Summary of Product Characteristics / 1 van 10

Transcriptie

1 CF 1 mg, tabletten RVG Summary of Product Characteristics / 1 van NAAM VAN HET GENEESMIDDEL CF 1 mg, tabletten 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Elke tablet bevat 1 mg lorazepam. Hulpstof met bekend effect: lactose. Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek FARMACEUTISCHE VORM Tablet. Rond, vlak, wit, met breukgleuf aan één zijde en inscriptie 1.0 aan de andere zijde. De tablet kan worden verdeeld in gelijke doses. 4. KLINISCHE GEGEVENS 4.1 Therapeutische indicaties Dit geneesmiddel is bedoeld voor symptomatische behandeling van pathologische angst en spanning. Tevens wordt het gebruikt voor de behandeling van slaapstoornissen. Benzodiazepinen zijn alleen geïndiceerd wanneer de aandoening ernstig is, of indien de patiënt er ernstig onder lijdt of in het functioneren wordt belemmerd. 4.2 Dosering en wijze van toediening Dosering Oudere patiënten dienen met een lagere dan de gebruikelijke dosering te worden behandeld (zie rubriek 4.4 en 4.8). Bij pathologische angst en spanning, algemene praktijk Volwassenen Aanvankelijk ½ tablet à 1 mg twee- tot driemaal per dag, vervolgens 1 tablet van 1 mg twee- tot driemaal per dag. Kinderen van 12 jaar en ouder Omdat kinderen van 12 jaar en ouder reageren op lagere anxiolytische doseringen van lorazepam, dient een zo laag mogelijke dosering van lorazepam te worden toegepast. Bij pathologische angst en spanning, psychiatrische patiënten Volwassenen

2 CF 1 mg, tabletten RVG Summary of Product Characteristics / 2 van 10 Aanvankelijk ½ tablet à 2,5 mg twee- tot driemaal per dag, vervolgens 1 tablet à 2,5 mg twee- tot driemaal per dag. De aanbevolen doseringen zijn niet allemaal mogelijk met dit product, echter er zijn producten met een 2,5 mg sterkte beschikbaar. Bij slaapstoornissen Volwassenen 1 tot 2 tabletten à 1 mg voor het slapengaan. Ouderen en patiënten met een lever- en/of nierfunctiestoornis ½ tot 1 tablet à 1 mg voor het slapengaan. Wijze van toediening De tabletten worden ingenomen door ze met een ruime hoeveelheid water (liefst een vol glas) door te slikken. Voor het bereiken van een optimaal resultaat dienen de dosis, de doseringsfrequentie en de duur van het gebruik te worden aangepast aan de wijze waarop de patiënt op het geneesmiddel reageert. Als wordt besloten CF gelijktijdig voor te schrijven met opioïden, moet de laagst mogelijke effectieve dosis gebruikt worden en moet de behandeling zo kort als mogelijk zijn (zie ook rubriek 4.4). 4.3 Contra-indicaties Dit middel dient niet te worden toegepast bij: - overgevoeligheid voor de werkzame stof of voor een van de in rubriek 6.1 vermelde hulpstof(fen). - overgevoeligheid voor benzodiazepinen - patiënten die lijden aan myasthenia gravis - patiënten die lijden aan slaap-apnoesyndroom - patiënten die lijden aan ernstige leverinsufficiëntie - patiënten die lijden aan ernstige respiratoire insufficiëntie. 4.4 Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik Risico van gelijktijdig gebruik van opioïden Gelijktijdig gebruik van CF en opioïden kan leiden tot sedatie, ademhalingsdepressie, coma en overlijden. Vanwege deze risico s, moet gelijktijdig voorschrijven van sedativa, zoals benzodiazepinen of verwante middelen zoals CF, met opioïden voorbehouden zijn voor patiënten bij wie een alternatieve behandeling niet mogelijk is. Als wordt besloten CF gelijktijdig voor te schrijven met opioïden, moet de laagst mogelijke effectieve dosis gebruikt worden en moet de behandeling zo kort als mogelijk zijn (zie ook de algemene doseringsaanbevelingen in rubriek 4.2). De patiënten moeten nauwlettend gecontroleerd worden op tekenen en symptomen van ademhalingsdepressie en sedatie. Om deze reden wordt aangeraden de patiënten en hun verzorgers (indien van toepassing) attent te maken op deze symptomen (zie rubriek 4.5).

