Woningstichting Goed Wonen. Verslagjaar 2013

Transcriptie

1 Woningstichting Goed Wonen Verslagjaar juni 2014

2

3 INHOUDSOPGAVE Jaarverslag 1 JAARVERSLAG VAN DIRECTIE EN BESTUUR 3 2 VERKLARINGEN Verklaring van het bestuur Verklaring van de Raad van Commissarissen 5 3 ORGANISATIE Toelating en inschrijving Bestuur Raad van Commissarissen Werkorganisatie Deelnemingen 7 4 GOVERNANCE Bestuur Raad van Commissarissen Controle financiële verslaglegging Maatschappelijke verantwoording 12 5 VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN Inleiding Raad van Commissarissen Profiel Raad van Commissarissen Scholing, kennisuitwisseling en evaluatie Zelfevaluatie Werkzaamheden Financieel 17 6 VOLKSHUISVESTINGSVERSLAG Kwaliteit van de woongelegenheden Leefbaarheid Wonen en zorg Toewijzen, verhuren en verkopen van woongelegenheden Betrokkenheid bewoners Het beleid en beheer op financieel gebied Verbindingen 30 1 GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT UIT OPERATIONELE ACTIVITEITEN (INDIRECTE METHODE) 37 4 ALGEMENE TOELICHTING 39

4 4.1. Algemeen Groepsverhoudingen Grondslagen voor consolidatie Schattingswijzigingen Presentatiewijziging Schattingen Continuïteitsveronderstelling 39 5 GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Regelgeving Vergelijking met voorgaand jaar Verwerking verplichtingen Materiële vaste activa Vastgoedbeleggingen Financiële vaste activa Voorraden Onderhanden projecten Vorderingen Groepsvermogen Voorzieningen Langlopende schulden 47 6 GRONDSLAGEN VOOR BEPALING VAN HET RESULTAAT Algemeen Bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten 50 7 FINANCIËLE INSTRUMENTEN EN RISICOBEHEERSING 53 8 BELANGRIJKE INSCHATTINGEN TEN AANZIEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Waardering vaste activa 55 9 KASSTROOMOVERZICHT TOELICHTING OP GECONSOLIDEERDE BALANS Materiële vaste activa Vastgoedbeleggingen Financiële vaste activa Voorraden Vorderingen Liquide middelen Overige reserves Overige voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden Niet uit de balans blijkende verplichtingen TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE WINST EN VERLIESREKENING Huren Opbrengsten servicecontracten Resultaat verkoop vastgoed Overige opbrengsten 65

5 11.5. Afschrijvingen Waardeverandering activa Lonen en salarissen Werkgeverslasten Lasten onderhoud Overige lasten Niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille Rente baten Rentelasten Vennootschapsbelasting OVERIGE INFORMATIE Werknemers Bestuurders en commissarissen Resultaatbestemming Controleverklaring Gebeurtenissen na balansdatum ENKELVOUDIGE BALANS PER 31 DECEMBER ENKELVOUDIGE WINST EN VERLIESREKENING OVER TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE BALANS PER 31 DECEMBER 2013 EN WINST- EN VERLIESREKENING OVER Algemene toelichting Grondslagen van waardering en bepaling van het resultaat Toelichting op de enkelvoudige balans per 31 december Toelichting op de enkelvoudige winst- en verliesrekening over CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT 79

