerst medewerking worden verleend nadat de gemeente een eigen uitwerking van het plussenbeleid heeft opgesteld. De (ontwerp) beleidsnotitie Ruimte voor duurzame niet-grondgebonden veehouderij geeft weer op welke wijze Montferland invulling geeft aan het Gelders Plussenbeleid en onder welke voorwaarden de gemeente aan uitbreidingsinitiatieven, die niet passen binnen het vigerende bestemmingsplan Buitengebied, medewerking kan en wil verlenen. In de beleidsnotitie is aangegeven dat gemeente Montferland bereid is om onder de volgende randvoorwaarden met toepassing van het plussenbeleid medewerking te verlenen aan een uitbreiding van niet-grondgebonden veehouderij:

2 1. de bedrijfseconomische noodzaak voor de uitbreiding c.q. de noodzaak voor een doelmatige agrarische bedrijfsvoering is aangetoond; 2. ondernemer heeft inzicht verschaft op welke wijze hij/zij vorm en inhoud geeft aan een maatschappelijk verantwoorde duurzame productie, waarbij hij/zij mede aangeeft op welke wijze hij/zij (naast het respect voor de leefkwaliteit van de omgeving) onderneemt met respect voor dier en milieu; 3. er wordt voldaan aan de gemeentelijke voorwaarden (zie onderstaand); 4. er wordt invulling gegeven aan de vereiste plusinvestering en deze leidt tot toevoeging van kwaliteit. Een belangrijk voorwaarde is dat de gevraagde uitbreiding van een agrarisch bouwvlak moet passen bij de aard, schaal en gevoeligheid van het landschap. Aan uitbreiding van nietgrondgebonden melkrundveehouderijen of melkrundveehouderijen welke door de uitbreiding nietgrondgebonden worden, wordt door de gemeente geen medewerking verleend. Dit in het verlengde van de fosfaatwetgeving en het beleid voor de melkrundveehouderij. De provinciale voorwaarden van het plussenbeleid zijn ook onverkort van toepassing. Zo is uitbreiding van geitenhouderijen niet toegestaan en is uitbreiding in het ammoniakbuffergebied niet mogelijk voor zover dat op de locatie leidt tot een toename van de ammoniakemissie. Wanneer aan de gemeentelijke voorwaarden wordt voldaan of kan worden voldaan, moet de uitbreiding vergezeld gaan met, of leiden tot, een duidelijke kwaliteitsbijdrage voor de omgeving. Het accent van díe kwaliteitsbijdrage is primair afhankelijk van de lokale opgaven, maar kan ook afhankelijk zijn van de specifieke kansen op de locatie, de wensen van de ondernemer en de wensen vanuit de omgeving. De plusinvesteringen zijn uitsluitend noodzakelijk bij uitbreidingen van de bebouwing met een oppervlakte groter dan 500 m². Onder een uitbreiding wordt op grond van het provinciaal beleid verstaan een vergroting van de agrarische bebouwing op een bestaand agrarisch bouwperceel al dan niet gepaard gaande met een vergroting van het bouwperceel. Uitbreidingen kleiner dan 500 m² én waarbij de totale uitbreiding over 5 jaar niet meer bedraagt dan 500 m², zijn vrijgesteld van het plussenbeleid. De lokale opgave voor Montferland betreft met name het waarborgen van de landschappelijke kwaliteit en identiteit, hetgeen ook van belang is voor het woon- en leefklimaat en het toerisme in onze gemeente. Hiernaast is ook een verdere stikstofdepositiedaling gewenst op de natuurgebieden. Gelet op en in het verlengde van deze lokale opgave/beleidsdoelen zijn verschillende thema s onderscheiden waarop plusinvesteringen mogelijk en wenselijk zijn: 1. landschap, cultuurhistorie en recreatie/beleving (bijv. toevoeging van landschapselementen welke verder gaat dan reguliere landschappelijke inpassing); 2. flora en fauna/water (bijv. invulling geven aan de ecologische verbindingszone, maar ook natuurontwikkeling buiten de ecologische verbindingszone en sloop van verouderde of traditionele stallen bij niet grondgebonden veehouderijen waardoor extra emissiereductie optreedt); 3. beeldkwaliteit/sloop gebouwen (bijv. sloop van vrijkomende agrarische gebouwen, niet zijnde voor functieverandering); 4. luchtkwaliteit (bijv. maatregelen en voorzieningen die verder gaan dan de best beschikbare technieken); 5. duurzame energie (bijv. treffen van maatregelen op het gebied van duurzame energie). In de notitie is (overeenkomstig provinciaal beleid) een minimumbedrag voor de plusinvestering opgenomen van 15,-/m² uitbreiding met dien verstande dat een ondernemer zelf verantwoordelijk is voor de duurzame instandhouding van de gerealiseerde kwaliteitsbijdrage. In een investeringsplan met situatietekening wordt door de ondernemer concreet inzicht verschaft in het totaalbedrag dat op grond van de omvang van de uitbreiding aan de plusinvestering moet worden besteed, de voorzieningen die in dat kader worden getroffen en de kosten van die voorzieningen in relatie tot het bedrag dat moet worden geïnvesteerd. Een belangrijk aspect in het te volgen proces van een aanvraag tot uitbreiding onder het plussenbeleid vormt de dialoog (of wel het buurtgesprek) die door de ondernemer in het voorstadium van de aanvraag moet worden aangegaan met de omgeving (omwonenden). De dialoog betreft een extra stap in het proces en moet leiden tot betrokkenheid van de omgeving bij het plan en uiteindelijk ook tot kwaliteit bij de planontwikkeling.

