Zoetermeer, 1 juli 2018

Transcriptie

1 Ministerie van OCW Mevrouw mr.drs. I.K. van Engelshoven Postbus BJ DEN HAAG Zoetermeer, 1 juli 2018 Betreft: Aanbieding keuzedelen voor vaststelling per juli 2018 Kenmerk: hv mr/bes_alg Geachte mevrouw Van Engelshoven, Wij bieden u hierbij 32 nieuwe en gewijzigde keuzedelen aan en verzoeken u deze, inclusief de koppelingen aan kwalificaties, vast te stellen als bijlage bij de Regeling vaststelling keuzedelen (Staatscourant 2016 nr , 29 februari 2016). De Toetsingskamer heeft deze keuzedelen getoetst en voorzien van een positief advies. Met uw vaststelling zal het register bestaan uit 982 keuzedelen. Wij zullen deze keuzedelen en de koppelingen met kwalificaties publiceren op s-bb.nl/keuzedelen. Onderwijs en bedrijfsleven binnen SBB dragen 22 keuzedelen voor, die met een mbo-certificaat ook waardevol zijn voor een leven lang ontwikkelen. Een onderbouwing van de meerwaarde van een certificaat is bijgevoegd. Wij verzoeken u aan deze keuzedelen een certificaat te verbinden en dit vast te stellen als bijlage bij de Regeling Certificaten aantal keuzedelen (Staatscourant 2016 nr d.d. 28 september 2016). Met vriendelijke groet, Ton Heerts voorzitter Ineke Dezentjé Hamming vicevoorzitter Bijlagen: Advies Toetsingskamer SBB Overzicht keuzedelen voor vaststelling Voordrachten keuzedelen mbo-certificaten

2

3 Aan: Algemeen Bestuur SBB Van: A. Woudenberg, Manager Toetsingskamer SBB Betreft: Aanbieding keuzedelen en koppelingen ter legitimering Datum: 19 juni 2018 Opdracht en legitimatie Op grond van de vastgestelde Regeling vaststelling model en toetsingskader kwalificatiedossiers van de Minister van OCW voert de Toetsingskamer SBB in opdracht van het bestuur SBB de toetsing van de kwalificatiestructuur, de kwalificatiedossiers en keuzedelen uit. De Toetsingskamer SBB biedt het algemeen bestuur SBB hierbij haar onafhankelijke advies aan. Dit advies heeft betrekking op nieuw ontwikkelde keuzedelen en koppelingsverzoeken in de periode april juni Advies keuzedelen ter legitimatie De Toetsingskamer heeft in de periode van 1 april 2018 tot 1 juli keuzedelen na toetsing voorzien van een positief advies. Het zijn vier gewijzigde keuzedelen en 28 nieuwe keuzedelen. Kwantitatieve en kwalitatieve ontwikkeling register keuzedelen Het register keuzedelen bevat, tezamen met de 32 nieuwe keuzedelen, in totaal 982 keuzedelen. Het eerste half jaar van 2018 toont aan dat de verwachte trendmatige groei zoals deze zich in de afgelopen twee jaar heeft voorgedaan niet verder doorzet. Ten opzichte van het eerste half jaar van 2017 is er sprake van een afname van 38%. Ruim 75% van het aantal keuzedelen is verbredend of verdiepend of een combinatie van beide. 16% is doorstroomgericht en 9% is generiek van karakter. Overlap In haar advies van 7 december 2017 heeft de Toetsingskamer aandacht gevraagd voor de keuzedelen moderne vreemde talen en ondernemerschap in het kader van ondoelmatige overlap. Het nu voorliggende advies bevat een uitspraak over zeven keuzedelen moderne vreemde talen waarmee de geconstateerde overlap teniet is gedaan. Voor het onderwerp ondernemerschap is de Toetsingskamer in kennis gesteld over de ontwikkelingen die moeten leiden tot een evenwichtig en onderscheidend aanbod van keuzedelen Ondernemerschap. De Toetsingskamer monitort deze ontwikkeling en zal in december 2018 in haar advies aan het algemeen bestuur hierop terugkomen. Versiebeheer De geprognotiseerde groei van het register keuzedelen en de nu bereikte omvang vormt de basis voor het concreet invullen van versie- en kwaliteitsbeheer. In samenwerking met OCW, DUO en de regisseur herziening krijgt het versiebeheer verder vorm door het maken van afspraken over de geldigheidsduur van de koppeling tussen keuzedeel en kwalificatie en het keuzedeel zelf. Generieke onderwerpen keuzedelen In toenemende mate wordt met een keuzedeel aandacht besteed aan specifieke persoonlijke vaardigheden zoals digitalisering. De Toetsingskamer ziet daarmee een toegenomen overlap met elementen uit Loopbaan & Burgerschap. De Toetsingskamer adviseert om hier op de daartoe aangewezen plaatsen aandacht aan te geven zoals in de thema-adviescommissie Kwalificeren & Examineren.

