Handboek vertrouwenscontactpersonen IJsclub Tilburg. Preventiebeleid seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag.

Transcriptie

1 Handboek vertrouwenscontactpersonen IJsclub Tilburg Preventiebeleid seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag..is bereikbaar op maandagavond tussen uur Tel: Marije Hop is bereikbaar op woensdagavond tussen uur Tel:

2 Inhoudsopgave Inleiding pagina 3 Taken en verantwoordelijkheden pagina 5 Meldprotocol pagina 7 Sociale kaart pagina 11 Aannamebeleid (jeugd) trainers pagina 14 Bijlage 1 begeleidende brief gedragsregels pagina 17 Bijlage 2 begeleidende brief VOG pagina 18 2

3 Inleidend Met dit handboek willen wij graag wat nadere uitleg geven over onze taak binnen de ijsclub. De vertrouwenscontactpersonen (VCP) binnen ijsclub Tilburg zijn Marije Hop en Peter van Boextel. Binnen de IJsclub Tilburg zijn VCP geschoold en gecertificeerd door het NOC NSF. De VCP vervullen een staf functie binnen de IJsclub Tilburg en leggen verantwoording af aan de voorzitter. Missie Het initiëren, handhaven en monitoren van een veilige sportomgeving voor alle leden van de IJsclub Tilburg, waarin sportief gedrag gestimuleerd wordt. Visie Wij voelen ons verantwoordelijk voor het voeren van een actief preventiebeleid ter voorkoming van seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag binnen onze vereniging. Dit betekent: Het bewaken van de sfeer binnen de vereniging, Het bevorderen van open communicatie en Het bevorderen van verenigingsgevoel, Het toegankelijk en herkenbaar zijn voor alle leden, Het laagdrempelig in benadering, Het adequaat reageren op meldingen. Met het aanvaarden van de functie VCP hebben we meteen de hoop uitgesproken nooit met seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag binnen onze vereniging geconfronteerd te worden. Dus eigenlijk hebben wij een functie waarvan je hoopt dat er nooit een beroep op je wordt gedaan. Landelijke cijfers wijzen uit dat helaas seksuele intimidatie binnen de sport een gegeven is. Bij het NOC NSF worden gemiddeld 100 meldingen per jaar geregistreerd. Deze meldingen lopen uiteen van voyeurisme tot zelfs aanranding en verkrachting. Het NOC NSF gaat er vanuit dat lang niet alles wordt gemeld. 3

4 Met het installeren van vertrouwenscontactpersonen volgt IJsclub Tilburg het landelijke beleid van de sportbonden met betrekking tot seksuele intimidatie in de sport. De sportbonden zijn vertegenwoordigd in het NOC NSF. Wij leven met zijn allen de gedragsregels na, die door het NOC NSF zijn opgesteld en op de site zijn te vinden. Daarnaast vinden wij een voorwaarde voor jeugdtrainers, het kunnen overleggen van een verklaring omtrent gedrag. Naast seksuele intimidatie, hopen wij elke vorm van grensoverschrijdend gedrag tegen te kunnen gaan. Hier verstaan we onder meer pesten, bedreigen, discrimineren, mishandeling en beledigen onder. Voor ons betekent grensoverschrijdend gedrag, datgene wat de ander ervaart als grensoverschrijdend. De vertrouwenscontactpersoon (VCP) legt verantwoording af aan het bestuur en heeft naast het zijn van aanspreekpunt ook een taak betreffende het geven van voorlichting en advies. Wij hebben ook een taak bij het bewaken van een veilige sportomgeving. Enerzijds valt te denken aan de veiligheid van de gebouwen zoals goede verlichting, veilige kleedruimtes en anderzijds aan het bewaken van een veilig sportklimaat, het respectvol met elkaar omgaan. Om onze taak goed uit te kunnen voeren hebben wij naast een adres ook ieder een eigen 06- nummer toegewezen gekregen. 4

