De Kuifeend en de Grote Kreek Nieuwsbrief 76 februari 2015

Transcriptie

1 De Kuifeend en de Grote Kreek Nieuwsbrief 76 februari 2015 Beste lezer, In vele nieuwsbrieven bracht ik regelmatig relaas over de problematiek van sluikstorten in het Rangeerstation. Tot nu toe ging het steeds over het dumpen van allerlei afval, klein meubilair, keukenmateriaal, tuinafval, enz Maar wanneer het gaat om zieke dieren, dan gaat dat boven iedere vorm van menselijk begrip. Zondag 22 februari had ik een rondleiding met een tiental deelnemers aan een kalenderwandeling aan de Grote Kreek. Naast een stapel houthaksel, lag een.kip. Niet meteen wat je verwacht in een natuurgebied met wilde vogelsoorten. Een stevig, bruinzwart exemplaar. Toen ik het diertje naderde, zag ik dat het niet meer op haar poten kon staan en dat er aan de staartveren aangekoekte uitwerpselen kleefden. In lang vervlogen tijden liepen er al wel eens kippen rond in het Rangeerstation in de buurt van de werkplaatsen van Infrabel. Maar die verdwenen ongeveer gelijktijdig met de komst van de Vos. Het zieke dier werd hier dus gewoonweg door zijn of haar eigenaar gedumpt. Allicht iemand die zich uitgeeft als dierenvriend. Totaal onbegrijpelijk en verachtelijk! Dat doe je niet. Mensen die geen respect voor dieren hebben, hebben dat meestal ook niet voor mensen laat staan voor de natuur. Verwerpelijk en indien het een bezoeker is van ons natuurgebied is die voor mij hier niet meer welkom! Ofwel ga je met zo n kip naar de dierenarts of als geen hulp kan baten, heb dan het lef om het dier uit zijn lijden te verlossen. Een meer fortuinlijk exemplaar Ludo Benoy De dader had blijkbaar ook niet door dat zo n zieke kip snel het slachtoffer kan worden van jagende Vossen of verwilderde poezen. Maar wat ik nog het meest betreur is dat door het dumpen van deze zieke kip er bovendien een ernstig gevaar kan ontstaan voor wilde vogels die in de nabijheid in grote getallen voorkomen. Maar er is ook het goede nieuws. De kip werd door de goede zorgen van het Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren in Brasschaat opgehaald en behandeld. Het diertje stelt het intussen goed en loopt gezond en wel terug rond samen met soortgenoten. Alvast veel leesplezier! Ludo Benoy Conservator De Kuifeend en de Grote Kreek Nieuwsbrief De Kuifeend en de Grote Kreek nummer 76 februari /11