4 (Ont)Koppeling van keuzedelen Verzoeken van sectorkamers om bestaande keuzedelen te koppelen aan een kwalificatie worden door de Toetsingskamer getoetst op ondoelmatige overlap. In het tweede kwartaal van 2018 zijn ruim 4800 (ont)koppelingsverzoeken in behandeling genomen. Onderwijsinstellingen kunnen, wanneer een student een zelf gekozen keuzedeel wil koppelen aan zijn beroepsopleiding, een aanvraag doen voor een beoordeling van de overlap tussen keuzedeel en kwalificatie. In het tweede kwartaal heeft de Toetsingskamer 55 aanvragen getoetst. Afwijkend van de door de sectorkamers voorgestelde koppelingen kan een student een zelf gekozen keuzedeel onderdeel laten vormen van zijn beroepsopleiding. Op aanvraag van de onderwijsinstelling toetst de Toetsingskamer deze op ondoelmatige overlap. Advies De Toetsingskamer heeft 32 keuzedelen voorzien van een positief advies. De separaat verzonden bijlage bevat het overzicht van deze keuzedelen. De Toetsingskamer adviseert het bestuur om de in de bijlage genoemde keuzedelen en de getoetste koppelingen door te geleiden naar de minister van OCW ter vaststelling. Verklaring onafhankelijkheid Als manager Toetsingskamer verklaar ik hierbij dat het uitgebrachte advies op onafhankelijke wijze tot stand is gekomen en het daartoe ingerichte toetsproces conform procedure is toegepast. Met vriendelijke groet, A. Woudenberg Manager Toetsingskamer Bijlage: Overzicht keuzedelen

5 Bijlage: Keuzedelen voor vaststelling keuze code aantal sbu sectorkamer certificaat nieuw of gewijzigd Analyse van monsters door nietlaboranten K Techniek en gebouwde Basis meet- en regeltechniek K Techniek en gebouwde Beachsporten K Zorg, welzijn en sport Begeleider recreatieve zwemactiviteiten K Zorg, welzijn en sport Centrifugaalpompen, storingsdiagnose K Techniek en gebouwde en onderhoud Cleanroom K Techniek en gebouwde Doorstroom naar sport & bewegen K Zorg, welzijn en sport niveau 4 Drankenkennis 1, alcoholvrije dranken K Voedsel, groen en gastvrijheid Engels A1/A2 in het K Voedsel, groen en gastvrijheid ja nieuw Frans A1/A2 in het K Voedsel, groen en gastvrijheid ja nieuw Frans A2/B1 in het K Voedsel, groen en gastvrijheid ja gewijzigd Frans B1/B2 in het K Voedsel, groen en gastvrijheid ja gewijzigd Gerontopsychiatrie K Zorg, welzijn en sport ja nieuw Industriële robotica K Techniek en gebouwde ja nieuw Installatie, service en onderhoud aan K Techniek en gebouwde ja nieuw melkwinningsinstallaties Lijsten maken en inlijsten K Techniek en gebouwde Meten in verband met preventief K Techniek en gebouwde onderhoud Oriëntatie op transformatie van K Techniek en gebouwde vastgoed Outdoor instructeur K Zorg, welzijn en sport Peercoaching in de praktijk K Zorg, welzijn en sport Projecteren en ontwerpen van K Techniek en gebouwde middenspanningsinstallaties Samenwerken met informele K Zorg, welzijn en sport zorgverleners Spaans A1/A2 in het K Voedsel, groen en gastvrijheid ja nieuw Spaans A2/B1 in het K Voedsel, groen en gastvrijheid ja gewijzigd Spaans B1/B2 in het K Voedsel, groen en gastvrijheid ja gewijzigd Spoorbouw K Techniek en gebouwde Verdieping broadcast K ICT en creatieve industrie Verdieping in de zorg geschikt voor K Zorg, welzijn en sport niveau 2 Verdieping palliatieve zorg K Zorg, welzijn en sport ja nieuw Verslavingszorg K Zorg, welzijn en sport Voorbereiding hbo mechanica K Techniek en gebouwde Waterkwaliteit K Techniek en gebouwde 1