3 De uitkomst van de dialoog wordt betrokken bij het definitieve principeverzoek dat aan de gemeente wordt voorgelegd en vormt mede belangrijke input bij de keuze voor de plusinvestering die door de ondernemer moet worden gedaan. Aan het principeverzoek wordt door de ondernemer in ieder geval het investeringsplan toegevoegd met het bedrag dat voor de plusinvestering wordt ingezet, alsmede het accent van inzet. Het plussenbeleid is vooralsnog aanvullend op het bestemmingsplan Buitengebied, maar dient uiteindelijk (in Montferland sowieso vóór 2027) volledig te zijn geïncorporeerd in het bestemmingsplan Buitengebied dan wel in het toekomstig Omgevingsplan en vervangt daarbij het zoneringsbeleid dat gebaseerd is op de Reconstructiewetgeving. Ingekomen reacties Op de geboden mogelijkheid tot inspraak zijn geen reacties ontvangen. Wel zijn er overlegreacties ontvangen van Provincie Gelderland, Omgevingsdienst Achterhoek, LTO- Noord en Plattelandsraad. Op verzoek is voor de plattelandsraad op 14 mei 2018 een nadere toelichting op de notitie gegeven. De ingekomen reacties zijn samengevat en van een conceptbeantwoording voorzien in het bijgevoegd Verslag inspraak en vooroverleg ontwerp plussenbeleid. Ook de provincie is betrokken bij de voorgestelde beantwoording van de ingekomen overlegreacties. Een en ander geeft aanleiding tot de volgende aanpassingen (waarbij verwezen wordt naar de reacties in het Verslag inspraak en vooroverleg, waar de aanpassing uit voortkomt): 1. voorwaarde dat in het kader van het plussenbeleid geen medewerking wordt verleend aan buitenuitloop voor pluimvee verwijderen uit het beleid. Onder paragraaf 5.3 het tekstgedeelte biologische veehouderij: buitenuitloop binnen agrarisch bouwvlak volledig verwijderen (1.2, 2.6, 4.7); 2. in paragraaf 5.3 onder ad 3 het kopje Weidegang melkveehouderijen vervangen door het kopje Grondgebonden groei melkveehouderij, gericht op duurzamer produceren van de grondgebonden melkveehouderij vanuit gesloten groene kringlopen, een en ander zoals weergegeven onder reactie 2.5 van het van dit voorstel onderdeel uitmakende Verslag inspraak en vooroverleg ontwerp plussenbeleid (2.5); 3. uitbreiding van gemengde veehouderijbedrijven met varkens en pluimvee niet uitsluiten van het plussenbeleid. Het tekstgedeelte Geen medewerking aan uitbreiding gemengde nietgrondgebonden veehouderijen onder paragraaf 5.3 verwijderen (2.7 en 4.6); 4. in de paragraaf Plusinvesteringen op specifieke thema s aanvullend opnemen dat de keuze uit de geboden mogelijkheden voor de plusinvestering mede afhankelijk is van de uitkomst van de dialoog met de omgeving; Het thema geur als regulier thema voor plusmaatregelen toevoegen aan het reeds opgenomen thema luchtkwaliteit nu dit een belangrijk aspect betreft daar waar het gaat om de beleving van de leefkwaliteit; In de betreffende paragraaf (voorheen 5.6.4) wordt een aanvullende alinea opgenomen zoals weergegeven onder reactie 2.14 van het van dit voorstel onderdeel uitmakende verslag inspraak en vooroverleg ontwerp plussenbeleid ; Paragraaf 5.5 Plusinvesteringen n.a.v. wensen uit de omgeving uit de notitie verwijderen nu die paragraaf suggereert dat wensen uit de omgeving tot plusmaatregelen kunnen leiden welke niet vallen onder de toegestane thema s (2.8 en 2.14); 5. onder het thema Landschap, cultuurhistorie en recreatie/beleving in paragraaf (voorheen 5.6.1) opnemen dat de plusinvestering in ieder geval plaatsvindt binnen het zelfde landschappelijke deelgebied dan waarin de uitbreiding is gelegen, dan wel binnen een aangrenzend landschappelijk deelgebied mits de afstand tot de bedrijfslocatie niet meer bedraagt dan 1 km (2.9, 4.9); 6. in de paragraaf Beeldkwaliteit/sloop gebouwen (5.5.3 voorheen 5.6.3) opnemen/corrigeren dat los van het plussenbeleid