2 Bermbeheer Grote Kreek Mee op vraag van de Vlinderwerkgroep wordt ten behoeve van de Argusvlinder in de loop van de eerste twee weken van maart de berm naast het wandelpad naar de hut van de Grote Kreek gemaaid. Ook worden hier alle Wilgen weggehaald. Dit jaar wordt het eerste derde van de volledige dijk gemaaid. Alle maaisel en boomafval wordt afgevoerd. Die werken worden door een aannemer uitgevoerd in opdracht van de samenwerking tussen het GHA en Natuurpunt. De maaiwerken hebben tot doel om bloeiende planten meer kans te geven waardoor ook meer vlinders en insecten hier betere leefomstandigheden krijgen. In het najaar van de volgende twee jaren wordt ook het resterende deel volgens beurtrol gemaaid en gekapt. Meer sluikstort in de toekomst? - vervolg De vrees die ik uitte in de voorgaande nieuwsbrief is intussen helaas bewaarheid. Sinds 1 januari van dit jaar werden intussen al vier sluikstorten gevonden. De eerste drie werden op 1 februari aangetroffen. Het ging veelal om weggeworpen vuilniszakken of kartonnen dozen die langsheen de toegangswegen in naastliggende grachten werden gedumpt. Op een plaats werd ook een groot plaasteren beeld aangetroffen. Klacht werd ingediend bij de Cel Milieudelicten van de Federale Politie. Bij het inspecteren door de agenten werd trouwens bij toeval nog een derde sluikstort aangetroffen, diep verborgen in een gracht. En op 28 februari werd helemaal achterin het Rangeerstation een gedumpte stofzuiger met toebehoren gevonden samen met een plastiekzak vol afval van hout. Handen uit de mouwen vrijwilligers in de bres Je kunt er als bezoeker niet naast kijken. Ook de voorbije maand werd er hard gewerkt om verwilging en ander storende houtopslag tegen te gaan in de rietvelden van De Kuifeend. Enkele hectares werden intussen aangepakt door een handvol vrijwilligers in het bijzonder door Jef De Ridder en Bram Van Loock die vele dagen besteedden aan het afzagen van deze bomen. Veel dank daarvoor. Op zaterdag 28 februari werd een opruimdag georganiseerd waarop een vijftiental vrijwilligers reageerden. Helaas ging het enkel om vrijwilligers die al eerder met beheer en natuurbescherming in ons gebied te maken hadden. Geen andere geïnteresseerden.maar niet getreurd. Zoals uit bijgaande foto s blijkt, werd er die dag hard gewerkt. En belangrijk, de weergoden waren ons gunstig gezind. Om de gigantische stapels beheerresten te reduceren werd gekozen om het Samen sterk De Kuifeend 28 februari 2015 Ludo Benoy grootste deel ervan te verbranden. Nieuwsbrief De Kuifeend en de Grote Kreek nummer 76 februari /11

3 Doel van deze werken is om de oppervlakten rietvegetatie de kans te geven om in de toekomst sterk uit te breiden. Grote oppervlaktes werden door vrijwilligers onder handen genomen met resultaat Google Ringwerk Tijdens de winter wordt, afhankelijk van de weersomstandigheden, door vogelringer Ludo Roothaert één tot twee keren per seizoen geringd. Dat gebeurt met enkele mistnetjes rondom de voederplaats nabij de parking van De Kuifeend. De eerste ronde vond plaats op 3 februari Een best mooie dag met weinig wind en geen neerslag. Geen grote uitschieters maar toch weer verrassend veel zangvogels. In totaal 80 vogels zoals blijkt uit volgend lijstje. Opvallend bij dit overzicht zijn de grote aantallen Kool- (14) en vooral Pimpelmezen (47). Ik kijk geregeld vanuit de auto naar de voedertafel nabij de parking en tel dan zelden meer dan 10 exemplaren. Het betreft echter het voortdurende aan- en afvliegen van vele tientallen individuen. Een graantje oppikken, ermee wegvliegen en het elders opeten. Een zelfde opmerking betreft de Grote bonte specht (3). Je vermoedt de aanwezigheid van één exemplaar maar er zijn er meerdere die zich zelden gezamenlijk laten zien. Nieuwsbrief De Kuifeend en de Grote Kreek nummer 76 februari /11

