BELEIDSREGELS MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING GEMEENTE ZWARTEWATERLAND

Transcriptie

1 CVDR Officiële uitgave van Zwartewaterland. Nr. CVDR251309_1 29 mei 2018 BELEIDSREGELS MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING GEMEENTE ZWARTEWATERLAND 1 VOORWOORD De financiële tegemoetkoming en het eigen aandeel Naast het persoonsgebonden budget kan ook een financiële tegemoetkoming worden toegekend. Het aantal mogelijkheden voor een financiële tegemoetkoming is beperkt: het zal gaan om een bouwkundige woonvoorziening, uit te betalen aan de eigenaar van de woning, een verhuiskostenvergoeding, of een financiële tegemoetkoming voor gebruik van een taxi of een rolstoeltaxi. De financiële tegemoetkoming zal zo groot zijn dat de aan te schaffen voorziening hiermee aangeschaft kan worden. Dit kan onder aftrek van een zogenaamd eigen aandeel, te vergelijken met de eigen bijdrage. Ook bij een financiële tegemoetkoming zal de beschikking waarin dit bedrag wordt toegekend voorwaarden kunnen bevatten over de besteding van de financiële tegemoetkoming. En ook bij een financiële tegemoetkoming moet verantwoording afgelegd worden over de besteding van de tegemoetkoming, tenzij het om een forfaitair bedrag gaat: een forfaitair bedrag voor een verhuizing kan vrij worden besteed, mits er daadwerkelijk verhuisd wordt. De voorziening in natura Bij een voorziening in natura verstrekt het college deze. Wordt een voorziening niet als persoonsgebonden budget verstrekt, maar in natura, dan zal toekenning ook bij beschikking plaatsvinden. In de beschikking worden de voorwaarden opgenomen waaronder verstrekking plaatsvindt. Bij een voorziening in natura mag een eigen bijdrage worden gevraagd, net als bij een persoonsgebonden budget. Ook nu geldt dat een eventueel te betalen eigen bijdrage door de gemeente meestal slechts aangekondigd kan worden aangezien berekening en inning plaats zal vinden door het CAK. Hoofdstuk 3. Procedurele bepalingen rond onderzoek, advies, besluitvorming, intrekking en terugvordering Inleiding Bij toekenning van voorzieningen op grond van de Wvg of bij indicatiestelling ten behoeve van de functie Huishoudelijke Verzorging AWBZ was het begrip medische noodzaak doorslaggevend. Uit de jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep op beide terreinen blijkt dat die medische noodzaak in de ogen van de Raad aanwezig moet zijn om voorzieningen te verstrekken. Dit heeft als dit uitgangspunt ook onder de Wmo geldt tot gevolg dat een medisch advies van een onafhankelijk sociaal medisch adviseur, van cruciaal belang is. Onder de Wmo, waar het ook kan gaan om psychische of psychosociale problemen, kan een advies van een andere deskundige dan een medicus noodzakelijk zijn. Dit gold onder de Wvg al bij de uitraasruimte waar soms het advies van een psycholoog of (ortho)pedagoog werd gevraagd. Onder de Wmo zal dit vaker nodig kunnen zijn. Maar of het nu een medicus of een andere deskundige is, het deskundigenadvies is in bepaalde situaties van groot belang. Daarom is hierover een apart onderdeel opgenomen. Criteria: Lid 1 van artikel 22 van de verordening biedt de basis voor een zorgvuldig onderzoek om te bepalen of er al dan niet sprake is van medische noodzaak. Uit de jurisprudentie blijkt dat indien een aanvrager geen medewerking verleent de aanvraag afgewezen mag worden op grond van de onmogelijkheid voldoende onderzoek te doen, mits het inderdaad zo is dat zonder dit onderzoek de medische noodzaak niet vast te stellen is. Er zal dus altijd beoordeeld moeten worden of op een andere wijze de medische noodzaak vastgesteld kan worden In lid 2 van dit artikel wordt een aantal situaties genoemd waarin het college de door haar aangewezen adviesinstantie om advies kan vragen, met andere woorden wanneer vraagt de gemeente medisch advies. 1

2 Het college kan een medisch adviesbureau vragen om een extern advies te geven. Daarbij gaat het om situaties waarbij medisch advies noodzakelijk is en/of er sprake is van complexe situaties. Alternatieven voor bezwaar Iedere aanvrager heeft het recht als hij het met een beschikking niet eens is, in bezwaar te gaan De gemeente streeft ernaar, voordat een negatief of afwijkend besluit valt, betrokkene in de gelegenheid te stellen hierop te reageren, zodat de kans groot is dat door de gemeente gemaakte eventuele fouten hersteld kunnen worden. Bij een negatieve of afwijkende beschikking geeft het college, bijvoorbeeld door de beschikking langs te brengen en uitleg te geven een extra contactmoment. Bij het in bezwaar gaan bestaat de mogelijkheid samen nog eens naar het probleem te kijken. Tot slot bestaat nog enigerlei vorm van mediation, indien het college dat opportuun acht. Uitwerking van Het Gesprek Conform de gedachte van De Kanteling wordt een onderscheid gemaakt tussen een aanmelding en een aanvraag (zie artikel 3 van de Verordening). Voor de aanmelding wordt een gesprek gevoerd: Van Het Gesprek wordt een verslag gemaakt. Indien het gesprek leidt tot een aanvraag voor een voorziening, vormt het gesprek de basis voor de aanvraag. De scheiding tussen aanmelding en aanvraag kennen we al. Een aanmelding wordt gedaan door een cliënt dan wel diens vertegenwoordiger indien zich een probleem voordoet. Een aanmelding vindt niet plaats indien er sprake is van herindicatie, reparatie of opnieuw toekennen van een voorziening (bijv een jaarlijks toe te kennen PGB voor HH). Voor de aanmelding bestaat een aanmeldformulier. Het aanmeldformulier is de basis voor Het Gesprek. Je kunt ook zeggen dat de aanmelding een aanmelding voor een gesprek is. De aanmelding kan schriftelijk, telefonisch, mondeling of digitaal plaatsvinden. Digitaal is nog nieuw en moeten we praktisch nog mogelijk maken. Op basis van het aanmeldformulier wordt contact opgenomen met de cliënt. Het gesprek wordt zoveel mogelijk bij de cliënt thuis gevoerd (tenzij de cliënt wil dat dit elders gebeurt). Het ICFDH geldt hierbij als begrippenkader. Voor dit gesprek is een format ontwikkeld dat ingevuld moet worden. Het genoemde kader wordt daarin verwerkt. Belangrijk bij Het Gesprek is dat er ook gesproken wordt indien aanwezig met de mantelzorgers, partner, kinderen etc of zorgverleners om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van de situatie. Van Het Gesprek wordt een verslag gemaakt. Dit verslag wordt geschreven door de behandelend consulent. In het verslag komt aan bod nawgegevens een omschrijving van beperking, stoornis, ziekte en of probleem de mogelijkheden die de belanghebbende zelf nog heeft ondanks dit probleem (wat kan hij of zij nog zelf) de problemen die de belanghebbende ondervindt op basis van dit probleem de resultaten die de belanghebbende wil bereiken (schoon en leefbaar huis, etc.) mogelijkheden die de belanghebbende heeft om oplossingen te realiseren door inzet algemene voorzieningen inzet algemeen gebruikelijke voorzieningen inzet gebruikelijke zorg inzet mantelzorg inzet andere voorliggende voorzieningen een advies om wel of niet een aanvraag in te dienen voor een individuele of collectieve voorziening (ja / nee; waarvoor) Het verslag wordt uitgewerkt en binnen 5 werkdagen naar de cliënt gestuurd. Het verslag wordt niet ondertekend door de cliënt (en geretourneerd). Als de cliënt geen verslag wens te ontvangen, wordt dit aangetekend in het verslag. Het verslag wordt dan niet toegestuurd. Wel wordt dit bewaard in het gemeentelijk archief. Als de cliënt het niet eens is met het verslag, neemt deze zelf contact op met de consulent. Als de cliënt reacties op het verslag kenbaar maakt (mondeling, telefonisch of schriftelijk) dan worden deze aan het verslag toegevoegd. Het verslag wordt er niet op gecorrigeerd. Het verslag wordt opgenomen in het dossier GWS4all Als Het Gesprek leidt tot een aanvraag kan Het Verslag als basis hiervoor worden gebruikt. Wanneer wel een verslag? Als de cliënt nog niet bekend is bij ons. De situatie is gewijzigd bij een bestaande cliënt. 2