6

7 1 Jaarverslag van directie en bestuur Woningstichting Goed Wonen is een kleine in een landelijk gebied werkzame woningcorporatie. Haar woningbezit is gelegen in de dorpen Hooge Zwaluwe, Lage Zwaluwe en Moerdijk. Sinds begin van deze eeuw staan de werkzaamheden van Goed Wonen met name in het teken van de leefbaarheid van deze dorpen. We werden geconfronteerd met een afnemend voorzieningen niveau in Lage Zwaluwe. In Hooge Zwaluwe en Moerdijk was het voorzieningenniveau zelfs tot nihil gereduceerd. Samen met de gemeente Drimmelen en andere samenwerkingspartners heeft Goed Wonen een visie ontwikkeld voor versterking van de leefbaarheid. In Hooge Zwaluwe, een dorp met 1700 inwoners, waren geen voorzieningen voor eerste levensbehoeften en zorginfrastructuur. Een actief nieuwbouwprogramma voor herstel van het voorzieningenniveau werd als niet reëel ingeschat. Het is onmogelijk het hiervoor noodzakelijke volume aan nieuwbouw te realiseren. Hier komt bij dat het karakter van het dorp bij voorkeur behouden zou blijven. Hierom is in Hooge Zwaluwe energie gestoken in de realisatie van de voorzieningen zelf. Dit middels oplevering van het project Langstraat in Dit project bestaat uit een brede school, kinderdagverblijf, buurtsuper en zorgappartementen voor senioren en mensen met een beperking. Vooraf aan de realisatie van het project heeft intensief overleg plaatsgevonden met samenwerkingspartners en inwoners van het dorp. Het resultaat mag er zijn. Inwoners van Hooge Zwaluwe kunnen sinds 2010 voor hun dagelijkse boodschappen weer terecht in hun eigen dorp. Ook indien behoefte aan zorg ontstaat, kunnen zij in hun vertrouwende woonomgeving blijven wonen. In Lage Zwaluwe, een dorp met inwoners, waren en zijn nog wel voorzieningen aanwezig. Met de eerder genoemde partijen werd de visie ontwikkeld dat met een uitgebreid nieuwbouwprogramma de bestaande voorzieningen versterkt en wellicht uitgebreid kunnen worden. Deze visie heeft geleid tot planvorming voor woningen, een zorgcentrum, een winkelcentrum en een sporthal. Hiervoor werd het bestemmingsplan Lage Zwaluwe West in procedure gebracht. Woningstichting Goed Wonen vond realisatie van het volledige plangebied niet passend bij haar omvang. Ook was WSG eigenaar van het bestaande zorgcentrum in Lage Zwaluwe. Hierom werd voor realisatie van het plangebied de samenwerking gezocht met WSG. De benodigde gronden werden samen met WSG eind 2007 verworven van de Gemeente Drimmelen en Domeinen. Wederzijdse afspraken werden vastgelegd in een exploitatie-overeenkomst en samenwerkingsovereenkomst. Tot en met 2011 is hard gewerkt aan de bestemmingsplanprocedure. Helaas waren bij het onherroepelijk worden van het bestemmingsplan ook al de eerste tekenen van de economische crisis merkbaar. Vervolgens kwamen begin 2012 de problemen bij WSG aan het licht. WSG is thans één van de saneringscorporaties in Nederland. Tot begin 2013 heeft Goed Wonen, naast realisatie van de sporthal, energie gestoken in het vlottrekken van een ander deel van het plangebied. Dit met als doel ook het zorg- en winkelcentrum te ontwikkelen. Deze inspanning is voor het CFV aanleiding geweest het continuïteitsoordeel in 2012 te onthouden waarmee Goed Wonen onder verscherpt toezicht werd geplaatst. Ook het CFV zette vraagtekens bij de omvang van Goed Wonen in relatie tot de voorgenomen inspanningen. Met de gemeente Moerdijk en woningstichting Brabantse Waard wordt in relatie tot de uitbreiding van het omliggende industrieterrein overleg gevoerd over de leefbaarheid van het dorp Moerdijk. Dit heeft nog niet geleid tot concrete maatregelen. Het jaar 2013 heeft in het teken gestaan van herstel van het vertrouwen in Goed Wonen. Voor het project Lage Zwaluwe West is een scenarioanalyse uitgewerkt. Voor de druk op de financiële continuïteit ten gevolge van het overheidsbeleid ten aanzien van met name de verhuurdersheffing is een herstelplan opgesteld. Het CFV heeft hiermee in december 2013 ingestemd. Vanaf het jaar 2014 wordt ingezet op uitvoering van de acties in het herstelplan. Overigens is het hieraan ten grondslag liggende beleid veelal al begin 2013 vastgesteld. Belangrijke maatregelen ten aanzien van beheer van het bestaande bezit zijn vastgelegd in het in april 2013 vastgestelde en goedgekeurde Strategisch Voorraad Beleid van Goed Wonen. Ook onderschrijft Goed Wonen nog altijd de visie voor de dorpen in haar werkgebied. Hierom wordt ingezet op realisatie van delen van het project Lage Zwaluwe West. Zij het in een andere vorm, getemporiseerd en met andere partners. Geconcludeerd kan worden dat 2013 een bewogen jaar is geweest voor Goed Wonen. Met de genomen maatregelen zien wij evenwel met vertrouwen de toekomst tegemoet. Lage Zwaluwe, 2 juni 2014 Jaarverslag

8 4 Woningstichting Goed Wonen

9 2 Verklaringen 2.1. Verklaring van het bestuur Het bestuur van Woningstichting Goed Wonen verklaart dat alle uitgaven zijn gedaan in het belang van de volkshuisvesting. Het jaarverslag 2013 is vastgesteld te Lage Zwaluwe op 2 juni 2014, 2.2. Verklaring van de Raad van Commissarissen Op 2 juni 2014 heeft de Raad van Commissarissen in overeenstemming met artikel 15 en met inachtneming van de strekking van artikel 26 van de statuten van Woningstichting Goed Wonen goedkeuring verleent aan het jaarverslag De heer D. Jansen MBA, voorzitter De heer G.J.M. Bons MHA, voorzitter De heer A.C. van den Bosch, lid De heer J.A. van Vliet, secretaris De heer A.A.A.N. van Aert Mevrouw M.A.M.A. Völker Jaarverslag

