Gemeentelijk geurhinderbeleid Midden-Delfland 2009

Transcriptie

1 CVDR Officiële uitgave van Midden-Delfland. Nr. CVDR30446_1 6 maart 2018 Gemeentelijk geurhinderbeleid Midden-Delfland 2009 Hoofdstuk 1. Inleiding 1.1 Aanleiding In het cultuurhistorisch landschap van de gemeente Midden-Delfland is de melkveehouderij sterk vertegenwoordigd. Veel van deze melkveehouderijbedrijven zijn gevestigd in karakteristieke lintbebouwingen en bebouwingsconcentraties. Enerzijds draagt dit bij aan het typerende van dit landschap, anderzijds worden deze melkveehouderijbedrijven belemmerd in hun verdere bedrijfsontwikkeling. Deze belemmering is vergroot toen de AMvB melkrundveehouderijen vervangen is door de AMvB Landbouw, die 6 december 2006 in werking is getreden. Onder de AMvB melkrundveehouderijen was een minimale afstand van eter vereist tot woningen van derden. In de AMvB Landbouw is de minimale afstand voor woningen van derden in lintbebouwingen en in de bebouwde opgerekt naar eter. Veel bedrijven, die eerst wel voldeden aan de minimale afstand vereisten, voldoen sinds de inwerkingtreding van de AMvB Landbouw niet meer aan de nieuwe minimale vaste afstand van eter. De Wet geurhinder en veehouderij biedt de gemeente beleidsruimte voor het leveren van maatwerk, dat is afgestemd op milieuhygiënische feiten en de gewenste ruimtelijke ontwikkeling in het gemeentelijk grondgebied. Dit betekent dat de gemeente de mogelijkheid heeft om maatwerk te leveren en een kortere minimum vaste afstand tussen een veehouderij en een geurgevoelig object te accepteren, om zo de gewenste ruimtelijke ontwikkeling uit de gebiedsvisie Midden-Delfland 2025 en het in voorbereiding zijnde Landschapsontwikkelingsplan mogelijk te maken. Hierbij is het noodzakelijk om inzichtelijk te maken wat de te verwachten geurbelasting wordt in relatie tot een goed woon- en leefklimaat. Dit gebeurt door middel van het opstellen van de voorliggende gebiedsvisie geur. Plangebied Op kaart 1.1 zijn de ligging en begrenzing van het plangebied weergegeven en de situering ten opzichte van de kern Schipluiden en Maasland. 1

2 1.2 Gebiedsvisie geur Gebiedsvisie ter onderbouwing van de gemeentelijke verordening De Gebiedsvisie geur is bedoeld om te onderbouwen, waarom er afgeweken wordt van de wettelijke normstelling. Onderzocht is of het toepassen van afwijkende minimale vaste afstanden voor de exten- 2 Cvdr 2018 nr. CVDR30446_1 6 maart 2018

3 sieve veehouderij nodig is om de gewenste ruimtelijke ontwikkelingen te kunnen realiseren. De intensieve veehouderij is niet betrokken in dit onderzoek. Op basis van de uitsten van deze gebiedsvisie geur is bepaald dat een gemeentelijke geurverordening wenselijk is. De geurverordening kan voor het gehele grondgebied van de gemeente worden opgesteld of voor delen ervan. 1.3 Procedure In paragraaf 1.2 is aangegeven dat de Gebiedsvisie geur als onderbouwing dient van het gemeentelijk geurhinderbeleid. De definitieve Gebiedsvisie geur en de verordening worden door het college van burgemeester en wethouders voorgelegd aan de gemeenteraad van Midden-Delfland. De gemeenteraad kan vervolgens het gemeentelijk geurbeleid vaststellen. De verordenende bevoegdheid van de gemeenteraad in zijn algemeenheid berust op artikel 149 van de Gemeentewet. Er is geen wettelijke voorbereidingsprocedure van toepassing. De bekendmaking van verordeningen geschiedt in het gemeenteblad. Verordeningen treden in werking de 8e dag na bekendmaking, tenzij de verordening een andere dag van inwerkingtreding bevat. Tegen gemeentelijke verordeningen staat in beginsel geen beroep open bij de bestuursrechter. Afstemming met buurgemeenten en provincie Bij gemeentelijke verordening kan worden bepaald dat binnen (een deel van) het grondgebied van de gemeente een ander beschermingsniveau van toepassing is (artikel 6 van de Wgv). Deze aangepaste normstelling voor geurhinder is dan de wettelijke basis voor het toetsen van vergunningaanvragen. Dit geldt voor zowel de vergunningaanvragen, waarvoor de gemeente zelf het bevoegd gezag is als voor vergunningaanvragen, waarvoor de provincie het bevoegd gezag is. Daarnaast kan het gemeentelijk geurbeleid effecten hebben op de uitbreidingsmogelijkheden van veehouderijen in de omliggende gemeenten. Aanscherping van de normen kan leiden tot beperkte uitbreidingsmogelijkheden, terwijl bij verruiming van de normen veehouderijen meer uitbreidingsmogelijkheden kunnen krijgen. Om deze reden is overleg met omliggende gemeenten en provincie voorgeschreven (artikel 9 van de Wgv). De (concept)gebiedsvisie geur wordt voorgelegd aan buurgemeenten. Zij hebben dan de mogelijkheid om kennis te nemen van het gewenste gemeentelijk geurbeleid van de gemeente Midden-Delfland. Tevens hebben zij dan de mogelijkheid om hun zienswijze naar voren te brengen. 1.4 Leeswijzer De rapportage is als volgt opgebouwd. In hoofdstuk 2 wordt een beknopt overzicht gegeven van het geldende beleidskader. De gewenste ruimtelijke ontwikkeling in Midden-Delfland wordt weergeven in hoofdstuk 3. In hoofdstuk 4 wordt het ontwerp gemeentelijk geurhinderbeleid veehouderijen weergegeven. In de bijlage is meer achtergrond informatie te vinden over: - de gebruikte begrippen; - het beleidskader geur; - definitie geurgevoelig object in relatie tot recreatie en toerisme. Hoofdstuk 2. Overzicht beleidskader 2.1 Ruimtelijk beleidskader Streekplan Zuid-Holland West Op provinciaal niveau is het streekplan Zuid-Holland West richtinggevend. Het ruimtelijk beleid van de provincie is gericht op verbetering van het woon- en leefmilieu in Zuid-Holland West door een verdergaande ruimtelijke en functionele differentiatie. Die wordt verkregen door het scheiden van stedelijke eenheden en het versterken van de groene en blauwe kwaliteiten in de tussenliggende landelijke gebieden. Het groenblauwe raamwerk speelt in dat concept een centrale rol. Dit raamwerk omvat internationale, nationale, regionale en stedelijke groene gebieden en wateren, inclusief de verbindingen ertussen. De landelijke gebieden hebben een belangrijke functie in de sfeer van openluchtrecreatie en bieden ruimte aan duurzaam waterbeheer. Het grondgebied van de gemeente Midden-Delfland wordt voor het grootste gedeelte aangemerkt als het Agrarisch gebied plus, daarnaast is er natuur en openluchtrecreatiegebied aanwezig. Het buitengebied van Midden-Delfland kenmerkt zicht verder door de verschillende bebouwingslinten, welke in het streekplan worden aangemerkt als bebouwingslint met cultuurhistorische waarde. Tevens is een groot gedeelte van het plangebied aangewezen als stiltegebied. Gemeentelijk beleid Gebiedsvisie Midden-Delfland 2025 De gebiedsvisie Midden-Delfland 2025 is het antwoord op de uit 1977 daterende Reconstructiewet, die in 2008 afliep. Deze wet heeft het gebied de afgelopen jaren effectief beschermd tegen de oprukkende verstedelijking in de Zuidvleugel. Door deze bescherming is het Midden-Delfland gebied nu één van de laatste nog opengebleven, agrarische cultuurlandschappen in de Zuidvleugel van de Randstad. Het gebied omvat circa ha. Veenweidegebied, waarvan ongeveer 1/3 deel is ingericht als recreatie en natuurgebied. 3