3 Er is behoefte aan compensatie (maw er is een probleem dat opgelost moet worden). (Het vragen om een folder hoeft dus niet in een verslag te worden opgenomen.) Controle en handhaving In de beleidsregels maatschappelijke ondersteuning worden nadere regels opgenomen over controle en handhaving bij verstrekking in natura, verstrekking als persoonsgebonden budget en verstrekking als financiële tegemoetkoming voor de in natura verstrekking vindt de controle als volgt plaats: voor hulp bij het huishouden vindt een steekproef plaats van 5% van de cliënten HH1 en 5% van de cliënten HH2. Middels een formulier wordt de cliënt gevraagd gedurende een zorgperiode van het lopende jaar aan te geven hoeveel uur HH is verleend en welke taken zijn uitgevoerd; op basis van dit formulier wordt beoordeeld of dit conform beschikking wordt uitgevoerd (bij ernstige negatieve afwijking kan de consulent beoordelen dat het aantal uren terug te brengen) voor hulpmiddelen vindt jaarlijks controle plaats bij een steekproef van 5 cliënten. Gecontroleerd wordt of het hulpmiddel voor het juiste doel wordt gebruikt en of er adequaat mee is omgegaan. Ook hiertoe kan van een rapportageformulier gebruik worden gemaakt. Bij het niet juist gebruik van hulpmiddelen kan uiteindelijk terugvordering van het hulpmiddel plaatsvinden voor de verstrekking als persoonsgebonden budget vindt de controle als volgt plaats alle PGBhouders worden jaarlijks gecontroleerd tijdens de controle wordt gekeken of het verstrekte PGB is besteed aan het doel waarvoor het verstrekt is voor hulp bij het huishouden dient de PGBhouder een verantwoording in na elk kwartaal; bij verkeerde besteding of niet volledige aanwending van het bedrag vindt terugvordering plaats voor besteding van een PGB aan een hulpmiddel vindt verantwoording door de budgethouder plaats direct na levering indien aanvrager verhuist of overlijdt, vindt een evenredige terugvordering van het PGBbedrag plaats voor de financiële tegemoetkoming vindt de controle als volgt plaats alle bestedingen van de financiële tegemoetkomingen worden gecontroleerd, met uitzondering van de autokostenvergoeding (praktisch gezien is niet bij te houden voor een particulier welk deel van de kilometers Wmo is en welk deel niet, op grond van het Besluit wordt uitgegaan van te compenseren kilometers) taxikostenvergoeding en rolstoeltaxikostenvergoeding vindt plaats op basis van declaratie van gemaakte kosten tot genoemd maximum in het Besluit bouwkundige voorziening: aanpassing of uitbouw vindt conform programma van eisen plaats en ruimte wordt ook adequaat gebruikt verhuiskostenvergoeding: tot maximaal 5.000, wordt verstrekt, declaratie door cliënt op basis waarvan afrekening plaatsvindt Aldus vastgesteld in de vergadering van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Zwartewaterland, op.. en treedt in werking op. de secretaris de voorzitter Mr. D. Leentjes Ing. E.J. Bilder In dit protocol wordt aangegeven of een aanvrager recht heeft op hulp bij het huishouden en zo ja om hoeveel uur het gaat. Heeft de aanvrager een verblijfstatus en woont hij feitelijk in de gemeente Zwartewaterland, of gaat hij er feitelijk wonen? Zo nee, geen indicatie. Voor info over verblijfstatus zie art. 8 WMO en besluit gelijkstelling vreemdelingen Is een grondslag aanwezig die leidt tot disfunctioneren van het huishouden? Zonder grondslag: somatisch, lichamelijk, zintuiglijk, verstandelijk, psychiatrisch en/of psychosociaal volgt er geen indicatie. Als er geen diagnose bekend is m.b.t. de beperkingen of als er sprake is van een MOA (moeilijk objectiveerbare aandoening) kan er extern medisch advies aangevraagd worden. Is het behandelen of gedeeltelijk behandelen van de ziekte of aandoening mogelijk? Is training of revalidatie mogelijk? Bepalend voor duur van inzetten hulp. Bij anti revaliderende werking geen hulp inzetten. A. Zijn er (blijvende) beperkingen op het gebied van: Sociale redzaamheid: problemen oplossen; eenvoudige taken uitvoeren; complexere taken uitvoeren; dagelijkse routine regelen; lezen, schrijven rekenen; administratieve werkzaamheden; zich redden in openbaar vervoer, 3

