Pimpelmees. foto: Yves Adams / Vilda

Transcriptie

1 Pimpelmees foto: Yves Adams / Vilda

2 foto: Hugo Willocx Koolmees Leer de vogels in je tuin herkennen met behulp van de determinatiefiche in deze folder! Vogelbescherming Vlaanderen vzw en Vadigran NV ontwikkelden speciaal voor tuinvogels een gamma aanvullend vogelvoer, waaronder verschillende zaadmengelingen en voederbollen. Dit vogelvoer is samengesteld uit ingrediënten van hoge kwaliteit, waardoor het waardevolle voedingsstoffen bevat die in barre tijden levensnoodzakelijk zijn voor vogels. Het zoeken naar voedsel is veruit de belangrijkste bezigheid van een vogel om te overleven. Met een lichaamstemperatuur van meer dan 40 C hebben ze zeer veel calorieën nodig, vooral de kleinere vogelsoorten. In dit geval bijvoorbeeld verorbert een Koolmees elke dag ongeveer haar eigen lichaamsgewicht aan voedsel. De menselijke tussenkomst via een goed uitgebalanceerde en gevarieerde voedering is essentieel voor de vogel, zowel voor het individu als voor de soort en zowel voor de stand- als voor de trekvogels. Naast het genoegen om een in moeilijkheden verkerende vogel bv. als gevolg van langdurige vorst of sneeuwval te kunnen helpen, ervaren we ook het plezier om diverse vogelsoorten te observeren en te herkennen wanneer ze de voedertafel bezoeken of allerlei capriolen uithalen om her en der een zaadje mee te pikken. Grote Bonte Specht foto: Rollin Verlinde / Vilda Wanneer voeren Normaal gezien sterft een vogel in onze streken niet rechtstreeks van de koude, maar een langdurige voedselschaarste doet hen verzwakken en verstoort hun stofwisseling waardoor ze meer kans lopen om ziek te worden.tijdens de winter is er sowieso minder voedsel voorhanden, insecten verschuilen zich tussen schors of onder bladeren, terwijl bessen en andere vruchten schaarser worden. Daarnaast is de tijd die vogels hebben om voedsel te zoeken beperkt aangezien de dagen zeer kort zijn. Bovendien hebben vogels door de koude een hoger calorieverbruik, zodat hun vetreserves sneller uitgeput geraken. Vogels moeten genoeg energiereserves hebben om gedurende lange en koude nachten hun temperatuur op peil te houden. Ze hebben er dus alle belang bij te worden bijgevoederd tijdens de winter.

3 foto: Yves Adams / Vilda... en wanneer zeker niet! Er bestaat heel wat onenigheid over het nut van het voeren van vogels buiten de winterperiode. Vroeger hield iedereen zich mooi aan de regel om vroeg in de herfst te beginnen met voeren en vlak voor de lente te stoppen. Niemand die eraan dacht om de vogels granen, zaden of vet voor te schotelen wanneer rupsen zich te goed doen aan hun waardplanten, insecten in groten getale rondgonzen en bomen en struiken pronken met vruchten of bessen. De laatste jaren is het voeren van vogels in populariteit toegenomen. Enerzijds dankzij de inspanningen van vele natuurverenigingen die het nut van het bijvoeren van vogels in de winter onderstrepen, maar ook door verschillende internationale bedrijven die een gat in de markt zagen en deze activiteit commercialiseerden. Heel wat van deze bedrijven startten een onderzoek met de bedoeling wetenschappelijk aan te tonen dat vogels geen negatieve gevolgen ondervinden wanneer er in de lente- en zomermaanden gevoerd wordt. Vele onderzoeken en rapporten later, zijn vogelkenners het nog steeds niet eens Vogelbescherming Vlaanderen vzw heeft een standpunt ingenomen dat enkel rekening houdt met het belang van de vogels. Zij is van mening dat het voeren van vogels in de maanden maart, april, mei en juni vermeden moet worden. Deze visie berust op volgende zaken: De meeste van onze tuinvogels zijn territoriale zangvogels die in de maanden maart, april, mei agressief hun territorium verdedigen. Bijvoeren tijdens deze maanden kan territoriumeigenaars onder grote druk zetten, omdat meer soortgenoten door de aanwezigheid van de gemakkelijke voedselbron het gebied zullen binnendringen. Hierdoor zal de eigenaar van het territorium meer energie moeten stoppen in het verdedigen ervan dan in het bevoorraden van zijn broedende partner. Mei en juni zijn de maanden waarin de meeste zangvogels in onze tuinen jongen grootbrengen. Deze jongen (ook de jongen van zaadeters) worden bijna uitsluitend grootgebracht met insecten, spinnen en rupsen. Hun maag is niet ingesteld op het verteren van nootjes en zaden. Bijvoederen tijdens deze maanden kan nefaste gevolgen hebben. Naarmate de jongen groter worden, krijgen ze gevarieerder voedsel aangeboden. Zo zullen zaadeters geleidelijk aan ook zaden aan hun jongen voeren. Het territoriaal gedrag zwakt geleidelijk af en het bijvoederen kan dan in barre weersomstandigheden de overleving van de jongen positief beïnvloeden. Vanaf juli kan bijvoederen geen nadelige effecten meer hebben, maar eerder de overleving positief beïnvloeden. De meeste zangvogelsoorten beginnen in die periode ook aan de rui en kunnen dan extra proteïnen gebruiken om nieuwe veren aan te maken. Meer info over het voeren van vogels vind je op