4 In deze gebiedsvisie wordt Midden-Delfland beschreven alsof het 2025 is. Midden-Delfland is dan groter, herkenbaarder, toegankelijker en duidelijk herkenbaar als eenheid. De grenzen met de stedelijke omgeving zijn vloeiender, de verschillen tussen de functies in het gebied zijn vervaagd. Alles staat in het teken van het verstreken van dit landschap Midden-Delfland, met kwaliteit door het landschap. In deze gebiedsvisie en de volgende thema s aanbod: Het landschap nodigt uit, De groene ruimte, Kansen door water, Koe in de wei, Genieten, Waarde(n)volle polders en Ontmoet de stad. Landschapsontwikkelingsplan Midden-Delfland (in voorbereiding) Het in voorbereiding zijnde Landschapsontwikkelingsplan zal naast het buitengebied van de gemeente Midden-Delfland betrekking hebben op de buitengebieden van de gemeenten Delft, Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en de deelgemeente Overschie. Doel van het landschapsontwikkelingsplan voor Midden-Delfland is niet alleen het in kaart brengen, in stand houden en verstreken van de huidige kwaliteiten van het landschap, maar ook de gewenste en mogelijke economische en ruimtelijke ontwikkelingen van Midden-Delfland als binnentuin van de stedelijke omgeving. De relatie met de stad is daarbij een belangrijk aspect evenals de kwaliteit van het landschap. De Gebiedsvisie Midden-Delfland 2025 wordt als uitgangspunt genomen voor het opstellen van het landschapsontwikkelingsplan. De vigerende bestemmingsplannen De vigerende bestemmingsplannen in het buitengebied van de gemeente Midden-Delfland zijn: - Abtswoude Schipluiden, vastgesteld 28 januari 2003; - Buitengebied Delft, vastgesteld 26 mei 1994; - Buitengebied Maasland, vastgesteld 21 mei 2002, goedgekeurd door GS 17 december 2002; - Buitengebied 1e herziening Maasland, vastgesteld 18 november 2003; - Buitengebied Noord Schipluiden, vastgesteld 28 maart 2000, goedgekeurd door GS 31 oktober De gemeente streeft er naar om in 2009 te starten met een integrale herziening van alle bestemmingsplannen in het buitengebied. 2.2 Beleidskader geur veehouderijen AMvB Landbouw Het Besluit landbouw milieubeheer is op 6 december 2006 in werking getreden. Het besluit bevat algemene regels voor o.a. melkrundveehouderijen, akkerbouwbedrijven, loonbedrijven, witlof- en paddestoelenteeltbedrijven, maneges, kinderboerderijen en opslagen voor vaste mest. Het Besluit melkrundveehouderijen milieubeheer en het Besluit akkerbouwbedrijven milieubeheer zijn vervallen door de inwerkingtreding. Voor het aspect geur zijn in het besluit vaste afstanden opgenomen tussen een veehouderij en een (geurgevoelig) object. Voor objecten in de categorie I en II geldt een minimale vaste afstand van 100 meter en voor de categorieën III, IV en V een afstand van eter. Wet geurhinder en veehouderij Door de inwerkingtreding van de nieuwe Wet geurhinder en veehouderij (Wgv) per 1 januari 2007, is er een wijziging geen in het beoordelingskader van het geurbeleid. Tot 1 januari 2007 golden stankcirkels, afgeleid van de afstandsgrafiek, op basis van de brochure Veehouderij en Hinderwet in combinatie met de Richtlijn Veehouderij en Stankhinder. De Wgv maakt geen gebruik meer van de afstandsgrafiek, in plaats daarvan wordt gebruikgemaakt van een verspreidingsmodel, V-stacks en minimale vaste afstanden. De Wgv bevat een landsdekkend beoordelingskader met regels voor de ten hoogste toegestane geurbelasting op geurgevoelige objecten. Gemeentelijk geurbeleid De Wgv biedt de gemeente de mogelijkheid om via een gemeentelijke geurverordening, binnen een bepaalde bandbreedte, van de wettelijk normen af te wijken. Gemeenten kunnen daarmee gebiedsgericht rekening houden met de ruimtelijke en milieuhygiënische feiten en omstandigheden in een concreet gebied en met de gewenste (toestige) ruimtelijke inrichting van dat gebied. Om dit voor gemeenten hanteerbaar te maken, heeft Infomil in opdracht van het ministerie van VROM een handreiking opgesteld. Deze handreiking omvat een toelichting en praktische informatie voor het opstellen van een gemeentelijke verordening. In de toelichting wordt ingegaan op de verhouding van de Wgv tot andere wetgeving en op de wijze hoe de Wgv gehanteerd dient te worden. De handreiking stelt voor het opstellen van een gemeentelijke verordening een stapsgewijze aanpak voor die gekenmerkt wordt door: - een zorgvuldige afweging of voor de betreffende gemeente een specifieke verordening wenselijk is; - het bepalen van relevante deelgebieden in de gemeente mede op basis van een zorgvuldige inventarisatie van de daadwerkelijke geurbelasting; 4

