6,5. Keuzeopdracht door een scholier 2731 woorden 20 maart keer beoordeeld

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "6,5. Keuzeopdracht door een scholier 2731 woorden 20 maart keer beoordeeld"

Transcriptie

1 Keuzeopdracht door een scholier 2731 woorden 20 maart ,5 186 keer beoordeeld Vak LOB Voorwoord. Het onderwerp van mijn werkstuk is een onderdeel van Het Nederlandse Leger. Ik heb voor het onderdeel De Koninklijke Marine gekozen omdat allebei mijn opa s met de marine te maken hebben gehad. Opa van Dijk heeft altijd bij de marinierskapel gewerkt. Vanaf 1946 is hij in dienst geweest bij deze muziekkapel. Hij heeft in veel landen van de wereld met de marinierskapel opgetreden. Zijn instrument is de trombone. Opa Bokhoven heeft als elektromonteur op nieuw te bouwen marineschepen, zoals fregatten en onderzeeërs gewerkt. Hij maakte daar de lampen en trok kabels voor alle elektrische apparatuur om te kunnen varen. In een aantal gesprekken met mijn opa heeft hij mij veel over de marine verteld. De overige informatie in dit werkstuk heb ik met de hulp van mijn buurjongen Remco, verzameld. Hij heeft mij de folders over onze krijgsmacht gegeven. Hierbij wil ik dan ook mijn opa en Remco bedanken voor hun tijd en hulp. Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 De Koninklijke Marine 3 Mijnendienst 4 Korps Mariniers 4 Korps Mariniers 5 Onderzeedienst 6 De Marine Luchtvaartdienst 7 De Koninklijke Marine in het Caraïbisch gebied 8 De Kustwacht 9 De Marinierskapel 10 Dienst der Hydrografie 11 Literatuurlijst 1. Inleiding. De aarde bestaat voor 70% uit water. Oceanen, zeeën en zeestraten vormen de grens tussen werelddelen en landen. Ook zijn het de belangrijkste wegen tussen de werelddelen. De zee is dan ook voor transport en handel heel belangrijk. Ongeveer 83% van het wereldtransport gaat over het water. De zee is ook belangrijk voor de visvangst en als vindplaats voor brandstoffen als olie en gas. Nederland met Rotterdam als grootste zeehaven van de Pagina 1 van 6

2 wereld is erg afhankelijk van de zee. Heel vroeger was Nederland al bekend om zijn zeevaart en handelsgeest. Dit jaar is het vierhonderd jaar geleden dat de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) werd opgericht. De VOC is bijna twee eeuwen lang, van 1602 tot 1800, het belangrijkst geweest in de vaart en handel vanuit Nederland op Azië. De VOC had het recht om haar schepen in de Aziatische wateren als oorlogsschepen te gebruiken. In de 17e eeuw hebben zij hiervan vaak gebruik gemaakt. Bij thuiskomst werden de VOC schepen op de Noordzee opgewacht door kruisers van de Admiraliteiten. De reden was het geven van bescherming maar ook het voorkomen van smokkel. In 1783 werd voor het eerst een marine-eskader naar de Oost gestuurd. Een vrije en veilige zee is voor Nederland heel belangrijk. De belangrijkste taak van de Koninklijke Marine is dan ook het beschermen van de zee en deze vrij en veilig te houden. 2. De Koninklijke Marine. De Koninklijke Marine is het oudste onderdeel van het Nederlandse leger. Het bestaat uit schepen, vliegtuigen en voertuigen en ongeveer goed opgeleide mannen en vrouwen. De marine kan nationaal en wereldwijd in verschillende situaties worden ingezet. Vroeger dacht men dat Rusland de grootste vijand was. Deze dreiging is nu voorbij. De aandacht van de marine is nu veel meer op de onrustige landen van de wereld gericht. Deze landen liggen vaak in het Midden-Oosten, op de Balkan of in Noord-Afrika. Tegenwoordig is het belangrijk dat men snel kan worden ingezet om hulp te bieden. Hiervoor zijn taakgroepen opgericht. Een taakgroep bestaat uit vliegtuigen, fregatten en onderzeeboten. In vredestijd is een taakgroep altijd aan het oefenen. Dit noemt men een eskader. Het eskader oefent veel met eskaders uit andere NAVO-landen. In de Golfoorlog is een taakgroep van de Koninklijke Marine gaan helpen. Dit eskader bestond uit 2 fregatten, 3 mijnenjagers en 1 bevoorradingsschip. Hieronder vertel ik meer over andere onderdelen van de Koninklijke Marine. 3. De mijnendienst. De hoofdtaak van de mijnendienst is het mijnenvrij houden van de zee, de kustwateren en de havens. De mijnendienst spoort mijnen op (een mijn is een drijvende bom die ontploft als er tegen aan gevaren wordt) en maakt ze onschadelijk. Je hebt ook land mijnen maar die liggen onder de grond en ontploffen als je er op gaat staan. Op zee wordt met behulp van mijnenjagers en mijnenvegers mijnen opgespoord. De mijnenjagers sporen de mijnen op en de mijnenvegers maken de mijnen onschadelijk. De Koninklijke Marine heeft 15 mijnenjagers en 11 mijnenvegers. De mijnendienst heeft ongeveer 1000 personeelsleden. De mijnenvegers en mijnenjagers kunnen ook worden ingezet bij het opsporen van gezonken schepen en spullen die over boord zijn geslagen. Deze spullen worden dan naar de kant gebracht. De mijnendienst werkt samen met de Belgische Zeemacht. Ook beschikken zij over duik- en demonteergroepen, die door vissersschepen opgeviste mijnen en bommen onschadelijk maken. De mijnendienst wordt regelmatig door de Verenigde Naties gevraagd om in het buitenland te helpen met het mijnenvrij maken van de zee. De snelheid van de mijnenvegers is vijftien knopen in vrije vaart. Bij de scheepvaart meten ze niet kilometers/per uur maar met knopen en 1 knoop is ongeveer 1,6 kilometer/per uur. De bemanning van een mijnenveger is minimaal zesendertig tot maximaal vierenveertig personen per boot. De grootste lengte is ongeveer 51 meter lang en ongeveer negen meter breed. Je hebt zeven verschillende soorten mijnen. Neem de grondmijn die rust op de bodem van de zee. De homing- mijn komt na een eerste scheepsinvloed los van zijn anker en gaat daarna met grote snelheid op zijn doel af en ontploft en het schip zinkt naar de Pagina 2 van 6