5 Taken en verantwoordelijkheden Taak Verantwoordelijke Wanneer Inventariseren of er nieuwe jeugdtrainers/ vrijwilligers zijn die een VOG moeten overleggen alvorens ze training mogen geven. Voorzitter TC Aanvang seizoen Inventariseren of iedereen een gedragscode heeft ondertekend die binnen de club een taak vervult. Archiveren van gedragscodes en VOG Nieuwe leden informeren met een folder over de rol van VCP en seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag en etiket erop met gegevens VCP. Presentatie houden tijdens ALV. Jaarplan evalueren en nieuw jaarplan schrijven. Handboek up to date houden, volgens de richtlijnen van het NOC NSF. Risicoanalyse binnen de club uitvoeren. Bestuurslid ad interim Aanvang seizoen vrijwilligers coördinator Ledenadministratie Aanvang seizoen Ledenadministratie Aanvang seizoen VCP ALV VCP Aanvang seizoen VCP Aanvang seizoen Bestuur Indien gewenst 5

6 6

7 Meldprotocol betreffende seksuele intimidatie/seksueel misbruik en grensoverschrijdend gedrag. Het protocol, registratie en rapportageformulier van het NOC-NSF is leidend in het begeleiden van een melding. 1) Melding. Per mail, telefoon of Vis à Vis wordt een melding gemaakt. De vertrouwenscontactpersoon (VCP) neemt de melding aan. De aannemer van de melding wordt zaakhouder Taak van de zaakhouder is alles betreffende de melding te: Coördineren Registreren Evalueren 2) Gesprek, het aanhoren van de melding. Melder wijzen op: De melding wordt anoniem gemeld bij het bestuurslid die portefeuillehouder is van de VCP. De melder wordt gewezen op de begrensde vertrouwelijkheid, dit betreffende bv. strafbare feiten. De zaakhouder legt een dossier aan met behulp van de formulieren die hiervoor ontwikkelt zijn door het NOC-NSF. 3) Afstemming VCP onderling en evt. raadplegen vertrouwenspersoon NOC/NSF. NB. Bij vermoeden strafbaar feit politie consulteren. 4) Gesprek met beschuldigde met VCP en bestuur. Doel: het objectiveren van de klacht, de beschuldigde vragen om een reactie. Beschuldigde wijzen op gespecialiseerde opvang en evt. rechtsbijstand. Zo nodig tijdelijke op non actief stelling door het bestuur. Let wel, een beschuldigde is nog geen schuldige. 7

8 5a) Doorverwijzen melder. Zie sociale kaart. 5b) Het opheffen van de vertrouwelijkheid. De vertrouwelijkheid dient te worden opgeheven bij het vaststellen van strafbare feiten: Verkrachting Aanranding Schennis plegen Bedreigen Mishandelen Beledigen Het opheffen van de vertrouwelijkheid betekent voor de VCP het volgende: De VCP informeert de betrokkene over de gevolgen die het incident heeft voor de stappen die de VCP moet zetten. In alle gevallen zal geanonimiseerd overleg met het bestuur volgen. Deze beoordeelt hoe vanuit hun bestuurlijke verantwoordelijkheid moet worden gehandeld. Indien dit handelen vereist dat(een deel van) de vertrouwelijkheid moet worden opgeheven, zal de betrokkene door de VCP hierover uitleg krijgen en om diens toestemming worden gevraagd. Bij toestemming is de vertrouwelijkheid opgeheven. Het opheffen van de vertrouwelijkheid gebeurt echter ook zonder toestemming van de betrokkene in onderstaande situaties: - Bij angst of onmacht van de melder om strafbare feiten of een ongewenste situatie te beëindigen. Dit kan zich voordoen in het geval van Grooming en of bedreiging. - Bij het bestaan van een acute onveilige sportomgeving voor de betrokkene of derden in het geval dat er sprake is van gedragingen of situaties waarin het bestuur vanuit haar verantwoordelijkheid betreffende het algemeen belang moet ingrijpen. De VCP stelt de melder op de hoogte van het opheffen van de vertrouwelijkheid. Het bestuur moet aangifte doen, er bestaat in deze een aangifte plicht. Meldt het bestuur niet, ( neemt niet zijn verantwoordelijkheid) dan meldt de VCP op persoonlijke titel. 8