4 Determinatiefiche Merel: 25 cm. - Broedt in bossen, tuinen en parken. In Vlaanderen vooral standvogel. - Voedt zich met insecten en hun larven, regenwormen, vruchten en allerlei zaden. - Bouwt een mooi afgewerkt nest van gras, dorre bladeren en modder in heg, struik of gebouw. Zanglijster: 23 cm. - Broedt in bossen, tuinen en parken. Vlaamse populatie overwintert in Engeland en Frankrijk. - Voedt zich met slakken, regenwormen, insecten en hun larven, bessen en zaden. - Bouwt een komvormig nest van droog gras, twijgjes en bladeren, bepleisterd met aarde, in struik of heg, laag in een boom of op richel. Grote Lijster: 27 cm. - Broedt in cultuurlandschappen met hoge bomen en bosjes. Groot deel van de populatie trekt weg. - Voedt zich met bessen en andere vruchten, insecten en hun larven, regenwormen en slakken. - Bouwt groot komvormig nest van gras, twijgen, aarde en mos, meestal hoog in een (naald)boom. Koolmees: 14 cm. - Broedt in bossen, parken boomgaarden en tuinen. Onze Koolmezen zijn gedeeltelijk standvogel. - Voedt zich met insecten zoals rupsen, bladluizen, schildluizen en s winters zaden. - Nestelt in boomholte of in een muur, maar gebruikt ook graag een nestkast of ongebruikte afvoerpijp. Pimpelmees: 11,5 cm. - Broedt in parken, boomgaarden, tuinen en houtkanten. Onze Pimpelmezen zijn in het algemeen standvogel. - Voedt zich met bladluizen, rupsen en andere insecten, weinig vruchten, graan of zaadjes. - Nestelt in een boomholte, een nestkastje of een spleet in een muur. Zwarte Mees: 11,5 cm. - Broedt in gemengde bossen en loofbossen en kleine naaldhoutaanplantingen. Hoofdzakelijk standvogel, maar trekt ook soms rond. - Voedt zich met insecten, zoals kevers, muggen en hun larven, rupsen, spinnen, (on)kruidzaden, distels. - Nestelt in een boomholte of in een muur, maar ook in een nestkastje. Staartmees: cm. - Broedt in allerlei bostypes, parken en tuinen. Het is een standvogel die in de winter familiegroepen vormen van maximaal enkele tientallen individuen. - Voedt zich voornamelijk met insecten en spinnen, soms ook zaden en knoppen. - Bouwt een kunstig koepelvormig nest, bedekt met stukjes korstmos en spinrag, in struik of boom. Grote Bonte Specht: cm. - Broedt zowel in naaldbos als in loofbos. Het is een standvogel. - Voedt zich voornamelijk met larven van in hout en onder boomschors levende insecten, ook andere insecten, eieren en nestjongen van vogels, dennenzaden. - Hakt een broedholte uit in een boom, soms ook in een nestkast. Boomklever: 14 cm. - Broedt vooral in oude loofbossen of parken met eik of beuk. Het is een echte standvogel. - Voedt zich met hazelnoten, beukennoten, eikels, maar ook met kevers, oorwormen en rupsen. - Nestelt in holten in bomen, waarvan de opening op maat wordt gemaakt met behulp van modder. Huismus: 15 cm. - Broedt in de nabijheid van menselijke bebouwing. Het is een echte standvogel. - Voedt zich met graan en (on)kruidzaden, insecten en hun larven, broodkruimels en afval in dorpen en steden. - Bouwt een nest van gras, mos, plantenwortels en bastvezels, gevoerd met fijner materiaal in muurspleten en onder dakpannen. Ringmus: 14 cm. - Broedt in kleinschalige cultuurlandschappen en vrij open parkgebieden. Vlaamse broedvogels overwinteren in de buurt van de broedplaatsen. - Voedt zich voornamelijk met (on)kruidzaden, aan de jongen worden insecten zoals rupsen gevoerd. - Nestelt graag in holten van oude fruitbomen, maar ook in nestkasten. tekeningen: François Desbordes