5 - het ontwikkelen van een (ruimtelijke) visie op de gewenste ontwikkeling; - een zorgvuldige afweging van de gewenste normstelling per deelgebied. Bij het opstellen van de voorliggende visie geurhinder is rekening gehouden met deze aanpak. Hoofdstuk 3. Gewenste ruimtelijke ontwikkeling 3.1 Gewenste ruimtelijke ontwikkeling buitengebied Midden-Delfland In de gebiedsvisie Midden-Delfland 2025 en de startnotitie van het Landschapsontwikkelingsplan Midden-Delfland zijn de gewenste ontwikkelingen in het buitengebied van de gemeente Midden-Delfland weergegeven. Ruimtelijke ontwikkeling Midden-Delfland is een eeuwenoud agrarisch cultuurlandschap. Dit open veenweidegebied met veel cultuurhistorische, natuur- en landschappelijke waarden wordt gekenmerkt door rust en ruimte middenin een druk stedelijk gebied. De melkveehouderij heeft een belangrijke functie in het gebied. Voorheen was dit voor de productie van zuivel voor de nabij gelegen steden. Inmiddels is de zuivelmarkt sterk veranderd en produceert men voor de wereldmarkt. Met de opende bebouwing van de laatste jaren in het nabijgelegen stedelijke gebied is de recreatiefunctie belangrijker geworden. De functie van de melkveehouderij in dit gebied is dan ook niet alleen belangrijk vanwege de zuivelproductie, maar ook vanwege het landschap. Belangrijke ontwikkeling is de verweving van functies, landbouw, natuur, recreatie, wonen en beleving van het landschap. Voor Midden-Delfland is met name van belang dat er toestgerichte, economisch uitvoerbare scenario s worden opgesteld, waardoor het landschap zich, met behoud van kwaliteit, verder kan ontwikkelen. De melkveehouderij kan hierin een belangrijke rol spelen indien zij zich nu en in de toest kunnen blijven ontwikkelen in harmonie met het landschap. Noodzakelijke voorwaarden In de gebiedsvisie Midden-Delfland 2025 worden onder andere de volgende noodzakelijke voorwaarden benoemd om de gewenste ontwikkelingen mogelijk te maken: o Er zijn eigen onderscheidende recreatieve en toeristische voorzieningen en producten; o De verschillende deelgebieden in Midden-Delfland met de daarbij behorende streefbeelden en basiskwaliteiten zijn benoemd; o Er wordt ruimte geboden voor en kaders gesteld aan de schaalvergroting, bedrijfsverbreding en het veranderen van de functie van gebouwen in de agrarische sector; o Het gebied is toegankelijk via een goed waternetwerk, aangevuld met wandel- en fietspaden; o De poldernatuur in Midden-Delfland is zichtbaar en, voor zover mogelijk, toegankelijk. 3.2 Aanpak onderzoek geurknelpunten In de gemeente Midden-Delfland zijn 99 veehouderijbedrijven. Deze 99 veehouderijbedrijven zijn onder te verdelen in 95 extensieve veehouderijbedrijven (melkrundveehouderij en paardenhouderij), 2 maneges, 1 intensieve veehouderij en 1 groothandelsbedrijf in levende dieren. Voor extensieve veehouderijen met minder dan ou (estvarkenseenheden) en de maneges is bekeken hoeveel geurgevoelige objecten binnen de vaste afstandnormen liggen. In de Wgv zijn vaste afstanden opgenomen van respectievelijk 100 en voor objecten binnen en buiten de bebouwde. De Wgv biedt de mogelijkheid om af te wijken tot respectievelijk 50 en 25 m. Deze gebiedsvisie geur beperkt zich tot de voormalige agrarische bedrijfswoningen, extensieve veehouderij en de neven- en vervolgfuncties. Geurgevoelige objecten Een geurgevoelig object is in de Wgv gedefinieerd als een gebouw, bestemd voor en blijkens aard, indeling en inrichting geschikt om te worden gebruikt voor menselijk wonen of menselijk verblijf en dat daarvoor permanent of een daarmee vergelijkbare wijze van gebruik, wordt gebruikt. De locatie moet in het bestemmingsplan de functie wonen of verblijf hebben. Bijvoorbeeld een burgerwoning. In het kader van de Gebiedsvisie geur is het van belang de verschillende type geurgevoelige objecten te onderscheiden met de daarbij behorende wettelijke normen en de bandbreedte, waarbinnen de gemeenten gemeentelijke normen kunnen vaststellen. In de bijlagen 2 en 3 zijnde verschillende type geurgevoelige objecten, de wettelijke normen en de bandbreedte voor een gemeentelijke verordening weergegeven. Uitgangspunten Voor het vaststellen van de huidige en mogelijke toestige geurknelpunten zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: - Voor het bepalen of de maximale wettelijke toegestane hinder wordt overschreden, zijn de vaste afstanden en geurnormen uit artikel 4 van de Wgv gehanteerd; - Voor het vaststellen van de geurknelpunten is gebruik gemaakt van het gemeentelijke milieuvergunningen bestand; - Toestige ontwikkelingen op basis van de gebiedsvisie Midden-Delfland 2025 en de startnotitie van het Landschapsontwikkelingsplan Midden-Delfland. 5

6 3.3 Geurknelpunten Op basis van de uitgangspunten uit paragraaf 3.2 is een inventarisatie gemaakt van de locaties waar nu en in toest geurknelpunten zich voor kunnen doen. In figuur 3.1 locatie geurknelpunten zijn de resultaten van de inventarisatie weergegeven. Hieronder zijn de resultaten nader uitgeschreven: - Alle agrarische bedrijven, welke gelegen zijn in de lintbebouwing, Westgaag en Oostgaag, hebben binnen de eter van het bouwvlak een geurgevoelig object liggen. Deze bedrijven voldoen dus niet aan de vereiste van de AMvB Landbouw. - Van de 99 agrarische bedrijven heeft ongeveer 40% van de bedrijven binnen de eter van het bouwvlak een geurgevoelig object liggen. Voor deze geurgevoelige objecten is er op basis van de wettelijke norm mogelijk sprake van een overbelaste situatie. Afweging om te en tot een afwijkende norm van 25 meter is mogelijk. - Ongeveer 10% van de agrarische bedrijven heeft binnen de 25 meter van het bouwvlak een geurgevoelig object liggen. Voor deze geurgevoelige objecten is er op basis van de wettelijke norm mogelijk sprake van een overbelaste situatie. In theorie kunnen de betreffende veehouderijen niet verder uitbreiden, zelfs als de maximale bandbreedte van de Wgv wordt benut. In de praktijk kan een individuele veehouderij mogelijk wel uitbreiden, omdat in de praktijk niet getoetst wordt op de rand van het bouwvlak. Er wordt dan getoetst vanaf het emissiepunt van het dierenverblijf. Afweging om te en tot een afwijkende norm van 25 meter is mogelijk. - Twee veehouderijen rond de kern Maasland hebben het bouwvlak binnen de eter afstand van de bebouwde liggen. In theorie kunnen de betreffende veehouderijen niet verder uitbreiden zelfs als de maximale bandbreedte van de Wgv wordt benut. In de praktijk kan een individuele veehouderij mogelijk wel uitbreiden, omdat in de praktijk niet getoetst wordt op de rand van het bouwvlak. Er wordt dan getoetst vanaf het emissiepunt van het dierenverblijf. - Afweging om te en tot een afwijkende norm van eter is mogelijk. Bovengenoemde geurknelpunten belemmeren enerzijds de ontwikkeling van de extensieve veehouderij. Anderzijds zorgen deze knelpunten voor een overbelaste situatie op geurgevoelige objecten, zoals burgerwoningen in het buitengebied. 6

7 3.4 Gewenste ontwikkeling naar functie Voormalige agrarische bedrijfswoningen Op dit moment (en naar de toest toe) wordt de gemeente Midden-Delfland geconfronteerd met voormalige agrarische bedrijfswoningen, die worden bewoond door burgers. Dit is in strijd met het geldende bestemmingsplan. Een optie is mensen uitzetten, maar dit is over het algemeen niet gewenst. 7 Cvdr 2018 nr. CVDR30446_1 6 maart 2018