10 6 Woningstichting Goed Wonen

11 3 Organisatie 3.1. Toelating en inschrijving Woningstichting Goed Wonen is toegelaten bij Koninklijk besluit op 20 augustus 1975 onder nummer 175. Woningstichting Goed Wonen is ingeschreven in het handelsregister onder nummer en in het stichtingenregister onder nummer bij de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Tilburg op 9 januari Bestuur Het bestuur is overeenkomstig de statuten van Woningstichting Goed Wonen belast met het besturen van de stichting. Het bestuur vertegenwoordigt de stichting in en buiten rechte. Deze vertegenwoordigingsbevoegdheid berust tevens bij elk bestuurslid afzonderlijk. Op 31 december 2013 is het bestuur als volgt samengesteld: De heer D. Jansen, voorzitter. De heer A.C. van den Bosch, lid. De uitvoerende taken alsmede de vertegenwoordigingsbevoegdheden van het bestuur zijn gedelegeerd aan de directeur Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen is, overeenkomstig artikel 17 van de statuten van Woningstichting Goed Wonen, belast met het toezicht op het bestuur. Hiermee is invulling gegeven aan het interne toezicht binnen de corporatie. Op 31 december 2013 bestaat de Raad van Commissarissen uit de volgende personen. De heer G.J.M. Bons, voorzitter, De heer J.A. van Vliet, secretaris. De heer A.A.A.N. van Aert, lid Mevrouw M.A.M.A. Völker, lid Het verslag van de Raad van Commissarissen is opgenomen in hoofdstuk Werkorganisatie Op 31 december 2013 waren de navolgende medewerkers in dienst van Woningstichting Goed Wonen: De heer C.W. Gommeren, directeur. Mevrouw A.A.E.M. van Oosterum, adm. medew. De heer J. Razenberg, beheer vastgoed. De heer K. van Zundert, beheer vastgoed. Mevrouw M.J. Dries, woondiensten. De heer C.A.P. Domenie, financieel medewerker. De medewerkers vallen onder de bepalingen van de C.A.O. voor personeel van woningcorporaties 3.5. Deelnemingen Door de Woningstichting Goed Wonen zijn drie vennootschappen opgericht. Op 2 oktober 2007 zijn Goed Wonen Zwaluwe Holding BV en Goed Wonen Zwaluwe Ontwikkeling BV opgericht. Goed Wonen Zwaluwe Holding BV is een 100% dochter van Woningstichting Goed Wonen. Goed Wonen Zwaluwe Ontwikkeling BV is op haar beurt een volle dochter van Goed Wonen Zwaluwe Holding BV Op 3 augustus 2010 is Goed Wonen Zwaluwe Energie BV opgericht. Deze BV is ook een volle dochter van de holding. In de Statuten van Woningstichting Goed Wonen is een eenheid van bestuur en toezicht voor zowel de toegelaten instelling als de vennootschappen bereikt. In het verslagjaar hebben met name activiteiten plaatsgevonden binnen de Energie BV als gevolg van de exploitatie van de warmtepompinstallaties in het complex de Langstraat in Hooge Zwaluwe en de Lisdodde in Lage Zwaluwe. De jaarcijfers van de deelnemingen zijn daarom verwerkt in een geconsolideerde jaarrekening. Jaarverslag

12 8 Woningstichting Goed Wonen

13 4 Governance Woningstichting Goed Wonen onderschrijft de in 2011 aangepaste Governancecode. In dit hoofdstuk wordt beschreven op welke wijze Goed Wonen invulling geeft aan de Governancecode. In de nieuwe statuten die op 18 januari 2013, na goedkeuring van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, zijn gepasseerd, is de actuele code verwerkt. Ook de organisatiestructuur van Goed Wonen is hierop aangepast Bestuur Taken en werkwijze Het besturen van Woningstichting Goed Wonen is de verantwoordelijkheid van het bestuur die daarover verantwoording aflegt aan de raad van Commissarissen van Goed Wonen. Het bestuur is daarbij verantwoordelijk voor de realisatie van de doelstellingen, de strategie, de financiering, het beleid en de daaruit voortvloeiende resultatenontwikkeling. Deze verantwoordelijkheid omvat zowel de toegelaten instelling als de deelnemingen van Goed Wonen. De taken van het bestuur alsmede de verantwoording aan de Raad van Commissarissen zijn vastgelegd in de statuten van Goed Wonen en in de Gedragscode. Beide documenten zijn gepubliceerd op de website van Goed Wonen. Bij de uitvoering van haar taken richt het bestuur zich op de belangen van Goed Wonen in relatie tot haar volkshuisvestelijke en maatschappelijke doelstellingen. Ook is het bestuur verantwoordelijk voor de naleving van relevante wet- en regelgeving en voor het beheersen van de risico s verbonden aan de activiteiten van de organisatie. Ten behoeve van interne risicobeheersing en -controle wordt een systeem van verslaglegging, periodieke monitoring en rapportering gehanteerd. Het bestuur heeft een integriteitcode opgesteld, die gepubliceerd is op de website van Goed Wonen. In 2009 is deze geëvalueerd. Het bestuur verschaft de Raad van Commissarissen de informatie die nodig is voor de uitoefening van haar taak. Op basis van de resultaten de visitatie in 2010 zijn voorgenomen maatregelen opgenomen in het beleidsplan De visitatie rapportage is toegezonden aan de stakeholders. In 2014 zal de visitatie opnieuw worden uitgevoerd om als basis te dienen voor het actualiseren van het beleidsplan. De Governancecode schrijft het opstellen van een klokkenluidersregeling voor, zodat werknemers zonder gevaar voor hun rechtspositie vermeende onrechtmatigheden kunnen melden bij het bestuur dan wel de Raad van Commissarissen. Gezien de beperkte omvang van de organisatie, de kleinschaligheid van Goed Wonen en de daarbij behorende sociale controle is besloten op dit punt af te wijken van de Governancecode en geen klokkenluidersregeling op te stellen Rechtspositie en bezoldiging De Raad van Commissarissen stelt de bezoldiging voor het bestuur vast. Omdat in de situatie van Goed Wonen sprake is van een vrijwilligersbestuur is, in afwijking op de Governancecode, geen specifiek bezoldigingsbeleid vastgesteld. De bezoldiging van het bestuur in het jaar 2013 is opgenomen in dit jaarverslag. Tevens wordt hieraan aandacht besteed in het verslag van de Raad van Commissarissen. In afwijking op de Governancecode was voorheen geen maximum gesteld aan de zittingstermijnen van het bestuur. In de nieuwe statuten zijn zittingstermijnen opgenomen die overeenstemmen met het gestelde in de Governancecode. Dit heeft tot gevolg dat bestuursleden met een langere zittingstermijn dan gesteld in de statuten aftreden en niet herkiesbaar zijn, op het moment dat hun zittingsperiode is afgelopen Tegenstrijdige belangen en nevenfuncties Om elke vorm en schijn van belangenverstrengeling tussen Goed Wonen en de leden van het bestuur te vermijden zijn in de statuten en de integriteitcode van Goed Wonen voorschriften opgenomen ter zake van nevenfuncties. Besluiten tot het aangaan van transacties waarbij tegenstrijdige belangen van Jaarverslag