9 Het opheffen van de vertrouwelijkheid betekent voor het bestuur het volgende: 1 Het informeren van de betrokken leden 2 Het informeren van ouders 3 Publiciteitsplan maken* 4 Gepaste maatregelen volgend op de non actief stelling Clubverbod Aanmelden voor registratie op de zwartelijst bij NOC/NSF 5 Leden na uitspraak informeren 6 Evaluatie en afsluiting.** Publiciteitsplan*: Dit houdt in dat er bij het redelijk vermoeden van seksueel misbruik allerlei partijen om opheldering gaan vragen bv: Collega instellingen Regionale en landelijke pers Het tijdig correct en gericht informatie verschaffen is van belang om te voorkomen dat het onderwerp op een verkeerde manier in de publiciteit komt. Het is van belang een woordvoerder aan te stellen die als contactpersoon naar de diverse partijen de vereniging vertegenwoordigt. Het bestuur is gehouden in deze zijn verantwoordelijkheid te nemen. 6. Herstellen van een veilig sportklimaat. De evaluatie en afsluiting** zijn in deze van wezenlijk belang. Hoe zou herhaling van een incident in de toekomst kunnen worden voorkomen. Het herstellen van rust binnen de vereniging. 7. Bewaarplicht rapportage De organisatie mag wettelijk bepalen wat er mee gebeurd. Het is aan te raden de gegevens apart te bewaren, digitaal of fysiek en daarbij aantekenen dat het om vertrouwelijke informatie gaat. Daarbij een nota maken, wie (of welke functie) er inzagerecht heeft en op grond waarvan. De gegevens dienen bewaart te worden zolang betreffende betrokkenen in leven zijn. De VCP hebben afgesproken een fysiek dossier op te maken per incident. 9

10 10

11 Sociale kaart Vertrouwenspunt sport (0,10 ct. per min). Iedereen die sport kan te maken krijgen met seksuele intimidatie of grensoverschrijdend gedrag. Het kan veel emoties en vragen oproepen, ook als je er niet zelf het slachtoffer van bent, maar het ziet gebeuren of wanneer je beklaagd wordt door een ander. Op die momenten kan het prettig zijn om even met iemand van buitenaf te kunnen praten. Bij het NOC*NSF meldpunt kun je terecht met je eerste vragen, twijfels of om je verhaal te vertellen. Ook kun je via het meldpunt het telefoonnummer van een vertrouwenspersoon of adviseur bij jou in de buurt opvragen. Het NOC*NSF meldpunt is van maandag t/m vrijdag van 8 tot 22 uur bereikbaar, op zaterdag van 12 tot 16 uur. Vertrouwenspersonen en adviseurs NOC*NSF heeft vertrouwenspersonen en adviseurs op wie iedereen, die lid is van een sportvereniging in Nederland, gratis een beroep kan doen. Er zijn vertrouwenspersonen voor klagers of slachtoffers van seksuele intimidatie, maar er zijn ook vertrouwenspersonen voor beklaagden of beschuldigden. Daarnaast zijn er adviseurs voor mensen die zelf geen slachtoffer zijn, maar te maken krijgen met een vermoeden, melding of klacht. Kijk op de website (= van de NOC*NSF). KNSB Binnen de KNSB is de volgende contactpersoon actief: projectcoördinator KNSB Breedtepsort. dhr. Ramon Kuipers, R.Kuipers@KNSB.nl 11

12 Politie Dag en nacht bereikbaar. Via dit nummer word je doorverwezen naar de juiste persoon. Indien nodig dag en nacht mogelijk. Anders wordt er op korte termijn een afspraak gemaakt. Sensoor (0,05 ct. per minuut). Volwassenen kunnen ervoor kiezen om een beroep te doen op Sensoor (vroeger SOS Telefonische Hulpdiensten) Hier wordt een luisterend oor geboden: dag en nacht tijd voor een gesprek. Kindertelefoon (gratis) Kinderen en jongeren van 8 tot 18 jaar mogen contact zoeken met de kindertelefoon. Dit kan op verschillende manieren. Je kunt iedere dag van 14 tot 20 uur chatten of bellen. Let op: Het is erg druk bij de Kindertelefoon. Wanneer alle medewerkers in gesprek zijn krijg je een bandje met de vraag om het later nog eens te proberen. Bij de chat kunnen maximaal 10 kinderen in de wachtrij staan. Bij de Kindertelefoon is het niet mogelijk om advies- of hulpvragen via de te stellen. Kijk op de website: 12

