BURENBRIEF JUNI Het werkgebied van De Hamerlanden strekt zich uit van Hunze tot Ravijn en van Grensweg tot Grotenend

Transcriptie

1 Kaart: Grondgebruik ca Colofon De Burenbrief is de nieuwsbrief van Vereniging De Hamerlanden. Verspreiding: gewoonlijk per . Men kan zich voor toezending opgeven met adres. Redactieadres: Kostvlies 41, 9462TP Gasselte T: E: BURENBRIEF JUNI 2018 Het werkgebied van De Hamerlanden strekt zich uit van Hunze tot Ravijn en van Grensweg tot Grotenend

2 Van de redactie Een pareltje tussen zand en veen, zo betitelde een adviesbureau het Zandgat te Kostvlies. De aanleiding tot oprichting van Ver. De Hamerlanden was het behoud van dit pareltje en het weer open te stellen voor buurtbewoners en passanten. Tekenend is dat het IVN (Inst. voor Natuureducatie en duurzaamheid) nu al op voorhand ons gevraagd heeft excursies te mogen houden rond het Zandgat. Van meet af aan is het streven geweest het te zien in de context van het brede landschap er omheen. Versterking van natuurwaarden is een doel, evenals het opknappen van de infrastructuur en het openleggen en bewegwijzeren van wandelroutes. Samenwerkend De Hamerlanden heeft deze doelen mede willen realiseren door, ter plaatse sluimerende, evenementen nieuw leven in te blazen, te weten: de nationale Burendagen, Nederland-Doet-dagen en Natuurwerkdagen. De respons van de buurtbewoners was steeds zeer hoopgevend. De vereniging werkt daarbij samen met een groot aantal partijen: Drents Landschap, Landschapsbeheer Drenthe, Geopark de Hondsrug, KNHM/Arcadis, gemeente Aa en Hunze en bedrijven zoals de Semslanden. Met deze laatste is bijvoorbeeld aanleg van een wandelpad overeengekomen dwars over de golfbaan. Subsidie Deze aanpak heeft zeker bijgedragen tot een positieve beoordeling bij subsidieverstrekkers. De leus die in die kringen opgeld doet, is burgerkracht. Inderdaad zonder een behoorlijk draagvlak bereik je bij instanties weinig. Met bijna 100 Hamerlandleden levert de buurt een draagvlak dat indruk heeft gemaakt. Over de uitverkiezing van De Hamerlanden tot Leaderwaardige subsidie-gegadigde leest u in deze nieuwsbrief meer. Enquête Onlangs is er een enquête gehouden onder de bevolking van Gasselte Kostvlies. Opzet en rapportage vertoonden gebreken en met name voor Kostvlies kwamen geen conclusies aan het licht waarop we kunnen voortbouwen. Het bestuur van De Hamerlanden wil nu zelf een enquête houden. Min of meer los daarvan wil het bestuur peilen wat er in Kostvlies en omgeving leeft aan burgerkracht, bijzondere talenten en bereidheid tot eenmalige of meer permanente inzet. Binnenkort kunt u bezoek verwachten van twee buurtbewoonsters. Ledenparticipatie Dat klemt temeer omdat het - mogelijk en hopelijk - aanstaande beheer rond het Zandgat om inzet vraagt. Denk daarbij niet alleen aan de waterpartij en de steile oevers; die redden zich grotendeels prima op eigen kracht. Het gaat om meer. Het subsidiabel maken houdt onder meer in, dat we een grondoppervlak van m 2 een specifieke bestemming gaan geven (op het totaal van m 2 plas en grond). De bedoeling is dat er een ontmoetingsplek wordt gerealiseerd voor de buurt. Dit zal gebeuren middels een vlindertuin, een kleine plukfruitboomgaard, een beweegtuin, picknicktafels en dergelijke. In deze nieuwsbrief komt dit aspect nader aan de orde. Spoorlijn Mogelijk bestaat bij sommigen de indruk, dat de plannenmakerij rond de museumspoorlijn in de slaapstand staat. Het tegendeel is waar: met onverdroten voortvarendheid zijn ketenpartners van de STAR in de weer met onderzoek naar verwerkelijking van het spoor in westelijke richting. Zie verderop in deze nieuwsbrief. Tot besluit: De episode van de komende twee maanden zullen cruciaal zijn voor de mogelijke verwerving van het Zandgatgebied door onze vereniging. We houden u op de hoogte.