14 leden van het bestuur kunnen spelen die van materiële betekenis zijn voor Goed Wonen en/of de betreffende leden van het bestuur behoeven de goedkeuring van de Raad van Commissarissen. Ook het door een lid van het bestuur aanvaarden van een nevenfunctie die gezien de aard van betekenis is voor de uitoefening van de taak van bestuurder behoeft voorafgaande goedkeuring van de Raad van Commissarissen. In 2013 hebben er zich geen tegenstrijdige belangen voorgedaan en zijn geen relevante nevenfuncties van toepassing Raad van Commissarissen Taak en werkwijze De taak van de Raad van Commissarissen omvat toezicht te houden op het bestuur en op de algemene gang van zaken bij Goed Wonen en de met haar verbonden ondernemingen. Daarbij staat de Raad van Commissarissen het bestuur met raad ter zijde en beslist over beoordeling, beloning, schorsing en ontslag van het bestuur. De Raad van Commissarissen handelt bij de uitvoering van haar taken in het belang van de continuïteit van Goed Wonen en is verantwoordelijk voor de kwaliteit van haar eigen functioneren. De taken en verantwoordelijkheden van de Raad van Commissarissen zijn verankerd in de Statuten en Gedragscode van Goed Wonen, zoals de Governance dat voorschrijft. Het verslag van de Raad van Commissarissen is hierna opgenomen. Het functioneren van het bestuur en de Raad van Commissarissen wordt jaarlijks geëvalueerd. Hierbij besteed de Raad van Commissarissen aandacht aan zowel zijn c.q. haar eigen functioneren als het functioneren van de individuele leden. Hierbij wordt de visie van het andere orgaan betrokken. Ook besteedt de Raad van Commissarissen jaarlijks aandacht aan het functioneren van het bestuur als orgaan. Hierover vindt overleg met het bestuur plaats Onafhankelijkheid Naast de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de Raad van Commissarissen heeft ieder lid van dit orgaan de verantwoordelijkheid op evenwichtige wijze onafhankelijk en kritisch bij te dragen aan de besluitvorming. Bij de samenstelling van de Raad van Commissarissen wordt hiermee in overeenstemming met de Governancecode rekening gehouden. Dit is verankerd in de Statuten en de Gedragscode van Goed Wonen Deskundigheid en samenstelling Elk lid van de Raad van Commissarissen is in staat om de hoofdlijnen van het totale beleid te beoordelen en beschikt daarnaast over specifieke deskundigheden op de relevante kennisgebieden waarbinnen Goed Wonen opereert. De Raad van Commissarissen is zodanig samengesteld dat op basis van de algemene kennis en de optelsom van specifieke deskundigheden de taken naar behoren vervult kunnen worden. Hiertoe is in de Gedragscode van Goed Wonen in overeenstemming met de Governancecode een profielschets opgenomen. De Gedragscode is op de website gepubliceerd Rol van de voorzitter van de Raad van Commissarissen De voorzitter van de Raad van Commissarissen ziet toe op het goed functioneren van de raad, draagt zorg voor een adequate informatievoorziening, bereidt de agenda van de vergadering voor, leidt de vergadering en zorgt ervoor dat voldoende tijd bestaat voor de besluitvorming. Verder draagt de voorzitter zorg voor een adequate introductie, is namens de Raad van Commissarissen het aanspreekpunt voor het bestuur, en initieert de evaluatie van het functioneren van de Raad van Commissarissen en het bestuur. Daarbij wordt de voorzitter gesteund door de werkorganisatie van Goed wonen Kerncommissies In de Governancecode is bepaald dat de Raad van Commissarissen, indien zij uit meer dan vijf leden bestaat, uit haar midden een auditcommissie en een selectie-/renumeratiecommissie kan instellen. De Raad van Commissarissen van Goed Wonen heeft geen commissies ingesteld. In deze situatie zijn overeenkomstig de taken van de commissies bij de gehele Raad van Commissarissen ondergebracht. Van de taken die zijn toebedeeld aan de auditcommissie en in de situatie van Goed Wonen 10 Woningstichting Goed Wonen