6 Bijlage: Voordrachten keuzedelen mbo-certificaten Nog niet vastgestelde keuzedelen Keuzedeel Beschrijving Arbeidsmarktrelevantie Industriële robotica (K0989) Installatie, service en onderhoud aan melkwinningsinstallaties (K0992) In dit verdiepende keuzedeel komen de mogelijkheden, beperkingen en de beveiliging van industriële roboticasystemen aan bod. De technicus engineering of operator C (niveau 4) kan, met in acht neming van de geldende veiligheidsnormen, (periodiek) onderhoud plegen, eenvoudige storingen opzoeken en/of verhelpen en kleine aanpassingen plegen ten behoeve van de optimalisering van het productieproces. Dit verdiepende keuzedeel gaat over het uitvoeren van technische werkzaamheden aan melkwinningsinstallaties. Dit betreft de werkzaamheden van een servicemonteur (niveau 2 en 3) bij het installeren van de melkwinningsinstallaties, maar ook het uitvoeren van periodieke onderhoudswerkzaamheden en werkzaamheden in het kader van service, bijvoorbeeld adviseren of verhelpen van storingen. Dagelijks zijn er wel nieuwsberichten over robotisering in de krant. De Nederlandse industrie bevindt zich middenin een transitie naar Smart Industry, waarbij steeds vaker industriële robots worden ingezet in het productieproces. De toenemende robotisering zorgt voor een vraag naar personeel dat gericht opgeleid wordt: personeel dat in staat is om machines (door) te ontwikkelen, besturen, programmeren en te bedienen. Dit is het belangrijkste knelpunt van de technologische industrie op het gebied van robotisering. Veel bedrijven in de technologische industrie beschikken inmiddels over robotapparatuur, maar niet over adequaat opgeleide robotprogrammeurs en -operators. Het gaat hierbij om personeel dat dan in staat is om extra taken uit te voeren, namelijk machines (door) te ontwikkelen, besturen, programmeren en te bedienen. De bedrijven staan dus voor de uitdaging om hun zittende personeel, procesoperators in verschillende technologisch industrieën, te laten meegroeien in die ontwikkelingen, zodat zij productief kunnen blijven. Door aan dit keuzedeel een mbo-certificaat te verbinden wordt ervoor gezorgd dat de zittende operators inzicht krijgen in hoe een robot functioneert, hoe deze is opgebouwd en communiceert met de buitenwereld. Nederland telt ca 400 monteurs melkwinningstechniek en het merendeel hiervan is niet volledig (bij)geschoold op alle in het keuzedeel voorkomende kennisdelen. De branche is gediend met de mogelijkheid om het keuzedeel ook voor deze categorie monteurs beschikbaar te krijgen. Naast het bijscholen van zittend personeel en studenten uit het mbo, kan het keuzedeel ook zeer goed gebruikt worden voor zijinstroom vanuit andere sectoren. Dit keuzedeel is cruciaal voor het zittende personeel om hen verder te scholen op het aspect van voedselveiligheid- en kwaliteit. De melk die de ondernemer aflevert, wordt met diverse parameters uitgebreid gecontroleerd op kwaliteit. Bij voortdurend onvoldoende kwaliteit wordt er gekort op de melkprijs die de ondernemer ontvangt. De monteur voor melkwinningsinstallaties speelt hierin een belangrijke rol en ondersteunt de ondernemer bijvoorbeeld bij uier- en diergezondheid Dit keuzedeel draagt bij aan het kennisniveau van de zittende monteurs 2

