Jeugd, Gezin en Zeden

Transcriptie

1 Jeugd, Gezin en Zeden Presentatie LOCK Wie ben ik? 30 september 2015 Landelijk Officier van Justitie HG en Zeden Vergroten van veiligheid en veerkracht Veiligheid voorop Voorkomen verdere beschadiging kwetsbare personen Strafrecht als optimum remedium De visie van het OM op toegevoegde waarde van het strafrecht bij kindermishandeling Veiligheid voorop Voorkomen verdere beschadiging kwetsbare personen Strafrecht als optimum remedium Niet meer, maar anders Welke momenten zijn er? Welke momenten zijn er? naar wat er is gebeurd en waarom Interventie bepalen Voortgang interventie monitoren en eventueel opnieuw naar wat er is gebeurd en waarom Interventie bepalen Voortgang interventie monitoren en eventueel opnieuw Taak van alle betrokkenen! kindermishandeling 1

2 Handelen bij kindermishandeling: Niemand kan het alleen Overal puzzelstukjes Talloze interventies en combinaties Samenwerken is een must Direct gevaar inschatten is een vak Tijdelijke maatregelen treffen, dan verder kijken Er zijn veel tijdelijke mogelijkheden! - spoed-ots (civiel recht/rvdk) - huisverbod (bestuursrecht/gemeente) - voorgeleiding (strafrecht) - voorlopige hechtenis schorsen onder voorwaarden (strafrecht) - tijdelijke gedragsaanwijzingen (strafrecht) Hulpverleners (volgens een kinderarts in San Diego): Zijn meer geneigd te geloven wat ouders zeggen Zijn meer pleasing Worden hulpverlenend opgeleid Vinden het moeilijker om consequenties te verbinden aan wat ze zien Vinden de relatie met betrokkenen cruciaal Onderzoek naar wat er is gebeurd: Scenario s maken Deductie: scenario s uitsluiten Scenario s onderbouwen met feiten/verklaringen Onderzoek naar waarom het is gebeurd: Omstandigheden en persoonlijkheden in kaart brengen Onderzoek naar hoe de veiligheid duurzaam te vergroten: recidive-taxatie Persoonlijkheidsonderzoek Omgevingsonderzoek Risico-factoren bekijken Moeder was al vaker geïnformeerd over voeden Kind was toch overleden ten gevolge van ondervoeding Uitgangspunt: als je ze voedt, groeien ze Alternatieve scenario s uitsluiten: Ik wist niet hoeveel voeding ik moest geven Contract opgesteld tussen arts en moeder over voedingen Ik kon de voorschriften van de arts niet begrijpen Onderzoek naar welke krant ze las, welke diploma s ze had kindermishandeling 2

3 Alternatieve scenario s uitsluiten: Ik had geen geld om voeding te kopen Onderzoek nagels en haren: drugsverslaving (daar dus wel geld voor) Onwetendheidverweer Ik weet het allemaal ook niet goed hoor Onderzoek naar eerder opgevoede kinderen, onderzoeken of ze medische voorschriften tov zichzelf wel opvolgde, vastleggen dat het een tijd wel goed ging met dit kind Belangrijk om mee te nemen bij PD-onderzoek (dus): Kranten, diploma s Eerdere medische voorschriften Sporen van drugsgebruik, alcoholisme Hoeveel voeding is nog aanwezig en hoeveel is wanneer gekocht (bonnen). Wat over is, is dus niet aan het kind gegeven. Het verwaarloosde kind is ook het genegeerde kind: zijn er van het betreffende kind foto s, boekjes etc in huis oververhitte peuter oververhitte peuter melding: kind warm in een caravan geworden Verhaal moeder: is ineens gebeurd, ik heb elke 30 minuten gecheckt Onderzoek: Hoe lang duurt het voordat lichaam dodelijke temperatuur bereikt (tenminste 1-2 uur) Waar was moeder? (tentje buiten) Met wie (met bekende drugsgebruiker) Eerdere meldingen moeder: drugsgebruik, alcoholmisbruik Dus nodig: Gezamenlijk onderzoek door artsen en politie (PD) Uitwisselen bekende eerdere info Scenario moeder uitgesloten. Scenario hulpeloze toestand bewezen. kind aan de ketting kind aan de ketting Disclosure: ik word 6 uur per dag aan ketting gehouden Leraar: kind heeft veel fantasieverhalen Toch politie gebeld: meteen ter plaatse (voordat kind thuis kwam) Foto-album op tafel in beslag genomen: foto van kind aan ketting Ketting aangetroffen PD-onderzoek voor onderbouwing ernst van het feit Was vanaf de plek van de ketting zicht op buiten Was er toegang tot eten/water? Verweren in kaart brengen en weerleggen: Ketting was voor de hond Bak met hondenvoer stonden buiten bereik van de ketting kindermishandeling 3