alle gebouwen in 2024 dienen te zijn ontdaan van asbestdaken (2.11); 7. in de paragraaf Flora en fauna/water (5.5.2 voorheen 5.6.2) opnemen dat de te slopen traditionele stallen ten tijde van de aanvraag nog in gebruik zijn voor de huisvesting van dieren (2.12); 8. in paragraaf 7.3 waarin staat aangegeven dat aan verzoeken tot uitbreiding van nietgrondgebonden veehouderijbedrijven (waaraan medewerking op grond van het vigerende bestemmingsplan Buitengebied niet mogelijk is) uitsluitend medewerking kan worden verleend met een partiele herziening van het bestemmingsplan, de woorden in beginsel (uitsluitend) toevoegen (2.16);

4 9. in paragraaf 6.4 opnemen dat de betrokkenheid van een communicatiedeskundige in ieder geval vereist is wanneer het uitbreidingsplan een substantieel effect heeft op (de leefkwaliteit van) de omgeving, een en ander ter beoordeling van de gemeente. Voor zover geen substantieel effect is te verwachten kan van een communicatiedeskundige worden afgezien, tenzij hierom alsnog wordt gevraagd (2.17); 10. in de laatste alinea van paragraaf 7.3 de zinsnede wanneer dit ook draagvlak met zich brengt vanuit de omgeving verwijderen (2.18); 11. in paragraaf 5.3 onder ad 4 Invulling plusinvestering verduidelijken wanneer een uitbreiding onder het plussenbeleid valt en hoe de omvang van de plusinvestering wordt berekend (4.3); 12. paragraaf Beeldkwaliteit/sloop gebouwen van de ontwerp notitie (oud) bijstellen in die zin dat de locatie waar de sloop plaatsvindt moet zijn gelegen binnen het zelfde landschappelijke deelgebied als waarin de bedrijfsuitbreiding zich bevindt, dan wel op geen grotere afstand dan 1 km van de bedrijfslocatie. Eveneens bestaat aanleiding om op te nemen dat het hier gebouwen of bouwwerken betreft welke na sloop niet rechtens kunnen worden herbouwd (4.10); 13. paragraaf Duurzame energie van de ontwerpnotitie aanpassen overeenkomstig de tekst zoals weergegeven onder 4.11 van het van dit voorstel onderdeel uitmakende Verslag inspraak en vooroverleg ontwerp plussenbeleid. Daarin wordt de omgeving de mogelijkheid geboden om mee te profiteren van duurzame energie die op de bedrijfslocatie door de ondernemer duurzaam kan worden opgewekt (4.11); 14. in paragraaf 5.6 Uitwerking plusinvestering aanvullend het volgende opnemen: Voor zover de ondernemer over de kennis en kunde beschikt om bepaalde werkzaamheden in eigen beheer uit te voeren en hij/zij zijn/haar vaardigheid op dit punt heeft aangetoond, kan de ondernemer de uitgaven voor die werkzaamheden besparen (4.12). Ambtshalve wijzigingen: a. de samenvatting en inhoudsopgave wordt bijgesteld op de door te voeren wijzigingen in de notitie; b. in paragraaf 3.3 wordt een extra alinea opgenomen inzake de AMvB Grondgebondenheid welke per 1 januari 2018 als Grondgebonden groei melkveehouderij is opgenomen in de Meststoffenwet; c. enige tekstuele niet beleidsinhoudelijke aanpassingen; d. in paragraaf 5.3 wordt onder ad 2 (Maatschappelijk verantwoord produceren) opgenomen dat ondernemer in het kader van het produceren met respect voor de dieren tevens ingaat op het aspect brandpreventie met het oog op het voorkomen en bestrijden van stalbranden en hoe hij daar in zijn bedrijfsvoering rekening mee houdt; e. in paragraaf 5.3 wordt onder ad 4 (Invulling plusinvestering) opgenomen dat bij discussie over de plusinvestering, de gemeente beoordeelt of de door ondernemer voorgestelde plusinvestering in het specifieke geval een toegevoegde kwaliteit biedt; f. in hoofdstuk 6 wordt aanvullend tekstueel verwerkt dat ondernemer tevens ingaat op brandpreventie en brandbestrijding ter minimalisatie van de kans op stalbranden; g. in hoofdstuk 8 communicatie is verwerkt welke instanties hebben gereageerd op de ontwerpnotitie. Tevens is beschreven dat het