7 Verdieping palliatieve zorg (K1006) Gerontopsychiatrie (K0988) Dit verdiepende keuzedeel omvat een verdieping voor de beroepsbeoefenaar over het verlenen van palliatieve zorg aan zorgvragers*. De mbo-verpleegkundige of verzorgende-ig kan in de palliatieve zorg samenwerken met een integraal disciplinair team waar zorgvrager en naasten onderdeel van uitmaken. Verdieping van kennis en vaardigheden met betrekking tot de oudere cliënt met een psychiatrische stoornis zodat de beroepsbeoefenaar (Verzorgende IG/Begeleider specifieke doelgroepen (niveau 3)) de ouderen met een psychiatrische stoornis op deskundige wijze kan ondersteunen. die installaties en machines t.b.v. deze sector bouwen en onderhouden zodat deze op de hoogte zijn van de nieuwste innovaties in de sector. De zorg wordt steeds complexer doordat mensen steeds ouder worden en langer thuis wonen. De verpleeghuiszorg van nu is, vergeleken met 5 jaar terug, complexer. De bewoners zijn grotendeels palliatief. Het omgaan met palliatieve zorgvragers vraagt om extra expertise, een omslag in denken en doen, in communicatie en attitude zowel richting de bewoner als ook de familie. De vooruitgang van kennis, vaardigheden en techniek hebben daarbij de (palliatieve) zorg verandert. Het zittend personeel, mboverpleegkundigen en verzorgenden-ig, heeft hier in hun opleiding niet altijd mee te maken gehad, na het volgen van dit keuzedeel zijn ze beter toegerust op hun taken. Het keuzedeel sluit aan bij het raamwerk en het kwaliteitskader palliatieve zorg dat vanaf 3 oktober 2017 beschikbaar is. Er zal gericht aandacht zijn voor de markering van de palliatieve fase, proactieve zorgplanning, het samenwerken in een integraal disciplinair team waar patiënt/cliënt/zorgvrager en naasten onderdeel van uitmaken. De (zittende) werknemers krijgen een verdieping van kennis en het toepassen van de kennis omtrent de meest voorkomende symptomen waaronder pijn, benauwdheid, vermoeidheid, etc. Daarnaast is er de verdieping over palliatieve sedatie en euthanasie Voor de VVT-sector is het belangrijk dat toekomstige en zittend professionals meer kennis hebben van psychiatrische aandoeningen bij ouderen, daarnaast zullen zij in steeds meer situaties te maken krijgen met cliënten met gedragsproblematiek. Door de toename van het aantal ouderen dat langer thuis woont krijgen zorgverleners in de extramurale setting steeds meer te maken krijgen met de geschetste problematiek. Omdat zij vaak standalone werken hebben zij handvatten nodig om met dit gedrag om te kunnen gaan en deescalerend op te treden. Voor de intramurale setting zien we ook dat multi problematiek bij zorgvragers met zowel een chronische psychiatrische als een psychogeriatrische en/of een lichamelijke aandoening (bijv. dementie en persoonlijkheidsstoornis, nietaangeboren hersenletsel en verslavingsgedrag) meer en meer voorkomen. Het realiseren van een goede kwaliteit van zorg en een veilige leefsfeer vraagt voor 3

8 deze doelgroep niet alleen uitgebreidere kennis maar met name ook een groter scala aan vaardigheden in de begeleiding van de bijkomende gedragsproblematiek. Zorgmedewerkers niveau 3, zowel in een intramurale als extramurale setting, voelen zich vaak handelingsverlegen bij deze specifieke doelgroep. Het keuzedeel zou helpen op dit vlak. Eerder vastgestelde keuzedelen Keuzedeel Beschrijving Arbeidsmarktrelevantie Scheepsbetimmeringen exterieur (K0791) Teakdek en aansluitingen (K0972) Voertuig reconditionering (K0840) Na het volgen van dit verbredende en verdiepende keuzedeel beschikt de meubelmaker/ (scheeps)interieurbouwer in de jachtbouwsector over specifieke kennis van onder andere materialen zoals massief hout, plaatmaterialen, kunststoffen en composieten. Tevens is er aandacht voor vaardigheden zoals het maken van specifieke mallen en het toepassen van specifieke handgereedschappen op locatie. De meubelmaker/ (scheeps)interieurbouwer is in staat deze kennis en vaardigheden toe te passen bij het maken van waterdichte, zeezout- en uv-bestendige betimmeringen aan het exterieur van jachten. Na het volgen van dit keuzedeel beschikt de scheeps- en jachtbouwkundige (niveau 4) en medewerker watersportindustrie (niveau 2-4) over specifieke kennis van onder andere teak, kitvarianten en aansluitingen, RVS producten, aandachtspunten voor bevestigen en primers. Hij is in staat deze kennis toe te passen bij het maken van een teakdek, al dan niet met de daarbij behorende aansluitingen. In dit keuzedeel leert de autoschadehersteller (niveau 2-3) en autospuiter (niveau 2-3) voertuigen te reconditioneren. Dit is het gereedmaken van een gebruikt voertuig voor de verkoopmarkt. Dit gaat verder dan alleen schoonmaken. Reinigen, poetsen, Er is een groot tekort aan geschoold personeel in de (groeiende) jachtbouwsector. Het uitvoeren van scheepsbetimmeringen aan het exterieur van jachten vraagt om specifieke kennis en vaardigheden. Een opleiding in deze richting ontbreekt en de inhoud van deze keuzedelen moet nu op de bedrijven zelf worden aangeleerd. Werkenden en werkzoekenden die beschikken over basiskennis en basisvaardigheden met betrekking tot hout en (machinale) houtbewerking zouden zich in deze werkzaamheden kunnen specialiseren. Diverse jachtbedrijven hebben behoefte aan personeel die scheepsbetimmeringen aan het exterieur van jachten kunnen uitvoeren. Zowel zittende medewerkers als nieuw aan te trekken personeel moet goed opgeleid zijn willen zij zich kunnen redden in deze branche, waar de (kwaliteits)eisen hoog zijn. Dit keuzedeel is voornamelijk uitvoerend van aard en geschikt voor meubelmaker/ (scheeps)interieurbouwer op niveau 2/3. Het zal gaan om beperkte aantallen, de verwachting is N<100. Diverse jachtbouwbedrijven hebben behoefte aan personeel met kennis en vaardigheden met betrekking tot het leggen van een teakdek en het realiseren van aansluitingen. Scheeps- en jachtbouwkundigen kunnen zich specialiseren in het uitvoeren van deze werkzaamheden. Teakdekken en aansluitingen (zoals traptreden, luiken, blokroosters, loopbrug) vergen specifieke kennis en vaardigheden. De inhoud van dit keuzedeel wordt niet op een andere manier aangeboden (bijvoorbeeld binnen een opleiding) en moet nu op de bedrijven zelf worden aangeleerd, tussen de werkzaamheden door. Er is een algemene trend dat auto s steeds langer mee gaan. Na een leasecontract gaan auto s nogmaals naar een klant. Er is geen opleiding voor het reconditioneren van voertuigen, maar de arbeidsmarkt vraagt wel om deze werknemers. Dit keuzedeel is relevant voor grote bedrijven, die gebruikte 4