3 CF 1 mg, tabletten RVG Summary of Product Characteristics / 3 van 10 Tolerantie Na herhaald gebruik gedurende enkele weken kan de werkzaamheid van lorazepam verminderen. Afhankelijkheid Het gebruik van benzodiazepinen kan leiden tot fysieke en psychische afhankelijkheid van deze middelen. Het gevaar voor afhankelijkheid stijgt naarmate de dosis en de duur van de behandeling toenemen; het gevaar is ook groter voor patiënten met alcohol- en drugsmisbruik in de anamnese. Als er fysieke afhankelijkheid bestaat, zal een plotselinge beëindiging van de behandeling gepaard gaan met onthoudingsverschijnselen. Deze kunnen zich uiten in de vorm van hoofdpijn, spierpijn, extreme angst, spanning, rusteloosheid, verwarring en geïrriteerdheid. In ernstige gevallen kunnen zich de volgende symptomen voordoen: derealisatie, depersonalisatie, hyperacusis, doof gevoel en tinteling in de ledematen, overgevoeligheid voor licht, geluid en aanraking, hallucinaties of epileptische aanvallen. Rebound insomnia en -angst Rebound insomnia en -angst, een tijdelijk syndroom waarbij de symptomen die oorspronkelijk aanleiding gaven tot de behandeling met lorazepam, in versterkte mate terugkeren, kan bij het beëindigen van de behandeling optreden. Dit syndroom kan gepaard gaan met andere reacties, zoals stemmingswisselingen, angst, slaapstoornissen en rusteloosheid. Aangezien de kans op onthoudingsverschijnselen groter is na abrupt beëindigen van de behandeling, wordt aangeraden de dosis geleidelijk te verminderen. Duur van de behandeling De duur van de behandeling dient zo kort mogelijk te zijn (zie rubriek 4.2), afhankelijk van de indicatie, en mag niet langer zijn dan 4 weken voor insomnia en 8 tot 12 weken voor pathologische angst en spanning, inclusief de uitsluipperiode. Overschrijding van deze periode dient alleen plaats te vinden na reëvaluatie van de situatie. Het kan nuttig zijn de patiënt aan het begin van de behandeling te informeren dat de behandeling van beperkte duur zal zijn en precies uit te leggen hoe de dosis geleidelijk zal worden verminderd. Het is bovendien belangrijk de patiënt te wijzen op de mogelijkheid tot het optreden van reboundverschijnselen, zodat de angst voor het eventueel optreden van dergelijke symptomen bij het beëindigen van de behandeling zoveel mogelijk beperkt wordt. Er zijn aanwijzingen dat er zich bij benzodiazepinen met een korte werkingsduur onthoudingsverschijnselen kunnen voordoen binnen het doseringsinterval, vooral bij hoge doses. Bij het gebruik van benzodiazepinen met een lange werkingsduur is het belangrijk ervoor te waarschuwen dat deze niet mogen worden vervangen door een benzodiazepine met een korte werkingsduur, aangezien deze vervanging kan leiden tot het optreden van onthoudingsverschijnselen. Amnesie Benzodiazepinen kunnen anterograde amnesie veroorzaken. Dit gebeurt meestal enkele uren nadat het product is ingenomen. Om het risico hierop te verkleinen, dienen patiënten er zeker van te zijn dat zij 7-8 uur ononderbroken kunnen slapen (zie ook rubriek 4.8). Psychiatrische en paradoxale reacties Het is bekend dat reacties zoals rusteloosheid, agitatie, geïrriteerdheid, agressie, waanvoorstellingen, woede-uitbarstingen, nachtmerries, hallucinaties, psychosen, onaangepast gedrag en andere gedragsstoornissen kunnen voorkomen bij het gebruik van benzodiazepinen. Als dit het geval is, dient het gebruik van het geneesmiddel te worden beëindigd. De kans op deze effecten is groter bij kinderen en ouderen. Pediatrische patiënten

