Eindrapport project Toekomst gegevensuitwisseling werk en inkomen

Transcriptie

1 Eindrapport project Toekomst gegevensuitwisseling werk en inkomen

2 Eindrapport project Toekomst gegevensuitwisseling werk en inkomen Samenvatting Inleiding Kernuitgangspunten Trends Scenario s Visie Vervolgacties Bijlage Speelveld gegevensverwerking en -uitwisseling Samenvatting Sinds de totstandkoming van het huidige stelsel gegevensuitwisseling in het domein van werk en inkomen zijn er veranderingen opgetreden. Ten eerste is er een toename van gegevensverwerking en -uitwisseling als gevolg van nieuwe beleidsontwikkelingen waarin aan informatie en ICT een steeds grotere rol wordt toebedeeld. De toenemende gegevensuitwisseling, ook over domeinen heen, roept de vraag op of het huidige op het domein van werk en inkomen gerichte systeem van gegevensuitwisseling op een beheerste wijze in de nieuwe vragen kan voorzien. Ten tweede zijn in de afgelopen jaren door het toenemend gebruik van SUWInet een aantal samenhangende kwetsbaarheden op privacygebied in de keten van bron tot afnemer bij de gegevensuitwisseling ontstaan. Dit roept de vraag op wat de toekomstrichting van het stelsel van gegevensuitwisseling zou moeten zijn gezien maatschappelijke, beleidsmatige en technische ontwikkelingen. Het doel van het project is een gezamenlijk, door beleidsmakers en uitvoerders (UWV, SVB, IB, BKWI, VNG en ministerie van SZW) gedragen visie op het stelsel van gegevensuitwisseling te ontwikkelen. De visie richt zich op het domein van werk en inkomen. De visie kan niet los gezien worden van bredere ontwikkelingen en er dient dan ook vanuit burgers en een integrale aanpak gedacht te worden. Om tot een gedragen visie te komen zijn allereerst de kernuitgangspunten vastgesteld waaraan de visie in ieder geval moet voldoen: systeem en stelselverantwoordelijkheid dienen helder (juridisch) verankerd te zijn, privacy en gegevensbeveiliging dienen vergaand geborgd te worden, er moet ingespeeld kunnen worden op toekomstige beleidsmatige en/of technologische ontwikkelingen en het stelsel moet berekend zijn op groei, het moet recht doen aan groeiende verantwoordelijk-heden van decentrale overheden en goede dienstverlening aan de klant moet geborgd zijn. Met behulp van de scenariomethode, waarbij verschillende plausibele toekomstbeelden zijn gecreëerd, zijn vier mogelijke toekomstscenario s beschreven. Het scenario nieuwe technologie grote burgerregie is als uitgangspunt genomen voor de visie. In de visie is de individuele burger het uitgangspunt. De informatiepositie van de burger inzake zijn eigen gegevens en het gegevensverkeer wordt verstevigd. Gegevensuitwisseling gaat niet meer over de burger, maar namens de burger. De burger krijgt dus inzage en zeggenschap over zijn eigen gegevens: de gegevens zijn voor de burger beschikbaar en de burger kan gegevens zelf