9 Assisteren bij zorg en welzijn (K0745) Werken met baby s (K0290) dit keuzedeel bevat branchevereisten BSO 8 12 jaar (K0611) polijsten, uitvoeren van ruitreparaties, interieurreparaties en steenslagreparaties, geuren verwijderen, koplamp(glas)reparaties voorbereiden en stoeprandschade herstellen zijn werkzaamheden die vallen onder voertuig reconditionering Met dit verbredende keuzedeel leert de dienstverlenende medewerker (niveau 2) assisterende werkzaamheden uit te voeren in een zorgsetting. Het gaat hierbij om assisterende werkzaamheden op het gebied van wonen, huishouden en activiteiten van het dagelijks leven (ADL), zoals bij eten, drinken, aan- en uitkleden en bewegen. Deze werkzaamheden kunnen worden uitgevoerd in de woon van de cliënt*, maar ook in bijvoorbeeld een verzorgingshuis, bij begeleid wonen, in het onderwijs of in de kinderopvang. (* waar 'cliënt' staat, kan ook kind, jongere, oudere, bewoner, zorgvrager, leerling gelezen worden) De drie aspecten pedagogiek, ontwikkeling en zorg gericht op baby s (leeftijdscategorie van 0 tot 2 jaar) komt aan de orde in het keuzedeel voor de pedagogische medewerkers in de kinderopvang. Baby s hebben een specifieke begeleiding nodig op het gebied van non- en preverbaal communiceren, lichaamsverzorging en ontwikkelingsgerichte activiteiten. Dit keuzedeel bevat vakkennis en vaardigheden op het gebied van de drie bovenstaande onderdelen. In dit verdiepende keuzedeel komen specifieke vakkennis en vaardigheden ten behoeve van de opvang en ontwikkeling van oudere kinderen (8 tot 12 jaar) binnen de BSO aan de orde. auto s verkopen. Vaak voeren laaggeschoolden deze werkzaamheden uit of worden werknemers uit de schadeherstel of vanuit poetsbedrijven omgeschoold. Dit keuzedeel biedt een goede basis om dit personeel breder in te zetten en taken uit te gaan voeren rondom reconditionering. Binnen de zorg werken gastvrouwen/mannen en huiskamerbegeleiders (op niveau 1/2) die een grote (welzijns)waarde hebben voor de cliënten. Zij hebben meestal geen achtergrond in de zorg en voeren laagcomplexe basiszorg uit. In dit keuzedeel komt de hiervoor gevraagde kennis en vaardigheden aan bod. Dit keuzedeel is ook geschikt om zij-instromers binnen te halen. Omdat er veel behoefte is aan 'nieuwe zorgverleners' kunnen mensen met dit keuzedeel kennismaken met het verlenen van vraaggestuurde en servicegerichte zorg en tevens ook met het leren en ontwikkelen van zichzelf. Sinds begin 2018 is de wet IKK van kracht om de algemene kwaliteit van de kinderopvang te versterken. Eén van de maatregelen is dat er extra aandacht is voor het begeleiden en ondersteunen van baby s. Deze kennis van de ontwikkelingsgebieden in de eerste twee jaar heeft in het verleden niet voldoende in de opleiding gezeten. Het keuzedeel werken met baby s verdiept de kennis over deze specifieke leeftijdsgroep, hierdoor is zittend personeel beter toegerust op haar takenpakket. Dit is precies waar in de kinderopvang behoefte aan is. Uit kwaliteitsonderzoek blijkt dat de zorg en de emotionele ondersteuning van de baby door de gemiddelde pedagogisch medewerker op de babygroep wel goed is maar dat de educatieve vaardigheden (praten en uitleggen, ontwikkelingsstimulering, begeleiden van onderlinge interacties), met de nieuwe inzichten uit recent onderzoek, nog voor verbetering vatbaar zijn. Dit keuzedeel Werken met baby s helpt werkende pedagogisch medewerkers dus om breed inzetbaar te zijn en voor werkzoekende pedagogisch medewerkers is het een enorme pré bij het vinden van werk wanneer ze het certificaat hebben. Steeds meer scholen hanteren een continurooster, waardoor de kinderen meer tijd op de BSO doorbrengen. De vraag naar pedagogisch medewerkers die met kinderen in de pré-puberleeftijd werken groeit. Het werken met de oudere kinderen op de BSO vraagt om specifieke kennis en begeleidingsvaardigheden. 5