5 Heggenmus: 14,5 cm. - Broedt in alle gebieden met struikgewas en kreupelhout, liefst in gemengde bossen. Is standvogel, deels trekvogel. - Voedt zich met insecten en hun larven, s winters vooral met zaadjes. - Bouwt een omvangrijke nestkom van dunnen twijgjes, plantenstengels, mos en gras, bekleed met wol en haar, laag in een struik. Sijs: 12 cm. - Broedt in een omgeving rijk aan naaldhout en in zuivere sparrenbossen. In Vlaanderen erg schaarse broedvogel, vooral wintergast. - Voedt zich voornamelijk met boom- en (on)kruidzaden, in het broedseizoen insecten. - Bouwt een compact, goed afgewerkt nest hoog in een naaldboom. Groenling: 15 cm. - Broedt in landelijk, open gebied waar nieuwbouwwijken met verspreide coniferen en hoge bomen staan. Is standvogel die bij streng winterweer rondzwerft. - Voedt zich vrijwel uitsluitend met zaden, vruchten en bessen. - Bouwt een slordig, komvormig nest van gras, mos en plantenwortels in een struik, boom of heg. Vink: 15,5 cm. - Broedt in zowat alle boomrijke gebieden, maar ook in tuinen. Is deels standvogel. - Voedt zich met boom- en (on)kruidzaden, de jongen krijgen vooral insecten. - Bouwt een goed afgewerkt, komvormig nest van mos en korstmos, bekleed met wol, haar of veren, in een heg, struik of boom. Putter: 14 cm. - Broedt vooral in laaggelegen, gecultiveerde gebieden zoals boomgaarden, groene dorpen en steden en extensieve landbouwgebieden. Onze broedvogels trekken niet verder dan Frankrijk en Spanje. - Voedt zich met zaden van distels, paardenbloemen en knoopkruid, berken- en elzenzaden. - Bouwt een keurig nest van gras, mos en plantenwortels in een sterk vertakte boom. Roodborst: 14 cm. - Broedt in bossen, parken en tuinen. Trekgedrag verschilt naargelang het biotoop: in parkachtige gebieden vooral standvogel, in bossen vooral trekvogel. - Voedt zich met insecten en hun larven, zaden en bessen, regenwormen. - Bouwt een koepelvormig nest van gras, mos en dorre balderen in klimop of in een muurholte. Spreeuw: 21 cm. - Broedt in uiteenlopende landschappen met een voorkeur voor parklandschap met veel holten. De helft van de Vlaamse broedvogels is trekvogel. - Voedt zich met emelten, regenwormen, spinnen, slakken, vruchten, zaden en bessen. - Nestelt in losse kolonies en gebruikt boomholte, holte in een muur of een nestkast. Turkse Tortel: cm. - Broedt vooral in de buurt van menselijke bebouwing. Het is doorgaans een uitgesproken standvogel, maar trekt soms naar het zuidwesten. - Voedt zich voornamelijk met graan en (on)kruidzaden, soms vruchten zoals vlierbessen. - Bouwt een plat nest van twijgen en stengels hoog in een conifeer, soms op verkeerslichten e.d. Winterkoning: 9,5 cm. - Broedt in vochtige loof- of gemengde bossen met een rijke onderbegroeiing en een humusrijke bodem. Onze broedvogels zijn overwegend standvogel. - Voedt zich voornamelijk met kleine insecten en hun larven, spinnetjes en zaadjes. - Bouwt verschillende koepelvormige nesten van mos, bladeren en gras in struiken of in een houtstapel. Goudvink: 16 cm. - Broedt vooral in bossen met een voorkeur voor bossen met een weelderige onderbegroeiing. Is overwegend stand- en zwerfvogel. - Voedt zich met boomzaden, (on)kruidzaden en bessen, knoppen van fruitbomen. De jongen krijgen rupsen gevoerd. - Bouwt een goed afgewerkt, komvormig nest van mos en korstmos in struik of boom. Appelvink: 18 cm. - Broedt in gemengde bossen, vooral met loofhout. De soort is gedeeltelijk standvogel. - Voedt zich vooral met pitten van vruchten, grote zaden van esdoorn en iep, beukennoten, zonnebloempitten en insecten. - Bouwt een komvormig nest van gras en wortels op een onderlaag van mos en takjes op een hoge tak.