4 winkels; communicatie. B. Bewegen, verplaatsen en mobiliteit: opstaan en (gaan) zitten; tillen, dragen; beweging en kracht in benen en voeten; fijne handbewegingen; lopen binnenshuis en buitenshuis; traplopen. C. Beperking in huishouden: dagelijkse organisatie van het huishouden; anderen in zelfverzorging helpen; anderen helpen bij bereiden maaltijden; boodschappen doen; maaltijden bereiden; schoonmaken; kleding reinigen; licht poetswerk in huis; Zo nee, geen indicatie ad 5: indien iemand geholpen moet worden bij het eten valt de maaltijdbereiding onder de indicatiestelling Persoonlijke Verzorging. Een voorliggende voorziening is de kantenklaar maaltijden. In afspraken met aanbieders is gesteld dat klaarmaken/ aanreiken van maaltijden onder HH1 valt (als het een gezin is, dan HH2). Dit kan los van andere huishoudelijke taken geïndiceerd worden. Welk type woning bewoont de hulpvrager? Kleine woning: Een seniorenwoning of een hiermee vergelijkbare woning/vergelijkbaar appartement is een kleine woning. Voor de beeldvorming: in het algemeen zal het gaan om een woning bestaande uit woonkamer met (open) keuken, badkamer met (apart) toilet, één slaapkamer plus een kleine berging; soms is er een trap met een van de twee slaapkamers boven onder de schuine kap. Bij wekelijks gebruik 15 minuten HH erbij. Van kleine naar grote woning: Als de genoemde omschrijving bij een kleine woning niet toepasselijk is, dan is het uitgangspunt: 'het is een grote woning'. Echter hierbij zijn diverse type woningen te onderscheiden. In het algemeen gaat het om reguliere eengezinswoningen of hiermee vergelijkbare woningen (rijtjeswoningen/twee onder éénkappers/kleinere vrijstaande woningen of bungalows/grotere appartementen) Voor de beeldvorming: het gaat in het algemeen om woningen met 3 slaapkamers, veelal met een vaste trap naar zolder, op de badkamer veelal een tweede toilet. Wordt een dergelijke woning bewoond door een alleenstaande of echtpaar, dan is in het algemeen één slaapkamer in gebruik. De andere kamers zijn in het algemeen in gebruik als kledingruimte/hobbyruimte/strijkkamer/logeerkamer. Dus meestal niet direct noodzakelijk voor de dagelijkse, primaire handelingen. Een en ander kan in geval van een alleenstaande of echtpaar dan als kleine woning worden aangemerkt, waarbij standaard 15 minuten per week kan worden aangehouden voor het (incidenteel) schoonhouden van die kamers naast die ene slaapkamer. Wordt de reguliere eengezinswoning bewoond door een gezin met kind(eren) (of hiermee vergelijkbaar) is er altijd sprake van een grote woning. Blijft over grotere woningen/bungalows e.d. Echter hierbij ook het gebruik van de ruimten bepalend: gaat het om ruimten die noodzakelijk zijn voor de dagelijkse, primaire handelingen?. De oppervlakte van een woning hoeft niet altijd doorslaggevend te zijn. Gelet op de grootte van de ruimten hoeft er niet altijd meer werk in te zitten. Zijn er algemene voorliggendevoorzieningen waar een beroep op kan worden gedaan? Zo ja, dan volgt er geen indicatie voor het betreffende onderdeel. Voorliggende voorzieningen zijn: Was en strijkservice Hulpdienst Genemuiden en Zwartsluis Boodschappendienst SWOZ 4

5 Maaltijdservice (broodkar De Meente, winkel Hazelaar, tafeltje dekje, open maaltijd) Kinderopvang (dagopvang en gastouderopvang) Gezinssamenstelling/leefeenheid De leefeenheid bestaat uit alle personen die met elkaar een gezamenlijk huishouden voeren. Kinderen tussen 5 en 12 jaar worden naar hun eigen mogelijkheden betrokken bij licht huishoudelijke werkzaamheden, zoals tafel afruimen, speelgoed opruimen. Kinderen vanaf 13 jaar kunnen naast bovenstaande hun eigen kamer bijhouden. Kinderen tussen 18 en 23 jaar kunnen een eenpersoonshuishouden voeren, te normeren naar 2 uur uitstelbare, zware taken en 3 uur lichte niet uitstelbare taken. Dit is inbegrepen koken en dagelijkse organisatie van het huishouden, maar exclusief wasverzorging. Hiernaast kunnen zij eventuele jongere gezinsleden verzorgen en begeleiden. Vanaf 23 jaar wordt men verondersteld een volledig huishouden te kunnen draaien. Is iemand op hoge(re) leeftijd nog vitaal en actief en zijn er geen stoornissen of beperkingen, dan wordt iemand in staat geacht de huishoudelijke taken (gedeeltelijk) nog aan te kunnen leren. Conform oude protocol CIZ wordt ervan uitgegaan dat vanaf 75 jaar taken niet meer aanleerbaar zijn. Gebruikelijke Zorg Is er sprake zijn van gebruikelijke zorg door kinderen, volwassen huisgenoten. Is er sprake van overbelasting en dreigende uitval huisgenoten? Gebruikelijke zorg wil zeggen dat als de hulpvrager huisgenoten heeft die het huishoudelijk werk kunnen overnemen, zij verondersteld worden dit door een herverdeling van taken te doen, zodat er geen ruimte meer bestaat hulp bij het huishouden te indiceren. Werk en studie zijn in principe geen reden om van gebruikelijke zorg af te zien. De gebruikelijke zorg betreft alle huisgenoten boven de 18 jaar. Bij de combinatie overbelasting en gebruikelijke zorg is medische onderbouwing noodzakelijk. Als er sprake is van overbelasting kan huishoudelijke hulp worden geïndiceerd. Te allen tijde moet de persoon die overbelast is of wordt gesproken worden. Is er sprake van beschikbaarheid, bereidheid en vrijwilligheid van de mantelzorg buiten cliëntsysteem? Is er sprake van overbelasting en dreigende uitval mantelzorgers (buiten cliëntsysteem)? Indien aanwezig dan geen indicatie voor hulp bij huishouden. Veelal al besproken in Het Gesprek. Indien mantelzorgers (buiten cliëntsysteem) aangeven dat er sprake is van overbelasting kan er een indicatie worden afgegeven. Doel inzet van zorg. noodzaak aan training, instructie. noodzaak aan toezicht en/of sturing. noodzaak tot het overnemen v. taken. Aangeven in de indicatie wat het doel er is, dit is ook bepalend voor de duur van de zorg (training en instructie is tijdelijk). Dit ook duidelijk communiceren naar aanbieder. Onderscheid te verrichten activiteiten HH1 en HH2. Factoren die kunnen leiden tot inzet van HH2 situatie moet individueel bepaald worden Het organiseren van het huishouden en het aansturen van een thuiszorg medewerker valt, indien mogelijk, onder de gebruikelijke zorg. In dat geval kan HH1 ingezet worden. Afhankelijk van de te verrichten activiteiten. HH1: hulp bij huishoudelijke werkzaamheden zoals schoonmaken, licht en zwaar huishoudelijk werk, wasgoed, maaltijdbereiding, huishoudelijke spullen in orde houden en evt. incidenteel boodschappen doen. HH2 zoals hierboven beschreven en uitgebreid met verzorging van huisgenoten en dagelijkse organisatie van het huishouden. Ook het aanleren van huishoudelijke taken rekenen wij tot HH2. Indien dit geïndiceerd wordt, moe dit expliciet vermeld worden op de inkoopopdracht. Bij veelvuldig gebruik van dagopvang kan HH1 volstaan, mits beoordeeld wordt dat regietaken in het huishouden noodzakelijk zijn. Dan kan HH2 worden geïndiceerd. Maatwerk blijft van belang. cognitieve problemen; bijvoorbeeld dementie, ernstig vergeetachtig. Hierbij gaat het om mensen die mensen niet meer herkennen, vergeten welke dag het is, vergeten deuren en ramen dicht te doen, vergeten het gas uit te draaien en vergeten zichzelf en het huis te verzorgen (o.a. vervuilde kleding en woning). Over het algemeen zijn dit mensen die ook al ondersteuning krijgen bij bijvoorbeeld het doen van de administratie. Dus niet mensen die een agenda nodig hebben omdat ze af en toe een afspraak vergeten. ernstige visuele problemen; hierdoor niet kunnen zien wat er moet gebeuren en daardoor dit ook niet aan kunnen sturen. Dit zijn mensen die geen details meer kunnen zien en lezen of volledig blind zijn. Vaak zijn dit mensen die ondersteund worden vanuit een instituut voor blinden en slechtzienden als Bartimeús. Dus niet mensen met beginnende staar of die brildragend zijn omdat ze ver of bijziend zijn. gedragsproblemen; 5