3 bodem van de oceaan. 4. Het Korps Mariniers. Het korps mariniers is de oudste troepenmacht van de Koninklijke Marine. Het korps mariniers moet gelijk kunnen worden ingezet als daar om gevraagd wordt. De mariniers zijn met 3100 man. Alleen mannen kunnen marinier worden. De mariniers werken samen met het Engelse korps mariniers. Het korps mariniers is opgericht op door Admiraal de Ruyter en Raadspensionaris Johan de Wit. Vanaf 1817 is Rotterdam de officiële garnizoenstad van de mariniers. Vroeger werd het korps mariniers alleen gebruikt voor het aanvallen van vijandelijke schepen en als het nodig was werden die schepen in beslag genomen. Tegenwoordig kan het korps mariniers voor veel meer taken worden ingezet. Het aanvallen van vijandelijke schepen doen ze nog steeds. Een andere taak van het korps mariniers is het beveiligen van het Nederlands grondgebied op de Nederlandse Antillen. Het korps mariniers kan soms ook worden ingezet bij vredesmissies van de Verenigde Naties. Omdat Nederlandse mariniers veel samenwerken met mariniers uit andere landen oefenen ze over de hele wereld. De mariniers houden oefeningen tot -40ºC in Noord Noorwegen en dan moet je op een speciale manier je wapens warm houden. Bij oefeningen tot +40ºC in de Sahara moet je je wapens weer koel zien te houden. De mariniers houden ook hele zware bergbeklimmingen in de Schotse Hooglanden. De mariniers zijn meestal actief in kleine groepjes van vijf tot zes personen. De mariniers worden meestal over het water, maar ook door de lucht of natuurlijk over het land vervoerd. Als ze door de lucht worden vervoerd springen ze meestal uit een helikopter of uit een vliegtuig maar dan met een parachute. Dan zweven ze naar beneden en als ze landen gaan ze gelijk op hun buik liggen. Meestal zitten ze met twintig-man in een vliegtuig of helikopter. In deze tijd heeft het korps mariniers 3 belangrijke taken. Nationale taken. Bijvoorbeeld: trainen van overig personeel bij de Koninklijke Marine, erewacht bij Prinsjesdag, hulp bij wateroverlast door overstromingen en het helpen van de politie als dit wordt gevraagd. Dit is het Bijzondere Bijstands Eenheid Mariniers. Zij helpen bij een kaping of gijzeling. NAVO taken. Bijvoorbeeld: samen met andere landen zorgen voor de veiligheid in de wereld. Internationale vredes- en veiligheidstaken. Bijvoorbeeld: Nederlandse mariniers helpen om vrede te krijgen in Ethiopië of Bosnië. Dit noemt men humanitaire operaties oftewel hulp aan mensen in nood. 5. De onderzeedienst. In ongeveer 1960 is gekozen voor diesel-elektrische onderzeeboten en niet voor nucleaire onderzeeboten. Deze eerst genoemde boten maken minder geluid en zijn dus beter geschikt voor hun taak. Ook zijn ze goedkoper om te maken en te onderhouden. Je hebt vier verschillende onderzeeboten de Dolfijnklasse, Walrusklasse, Zeeleeuwklasse en de Bruinvisklasse. De thuishaven is Den Helder. Onderzeeboten gaan onder water door tanks die aan de buitenkant zitten vol te laten lopen met water. Om weer boven water te komen pompen ze het water weg en vullen de tanks met lucht. De lengte van de Walrusklasse is achtenzestig meter lang en acht en halve meter breed. De snelheid boven water is dertien knopen en onderwater vijftien knopen. De maximale bemanning is vijftig personen en als wapens heeft hij vier torpedo buizen. De belangrijkste taken van een onderzeeboot zijn als het vredestijd is, verkenningen. Als ze oefeningen gaan doen met torpedo s gaan ze meestal naar de diepe Noorse en Schotse wateren. Ze Pagina 3 van 6

4 worden daarbij geholpen door het torpedowerkschip. Het torpedowerkschip haalt afgeschoten torpedo s uit het water en maakt ze klaar voor het volgende schot. Het schip wordt ook gebruikt als doelwit van de onderzeeboten maar dan schieten ze niet raak maar er vlak onderdoor. De onderzeedienst bestaat verder uit vierhonderd personeelsleden. De snelheid van de dolfijn - klasse is boven water ongeveer veertien zeemijlen en 1 zeemijl is ongeveer 1,8 kilometer per/ uur. De snelheid onder water is ongeveer zeventien zeemijlen. Als bewapening heeft de dolfijn -klasse acht torpedobuizen, hij is negenenzeventig meter lang en acht meter breed. Er zijn ongeveer zevenenzestig bemanningsleden aan boord van deze onderzeeboot. 6. De Marine Luchtvaartdienst. De belangrijkste taak van de marineluchtvaartdienst is het helpen van de Koninklijke Marine bij oefeningen op zee. Het zoeken naar en vinden van vijandelijke schepen en deze ( in oorlogstijd) onschadelijk maken. De Marineluchtvaartdienst bestaat uit de Groep Maritieme Patrouillevliegtuigen en de Groep Maritieme Helikopters. De marine luchtvaartdienst heeft daarvoor een type vliegtuig van het LOCKHEED P-3C ORION II en een helikopter van het type WESTLAND LYNX. Van het type vliegtuig LOCKHEED P-3C ORION II hebben ze dertien stuks en van het type Helikopter WESTLAND LYNX hebben ze tweeëntwintig stuks. Voor het zoeken naar onderzeeboten zijn de Lockheed Orions uitgerust met radar en infraroodapparatuur. Voor het onder water zoeken naar onderzeeboten hebben ze sono-boeien. De vliegtuigen kunnen de onderzeeboten aanvallen met doelzoekende torpedo s. De WESTLAND LYNX Helikopter wordt niet allen ingezet om onderzeeboten uit te schakelen in oorlogstijd. Als het vrede is wordt de helikopter vaak gebruikt voor het redden van mensen op zee. In oorlogstijd wordt de helikopter ook wel gebruikt voor het brengen van het nodige materieel. De LOCKHEED P-3C ORIONS II zijn ondergebracht bij het marine vliegkamp Valkenburg en de helikopters zijn ondergebracht in het marine vliegkamp De Kooy vlakbij Den Helder. De Lynx-helikopters worden ook gebruikt om vanaf marineschepen de omgeving te verkennen. Hierdoor kunnen ze over een veel groter gebied onderzeeboten opsporen. De helikopters kunnen een apparaat in het water laten zakken waarmee ze onder water onderzeeboten kunnen zoeken. De wapens aan boord van de Lynx zijn net als bij de vliegtuigen doelzoekende torpedo s. De Lynx-helikopters die aan de wal staan zijn voor het redden van mensen, het opsporen van doelen en voor het transport van goederen. Hiervoor is een hijslier aan boord van de helikopter. 7. De Koninklijke Marine in het Caraïbisch gebied. De Nederlandse Antillen en Aruba zijn zelfstandige eilanden van Nederland. Die eilanden worden verdedigd door de Nederlandse Marine. De baas van dit gebied is de Commandant der Zeemacht Caraïbisch Gebied hij geeft de opdracht wat zijn mariniers moeten doen die in dit gebied zijn gevestigd. De Commandant der Zeemacht heeft het bevel over al het materieel en personeel dat aanwezig is en verder heeft hij ook het bevel over de verschillende kazernes. De Commandant der Zeemacht is ook de baas over verschillende schepen zoals het basisschip dat standaard een Lynx-helikopter aan boord heeft en de Hr. Ms. Pelikaan dat transport taken uitvoert. De Hr. Ms. Pelikaan, een voormalig koopvaardijschip, is ook een plaats waar het korps mariniers bij het starten van kleine operaties over het water en over het land vertrekken. Hij beschikt behalve over amfibische voertuigen ook over twee LOCKHEED P-3C ORION II vliegtuigen en over twee Lynx-helikopters. Hij geeft ook bevelen aan een kazerne op Aruba en ook bevelen aan een kazerne op Curaçao. In de wateren rond Aruba en Curaçao bestrijden ze ook de drugssmokkel met hulp van de Amerikaanse marine en kustwacht. 8. De Kustwacht. Pagina 4 van 6