4 CF 1 mg, tabletten RVG Summary of Product Characteristics / 4 van 10 Benzodiazepinen dienen niet bij kinderen te worden toegepast zonder dat de noodzaak daartoe zorgvuldig is vastgesteld. De behandelingsduur dient tot een minimum te worden beperkt. Het gebruik van benzodiazepinen, waaronder CF, is in verband gebracht met een verhoogd risico op vallen. Mogelijk wordt het vallen veroorzaakt door bijwerkingen van benzodiazepinen, zoals ataxie, spierzwakte, duizeligheid, somnolentie en vermoeidheid. Het risico op vallen is hoger bij oudere patiënten en als een hogere dosering dan de aanbevolen dosering wordt gebruikt (zie rubriek 4.2). Een lagere dosis wordt geadviseerd voor patiënten met chronische respiratoire insufficiëntie vanwege de kans op ademhalingsdepressie. Benzodiazepinen zijn niet geïndiceerd voor de behandeling van patiënten met ernstige leverinsufficiëntie, daar deze patiënten encephalopathie kunnen ontwikkelen. Benzodiazepinen worden niet aangeraden voor de primaire behandeling van psychosen. Benzodiazepinen dienen niet te worden gebruikt als enige behandeling van depressie of angst in het kader van depressie (suïcide kan bij dergelijke patiënten hierdoor uitgelokt worden). Benzodiazepinen dienen met buitengewone voorzichtigheid te worden gegeven aan patiënten met alcohol- of drugsmisbruik in de anamnese. Hulpstoffen Dit geneesmiddel bevat lactose. Patiënten met zeldzame erfelijke aandoeningen als galactoseintolerantie, algehele lactasedeficiëntie of glucose-galactose malabsorptie, dienen dit geneesmiddel niet te gebruiken. 4.5 Interacties met andere geneesmiddelen en andere vormen van interactie Gelijktijdig gebruik met alcohol wordt afgeraden. Het sederende effect kan worden versterkt wanneer lorazepam in combinatie met alcohol wordt gebruikt. Dit kan de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen beïnvloeden. Versterking van de centraal sederende werking kan zich voordoen wanneer lorazepam tegelijk wordt gebruikt met middelen die effect het hebben op het centrale zenuwstelsel: - Antipsychotica - Hypnotica - Anxiolytica, sedativa - Antidepressiva - Narcotische analgetica - Anti-epileptica - Anesthetica - Sedatieve antihistaminica Opioïden: Gelijktijdig gebruik van sedativa zoals benzodiazepinen of verwante middelen, zoals CF, met opioïden verhoogt het risico op sedatie, ademhalingsdepressie, coma en overlijden, vanwege het additieve depressieve effect op het centrale zenuwstelsel. De dosering en duur van gelijktijdige behandeling moet beperkt worden (zie rubriek 4.4).