6 hierdoor kan een specifieke aanpak nodig zijn om de veiligheid van de thuiszorgmedewerker te waarborgen. Dit zijn mensen die agressief kunnen reageren of mogelijk psychotische of angstig worden van bepaalde zaken. Ook kunnen dit bijvoorbeeld mensen met verslavingsproblematiek zijn die onvoorspelbaar kunnen reageren. Dus niet mensen die boos worden en het lastig vinden dat er een andere hulp komt. zorg voor kinderen; het aanleren van taken; het geven van instructie omdat iemand nooit geleerd heeft deze taken uit te voeren of nooit heeft gedaan. Hierbij is het wel van belang dat iemand leerbaar moet zijn ernstige psychosociale problematiek; situaties waarin door een combinatie van verschillende factoren (bv schulden, overlijden, verlies werk)bij iemand de structuur in zijn eigen leven en deelname aan het normale leven is verminderd. Dit zijn mensen die ondersteuning nodig hebben om weer structuur te krijgen en taken te overzien. Vaak zijn dit situaties waarin al ondersteuning aanwezig is van maatschappelijk werk of MEE. In deze situatie kan een doorverwijzing naar maatschappelijk werk of MEE nodig zijn voordat er een indicatie komt voor hulp bij het huishouden. Dus niet situaties waarin er sprake is van lichte problemen, enkelvoudige problemen zoals het beëindigen van een relatie of overlijden van een partner. Duur inzet zorg Bij situaties waarin geen wijzigingen zijn te verwachten kan de zorg onbeperkt worden ingezet. Dit ter beoordeling aan de consulent. Dit geldt alleen voor HH1. Doelgroepen waaraan gedacht kan worden zijn 80plussers, mensen met een verstandelijke beperking of mensen met chronische psychische problemen. Eea wordt verstrekt onder voorbehoud van wijzigingen in wet en regelgeving, komst van nieuwe voorliggende voorzieningen of wijzigingen in de eigen leefsituatie. Keuzemogelijkheid P.G.B. of Z.I.N. Bij ZIN, keuze zorgaanbieder PGB: ondersteuning mogelijk via SVB of Alfatrots. Kosten Alfatrots worden meegeteld met het te verantwoorden bedrag voor inkoop HH (professionele administratieve ondersteuning). SVB betaalt gemeente zelf, deze kosten kun je niet meetellen. Ook niet kosten voor inhuur buurman voor administratie. Overeenkomst laten overleggen. Verantwoording laten indienen, per kwartaal. Geldt voor iedereen. Tarieven PGB HH1, 16, PGB HH2, 18, Klanten die al HH1 via Wmo hebben gehad; bespreken of zij over willen stappen naar PGB of alfahulp Heeft de klant geen voorkeur dan kiezen voor de voordeligste aanbieder (komt bijlage van) HH2 Heeft klant al hulp van een aanbieder vanwege Arbozorg? Dan kiezen voor deze aanbieder. Heeft de klant geen voorkeur dan kiezen voor de voordeligste aanbieder, volgens deze volgorde: (komt bijlage van) Klant informeren over de eigen bijdrage en informatiefolders verstrekken. Schema urenbepaling Soort activiteit Eenpersoons huishouden Meerpersoons Huishouden Kinderen Factoren meer tijd Kleine woning Grote woning Kleine woning Grote woning Licht werk: Volledige overname 60 min 60 min 90 min 90 min <12 jr + 30 min per week Allergie / COPD / Armhandfuncties niet inzetbaar: + 30 min per week 6

7 Gedeeltelijke overname: Alleen hoog en laag werk (op werkniveau kan de cliënt dit nog zelf) 45 min 45 min 60 min 60 min <12 jr +20 min per week Allergie: +20 min per week Per kamer extra 15 minuten. Zwaar werk: Volledige overname 90 min huidig: HH alleenstaande eengezins woning 180 min 90 min 120 min nu altijd min < 6 jr + 30 min per week Allergie: +30 min per week Hoge vervuilingsgraad: +30 min p.w. (max. 6 wkn) Astma: +20 min per keer (max.7x. p.w.) Gedeeltelijke overname: Toilet, keuken, sanitair. 45 min 90 min 60 min 90 min < 6 jr +15 min per week Allergie: +20 min per week Hoge vervuilingsgraad: +20 min p.w. (max. 6 wkn) Astma: +20 min per keer (max.7x. p.w.) Extra werk t.b.v. extra kamer* + 15 min +15 min Max 1 x p.w. CIZprotocol wordt gehanteerd voor normtijden voor specifieke taken. Soort activiteit Eenpersoons huishouden Meerpersoons Huishouden (2 of meer pers.) Kinderen Factoren meer tijd Kleine woning Grote woning Kleine woning Grote woning Wasverzorging: Volledige overname 60 min 60 min 90 min 90 min < 12 jr 7

8 +30 min per week Incontinentie/ speekselverlies/ transpiratie: +30 min p.w. Gedeeltelijke overname: Ophangen, strijken en opruimen 45 min 45 min 60 min 60 min < 12 jr +20 min per week Incontinentie/ speekselverlies/ transpiratie: +20 min p.w. Alleen strijken 25 min 25 min 40 min 40 min < 12 jr +10 min per week Boodschappen **: Volledige overname 60 min 60 min 60 min 60 min > 4 kinderen, +30 min per week Gedeeltelijke overname: Opruimen na bezorging door boodschappenservice 15 min 15 min 15 min 15 min > 4 kinderen, +5 min per week Broodmaaltijden: Volledige overname*** 15 min per keer 15 min per keer 15 min per keer 15 min per keer <12 jr, +20 min per keer Gedeeltelijk overname (afwassen en opruimen): Dit is verwerkt in overige taken als lichte werkzaamheden. Soort activiteit Eenpersoons huishouden Meerpersoons Huishouden (2 of meer pers.) Kinderen Factoren meer tijd Kleine woning Grote woning Kleine woning Grote woning Warme maaltijden **: Volledige overname**** 30 min per keer 8