5 De Nederlandse Kustwacht is opgericht in 1987 en werkt vanuit Den Helder. Vroeger had elk onderdeel van de kustwacht zijn eigen boot, helikopter of vliegtuig. Toen dat na verloop van tijd wat duur werd zei de minister kunnen die aparte organisaties niet samen werken. Het bleek dat dit veel beter ging en ze bleven samen werken. Zo ontstond na verloop van tijd de kustwacht. In de Kustwacht werken 6 ministeries samen.de Nederlandse Kustwacht heeft 13 verschillende taken. Zes dienstverleningstaken en zeven zijn handhavingstaken. Voorbeelden van dienstverleningstaken zijn het redden van drenkelingen op zee en rampenbestrijding. Soms gooien schepen stiekem olie overboord of zinkt een schip met gevaarlijke giffen aan boord. Dat moet dan allemaal opgeruimd worden. Ze voeren deze taken zowel op de Noordzee uit als op het IJsselmeer en op de Waddenzee. Handhavingstaken zijn bijvoorbeeld de grensbewaking op zee en controle op de visserij. Vissers moeten goede papieren hebben en ze mogen niet teveel kleine vissen vangen. De kustwacht heeft ook een vliegtuig. Naast dat vliegtuig hebben ze verschillende soorten boten zoals de boeileggers boot die als naam Betonningsvaartuig wordt genoemd. De kustwacht beschikt over zeven verschillende schepen. Eén bergingsvaartuig die wrakken uit het water haalt. Het bergingsvaartuig wordt ook wel de Waker genoemd. De kustwacht gebruikt ook heel veel reddingboten van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij. Die hebben 37 stations langs de Noordzeekust, het IJsselmeer en de Waddenzee. Al deze verschillende taken worden geregeld vanuit het Kustwachtcentrum. Dit centrum is 24 uur, 7 dagen in de week, het hele jaar door geopend. 9. De Marinierskapel De Marinierskapel der Koninklijke Marine is eigenlijk begonnen als orkest dat alleen marsmuziek speelde tijdens een plechtigheid voor militairen,maar is uitgegroeid tot een wereldberoemd orkest. Het werd opgericht op 1 augustus 1945 en is vanaf 10 december 1946 geplaatst in de Van Ghentkazerne in Rotterdam. Het orkest bestaat uit professionele muzikanten die van muziek hun werk hebben gemaakt. Omdat er een hoop verschillende muzikanten zijn kunnen er een aantal kleinere groepjes muzikanten worden gemaakt, zogenaamde ensembles, zoals een strijkkwartet of een saxofoonkwartet. Zij spelen allerlei soorten muziek zoals klassieke muziek en populaire muziek, maar ook nog steeds marsmuziek. Zij geven concerten over de hele wereld van Amerika tot in Frankrijk en van Spanje tot in Rusland. Tijdens deze concerten hebben vele beroemde gastdirigenten het orkest gedirigeerd en heeft het orkest met veel beroemde artiesten samen gespeeld. De Marinierskapel werkt ook samen met andere orkesten en werkt ook mee aan de muziek voor verschillende films. 10. Dienst der Hydrografie. De belangrijkste opdracht van de dienst is het in kaart brengen van de zee, het maken en uitgeven van zeekaarten en het schrijven van artikelen over de scheepvaart. Ze hebben daar voor twee schepen die steeds bijhouden hoe de zee veranderd en waar die ondieper wordt en waar niet. Ook waar wrakken liggen en waar ze niet liggen wordt door deze schepen nauwkeurig onderzocht. De schepen Hr. Ms. Tydeman en Hr. Ms. Buyskes doen dat niet alleen op de Noordzee maar ook daar buiten. Ze houden de vaarwegen in de gaten en de wrakken worden ook in kaart gebracht als dat nodig is. Ze doen dat werk ook bij Aruba, Curaçao en de Nederlandse Antillen. Uiteindelijk worden zo de zeevaartwegen in kaart gezet. Op het kantoor van het Bureau Hydrografie in Den Haag wordt al deze informatie verzameld en bewaard. Hier worden dan de zeekaarten, zeemansgidsen en stroomatlassen gemaakt en verkocht. In Nederland werken ze samen met het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Internationaal werken ze samen met een organisatie te Monaco. Met deze diensten en kennis ondersteunt Pagina 5 van 6

6 de Dienst der Hydrografie de Koninklijke Marine. Men noemt dit ook soms De Witte Vloot van de Koninklijke Marine. 11. Literatuurlijst. De Marine in Beeld -Informatiebrochure Koninklijke Marine Korps Mariniers Zo wijd de Wereld strekt -Brochure Korps Mariniers De Wereld die Marine heet -Informatiebrochure Ministerie van Defensie Van Boord -Informatiemagazine voor oud-medewerkers van de Koninklijke Marine. Houwe Zo -Periodiek van het contact Oud Mariniers Internet - Ook ben ik in het Mariniersmuseum in Rotterdam geweest. Pagina 6 van 6

Vereniging van Oud-Medewerkers s-hertogenbosch Aan de leden van de Vereniging van Oud-Medewerkers datum 4 juli 2016 contactpersoon Corien Blankestein onderwerp Excursie Koninklijke Marine telefoon 088-5256197

Nadere informatie

Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog

Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Pieter er Zeeman en de konvooien naar Moermansk Pieter Zeeman (geboren op Marken op 20 december 1914) voer in

Nadere informatie

Spreekbeurt Nederlands De Koninklijke Marine

Spreekbeurt Nederlands De Koninklijke Marine Spreekbeurt Nederlands De Koninklijke Marine Spreekbeurt door een scholier 2760 woorden 7 februari 2006 6,4 879 keer beoordeeld Vak Nederlands De Koninklijke marine 1. Inleiding Ik hou mijn spreekbeurt

Nadere informatie

HET LEGER. Waarom heeft. Nederland. Informatie voor scholieren. De Nederlandse krijgsmacht in het kort

HET LEGER. Waarom heeft. Nederland. Informatie voor scholieren. De Nederlandse krijgsmacht in het kort HET LEGER Uitgave: Ministerie van Defensie Directie Voorlichting en Communicatie April 2006 www.defensie.nl Informatie voor scholieren De Nederlandse krijgsmacht in het kort In deze folder vertel ik je

Nadere informatie

Datum Betreft Antwoorden op schriftelijke vragen over Russische oorlogsschepen en bommenwerpers in de buurt van Nederland.