10 Praktijkopleider (K0087) Belevingsgericht werken (K0790) In dit verbredende keuzedeel (bovensectoraal gekoppeld aan niveau 3 en 4) leert de student/beroepsbeoefenaar kennis en vaardigheden die nodig zijn om een stagiair te begeleiden, om als praktijkopleider te kunnen functioneren. Dit keuzedeel focust zich op de taak van het begeleiden van studenten op de werkvloer. Er is ook een kwalificatie die opleid tot praktijkopleider, welke zich richt op een meer coördinerende rol te weten: Het organiseren, coördineren en bewaken van het opleidingstraject (in de instelling) Het organiseren, coördineren en bewaken van het leertraject van de student Scheppen van randvoorwaarden zodat werkbegeleiders BPV-taken kunnen uitvoeren Een beleving is een commercieel georganiseerde memorabele gebeurtenis. In het verdiepende en verbredende keuzedeel Belevingsgericht werken leert de medewerker in dienstverlenende sectoren wat een beleving betekent in zijn contact met gasten. Het keuzedeel focust zich daarbij op de nieuwe eisen die dit stelt aan de medewerker: Hoe zorgt hij ervoor dat hij de gasten een goed gevoel verkoopt, zodat ze zich de organisatie en Dit keuzedeel is van waarde omdat pedagogisch medewerkers meer tools in handen krijgen om effectief om, in de huidige pedagogische context, om te gaan met groepen kinderen van deze leeftijd, en een aantrekkelijk en uitdagend aanbod te bieden waardoor kinderen en ouders meer gebruik willen maken van deze opvangsoort. Dit is van belang omdat zij in hun studieperiode (op jongere leeftijd) vaak niet gewerkt hebben met deze groep kinderen. Tegelijkertijd zijn nieuwe thema s opgekomen die vroeger geen onderdeel waren van de studie, zoals de omgang met sociale media en inclusie of de nieuwe samenwerking met scholen in Integrale Kindcentra (IKC s). Er is momenteel een groot gebrek aan personeel in verschillende sectoren, bijvoorbeeld in de zorg en kinderopvang, aan het ontstaan. Studenten volgen een deel van hun studie op de werkvloer (beroepspraktijkvorming). De ervaring leert dat het coachen en begeleiden van lerende werknemers op de werkvloer door de hectiek van de dag vaak onder druk staat. Juist in deze situaties zijn werknemers met verstand van opleiden in de praktijk van essentieel belang. De vaardigheden van begeleiden komen niet in alle opleidingen even veel naar voren. Voor die werkbegeleiders zelf is er ook nog toegevoegde waarde: Een andere mooie inhoud van dit keuzedeel betreft namelijk de vaardigheid om op het eigen leerproces te reflecteren. Dit sluit weer heel goed aan bij de huidige tendens van permanente educatie die in veel beroepsgroepen steeds vanzelfsprekender wordt. Daarnaast is ook intervisie en peer-coachen in bijvoorbeeld zorg en welzijnsberoepen steeds meer in zwang aan het raken. Werkbegeleiders hebben bovendien vaak te maken met verschillende scholen, opleidingen, begeleidingsinstrumenten en werkwijzen. Om onder deze omstandigheden toch lijn en niveau aan te helpen brengen in het leerproces van iedere student, moet een werkbegeleider beschikken over complexe begeleidingsvaardigheden. In een economie waarin steeds meer digitalisering en robotisering plaatsvindt, is het van groot belang persoonlijke klantenbinding aan een merk of bedrijf te creëren. Dienstverlenende bedrijven in de zakelijke dienstverlening geven aan dat deze vaardigheden om een beleving voor de klanten en gasten positief te beïnvloeden vaak ontbreken, maar essentieel zijn voor hun zittende personeel. Deze ontwikkelingen vinden ook plaats in o.a. de zorg, ICT, 6