9 30 min per keer 30 min per keer 30 min per keer < 12 jr, +20 min per keer Opwarmen 10 min per keer 10 min per keer 10 min per keer 10 min per keer Gedeeltelijk overname (afwassen en opruimen): Dit is verwerkt in overige taken als lichte werkzaamheden. Organisatie: Ondersteuning 30 min 30 min 30 min 30 min <16 jaar +20 min per week Communicatieproblemen: +15 min per week Aanleren/instructie 30 min per keer 30 min per keer 30 min per keer 30 min per keer Maximaal 3 keer per week. Maximale duur 6 weken. Zorg voor kinderen: Crisissituaties Max. 40 uur Max. 40 uur Max. 40 uur Max. 40 uur Maximale duur is 8 weken. Losse zorgtaken: Baby verluieren 10 min per keer per kind Peuter/kleuter wassen en aankleden 30 min per keer per kind Kind uit bed halen/naar bed brengen 10 min per keer per kind Naar school/crèche brengen 9

10 15 min per keer per gezin *indien uit wordt gegaan van werkelijk gebruikte slaapkamers en hiermee een eengezinswoning als kleine woning wordt beoordeeld, kan er extra tijd toegekend worden als er een kamer is die wekelijks gebruikt wordt (vb. strijkkamer, hobbykamer) en die ook eens per week gestofzuigd moet worden. Voor alleen het schoonhouden van deze ruimte wordt de extra tijd toegekend. Het betreft de situatie dat een grote woning, bewoond door echtpaar/alleenstaande wordt gezien als een kleine woning. In dat geval kan dus 15 minuten extra worden gerekend. Indien een echtpaar/alleenstaande in een seniorenwoning/appartement woont: dan is het per definitie een kleine woning, maar dan wordt geen extra tijd voor een kamer geïndiceerd. Tekst moet dus wel gedeeltelijk worden aangepast. De tekst achter het sterretje geldt dus alleen voor de eerste situatie (en dat staat er dus ook). **voor boodschappen en het bereiden van de warme maaltijden zijn voorliggende voorzieningen aanwezig, te weten een boodschappenservice en een maaltijdservice. Maaltijdservices kunnen met de meest voorkomende dieeteisen (glutenvrij, zoutarm, diabetes etc.) rekening houden. Alleen in gemotiveerde situaties (bijvoorbeeld in aanwezig van jonge kinderen) kan hiervoor tijd toegekend worden. ***voor het bereiden van de broodmaaltijden geldt een maximum van 7 keer per week. Er kan s morgens brood voor tussen de middag klaargezet worden in een trommeltje of in de koelkast. ****voor het bereiden van de warme maaltijden geldt een maximum van 3 keer per week. Er kan voor 2 dagen gekookt worden of tussendoor gebruik gemaakt worden Hoofdstuk 1 Mentale functies. Algemene mentale functies. Bewustzijn Oriëntatie Intellectuele functies Globale psychosociale functies Temperament en persoonlijkheid Energie en driften Slaap Algemene mentale functies, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Specifieke mentale functies. Aandacht Geheugen Psychomotorische functies Stemming Perceptie Denken Hogere cognitieve functies Mentale functies gerelateerd aan taal Mentale functies gerelateerd aan rekenen Bepalen sequentie bij complexe bewegingen Ervaren van zelf en tijd Specifieke mentale functies, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Mentale functies, anders gespecificeerd Mentale functies, niet gespecificeerd Hoofdstuk 2 Sensorische functies en pijn Visuele en verwante functies. Visuele functies Functies van aan oog verwante structuren Gewaarwordingen van oog en verwante structuren Visuele en verwante functies, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Hoorfuncties en vestibulaire functies Hoorfuncties Vestibulaire functies Gewaarwordingen gepaard gaande met hoorfuncties en vestibulaire functies Hoorfuncties vestibulaire functies, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Andere sensorische functies Smaak Reuk Propriocepsis Tast Sensorische functies verwant aan temperatuur en andere stimuli Andere sensorische functies, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Pijn Pijngewaarwording 10

11 Pijngewaarwording, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Sensorische functies en pijn, anders gespecificeerd Sensorische functies en pijn, niet gespecificeerd. Hoofdstuk 3 Stem en spraak Stem Articulatie Vloeiendheid en ritme van spreken Alternatieve vormen van stemgebruik Stem en spraak, anders gespecificeerd Stem en spraak, niet gespecificeerd Hoofdstuk 4 Functies van hart en bloedvatenstelsel. Hematologisch systeem, afweersysteem en ademhalingsstelsel Functies van hart en bloedvatenstelsel Hartfuncties Functies van bloedvaten Bloeddruk Functies van hart en bloedvatenstelsel, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Functies van hematologisch systeem en afweersysteem Functies van hematologisch systeem Functies van afweersysteem Functies van hematologisch systeem en afweersysteem, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Functies van ademhalingsstelsel Ademhaling Functies van ademhalingsspieren Functies van ademhalingsstelsel, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Andere functies en gewaarwordingen van hart en bloedvatenstelsel en ademhalingsstelsel Andere ademhalingsfuncties Inspanningstolerantie Gewaarwordingen gepaard gaande met cardiovasculaire en respiratoire functies Andere functies en gewaarwordingen van hart en bloedvatenstelsel en ademhalingsstelsel, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Functies van hart en bloedvatenstelsel, hematologisch systeem, afweersysteem en ademhalingsstelsel, anders gespecificeerd Functies van hart en bloedvatenstelsel, hematologisch systeem, afweersysteem en ademhalingsstelsel, niet gespecificeerd Hoofdstuk 5 Functies van spijsverteringsstelsel, metabool stelsel en hormoonstelsel Opname van voedsel Vertering Assimilatie Defecatie Handhaving lichaamsgewicht Gewaarwordingen verband houdend met spijsverteringsstelsel Functies van spijsverteringsstelsel, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Hoofdstuk 6 Functies van urogenitaal stelsel en reproductieve functies Functies gerelateerd aan urine Productie en opslag van urine Functies gerelateerd aan urinelozing Gewaarwordingen gepaard gaande met urinelozing Functies gerelateerd aan urine, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Genitale en reproductieve functies Seksuele functies Functies gerelateerd aan menstruatie Functies gerelateerd aan voortplanting Gewaarwordingen gepaard gaande met genitale en reproductieve functies Genitale en reproductieve functies, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Functies van urogenitaal stelsel en reproductieve functies, anders gespecificeerd Functies van urogenitaal stelsel en reproductieve functies, niet gespecificeerd Hoofdstuk 7 Functies van bewegingssysteem en aan beweging verwante functies Functies van gewrichten en botten Mobiliteit van gewrichten Stabiliteit van gewrichten Mobiliteit van botten Functies van gewrichten en botten, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Spierfuncties Spiersterkte 11

