6,4. Werkstuk door een scholier 2707 woorden 5 november keer beoordeeld

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 2707 woorden 5 november ,4 7 keer beoordeeld Vak KCV Inleiding Onze collage en tekst gaat over de Romeinse godin van de liefde Venus. Venus was de ouditalische vegetatiegodin, beschermster van tuinen en wijngaarden. Later werd zij vereenzelvigd met de Griekse godin van de liefde Aphrodite. De Romeinen namen veel goden over van de Grieken, waaronder de godin Venus. De godin van de liefde Venus was bij schilders een vaak voorkomend onderwerp. Ook in de Renaissance schilderden schilders zoals Sandro Botticelli en Hendrik Goltzius vaak de godin Venus. Wij gaan het in onze collage en in onze tekst over 2 van deze vele renaissance schilders hebben namelijk: Sandro Botticelli met zijn De geboorte van Venus & Titiaan met zijn Venus van Urbino Levensloop van Sandro Botticelli Alessandro di Mariano di Vanni Filipepi was een Italiaans Kunstschilder uit de Italiaanse Renaissance. Maar hij staat beter bekend als Sandro Botticelli. Zijn naam heeft hij te danken aan zijn broer die altijd Botticelli werd genoemd, omdat hij zo dik was. in het Italiaans betekent dat 'tonnetje'. Hij werd geboren rond 1445 in Florence, en hij stierf op 17 mei 1510 in zijn geboorteplaats Florence. Sandro Botticelli ging vermoedelijk in de leer bij Fra Filippo Lippi, maar andere zeggen ook dat hij in de leer was bij Andrea del Verrocchio. Zou het zo zijn, dat hij bij Andrea del Verrocchio in de leer was, zou hij een medeleerling zijn geweest van Leonardo da Vinci. In 1470 begon hij op zichzelf en kreeg hij ook zijn eerste leerling; de zoon van zijn vermoedelijke leraar met de naam Filippino Lippi. Later daarna in 1481 en 1482 ging hij naar Rome en ging hij daar fresco's, zogenaamde wandschilderingen, maken in de Sixtijnse Kapel. Men vermoed dat de fresco s niet werden gewaardeerd door de opdrachtgevers omdat er maar drie fresco s door hem zijn gemaakt. De drie meest bekende werken van Sandro Botticelli zijn: La Primavera (gemaakt rond 1487). Op deze afbeelding zijn negen figuren te zien, waaronder de godin Venus, Hermes, en de lentegodin Flora, één van de Horen die ook is afgebeeld in Geboorte van Venus die ook geschilderd is door Sandro Botticelli. Waarschijnlijk is dit schilderij gemaakt voor de bruiloft van Lorenzo de Medici, het schilderij heeft lange tijd in zijn slaapkamer gehangen. Pas halverwege de 19e eeuw is het schilderij bekend geworden bij het grote publiek. Geboorte van Venus (gemaakt rond 1485). Dit schilderij beeldt echter niet de echte geboorte van Venus uit, maar laat zien hoe Venus aankomt op een grote drijvende schelp op het eiland Cyprus. Deze werken bevinden zich momenteel in het Uffizi Museum te Florence. Aanbidding der koningen. Dit schilderij beeldt de aanbidding door de drie koningen uit het oosten van Jezus uit. Hier Pagina 1 van 5

2 heeft Botticelli zichzelf bijgeschilderd; hij is de persoon in het bruine gewaad die je aankijkt. Verder staan er nog familieleden van de familie di Medici op, de opdrachtgever van de bovenstaande 3 schilderijen. Sandro Botticelli De geboorte van Venus Volgens de mythe is Venus, of ook wel Aphrodite genoemd, geboren uit zeeschuim dat zilver was. Uranus werd gecastreerd door zijn eigen zoon Kronos met een diamanten sikkel, vervolgens gooide Kronos de geslachtsdelen van zijn vader in het water en ontstonden er neervallende bloeddruppels van Uranus' geslachtsdelen die de golven van de zee raakten en er zilver zeeschuim ontstond waardoor Aphrodite werd geboren. Aphro betekent in het Oud-Grieks zeeschuim, vandaar de naam Aphrodite, want dat betekent namelijk letterlijk uit het schuim geborene. Venus was een bloedmooie vrouw, de mooiste vrouw van alle vrouwen; ze was net zo blank als het zeeschuim waaruit ze is geboren. Zij zweef op een zeeschelp over het water langs het eiland Kythira en vervolgens naar het eiland Cyprus, die je op het achtergrond van het schilderij ziet. Eenmaal