15 aan de gehele Raad van Commissarissen, wordt verslag gedaan in het verslag van de Raad van Commissarissen zoals opgenomen in hoofdstuk 5 van dit jaarverslag. Het reglement voor selectie, benoeming en bezoldiging van de leden van de Raad van Commissarissen en het bestuur is opgenomen in de Gedragscode van Goed Wonen Tegenstrijdige belangen en nevenfuncties In de statuten en de integriteitcode van Goed Wonen is verankerd dat elke vorm en schijn van belangenverstrengeling tussen Goed Wonen en leden van de Raad van Commissarissen wordt vermeden. Besluiten tot het aangaan van transacties waarbij tegenstrijdige belangen van leden van de Raad van Commissarissen kunnen spelen die van materiële betekenis zijn voor Goed Wonen en/of de betreffende leden van de Raad van Commissarissen behoeven de goedkeuring van de Raad van Commissarissen. Ook het door een lid van de Raad van Commissarissen aanvaarden van een nevenfunctie welke, gezien de aard, van betekenis is voor de uitoefening van de taak van toezichthouder, behoeft voorafgaande goedkeuring van de Raad van Commissarissen. In 2013 hebben zich geen tegenstrijdige belangen voorgedaan en zijn geen nieuwe nevenfuncties aangegaan Bezoldiging De Raad van Commissarissen stelt de bezoldiging van haar leden vast. De bezoldiging is niet afhankelijk van de (bedrijfs)resultaten van Goed Wonen en er zijn geen variabele componenten in opgenomen. De totale vergoeding aan de bestuurders en leden van de Raad van Commissarissen is als volgt te specificeren Bestuurders Raad van Commissarissen De vergoeding van leden van de Raad van Commissarissen omvat een periodiek betaalde beloningen waarover loonheffing en werkgeverspremies worden ingehouden en afgedragen. De bestuursleden ontvangen een werk- en onkostenvergoeding. Naast de hiervoor vermelde vergoeding is aan de bestuursleden wegens onkostenvergoeding 1.406,- uitbetaald De vergoedingen aan bestuursleden worden bruto uitgekeerd. De uitkering betreft drie bestuursleden en vijf leden van de Raad van Commissarissen. Er zijn geen voorzieningen getroffen voor op termijn uit te betalen vergoedingen. In 2013 is de secretaris van het bestuur afgetreden na een zittingsperiode van 38 jaar. De vicevoorzitter van de Raad van Commissarissen is afgelopen jaar afgetreden na een zittingstermijn van 12 jaar. Beide hebben geen vergoedingen of uitkeringen ontvangen bij beëindiging van hun werkzaamheden Controle financiële verslaglegging Financiële verslaglegging Het bestuur is verantwoordelijk voor de kwaliteit en de volledigheid van de openbaargemaakte financiële berichten. De Raad van Commissarissen ziet er op toe dat het bestuur deze verantwoordelijkheid vervult Onafhankelijke accountant De Raad van Commissarissen benoemt de onafhankelijke accountant en stelt diens beloning vast. De Raad van Commissarissen laat zich daarbij door het bestuur adviseren. In overeenstemming met de Governancecode heeft periodiek een herbeoordeling van de onafhankelijke accountant plaatsgevonden. In 2008 heeft dat, na beoordeling door de Raad van Commissarissen, geleid tot opdrachtverstrekking aan PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. In 2012 heeft evaluatie en beoordeling van de onafhankelijk accountant geleid tot een wijziging van de verantwoordelijke accountant. In 2014 vindt opnieuw een beoordeling van de accountant plaats. De onafhankelijke accountant woont in ieder geval de vergadering van de Raad van Commissarissen bij waarin over de vaststelling van de jaarrekening Jaarverslag