12 Spiertonus Spieruithoudingsvermogen Spierfuncties, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Bewegingsfuncties Motorische reflexfuncties Onwillekeurige bewegingsreacties Controle van willekeurige bewegingen Onwillekeurige bewegingen Gangpatroon Gewaarwordingen verband houdend met spieren en bewegingsfuncties Bewegingsfuncties, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Functies van bewegingssysteem en aan beweging verwante functies, anders gespecificeerd Functies van bewegingssysteem en aan beweging verwante functies, niet gespecificeerd Hoofdstuk 8 Functies van huid en verwante structuren Functies van de huid Beschermende functies van huid Herstelfuncties van huid Andere functies van huid Gewaarwording verband houdend met huid Functies van huid, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Functies van haren en nagels Functies van haar Functies van nagels Functies van haren en nagels, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Functies van huid en verwante structuren, anders gespecificeerd Functies van huid en verwante structuren, niet gespecificeerd ICF: activiteiten en participatie Hoofdstuk 1 Leren en toepassen van kennis Doelbewust gebruiken van zintuigen Gadeslaan Luisteren Doelbewust gebruiken van andere zintuigen Doelbewust gebruiken van zintuigen, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Basaal leren Nadoen Herhalen Leren lezen Leren schrijven Leren rekenen Ontwikkelen van vaardigheden Basaal leren, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Toepassen van kennis Richten van aandacht Denken Lezen Schrijven Rekenen Oplossen van problemen Besluiten nemen Toepassen van kennis, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Leren en toepassen van kennis, anders gespecificeerd Leren en toepassen van kennis, niet gespecificeerd Hoofdstuk 2 Algemene taken en eisen Ondernemen van enkelvoudige taak Ondernemen van meervoudige taken Uitvoeren van dagelijkse routinehandelingen Omgaan met stress en andere mentale eisen Algemene taken en eisen, anders gespecificeerd Algemene taken en eisen, niet gespecificeerd Hoofdstuk 3 Communicatie Communiceren begrijpen Begrijpen van gesproken boodschappen Begrijpen van nonverbale boodschappen Begrijpen van formele gebarentaal Begrijpen van geschreven boodschappen 12

13 Communiceren begrijpen, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Communiceren zich uiten Spreken Zich nonverbaal uiten Zich uiten via formele gebarentaal Schrijven van boodschappen Communiceren zich uiten, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Conversatie en gebruik van communicatieapparatuur en technieken Converseren Bespreken Gebruiken van communicatieapparatuur en technieken Communicatie, anders gespecificeerd Communicatie, niet gespecificeerd Huishoudelijke taken Bereiden van maaltijden Huishoudelijke taken, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Huishouden doen Verzorgen van wat bij huishouden behoort en assisteren van andere personen Verzorgen van wat bij huishouden behoort Assisteren van andere personen Verzorgen van wat bij huishouden behoort en assisteren van andere personen, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Huishouden, anders gespecificeerd Huishouden, niet gespecificeerd Hoofdstuk 4 Mobiliteit Veranderen en handhaven van lichaamshouding Veranderen van basale lichaamshouding Handhaven van lichaamshouding Uitvoeren van transfers Veranderen en handhaven van lichaamshouding, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Dragen, verplaatsen en manipuleren van iets of iemand Optillen en meenemen Verplaatsen van iets of iemand met onderste extremiteiten Nauwkeurig gebruiken van hand Gebruiken van hand en arm Dragen, verplaatsen en manipuleren van iets of iemand, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Lopen en zich verplaatsen Lopen Zich verplaatsen Zich verplaatsen tussen verschillende locaties Zich verplaatsen met speciale middelen Lopen en zich verplaatsen, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Zich verplaatsen per vervoermiddel Gebruiken van vervoermiddel Besturen Rijden op dieren als vervoermiddel Zich verplaatsen per vervoermiddel, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Mobiliteit, anders gespecificeerd Mobiliteit, niet gespecificeerd Hoofdstuk 5 Zelfverzorging Zich wassen Verzorgen van lichaamsdelen Zorgdragen voor toiletgang Zich kleden Eten Drinken Zorgdragen voor eigen gezondheid Zelfverzorging, anders gespecificeerd Zelfverzorging, niet gespecificeerd Hoofdstuk 6 Huishouden Verwervenvan benodigdhedenverwerven van woonruimte Verwerven van goederen en diensten Verwerven van benodigdheden, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Hoofdstuk 7 Tussenmenselijke interacties en relaties Algemene tussenmenselijke interacties Basale tussenmenselijke interacties 13

14 Complexe tussenmenselijke interacties Omgaan met onbekenden Formele relaties Informele sociale relaties Familierelaties Intieme relaties Bijzondere tussenmenselijke relaties, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Tussenmenselijke interacties en relaties, anders gespecificeerd Tussenmenselijke interacties en relaties, niet gespecificeerd Hoofdstuk 8 Belangrijke levensgebieden Informele opleiding Voorschoolse opleiding Schoolse opleiding Beroepsopleiding Hogere opleiding Opleiding, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Beroep en werk Werkend leren Verwerven, behouden en beëindigen van werk Betaald werk Onbetaald werk Beroep en werk, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Economisch leven Basale financiële transacties Complexe financiële transacties Economische zelfstandigheid Economische leven, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Belangrijke levensgebieden, anders gespecificeerd Belangrijke levensgebieden, niet gespecificeerd Hoofdstuk 9 Maatschappelijk, sociaal en burgerlijk leven Maatschappelijk leven Recreatie en vrije tijd Religie en spiritualiteit Mensenrechten Politiek en burgerschap Maatschappelijk, sociaal en burgerlijk leven, anders gespecificeerd Maatschappelijk, sociaal en burgerlijk leven, niet gespecificeerd. Algemeen gebruikelijke voorzieningen Deze zijn normaal in winkels te koop en kunnen door de gemiddelde Nederlander aangeschaft worden. Kijk daarbij naar verkrijgbaarheid speciaal bestemd voor mensen met een beperking zijn duurder dan vergelijkbare producten (vb 3wielfiets versus 2wielfiets) Zijn er financiële problemen om algemeen gebruikelijke voorziening aan te schaffen, dan kan gebruik worden gemaakt van Bijzondere Bijstand. Twee situaties uitzondering op algemeen gebruikelijk: vervanging van een zaak die nog niet is afgeschreven iemand met een inkomen die door kosten voortvloeien uit de handicap en niet elders worden vergoed onder de bijstandsnorm komt In de jurisprudentie worden de volgende voorzieningen als algemeen gebruikelijk gezien: (mobiele) telefoon Centrale verwarming Wasdroger Keramische kookplaat en inductie kookplaat Automatisch transmissie in een auto Thermostatische mengkraan Eenhendelkraan Douchekop op glijstang Een auto bij een inkomen hoger dan 1,5 keer het norminkomen Bromfies/ fiets met hulpmotor (Spartamet) Verhoogd toilet / toiletbril Hier voeren we aan toe: douchebeugel toiletbeugel BIJLAGE 3 WOONVOORZIENINGEN EN WONINGAANPASSINGEN 14