3 inzetten voor specifieke (private of publieke) dienstverlening. Het centraal plaatsen van de burger bewerkstelligt meer wederzijds vertrouwen tussen overheid en burgers. Er bestaat een digitaal platform waarin de burger laat zien dit ben ik, dit is mijn digitale identiteit. Via dit platform worden alle relevante gegevens weergegeven. Op het platform kan de burger diverse publieke en private applicaties gebruiken. Bijvoorbeeld applicaties zoals uitkeringsaanvragen of diensten als schuldhulpverlening of bijzondere bijstand, maar ook private applicaties zoals bijvoorbeeld re-integratie-dienstverlening of vroegsignalering voor bepaalde (uitkerings)rechten. Op termijn is het digitale platform uit te breiden met aanpalende beleidsterreinen zoals het brede sociaal domein of nog verder, zodat de burger zijn digitale identiteit kan beheren en via één kanaal gebruik kan maken van overheidsdiensten. Daarbij moet aandacht zijn voor de minder digitale redzame burger. Voor de niet of minder digitaal vaardige burger moet persoonlijke dienstverlening beschikbaar blijven. Op basis van de toekomstvisie wordt voorgesteld een stuurgroep in te richten die sturing geeft aan de uitvoering aan de volgende vervolgacties. Het betreft: het investeren in transparantie waarbij wordt voorzien in inzage- en correctievoorzieningen voor burgers die voldoen aan wettelijke vereisten; uitwerken en met burgers beproeven en stapsgewijs ontwikkelen van voorzieningen voor burgerregie; uitwerken van het inrichtingsvraagstuk; uitwerken van (wettelijke) spelregels en verkennen van de mogelijkheden van nieuwe technologie. Hiervoor wordt het programma Innovatie stelsel gegevensuitwisseling werk en inkomen gestart waarvoor een separaat programmaplan wordt opgesteld. In dit plan wordt aangegeven hoe bovengenoemde acties zich verhouden tot acties die reeds elders op het domein van werk en inkomen worden opgepakt en hoe de acties zich verhouden tot acties buiten het domein van werk en inkomen. Omdat de burger het uitgangspunt is, heeft de burger een grote autonomie in de processen. Autonomie betekent dat de burger zelf bepaalt in hoeverre hij of zij zeggenschap wil voeren binnen het brede scala van werk en inkomen. Dit bepaalt de burger via verschillende keuzeprofielen. In een keuzeprofiel geeft de burger aan in hoeverre hij zelf de zeggenschap wil voeren over zijn wensen en in het verlengde daarvan over het beheer van zijn gegevens.

4 1 Inleiding 1.1 Aanleiding In de Wet Structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen (SUWI) die in 2002 de uitvoeringsstructuur van de (publieke) arbeidsvoorziening en de sociale zekerheid ingrijpend heeft gewijzigd, is opgenomen dat het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV), de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en gemeenten samen moeten werken met het oog op een doeltreffende en klantgerichte uitvoering. Om dit mogelijk te maken is gegevensuitwisseling met gemeenschappelijke afspraken en standaarden nodig. Daarom is in de Wet SUWI opgenomen dat het UWV, de SVB en gemeentelijke sociale diensten gezamenlijk zorg dragen voor de instandhouding van de elektronische voorzieningen voor de verwerking van gegevens. Sinds de totstandkoming van het huidige systeem van gegevensuitwisseling zijn veranderingen opgetreden. Ten eerste is er een toename van gegevensverwerking en -uitwisseling als gevolg van nieuwe beleidsontwikkelingen waarin aan informatie en ICT een steeds grotere rol wordt toebedeeld. Zo brengt de met de decentralisaties beoogde integrale dienstverlening aan burgers met zich mee dat gemeenten meer dan voorheen persoonsgegevens van burgers verwerken en behoefte hebben aan een bijpassende ondersteunde infrastructuur. De toenemende gegevensuitwisseling, ook over domeinen heen, roept de vraag op of het huidige op het domein van werk en inkomen gerichte systeem van gegevensuitwisseling op een beheerste wijze in de nieuwe vragen kan voorzien. Ten tweede zijn in de afgelopen jaren een aantal samenhangende kwetsbaarheden op privacygebied in de keten van bron tot afnemer bij de gegevensuitwisseling via SUWInet ontstaan 1. Met de toepassing SUWInet is in de afgelopen jaren efficiënt, snel en flexibel invulling gegeven aan gegevensuitwisseling die noodzakelijk was voor het invoeren van nieuw beleid. Daarbij kreeg echter een toenemend aantal personen toegang tot teveel gegevens en constateerde de Inspectie SZW ernstige tekortkomingen in de beveiliging bij gemeenten. Recent heeft de inspectie geconstateerd dat gemeenten de beveiliging van SUWInet op de 7 onderzochte beveiligingsnormen op orde hebben gebracht. 2 Met het programma Borging veilige gegevensuitwisseling via SUWInet zijn daarbij in de afgelopen twee jaar diverse maatregelen genomen en in gang gezet om met het bestaande systeem de Wet Bescherming Persoonsgegevens (WBP) nader in te vullen. 3 In de bijlage is het speelveld rondom gegevensverwerking en -uitwisseling beschreven met een toelichting op hoe beleid, uitvoering, privacy, beveiliging en wet- en regelgeving zich tot elkaar verhouden. 1.2 Opdracht Het doel van dit project is een gezamenlijke, door beleidsmakers en -uitvoerders, gedragen visie op de inrichting 1 Privacy Impact Assessment Suwinet, Suwinet 2016, Stand van zaken na ontvangt in-control verklaringen gemeenten, december Kamerstuk 26448, nr. 589, 11 april 2017 van het stelsel van gegevensuitwisseling in het domein van werk en inkomen te ontwikkelen. Deze visie moet inspelen op huidige en toekomstige beleidsmatige en technologische veranderingen. Governance, verantwoordelijkheden, privacy, informatiebeveiliging, efficiëntie, wendbaarheid en toekomstvastheid moeten onlosmakelijk deel uit maken van deze visie. 1.3 Reikwijdte project De toekomstvisie richt zich op het domein van werk en inkomen. De visie kan niet los gezien worden van bredere ontwikkelingen en er dient dan ook vanuit burgers en een integrale aanpak gedacht te worden. Om de opdracht beheersbaar te houden, is er voor gekozen de visie te beperken tot het domein van werk en inkomen, waarbij het streven is om de visie te gaan verbinden met aanpalende terreinen. Hiervoor zijn ook organisaties buiten het domein van werk en inkomen bij de visieontwikkeling betrokken. 1.4 Projectorganisatie Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) is opdrachtgever van het gezamenlijke project. Aan het project nemen naast SZW het UWV, SVB, Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), Inlichtingenbureau (IB) en het Bureau Keteninformatisering Werk & Inkomen (BKWI) deel. De projectorganisatie bestaat uit een stuurgroep en een projectteam. In de stuurgroep nemen de SVB, UWV 4, IB, VNG en SZW deel op bestuurlijk niveau. De taken van de stuurgroep bestaan enerzijds uit het 4 Het BKWI is onderdeel van UWV en is op die wijze in de stuurgroep vertegenwoordigd