4 Het aantal Groenlingen blijft zeer laag deze winter met slechts twee vangsten. Het waarnemen van meerdere tientallen Groenlingen is een fenomeen dat niet jaarlijks voorkomt. Het is alvast de vraag of koude-invallen hierbij bepalend zouden zijn. Wellicht wordt er bij goed weer nog één keer geringd begin maart. In t kort Grauwe gans met kleurennekring De Grauwe gans met de donkergroene nekring met code V09 bezoekt zo nu en dan het Rangeerstation. Eerder werd dit individu al in de Binnenweilanden waargenomen. Op 8 en 22 februari verscheen V09 opnieuw, respectievelijk in de Binnenweilanden en op De Kuifeend. En dit keer vergezeld van een nieuwe partner. De week daarvoor werd dit exemplaar nog gezien aan het Ketenisseschor in Kallo. Deze winter pendelde V09 tussen Linkeroever en het Rangeerstation. Broedvogelmonitoring 2015 Rond 15 maart starten we met de zevende globale broedvogelmonitoring in het kader van de overeenkomst tussen het ANB, het INBO en Natuurpunt. Zeven zeer gemotiveerde vrijwilligers staan in voor telkens 7 rondes tussen 15 maart en juli. Het gaat voornamelijk om vroege morgenrondes die aanvangen kort voor of rond zonsopgang. Voor het Rangeerstation staan hoofdtellers Walter Van Ginhoven, Peter Decleir, Benoit Van Damme en ondergetekende in voor het monitoren van 10 deelgebieden.. Maar ook in Opstalvalleigebied worden gelijkaardige tellingen uitgevoerd door Tim Vochten en Frank Goossens, nu en dan bijgestaan door enkele geïnteresseerde vrijwilligers. En last but not least telt Bram Van Loock de nabije Meeuwenbroedplaats. Tot nu toe werden in dit gebied nog geen meeuwen broedend aangetroffen. In het kader van het samenwerkingsakkoord tussen het Gemeentelijk Havenbedrijf en Natuurpunt NAN, werden voorbije winter een aantal maatregelen getroffen om soorten zoals Kok- en Zwartkopmeeuw hier betere kansen te geven. Zo werden hekkens geplaatst om het gebied minder toegankelijk te maken, werd er schrikdraad rondom geplaatst om Vossen buiten te houden en werden noodzakelijke maaiwerken uitgevoerd. Tot slot werden plaasteren lokmeeuwen, verspreid in het gebied, geplaatst. Met deze maatregelen hoopt GHA en Natuurpunt om in het bijzonder Kokmeeuwen aan te trekken. Zwartkopmeeuwen volgen dan makkelijker. Een mooi experiment. Afwachten of ook de meeuwen dit aanlokkelijk vinden. En hoe zit het met Chris de Koekoek? Steekkaart: Naam: Chris Geringd: woensdag 1 juni 2011 Ringplaats: Santon Downham, Norfolk Geslacht: man Ouderdom bij het ringen: tweedejaars Satelliet Tag No.:62608 Ringnummer:DD24004 Chris BTO Nieuwsbrief De Kuifeend en de Grote Kreek nummer 76 februari /11

5 Chris doet het weer. Op 2 februari begon hij aan zijn terugkeer naar zijn broedplaats in Engeland. Hij verliet Angola waar hij verbleef sinds december 2014 om in een trek door te vliegen naar Congo-Brazzaville. Hier toefde hij in het regenwoud om terug op krachten te komen. Op 25 februari trok hij verder tot in de Centraal Afrikaanse Republiek. Hij verblijft daar nu nabij de grens met Kameroen. Dit trekpatroon komt ongeveer overeen met dat van de voorjaarstrek van Chris in Alleen verliet Chris toen reeds op 22 januari 2014 Angola om eveneens op 25 februari 2014 naar ongeveer dezelfde locatie in de Centraal Afrikaanse Republiek te vliegen. Een mooi voorbeeld van prima timing en plaatstrouw! Vorig jaar verbleef hij hier tot 14 maart om dan vrij snel noordelijker te vliegen. Vogels (bijzondere waarnemingen vanaf 1 februari) De winter werd inmiddels uitgeroepen tot de top 10 van de natste winters ooit sinds de start in 1833 van de meteorologische waarnemingen in België. En dat is er aan te zien. Op vele plaatsen liggen de graslanden er heel nat bij Ondergelopen graslanden bieden veel voedsel voor watervogels Ludo Benoy met grote plasvorming. Die trekken uiteraard veel vogelsoorten aan. De dagtemperaturen varieerden in februari grotendeels tussen 5 en 10 graden. s Nachts flirtte de temperatuur met het nulpunt. Van hevige vorst was nooit sprake. Grote aantallen watervogels werden de voorbije winter niet gezien. Februari bracht daar geen verandering is. Daarvoor bleef het onder meer te zacht. Een kort overzicht van de belangrijkste aantallen en soorten. Nieuwsbrief De Kuifeend en de Grote Kreek nummer 76 februari /11