13 13

14 Aannamebeleid (assistent) trainers en vrijwilligers IJsclub Tilburg Gedragscode en verklaring omtrent gedrag. Het niet kunnen overleggen van een VOG en/of het niet ondertekenen van de gedragscode heeft tot gevolg dat er binnen de IJsclub Tilburg geen functie vervuld mag worden. Elke 5 jaar dienen beide documenten opnieuw aangeleverd te worden. 1) Trainers en vrijwilligers in contact met jeugdleden Jeugd trainers en vrijwilligers die 16 jaar en jonger zijn, alleen in functie van assistent, onder supervisie van volwassen hoofdtrainer die een VOG heeft overgedragen. - Ondertekent een gedragscode. - Bij het bereiken van de leeftijd van 16 jaar, moet de assistent trainer een VOG overleggen. Jeugd (assistent) trainers en vrijwilligers, 16 jaar en ouder. - Voorzitter technische commissie gaat gesprek aan met kandidaat. - Voorzitter stelt vertrouwenscontactpersonen in kennis van een op handen zijnde aanname. - Kandidaat moet alvorens aanname een VOG kunnen overleggen. Deze aanvraag kan gedaan worden via de voorzitter technische commissie. Eventueel een vergoeding van een VOG, ter beoordeling van het bestuur. - Kandidaat wordt gewezen op beleid met betrekking tot seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag en gaat hiermee akkoord door een gedragscode te ondertekenen. - Beide documenten worden gearchiveerd door de ledenadministratie. - Raadplegen van zwarte lijst, kan deel uitmaken van de procedure. Dit verloopt via de KNSB. 2) Trainers voor volwassenen Volwassen (assistent) trainers, 16 jaar en ouder. - Voorzitter technische commissie gaat gesprek aan met kandidaat. - Voorzitter stelt vertrouwenscontactpersonen in kennis van een op handen zijnde aanname. - Kandidaat wordt gewezen op beleid met betrekking tot seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag en gaat hiermee akkoord door een gedragscode te ondertekenen. 14

15 - De ondertekende gedragscode wordt gearchiveerd door de ledenadministratie. 3) Vrijwilligers in functies die niet jeugd gerelateerd zijn. - Kandidaat wordt gewezen op beleid met betrekking tot seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag en gaat hiermee akkoord door een gedragscode te ondertekenen. - De ondertekende gedragscode wordt gearchiveerd door de ledenadministratie. 4) Coördinatie Coördineren van VOG Bij het (her)indelen van trainers en vrijwilligers dient rekening gehouden te worden, dat bij het lesgeven en of anderszins contact met de jeugd, alsnog een VOG overlegt dient te worden. Degenen die verantwoordelijk is voor het indelen van de jeugdtrainers, is verantwoordelijk voor het bewaken van het in bezit zijn van een VOG van desbetreffende trainer. Voorstel: Voorzitter jeugd en coördinator wedstrijd jeugd overleggen eind september een lijst met alle (assistent) trainers aan de voorzitter TC, om te controleren in het archief of deze een geldige VOG hebben. Trainers die geen VOG hebben en de jeugd gaan trainen, moeten alsnog een VOG aanvragen. Bij het niet kunnen overleggen van een VOG, is er geen functie bij de IJsclub voor deze trainer. Wanneer er een functiewisseling plaats vindt, dient er een actuele VOG aangevraagd te worden. Coördineren verstrekken gedragscode Het bestuurslid met vrijwilligers coördinatie in de portefeuille verantwoordelijk is voor het verspreiden van de gedragscode met bijbehorend boekje en begeleidende brief onder nieuwe trainers en vrijwilligers en/of trainers en vrijwilligers die nog geen gedragscode hebben ondertekend. 15