5 CF 1 mg, tabletten RVG Summary of Product Characteristics / 5 van 10 In het geval van narcotische analgetica kan versterking van het euforisch effect eveneens leiden tot een toegenomen psychische afhankelijkheid. wordt alleen geconjugeerd, de metabolisering is dus niet zoals bij diazepam en chloordiazepoxide, afhankelijk van bepaalde leverenzymen (met name cytochroom P-450). De werking van lorazepam wordt daarom niet versterkt door farmaca die deze enzymen remmen, zoals cimetidine en hormonale anticonceptiva. 4.6 Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding Zwangerschap Er zijn onvoldoende gegevens over het gebruik van lorazepam en vergelijkbare benzodiazepinen tijdens zwangerschap. Wanneer lorazepam laat in de zwangerschap wordt toegediend of tijdens de bevalling in hoge doses, kan tengevolge van de farmacologische werking van de stof bij het pasgeboren kind hypotonie, ademhalingsdepressie en hypothermie optreden ( Floppy Infant Syndrome ). Bij langdurig gebruik kunnen bij het kind onthoudingsverschijnselen optreden. Studies van benzodiazepinen in dieren vertonen reproductie toxiciteit (zie rubriek 5.3). dient niet te worden gebruikt tijdens zwangerschap, tenzij strikt noodzakelijk. Borstvoeding gaat over in de moedermelk. Het geven van borstvoeding tijdens het gebruik van CF wordt derhalve afgeraden. 4.7 Beïnvloeding van de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen Sedering, amnesie, verminderd concentratievermogen en verminderde spierfunctie kunnen de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen nadelig beïnvloeden. In het geval van onvoldoende duur van slaap kan verminderde waakzaamheid versterkt worden. 4.8 Bijwerkingen Bijwerkingen worden gewoonlijk in het begin van de behandeling waargenomen. Ze worden in het algemeen minder ernstig of verdwijnen bij voortzetting van de behandeling of verlaging van de dosis. De gemelde incidenties zijn afhankelijk van de dosis, de toedieningsweg en het gelijktijdige gebruik van andere geneesmiddelen die het centrale zenuwstelsel onderdrukken. De bijwerkingen zijn gerangschikt volgens de volgende frequenties: Zeer vaak 1/10 Vaak 1/100, <1/10 Soms 1/1.000, <1/100 Zelden 1/10.000, <1/1.000 Zeer zelden <1/ Niet bekend kan met de beschikbare gegevens niet worden bepaald Bloed- en lymfestelselaandoeningen Zelden: bloeddyscrasie Psychische stoornissen Soms: verwardheid, depressie, emotionele vervlakking, slaapstoornissen, verandering in de libido

6 CF 1 mg, tabletten RVG Summary of Product Characteristics / 6 van 10 Zelden: tijdelijke anterograde amnesie of geheugenstoornis, paradoxale reacties. Tijdens een behandeling met benzodiazepinen werden soms paradoxale reacties zoals agitatie, zenuwachtigheid, prikkelbaarheid, agressiviteit, waangedachten, woedeaanvallen, nachtmerries, hallucinaties, psychosen en onaangepast gedrag gemeld. Dergelijke reacties komen eerder voor bij kinderen en bij bejaarde personen. Zenuwstelselaandoeningen Vaak: slaperigheid overdag, sufheid, duizeligheid, ataxie Soms: hoofdpijn, verminderde oplettendheid. Oogaandoeningen Soms: gezichtsstoornissen, diplopie. Bloedvataandoeningen Zelden: hypotensie, hypertensie. Maagdarmstelselaandoeningen Soms: misselijkheid, gastro-intestinale symptomen. Lever- en galaandoeningen Zelden: abnormale leverfunctietesten. Huid- en onderhuidaandoeningen Soms: allergische huidreacties. Skeletspierstelsel- en bindweefselaandoeningen Vaak: spierzwakte. Algemene aandoeningen en toedieningsplaatsstoornissen Zeer vaak: vermoeidheid. Letsels, intoxicaties en verrichtingscomplicaties Niet bekend: vallen (zie rubriek 4.2 en 4.4). Een zeker verlies van doeltreffendheid van het sedatieve en hypnotische effect van benzodiazepinen kan optreden na een herhaald gebruik gedurende meerdere weken. Tolerantie voor de effecten van benzodiazepinen kan optreden na herhaald gebruik. Een latent aanwezige depressie kan manifest worden bij gebruik van benzodiazepinen. Bij patiënten onder zware sedatie kan zich een partiële obstructie van de luchtwegen voordoen. Anterograde amnesie kan optreden bij het gebruik van therapeutische doseringen van CF waarbij het risico toeneemt met de hoogte van de dosering. Amnestische effecten kunnen gepaard gaan met ongepast gedrag (zie ook rubriek 4.4). Geneesmiddelenmisbruik en afhankelijkheid (zie rubriek 4.4) Het gebruik van CF (ook bij therapeutische doseringen) kan leiden tot lichamelijke afhankelijkheid. Symptomen die werden gemeld na stopzetting van een behandeling met benzodiazepinen zijn ondermeer: hoofdpijn, spierpijn, angst, spanning, depressie, slapeloosheid, rusteloosheid, verwardheid, prikkelbaarheid, zweten en reboundverschijnselen waarbij de symptomen