11 de medewerkers blijvend positief herinneren? overheid, bouw en het MKB; ofwel in alle sectoren waarbij klant-/cliëntgerichtheid onderdeel is van het beroep. Na het volgen van dit keuzedeel is de medewerker (op niveau 3/4) in de dienstverlenende sector beter toegerust op zijn of haar taken tijdens het contact met gasten/klanten. Hij of zij kan door middel van zijn gedrag de beleving van de aangeboden dienstverlening vergroten. Van hem wordt verwacht dat hij over brede kennis van belevingsmodellen beschikt en de vaardigheden heeft om middels gedrag de beleving van een dienst positief te beïnvloeden. Keuzedelen voor moderne vreemde talen 1 - nieuw of gewijzigd Keuzedeel Beschrijving Arbeidsmarktrelevantie Engels A1/A2 in het (K0984) Frans A1/A2 in het (K0985) handvatten biedt voor Engelse communicatie met klanten, gasten, collega s en opdrachtgevers in een werksetting. Het A1 voor schrijven, spreken en gesprekken voeren en A2 voor lezen en luisteren. handvatten biedt voor Franse communicatie met klanten, gasten, collega s en opdrachtgevers in een werksetting. Het A1 voor schrijven, spreken en gesprekken voeren en A2 voor lezen en luisteren. Door de digitalisering en internationalisering van de arbeidsmarkt, is er in diverse branches, zoals de ICT, de horeca en toerisme, behoefte aan werknemers die Engels beheersen. Dit keuzedeel heeft daarmee een zelfstandige beter profileren op de Europese arbeidsmarkt. Het mbo-certificaat geeft (formele) erkenning voor het feit dat Engels op de arbeidsmarkt een belangrijke vaardigheid is. Dit keuzedeel biedt werkenden en werkzoekenden in diverse sectoren vaardigheden op het gebied van zakelijke communicatie en interactie met opdrachtgevers. In diverse branches, zoals de zorg en de horeca, behoefte aan werknemers die Frans beheersen. Dit keuzedeel heeft daarmee een zelfstandige beter profileren op de Europese arbeidsmarkt. Het mbo-certificaat geeft (formele) erkenning voor het feit dat Frans op de arbeidsmarkt een belangrijke vaardigheid is. Dit keuzedeel biedt opdrachtgevers. In de zorg kan 1 In het afgelopen jaar zijn alle keuzedelen voor moderne vreemde talen vernieuwd. Omdat de nieuwe keuzedelen substantieel verschillen van de oude krijgen ze een nieuwe ID-code. Er is bij de ontwikkeling van de nieuwe keuzedelen moderne vreemde talen nadrukkelijk aandacht geweest voor borging van de niveauaanduiding. Deze wijziging in de keuzedelen is zichtbaar in de naamgeving en heeft gevolgen voor de examinering. 7

12 Frans A2/B1 in het (K0986) Frans B1/B2 in het (K0987) Spaans A1/A2 in het (K0999) handvatten biedt voor Franse communicatie met klanten, gasten, collega s en opdrachtgevers in een werksetting. Het A2 voor schrijven, spreken en gesprekken voeren en B1 voor lezen en luisteren. handvatten biedt voor Duitse communicatie met klanten, gasten, collega s en opdrachtgevers in een werksetting. Het B1 voor schrijven, spreken en gesprekken voeren en B2 voor lezen en luisteren. handvatten biedt voor Spaanse communicatie met klanten, gasten, collega s en opdrachtgevers in een werksetting. Het A1 voor schrijven, spreken en gesprekken voeren en A2 voor lezen en luisteren. beheersing van het Frans relevant zijn voor het communiceren met de communicatie met Marokkaanse en Afrikaanse patiënten. In diverse branches, zoals de zorg en de horeca, behoefte aan werknemers die Frans beheersen. Dit keuzedeel heeft daarmee een zelfstandige beter profileren op de Europese arbeidsmarkt. Het mbo-certificaat geeft (formele) erkenning voor het feit dat Frans op de arbeidsmarkt een belangrijke vaardigheid is. Dit keuzedeel biedt opdrachtgevers. In de zorg kan beheersing van het Frans relevant zijn voor het communiceren met de communicatie met Marokkaanse en Afrikaanse patiënten. In diverse branches, zoals de zorg en de horeca, behoefte aan werknemers die Frans beheersen. Dit keuzedeel heeft daarmee een zelfstandige beter profileren op de Europese arbeidsmarkt. Het mbo-certificaat geeft (formele) erkenning voor het feit dat Frans op de arbeidsmarkt een belangrijke vaardigheid is. Dit keuzedeel biedt opdrachtgevers. In de zorg kan beheersing van het Frans relevant zijn voor het communiceren met de communicatie met Marokkaanse en Afrikaanse patiënten. In diverse branches, zoals de horeca en dienstverleningssector, is er behoefte aan werknemers die Spaans beheersen. Dit keuzedeel heeft daarmee een zelfstandige beter profileren op de Europese arbeidsmarkt. Dit keuzedeel biedt opdrachtgevers. 8