inspraakverslag is opgenomen in bijlage 6 bij de notitie; h. in hoofdstuk 9 is in paragraaf 9.3 Evaluatie en bijstelling opgenomen dat evaluatie tevens plaatsvindt vooruitlopend op de doorvertaling van deze beleidsuitwerking in de integrale herziening van het bestemmingsplan Buitengebied of het omgevingsplan. Wat is het effect? Dit beleid is gericht op een verduurzaming van de niet-grondgebonden veehouderij. Het beleid voorziet in uitbreidingsmogelijkheden voor niet-grondgebonden veehouderijbedrijven welke duurzamer wensen te produceren en daar ook inzicht in bieden. De verwachting voor de niet-grondgebonden veehouderij is dat er verdere schaalvergroting zal plaatsvinden. Dit heeft als voordeel dat grotere veehouderijbedrijven beter dan kleinere bedrijven in staat zijn om extra maatregelen te treffen die negatieve effecten voor de leefomgeving verminderen en zorg kunnen dragen voor een verkleining van de ecologische voetafdruk. Het sturen op kwaliteit wordt daarom centraal gesteld en niet meer de sturing op maximale oppervlaktematen van het agrarisch bouwvlak. Bedrijfsontwikkeling wordt mogelijk gemaakt onder voorwaarde van toegevoegde kwaliteit.

5 Door maatschappelijk verantwoord en duurzaam te produceren (waarbij rekening wordt gehouden met de leefkwaliteit van de omgeving en waarbij naar de omgeving wordt geluisterd) en daarbij extra maatregelen te treffen van ruimtelijke kwaliteit op het gebied van milieu, landschappelijke inpassing of fysieke maatregelen op het gebied van dierwelzijn, kan een ondernemer groen licht krijgen voor plannen, waar tot dan toe gelet op de overschrijding van de norm op basis de reconstructiezonering nee tegen moest worden gezegd. De gewenste groei kan hiermee dus door het bedrijf worden verdiend ( License to produce ). Het plussenbeleid is vooralsnog uitsluitend van toepassing voor zover medewerking aan een verzoek tot uitbreiding van een niet-grondgebonden veehouderij op grond van het geldende bestemmingsplan Buitengebied niet mogelijk is. Met het vaststellen van deze gemeentelijke uitwerking van het plussenbeleid kan alsnog medewerking worden verleend aan een verzoek tot uitbreiding daar waar dat op dit moment niet mogelijk is. Wat zijn de argumenten? De ingekomen reacties op de ontwerp notitie geven op verschillende punten aanleiding om daaraan tegemoet te komen. Een en ander is hierboven opgenomen onder de punten 1 t/m 14. Voorts bestaat er aanleiding tot enige ambtshalve wijziging op de punten zoals genoemd onder a t/m h. De gemeentelijke beleidsuitwerking wordt hiermee ten opzichte van het ontwerp geoptimaliseerd. De notitie biedt na bijstelling een goed toetsingskader om verzoeken tot uitbreiding van de nietgrondgebonden veehouderij te beoordelen voor zover medewerking aan die verzoeken op grond van het geldende bestemmingsplan niet tot de mogelijkheden behoort. Wettelijke grondslag en/of kader In de omgevingsvisie 2014 was reeds opgenomen dat de provincie streeft naar een landbouwsector met een kleinere ecologische voetafdruk die bijdraagt aan een sociaal en vitaal landelijk gebied in Gelderland, goed is voor mens, dier en omgeving en die daarmee een breed maatschappelijk draagvlak heeft. Bij de niet-grondgebonden veehouderij gaat het om maatschappelijk verantwoord ondernemen. Bij het bieden van een 'plus' op de aspecten milieu, dierenwelzijn en ruimtelijke kwaliteit kan ontwikkelingsruimte worden verkregen. Het beoordelingssysteem dat hiervoor opgesteld zou moeten worden, is in co-creatie uitgewerkt en opgenomen in de actualisatie van de provinciale omgevingsvisie, welke op 1 maart 2017 door Provinciale Staten van Gelderland is vastgesteld. De nieuwe regels voor uitbreiding van de niet-grondgebonden veehouderijtak zijn opgenomen in artikel van de provinciale omgevingsverordening. Hierin