6 Vogelbescherming Vlaanderen vzw en Vadigran NV hechten uitermate veel belang aan de kwaliteit van hun vogelvoer. Alle ingrediënten die gebruikt worden, voldoen aan de hoogste eisen, er wordt geen gebruik gemaakt van afvalstoffen en de pindanoten voldoen aan de kwaliteit voor menselijke consumptie. Verkoopadressen Voor verkoopadressen van de mengelingen en voederbollen bij jou in de buurt surf naar U kan deze producten ook online aankopen op deze website. Mits betaling van de verzendingskosten worden ze door de Post bij u thuis geleverd. Een deel van de opbrengst van deze producten komt rechtstreeks ten goede aan Vogelbescherming Vlaanderen vzw. Bij aankoop van deze producten steun je deze natuurvereniging in al haar acties! Zaadmengeling/extra zaden Deze gevarieerde mengeling van zaden en granen werd speciaal voor zaadeters zoals Huismus, Ringmus, Groenling en andere vinkachtigen aangevuld met extra havermout en zaden van kruidachtige planten. Deze olierijke mengeling bevat heel wat energie die voor vogels van levensnoodzakelijk belang is tijdens barre wintermaanden. Aangezien deze vogelsoorten voornamelijk op de grond hun voedsel zoeken, bied je deze zaadmengeling best aan op een voederplank of als strooivoer op de grond. Prijs: 3,79 Leden-prijs*: 3,41 Gewicht: 800 g Ingrediënten: gepelde zonnebloempitten, gebroken pindanoten, havermout, gepelde haver, gepelde pompoenpitten, zaden van kruidachtige planten. Zaadmengeling/extra vruchten Deze gevarieerde mengeling van zaden en granen werd speciaal voor vruchtenetende vogels zoals Merel, Grote Lijster en Zanglijster aangevuld met extra zachte vruchten. Tijdens de winter zijn de meeste bessen en vruchten van struiken en bomen verdwenen, waardoor deze zaadmengeling dé ideale aanvulling is. Aangezien deze vogelsoorten voornamelijk op de grond hun voedsel zoeken, bied je deze zaadmengeling best aan op een voederplank of als strooivoer op de grond. Prijs: 3,60 Leden-prijs*: 3,24 Gewicht: 800 g Ingrediënten: Rozijnen, ananas, papaja s, koolzaad, gepelde haver, kempzaad, nigerzaad, lijnzaad, klein gestreepte zonnebloempitten, tarwe, gebroken maïs, spinaziezaad, millocorn Zaadmengeling/extra insecten Deze gevarieerde mengeling van zaden en granen werd speciaal voor insecteneters zoals Boomklever, Heggenmus, Roodborst en Grote Bonte Specht aangevuld met eiwitrijk voedsel. Deze eiwitten zijn van essentieel belang tijdens de winterperiode, aangezien vogels het extra moeilijk hebben om de insecten die zich tussen schors of onder bladeren verschuilen op te sporen. Je kan deze zaadmengeling zowel op de grond als in een zaadsilo aanbieden. Prijs: 1,90 Leden-prijs*: 1,71 Gewicht: 180 g Ingrediënten: gammarus, gedroogde insecten, raapzaad, koolzaad, gepelde haver, kempzaad, nigerzaad, witzaad, klein gestreepte zonnebloempitten, tarwe, gebroken maïs, spinaziezaad, millicorn