bij Cyprus aangekomen veranderde de kale, woeste grond van het woeste Cyprus in bloeiende velden van mooie bloemen en planten. Ze ging naar Cyprus om haar te voegen bij de andere onsterfelijke goden; ze werd er heen geblazen met een windje van Zephyros en werd daar ontvangen door één van de Horen, namelijk Thallo, de godin van de lente. Eenmaal op het eiland werd ze geleid naar Thallo en op het eiland werd ze ontvangen door Eros, god van de liefde en ook wel Cupido of Amor in het Latijn genoemd. Daar werd Aphrodite bekranst door Peitho, de god van de overredingskracht en in het Latijn werd hij ook wel Suada genoemd, en ze mocht doorlopen naar de onsterfelijke goden, waar zij ook één van was geworden. Rechts zie je één godin van de 3 Horen, dat zijn de godinnen van de seizoenen en zij zijn dochters van Zeus en Themis, deze godin van de Horen is de godin van de lente. De Grieken beschouwden alleen de zomer, winter en de lente als seizoen. De godin voor de zomer was Auxo, de godin voor de winter was Carpo en voor de lente was Thallo, in het geval van dit schilderij is Thallo afgebeeld. Links zie je de windgod van de westerse wind, Zephyros, die Venus naar het eiland Cyprus blaast terwijl Venus op een schelp staat. De schelp was een metafoor voor een vagina, die ook voor vrouwelijke schoonheid stond. In zijn armen zie je Flora, de bloemengodin, zij neemt de bloemen mee over de zee. Terwijl die bloemen over de zee waaien, een windvlaag over het water glijdt en haar haren door de wind heen wapperen, is Venus stilstaand afgebeeld. Je ziet duidelijk dat Venus de belangrijkste persoon op het schilderij is, want ze is letterlijk en figuurlijk het middelpunt van het schilderij. Je kan ook goed zien dat Botticelli de contouren heeft benadrukt door een zwarte gloed om het naakte lichaam van Venus heen te schilderen. In de Florentijnse kunst van de Renaissance speelt deze zwarte lijn om het middelpunt een populaire rol. Het is me ook gevallen dat Venus op een onnatuurlijke wijze is getekend, maar door haar schoonheid valt het niet op. Met deze onnatuurlijke wijzen bedoel ik haar lange hals, de schuinte van haar schouders en de manier hoe haar linkerarm aan haar lichaam is geplaatst. De huidskleur is ook heel vreemd; het lijkt er net op dat Venus van marmer is gemaakt, ze lijkt een beetje op een antiek beeld. Door de schaduw op haar lichaam is dat niet echt goed te zien. Levensloop van Titiaan Naam: Tiziano Vecelli Geboren: rond 1487 te Pieve di Cadore (Italië) Gestorven: 27 augustus 1576 te Venetië Niemand is zeker van de exacte datum van de geboorte van Titiaan. Een oude man beweerde in een brief aan Filips II dat Titiaan was geboren in 1474, maar dit lijkt zeer onwaarschijnlijk. Op de leeftijd van ongeveer tien tot twaalf jaar werden hij en zijn broer Francesco naar een oom in Venetië gestuurd Pagina 2 van 5

3 om een schilder te vinden om bij in de leer te gaan, namelijk Giorgione. Giorgione maakte in opdracht van de staat fresco's op de re-opgerichte Fondaco dei Tedeschi. Titiaan en Morto da Feltre werkten samen met Giorgione. Op de fresco s, met daarop geschilderde mensen, uit het jaar 1511 in de Karmelieten kerk en de Scuola del Santo in de stad Padua toonde Titiaan zijn grote schilderstalent. Sommige van deze fresco s zijn bewaard gebleven waaronder de vergadering van de Golden Gate. Titiaans talent is te zien in de fresco s waarop hij in het jaar 1511 mensen schilderde in de Karmelieten kerk en in de Scuola del Santo in de stad Padua, waarvan sommige bewaard zijn gebleven, waaronder de vergadering op de Golden Gate. Gedurende deze periode ( ), die kan worden genoemd, de periode van zijn meesterschap en looptijd, verhuisde de kunstenaar uit zijn vroege Giorgiones stijl, en ondernam grotere en meerdere onderwerpen en voor het eerst een poging tot een monumentale stijl. De structuur van de Assumptie werd voortgezet in een reeks van werken zoals het altaarstuk van San Domenico at Ancona (1520), het altaarstuk van Brescia (1522), en het altaarstuk van San Niccolò (1523), elke keer om het bereiken van een hogere niveau, heeft hij uiteindelijk het klassieke altaarstuk de Passesaro Madonna bereikt. Dit is misschien wel zijn meest bestudeerde werk, waarvan een geduldig uitgewerkt plan is uiteengezet met het toppunt van de weergave van orde en vrijheid, originaliteit en stijl. Titiaan was nu op het hoogtepunt van zijn roem, en veel kopers toonde belangstelling voor zijn werken. In 1525 trouwde hij met een dame genaamd Cecilia, waardoor hun eerste kind is gekomen, Pomponio, en twee anderen volgden, waaronder de favoriet van Titiaan, Orazio, die werd zijn assistent. In augustus 1530 stierf zijn vrouw bij de geboorte van een dochter, Lavinia, en met zijn drie kinderen verhuist hij, en overtuigd van zijn zus Orsa te komen uit Cadore en lading van het huishouden te nemen. Tijdens de laatste zesentwintig jaar van zijn leven ( ) werkte de kunstenaar vooral voor Filips II en als portretschilder. Hij werd een meer kritische, onverzadigbare perfectionist, en altijd meer verfijnde en subtiele expressies toe te voegen. Hij heeft ook vele kopieën afgewerkt van eerdere werken van zijn leerlingen, die aanleiding geven tot veel problemen van attributie en voorrang onder versies van zijn werken. Levensloop van Titiaan Titiaan werd geboren in 1480 in Cadore. Volgens andere bronnen is hij rond 1477 geboren, hier bestaat onduidelijkheid over. Titiaan is tien jaar oud als men ontdekt dat hij erg intelligent is, en hij wordt daarom naar Venetië gestuurd om daar in te wonen bij een belangrijke oom. Zijn oom ontdekt dat hij zich sterk aangetrokken voelt tot de schilderkunst, en brengt hem onder als leerling bij Giovanni Bellini; een beroemde schilder. Titiaan leert daar een dorre, grove schilderstijl van Bellini omdat de schilderstijl van de oudheid niet bewaard is gebleven in die regio. 1505: Giorgione da Castelfranco komt in Cadore, wiens schilderstijl voller is, en meer reliëf heeft. Titiaan verlaat de stijl van Bellini en neemt de stijl van Giorgione aan, bootst na en wordt een voortreffelijke schilder. Als Giorgione een bepaalde opdracht krijgt, mag Titiaan daar en bijdrage aanleveren, hij krijgt hij zijn eerste opdracht van Barbarigo om een schilderij te maken met levensgrote figuren, waarop Maria wordt wordt afgebeeld op weg naar Egypte. 1508: Giogione en Titiaan schilderen fresco's op de gevel van het Fondaco dei Tedeschi (Venetië). Deze zijn bijna allemaal vervaagd en verdwenen vanwege het zeeklimaat daar. 1510: overlijdt Giorgione, zijn werken werden waarschijnlijk afgemaakt door Titiaan en anderen schilders. Vanaf 1515 werkt Titiaan voor de familie d'este uit Ferrara. Door het vertrek en de dood van de beroemdste schilders (del Piombo, 1511 naar Rome, Giorgione, 1510 aan de pest en Bellini, 1516 van ouderdom) van Venetië wordt Titiaan de officiële schilder van de Venetiaanse Republiek. Echter, Pagina 3 van 5

4 door een brand in 1577 zijn de meeste werken die hij toen maakte verloren gegaan. 1532: Titiaan ontmoette Keizer Karel V, die hem tot hofschilder benoemt. Rond die tijd, in de jaren '30, werkt hij ook voor de adel en het hof van Urbino. Hij maakt daar werken zoals La Bella en Venus van Urbino :Rome wordt aangedaan, waarna hij Danaë en een portret van Paus Paulus III met familie maakt. 1555: Karel V heeft troonsafstand gedaan, en Titiaan gaat voor Filips II schilderen in Spanje. 