5 committeren aan de doelstelling en het slagen van het traject. Anderzijds zijn in de stuurgroep concrete beslispunten voorgelegd over de richting en invulling van de toekomstvisie. De stuurgroep is vier maal bijeen gekomen. Het projectteam, bestaande uit de SVB, UWV, BKWI, IB, VNG en SZW, had als taak om via een proces van inventariseren en bediscussiëren tot een uiteindelijke visie te komen voor een toekomstig stelsel. 1.5 Proces Het project is van start gegaan met een brede verkenning van relevante problemen, ideeën en ontwikkelingen. Van daaruit zijn verschillende trends gedestilleerd. Op basis van deze trends zijn toekomstscenario s geïnventariseerd en beschreven. Bij de verdere uitwerking is geredeneerd vanuit de vraag hoe zijn we hiertoe gekomen?. Bijvoorbeeld: wat zijn de strategische opties c.q. de beleidsmaatregelen die zijn genomen om in deze werkelijkheid terecht te komen? Aspecten die hierbij horen zijn onder andere: wat is de rol van de overheid geweest, welke beleidsmaatregelen zijn er genomen? Wat stelt dit scenario voor eisen aan de technologie? Wat voor eisen stelt dit aan de uitvoering en hoe hebben ze dat gedaan? Wat vraagt dit van de burger? Op basis van deze input is toegewerkt naar de uiteindelijke visie, en de vervolgacties om daartoe te komen. de Wet SUWI afgerond en is gestart met het programma Borging veilige gegevensuitwisseling via SUWInet dat eind 2016 is afgerond. Daarnaast heeft SZW in 2016 met de VNG en het ministerie van Infrastructuur en Milieu deelgenomen aan het project ENSIA van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) waarbij volgens het single information single audit principe de verantwoording over informatiebeveiliging bij gemeenten wordt ingericht. Eind 2016 heeft het MT SZW de Informatiebeleidsvisie SZW vastgesteld. Deze geldt voor het kerndepartement en voor UWV en SVB. Daarnaast loopt bij de SVB het traject Intensiveren Ketensamenwerking waarbij een visie is neergezet op gegevensgerichte ketendienstverlening, en wordt momenteel de kinderopvangketen herzien. Verder lopen er trajecten bij BZK gericht op de Informatiesamenleving en het Digiprogramma van de Digicommissaris. Mensen Centraal is hét thema in het Digiprogramma Tot slot is er het traject Digitale Agenda 2020 van gemeenten met het Pamflet Dienstverlening 2025, Nederlandse gemeenten in een nieuwe relatie met de digitale samenleving. Het centraal stellen van de burger, een transparante overheid en het borgen van privacyrechten zijn thema s die in veel van bovengenoemde trajecten nadrukkelijk aan de orde komen. 1.6 Samenhang met andere trajecten Er gebeurt veel op het terrein van gegevensuitwisseling. Het project SGO-3 Versnelde effectieve inzet van basisregistraties bracht in mei 2014 haar eindrapport met als titel Dienstbaar en Transparant uit. In 2015 is de evaluatie van