6 Roerdompen werden gezien op 1 en 22 februari op De Kuifeend en telkens 1 exemplaar op 15 februari in het Binnenmoeras en aan de Grote Kreek. Een Kleine zilverreiger werd telkens gezien op 10 februari in de Binnenweilanden; op 15 februari in het Achterdeel en op 22 februari in de Binnenweilanden. Van het grotere broertje, de Grote zilverreiger, werd telkens 1 exemplaar waargenomen op 11 februari in de Binnenweilanden; op 13 februari aan de Grote Kreek en op 28 februari op De Kuifeend. Op 15 februari pleisterden 2 exemplaren in de Binnenweilanden. Op sommige data werden mooie aantallen Bergeenden geteld. Op 12 februari Vliegend mannetje Bergeend De Kuifeend 19 april 2011 Wim Dekelver pleisterden 26 exemplaren in de Binnenweilanden en nog eens 67 op De Kuifeend. Een totaal van 93. Op 14 februari zaten er 74 exemplaren verspreid over drie deelgebieden en nog eens 82 rustten op 22 februari verspreid over De Kuifeend en de Binnenweilanden. Drie Casarca s pleisterden op 6 en 7 februari op De Kuifeend en op 8 februari in de Binnenweilanden. Twee exemplaren rustten op De Kuifeend op 14 februari en nog eens 1 op 22 februari in de Binnenweilanden. Casarca De Kuifeend - 16 april 2011 Wim Dekelver Nieuwsbrief De Kuifeend en de Grote Kreek nummer 76 februari /11

7 Tot 6 exemplaren Nonnetjes verbleven in ons natuurgebied in februari. Enkele uitschieters: op 22 februari pleisterden er 1 mannetje en 2 vrouwtjes op de Grote Kreek, 2 vrouwtjes op de Binnenweilanden en nog 1 vrouwtje op De Kuifeend. Nog eens 6 exemplaren, 3 mannetjes en 3 vrouwtjes, foerageerden op 13 februari op de Kuifeendplas. Eveneens op 5 en 8 februari werd er hier telkens 1 mannetje en 4 vrouwtjes geteld en op 15 februari 1 mannetje op een plas van de Binnenweilanden, 1 vrouwtje op de Grote Kreek en 1 mannetje en 2 vrouwtjes op de plas Kuifeend. Op meerdere andere dagen werden kleinere aantallen vastgesteld. Brilduikers werden eveneens gedurende de ganse maand gezien en enkel op De Kuifeend tot maximum 4 exemplaren op 15 februari bestaande uit 2 mannetjes en 2 vrouwtjes. Een groepje van 79 Toendrarietganzen vloog over De Kuifeend op 1 februari. Een mooi aantal van 317 Grauwe ganzen zat verspreid over 4 locaties in het Rangeerstation op 10 februari. Op enkele data werden Bruine kiekendieven gezien, wellicht doortrekkende exemplaren. Op 7 februari joegen 2 exemplaren over de rietvelden van De Kuifeend, op 12 februari 1 in het Binnenmoeras; op 14 februari telkens 1 in het Binnenmoeras en 1 aan de Grote Kreek, op 15 februari 2 over De Kuifeend en telkens 1 over het Binnenmoeras en Binnenweilanden. Tot slot werd nog 1 Overvliegende Grauwe ganzen - de Grote Kreek 20 februari 2011 exemplaar gezien aan de Wim Dekelver Grote Kreek. Jagende Bruine kiekendief De Kuifeend - 14 augustus 2008 Ludo Benoy Nieuwsbrief De Kuifeend en de Grote Kreek nummer 76 februari /11