Datum Betreft Antwoorden op schriftelijke vragen over Russische oorlogsschepen en bommenwerpers in de buurt van Nederland. > Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl

Nadere informatie

werken bij DEFENSIE MARINE Denk je aan de Marine, dan denk je aan schepen. Logisch, want die hebben we bij de Marine in alle soorten en maten. Van mijnenjagers tot onderzeeboten. Toch is de Marine meer

Nadere informatie

Geschiedenis groep 6 Junior Einstein

Geschiedenis groep 6 Junior Einstein De oude Grieken en Romeinen hadden ze al en later ook de Vikingen. Koloniën. Koopmannen voeren met hun schepen over zee om met andere landen handel te drijven. Langs de route richtten ze handelsposten

Nadere informatie

Naar de golf van Aden met Duncan Vlaar

Naar de golf van Aden met Duncan Vlaar Naar de golf van Aden met Duncan Vlaar Begin pagina English page Engelum Geschiedenis Dorpsfoto's Kerkklokken Bewoners Dorpsbelang Verenigingen Jeugdclub De oude doos Woningaanbod Sponsors K.v.Sla Raak

Nadere informatie

commandant: ktz G.P. Slikker, sedert 15 april ktz W. Kool, sedert 9 december ktz H.W. Ort

commandant: ktz G.P. Slikker, sedert 15 april ktz W. Kool, sedert 9 december ktz H.W. Ort Bron: Jaarboek van de Koninklijke Marine 1977 Hr.Ms. Zuiderkruis commandant: ktz G.P. Slikker, sedert 15 april ktz W. Kool, sedert 9 december ktz H.W. Ort Hr.Ms. Zuiderkruis was gedurende 1977 ingedeeld

Nadere informatie

Drie massagraven voor de Nederlandse kust

Drie massagraven voor de Nederlandse kust Nederlandse kust geschiedenis van Learning by Action en Stichting De Noordzee deze les werd mogelijk gemaakt door het Prins Bernard Cultuurfonds Doel Materialen Vak Niveau Duur Werkwijze De leerlingen

Nadere informatie

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag Datum A-brief project Vervanging mijnenbestrijdingscapaciteit

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag Datum A-brief project Vervanging mijnenbestrijdingscapaciteit Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl > Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR

Nadere informatie

De ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal

De ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal De ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal Een volk in opstand, een boze koning, een dappere koningin, een onoverwinnelijke vloot en... een storm. Dit is het spannende verhaal van de Spaanse

Nadere informatie

wrakken Introductie Scheepvaartroutes op de Noordzee

wrakken Introductie Scheepvaartroutes op de Noordzee Scheeps wrakken Introductie De Noordzee is een van de drukst bevaren zeeën ter wereld. In het Nederlandse deel alleen al varen 340 schepen per dag (dus 124100 per jaar!). En dat is nog afgezien van de

Nadere informatie

De Bernisse is van oorsprong een mijnenveger uit de SPA Klasse van de Belgische Zeemacht

De Bernisse is van oorsprong een mijnenveger uit de SPA Klasse van de Belgische Zeemacht m.s. Bernisse De Bernisse is van oorsprong een mijnenveger uit de SPA Klasse van de Belgische Zeemacht BNS SPA M927 gebouwd in België op de Boelwerf in Temse Averij In 1959 liep de M927-Spa zware averij

Nadere informatie

DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 9 en maandag 16 maart 2015

DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 9 en maandag 16 maart 2015 DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 9 en maandag 16 maart 2015 LESBRIEF BIJ SCHOOLCONCERTEN VOOR GROEP 7 / 8 onderdeel van Cultuurtraject Rotterdam Een samenwerking van Concertgebouw de Doelen, de Marinierskapel

Nadere informatie

Toespraak van Tineke Netelenbos, voorzitter van de KVNR, bij de herdenkingsplechtigheid in Egmond aan Zee op 4 mei 2015.

Toespraak van Tineke Netelenbos, voorzitter van de KVNR, bij de herdenkingsplechtigheid in Egmond aan Zee op 4 mei 2015. Toespraak van Tineke Netelenbos, voorzitter van de KVNR, bij de herdenkingsplechtigheid in Egmond aan Zee op 4 mei 2015. Dames en heren, Wij gedenken met elkaar in ons land dat het 70 jaar geleden is dat

Nadere informatie

Werkstuk Nederlands Marine

Werkstuk Nederlands Marine Werkstuk Nederlands Marine Werkstuk door R. 4314 woorden 3 juni 2013 5,8 15 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands Ik kies dit project omdat ik een beroep moest kiezen die mij interessant

Nadere informatie

Beleidsartikelen. Beleidsartikel 01. Koninklijke marine. Algemene beleidsdoelstelling

Beleidsartikelen. Beleidsartikel 01. Koninklijke marine. Algemene beleidsdoelstelling Dit voorbeeldartikel is gebaseerd op het artikel 01 Koninklijke marine zoals opgenomen in de Defensiebegroting 2005. Nadrukkelijk wordt gewezen op het feit dat op geen enkele wijze rekening is gehouden

Nadere informatie

week 15 11 april 2012 B1

week 15 11 april 2012 B1 Een ijsberg, recht vooruit! Opgave 1: Wat een ramp! Komend weekend is het honderd jaar geleden dat de Titanic verging. De Titanic was het grootste schip van de wereld. Het was 269 meter lang, 28 meter

Nadere informatie

HANDEL LES 2. De Oostzeevaart of de Sontvaart. Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart.

HANDEL LES 2. De Oostzeevaart of de Sontvaart. Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart. Regenten en vorsten LES 2 HANDEL 1600 Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart. 1700 JE LEERT waarom de moederhandel zo belangrijk is; hoe de VOC werkt; hoe de WIC werkt.