6 2 Kernuitgangspunten Om te komen tot een gedragen visie op de toekomstige inrichting van het stelsel van gegevensuitwisseling zijn allereerst de kernuitgangspunten vastgesteld waaraan de toekomstvisie in ieder geval moet voldoen: 1. Systeem- en stelselverantwoordlijkheid 2. Privacy & gegevensbeveiliging 3. Gegevensuitwisseling vormgeving 4. Gegevensuitwisseling efficient 5. Groeiende verantwoordelijkheden 6. De stroom van gegevensuitwisseling

7 3 Trends In dit hoofdstuk worden een aantal belangrijke trends geïnventariseerd op het gebied van gegevensuitwisseling. De trends zijn onderverdeeld in vijf hoofdcategorieën. 3.1 Toenemend privacy bewustzijn 3.2 Toename gegevensuitwisseling 3.3 Positie van de burger 3.4 Technische mogelijkheden 3.5 Samenwerking tussen partijen

8 4 Scenario s 4.1 Scenariomethode De scenariomethode is als hulpmiddel toegepast om tot een toekomstvisie te komen. Bij de scenariomethode worden verschillende plausibele toekomstbeelden (scenario s) gecreëerd. Een scenario moet gezien worden als mogelijk vaarwater waar in terecht gekomen kan worden en waar zelf niet direct veel invloed op uitgeoefend kan worden. De scenario s zijn geen zelfstandig doel op zich en hebben geen individueel bestaansrecht. Scenario s zijn een hulpmiddel in het proces om tot de eindvisie te komen. Ze helpen bij het visualiseren wat de toekomst mogelijk met zich meebrengt en helpen om de maatregelen te benoemen die ondersteunend zijn mocht één van de benoemde trends zich doorzetten en een geschetst scenario (deels) realiteit worden. 4.2 Toekomstscenario s In het vorige hoofdstuk zijn de door ons erkende trends op het gebied van gegevensuitwisseling in het domein van werk en inkomen benoemd. Daarin zijn een aantal rode draden te herkennen: 1. De omgeving van gegevensuitwisseling is niet statisch maar dynamisch. Denk hierbij aan de technologische ontwikkelingen en beleidsvernieuwingen. 2. Er is een roep zowel vanuit de uitvoering als beleid om beheersbaarheid van gegevensuitwisseling. 3. De rol en positie van de overheid versus de rol en positie van de burger is een belangrijk terugkerend thema. 4. Het privacyvraagstuk moet gezien worden als startpunt. Privacy wordt vanaf het begin van de beleidsvorming meegewogen in de ontwerpkeuzes. Bij het ontwerpen van de scenario s is gekeken welke twee hoofdtrends het meest bepalend voor de toekomst van gegevensuitwisseling en onzeker zijn. Dit zijn technologische ontwikkeling en positie van de burger. Deze hoofdtrends vormen met elkaar een assenstelsel met vier scenario s.

9 1 3 De scenario s Het uitgangspunt voor alle vier de scenario s is dat er grosso modo 10 jaar vooruit gekeken wordt. In tien jaar tijd kan de wereld om ons heen behoorlijk veranderen, terwijl het tegelijkertijd niet onrealistisch ver weg is waardoor het gevoel van houvast verloren gaat. 2 4

10 5 Visie In het vorige hoofdstuk stonden de gecreëerde mogelijke toekomstbeelden centraal. Hoewel deze beelden allemaal evenveel geldigheidswaarde hebben, de toekomst laat zich immers niet gericht bepalen en van elk beeld komt waarschijnlijk wel een deel uit, is de consensus binnen de projectgroep dat het eerste toekomstbeeld (scenario 1) de meest waarschijnlijke richting is. Scenario 1 biedt de meeste kansen voor een toekomstbestendig stelsel van gegevensuitwisseling. Daarom is dit scenario het hoofduitgangspunt bij het creëren van de visie en bijbehorende maatregelen.