7 CF 1 mg, tabletten RVG Summary of Product Characteristics / 7 van 10 die aanleiding gaven tot de behandeling met benzodiazepinen in versterkte mate terugkeren. Het kan moeilijk zijn om deze symptomen te onderscheiden van de oorspronkelijke symptomen waarvoor het product werd voorgeschreven. In ernstige gevallen kunnen volgende symptomen optreden: derealisatie, depersonalisatie, hyperacusis, oorsuizing, gevoelloosheid en tintelingen in de extremiteiten, overgevoeligheid voor licht, geluid en lichamelijk contact, onwillekeurige bewegingen, braken, hallucinaties en convulsies. Convulsies kunnen vaker voorkomen bij patiënten met een voorgeschiedenis van convulsies of bij patiënten die andere geneesmiddelen gebruiken die de convulsiedrempel verlagen, zoals antidepressiva. Melding van vermoedelijke bijwerkingen Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico s van het geneesmiddel voortdurend worden gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen te melden via het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb, website: Overdosering Symptomen bij overdosering Een overdosis van alleen lorazepam is over het algemeen niet levensbedreigend. Toch zal men steeds aan de mogelijkheid moeten denken dat er verscheidene agentia werden ingenomen, waaronder alcohol en barbituraten. De behandeling zal hierop moeten worden afgestemd. Symptomen van een milde overdosering zijn: lichtheid in het hoofd, slaperigheid, verminderd reactievermogen, coördinatiestoornissen en hypotensie. Ernstige intoxicatie kan leiden tot centrale respiratoire depressie en bewustzijnsverlies, waarbij opname op een intensive-care afdeling noodzakelijk is. Gedurende de herstelfase van de intoxicatie kan opwinding optreden. Behandeling van overdosering De behandeling bij het optreden van coma is hoofdzakelijk symptomatisch, waarbij men dient te voorkomen dat er complicaties optreden zoals asfyxie door het achteruitzakken van de tong of aspiratie van de maaginhoud. Om uitdroging te vermijden is intraveneuze vloeistoftoediening nuttig. Vooral bij combinatie met andere sedativa is ondersteuning van vitale functies van belang. Pas op voor ademhalingsdepressie. Na een overdosis van oraal ingenomen benzodiazepinen kan verder absorptie voorkomen worden door middel van maagspoelen (uitsluitend indien een ernstige intoxicatie wordt verwacht en binnen 1 uur na inname uitgevoerd en de patiënt een helder bewustzijn heeft) en toediening van geactiveerde kool (eveneens liefst binnen één tot twee uur na inname). Flumazenil is een verbindingsspecifieke antagonist. Het toedienen van flumazenil als therapeutische maatregel bij ernstige overdoseringen wordt in het algemeen niet aangeraden, omdat de halfwaardetijd van flumazenil kort is. Aangezien de meeste benzodiazepinen een veel langere halfwaardetijd hebben, zullen de symptomen van de benzodiazepine-intoxicatie na korte tijd terugkomen. Observatie blijft dus noodzakelijk! Dat neemt niet weg dat bij sommige patiënten categorieën toediening van flumazenil wel therapeutisch zinvol is, vooral ten aanzien van het voorkomen van de noodzaak tot beademing. Dit geldt bijvoorbeeld voor patiënten met reeds aanwezig longlijden en dreigende respiratoire insufficiëntie, hoog bejaarden en baby s. Flumazenil kan als diagnosticum worden gebruikt bij comateuze patiënten met een vermoede benzodiazepine-intoxicatie. Het uitblijven van een reactie op toediening van flumazenil sluit een benzodiazepine-intoxicatie echter niet uit! Pas op voor het induceren van onthoudingsverschijnselen of convulsies, zeker in het geval van een mengintoxicatie met middelen die convulsies kunnen veroorzaken.