16 wordt besloten. De onafhankelijke accountant rapporteert zijn bevindingen betreffende het onderzoek naar de jaarrekening gelijktijdig en op dezelfde wijze aan het bestuur en de Raad van Commissarissen Interne controlefunctie In de Governancecode is een rol toebedeeld aan de interne accountant c.q. controller ten aanzien van het beoordelen en toetsen van interne risicobeheersing- en controlesystemen. Dit valt onder verantwoordelijkheid van het bestuur. Bij Goed Wonen is ten gevolge van de geringe omvang geen interne accountant c.q. controller aangesteld. Deze rol is toebedeeld aan de directeur Maatschappelijke verantwoording De maatschappelijke positie van Goed Wonen is een belangrijk uitgangspunt voor haar beleid. Het bestuur vertaalt dat uitgangspunt naar beleid en doelstellingen. Daarbij worden belanghebbenden betrokken bij beleidsvorming en uitvoering van het beleid. Goed Wonen heeft zich in 2010 laten visiteren. Daarbij is een gestructureerd oordeel gegeven over het volkshuisvestelijk en maatschappelijk presteren. Visiteren is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van het bestuur en de Raad van Commissarissen. Tijdens de visitatie in 2010 is in het bijzonder aandacht besteed aan de relatie met bewoners en stakeholders en hun inbreng in beleid en uitvoering daarvan. Daarbij was de conclusie dat Goed Wonen voor individuele bewoners laagdrempelig en toegankelijk is. Het overleg en de samenwerking met de huurderbelangenvereniging verdiende zeker nog aandacht. Het overleg met de HBV is vanaf 2012 beter gestructureerd en opener geworden en is vaker overleg geweest over relevante onderwerpen. Er is nauw overleg met stakeholders die bij projecten betrokken zijn. Los van projecten of ten aanzien van stakeholders die niet binnen projecten vallen is er minder gestructureerd overleg. Informatie die krachtens de wet- of regelgeving of de Governancecode toegankelijk dient te zijn, wordt gepubliceerd op de website van Goed Wonen. 12 Woningstichting Goed Wonen

17 5 Verslag van de Raad van Commissarissen 5.1. Inleiding De Raad van Commissarissen (Raad) geeft onderstaand haar verantwoording over de wijze waarop zij haar toezichthoudende taak in 2013 heeft ingevuld. De Raad is zich bewust, dat het functioneren van Woningstichting Goed Wonen - als brede maatschappelijke organisatie - ook in 2013 onderdeel is van regionale en landelijke publieke belangstelling. Dit bewustzijn impliceert dat de Raad extra oog heeft voor de integriteit en doelmatigheid van haar handelen als woningstichting ten gunste van haar huurders en haar maatschappelijke verantwoordelijkheden. Goed Wonen kent als bestuursstructuur drie lagen, zijnde: uitvoerend directeur, beleidsbepalend vrijwilligersbestuur en Raad van Commissarissen. De directeur neemt deel aan het bestuurlijk overleg tussen het bestuur en de Raad. De stichting hanteert de actuele Governancecode Woningcorporaties (juli 2011), die de Raad ook normstellend ervaart voor Goed bestuur en Toezicht. Alsmede voor kwaliteit van werken en optreden en voor de (publieke) verantwoording over de uitvoering van de verantwoordelijkheden en taken naar de stakeholders. De statuten zijn dit jaar in overeenstemming gebracht met de Governancecode, goedgekeurd en vastgesteld op 12 december 2012, notarieel gepasseerd op 18 januari 2013 en vervolgens goedgekeurd door de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Raad van Commissarissen De samenstelling per 31 december 2013: G.J.M. Bons (voorzitter), wonende te Zevenbergen, gepensioneerd bestuurder verpleeghuisorganisatie, 63 jaar. J.A. van Vliet (secretaris), wonende te Terheijden, gepensioneerd inspecteur van politie, 69 jaar. Mevrouw M. Völker (lid - kernfunctie volkshuisvesting), wonende te Steenbergen, zelfstandig vestigingsmanager woningstichting ontwerp en ontwikkeling, 51 jaar. A.A.A.N. van Aert (lid / kernfunctie financiën), wonende te Nispen, accountant, 46 jaar. Per balansdatum 31 december 2013 kende de Raad geen vacatures. De Raad bestaat uit minimaal drie en ten hoogste uit vijf personen, conform artikel 9 van de statuten Rooster van aftreden: De Raad hanteerde tot het effectief worden van de Governancecode Woningcorporaties 2011 het maximum van drie benoemingsperiodes van 4 jaar conform de toen geldende statuten. Als gevolg van de nieuwe Governancecode Woningcorporaties 2011 zijn de zittingstermijnen in de nieuwe statuten teruggebracht tot maximaal twee maal 4 jaar. De stichting heeft ter ondersteuning van een effectieve en efficiënte werkorganisatie een interne gedragscode, die geldt voor iedereen die handelt en/of optreedt voor of namens Goed Wonen binnen en buiten de werkorganisatie. Jaarverslag

