OVAM. Vlaanderen is materiaalbewust. AFVAL-, BODEM- EN DUURZAAM MATERIALENBELEID VOOR DE PROFESSIONAL FEBRUARI 2018 editie 25

Transcriptie

1 OVAM. AFVAL-, BODEM- EN DUURZAAM MATERIALENBELEID VOOR DE PROFESSIONAL FEBRUARI 2018 editie 25 4 MARTIJN VAN STRIEN, WINNAAR ECODESIGN AWARD BY OVAM 7 DE LIJN SANEERT HAAR STELPLAATSEN 16 GROOTSCHEEPSE SORTEERCAMPAGNE INSPIREERT ONDERNEMERS Vlaanderen is materiaalbewust

2 Radicaal breken Radicaal breken met oude gewoontes en plaats maken voor meer duurzame concepten. Dat vat het levenswerk van de OVAM goed samen. We faciliteren dan ook graag projecten die dergelijke doorbraken forceren. De rode draad? Intensief samenwerken. Dat is ook een mooie constante in de artikels en interviews in deze 25ste OVAM.link. Lees zeker het verhaal van Martijn van Strien, een jonge productontwikkelaar uit Rotterdam. Hij zocht en vond beloftevolle Antwerpse modeontwerpers die met veel goesting aan de slag gingen met zijn radicaal nieuwe ontwerpsysteem. De jury van de Henry van de Velde Awards bekroonde hem eind vorige maand terecht met de Ecodesign Award by OVAM. Benieuwd of hij erin zal slagen de mode-industrie op zijn kop te zetten Begin dit jaar kregen ook 63 Vlaamse circulaire-economieprojecten groen licht. Een brede waaier van organisaties, bedrijven en lokale besturen genieten daardoor financiële ondersteuning bij het radicaal herdenken van onze samenleving. Dat herdenken broodnodig is, blijkt onder meer uit de laatste sorteeranalyse van het Vlaamse bedrijfsafval. Nog te veel recycleerbaar afval komt in het restafval terecht. Afval vermijden is nog altijd de beste optie. Onze nieuwe website biedt hulp. Op het bodemterrein boeken we intussen mooie resultaten in het wegsaneren van de historische bodemvervuiling in Vlaanderen. 293 van de 308 gemeenten hebben de inventaris van hun risicogronden volledig uitgewisseld met het OVAM-webloket. Roger Kesteloot van De Lijn vertelt waar zijn organisatie staat met het onderzoeken en saneren van haar stelplaatsen. Nog zo n vruchtbare samenwerking is die met het World Resources Forum, dat begin volgend jaar maar liefst duizend experts in de circulaire economie naar Antwerpen zal halen. Topman Bas De Leeuw heeft in zijn interview niets dan lovende woorden voor de OVAM. Henny De Baets Administrateur-generaal Colofon Verantwoordelijke uitgever en hoofdredacteur Sofie De Keyser Redactieraad Anne Vandeputte, Jan Verheyen, Willy Sarlee, Caroline Van Gool, Ilse Pepermans, Sam Deckmyn en Karolien Van Geldre, Chloé Van Hecke Redactieadres OVAM, Stationsstraat 110, 2800 Mechelen, ovam.link@ovam.be Foto s THE POST-COUTURE COLLECTIVE / MARTIJNVANSTRIEN, Aaron Lapeirre, ID/ photo agency, Mooimakers, Liesbet Peremans Redactie en realisatie Wettelijk depotnummer D/2018/5024/02 Oplage 3000 ex. De meningen die derden in dit magazine vertolken, vallen buiten de verantwoordelijkheid van de OVAM. Gegevens uit deze nieuwsbrief mag u overnemen mits de bron wordt vermeld. De OVAM en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor gevolgen die zouden kunnen ontstaan uit het gebruik van in deze uitgave opgenomen informatie. Meer weten? De OVAM is geïnteresseerd in uw vragen, opmerkingen en suggesties. SCHRIJF ONS VIA OVAM.LINK@OVAM.BE 2 OVAM.LINK Voorwoord

3 CIRCULAIRE ECONOMIE RUIMTE RECYCLEREN 4 Martijn van Strien wint Ecodesign Award by OVAM met Post-Couture Collective 7 De Lijn saneert haar stelplaatsen CIRCULAIRE ECONOMIE 10 OVAM haalt prestigieus World Resources Forum naar Vlaanderen 12 Overdonderend succes voor projectoproep circulaire economie AFVAL RECYCLEREN 16 OVAM inspireert ondernemers met grootscheepse sorteercampagne 20 In 2018 opnieuw flitsmarathon tegen zwerfvuil en sluikstorten AFVAL RECYCLEREN OVAM.LINK Inhoud 3

4 RUIMTE RECYCLEREN DE LIJN SANEERT haar stelplaatsen In 2008 ging De Lijn een bedrijfsspecifieke overeenkomst aan met de OVAM om haar stelplaatsen te saneren. Tien jaar later komt het einde van de werken stilaan in zicht. De uitdaging was groter dan verwacht, vooral omdat we onze dienstverlening niet willen verstoren, zegt directeur-generaal Roger Kesteloot. Tegen 2022 zouden alle saneringstrajecten afgerond moeten zijn. OVAM.LINK Ruimte recycleren 7