11 Heavy Light 5.4 Zeggenschap naar behoefte 5.5 Intergrale dienstverlening 5.1 Burger als uitgangspunt In deze visie is de individuele burger het uitgangspunt. De informatiepositie van de burger inzake zijn eigen gegevens en het gegevensverkeer wordt verstevigd. Gegevensuitwisseling gaat niet meer over de burger, maar namens de burger. De burger krijgt dus inzage en zeggenschap over zijn eigen gegevens: de gegevens zijn voor de burger beschikbaar en de burger kan gegevens zelf inzetten voor specifieke (private of publieke) dienstverlening. 5.3 Private partijen L ore m 5.6 Toestemmingsprofielen voor derden (publiek en privaat) Het centraal plaatsen van de burger bewerkstelligt meer wederzijds vertrouwen. Zowel van de burgers in de wijze waarop de overheid omgaat met zijn persoonsgegevens, als ook het vertrouwen van de overheid in de burger doordat de overheid de positie van de burger vergaand verstevigt. Het creëert een grotere mate van openheid en transparantie doordat burgers inzicht hebben in de informatie die over hen beschikbaar is en de burger de mogelijkheid geboden wordt de informatie waar nodig te laten corrigeren. ipsum d 5.2 Platform mijn digitale identiteit Burger als uitgangspunt 5.7 Van gegevens naar informatie Deze visie is in eerste instantie gericht op het domein van werk en inkomen, maar biedt mogelijkheden om in de toekomst verder te verbreden naar aanpalende beleidsterreinen zoals bijvoorbeeld het brede sociale domein, inclusief het zorgdomein, of daarbuiten.

12 6 Vervolgacties Met de visie als uitgangspunt worden de volgende vervolgacties aanbevolen: het investeren in transparantie waarbij wordt voorzien in inzage- en correctievoorzieningen voor burgers die voldoen aan wettelijke vereisten; uitwerken en met burgers beproeven en stapsgewijs ontwikkelen van voorzieningen voor burgerregie; uitwerken van het inrichtingsvraagstuk; uitwerken (wettelijke) spelregels en verkennen van de mogelijkheden van nieuwe technologie. Hiervoor wordt het programma Innovatie stelsel gegevensuitwisseling werk en inkomen gestart waarvoor een separaat Programmaplan wordt opgesteld. In dit programmaplan wordt aangegeven hoe bovengenoemde acties zich verhouden tot acties die reeds elders op het domein van werk en inkomen worden opgepakt en hoe de acties zich verhouden tot acties buiten het domein van werk en inkomen.