16 16

17 Bijlage 1: Begeleidende brief bij gedragscode Naam Adres Postcode / Woonplaats Beste voornaam Tilburg,datum KNSB gedragscode trainers, coaches & begeleiders De gedragscode geeft regels en aanbevelingen waaraan trainers, coaches en begeleiders zich in hun dagelijkse werk dienen te houden. Allen hebben de plicht om alles te doen wat de geestelijke, sociale en lichamelijke integriteit van de sporter kan waarborgen en alles na te laten wat die integriteit schade kan berokkenen. Het is onmogelijk een opsomming te geven van wat wel en niet mag, juist omdat de grenzen van persoon tot persoon verschillen. Dat maakt het ook ingewikkeld. Maar over sommige dingen zijn we het wel eens. Bijvoorbeeld dat een volwassen sportleider geen seksuele relaties met minderjarige sporters mag aanknopen. Ook niet als de sporter dat zelf zou willen! Net zoals leraren op school dat niet mogen met hun leerlingen. Als je prettig met elkaar omgaat in een gelijkwaardige relatie, kunnen grapjes of aanrakingen best gewenst zijn. Dan is er ook geen probleem. Het wordt anders als er opmerkingen worden gemaakt die net iets te ver gaan. Daarbij hoeft niet altijd sprake te zijn van boze opzet. Een grapje kan onbedoeld toch kwetsend overkomen. Bijna iedereen kan zich er wel iets bij voorstellen. Het NOC*NSF heeft ter preventie van seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag een aantal gedragsregels opgesteld. Deze 11 gedragsregels zijn van belang voor iedereen die aan sport doet. De KNSB trekt dit breder en heeft de KNSB Gedragscode voor trainers, coaches & begeleiders opgesteld. De gedragscode bestaat tevens uit richtlijnen waarmee seksuele intimidatie en andere vormen van ongewenst gedrag kan worden voorkomen. Ze geven de grenzen aan van handelen. Ze fungeren als toetssteen voor het gedrag van begeleiders en sporters in concrete situaties. Ze nodigen uit tot nadenken en discussiëren over het eigen handelen en dat van anderen in de sportomgeving. De gedragscode is onderdeel van het KNSB reglement en is derhalve van toepassing op allen die op enigerlei wijze betrokken zijn bij het begeleiden van sporters. Binnen het bestuur is de afspraak gemaakt dat zowel de leden van het bestuur alsook alle trainers en vrijwilligers deze gedragscode ondertekenen. Bij het niet ondertekenen van deze gedragscode, vinden wij dat er geen ruimte is om een functie uit te vo binnen de IJsclub Tilburg. We verzoeken je de getekende gedragscode in te leveren bij Voor vragen kun je terecht bij Marije Hop, telefoon: bereikbaar op woensdagavond tussen en of Peter van Boextel, telefoon: bereikbaar op maandagavond tussen en vertrouwenscontactpersoon@ijsclubtilburg.nl Met vriendelijke groet, Bestuur IJsclub Tilburg 17

18 Bijlage 2: Begeleidende brief bij VOG Beste (assistent) trainer/ vrijwilliger van jeugdleden, Met het installeren van vertrouwenscontactpersonen heeft de IJsclub Tilburg kenbaar gemaakt het beleid van het NOC NSF te willen volgen met betrekking tot seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag in de sport. Een onderdeel van dit beleid is het vragen van een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) van alle assistenten, trainers en vrijwilligers vanaf 16 jaar, die iets te maken hebben met jeugd tot 16 jaar. Een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) is een verklaring, afgegeven door de gemeente, waaruit blijkt dat uw gedrag in het verleden geen bezwaar vormt voor het vervullen van een specifieke taak of functie binnen de ijsclub. Als sportvereniging, is het een plicht om maatregelen te nemen die seksuele intimidatie kunnen voorkomen. De VOG is één van de mogelijke maatregelen. Door als vereniging een VOG te verlangen van iedereen die in zijn functie in aanraking komt met kinderen of kwetsbare groepen, laat je zien dat je de veiligheid van je leden serieus neemt. Het NOC NSF stelt in 2012 een stimuleringssubsidie beschikbaar die het mogelijk maakt dat een VOG volledig vergoed wordt. U ontvangt automatisch een van de ijsclub waarin staat omschreven hoe een VOG aangevraagd kan worden en hoe u het bedrag kan declareren bij de ijsclub. Tot die tijd hoeft u geen actie te ondernemen. Het aanvragen van een VOG kan geheel digitaal. Wanneer u geen VOG kunt overleggen of u maakt bezwaar, betekent dit automatisch dat u geen taak of functie kan vervullen binnen de IJslcub. Met vriendelijke groet, Voorzitter technische commissie 18