8 Een andere optie is de bestemming wijzigen naar burgerwoning. Uit jurisprudentie blijkt dat een goede ruimtelijke ordening ook uitgaat van het waarborgen van een goed woon- en leefmilieu. Zo zijn er legio uitspraken, waarbij een ruimtelijk plan werd vernietigd, omdat in afwijking van de Richtlijn Veehouderij en Stankhinder is gehandeld. Het hanteren van de wettelijke normen zorgt ervoor dat deze voormalige agrarische bedrijfswoningen binnen de geurcontour of de minimale vastafstanden van de Wgv liggen. Daarmee ontstaat er (juridisch gezien) geen goed woon- en leefmilieu. Het via een integrale herziening of binnenplanse wijziging toekennen van een bestemming Burgerwoning is dan ook in strijd met een goede ruimtelijke ordening. Ook kan het toekennen van de bestemming Burgerwoning (volgens Wgv wordt de geurgevoeligheid van een object aan de hand van de bestemming bepaald in plaats van het feitelijk gebruik) vanuit de Wgv beperkingen opleveren voor het agrarisch bedrijf, waartoe deze woning destijds behoorde of voor omliggende veehouderijen. Hiermee wordt een gewenste ruimtelijke ontwikkeling dus onmogelijk. Voor het opstellen van de Gebiedsvisie geur worden voor voormalige agrarische bedrijfswoningen de volgende uitgangspunten gehanteerd: - voormalige agrarische bedrijfswoningen mogen ten opzichte van de situatie dat zij een agrarische bedrijfswoning waren, geen extra beperkingen opleggen aan intensieve en extensieve veehouderijbedrijven, waarvan de woning voorheen onderdeel uitmaakte, of aan andere omliggende intensieve en extensieve veehouderijbedrijven; - het wijzigen van de bestemming agrarische bedrijfswoning in burgerwoning moet mogelijk gemaakt worden. Extensieve veehouderij De gebiedsvisie Midden-Delfland 2025 en de startnotitie Landschapsplan Midden-Delfland voorziet in behoud van en in het bieden van ontwikkelingsperspectief aan de grondgebonden veehouderij in het buitengebied van de gemeente Midden-Delfland. Voor het opstellen van de Gebiedsvisie geur wordt voor de extensieve veehouderij het volgende uitgangspunt gehanteerd: extensieve veehouderijen krijgen in het gehele buitengebied de maximale ontwikkelingsruimte. Voor het bepalen of geurgevoelige objecten zich binnen de vaste afstanden van een extensieve veehouderij bevinden, is uitgegaan van de grens van de agrarische bouwstede / agrarische bestemmingsvlakken en de aanwezige bedrijfsbebouwing. Binnen de bouwstede / bestemmingsvlak is het mogelijk om nieuwe stallen te bouwen. Dit in tegenstelling tot toetsing bij individuele milieuvergunningaanvragen, waar gekeken wordt naar de gevel van de stal / dierenverblijf; Neven- en vervolgfunctie In het buitengebied van Midden-Delfland wordt ingezet op neven- en vervolgfuncties, bij zowel extensieve als intensieve veehouderij. Voor het opstellen van de Gebiedsvisie geur wordt voor neven- en vervolgfuncties het volgende uitgangspunt gehanteerd: het mogelijk maken van neven- en vervolgfuncties conform de gebiedsvisie Midden-Delfland 2025 en de startnotitie van het Landschapsontwikkelingsplan Midden-Delfland, zoals kleinschalige dag- en verblijfsrecreatie. Voor agrarische neven- en daaruit voortvloeiende vervolgfuncties, die aangemerkt kunnen worden als geurgevoelig object, worden in de Wgv minimale vaste afstanden gehanteerd overeenstig (voormalige) agrarische bedrijfswoningen. Wonen in het buitengebied (geurgevoelige objecten) De agrarische bedrijvigheid in het buitengebied van Midden-Delfland wordt afgewisseld met diverse woonlocaties in de bebouwingsconcentraties en lintbebouwingen die de gemeente Midden-Delfland rijk is. Voor het opstellen van de Gebiedsvisie geur wordt voor wonen in het buitengebied het volgende uitgangspunt gehanteerd: De functie wonen, past naadloos in het open agrarisch cultuurlandschap met zijn natuurgebieden. Hier is sprake van een uniek en zeldzaam product: een open, historisch cultuurlandschap, waar nog stilte en ruimte ervaren kan worden. De bewoners van dit gebied ervaren dit als een vanzelfsprekend onderdeel van hun leefomgeving. Hoofdstuk 4. Ontwerp gemeentelijk geurhinderbeleid veehouderijen 4.1 Gebiedsvisie Op basis van de aanwezige geurknelpunten en de gewenste ruimtelijke ontwikkelingen in de gemeente Midden-Delfland kan onvoldoende ruimte worden geboden aan de noodzakelijke bedrijfsontwikkeling in de melkrundveehouderij. Ook de realisatie van recreatieve en toeristische voorzieningen, zoals beschreven in de gebiedsvisie Midden-Delfland 2025 en de startnotitie van het landschapsontwikkelingsplan kunnen worden gehinderd door de aanwezigheid van agrarische bedrijven in de nabije omgeving. Bij de analyse van de geursituatie, staat de volgende vraag centraal: Is voor het realiseren van de gewenste ruimtelijke inrichting, een ander dan het wettelijk beschermingsniveau nodig? Voormalige agrarische bedrijfswoning 8