18 Rooster van aftreden: Naam Benoeming 2-de periode 3-de periode Aftredend 1. G.J.M. Bons, voorzitter 2. J.A. van Vliet, secretaris 3. Mw. M. Völker, lid 4. A.A.A.N. van Aert, lid geen geen De leden van de Raad vervullen hun functie zowel als toezichthouder of als vertegenwoordiger van Goed Wonen vanuit (maatschappelijke) betrokkenheid en belangstelling voor Volkshuisvesting en in het bijzonder voor Woningstichting Goed Wonen. Integer, onafhankelijk en positief kritisch opereren zijn de kernwaarden die leidend zijn voor het functioneren van de leden van de Raad. De Raad noch de afzonderlijke leden zijn in 2013 niet geconfronteerd met transacties, noch in stukken of gemeld, waarbij sprake is of zou kunnen zijn van tegenstrijdige belangen. De Raad ontving haar informatie van het bestuur, middels drie management kwartaalrapportages, jaardocument, interne en externe beleidsdocumenten en de notulen van het bestuursoverleg. Daarnaast zijn er verschillende beleidsstukken aangeleverd van Aedes, Centraal Fonds Volkshuisvesting, WSW, Ministerie van BZK en de lokale overheden en is gezamenlijk een scholings- themabijeenkomst gevolgd over de sectorale ontwikkelingen en de impact hiervan voor Goed Wonen. De Raad is in 2013 door het bestuur en directie op adequate wijze geïnformeerd Relevante nevenfuncties: De heer G.J.M. Bons heeft geen relevante nevenfuncties. De heer J.A. van Vliet was tot 31 december 2013, op voordracht van de gemeenteraad in de gemeente Drimmelen, voorzitter van de Regionale Programmaraad Breda en omstreken, een orgaan dat adviseert aan het kabelbedrijf Ziggo. Mevrouw M. Völker heeft geen relevante nevenfuncties. De heer A.A.A.N. van Aert heeft geen relevante nevenfuncties Honorering De Raad onderschrijft de Wet Normering Topinkomens (WNT). De Raad maakt gebruik van de overgangsregeling als bedoeld in de WNT en de daaruit voortgevloeide richtlijnen van het ministerie van BZK. De leden zijn bij besluit van de Raad benoemd voor inwerkingtreding van de WNT. In de periode aanname in de Tweede Kamer en afkondiging in de Staatscourant zijn er geen wijzigingen in de beloningen aangebracht. Het vigerende honoreringsbeleid, voor de inwerkingtreding van de WNT, wordt gedurende de overgangsperiode gehandhaafd en is conform de Adviescommissie Honorering Commissarissenhouders in Woningcorporaties De leden van de Raad ontvingen in 2013 totaal euro ,-- bruto Commissies van de Raad De Raad heeft geen auditcommissie ingesteld. Zij is van mening dat het bestuurlijk overleg en de schriftelijke stukken voldoende garantie bieden voor efficiënt, effectief en integraal toezicht, mede door de omvang van de organisatie. Indien nodig schakelt de Raad externe deskundigheid in op een specifiek aandachtsveld Profiel Raad van Commissarissen Profielschets De profielschetsen van de Raad en bestuur maken onderdeel uit van de interne Gedragscode waarin de vereiste en gewenste kerncompetenties zijn vastgelegd. Voor de directeur is een vastomlijnd pakket aan taken- en verantwoordelijkheden vastgesteld en in 2013 is een directiestatuut vastgesteld en goedgekeurd door de Raad. De 14 Woningstichting Goed Wonen

19 leden van de Raad hebben zitting zonder last of ruggespraak en staan voor het belang van de huurders, maatschappelijk verantwoorde volkshuisvesting en continuïteit van woningstichting Goed Wonen Netwerk Het is belangrijk, dat leden van de Raad entree hebben bij regionale en/of landelijke sleutelfiguren en stakeholders. Daarnaast is de Raad bij voorkeur actief in het locale en/of regionale maatschappelijke krachtenveld, om de belangen van huurders in het werkgebied van Goed Wonen goed te kunnen waarborgen Scholing, kennisuitwisseling en evaluatie De Raad is lid van de Vereniging van Toezichthouders Woningcorporaties (VTW) en maakt gebruik van hun scholingsaanbod om de actualiteit en de ontwikkelingen te volgen, geregeld tezamen met bestuur en directie. Leden van de Raad en bestuur hebben deelgenomen aan workshops van de VTW en aan regionale (netwerk)bijeenkomsten Zelfevaluatie De Raad houdt jaarlijks een zelfevaluatie en vanaf 2005 is deze geënt op de profielschets en op het collectief en individueel functioneren van de leden, zoals vastgelegd in de Gedragscode Bestuur en Raad van Commissarissen. De jaarlijkse zelfevaluatie is medio 2013 uitgevoerd, mede in relatie tot de relatief korte zittingstermijn van de nieuwe leden. Het bestuur is geïnformeerd over de resultaten van deze evaluatie. Het bestuur houdt een collectieve zelfevaluatie. De resultaten zijn collectief verwoord in het reguliere bestuursoverleg. De Raad is er zich van bewust, dat zij een dusdanig intern toezicht uitvoert, dat er voor de minister van BZK geen directe aanleiding is tot ingrijpen als gevolg van het niet naleven van de regels van het BBSH of taakverwaarlozing Werkzaamheden Actueel Evenals het boekjaar 2012 kan ook 2013 worden gekenmerkt als turbulent, waarbij ook Woningstichting Goed Wonen te maken kreeg met de opeenstapeling van aandachtsproblemen. Te denken valt aan de aanhoudende kredietcrisis en het nieuwe overheidsbeleid inzake de financiering van de sector. Daarnaast heeft het ordening brengen in het de samenwerking met Woningstichting Geertruidenberg (WSG) een fikse impact gehad. Besloten is het nieuwbouw project Havenlande in Lage Zwaluwe West te beëindigen. Deze zaken hebben duidelijkheid gebracht, maar hebben ook de ontwikkeling van Goed Wonen geremd en de regionale positie onder druk gezet. De kracht van Goed Wonen is geweest, dat deze gebeurtenissen de huurders niet geschaad heeft nog de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de stichting Herstelplan De implicaties van het in 2003 opgestarte project Havenlande te Lage Zwaluwe West hebben geleid tot verschillende gesprekken met de externe toezichthouders: Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) en Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Alsmede tot de positie van het onder verscherpt toezicht staan door het CFV en de verplichting tot het opstellen van een Hertelplan voor de stichting. De hieruit komende verantwoordelijkheden en taken zijn door bestuur en directie actief opgepakt. Het CFV heeft ultimo 2013 goedkeuring gegeven aan het eerder door de Raad goedgekeurde Herstelplan voor de komende jaren Borgstelling Waarborgfonds Sociale Woningbouw De Raad heeft kennis genomen van het landelijke verzoek van het WSW tot het verstrekken aan het fonds van een volmacht. Het doel van deze volmacht is om de solidariteit van het totale borgstelsel te verbeteren en de posities van de partijen; woningcorporaties en het WSW in het borgstelsel te versterken. De Raad heeft het bestuur gevolgmacht tot het verstrekken van deze volmacht aan WSW. Jaarverslag