is opgenomen dat bestemmingsplannen de uitbreiding van de oppervlakte van de bebouwing of het agrarisch bouwvlak van een niet-grondgebonden veehouderij uitsluitend mogelijk maken wanneer deze bestemmingsplannen voldoen aan beleidsregels die door de gemeenteraad zijn vastgesteld in overeenstemming met paragraaf (verdieping omgevingsvisie). De nu ter vaststelling voorliggende notitie Ruimte voor duurzame niet grondgebonden veehouderij Een lokale uitwerking van het Gelders Plussenbeleid voor de gemeente Montferland geeft hier invulling aan. Kanttekeningen/risicoparagraaf De notitie is vooralsnog uitsluitend aanvullend op het vigerende bestemmingsplan Buitengebied. De mogelijkheden in het bestemmingsplan Buitengebied (zoals die gelden na de derde herziening) blijven onverkort van toepassing. Eerst bij de integrale herziening van het bestemmingsplan Buitengebied of het op te stellen omgevingsplan zal het plussenbeleid volledig worden geïncorporeerd. Het nu voorliggende beleid vormt daarvoor de basis. Dit beleid zal voortdurend worden gemonitord. Voordat doorvertaling van dit beleid in de integrale herziening of het nieuwe Omgevingsplan wordt voorgesteld, zal evaluatie plaatsvinden en zal bekeken worden of, en zo ja op welke punten bijstelling van het beleid wenselijk is. Kosten, baten en dekking Het besluit heeft geen financiële gevolgen voor de gemeente. De lokale beleidsuitwerking is geheel in eigen beheer opgesteld. De toepassing van het beleid in de praktijk zal wellicht wat meer van de ambtelijke capaciteit vergen. Dit is inherent aan het beleid dat tracht om in de voorbereidende fase tot een uitbreidingsplan te komen dat op maatschappelijk draagvlak kan rekenen. Monitoring zal uitwijzen hoe dit zich ontwikkelt.

6 Participatie en communicatie In het voorstadium vóór het opstellen van het ontwerp is de provincie Gelderland reeds betrokken en verzocht om een ambtelijke reactie. Het ontwerp van de beleidsnotitie heeft in het kader van inspraak ter inzage gelegen. De ontwerpnotitie is hiernaast voor een reactie aan diverse instanties toegezonden. Uw raad is in een vroeg stadium bij de ontwerpnotitie betrokken. De organisaties die een reactie hebben ingediend zijn geïnformeerd over het verdere besluitvormingsproces met de daarbij behorende mogelijkheden om in te spreken. Uitvoering en evaluatie Evaluatie vindt plaats nadat in 5 concrete situaties toepassing is gegeven aan het plussenbeleid, over 2 jaar na de inwerkingtreding van de beleidsnotitie, dan wel vooruitlopend op de doorvertaling van het beleid in de integrale herziening van het bestemmingsplan Buitengebied of het Omgevingsplan. Opgedane ervaringen door de verschillende betrokken partijen worden gebruikt om bijstellingen door te voeren in het beleid en dit beleid verder te optimaliseren. Hiernaast wordt uiteraard ook bezien in hoeverre de plusinvesteringen ook daadwerkelijk zijn/worden geeffectueerd. Didam, 16 oktober 2018 Burgemeester en wethouders van Montferland, de secretaris, T.M.J.M. Evers de burgemeester, mr. P. de Baat MPM Bijlagen: Welke stukken zijn bijgevoegd? 1. Notitie zoals deze in ontwerp ter inzage heeft gelegen met daarin (zichtbaar gemaakt) de wijzigingen naar aanleiding van de ingekomen reacties en de ambtshalve wijzigingen; 2. Publicatie inspraak lokale uitwerking Gelders Plussenbeleid d.d. 11 april 2018; 3. Verzoek tot reactie op ontwerpnotitie aan overleginstanties; 4. Eerdere kennisgeving van de ontwerpnotitie aan de raad; 5. De ingekomen overlegreacties op de ontwerpnotitie; 6. Verslag inspraak en vooroverleg ontwerp beleidsnotitie Ruimte voor duurzame niet grondgebonden veehouderij (een lokale uitwerking van het Gelders Plussenbeleid nietgrondgebonden veehouderij). 7. Concept raadsbesluit; 8. De vast te stellen notitie.