10 jaar stadsvogelonderzoek in Terneuzen

Transcriptie

1 10 jaar stadsvogelonderzoek in Terneuzen Katspolder en Zeldenrust Natuurbeschermingsvereniging De Steltkluut Foto: Johnny du Burck Alex de Smet 25 februari 2018

2 Stadsvogels in Nederland het stedelijk gebied beslaat 16 % van het totale landoppervlak Vogelsoorten waarvan meer dan 32 % in de stad broedt noemen we stadsvogels (20 soorten) In de periode is de populatie stadsvogels meer dan de helft (13 soorten) afgenomen

3 Zwerm spreeuwen in de Middeleeuwen

4 Spreeuwenpotten in de Middeleeuwen

5 Stadsvogelsoorten in Nederland Bron: CBS/Sovon

6 Trend van stadsvogels in Nederland Bron: CBS/Sovon

7 Stadsvogels in Nederland oorzaken afname De (na-)isolatie van woningen, waardoor minder nestgelegenheid voor huismussen, spreeuwen en gierzwaluwen Minder voedselbronnen (zaden, insecten) Verstening en verschutting minder schuil- en broedgelegenheid Bron: CBS/Sovon

8 Doelstelling van het stadsvogelonderzoek Terneuzen: Er wordt weinig onderzoek gedaan naar stadsvogels in Nederland (MUS) In beeld brengen van verspreiding, soorten, aantallen en trends Aanbevelingen doen voor het in stand houden van de stadsvogelpopulatie en het bevorderen van de toename hiervan

9 Ligging onderzoeksgebied

10 Inrichting onderzoeksgebied Oppervlakte: 30 ha vrijstaande woning bungalow twee-onder-een-kapwoning rijtjeswoning groenstrook verhard

11 bungalows rijtjeswoningen vrijstaande woningen twee-onder-een-kapwoningen groenstrook

12 BMP-A volgens uitgebreide territoriumkartering (SOVON-richtlijn)

13 Data transitie 1 2 GPS ruwe data: gemiddeld 850 per jaar QGIS (voor clustering, gemiddeld 850 per jaar) 4 3 QGIS (weergave per soort) QGIS (na clustering, gemiddeld 250 territoria per jaar)

14 uren 2:00 inventarisatieduur inventarisatietijdstip 1:00 0:00 datum Gemiddelde afstand per telling: 7,1 km Gemiddelde totale afstand per jaar: 150 km Gemiddelde inventarisatietijd per telling: 50 minuten Gemiddelde inventarisatietijd per jaar: 20 uur

15

16

17

18

19

20

21

22

23 n/ha 2008 dichtheid koolmees (n/ha) per woning/terreintype ,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0, vrijstaande woning tweeonder1kapwoning rijtjeswoning bungalow groen

24

25

26

27 2008 t/m t/m 2017

28 2009

29

30

31

32

33

34 Top 5 1. Merel 2. Koolmees 3. Turkse tortel 4. Winterkoning 5. Heggenmus Hoogste aantallen in 2008/2009: 299 Totaal aantal soorten : 28 soort trend Sperwer Holenduif Houtduif Turkse tortel Gierzwaluw Groene specht Gaai G. bonte specht Winterkoning Heggenmus Roodborst Merel Zanglijster Tuinfluiter Zwartkop Tjiftjaf Staartmees Pimpelmees Koolmees Boomkruiper Ekster Zwarte kraai Spreeuw Huismus Vink Groenling Putter Ransuil N territoria n soorten

35 aantal territoria 320 aantal soorten en territoria Nterritoria Nsoort

36 aantal territoria per soort per jaar Ransuil Putter Huismus Zwarte kraai Boomkruiper Gaai Groene specht Holenduif Tuinfluiter Roodborst Grote bonte specht Sperwer Gierzwaluw Spreeuw Ekster Vink Groenling Staartmees Tjiftjaf Zwartkop Zanglijster Pimpelmees Houtduif Heggenmus Winterkoning Turkse tortel Koolmees Merel Top 5 1. Merel 2. Koolmees 3. Turkse tortel 4. Winterkoning 5. Heggenmus

37 Totaal punt relatieve dichtheid 2008 Totaal punt relatieve dichtheid

38 Verschutting

39 Verstening Minder groen minder voedsel, beschutting en broedgelegenheid

40 Overmatig kappen Kaalslag broedgelegenheid en beschutting abrupt verdwenen

41 Usutu-virus

42 Predatie

43

44 Aanbevelingen en maatregelen: Nest-, schuil- en voedselgelegenheid: verstening en verschutting terugdringen, aanbrengen van groene afscheidingen en meer groen in de tuin zoals gras (wormen en emelten), heesters, besdragende struiken Houtrillen bieden beschutting, voedsel en nestgelegenheid Gefaseerd kappen en maaien openbaar groen Nestkasten(pannen) t.b.v. o.a. huismus, gierzwaluw, spreeuw, huiszwaluw, koolmees en pimpelmees Drinkgelegenheid in de vorm van vijver of drinkschaal Behoud bestaande bomen, biedt nestgelegenheid en beschutting aan diverse vogels en bevordert de groene dooradering in een wijk Laat her en der klimplanten (Hedera) langs bomen groeien, dit is een ideale slaapplaats voor huismussen en geeft beschutting en nestgelegenheid aan verschillende stadsvogels Communicatie/voorlichting naar bewoners over meer tolerantie voor stadsvogels rondom hun woning in het broedseizoen specifiek voor huizenbewoners zoals huismus, gierzwaluw, huiszwaluw en spreeuw Communicatie/voorlichting naar woningbouwverenigingen,overheden (specifiek gemeente) en eigenaren van woningen over de beschermde status van stadsvogels bij onderhoud/renovatie en sanering/sloop van woningen

45 Zo kan het ook

46 Besdragende struiken Meidoorn Vuurdoorn Lijsterbes Hondsroos Gelderse roos Vlier

47 Klimop op schutting Klimop (Hedera) Wilde kamperfoelie Blauwe regen Wilde wingerd Wilde wingerd

48

49

50 Met Operatie Steenbreek willen wij iedereen in Nederland enthousiasmeren om de tuin te vergroenen

51

52

53 Dank voor jullie aandacht Zijn er nog vragen?