13 Spaans A2/B1 in het (K1000) Spaans B1/B2 in het (K1001) handvatten biedt voor Spaanse communicatie met klanten, gasten, collega s en opdrachtgevers in een werksetting. Het A2 voor schrijven, spreken en gesprekken voeren en B1 voor lezen en luisteren. handvatten biedt voor Duitse communicatie met klanten, gasten, collega s en opdrachtgevers in een werksetting. Het B1 voor schrijven, spreken en gesprekken voeren en B2 voor lezen en luisteren. In diverse branches, zoals de horeca en dienstverleningssector, is er behoefte aan werknemers die Spaans beheersen. Dit keuzedeel heeft daarmee een zelfstandige beter profileren op de Europese arbeidsmarkt. Dit keuzedeel biedt opdrachtgevers. In diverse branches, zoals de horeca en dienstverleningssector, is er behoefte aan werknemers die Spaans beheersen. Dit keuzedeel heeft daarmee een zelfstandige beter profileren op de Europese arbeidsmarkt. Dit keuzedeel biedt opdrachtgevers. Keuzedelen voor moderne vreemde talen - eerder vastgesteld Keuzedeel Beschrijving Arbeidsmarktrelevantie Duits A1/A2 in het (K0959) Duits A2/B1 in het (K0960) handvatten biedt voor Duitse communicatie met klanten, gasten, collega s en opdrachtgevers in een werksetting. Het A1 voor schrijven, spreken en gesprekken voeren en A2 voor lezen en luisteren. handvatten biedt voor Duitse communicatie In de Euregio, is er in diverse branches, zoals toerisme en horeca, behoefte aan werknemers die Duits beheersen. Dit keuzedeel heeft daarmee een zelfstandige beter profileren op de arbeidsmarkt in de Euregio. Het mbo-certificaat geeft (formele) erkenning voor het feit dat Duits op de arbeidsmarkt een belangrijke vaardigheid is. Dit keuzedeel biedt opdrachtgevers. Vanuit de technische branche wordt aangegeven dat veel handleidingen voor diverse apparaten en installaties in het Duits zijn. Voor Duits geldt dat er een samenwerking is waarbij de streekprovincies en bedrijfsleven al interesse hebben getoond om de keuzedelen aan werkenden en werkzoekenden aan te bieden. In de Euregio, is er in diverse branches, zoals toerisme en horeca, behoefte aan werknemers die Duits beheersen. Dit 9

14 Duits B1/B2 in het (K0961) met klanten, gasten, collega s en opdrachtgevers in een werksetting. Het A2 voor schrijven, spreken en gesprekken voeren en B1 voor lezen en luisteren. handvatten biedt voor Duitse communicatie met klanten, gasten, collega s en opdrachtgevers in een werksetting. Het B1 voor schrijven, spreken en gesprekken voeren en B2 voor lezen en luisteren. keuzedeel heeft daarmee een zelfstandige beter profileren op de arbeidsmarkt in de Euregio. Het mbo-certificaat geeft (formele) erkenning voor het feit dat Duits op de arbeidsmarkt een belangrijke vaardigheid is. Dit keuzedeel biedt opdrachtgevers. Vanuit de technische branche wordt aangegeven dat veel handleidingen voor diverse apparaten en installaties in het Duits zijn. Voor Duits geldt dat er een samenwerking is waarbij de streekprovincies en bedrijfsleven al interesse hebben getoond om de keuzedelen aan werkenden en werkzoekenden aan te bieden. In de Euregio, is er in diverse branches, zoals toerisme en horeca, behoefte aan werknemers die Duits beheersen. Dit keuzedeel heeft daarmee een zelfstandige beter profileren op de arbeidsmarkt in de Euregio. Het mbo-certificaat geeft (formele) erkenning voor het feit dat Duits op de arbeidsmarkt een belangrijke vaardigheid is. Dit keuzedeel biedt opdrachtgevers. Vanuit de technische branche wordt aangegeven dat veel handleidingen voor diverse apparaten en installaties in het Duits zijn. Voor Duits geldt dat er een samenwerking is waarbij de streekprovincies en bedrijfsleven al interesse hebben getoond om de keuzedelen aan werkenden en werkzoekenden aan te bieden. 10