De effecten van Equipe Mont Ventoux. Onderzoek onderbouwt onderbuikgevoel

Transcriptie

1 De effecten van Equipe Mont Ventoux Onderzoek onderbouwt onderbuikgevoel

2 Het is inmiddels een vertrouwd beeld. Cliënten die boven op de Mont Ventoux snikkend hun buddy in de armen vallen. Die triomfantelijk hun armen in de lucht steken omdat ze hun doel, na een half jaar intensief trainen, hebben gehaald. Zichtbaar trots op zichzelf. Eindelijk heb ik iets bereikt. De mooiste tijd van mijn leven. En: Ik ben een ander mens geworden. Zomaar een aantal willekeurige reacties van enthousiaste deelnemers. De effecten van Equipe Mont Ventoux 2

3 Jongeren met een beperking aanmoedigen om meer te bewegen, mentaal te ontspannen en te werken aan hun persoonlijke en sociale ontwikkeling. Dat stond Koraal voor ogen bij de start van het project Equipe Mont Ventoux (EMV). Het begon allemaal in 2012, als proef, met 19 jongeren van Gastenhof. De eerste ervaringen waren zo positief dat het project een vervolg kreeg en andere partijen gretig aansloten. Met als resultaat dat op 25 juni 2018, 400 deelnemers aan de voet van de Mont Ventoux stonden, afkomstig van 11 verschillende organisaties uit Limburg, Noord-Brabant en Gelderland. Resultaten vastpakken en meten Maar wat doet het regelmatig sporten met de gedragsproblematiek? Laten jongeren minder gedragsproblemen zien? Werkt de methodiek voor de doelgroep en hun omgeving? En is de meerwaarde groot genoeg om standaard in behandelprogramma s op te nemen? Om daar achter te komen startten Koraal en Gelderse zorgcollega Pluryn een onderzoek onder cliënten, hun ouders, buddies, trainers en groepsleiders. Vanuit Koraal werkten Hank van Geffen en Xavier Moonen aan het onderzoek mee. Evelien Poelen, senior onderzoeker bij Pluryn en zelf fervent fietser, leidde het onderzoek. Inmiddels is het onderzoeksrapport opgeleverd. Hoog tijd om de resultaten onder de loep te nemen. Een bijzonder project, in meerdere opzichten Equipe Mont Ventoux is een bijzonder project, vertelt Evelien Poelen. Koraal heeft het ontwikkeld vanuit de overtuiging dat samen werken aan een sportief doel positieve effecten heeft op jongeren met een licht verstandelijke beperking. Vanuit het geloof dat je met doorzettingsvermogen en elkaar helpen, veel kunt bereiken. EMV gaat uit van de kracht en de mogelijkheden van jongeren. Problemen en belemmeringen worden even aan de kant geschoven. Deelnemers worden aangemoedigd, krijgen individuele aandacht, respect en vertrouwen. Iedereen is gelijk, er zijn geen vooroordelen. Daarom zijn er ook nauwelijks selectiecriteria, want iedereen moet een kans krijgen. We doen het samen, stapje voor stapje, en we komen allemaal boven, dat is het uitgangspunt. Fouten maken mag, plezier maken staat centraal. We doen het samen, stapje voor stapje, en we komen allemaal boven. De effecten van Equipe Mont Ventoux 3

4 Het onderzoek: interviews en vragenlijsten Om een beeld te krijgen van de effecten startten we in 2014 met het interviewen van jongeren en buddies die dat jaar voor het eerst deelnamen aan EMV. Ook spraken we met een woonbegeleider, omdat die natuurlijk als geen ander kan zien wat zo n traject met een jongere doet. Tijdens de interviews kwam naar voren dat de jongeren zelfstandiger waren geworden, meer zelfvertrouwen hadden gekregen en dat hun doorzettingsvermogen erop vooruit was gegaan. Sociale contacten met leeftijdsgenoten waren toegenomen en ook het contact met de ouders was geïntensiveerd. Uit dossieronderzoek bleek bovendien dat de verbale agressie was afgenomen. Op basis daarvan maakten we de keuze om te starten met een bescheiden onderzoek waarin we drie aspecten zouden meten: zelfstandigheid, sociale competenties en probleemgedrag. Dat deden we aan de hand van gestandaardiseerde vragenlijsten, die deelnemers vóór de beklimming, meteen erna en vier maanden later moesten invullen. De resultaten van Equipe Mont Ventoux Wat het meest in het oog springt is de unaniem positieve beoordeling van EMV. Bijna alle onderdelen van het cliënttevredenheidsonderzoek krijgen van de jongeren het predikaat goed. Aan de orde kwamen o.a. het contact met buddies en trainers, hun deskundigheid en de informatieverstrekking. Het onderzoek bevestigt dat deelname aan EMV een positief effect heeft op het zelfvertrouwen. De groep jongeren met een hoog zelfvertrouwen werd bij elk meetmoment groter. Ook hun sociale vaardigheden verbeterden zichtbaar. Dat geldt vooral voor het accepteren en aanbieden van hulp en het accepteren van autoriteit en regels. Wat betreft gedragsproblemen is er over de hele groep geen sterk verschil zichtbaar. Er is echter een kleine groep die wél verbetering laat zien. En die groep is groter dan de groep die in het algemeen in de zorg verbeterd gedrag vertoont. Kwaliteitskeurmerk Voor veel jongeren met een licht verstandelijke beperking werkt de aanpak van Equipe Mont Ventoux, is de conclusie van Poelen. Wat ooit begon vanuit een gevoel en een overtuiging, hebben we met het onderzoek kunnen onderbouwen. Dat is ook de reden dat we het project inmiddels hebben voorgedragen bij de Erkenningscommissie interventies van Vilans, voor een kwaliteitskeurmerk. Omdat we vinden dat EMV dat verdient. Dit voorjaar horen we of het keurmerk wordt toegekend. Ik reken er eigenlijk op dat dat gebeurt. De metafoor van de berg Equipe Mont Ventoux blijft voor mij de metafoor van de berg. Die berg die staat voor moeilijkheden in het leven en dingen waar je tegenop ziet. Door te oefenen, door te zetten en met steun van anderen kun je die moeilijkheden overwinnen en de top van de berg bereiken. EMV laat zien dat je meer kunt dan je ooit voor mogelijk had gehouden. Het bereiken van de top is het toetje, de weg ernaar toe is het belangrijkste. Want juist die weg zorgt ervoor dat het sociale netwerk van jongeren die vaak geïsoleerd leven, op een natuurlijke manier wordt uitgebreid. Dat hun sociale vaardigheden vooruit gaan. Dan denk ik bijvoorbeeld aan die vader en zoon die niet met elkaar door één deur konden. In het fietsen vonden ze een gemeenschappelijke hobby. Zo bouwden ze weer een band op. Ondanks zijn zwakke gestel werd die jongen de beste fietser. Én lid van een reguliere fietsclub. Mooi toch? En dat is maar één van de vele succesverhalen. Wat ooit begon vanuit een gevoel en een overtuiging, hebben we met het onderzoek kunnen onderbouwen. De effecten van Equipe Mont Ventoux 4