15 Primaat verhuizing In het Wmobeleid geldt het algemene uitgangspunt van het primaat van verhuizen. Indien de aanpassingskosten naar verwachting tweemaal het bedrag van een verhuiskostenvergoeding (exclusief voorzieningen in bruikleen) overschrijden, dan dient bekeken te worden of er voor betrokkene(n) een geschikte, reeds aangepaste woning beschikbaar is of komt. Verhuizen naar een geschikte woning die beschikbaar is, of binnen de gestelde termijnen beschikbaar komt, gaat voor. De aangevraagde woningaanpassing wordt dan afgewezen. Hier wordt controle op uitgevoerd door de Wmoconsulent: is voldoende gekeken naar het huidige beschikbare lokale aanbod? Wat zijn redenen dat het aanbod niet aansluit bij de vraag? Probleem kan zijn dat vaak niet (binnen een redelijke tijd) een geschikte woning kan worden gevonden. Onder een redelijke termijn verstaan we in dit geval een half jaar, mogelijk te verlengen met nog een half jaar. Bij de uiteindelijke keuze om een woningaanpassing eventueel wel of niet uit te voeren dient daarom een afweging te worden gemaakt tussen de kosten van het aanpassen van de huidige woning en de kosten van het verhuizen. Ook hier geldt namelijk het algemeen uitgangspunt van het principe van de goedkoopst adequate oplossing. Er zijn echter wel grenzen aan het hanteren van het primaat van de verhuizing, met name op het gebied van de woonlasten, het tijdsbestek waarbinnen een oplossing kan/moet worden gevonden en de verhouding tussen de besparing van de gemeente bij toepassing van het primaat en de negatieve gevolgen voor de aanvrager. In alle gevallen zal een goed gemotiveerd besluit moeten worden genomen, waarin alle relevante factoren, in onderling verband, worden afgewogen. Daarbij gaat het dus om factoren die spelen aan de kant van de gemeente en aan de kant van de belanghebbende. Als op verantwoorde wijze inhoud gegeven is aan toepassing van het primaat van de verhuizing, moet het ook zo zijn dat het resultaat van de verhuizing is dat betrokkene op een normale manier kan wonen. Als daarvan sprake is heeft de gemeente aan haar compensatieverplichting voldaan. Het is niet mogelijk een uitputtend overzicht te geven van alle mogelijke afwegingsfactoren die een rol kunnen spelen, omdat elke situatie weer anders is. Gedacht moet worden aan de snelheid waarmee het probleem kan worden gecompenseerd, rekening houden met sociale factoren, rekening houden met woonlasten en financiële draagkracht, vergelijk aanpassingskosten huidige woonruimte versus nieuwe woonruimte weigeren van woning (weging van argumenten) Uitbreiding van ruimten Als het gaat om aanbouw van geheel nieuwe ruimten of om uitbreiding van bestaande ruimten worden de volgende maxima aangehouden, tenzij medische noodzaak een ander maximum vergt. Soort vertrek Aanbouw in m2 Uitbreiding in m2 woonkamer 30 6 keuken persoonsslaapkamer persoonsslaapkamer 18 4 toiletruimte 2 1 badkamer wastafelruimte 2 1 doucheruimte 3 2 entree/hal/gang 5 2 berging 6 15

16 4 Trottoiraanpassing Het aanbrengen van een oprit in de stoeprand van het trottoir is alleen een verstrekking in het kader van de Wmo als: het een rolstoel of scootmobielgebruiker betreft; een rolstoeloprit in de stoep in de nabije omgeving van de woning ontbreekt; het niet mogelijk is een bepaalde afstand tot een bestaande oprit te overbruggen Stalling voor noodzakelijke vervoermiddelen Voor sommige vervoermiddelen, met name de scootmobiel, is het noodzakelijk dat deze droog en afgesloten gestald kunnen worden. Indien zo n stalling niet aanwezig, niet bereikbaar of niet toegankelijk (te maken) is, wordt in het kader van de Wmo in een stallingmogelijkheid voorzien. In sommige gevallen dient een bestaande stalling te worden aangepast. Bij het creëren van een stallingruimte dient een aantal uitgangspunten te worden gehanteerd. Zo moet er in de stallingsruimte ook ruimte zijn voor (eventuele) transfers en om het voertuig in en uit de stalling te kunnen rijden. Verder moet de stalling gemakkelijk toegankelijk zijn en moet deze bescherming bieden tegen regen, vorst en diefstal. Keukenaanpassing De volgende drie keukenaanpassingen zijn mogelijk: onderrijdbaar maken van het aanrecht; het hoog/laag verstelbaar maken van de keuken; verlaging/verhoging van het aanrechtblad De kosten van deze drie aanpassingen in de huidige keuken worden altijd vergoed indien noodzakelijk. Echter alleen dat gedeelte dat past binnen de sobere basiskeuken (zie verderop in deze paragraaf). Een grote, luxe, in een hoek opgestelde keuken zal bijvoorbeeld niet in zijn geheel hoog/laag gemaakt worden. Extra voorwaarde voor een hoog/laag keuken is dat de aanvrager geen gebruik kan maken van een in hoogte verstelbare (rol)stoel, of dat deze voorziening niet adequaat is. Als de bestaande keuken niet (adequaat) aangepast kan worden en het primaat van verhuizen niet van toepassing is kan een nieuwe keuken voor vergoeding in aanmerking komen. Voor een keuken geldt een afschrijvingstermijn van 18 jaar. Na 18 jaar zijn de meeste keukens aan vervanging toe en is het vervangen van de keuken een stukje aanpassing aan de eisen van de tijd en levert het een stuk meerwaarde van de woning op. Is de huidige keuken ouder dan 18 jaar, dan vergoedt de gemeente de nieuwe keuken niet, alleen de meerkosten die als het gevolg van lichamelijke beperkingen noodzakelijk zijn. Bij een nieuwbouwwoning vergoedt de Wmo alleen de meerkosten voor het aanpasbaar maken van de keuken. De kosten voor een standaard keuken worden afgetrokken van de tegemoetkoming. De gemeente gaat weer uit van een sobere basiskeuken. Ook hier gaat het alleen om de meerkosten van het hoog/laag systeem en het afwerken van de vloer en achterwand doordat geen onderkasten geplaatst worden. De gemeente gaat uit van een sobere basiskeuken. De keuken moet gelegenheid bieden aan een keukenblok met kookgelegenheid en een koelkast. Het keukenblok bestaat uit een aanrechtblad, een kookbron, 3 onderkasten en een totale breedte van 1.80 meter (3 kasten van 0.60 m.) en 3 bovenkasten met dezelfde breedte als de onderkasten. Algemeen gebruikelijke keukenuitrusting en elektrische apparatuur, zoals koelkast, kookunit, afzuiging, vaatwasser, magnetron e.d. komen niet voor vergoeding in aanmerking. Extra's (die niet nodig zijn volgens het Programma van Eisen) komen voor rekening van de aanvrager. Bijvoorbeeld: Iemand heeft 5 onderkasten en door het onderrijdbaar maken van het aanrecht gaan twee kasten verloren, dan komt alleen het verwijderen van de kasten en eventueel de afwerking voor vergoeding in aanmerking. De gemeente compenseert de verloren kastruimte niet, er blijft immers basis voldoende kastruimte over. Nieuwbouw Het is mogelijk dat bij het bouwen van een woning rekening wordt gehouden met noodzakelijke aanpassingen (bijv. een slaapkamer op de begane grond). Soms kost het aangepast bouwen meer dan het bouwen van een "reguliere" woning. Deze meerkosten kunnen eventueel door de Wmo bekostigd worden. Voorwaarden: Het moet daadwerkelijk om meerkosten gaan. Een werkkamer in de originele bouwplannen kan bijvoorbeeld ook als slaapkamer ingericht worden. In zo'n geval is geen vergoeding mogelijk. Het moet om aanpassingen gaan die nu of in de nabije toekomst noodzakelijk zijn. Er wordt geen Wmovergoeding gegeven als iemand puur op de verre toekomst gericht zijn huis alvast aanpasbaar bouwt. Indien de aanpassingen ook zonder meerkosten aangebracht kunnen worden, wordt er geen tegemoetkoming gegeven. Door bijvoorbeeld het plaatsen van een recht trap en voldoende transferruimte boven en beneden kan bij rolstoelgebondenheid vaak volstaan worden met een plateaulift. Met het plaatsen van een rechte trap kan in de bouw rekening gehouden worden. De kosten voor de plateaulift zouden in het kader van de Wmo vergoed kunnen worden. 16