3 STAND VERWERVING ZANDGAT Eindstation in zicht, nog enkele haltes te gaan. Het Zandgat te Kostvlies behouden, daar ging het om, toen verkoop aan buitenstaanders dreigde. HET WERD: HET ZANDGAT REDDEN. Urgentie bleek, toen begin 2018 dit natuurgebied aan commercie ten onder dreigde te gaan. Vanaf maart 2016 had Vereniging De Hamerlanden zich in de strijd geworpen. Dat hield in: een plaats bemachtigen in de rollercoaster van subsidieverstrekkingen; tegelijk daarmee onderhandelingen aangaan met de makelaar en de belangenbehartiger van de verkoper. In maart j.l. kon een bod van een investeerder die er een karpervisserij wilde beginnen, afgestopt worden; bijna daags voor de definitieve ondertekening van het koopcontract! Het overviel De Hamerlanden juist midden in het eindtraject van de LEADER-aanvraag. Ook het bidbook lag klaar voor verzending. Wat is LEADER? LEADER is een Europees subsidie-, kennis-, en actieprogramma; aandrijfwiel om de lokale kracht van de regio te ontketenen. Zuid-Oost Drenthe is aangemerkt als een LEADER-regio. Het Hamerlanden-gebied valt daar nog juist binnen. Vanuit het Europese LEADER-budget is voor de regio 2,4 miljoen beschikbaar. LEADER subsidieert initiatieven voor maximaal 30%. Dat vraagt om co-financiering van gemeente en provincie (ook 30%). Privaat moet dus nog voor 40% gezorgd worden. Er is een Handboek LEADER met een 12 stappenplan verdeeld over vier fases: ontwikkeling, beoordeling, indiening en uitvoering plus afronding. Formule 1 Een project indienen bij LEADER is een prestatie van formule 1 gehalte. Met advies van CMO STAMM te Assen (kenniscentrum voor sociaal-maatschappelijke vraagstukken) heeft De Hamerlanden eind maart 2018 een projectplan van 12 pagina s ingediend. Dit plan is opgestuurd aan de Lokale Actie Groep (LAG). Wat is LAG? De LAG is een commissie van burgers/ondernemers en wethouders (met provinciaal secretariaat) ter beoordeling van projecten op Leaderwaardigheid ; dus ook van het Zandgat-project. Dat is nog maar het begin. Bestuursleden van De Hamerlanden dienden een pitch te houden ten overstaan van de negen LAG-leden, m.a.w. het verdedigen van het project. Daarop kwam eind april bericht binnen dat het Zandgat-project positief was beoordeeld, maar dat zulks niet gelijk staat aan het uitkeren van de subsidie. Eerst komen SNN en RVO aan bod. Controles en meer afkortingen Het project moet passen in de LOS (Lokale Ontwikkelingsstrategie Z.O.Drenthe). Dat betekent testen en controleren. SNN (Samenwerkingsverband Noord Nederland) en RVO (Rijksdienst voor Ondernemerschap) overstromen nu al weken het bestuur van De Hamerlanden met formulieren en vragen over belastingverklaringen, BTW-verrekening, specificaties van tarieven voor onderhoudswerk en begrotingen van deelprojecten, kosten accountantscontrole, het voldoen aan de Flora- en faunawet, verstrekken van kadasterkaarten en plattegronden op schaal en zo meer. Bestemming bereikt? Als De Hamerlanden al deze controlevragen naar tevredenheid der instanties beantwoord heeft, volgt naar verwachting uiterlijk eind augustus de definitieve bekendmaking: toekenning of afwijzing. Slechts bij toekenning is de vereniging in staat het Zandgat aan te kopen.