5 Equipe Mont Ventoux De feiten op een rij Hoofddoel Probleemgedrag verminderen door het vergroten van zelfvertrouwen en het verbeteren van sociale vaardigheden. Subdoelen Verbeteren van lichamelijke gezondheid, vergroten van zelfstandigheid & doorzettingsvermogen, sociale contacten bevorderen. Doelgroep Jongeren van 12 t/m 23 jaar met een licht verstandelijke beperking en/of gedragsproblemen. Aanpak Jongeren met een licht verstandelijke beperking en/of een gedragsproblematiek fietsen van januari tot en met juni meerdere keren per week in een groep (2 12 fietsers) onder leiding van buddies en trainers met als doel om in juni de Mont Ventoux te beklimmen. Deelnemende organisaties Koraal: Gastenhof, De La Salle, St. Anna, Maasveld, Op de Bies Pluryn: De Beele, Het Hietveld, Jan Pieter Heije Radar Levanto Pergamijn Prisma Brandwondencentrum Brussel Provincie Limburg Daelzicht Sportzone Limburg Jaren van deelname Werkzame elementen Ervarend leren werkt goed voor jongeren met een licht verstandelijke beperking. Fysieke inspanning reduceert stress en spanning. Onderdeel uitmaken van een groep bevordert sociale contacten en leren van elkaar. Positieve benadering focust op de mogelijkheden van jongeren. Gelijkwaardigheidsprincipe geeft jongeren het gevoel dat ze bijdragen aan het succes van de ander. Door voortgang inzichtelijk te maken groeit het inzicht in de realisatie van het doel. Door stapje voor stapje toe te werken naar een doel ervaren jongeren dat het loont om zich gedurende langere tijd ergens voor in te zetten. Aantal deelnemers Effecten Lichamelijke conditie verbeterd Zelfstandigheid toegenomen Meer sociale contacten, met leeftijdsgenoten, buddies (gemeten) Contacen met ouders geïntensiveerd Doorzettingsvermogen verbeterd Zelfvertrouwen toegenomen (gemeten) Sociale vaardigheden verbeterd (gemeten)

6 Onderzoek naar effecten Equipe Mont Ventoux De feiten op een rij Doel Het meten van de effectiviteit van Equipe Mont Ventoux, aan de hand van de verandering van: de mate van zelfvertrouwen van deelnemers hun sociale competenties de mate waarin inter- en externaliserend probleemgedrag wordt vertoond Organisaties De jongeren die deelnamen aan het onderzoek waren afkomstig van Koraal en Pluryn. Koraal: Gastenhof, De la Salle Pluryn: De Beele, Het Hietveld, Jan Pieter Heije Doelgroep (respondenten) 58 jongeren van 12 t/m 23 jaar die in 2017 voor het eerst deelnamen aan Equipe Mont Ventoux. Onderzoek gestart met 58 jongeren 22 jongeren stopten tussentijds door motivatieproblemen of verhuizing Meetinstrumenten onderzoek Cliënttevredenheidstoets Taxonomy of Problematic Social Situations for Adolescents Rosenberg Self-Esteem Scale Brief Problem Monitor-Youth Resultaten EMV De cliënttevredenheid heeft op bijna alle onderdelen de hoogst haalbare score goed gekregen. Dat geldt voor het contact met buddies en trainers, hun deskundigheid en de informatieverstrekking. Ook wordt er zeer positief geoordeeld over het doel en resultaat van Equipe Mont Ventoux. Alleen Ik beslis mee over EMV krijgt voldoende in plaats van goed. Wat betreft sociale vaardigheden is significante vooruitgang zichtbaar op het gebied van het accepteren en aanbieden hulp en het accepteren van autoriteit en regels. Het aantal mensen met een hoog zelfvertrouwen is significant toegenomen. Bij elk meetmoment werd de groep jongeren met een hoog zelfvertrouwen groter. Als het gaat om gedragsproblemen is er over de hele groep geen sterk verschil zichtbaar. Er is echter een kleine groep die wél verbetering laat zien: % volgens de jongeren zelf % volgens de ouders % volgens de groepsleiders.

7 Samen op eigen kracht. koraal.nl