9 Gewenste ruimtelijke ontwikkeling Vanuit de ruimtelijke visie is het wenselijk, dat veehouderijbedrijven niet in hun ontwikkeling worden beperkt door voormalige agrarische bedrijfswoningen die nu een functie vervullen als burgerwoning. Geurknelpunten op basis van de wettelijke normen Bij het toekennen van de bestemming Burgerwoning moet een goed woon- en leefmilieu worden gewaarborgd. In de regel liggen voormalige agrarische bedrijfswoningen binnen de minimale vaste afstanden en of geurcontour (behorend bij de standaardnormering van de Wgv) van een agrarisch bedrijf. Zeker indien het een 1e en/of 2e agrarische bedrijfswoning betreft, en het bedrijf, waar het voorheen deel van uitmaakte, wordt voorgezet. Het hanteren van de wettelijke normen zorgt ervoor dat deze voormalige agrarische bedrijfswoningen binnen de geurcontour of de minimale vastafstanden van de Wgv liggen. Daarmee ontstaat er (juridisch gezien) geen goed woon- en leefmilieu. Ook kan het toekennen van de bestemming Burgerwoning2) vanuit de Wgv beperkingen opleveren voor het veehouderijbedrijf waartoe deze woning voormalig behoorde of voor omliggende veehouderijbedrijven. Hiermee wordt een gewenste ruimtelijke ontwikkeling dus onmogelijk. Conclusie In de Wgv is het afwijken van de landelijke normen voor voormalige agrarische bedrijfswoningen ongelimiteerd. Dit geldt zowel voor de voormalige agrarische bedrijfswoningen ten opzichte van de voormalige inrichting, waartoe deze behoort als ten opzichte van omliggende agrarische bedrijven. Deze voormalige agrarische bedrijfswoning worden vaak bewoond door de voormalige eigenaar (die het bedrijf verkocht), door mensen die geen werkzaamheden meer doen op het agrarisch bedrijf of door mensen die bewust in het buitengebied van Midden-Delfland en wonen. Voor deze bewoners van voormalige agrarische bedrijfswoningen verandert het woon- en leefmilieu feitelijk niet. Zij hebben daar immers altijd gewoond of hebben er bewust voor gekozen daar te gaan wonen. Aangezien de wetgever de gemeenteraad deze mogelijkheid biedt, kan en moet er van worden uitgegaan dat een maximale benutting van de door de wetgever geboden bandbreedte recht doet aan een goed woonen leefmilieu. Aanbeveling Om veehouderijen de volledige ontwikkelingsruimte te kunnen bieden en om voormalige agrarische bedrijfswoningen te kunnen wijzigen in de bestemming Burgerwoning, wordt geadviseerd om gebruik te maken van de mogelijkheid uit de Wgv om voormalige agrarische bedrijfswoningen geen enkel beschermingsregime te bieden ten opzichte van de voormalige inrichting waartoe deze behoort. Ten opzichte van omliggende agrarische bedrijven voorziet de Wgv reeds in een beschermingsregime alsof het nog steeds een agrarische bedrijfswoning is. Met deze insteek krijgt een voormalige agrarische bedrijfswoning eenzelfde beschermingsregime als agrarische bedrijfswoningen en wordt de bedrijfsvoering van de omliggende bedrijven niet belemmerd Extensieve veehouderijen Gewenste ruimtelijke ontwikkeling De grondgebonden landbouw, waaronder de extensieve veehouderij, dient behouden te blijven en ontwikkelingsperspectief te krijgen in het buitengebied van Midden-Delfland binnen de randvoorwaarden van het landschapsontwikkelingsplan. Geurknelpunten op basis van de wettelijke normen 40 Procent van de 99 agrarische bedrijven binnen en buiten de bebouwde, hebben binnen de 100 respectievelijk eter afstand van de grens van het bouwvlak een geurgevoelig object liggen. Deze agrarische bedrijven worden hierdoor in hun ontwikkeling beperkt. De bovengenoemde knelpunten doen zich zowel voor in de lintbebouwing aan de Westgaag, Oostgaag, Gaagweg, Rijksstraatweg en de Tramkade als in de verschillende bebouwingsconcentraties verspreid in het buitengebied van Midden- Delfland. Conclusie Bovengenoemde knelpunten waren onder de AMvB melkrundveehouderijen in mindere mate aanwezig daar de minimale afstand tot een (geurgevoelig) object eter bedroeg. Voor de situatie dat het een melkrundveehouderij betrof die voor 1 augustus 1991 was opgericht en minder dan 50 stuks melkrundvee aanwezig waren, gold een afstand van 25 meter. De aangepaste wetgeving heeft geleid tot geurknelpunten welke voorheen niet aanwezig waren. In de Wgv is het mogelijk om de minimale vaste afstand voor dieren zonder geuremissiefactor (extensieve veehouderijen) te halveren tot 50 en 25 m voor respectievelijk binnen en buiten de bebouwde. De wettelijke vaste afstand van 100 en voor respectievelijk binnen en buiten de bebouwde is vaak belemmerd voor de ontwikkelingsmogelijkheden van de extensieve veehouderij. Aanbeveling 9

10 Om extensieve veehouderijen ontwikkelingsruimte te kunnen blijven bieden in het buitengebied van Midden-Delfland, is het noodzakelijk dat de vaste afstanden worden gehalveerd tot respectievelijk 50 en 25 m voor binnen en buiten de bebouwde. Voor de bedrijven in de kernen en in de lintbebouwingen, welke in de Wgv onder de definitie bebouwde vallen, en de afstanden tot een geurgevoelig object overeen met de afstanden uit het besluit melkrundveehouderij milieubeheer van voor de wetswijziging Neven- en vervolgfuncties Gewenste ruimtelijke ontwikkeling In het buitengebied van Midden-Delfland wordt ingezet op het mogelijk maken van neven- en vervolgfuncties. Geurknelpunten op basis van de wettelijke normen Neven- en vervolgfuncties extensieve veehouderijbedrijven kunnen aangemerkt worden als geurgevoelig object. Niet alle neven- en vervolgfuncties worden aangemerkt als geurgevoelig object. In bijlage 1 Begrippen, is aangegeven wanneer er sprake is van een geurgevoelig object. Indien een nieuwe nevenfunctie aangemerkt moet worden als geurgevoelig object, krijgt deze functie volgens de Wgv dezelfde bescherming als een agrarische bedrijfswoning. De nabijheid van veehouderijbedrijven kan het opstarten van een geurgevoelige nevenfunctie belemmeren. Geurgevoelige vervolgfuncties, die zijn gestart als nevenfunctie bij een agrarisch bedrijf, krijgen volgens de Wgv dezelfde bescherming als voormalige agrarische bedrijfswoningen. De geurknelpunten zijn dan ook vergelijkbaar met de geurknelpunten van voormalige agrarische bedrijfswoningen (zie paragraaf 4.1.1). Geurgevoelige vervolgfuncties die geheel nieuw zijn, krijgen eenzelfde bescherming als geurgevoelige objecten (burgerwoning). De nabijheid van veehouderijbedrijven kan het opstarten van een geurgevoelige vervolgfunctie belemmeren. Conclusie De wettelijke vaste afstand van 100 en voor respectievelijk binnen en buiten de bebouwde is vaak belemmerd voor de ontwikkelingsmogelijkheden van geurgevoelige vervolgfuncties gelegen nabij de extensieve veehouderij. In paragraaf is aangeven dat het halveren van de vaste afstanden behorende bij de extensieve veehouderij wenselijk is. Dit zal ook tot gevolg hebben dat de mogelijkheden voor het opstarten van geurgevoelige vervolgfuncties nabij de extensieve veehouderij worden gemaximaliseerd. Voor het realiseren van geurgevoelige vervolgfuncties, voortend uit geurgevoelige agrarische nevenfuncties, doen zich vergelijkbare knelpunten voor als voor de ontwikkelingsmogelijkheden van voormalige agrarische bedrijfswoningen. De Wgv biedt voor vervolgfuncties gelijke mogelijkheden om van de wettelijke normen af te wijken als voor de voormalige agrarische bedrijfswoningen (zie paragraaf 4.1.1). Aanbeveling Om geurgevoelige nevenfuncties mogelijk te maken, is het noodzakelijk de minimale vaste afstanden tussen een dergelijke nevenfunctie en een extensieve veehouderij van derden te halveren. Om te vooren dat vervolgfuncties, die zijn opgestart als agrarische nevenfunctie, na beëindiging van het agrarisch veehouderijbedrijf, belemmerend zijn voor andere veehouderijbedrijven, is het noodzakelijk dat deze vervolgfuncties een gelijke bescherming behouden als ten tijde dat deze onderdeel uitmaakten van een veehouderijbedrijf. Er wordt dan ook geadviseerd om gebruik te maken van de mogelijkheid uit de Wgv om geurgevoelige vervolgfuncties, ooit opgestart als een geurgevoelige agrarische nevenfunctie, geen enkel beschermingsregime te bieden ten opzichte van de voormalige inrichting waartoe deze behoorden. Ten opzichte van omliggende agrarische bedrijven voorziet de Wgv reeds in een beschermingsregime, alsof het nog steeds een agrarische nevenfunctie is. Voor geurgevoelige vervolgfuncties die niet voorten uit een agrarische nevenfunctie, is het wenselijk dat de afstanden tot een extensieve veehouderij van derden wordt gehalveerd Wonen in het buitengebied (geurgevoelige objecten) Gewenste ruimtelijke ontwikkeling Het buitengebied van Midden-Delfland is een actief gebied, waar op basis van de kwaliteiten van het landschap geleefd en ondernomen wordt. De verschillende functies, recreatie, natuur, landbouw en wonen zijn onderling met elkaar verweven en zijn daarmee de verbinding met de cultuurhistorische waarde van het landschap. Geurknelpunten op basis van de wettelijke normen In de karakteristieke bebouwingsconcentraties en bebouwingslinten, die soms al eeuwen oud zijn, zijn woningen en agrarische bedrijven op korte afstand van elkaar gesitueerd. Zoals in paragraaf 3.3 is weergegeven zijn er verspreid over het gehele buitengebied van Midden-Delfland situaties, waar geurgevoelige objecten binnen de wettelijke vaste afstanden van 100 en eter voor respectievelijk binnen en buiten de bebouwde van een veehouderij zijn gelegen. Dit zijn de zogenaamde overbelaste 10