4 Het Zandgat te Kostvlies Nadere invulling van een (vlak) gedeelte, nu hooiland, gelegen direct achter het huidige toegangshek. Schetsontwerp Toegangsgedeelte Zandgat met vlindertuin, plukfruitbomen en beweegtuin. Het subsidiabel maken van het hele project vereist, dat 10% van het totaal (circa m 2 op 4,5 ha) een specifieke bestemming krijgt. Ontmoetingsplek: kleine boomgaard, beweegtuin, picknickplaatsen, vlindertuin. Hierboven een offerte-ontwerp van adviesbureau voor beweegtuinen Nijha. Hieronder een schetsontwerp op schaal van J. Verburg, landschapsarchitect.

5 VELDNAMEN De relatie tussen uw achtertuin, de Moskouse metro en uw roomklopper Sommige plaatsnamen spreken tot de verbeelding. Soms komt dat doordat je merkt dat je een stukje van een plaatsnaam met allerlei variaties tegenkomt in andere landen. Neem Eexterzandvoort. De combinaties met -voort vind je over heel Europa in de variant ford, foort, vorden, furt. Op de kaart kom je die tegen van west naar oost: van Hereford (aan de grens van Wales) via Oxford, Vilvoorde, Amersfoort, Coevorden, Erfurt, Steinfurt tot aan Frankfurt am Oder aan de grens met Rusland. Steeds in de oorspronkelijke betekenis van een doorwaadbare plek in beek, moeras, rivier; in het Nederlands: voorde. En garde! Er is nóg zo n plaatsaanduiding die zich ooit als een olievlek over ons deel van de wereld heeft verspreid. Die komen we tegen onder de Drentse veldnaam goorn, ook goorns. In esdorpen lagen vanouds de goorns nabij de hoeven als moestuin, binnen een omheining. Dit laatste element is van belang voor de rest van dit verhaal. Het woord goorn gaat terug op het Germaanse gard steeds in de betekenis van omheinde tuin. De verwantschap met gaard (boomgaard, wijngaard) is overduidelijk, maar ook met het Engelse garden, het Franse jardin (Oudfr. gardin), in het Duits Garten en zie: het Nederlandse gardenier (= tuinier). Het bijzondere zit hem in de omheining, omgording: garde kennen we ook als (straf)stok of bundel stokjes (vgl. in onze keuken de metalen garde-versie: de roomklopper). Nederzettingen in de brons- en ijzertijd, bijvoorbeeld van Kelten, werden veelal omringd met een haag van stokken ( paal en perk stellen, met een palissade). In Slavische gebieden noemde men zo n nederzetting een gord. Taalverwant aan het Germaanse gard. De naam van de omheining werd de naam van het stuk grond zelf (zoals bij ons de marke). Zo n nederzetting, eenmaal uitgedijd tot een stad, bleven de Russen tot op de dag van vandaag gorod noemen. Als u in de Moskouse metro boven een doorgang gorod ziet staan, betekent dat: de uitgang naar de stad. Overigens spreekt men gorod uit als gorad. (Vergelijk: Leningrad, Wolgograd, Kaliningrad en in Servië: Beograd). = Gorod = Stad Heersers hebben zich altijd graag willen omringen door een lijfwacht, de garde; ongetwijfeld verwijzende naar de beschermende omgording van de vestigingsplaats. Uiteraard is gordel en zich omgorden verbonden met het begrip garde en daarmee met uw omheinde tuin, de goorn, en uw roomklopper. Recept van Leah Paardenbloem-omelet Ingrediënten: 5 eieren 1 ui 1 bos paardenbloemblad 4 zongedroogde tomaten (in olie) scheut olijfolie peper en zout Bereiding: Pel en snipper de ui en snijd het paardenbloemblad en de tomaatjes in stukjes. Kluts de eieren in een kom. Roer alle ingrediënten door de eieren. Verhit de olijfolie in een koekenpan en fruit de ui hierin. Schenk het eimengsel in de koekenpan en bak langzaam tot de onderkant goudbruin is. Keer de omelet om (gebruik eventueel een bord om het te keren) en bak ook de andere kant mooi bruin van kleur.