13 Bijlage Speelveld gegevensverwerking en -uitwisseling In deze bijlage is een toelichting opgenomen op de stuwende, verankerende en procesmatige beginselen die een rol spelen bij gegevensverwerking en -uitwisseling. Deze beginselen zijn afkomstig van het WRR-rapport ioverheid uit Doelen: - werk en inkomen - participatie - jeugdzorg - maatschappelijke ondersteuning dienstverlening - fraudebestrijding - efficiente uitvoering uitvoeringsprocessen - informatiesystemen - (basis) registraties - generieke / sectorale (digitale) infrastructurele voorzieningen Wat vraag beleid ioverheid Hoe aanbod uitvoering eoverheid De cirkel representeert gegevensverwerking en -uitwisseling privacy informatiebeveiliging Wat In de bovenste helft is vooral de vraag aan de orde: Wie voert welke taken uit, registreert welke gegevens en wisselt met wie welke gegevens waarom uit? De bovenste helft is vooral geassocieerd met het wat, de vraag, het beleid en de ioverheid. Hoe In de onderste helft is vooral de vraag aan de orde: Hoe en met welke middelen worden de taken uitgevoerd en de gegevensverwerking en -uitwisseling vormgegeven? De onderste helft is vooral geassocieerd met het hoe, het aanbod, de uitvoering en de eoverheid. Het wat is kaderstellend voor het hoe. Stuwende beginselen Aan de linkerkant zijn de stuwende beginselen weergegeven. Bij het wat betreft dit de beleidsdoelen onderverdeeld naar beleidsterreinspecifieke doelen en meer generieke doelen betreffende dienstverlening, fraudebestrijding en efficiëntie. Bij het hoe gaat het om de uitvoeringsprocessen die ondersteund worden met informatiesystemen, (basis)-registraties en infrastructurele voorzieningen zoals de gezamenlijke elektronische voorzieningen SUWI (SUWInet). Dit geheel kan gezien worden als een aanbod dat een vraag aan gegevensverwerking en -uitwisseling kan scheppen. Van belang is dat dan een toets op doelbinding, proportionaliteit en subsidiariteit wordt gedaan en de noodzakelijke wettelijke grondslag voor gegevensverwerking en -uitwisseling wordt gerealiseerd. Verankerende beginselen Aan de rechterkant zijn de verankerende beginselen weergegeven. Privacy is bij het wat gepositioneerd. Iedere uitwisseling van persoonsgegevens is een inbreuk op de privacy van burgers. Bij iedere gegevensuitwisseling moet de afweging worden gemaakt of de beoogde doelen deze inbreuk rechtvaardigen, de gegevensuitwisseling wordt getoetst aan eisen van doelbinding, proportionaliteit en subsidiariteit. Informatiebeveiliging is bij het hoe gepositioneerd. Het gaat om het nemen van passende organisatorische en technische maatregelen om persoonsgegevens te beveiligen tegen verlies of enige vorm van onrechtmatige verwerking. In het begrip passend ligt besloten dat de beveiliging in overeenstemming is met de stand van de techniek. Daarnaast duidt passend mede op een proportionaliteit tussen de beveiligingsmaatregelen en de te beschermen gegevens. Hoe privacygevoeliger de gegevens, hoe zwaarder de eisen aan de beveiligingsmaatregelen. Professionele standaarden zoals de code voor informatiebeveiliging omvatten normen gericht op de volgende kwaliteitsaspecten van informatie: vertrouwelijkheid, integriteit en beschikbaarheid. Procesmatige beginselen Het rapport ioverheid onderkent ook zogenoemde procesmatige beginselen. Het gaat hierbij om rekenschap, overheidsorganisaties leggen verantwoording af over informatiebeveiliging en bescherming van persoonsgegevens.

14 Balans Uitgangspunt is dat de stuwende, verankerende en procesmatige beginselen in balans zijn en blijven. Randvoorwaardelijk hierbij is dat de verantwoordelijkheden eenduidig en passend zijn belegd. Zo is het opstellen van beleid en het uitwerken ervan in wetgeving vooral de verantwoordelijkheid van bewindslieden en beleids dg s. Het uitvoeren van wetten en het daarmee bijdragen aan het realiseren van beleidsdoelen is vooral de verantwoordelijkheid van uitvoerders zoals UWV en SVB en mede-overheden zoals gemeenten. Bij het tot stand komen van nieuw beleid om maatschappelijke vraagstukken op te lossen en de bijpassende uitvoeringspraktijk vorm te geven, is samenwerking van beleid en uitvoering nodig. Idealiter werken beleid en uitvoering vanaf het begin van een beleidstraject samen waarbij de uitvoeringstoets het sluitstuk van dit proces vormt. Spelregels Verder is van belang dat de spelregels goed verankerd zijn. Zo worden beleidsdoelen doorvertaald in wet- en regelgeving (bijvoorbeeld SUWI, Participatiewet) en is er op privacygebied Europese en nationale wetgeving (bijvoorbeeld EVRM, Algemene Verordening Gegevensbescherming en richtlijnen en verordeningen over gegevensverwerking EU-verordening 883/04 op het terrein van sociale zekerheid en de daarbij behorende toepassingsverordening, WBP en de Wet basisregistratie personen). Uitvoerende organisaties beheersen hun processen op strategisch, tactisch en operationeel niveau. De overheid wordt gevormd door samenwerkende organisaties, die in ketens en netwerken gegevens met elkaar uitwisselen en gebruikmaken van infrastructurele voorzieningen zoals SUWInet, DigiD, basisregistraties etcetera. Om de wederzijdse afhankelijkheden te beheersen zijn samenwerkingsafspraken en kaders vereist. Bijvoorbeeld afspraken over te hanteren beveiligingseisen, het afleggen van verantwoording in relatie tot deze eisen, gezamenlijke gegevensdefinities etcetera.

15 Dit is een gezamenlijk product van SVB, UWV, IB, VNG, BKWI en het ministerie van SZW April 2017