11 situaties. Deze geurgevoelige objecten, bijvoorbeeld burgerwoningen, hebben dan volgens de Wgv een slechter woon- en leefklimaat. Indien een bewoner zijn of haar woning wil vergroten of voorzien van een aan- of uitbouw is dit niet mogelijk, daar een omliggende veehouderij dan verder wordt belemmerd in haar agrarische bedrijfsvoering. Conclusie Bovengenoemde knelpunten waren onder de AMvB melkrundveehouderijen in mindere mate aanwezig, daar de minimale afstand tot een (geurgevoelig) object eter bedroeg. Voor de situatie dat het een melkrundveehouderij betrof die voor 1 augustus 1991 was opgericht en minder dan 50 stuks melkrundvee aanwezig waren, gold een afstand van 25 meter. De aangepaste wetgeving heeft geleid tot geurknelpunten, welke voorheen niet aanwezig waren. De wettelijke vaste afstand van 100 en voor respectievelijk binnen en buiten de bebouwde zorgen vaak voor een slecht woon- en leefklimaat, welke voor de inwerkingtreding van de Wgv en de AMvB Landbouw niet aanwezig waren. Dit betekent dat burgerwoningen een hogere bescherming krijgen in een gebied waar sedert jaren de verschillende functies, landbouw en wonen met elkaar verweven zijn in een karakteristiek cultuurlandschap. Deze hogere bescherming leidt tot veel geurknelpunten. Aanbeveling Een woon- en leefklimaat dat feitelijk niet veranderd is, wordt door nieuwe wetgeving als onacceptabel aangemerkt. Voor het behoud van het gewenste cultuurhistorische landschap met daarin de verwevenheid van de functies landbouw en wonen is dit geen wenselijke situatie. Deze functies hebben altijd naast elkaar en in harmonie met elkaar gefunctioneerd. Aanbevolen wordt om de vaste afstanden te halveren tot respectievelijk 50 en 25 m voor binnen en buiten de bebouwde. Voor geurgevoelige objecten in de kernen en in de lintbebouwingen, welke in de Wgv onder de definitie bebouwde vallen, en de afstanden tot een veehouderij overeen met de afstanden uit het besluit melkrundveehouderij milieubeheer van voor de wetswijziging. 4.2 Overzicht van de aanbevolen gemeentelijke geurnormen In tabel 4.1 zijn de voorgestelde gemeentelijke geurnormen weergegeven voor het grondgebied van de gemeente Midden-Delfland. Tabel 4.1 Overzicht aanbevolen gemeentelijke geurnormen Wet geurhinder en veehouderij type geurgevoelig object en diersoort Ruimte-voor-Ruimtewoning alle dieren bedrijfswoning van andere veehouderij en geurgevoelige nevenfuncties dieren met geuremissiefactor 1) dieren zonder geuremissiefactor 2) voormalige bedrijfswoning en geurgevoelige vervolgfuncties (voortend uit agrarische nevenfuncties) dieren met geuremissiefactor 1) 3) dieren zonder geuremissiefactor 2) overig geurgevoelig object (w.o. geurgevoelige vervolgfuncties) dieren met geuremissiefactor 1) dieren zonder geuremissiefactor 2) gebied binnen bebouwde buiten bebouwde binnen bebouwde buiten bebouwde binnen bebouwde buiten bebouwde binnen bebouwde buiten bebouwde voormalige eigen inrichting binnen bebouwde buiten bebouwde voormalige van eigen inrichting wettelijke normen 4) 4) binnen bebouwde buiten bebouwde binnen bebouwde buiten bebouwde 2,0 oue/m³ 8,0 oue/m³ 1) Vleeskalveren/-stieren, varkens, kippen, schapen en geiten. 2) Melkkoeien, paarden, konijnen en dergelijke. bandbreedte voor verordening afwijken niet mogelijk afwijken niet mogelijk > > 25 m onbeperkt afwijken van afstand of waarde is mogelijk onbeperkt afwijken van afstand of waarde is mogelijk 0,1-8,0 oue/m³ 2,0-20,0 oue/m³ > > 25 m norm gemeentelijke verordening 25 m 0 m 25 m 0 m 2,0 oue/m³ 8,0 oue/m³ 25 m 11

12 3) Indien object al voor 19 maart 200 geen onderdeel meer uitmaakte van een veehouderij is een wettelijke norm van toepassing van 2,0 oue/m³ binnen de bebouwde en 8,0 oue/m³ buiten de bebouwde. 4.3 Juridisch kader De toelichting op de Wgv stelt het volgende met betrekking tot de rechtsgang bij de verordening: "De rechtsbescherming tegen de gemeentelijke verordening is gelijk aan die van elke andere krachtens de Gemeentewet vastgestelde verordening. Tegen een dergelijke verordening staat in beginsel geen beroep open bij de bestuursrechter. Ervan uitgaande dat het bevoegd gezag binnen de bandbreedten in artikel 6 en de criteria in artikel 8 volledige beleidsvrijheid toet en rekening houdend met de democratische legitimatie van de andere waarde of afstand door de gemeenteraad, kan een dergelijk beroep ook achterwege blijven." Individuele toetsing en relatie met ruimtelijke ordening De individuele toets blijft bij elke aanvraag om milieuvergunning van belang. De gebiedsindeling met bijbehorende normen en minimale vaste afstanden die in de verordening worden vastgelegd en benoemd, scheppen duidelijkheid, maar voor elke situatie is een eigen individuele toetsing noodzakelijk. Met de diersoorten en aantallen uit de milieuvergunningaanvraag en locatie van de geurgevoelige objecten, wordt bepaald of de situatie vergunbaar is. Maar of de dieren worden gehouden volgens de best beschikbare techniek moet individueel worden bezien. Voor veehouderijbedrijven, die onder het Besluit landbouw milieubeheer vallen is een gemeentelijke geurverordening niet van toepassing. De normen, onder andere de minimale vaste afstanden, zoals opgenomen in het besluit blijven gehandhaafd. Indien een veehouderij niet kan voldoen aan de normen uit het besluit, dan is het besluit niet van toepassing op de veehouderij. Voor deze veehouderijen is de Wet milieubeheer van toepassing. Bij een milieuvergunningaanvraag wordt wel getoetst aan een gemeentelijke geurverordening en de daarin opgenomen normen en minimale vaste afstanden. Deze gebiedsvisie houdt rekening met toestige ontwikkelingen, maar de nieuwe ontwikkelingen zullen vanuit de omgekeerde werking, zoals beschreven in de handleiding (SenterNovem, 2006), getoetst moeten worden aan de gestelde geurnormen in de verordening. Als de ontwikkelingen ervoor zorgen dat de gebiedsindeling niet meer juist is, dient deze gebiedsvisie (gedeeltelijk) te worden vernieuwd en dient een nieuwe verordening te worden vastgesteld. Bijlage 1. Begrippen Achtergrondbelasting: Onder de achtergrondbelasting verstaan we de geurbelasting als gevolg van de veelheid aan veehouderijen in de omgeving van een geurgevoelig object, met andere woorden de cumulatieve geurbelasting. AMvB: Algemene Maatregel van Bestuur Autonome ontwikkeling: Ontwikkelingen die plaatsvinden zonder dat gemeentelijke geurbeleid wordt uitgevoerd. Bebouwde : De bebouwde kan worden omschreven als het gebied dat door aaneengesloten bebouwing overwegend een woon- en verblijffunctie heeft en waarin veel mensen per oppervlakte-eenheid ook daadwerkelijk wonen of verblijven. De Wet geurhinder en veehouderij maakt voor de geurnormering onderscheid in geurbeleving. Binnen de bebouwde gelden strengere normen als erbuiten. De plangrenzen rond de kernen van het bestemmingsplan Buitengebied worden gehanteerd als grens van de bebouwde. Bestemmingsplan: Gemeentelijk plan (ontwerp) betreffende de bestemming van terreinen en de daarmee verband houdende voorschriften. Best Beschikbare Technieken (BBT): Op grond van de Wet milieubeheer moeten de "Best Beschikbare Technieken" worden toegepast om milieuverontreiniging zoveel mogelijk te vooren. In het Besluit ammoniakemissie huisvesting veehouderij is vastgelegd wat BBT is voor de ammoniakemissie van dierenverblijven. Voor bestaande stallen is een overgangstermijn opgenomen. In het algemeen geldt dat bestaande traditionele stallen tot 2010 (of 2013 voor kleine veehouderijen of kleine neventakken) BBT zijn. Voor IPPC-bedrijven geldt in principe de datum van 30 oktober Concentratiegebied: 12