1576: Titiaan overlijdt. Titiaan heeft duidelijk in vijf verschillende stijlen gewerkt die op te delen zijn in vijf periodes. De vroegste werken van Titiaan zijn licht qua kleurgebruik, stralen rust uit en zijn duidelijk, zoals Flora. In de periode van 1518 tot 1530 schilderde hij vaak erg dramatisch. Rond dit keerpunt maakte hij Maria Hemelvaart, waarin de heldere kleuren en details opvallen, maar waar het drama en de wanhoop van de mensen onder haar te zien is. Tot 1550 maakte Titiaan voornamelijk portretten (Venus van Urbino en Clarissa Strozzi) en landschappen. Later was de samenstelling van de personen weer van groter belang, en na 1560 ontstonden vooral schilderijen die uitgaan van mentale rust (Pietà). Titiaan 'Venus van Urbino' De Venus van Urbino is een schilderij van Titiaan en is geschilderd in 1538 in opdracht van de Hertog van Urbino. Het is een echt Venetiaans Renaissance schilderij, de kenmerken van een Venetiaans Renaissance schilderij zijn de vele kleuren en de lichtval, in andere steden werden veel minder felle kleuren gebruikt bijvoorbeeld. De lichtval op Venus die je ziet op dit schilderij was een techniek uit Nederland die door olieverf steeds beter uitgevoerd kon worden. Het schilderij geeft een naakte vrouw weer die op, met lakens bedekte, kussens ligt. Met haar linkerhand bedekt ze haar vrouwelijke geslachtsdeel en met haar rechterhand houdt ze een bosje bloemen vast. Achter haar benen op het bed ligt een hondje wat wordt gezien als het symbool voor trouw. Op de achtergrond zie je twee vrouwen bezig met kleding uit een kist te halen, waarschijnlijk is deze kist een huwelijkskist. Ik denk dat de vrouw die op dit schilderij wordt afgebeeld gaat trouwen of al getrouwd is met de Hertog van Urbino. Dit denk ik door de details zoals het bosje bloemen, de waarschijnlijke huwelijkskist, het hondje dat staat voor trouw en als je goed kijkt zie je om een vinger van haar linkerhand, aan welke Rooms-katholieken hun trouwring dragen, een ring. Ook de naam, De Venus van Urbino, draagt toe aan deze kijk op het schilderij aangezien Venus de godin van de liefde is en Urbino de naam van de Hertog die het schilderij liet maken, wat dus zoiets zou zijn als de godin der liefde van Urbino. Er zijn verschillende wetenschappers die deze theorie ook voor mogelijk houden maar er is geen enkele duidelijkheid of dit waar is of niet en Titiaan kunnen we het ook niet meer vragen. Als je verder kijkt dan die theorie zijn er ook een paar ongebruikelijke dingen voor die tijd. Zo is ze helemaal naakt en bedekt ze niets, behalve haar geslachtsdeel met lichtgebogen vingers. Ook kijkt ze je recht aan, waar je ook staat, en toont ze absoluut geen schaamte. De manier hoe de muur achter haar is uitgebeeld lokt ook uit dat je naar haar geslachtsdeel kijkt, volg je de lijn van die muur maar eens en zie waar je dan uitkomt. Dit ordinaire doch charmante is iets heel nieuws voor die tijd en er werden ook andere kunstenaars door geïnspireerd, zoals Manet Édouard die Olympia schilderde. Dit schilderij is duidelijk vergelijkbaar met de Venus van Urbino, doordat de naakte vrouw op het bed je aankijkt, de muur achter haar, net als bij de Venus van Urbino, naar haar geslachtsdeel leid, ook het hondje, hier vervangen door een poes die staat voor prostitutie, staat achter haar benen op het bed. Voor Manets tijdsgenoten was dit, net als voor Titiaans tijdgenoten, zeer ongebruikelijk een vrouw zo te schilderen en zeker als het slaat op prostitutie zoals dat bij Manet het geval is. Pagina 4 van 5

5 Misschien was dit voor hun tijd zeer ongewoon en wilde niemand het hebben, maar nu moet je er vele miljoenen voor betalen als je een echte Titiaan of Manet in je woonkamer wil hebben hangen. Conclusie De schilderijen zijn echte renaissance schilderijen en zijn erg mooi en vernieuwend voor die tijd. Het onderwerp van de collage en tekst was Venus en dat komt duidelijk terug in beide schilderijen, bij De geboorte van Venus omdat daar de godin Venus op is afgebeeld en bij De Venus van Urbino gaat het om de naam en om de afbeelding zelf, met de halfnaakte vrouw wat heel Venus-achtig overkomt. De schilders van beide werken zijn nu hele bekende namen, maar dat viel toen zij zelf leefden wel mee. De beide schilders hebben vele werken gemaakt, waarvan er sommigen nu nog steeds bewaard gebleven zijn. Ook al waren ze in hun eigen tijd niet heel bekend en vonden mensen de schilderijen maar raar, nu zijn ze heel duur en vinden heel veel mensen het mooie schilderijen. Zo zie je maar weer: Smaken verschillen. Pagina 5 van 5