Nadere informatie

Datum 27 juni 2017 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over het bericht honderden zeeschepen van de radar

Datum 27 juni 2017 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over het bericht honderden zeeschepen van de radar 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Inleiding. Wat is het Vasa schip? Koningshuis Vasa (1523-1654)

Inleiding. Wat is het Vasa schip? Koningshuis Vasa (1523-1654) Inhoudsopgave: Inhoudsopgave:... 2 Inleiding... 3 Wat is het vasa schip?... 3 Koningshuis Vasa (1523-1654)... 3 De bouw van het schip (waarom, wanneer, door wie en hoe)... 4 Waarom, met welk doel?... 4

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2018 237 Besluit van 20 juni 2018 tot wijziging van het Besluit Herinneringsmedaille Humanitaire hulpverlening bij Rampen in verband met een veranderde

Nadere informatie

Maritiem Reddings- en Coördinatiecentrum

Maritiem Reddings- en Coördinatiecentrum Hoe werkt het Maritiem Reddings- en Coördinatiecentrum in Oostende? Een zee van activiteiten Het Belgische gedeelte van de Noordzee is een gebied van 3600 vierkante kilometer, dit is vergelijkbaar met

Nadere informatie

De koude oorlog Jesse Klever Groep 7

De koude oorlog Jesse Klever Groep 7 De koude oorlog Jesse Klever Groep 7 1 Voorwoord Tijdens het maken van mijn spreekbeurt over Amerika kwam ik de Koude oorlog tegen. De koude oorlog leek mij een heel interessant onderwerp waar ik niet

Nadere informatie

Generaals, Dames en heren, bijzonders. Iets met een poging tot

Generaals, Dames en heren, bijzonders. Iets met een poging tot Generaals, Dames en heren, Wat geef je iemand die 340 jaar wordt? Mijn gewaardeerde voorganger Henk Kamp en zijn ambtelijke top zagen zich in aanloop naar het Korpslustrum van 2005 voor deze vraag gesteld.

Nadere informatie

De beleidsartikelen. Beleidsartikel 01 Koninklijke marine. Algemene beleidsdoelstelling

De beleidsartikelen. Beleidsartikel 01 Koninklijke marine. Algemene beleidsdoelstelling Beleidsartikel 01 Koninklijke marine Algemene beleidsdoelstelling De Koninklijke marine levert met de realisatie van een adequaat maritiemmilitair vermogen en door de gereedstelling van de voor hun taak

Nadere informatie

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse

Nadere informatie

Het Belgische luchttoezicht boven de Noordzee

Het Belgische luchttoezicht boven de Noordzee Het Belgische luchttoezicht boven de Noordzee Twaalf jaar diversifiëring van opdrachten Het Belgische programma voor luchttoezicht boven de Noordzee werd opgestart in 1991. Dit toezicht vanuit de lucht

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis VOC in de gouden eeuw

Werkstuk Geschiedenis VOC in de gouden eeuw Werkstuk Geschiedenis VOC in de gouden eeuw Werkstuk door een scholier 1373 woorden 1 december 2004 5,2 619 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Deelvraag 1: Wat is de geschiedenis van de VOC? De VOC (Verenigd

Nadere informatie

De visserij. Frank Beens Groep 7

De visserij. Frank Beens Groep 7 De visserij Frank Beens Groep 7 Inhoud Inleiding Hoofdstukken 1. Geschiedenis 2. Waar wordt op gevist? 3. De Genemuider vissers 4. De visafslag 5. Vis is gezond 6. Vragen Eigen mening Bronvermelding Inleiding

Nadere informatie

Drugsbestrijding door de Koninklijke Marine

Drugsbestrijding door de Koninklijke Marine 102 Drugsbestrijding door de Koninklijke Marine P.J.J. van der Kruit en D.S. Blocq Hr. Ms. Bloys Van Treslong, het stationsschip van de Koninklijke Marine (KM) in de West, vaart op volle zee ter hoogte

Nadere informatie

Drie massagraven voor de Nederlandse kust

Drie massagraven voor de Nederlandse kust Nederlandse kust geschiedenis van Learning by Action en Stichting De Noordzee deze les werd mogelijk gemaakt door het Prins Bernard Cultuurfonds Nederlandse kust - geschiedenis Doel Materialen Vak Niveau

Nadere informatie

Inhoud 1. De zee is groot 2. Zonder zee geen leven 3. Golven 4. De zee is zout 5. De zee en rivieren 6. De kleur van de zee

Inhoud 1. De zee is groot 2. Zonder zee geen leven 3. Golven 4. De zee is zout 5. De zee en rivieren 6. De kleur van de zee De zee Inhoud. 1. De zee is groot 3 2. Zonder zee geen leven 4 3. Golven 5 4. De zee is zout 6 5. De zee en rivieren 7 6. De kleur van de zee 8 7. De kust en de branding 9 8. Sporten op zee 10 9. Werken

Nadere informatie

vijfjaar Admiraal Benelux:

vijfjaar Admiraal Benelux: vijfjaar Admiraal Benelux: Ket bllari e Nederlandse viceadmiraal Matthieu Borsboom was de afgelopen vijf jaar de hoogst geplaatste persoon binnen de BelgischNederlandse marinesamenwerking. Op 26 september

Nadere informatie

werkblad Michiel de Ruyter

werkblad Michiel de Ruyter werkblad Michiel de Ruyter Al vier jaar na het einde van de Tachtigjarige Oorlog kreeg de Republiek het aan de stok met die andere zeevarende handelsmacht: Engeland. Hun rivaliteit leidde in de 17e eeuw

Nadere informatie

inhoud blz. Inleiding 1. De haven 2. Soorten havens 3. Soorten vracht 4. Lossen en laden 5. Werken in de haven 6. Filmpjes Pluskaarten

inhoud blz. Inleiding 1. De haven 2. Soorten havens 3. Soorten vracht 4. Lossen en laden 5. Werken in de haven 6. Filmpjes Pluskaarten De haven inhoud blz. Inleiding 3 1. De haven 4 2. Soorten havens 5 3. Soorten vracht 7 4. Lossen en laden 10 5. Werken in de haven 12 6. Filmpjes 14 Pluskaarten 16 Bronnen en foto s 18 Colofon en voorwaarden

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Pearl Harbor

Werkstuk Geschiedenis Pearl Harbor Werkstuk Geschiedenis Pearl Harbor Werkstuk door een scholier 1777 woorden 18 december 2002 6,5 368 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voorwoord: Op 7 December viel Japan de, op het eiland O Ahu gelegen

Nadere informatie

Bron: Jaarboek van de Koninklijke Marine Hr.Ms. Zuiderkruis. commandant: ktz N. van der Lugt, vanaf 4 februari ktz F.O. Laks

Bron: Jaarboek van de Koninklijke Marine Hr.Ms. Zuiderkruis. commandant: ktz N. van der Lugt, vanaf 4 februari ktz F.O. Laks Bron: Jaarboek van de Koninklijke Marine 1993 commandant: ktz N. van der Lugt, vanaf 4 februari ktz F.O. Laks Na de voorbereidingen voor eskaderreis 1/93 naar de Noorse wateren, vertrok op 7 februari naar

Nadere informatie

Lancaster ED470. Wie, wat, waar en hoe?