13 Concentratiegebied Zuid of Concentratiegebied Oost als aangegeven in bijlage I bij de Meststoffenwet, of een als zodanig bij gemeentelijke verordening aangewezen gebied. Emissie: Uitstoot van stoffen. Extensieve veehouderij: Een veehouderij waar graasdieren, bijvoorbeeld melkvee, schapen of paarden, (nagenoeg) geheel worden gehouden op open grond. Op basis van de AMvB Landbouw is het toegestaan om dieren te houden met een emissiefactor. Voor de bedrijven, die onder de AMvB, geldt een maximale geuremissie van ou per seconde, wat overeent met minder dan estvarkeneenheden (mve). In de wet zijn voor deze bedrijven vaste minimale afstanden opgenomen van respectievelijk 100 en tussen een dierverblijf en één geurgevoelig object binnen en buiten de bebouwde. GBKN: Grootschalige Basiskaart Nederland. Geurbelasting: De waarde ter plaatse van de gevel van het geurgevoelige object, berekend met V-stacks. De geurbelasting is uitgedrukt als geurconcentratie: als aantallen Europese odour-units in een volume-eenheid lucht (oue/m³). Voor de geurbelasting is uitgegaan van het gebruikelijke 98-percentiel van de geurconcentratie. Dat betekent dat de - met een verspreidingsmodel - berekende geurconcentratie gedurende 98 procent van de tijdseenheid niet wordt overschreden (oue/m³; P98). In het verleden werden in Nederland geurconcentraties uitgedrukt in geureenheden (ge/m³). Tussen deze twee grootheden geldt een vaste verhouding: 1 oue/m³ = 2 ge/m³. Geuremissie: De emissie van geurstoffen uit een veehouderijbedrijf wordt uitgedrukt in Europese odour-units (Europese "geureenheden") per tijdseenheid (oue/s). Het aantal odour-units per seconde per dier van een diercategorie, is het aantal dieren van een diercategorie vermenigvuldigd met de voor de betreffende diercategorie opgenomen geuremissiefactor. Geurgevoelig object: Gebouw, bestemd voor en blijkens aard, indeling en inrichting geschikt om te worden gebruikt voor menselijk wonen of menselijk verblijf en die daarvoor permanent of daarmee vergelijkbare wijze van gebruik wordt gebruikt. (Geurgevoelig) object onder de AMvB Landbouw: Object categorie I: - bebouwde met stedelijk karakter; - ziekenhuis, sanatorium en internaat; - objecten voor verblijfsrecreatie. Object categorie II: - bebouwde of aaneengesloten woonbebouwing van beperkte omvang in een overigens agrarische omgeving; - objecten voor dagrecreatie. Object categorie III: - verspreid liggende niet-agrarische bebouwing die aan het betreffende buitengebied een overwegende woon- of recreatiefunctie verleent. Object categorie IV: - woning behorend bij een agrarisch bedrijf, niet zijnde een veehouderij waar 50 of meer mestvarkeneenheden op grond van een vergunning of een algemene maatregel van bestuur aanwezig mogen zijn; - verspreid liggende niet-agrarische bebouwing. Object categorie V: - woning, behorend bij een veehouderij waar 50 of meer mestvarkeneenheden op grond van een vergunning of een algemene maatregel van bestuur aanwezig mogen zijn. Geurhinder: Er is sprake van geurhinder als mensen zijn blootgesteld aan geur en dat als hinderlijk ervaren. De mate waarin mensen geur als hinderlijk ervaren is afhankelijk van de mate van blootstelling, maar ook 13