20 Organisatie In overeenstemming met de interne ontwikkelingen en de nieuwe statuten is de omvang van het bestuur teruggebracht tot een maximum van drie leden. Tevens is de zittingsduur tot maximaal twee aaneengesloten vierjaarlijkse periodes (Ultimo 2013 bestond het bestuur uit 2 leden). Het bestuur heeft een directiereglement vastgesteld wat is goedgekeurd door de Raad Risico analyse De Raad heeft een eerder initiatief om te komen tot eenduidige afspraken over de interne verantwoording rondom risicomanagement opnieuw aan de orde gesteld. Besloten is de het raamwerk van het Herstelplan hiervoor te gaan hanteren met ingang van 2014, tevens wordt deze verantwoording gekoppeld aan de managementskwartaalrapportages. Met ondersteuning van de accountant heeft een werkgroep een besturings- en beheerssysteem ontwikkeld, dat is vastgesteld en goedgekeurd. Het systeem wordt in 2014 ingepast in het ondernemingsplan Vergaderfrequentie De Raad vergaderde zeven maal in afwezigheid van het bestuur en vier maal als bestuurlijk overleg (Raad met bestuur en directie). Als bestuurlijk overleg zijn er ook twee themagerichte bijeenkomsten gehouden, waarbij de actuele ontwikkelingen in het volkshuisvestelijke krachtenveld zijn behandeld, alsmede de organisatiestructuur. De gedachteontwikkeling gaat verder in 2014 en wordt de gekoppeld aan de resultaten van de externe Visitatie die in het eerste kwartaal wordt uitgevoerd. De Raad heeft in 2013 tweemaal informeel overleg gevoerd met de Huurdersbelangenvereniging Woonbelang. De belangrijkste agendapunten van de Raad in 2013 waren:. De jaarrekening en het jaarverslag 2012 is goedgekeurd in aanwezigheid van de accountant en na afgifte van een goedkeurende accountantsverklaring. De begroting 2014 is goedgekeurd. De kwartaal- en managementrapportages, met zowel de volkshuisvestelijke als de financiële onderdelen. Deze waren inzichtelijk en zijn na bespreking vastgesteld door het bestuur. De financiële meerjaren prognoses. Hierin zijn vastgelegd en herbekrachtigd door de Raad de afspraken over het vastgestelde minimale weerstandsvermogen voor Goed Wonen en de financiële ruimte voor maatschappelijk ondernemen. Het door het CFV verlangde Herstelplan en de daaruit voortgevloeide maatregelen, is goedgekeurd. De financiële consequenties voor woningcorporaties bij de zich ontwikkelende creditcrisis als ook die van de genomen overheidsmaatregelen zoals de verhuurdersheffing. De financiële consequenties van het in de problemen raken van onze projectpartner in het project Havenlande (Lage Zwaluwe West) en de gevolgen daarvan voor Woningstichting Goed Wonen. De herziening / ontbinding van de samenwerkingsovereenkomst in het project Havenlande met de gemeente Drimmelen door de partners in de bouwcombinatie Goed Wonen en Woningstichting Geertruidenberg (WSG) De herziening / heroverweging van de activiteiten in bouwcombinatie Goed Wonen met WSG. Goed Wonen heeft de eigen activiteiten in het plan Havenlande stopgezet. Samenwerking met regionale partijen, collega woningstichtingen en stakeholders. Overleg met de lokale overheid, politiek- en maatschappelijke organisaties waar onder de huurdersbelangenvereniging Woonbelang. De toepassing van de Wet Normering Topinkomens De toepassing van de vernieuwde Governancecode Woningcorporaties 2011 binnen de werkorganisatie en tussen de leden van het bestuurlijk overleg. Het betrekken van de stakeholders bij het beleid en beheer van de woningstichting. Beoordelingskaders Raad van Commissarissen en bestuur voor de zelfevaluatie. De behaalde resultaten op basis van het meerjarenbeleidsplan en jaarplan 2013/2014. Een discussie over de toereikendheid van de bestaande woningvoorraad met betrekking tot te onderscheiden doelgroepen, waarbij vooral aandacht aan de levensloopbestendigheid en de leefbaarheid is gegeven. 16 Woningstichting Goed Wonen