17 de nieuwe woning moet voldoen aan de eisen van Woonkeur. Een WoonKeurwoning voldoet aan alle veiligheidseisen en is eenvoudig aanpasbaar te maken aan de wensen van de bewoner. Creëren van een douchegelegenheid De persoon met beperkingen is niet meer in staat gebruik te maken van een bad en de natte cel beschikt niet over een douche. Indien goedkopere voorzieningen zoals beugels en/of badplank en/of een badlift geen adequate oplossing bieden, bestaat er vanuit de Wmo de mogelijkheid een doucheruimte te creëren. Hierbij dient uitgegaan te worden van het minimaal noodzakelijke. Zo kan geen rekening gehouden worden met esthetische of wenselijke veranderingen. De ontstane leemte door het uitbreken van het bad kan herbetegeld worden. Dit is maximaal 2 m 2 vloertegels en 3 m 2 wandtegels. Het herbetegelen van de gehele doucheruimte of wand valt onder renovatie en is daarom niet subsidiabel. Zo zijn ook de meerkosten voor het wegwerken of infrezen van leidingen niet subsidiabel. Slechts eenvoudige (goedkoopst adequate) tegels komen voor een vergoeding in aanmerking. Indien de cliënt luxe tegels wenst zijn de meerkosten voor rekening van de cliënt of woningeigenaar (eigen aandeel). De in de douche te plaatsen eenhendelmengkraan, douchekop en doucheglijstang of opsteekpunt zijn geen voorzieningen die vanuit de Wmo vergoed kunnen worden aangezien deze als algemeen gebruikelijk aangemerkt worden. Aanpassingen van woonwagens, woonschepen en binnenschepen Voor het aanpassen van een woonwagen of een woonschip is ook een bijdrage mogelijk. De bijdrage is inclusief eventuele aanpassingen aan de stand of ligplaats van woonwagen of woonschip. Hierbij is vereist dat: de technische levensduur van de woonwagen nog minimaal 5 jaar is; de standplaats niet binnen vijf jaar voor opheffing in aanmerking komt; de woonwagen ten tijde van de indiening van de aanvraag voor een woonvoorziening bij de gemeente op een erkende standplaats stond; de hoofdbewoner van de woonwagen in het bezit is van een bewoningsvergunning als bedoeld in de Woonwagenwet. Een financiële tegemoetkoming in de aanpassingskosten van een woonschip kan alleen worden verstrekt indien de technische levensduur van het woonschip nog minimaal vijf jaar is en het woonschip nog minimaal vijf jaar op de ligplaats mag blijven liggen. Een financiële tegemoetkoming in de aanpassingskosten van een binnenschip wordt verder slechts verleend indien de aanpassing betrekking heeft op het voor de schipper, de bemanning en hun gezinsleden bestemde woongedeelte van het schip. Is sprake van hulp bij het huishouden, dan is het gestelde onder artikel van dit verstrekkingenboek van toepassing. Kosten van woningaanpassingen De volgende kosten in het kader van een woningaanpassing kunnen in aanmerking worden genomen bij de vaststelling van het persoonsgebonden budget of de financiële tegemoetkoming: de aanneemsom (incl. de loon en materiaalkosten) voor het treffen van de voorziening; de risicoverrekening van loon en materiaalkosten, met inachtneming van het bepaalde in de Risicoregeling woning en utiliteitsbouw 1991; het architectenhonorarium tot ten hoogste 10% van de aanneemsom met dien verstande dat dit niet hoger is dan het maximale honorarium als bepaald in SR 1988 van de BNA. Alleen in die gevallen dat het noodzakelijk is dat een architect voor de woningaanpassing moet worden ingeschakeld worden deze kosten subsidiabel geacht. Het betreft dan veelal de ingrijpender woningaanpassingen; de kosten voor het toezicht op de uitvoering, indien dit noodzakelijk is, tot een maximum van 2% van de aanneemsom; de leges voorzover deze betrekking hebben op het treffen van de voorziening; de verschuldigde en niet verrekenbare of terugvorderbare omzetbelasting; renteverlies, in verband met het verrichten van noodzakelijke betaling aan derden voordat de bijdrage is uitbetaald, voor zover deze verband houdt met de bouw dan wel het treffen van voorzieningen; de prijs van bouwrijpe grond, indien noodzakelijk als niet binnen het oorspronkelijke kavel gebouwd kan worden, volgens bijgaande tabel; de door burgemeester en wethouders (schriftelijk) goedgekeurde kostenverhogingen, die ten tijde van de raming van de kosten redelijkerwijs niet voorzien hadden kunnen zijn; de kosten in verband met noodzakelijk technisch onderzoek en adviezen met betrekking tot het verrichten van de aanpassing; de kosten van aansluiting op een openbare nutsvoorziening; de administratiekosten die verhuurder maakt ten behoeve van het treffen van een voorziening voor de persoon met beperkingen, voor zover de kosten onder 1 tot en met 11 meer dan 1.000,00 bedragen, en wel 10% van die kosten, met een maximum van 350,00. Diegene aan wie het persoonsgebonden budget of de financiële tegemoetkoming wordt uitbetaald, dient gedurende een periode van 5 jaar alle rekeningen en betalingsbewijzen met betrekking tot de werkzaamheden ter controle beschikbaar te houden. Woningsanering in verband met CARA 17