14 van bijvoorbeeld de onaangenaamheid van de geur en de binding die de mensen hebben met het bedrijf dat geur veroorzaakt. De geurhinder is uitgedrukt als percentage in relatie tot de geurbelasting. Geurknelpunten: Geuroverbelaste situaties waarbij de stankcirkels/geurcontouren van agrarische bedrijven rond een bouwblok over geurgevoelige objecten reiken. Handreiking bij Wet geurhinder en veehouderij: Rapportage, waarin een toelichting op de Wet geurhinder en veehouderij en praktische informatie voor het opstellen van een gemeentelijke verordening zijn opgenomen. Intensieve veehouderij: Een veehouderij waar slacht-, fok-, leg-, of pelsdieren in gebouwen, nagenoeg zonder weidegang, worden geteeld, waarbij de teelt niet afhankelijk is van de agrarische grond als productiemiddel. IPPC: Integrated Pollution Prevention and Control (Europese richtlijn 96/61/EG); Europese richtlijn ter vooring en bestrijding van de vervuilende emissies bij installaties (grote intensieve veehouderijbedrijven). Omgevingscategorie: De mate waarin een stankhindergevoelig object gevoelig is, is afhankelijk van de aard van het betreffende object en de aard van de omgeving waarin het betreffende object ligt. Verschillende omgevingscategorieën zijn gedefinieerd in de brochure "Veehouderij en Hinderwet". Odour-units (oue/m³; P98): Geurconcentratie als aantallen Europese odour-units in een volume-eenheid lucht (oue/m³), gemeten volgens de NEN-EN 13725:2003 "luchtbepaling van de geurconcentratie door dynamische olfactometrie". In dit rapport wordt voor de geurbelasting uitgegaan van het gebruikelijke 98-percentiel geurconcentratie. Dat betekent dat de - met een verspreidingsmodel - berekende geurconcentratie gedurende 98 procent van de tijdseenheid niet wordt overschreden. Ou: Odour-units. Voorgrondbelasting: De geurbelasting van één intensief veehouderij, één-bronsituatie, op de omgeving/een geurgevoelig object. Deze geurbelasting wordt bij de beoordeling van een (milieuvergunning)aanvraag getoetst aan de wettelijke norm (of aan de door de gemeente opgestelde verordening). Wgv: Wet geurhinder en veehouderij. Bijlage 2. Beleidskader geur In paragraaf B2.1 wordt eerst ingegaan op de doelstelling en de reikwijdte van de Wgv. In paragraaf B2.3 wordt de Handreiking bij de Wet geurhinder en veehouderij toegelicht. Deze handreiking is in opdracht van het ministerie van VROM door Infomil opgesteld voor de toepassing van de nieuwe wet. Deze handreiking geeft onder andere weer hoe een gemeente kan en tot een geurverordening. B2.1 Wet geurhinder en veehouderij De Wgv vervangt de Wet stankemissie veehouderijen, die van toepassing was in de concentratiegebieden, en de drie "stankrichtlijnen" die van toepassing waren voor de niet-concentratiegebieden, de Richtlijn Veehouderij en Stankhinder 1996, de Brochure Veehouderij en Hinderwet 1985 en het Cumulatierapport Publicatiereeks Lucht 46. Met de Wgv geldt nu één toetsingskader voor heel Nederland. Door de nieuwe regelgeving wettelijk vast te leggen, is de rechtszekerheid vergroot. Er is sprake van een helder, eenvoudig en eenduidig beoordelingskader zodat vooraf bekend is of een milieuvergunning kan worden verleend. Normstelling De normstelling is zo gekozen dat de uitbreidingsmogelijkheden voor de veehouderijsector niet wijzigen. Per dier is in de Regeling geurhinder en veehouderij (Rgv) de maximale geurbelasting op een geurgevoelig object vastgelegd in odour-units (oue/m³). Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen concentratiegebieden (conform Reconstructiewet) en niet-concentratiegebieden en tussen situaties binnen de bebouwde en buiten de bebouwde. Een geurgevoelig object is een gebouw, bestemd voor en blijkens aard, indeling en inrichting geschikt om te worden gebruikt voor menselijk wonen of menselijk verblijf en dat daarvoor permanent of een 14

15 daarmee vergelijkbare wijze van gebruik, wordt gebruikt. De locatie moet in het bestemmingsplan de functie wonen of verblijf hebben. In beginsel mag binnen de bebouwde op nieuwe geurgevoelige objecten de geurbelasting maximaal 2ouE/m³ bedragen. Buiten de bebouwde is deze waarde maximaal 8ouE/m³. Anders dan op basis van de voorheen geldende regelgeving/beleidskaders kan de gemeenteraad gelet op lokale omstandigheden een afwijkende waarde of afstand vaststellen; dit moet gebeuren in een gemeentelijke verordening. De motivering moet te herleiden zijn tot de gewenste ruimtelijke inrichting van het gebied in relatie tot de huidige en de verwachte geurhinder. Dit kan blijken uit bijvoorbeeld een bestemmingsplan. Bij gemeentelijke verordening kan tevens worden bepaald hoe wordt omgegaan met geurgevoelige objecten die onderdeel hebben uitgemaakt van een veehouderij (zoals voormalige agrarische bedrijfswoningen, die nu als burgerwoning worden gebruikt). In onderstaande tabel zijn de wettelijke normen en de bandbreedte voor een gemeentelijke verordening weergegeven. Tabel B2.1 Overzicht normen Wet geurhinder en veehouderij voor niet concentratiegebieden type geurgevoelig object en diersoort a. b. b.1 b.2 c. c.1 c.2 d. d.1 d.2 e. e.1 e.2 binnen/buiten bebouwde wettelijke normen bandbreedte voor verordening Ruimte-voor-Ruimtewoning (artikel 14, tweede lid) en eventueel geurgevoelig object wat op de betreffende Ruimte-voor- Ruimtekavel aanwezig is (artikel 14, derde lid) alle dieren binnen bebouwde buiten bebouwde bedrijfswoning of geurgevoelig object behorende bij een veehouderij dieren met geuremissiefactor 1) dieren zonder geuremissiefactor 2) binnen bebouwde buiten bebouwde binnen bebouwde buiten bebouwde afwijken niet mogelijk afwijken niet mogelijk > > 25 m voormalige agrarische bedrijfswoning of geurgevoelig object die op of na 19 maart 2000 heeft opgehouden deel uit te maken van die veehouderij dieren met geuremissiefactor 1) dieren zonder geurmissiefactor 2) binnen bebouwde buiten bebouwde binnen bebouwde buiten bebouwde onbeperkt afwijken van afstand of waarde is niet mogelijk voormalige agrarische bedrijfswoning of geurgevoelig object die al voor 19 maart 2000 geen onderdeel meer uitmaakt van die veehouderij dieren met geuremissiefactor 1) dieren zonder geuremissefactor 2) niet-concentratiegebied, binnen bebouwde niet-concentratiegebied, buiten bebouwde binnen bebouwde buiten bebouwde 2,0 oue/m³ 8,0 oue/m³ alle woningen en geurgevoelige objecten die niet onder categorie a t/m d vallen dieren met geuremissiefactor 1) dieren zonder geuremissiefactor 2) niet-concentratiegebied, binnen bebouwde niet-concentratiegebied, buiten bebouwde binnen bebouwde buiten bebouwde 1) Vleeskalveren/-stieren, varkens, kippen, schapen en geiten. 2) Melkkoeien, paarden, konijnen en dergelijke. 2,0 oue/m³ 8,0 oue/m³ onbeperkt afwijken van afstand of waarde is mogelijk 0,1 8,0 oue/m³ 2,0 20,0 oue/m³ > > 25 m Toepassing Het beoordelingskader uit de Wgv moet worden toegepast bij het verlenen van de milieuvergunning. Indirect heeft de Wgv ook consequenties voor de totstanding van geurgevoelige objecten en dus voor de ruimtelijke ordening, dit wordt wel de "omgekeerde werking" genoemd. De ruimtelijke plannen waarvoor de omgekeerde werking moet worden beoordeeld, zijn met name bestemmingsplannen waarin locaties voor woningbouw of recreatie en toerisme worden vastgelegd. In het kader van de ruimtelijke ordening moet vestiging van een geurgevoelig object binnen de geldende afstand worden vooren, wanneer dit strijdig is met een goede ruimtelijke ordening. Verder is van belang dat bestaande veehouderijen niet onevenredig in hun bedrijfsvoering worden belemmerd en dat ter plaatse van woningen en andere gevoelige functies een aanvaardbaar woon-/verblijfsklimaat wordt gegarandeerd. Afstanden tot geurgevoelige objecten worden gemeten tot de grens van het bouwvlak en niet tot de gevel van het geurgevoelige object dat in het milieuspoor bepalend is. Gemeentelijk geurbeleid De Wgv is gebaseerd op drie doelstellingen: - beleidsvrijheid en maatwerk; - effectiviteit; - robuustheid en toegankelijkheid. 15