7 Voedersilomix Deze voedersilomix is een gevarieerde mengeling van zaden en granen van hoge kwaliteit. Deze mix is speciaal samengesteld om te gebruiken in een zaadsilo en klontert niet bij vochtig weer. Frequente silobezoekers zijn bv. Koolmees, Pimpelmees, Zwarte Mees, Groenling, Putter en Sijs. Prijs: 3,60 Leden-prijs*: 3,24 Ingrediënten: witzaad, gestreepte zonnebloempitten, zwarte zonnebloempitten, cardy, boekweitgrutten, rozenbottel Gewicht: 800 g Pindanoten Pindanoten zijn rijk aan olie en mineralen en vormen een belangrijke energiebron voor alle tuinvogels. Vooral Koolmees, Pimpelmees, Zwarte Mees en Staartmees zijn er dol op, maar ook Sijzen en spechten zullen zich aangetrokken voelen tot dit voedsel. Belangrijk is dat deze pindanoten aangeboden worden in een pindasilo! Deze silo verplicht de vogels de noten in kleinere stukjes te pikken, zodat zij niet stikken in een te grote pindanoot. De pindanoten zijn getest op alfatoxine. Dit is een uitscheidingsproduct van tropische en subtropische schimmels dat vooral voorkomt op pinda s en cacao. Prijs: 3,79 Leden-prijs*: 3,41 Ingrediënten: pindanoten Gewicht: 1000 g Zwarte zonnebloempitten Zwarte zonnebloempitten hebben ten opzichte van gestreepte zonnebloempitten een extra hoog oliegehalte waardoor ze veel energie bevatten en door alle tuinvogels uitermate gewaardeerd worden. De zachte schil zorgt ervoor dat ook kleinere vogels de pitten makkelijk kunnen openen. Ze mag gerecycleerd worden bij het GFT-afval. Prijs: 2,39 Leden-prijs*: 2,15 Ingrediënten: zwarte zonnebloempitten Gewicht: 800 g Nigerzaad Nigerzaad is afkomstig van het Afrikaanse Gingellikruid, is rijk aan olie en bevat een uitstekende calcium/fosfor verhouding. Dit fijn en licht zaad, vooral geliefd bij Sijzen en Putters, bied je het best aan in een speciale voedersilo voor Nigerzaad, maar kan ook als grondvoer gebruikt worden. Prijs: 1,75 Leden-prijs*: 1,58 Ingrediënten: Nigerzaad Gewicht: 220 g Voederbollen extra Deze verpakking bevat twee voederbollen met extra vruchten, twee voederbollen met extra rozijnen en twee voederbollen met extra insecten. Hang deze voederbollen op een goed zichtbare plaats vlakbij een boom of struik of leg ze verkruimeld onder een struik voor de vogels die op de grond hun voedsel zoeken. Prijs: 2,69 Leden-prijs*: 2,42 Ingrediënten: graan, oliën, vetstoffen, fruit, rozenbottel, rozijnen, mineralen, zaden, insecten, noten Gewicht: 6 x 90 g Voederbollen excellent Deze verpakking bevat twee voederbollen met een coating van Gierst en twee voederbollen met coating van Nigerzaad. Deze innovatieve coating leunt sterk aan bij het natuurlijke voedselaanbod van tuinvogels. De aanwezige gemalen oesterschelpen bezorgen de vogels natuurlijke mineralen die nuttig zijn tijdens het broedseizoen en tevens fungeren als grit voor het vermalen van de zaden in de maag. Hang deze voederbollen op een goed zichtbare plaats vlakbij een boom of struik. Prijs: 2,69 Leden-prijs*: 2,42 Gewicht: 4 x 100 g Ingrediënten: tarwemeel, rundvet, geplette tarwe, zonnebloempitten, tarwekorrels, dari, gemalen oesterschelpen, plantaardig vet, nigerzaad, gierst, pindanoten foto: Yves Adams / Vilda * Deze korting wordt enkel toegestaan bij aankoop in de winkel van Vogelbescherming Vlaanderen of via haar website

8 Voeder-wijzer Hang voederbollen en voedersilo s op een rustige plek foto: Hugo Willocx Geef je vogels een veilig gevoel en zorg ervoor dat je voederplaats een goed uitzicht biedt op je tuin Wanneer je op de grond of op een voedertafel voedert, is het beter om dagelijks kleine hoeveelheden voer aan te bieden dan wekelijks een grote hoeveelheid Voer op regelmatige tijdstippen en liefst s morgens. Zo kunnen de vogels na een lange en koude nacht hun tekort aan energie snel aanvullen Ook in de winter is het aan te raden om steeds vers en zuiver drinkwater te voorzien Geef de vogels geen zoute etensresten zoals bv spekrandjes of gezouten vet. Dit voedsel tast de vetlaag aan die de vogels tijdens de winterperiode hard nodig hebben Hou katten en honden tijdens het voeren binnenshuis A. Algoetstraat Lennik Tel Fax info@vadigran.be Maak verschillende voederplaatsen zodat zowel vogels die op de grond voer zoeken als vogels die aan voederbolletjes hangen of uit een voedersilo eten, aan bod komen Staartmees Schuttershof Sint-Niklaas (Nieuwkerken-Waas) Tel Fax info@vogelbescherming.be