Lancaster ED470. Wie, wat, waar en hoe? Lancaster ED470 Wie, wat, waar en hoe? Hier is het toestel neer gekomen en ontploft. Een groot gat kwam in de grond. Wat gaan we doen? Het verhaal Vliegtuigcrash. 23 september 1944 De vliegbasis Skellingthorpe

Nadere informatie

Bronnenboekje. Eindronde Nationale Aardrijkskunde Olympiade 2014

Bronnenboekje. Eindronde Nationale Aardrijkskunde Olympiade 2014 Bronnenboekje Eindronde Nationale Aardrijkskunde Olympiade 2014 Bronnenboekje Eindronde Nationale Aardrijkskunde Olympiade 2014 Inhoud pagina Bronnen bij A Goool Brazil! 3 Bronnen bij B Migratiestromen

Nadere informatie

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 10 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DL 2 D O M I N E E O N L I N E. O R G Vierhonderd jaar geleden vergaderde de synode in Dordrecht. Je weet inmiddels wat een synode is: een

Nadere informatie

Regels en veiligheidstips Gedragscode voor veilig varen door windparken

Regels en veiligheidstips Gedragscode voor veilig varen door windparken Regels en veiligheidstips Gedragscode voor veilig varen door windparken De Noordzee is één van de drukst bevaren zeeën van de wereld. De Nederlandse overheid streeft naar een efficiënt en meervoudig gebruik

Nadere informatie

Uittreksel uit het verslag door de eskaderstaf van eskaderreis 1/04. Eskaderreis 1: European Adventure van 17 februari tot 6 juli.

Uittreksel uit het verslag door de eskaderstaf van eskaderreis 1/04. Eskaderreis 1: European Adventure van 17 februari tot 6 juli. Bron: Jaarboek van de Koninklijke Marine 2004 Hr.Ms. Zuiderkruis Commandant: ktz J.A. Wijbrands Omdat Hr.Ms. Zuiderkruis pas op 29 december 2003 was teruggekeerd uit Liberia, waar het een helikopter had

Nadere informatie

De Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers

De Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers De Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers Door: SGTMARNALG Ed Oosterom Instructeur tamboers Tamboers en Pijpers Korps Mariniers Ontstaan en oorsprong van de combinatie tamboers en pijpers: De beroemde

Nadere informatie

Hr.Ms. Zuiderkruis was van januari tot en met mei ingedeeld in het eskader.

Hr.Ms. Zuiderkruis was van januari tot en met mei ingedeeld in het eskader. Bron: Jaarboek van de Koninklijke Marine 1978 Hr.Ms. Zuiderkruis commandant: ktz H.M. Ort, sedert 1 december ktz J.C. Einthoven Hr.Ms. Zuiderkruis was van januari tot en met mei ingedeeld in het eskader.

Nadere informatie

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag Datum Betreft Inzetbaarheidsrapportage eerste helft 2018

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag Datum Betreft Inzetbaarheidsrapportage eerste helft 2018 Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl > Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR

Nadere informatie

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. VISSERIJ 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. VISSERIJ 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse

Nadere informatie

Reisvoorbereiding. Ivar ONRUST

Reisvoorbereiding. Ivar ONRUST Reisvoorbereiding Ivar ONRUST Op ruim water is een andere voorbereiding nodig dan voor het varen op plassen en rivieren. Men heeft hier dan ook een andere uitrusting nodig van schip en bemanning Sinds

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Datum 1 februari 2019 Onderwerp Beantwoording vragen van lid Von Martels over de containers die overboord zijn geslagen bij de Waddeneilanden

Datum 1 februari 2019 Onderwerp Beantwoording vragen van lid Von Martels over de containers die overboord zijn geslagen bij de Waddeneilanden > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 1995 618 Besluit van 14 december 1995, houdende voorlopige regeling van de instelling van de Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba (Voorlopige

Nadere informatie

100 jaar Titanic. Veel geld. Een reuzenschip. Stijn Dekelver. passagiersschip ter wereld. De bouwer. van het schip maakte ook nog twee

100 jaar Titanic. Veel geld. Een reuzenschip. Stijn Dekelver. passagiersschip ter wereld. De bouwer. van het schip maakte ook nog twee Stijn Dekelver Honderd jaar geleden zonk een heel groot luxeschip. De naam van dat luxeschip was Titanic. Meer dan duizend passagiers kwamen om bij de ramp. In dit krantje lees je meer over deze scheepsramp

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2001 6 Besluit van 5 december 2000, houdende wijziging van het Schepenbesluit 1965 (toevoeging van bepalingen inzake de registratie van opvarenden

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis De oprichting, bloei en ondergang van de VOC

Werkstuk Geschiedenis De oprichting, bloei en ondergang van de VOC Werkstuk Geschiedenis De oprichting, bloei en ondergang van de VOC Werkstuk door een scholier 2703 woorden 24 februari 2005 6,1 337 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voorwoord Ik heb gekozen voor dit onderwerp,

Nadere informatie

Incidentele inzet Europese buitengrenzen

Incidentele inzet Europese buitengrenzen Incidentele inzet Europese buitengrenzen ISAF/TF55 Staf Special Operations Task group 1-3 SF-teams ISAF/TFU/RDTF Marinierscompagnie (+) Fire Support Team Lichte genie Maritieme Explosieven Opruimingsdienst

Nadere informatie

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2015/2016

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2015/2016 Ontdek ons zoute DNA Zonder de scheepvaart geen Nederland basisonderwijs 2015/2016 Welkom in het scheepvaartmuseum amsterdam Ontdek Het leven aan boord van verschillende schepen, doe mee aan het havenspel

Nadere informatie

Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2018

Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2018 Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2018 NOTA VAN WIJZIGING Ontvangen Het voorstel van wet wordt als volgt gewijzigd: De begrotingsstaat van het Ministerie

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Tijdelijk visverbod van 14feb tot 30april 2001

Werkstuk Aardrijkskunde Tijdelijk visverbod van 14feb tot 30april 2001 Werkstuk Aardrijkskunde Tijdelijk visverbod van 14feb tot 30april 2001 Werkstuk door een scholier 2183 woorden 16 augustus 2001 6 13 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Inleiding Dit werkstuk