5 Als het op duurzaam bodembeleid aankomt, wil de Vlaamse overheid zelf het goede voorbeeld geven. Daarom heeft ze zichzelf een duidelijk doel gesteld. Tegen 2036 moeten alle historisch verontreinigde overheidsgronden gesaneerd zijn of minstens in sanering zijn. Dat is een stevige uitdaging, want momenteel is 55 procent van de risicogronden nog niet onderzocht. Op ongeveer 40 procent van de onderzochte gronden wordt verontreiniging aangetroffen en is een bijkomend beschrijvend bodemonderzoek nodig. Van die terreinen moet uiteindelijk ongeveer de helft gesaneerd worden. IN ONZE NIEUWE STELPLAATSEN ZETTEN WE VEEL MEER IN OP PREVENTIE Roger Kesteloot, De Lijn Verontreiniging uit het verleden Er is dus nog veel werk aan de winkel. Daarom stimuleert de OVAM haar collega-overheden om hun bodemproblematiek actief aan te pakken. Dat doet ze onder meer door structurele samenwerkingsverbanden aan te gaan. Ook De Lijn sloot tien jaar geleden zo n overeenkomst af. De oudere stelplaatsen van De Lijn kampen met een verontreinigingsproblematiek uit het verleden, legt directeur-generaal Roger Kesteloot uit. Sommige locaties dateren nog uit het begin van de 20ste eeuw: toen sprongen mensen heel anders om met brandstoffen en andere producten. Daarom sloten we in 2008 een bedrijfsspecifieke overeenkomst af met de OVAM om de saneringen gestructureerd aan te pakken. We spraken een timing af en namen de financiering mee op in onze investeringsbudgetten. 8 OVAM.LINK Ruimte recycleren

6 Waardevolle ondersteuning Sinds 2008 zitten De Lijn en de OVAM tweemaal per jaar samen voor een uitgebreid overleg. Ze bespreken de planning en prioritering van saneringstrajecten en bekijken wat er nodig is om die trajecten tot een goed einde te brengen. Daar komt heel wat bij kijken: oriënterende en beschrijvende bodemonderzoeken, bodemsaneringsprojecten, eindevalu aties, saneringen De OVAM ondersteunt De Lijn zoveel mogelijk en bezorgt haar medewerkers gerichte informatie waarmee ze aan de slag kunnen. We hebben altijd goed met elkaar kunnen praten, vertelt Roger Kesteloot. De overeenkomst heeft ons geleerd om onze sanerings trajecten meer gestructureerd aan te pakken. Tegelijk zijn de verwachtingen altijd realistisch gebleven: als iets echt niet lukt, dan lukt het niet. Achteraf gezien was het erg ambitieus om alle saneringen in tien jaar tijd te willen afronden. Daarom komt er in 2018 een addendum aan onze overeenkomst, waardoor we nog enkele jaren verder kunnen werken. Geen bussen afschaffen Heel wat saneringen zijn intussen afgerond. Dat liep niet altijd van een leien dakje, want De Lijn is gebonden aan haar exploitatie. We kunnen mensen niet zomaar hun openbaar vervoer ontzeggen, aldus Roger Kesteloot. In het beste geval kunnen we een saneringstraject koppelen aan de renovatie van een oude stelplaats, zoals in Ieper of Destelbergen. Ook als we een stelplaats definitief verlaten, biedt dat mogelijkheden. De oude stelplaatsen van Leuven, Assebroek en Bilzen zijn sinds kort niet meer in gebruik en kunnen we gaan saneren. Die gronden krijgen nadien een nieuwe bestemming. Zo kunnen we onze oude gronden valoriseren. Als we een stelplaats willen behouden, is een saneringstraject moeilijker. Soms parkeren we bussen tijdelijk naast de openbare weg of op een andere stelplaats. Maar dan moet er al veel plaats zijn, en de lege verplaatsingskilometers doen de exploitatiekosten stijgen. Het is dus elke keer schipperen. Afronden in 2022 Eind 2018 loopt de overeenkomst met de OVAM af, maar het geplande addendum zorgt ervoor dat ook de laatste saneringen nog worden uitgevoerd. In 2018 maakt De Lijn nog één saneringsproject op: dat van Hasselt. Ze voert ook nog zeven saneringen uit. Daarnaast moeten er de komende jaren nog 30 à 35 oriënterende bodem onderzoeken gebeuren. Worden er onregelmatigheden vastgesteld, dan komt er een beschrijvend bodemonderzoek en indien nodig een saneringsproject, weet Roger Kesteloot. Ik vermoed dat we nog tot 2020 à 2022 bezig zullen zijn. Preventie krijgt centrale rol De Lijn voert de sanering van haar stelplaatsen grotendeels zelf uit. De (soms) bijhorende renovatie van terreinen en gebouwen gebeurt via publiek-private samenwerkingen. Daarbij staan preventie en risicobeheersing centraal. Roger Kesteloot: We willen niet binnen dertig jaar opnieuw gaan saneren. Daarom besteden we in nieuwe en vernieuwde stelplaatsen veel aandacht aan veilige tankinstallaties en aan efficiënte procedures om met lekken om te gaan. We plaatsen bijvoorbeeld geen ondergrondse brandstoftanks meer: alles komt bovengronds, in een inkuiping. In de oude stelplaats van Assebroek halen we straks veertien tanks uit de grond. Een incident kunnen we nooit uitsluiten, maar we doen er alles aan om de risico s in de toekomst te beperken. OVAM.LINK Ruimte recycleren 9