8 Op 14 februari pleisterden 11 Watersnippen op een ondergelopen grasland in het Achterdeel van het Rangeerstation. Drie Bokjes werden opgestoten op 7 februari in de zone Oud Schijn en nog 1 exemplaar op 14 februari in de TGV-zone nabij de Verlegde Schijns. Afhankelijk van de getijen van de Schelde pleisteren er geregeld mooie aantallen Wulpen in de Binnenweilanden. Enkele aantallen: 6 februari 80 exemplaren; 27 februari 65 exemplaren en op 28 februari 74 exemplaren. Een adulte Pontische meeuw pleisterde op 14 februari tussen een groepje Zilvermeeuwen op De Kuifeend. Een overkeken soort! De eerste (adulte) Zwartkopmeeuw van dit voorjaar werd op De Kuifeend gezien op 4 februari. Het duurde tot 22 februari vooraleer er hier opnieuw een exemplaar werd gezien. Gunstige zuidenwind leverde dan weer op 28 februari 9 overvliegende adulte exemplaren op. IJsvogels werden er deze maand iets minder gezien. Op 8 en 13 februari werden er 2 gezien aan de Stadsgracht en aan de Verlegde Schijns. Op 22 februari flitste 1 exemplaar voorbij de kijkhut van De Kuifeend. Een Grote gele kwikstaart werd op 15 februari gezien aan de Verlegde Schijns. Waterpiepers werden enkel waargenomen op 8 februari met in totaal 4 exemplaren en nog eens 3 op 15 februari. Tot slot werd op 15 en 22 februari telkens 1 Keep gezien in het Binnenmoeras en op De Kuifeend. Een zeer schaarse soort in onze regio de laatste jaren. Meer oostelijk in Luxemburg en Duitsland waren deze maand groepen aanwezig van meer dan exemplaren. Mannetje IJsvogel De Kuifeend - 23 september 2010 Jan Mertens Nieuwsbrief De Kuifeend en de Grote Kreek nummer 76 februari /11

9 Planten In 2014 vond ik nabij het cluster Rangeerstation enkele tientallen bloeiende exemplaren van de Bijenorchis. Deze zeldzame orchidee verdient uiteraard verdere opvolging. Door een monitoring van de Plantenwerkgroep werden deze winter niet minder dan 686 rozetten van dit pareltje aangetroffen. Allicht breidde deze soort zich intussen sterk uit dankzij het goede beheer dat tussen GHA en NAN werd opgestart. Bijenorchis 30 mei 2014 Ludo Benoy Zoogdieren (waarnemingen vanaf 1 februari) Ooit zeer algemeen in het Rangeerstation, nu worden ze nog maar zelden gezien Ik kan helaas niet anders dan het te blijven herhalen. Op 7 februari werd in de zone Oud Schijn nog eens 1 Haas waargenomen gevolgd, op 14 februari, door 1 ander exemplaar in het Achterdeel van het station. Op ongeveer deze laatste locatie foerageerde op 20 februari ook 1 Konijn. Rustend Konijn Jef De Ridder Nieuwsbrief De Kuifeend en de Grote Kreek nummer 76 februari /11

10 Noteer alvast in je agenda Bijeenkomst Vogelwerkgroep De driemaandelijkse vergadering van de Vogelwerkgroep, vindt plaats op dinsdag 17 maart om uur in de vergaderzaal, 1 ste verdieping, van de Klimaatloods in Ekeren. Ook nu weer een boeiend programma waarop iedereen van harte welkom is. PS: ken je iemand die interesse heeft om deze nieuwsbrief te ontvangen of wens je zelf deze nieuwsbrief niet langer te ontvangen, graag een mailtje aan ludo.benoy@skynet.be Alle voorgaande nieuwsbrieven van de De Kuifeend en de Grote Kreek kun je raadplegen via Nieuwsbrief De Kuifeend en de Grote Kreek nummer 76 februari /11

11 Nieuwsbrief De Kuifeend en de Grote Kreek nummer 76 februari /11