4 Uitgangspunten: Mogelijkheden van het strafrecht lange termijn: Die interventie kiezen die de grootste kans van slagen heeft om duurzame veiligheid voor het betrokken kind te genereren. Die interventie kiezen die zo weinig mogelijk extra schade toebrengt aan de betrokken kwetsbare personen. Informatie delen zodat interventie van een ander kan worden ondersteund Voorwaardelijk sepot met bijzondere voorwaarden Voorwaardelijke straf met bijzondere voorwaarden Straf met voorwaardelijk deel Ter beschikking stelling met voorwaarden Ter beschikking stelling met dwang Voortgang monitoren en eventueel opnieuw Wat voor voorwaarden? contact- of gebiedsverbod Verplichte hulpverlening via reclassering of RvdK Schadevergoeding Meldplicht Overige voorwaarden Vragen die je met elkaar moet beantwoorden: Wie voert de interventie uit? Wie houdt toezicht op die uitvoering? Wie schakelt terug als de interventie niet werkt? Met wie doen we dat samen? VenJ Handreiking Veilig Thuis: 3RO RvdK SHN Politie ZSM VHH MDA Veilig Thuis Sociale teams Gemeenten Puzzel compleet maken: - Veilig thuis vraagt in elke zaak of gezin bekend is bij politie OM hulpverleners VWS Recht- banken kindermishandeling 4

5 Handreiking Veilig Thuis: Samenwerken bij directe veiligheid/onderzoek: - Altijd overleg bij strafbare feiten - Altijd overleg bij inzet forensisch medisch onderzoek - Er wordt een samenwerkingsovereenkomst gemaakt Op basis van een compleet beeld het juiste doen: - Veilig Thuis start met triage-instrument - Altijd overleg met politie/om bij: - ernstige zaken (ernstige mishandeling, verwaarlozing, misbruik, huwelijksdwang, etc - acuut gevaar of structurele onveiligheid - als VT denkt dat strafrecht van toegevoegde waarde is Politie doet zorgmelding aan Veilig Thuis: bij (vermoedens van) kindermishandeling; als minderjarigen getuige zijn van huiselijk geweld; bij delict gedrag van jeugdige 12-minner; in overige gevallen waarin sprake is van zorg over een minderjarige; op basis van een Prokid -indicatie; in zorgelijke situaties waarbij sprake is van een nog ongeboren kind (en doet waar nodig zelf onderzoek) Politie en VT stemmen af als ze allebei onderzoek doen Er worden op ZSM geen besluiten genomen totdat alle informatie beschikbaar is Als de zaak start bij VT: VT overlegt met politie en politie zorgt voor info van VT op ZSM Als zaak start bij politie: Raad en Reclassering informeren bij VT Raad en Reclassering adviseren OM over acuut gevaar, structurele onveiligheid en complexiteit achterliggende problematiek Is de eerste (grote) stap in koppeling van actoren Moet nog overal worden uitgewerkt Uitwerking afhankelijk van de lokale situatie Gezamenlijk programma om de samenwerking te ondersteunen en te kijken wat de effecten zijn Vragen? kindermishandeling 5