6 STOOMTREIN STADSKANAAL-GIETEN REACTIVERING MUSEUMSPOORLIJN Gemeentelijke en provinciale overheid in Drenthe zien voordelen in een uitbreiding richting Hondsrug van het STAR Museumspoor. Deze visie staat los van het Groninger voornemen de reguliere treinverbinding Zuidbroek-Veendam uit te breiden tot Stadskanaal. Exploitant STAR heeft redenen aan te nemen dat lokale en regionale ondernemers en verenigingen positief staan tegenover het doortrekken van de museumspoorverbinding naar Gieten. Men spreekt van reactivering van het vroegere spoortraject, zoals dat nog herkenbaar is langs de Van Veelenweg en het Spoorgat/Ravijn tussen Grotenend en de dorpskom te Gieten. Op voorstel van de gemeente Aa en Hunze is besloten om genoemde indruk te verifiëren. In opdracht van provincie en gemeenten wordt een verkenning uitgevoerd naar de wenselijkheid en haalbaarheid om genoemde reactivering uit te voeren. STAR Stadskanaal presenteert Trein in het Ravijn how the west should be won Met medewerking van een klankbord bestaande Klankbord: uit: Ver. Plaatselijk Belang Gasselte/Kostvlies-Dorpsbelangen Gasselternijveenschemond-Dorpscoöperatie Gasselternijveen-Vereniging De Hamerlanden-CMO STAMM-Gemeente Aa en Hunze Landschapsbeheer Drenthe-Geopark de Hondsrug Hierboven een deel van Aandachtspuntenlijst STAR Spoorlijn Stadskan.-Gieten Versie 22 mei 2018 Deze verkenning wordt uitgevoerd door STAR in samenwerking met adviesbureau CMO STAMM. Deze is van start gegaan met enkele bijeenkomsten van een klankbordverkenning Stoomtrein Stadskanaal- Gieten. De eerste was eind mei; de tweede op woensdag 27 juni jl. Doel van de klankbordverkenning is a. geven van informatie over technische en financiële aspecten verbonden aan uitbreiding van de museumspoorlijn richting Drenthe. b. peilen of er voldoende draagvlak is bij de Drentse bevolking en betrokken instanties. Deelnemers aan de klankbordverkenning zijn plaatselijke belangenverenigingen en natuurorganisaties. Wat betreft het draagvlak-aspect spraken de vertegenwoordigers van de verenigingen uit Gasselternijveen en Gasselternijveenschemond zich positief uit over de reactivering. Bestuursleden van De Hamerlanden stelden dat men te Kostvlies de STAR een warm hart toedraagt, maar dat een aantal leden tegen uitbreiding langs Grotenend en door het Ravijn is. Plaatselijk Belang Gasselte/Kostvlies was niet aanwezig op de eerste zitting, maar heeft inmiddels aan 23 aanwonenden bericht gestuurd. De Hamerlanden drong aan op een grootschaliger draagvlak-onderzoek, in ieder geval meer omvattend dan slechts aanwonenden. CMO-STAMM en STAR hebben zich daartoe bereid verklaard. Kort na de zomer volgt een afsluitende klankbordbijeenkomst. Uiteraard doet de redactie daar verslag van.

7 MEDEDELINGEN Bermbloemen In een speciale nieuwsbrief in april verscheen een oproep voor collectieve inzaaiing van bermbloemen. Het initiatief kwam van een der buurtgenoten en er waren meer positieve dan negatieve reacties. Toch was het geen overtuigende meerderheid, die het project ondersteunde. Reden waarom er verder geen actie is ondernomen. Deelnemers gezocht voor volleybalteam Kostvlies 8 september 2018 is er een VOLLEYBALTOURNOOI tussen buurtverenigingen van Gasselte. Het tournooi is onderdeel van het dorpsfeest dat georganiseerd wordt door de carnavalsvereniging Meul ndobbegie. Het zou mooi zijn als ook Kostvlies met een team uitkomt. Wie doet er mee? Opgave: Els van Leusden Kostvlies TN Gasselte elsvanleusden@live.nl Oproep Burendag 22 september 2018 Wie heeft suggesties, ideeën, invallen? Stuur die op naar de redactie: info@dehamerlanden.nl Voorbeeld beweegtuin