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 990 woorden 24 februari 2018 4,2 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 3 + kenmerkende

Nadere informatie

WERKBUNDEL SEAFRONT ZEEBRUGGE Niveau 2 (3-6 de leerjaar)

WERKBUNDEL SEAFRONT ZEEBRUGGE Niveau 2 (3-6 de leerjaar) GEBOUW 1 1. De cyclus van water 1.1 Vul de volgende tekst aan. Maak gebruik van onderstaande woorden: rivieren wolken zee regen afkoeling zon beken ondergronds wind 1. Water verdampt door de warmte van

Nadere informatie

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag > Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl

Nadere informatie

Een Boeiend Lessenpakket spelmateriaal voor de kapitein

Een Boeiend Lessenpakket spelmateriaal voor de kapitein Druk deze bijlage enkelzijdig en in kleur af. Een boeiend lessen pakket Een boeiend lessenpakket Een Boeiend Lessenpakket spelmateriaal voor de kapitein opdracht 1. Zijn er verkeersregels op het water?

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 775 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2018 Nr. 25 NOTA VAN WIJZIGING Ontvangen 17 november

Nadere informatie

Europa. De plannen van D66 voor Europa Begrijpelijke versie. Tekst: D66 en Merel van Beeren

Europa. De plannen van D66 voor Europa Begrijpelijke versie. Tekst: D66 en Merel van Beeren Voor Europa De plannen van D66 voor Europa Begrijpelijke versie Tekst: D66 en Merel van Beeren 1 De plannen van D66 voor Europa D66 vindt Europa heel belangrijk. Wij denken dat Nederland sterker is als

Nadere informatie

Muus Visser en de tanker Ondina

Muus Visser en de tanker Ondina Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Muus Visser en de tanker Ondina In de Tweede Wereldoorlog was Muus Visser matroos en kanonnier op verschillende

Nadere informatie

Module 5 Geschiedenis en geografie

Module 5 Geschiedenis en geografie Module 5 Geschiedenis en geografie 5.1 De geschiedenis van Nederland Tekst 1: De gouden eeuw Handel In de zeventiende eeuw gingen Nederlanders steeds meer handelen. Nederland ligt aan zee en er zijn veel

Nadere informatie

De Harderwijker Botterstichting zet HARDERWIJK. op de kaart. Harderwijk - New York Sponsert u ook?

De Harderwijker Botterstichting zet HARDERWIJK. op de kaart. Harderwijk - New York Sponsert u ook? De Harderwijker zet HARDERWIJK op de kaart Ter ere van Henry Hudson 400 jaar Harderwijk - New York Sponsert u ook? Met oud Hollandse schepen naar Amerika Voor deze happening wordt er één vloot samen gesteld

Nadere informatie

Verslag van het nationaal archief Den Haag

Verslag van het nationaal archief Den Haag Verslag van het nationaal archief Den Haag Verslaggevers: Nafthali en Rens Wij gaan maandag 12 juni naar het nationaal archief in Den Haag. we gaan op zoek naar het gezonken schip van de VOC. VOC betekent:

Nadere informatie

Vervoer gevaarlijke stoffen

Vervoer gevaarlijke stoffen Vervoer gevaarlijke stoffen binnen Defensie Edwin van de Ven Inhoud Defensie Uitzonderingspositie Defensie Voorbereidingen (Gereedstelling) We vertrekken. We doen ons werk. We gaan weer naar huis.. 2 Defensie

Nadere informatie

GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat

GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Naam GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Groot Brittannië Groot-Brittannië is Schotland, Engeland en Wales samen. Engeland is het grootst van Groot-Brittannië en Wales het kleinst. Engeland heeft meer dan 46

Nadere informatie

De binnenlandse veiligheidstaken van de Nederlandse krijgsmacht

De binnenlandse veiligheidstaken van de Nederlandse krijgsmacht De binnenlandse veiligheidstaken van de Nederlandse krijgsmacht Michiel de Weger 2006 Vanfeorcum Inhoud Voorwoord IX Lijst van afkortingen XI Lijst van tabellen XIV 1 Algemene inleiding 1 1.1 Aanleiding

Nadere informatie

Opdracht 1b. Welk soort afval is het meest schadelijk voor de natuur?

Opdracht 1b. Welk soort afval is het meest schadelijk voor de natuur? Opdracht 1a. In de tabel hieronder staan een aantal materialen. Bedenk per type materiaal 3 soorten afval die je tegenkomt onderweg naar school of op het schoolplein. Zoek per categorie van 1 soort afval

Nadere informatie

Ik houd mijn spreekbeurt over duiken omdat ik het een leuk onderwerp vind en mijn vader en moeder ook hebben gedoken. Duiken is een onderwatersport.

Ik houd mijn spreekbeurt over duiken omdat ik het een leuk onderwerp vind en mijn vader en moeder ook hebben gedoken. Duiken is een onderwatersport. Duiken Ik houd mijn spreekbeurt over duiken omdat ik het een leuk onderwerp vind en mijn vader en moeder ook hebben gedoken. Duiken is een onderwatersport. De Geschiedenis Het begon allemaal dat mensen

Nadere informatie

Inhoud. Voorbereiding. Waar ga je naar toe. Hoe doe je het met School. Een probleem. Ik heb niks te doen. Dag en nacht varen.

Inhoud. Voorbereiding. Waar ga je naar toe. Hoe doe je het met School. Een probleem. Ik heb niks te doen. Dag en nacht varen. Inhoud Voorbereiding Waar ga je naar toe Hoe doe je het met School Een probleem Ik heb niks te doen Dag en nacht varen De wereld rond Geen eten Vissen Bang voor vissen haaien Snorkelen Terug INLEIDING.

Nadere informatie

Maritiem recht. Programma. Opleiding van 6 sessies

Maritiem recht. Programma. Opleiding van 6 sessies Maritiem recht Opleiding van 6 sessies De cursus bevat drie hoofddelen: enerzijds het internationale recht van de zee, met de studie van de derde Conventie van de Verenigde Naties over het recht van de

Nadere informatie

Het leger. Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leger. Je kunt vertellen wat het leger doet en waarom we een leger hebben.

Het leger. Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leger. Je kunt vertellen wat het leger doet en waarom we een leger hebben. Het leger Thema: Bestaat vrede? Samenleving Nederland De overheid Moeilijkheid; *** Tijd: *** Juf Yvonne Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leger. Je kunt vertellen wat het leger doet en waarom

Nadere informatie

Schooljaar: 2015-2016 TRANSPORT 3.2. Kenmerken / Eigenschappen van Transportmiddelen KLAS 2A 2B 2C 2D 2G. Algemene Techniek Mnr.

Schooljaar: 2015-2016 TRANSPORT 3.2. Kenmerken / Eigenschappen van Transportmiddelen KLAS 2A 2B 2C 2D 2G. Algemene Techniek Mnr. TRANSPORT 3.2 Schooljaar: 2015-2016 Kenmerken / Eigenschappen van Transportmiddelen KLAS 2A 2B 2C 2D 2G Algemene Techniek Mnr. Baromeo 3.2. De kenmerken van Transportmiddelen Hiernaast zie je een moderne

Nadere informatie

Overzicht Indeling Bibliotheek. Vanaf juli 2012

Overzicht Indeling Bibliotheek. Vanaf juli 2012 Overzicht Indeling Bibliotheek Vanaf juli 2012 Data Comp. Kast 1 О 1 Recreatievaart О 1A 1 Wyt s О 1A2 Het Nederlands Zeewezen О 1B Moormans Jaarboek О 1C Jaarboeken Scheepvaart О 1D Jaarboeken О 1E Jaarboeken

Nadere informatie

Kijken achter de dijken

Kijken achter de dijken Kijken achter de dijken MCJ van der Donck 20 juni 2017 2 20 juni 2017 Wat is Hydrografie? Het meten van de diepte en samenstelling van het water en de zeebodem en het weergeven hiervan in nautische publicaties

Nadere informatie

In 1618 vaart Jan Janse met zijn schip in de buurt van de Canarische Eilanden als het plotseling hard begint te waaien. Hij stuurt als de bliksem

In 1618 vaart Jan Janse met zijn schip in de buurt van de Canarische Eilanden als het plotseling hard begint te waaien. Hij stuurt als de bliksem Enteren De eerste maanden op het kaperschip zijn machtig mooi. Jan geniet van het leven op zee: dit is nog eens wat anders dan een boottochtje op het Spaarne. Iedere keer als ze een Spaans galjoen op volle

Nadere informatie

Leuke weetjes, puzzels, een kleurplaat en meer!

Leuke weetjes, puzzels, een kleurplaat en meer! Alles over HAAIEN Leuke weetjes, puzzels, een kleurplaat en meer! Haaienweetjes Vinnen De meeste haaien hebben acht vinnen. Deze gebruiken ze om vooruit te komen en om rechtop te zwemmen. De vorm van de

Nadere informatie

California Lighthouse

California Lighthouse BIBLIOTECA NACIONAL ARUBA California Lighthouse Inhoud De naam... 3 Een vuurtoren... 3 Bouw... 3 Constructie... 4 Vuurtorenwachtershuis... 4 Automatisering... 5 Toeristische attractie... 5 Monumentenzorg...

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 20424 21 december 2010 Regeling van de Staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van 15 december 2010,

Nadere informatie

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag Datum Antwoorden op vragen Jaarverslag 2017 Kustwacht Caribisch Gebied

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag Datum Antwoorden op vragen Jaarverslag 2017 Kustwacht Caribisch Gebied Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl > Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR

Nadere informatie

inhoud blz. Helikopters 3 1. De geboorte van de helikopter 4 2. De delen van de helikopter 6 3. In de cockpit 7 4. De rotor 8 5.

inhoud blz. Helikopters 3 1. De geboorte van de helikopter 4 2. De delen van de helikopter 6 3. In de cockpit 7 4. De rotor 8 5. Helikopters inhoud blz. Helikopters 3 1. De geboorte van de helikopter 4 2. De delen van de helikopter 6 3. In de cockpit 7 4. De rotor 8 5. Het gebruik van helikopters 9 6. Filmpjes 13 Pluskaarten 14

Nadere informatie

Toespraak minister van Defensie, Ank Bijleveld-Schouten, bij opening van de expositie Als de Russen komen,

Toespraak minister van Defensie, Ank Bijleveld-Schouten, bij opening van de expositie Als de Russen komen, Toespraak minister van Defensie, Ank Bijleveld-Schouten, bij opening van de expositie Als de Russen komen, Nationaal Militair Museum, op vrijdag 22 februari 2019 te Soesterberg Beste aanwezigen, Dit jaar

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 33 763 Toekomst van de krijgsmacht Nr. 57 BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,

Nadere informatie

Haven van Amsterdam. Open zee. Sluis Ijmuiden

Haven van Amsterdam. Open zee. Sluis Ijmuiden Opis 2012. Haven van Amsterdam Open zee Sluis Ijmuiden 3 oktober 2012 De start van vandaag was er een met veel strubbelingen maar met een geweldig eind. Gisterenavond mochten de jongens even van hun privileges

Nadere informatie

Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag

Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directoraat-Generaal Belastingdienst Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag

Nadere informatie

WIJ BEATRIX, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje- Nassau, enz. enz. enz.

WIJ BEATRIX, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje- Nassau, enz. enz. enz. WET van 24 juni 1993, houdende bepalingen inzake de rusttijden van bemanningsleden, de samenstelling van de bemanning en de vaartijden van schepen op binnenwateren WIJ BEATRIX, bij de gratie Gods, Koningin

Nadere informatie

HAVENS EN DE REIS VAN BONTEKOE

HAVENS EN DE REIS VAN BONTEKOE EN 28 december EN Inleiding Schepen vertrekken of leggen aan. Op de kade wordt gezwaaid en afscheid genomen. En wie na een lange reis terugkeert, wordt begroet door de thuisblijvers. De zee oefent een

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2002 2003 28 816 Scheepvaartroutes boven de Waddeneilanden Nr. 1 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

8 6 Samenwerking in de wereld. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog.

8 6 Samenwerking in de wereld. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog. Dirk komt thuis. Dirk heeft gewonnen met voetballen. Hij is heel blij. Maar dan ziet hij zijn moeder. Zijn moeder kijkt niet blij. De moeder van Dirk denkt

Nadere informatie

WWW.HOPE-XXL.COM. Mede mogelijk gemaakt door de Iona Stichting en Vos/Abb

WWW.HOPE-XXL.COM. Mede mogelijk gemaakt door de Iona Stichting en Vos/Abb De meeste mensen in Nederland hebben het goed voor elkaar. We hebben genoeg eten, we hoeven niet bang te zijn voor oorlog en we zijn dan ook tevreden met ons leven. Maar dat is niet overal op de wereld

Nadere informatie

8.2 Fort Elmina. De leerkracht bespreekt de vragen met de leerlingen die op hun plaats zitten.

8.2 Fort Elmina. De leerkracht bespreekt de vragen met de leerlingen die op hun plaats zitten. Thema/ onderwerp: Werkblad 8.2 Fort Elmina Korte samenvatting van de leeractiviteit: De geschiedenis van Fort Elmina wordt verteld a.d.h.v. afbeeldingen en een videofragment. Hierna gaan de leerlingen

Nadere informatie