8 CF 1 mg, tabletten RVG Summary of Product Characteristics / 8 van FARMACOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN 5.1 Farmacodynamische eigenschappen Farmacotherapeutische categorie: anxiolyticum, benzodiazepine ATC-code: N05B A01 is een benzodiazepine; het heeft anxiolytische, sederende en hypnotische eigenschappen. 5.2 Farmacokinetische eigenschappen a) Algemene kenmerken van de werkzame stof Absorptie: wordt na orale toediening vrijwel volledig geabsorbeerd. Distributie: wordt voor 84-87% aan plasma-eiwitten gebonden. De maximale plasmaspiegel wordt ongeveer 2 uur na toediening bereikt. Biotransformatie: wordt door middel van conjugatie, een relatief snel proces, omgezet in het farmacologisch inactieve lorazepam glucuronide. heeft geen farmacologisch actieve metabolieten. Door de eliminatiehalfwaardetijd van 12 tot 16 uur bestaat bij voortgezet gebruik relatief weinig kans op door accumulatie veroorzaakte overdosering. Eliminatie: heeft een eliminatiehalfwaardetijd van ongeveer 12 tot 16 uur. glucuronide wordt via de nieren uitgescheiden. b) Kenmerken bij patiënten Uit onderzoek is gebleken dat de farmacokinetiek van lorazepam niet verandert bij het stijgen van de leeftijd bij overigens normale nierfunctie. Bij patiënten met leverziekten (hepatitis, cirrosis alcoholica) is geen verandering gemeld van absorptie, distributie, biotransformatie en eliminatie. Zoals voor alle benzodiazepinen geldt, kan de farmacokinetiek van lorazepam, afhankelijk van de ernst van de aandoening, veranderen bij een gestoorde nierfunctie. 5.3 Gegevens uit het preklinisch veiligheidsonderzoek Niet-klinische gegevens duiden niet op een speciaal risico voor mensen. Deze gegevens zijn afkomstig van conventioneel onderzoek op het gebied van veiligheidsfarmacologie, toxiciteit bij herhaalde dosering en genotoxiciteit. Toegenomen gespleten gehemelte in muizen en vertraagde neurale gedragsontwikkeling en postnatale schade in muizen en ratten zijn waargenomen na blootstelling aan benzodiazepinen.

9 CF 1 mg, tabletten RVG Summary of Product Characteristics / 9 van FARMACEUTISCHE GEGEVENS 6.1 Lijst van hulpstoffen lactose microkristallijne cellulose natriumcarboxymethylzetmeel magnesiumstearaat 6.2 Gevallen van onverenigbaarheid Niet van toepassing. 6.3 Houdbaarheid 2 jaar 6.4 Speciale voorzorgsmaatregelen bij bewaren Bewaren beneden 25 C. 6.5 Aard en inhoud van de verpakking PP securitainers en tablettencontainers met een PE-deksel met 30, 50, 100, 150, 200, 250, 500, 1000, 2000, 2500 of 5000 tabletten. Niet alle genoemde verpakkingsgrootten worden in de handel gebracht. 6.6 Speciale voorzorgsmaatregelen voor het verwijderen Geen bijzondere vereisten. 7. HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN Centrafarm B.V. Nieuwe Donk AC Etten-Leur Nederland 8. NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN RVG 55938, CF 1 mg, tabletten 9. DATUM VAN EERSTE VERLENING VAN DE VERGUNNING/VERLENGING VAN DE VERGUNNING Datum van eerste verlening van de vergunning: 11 januari 1984.

10 CF 1 mg, tabletten RVG Summary of Product Characteristics / 10 van 10 Datum van laatste verlenging: 11 januari DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST Laatste gedeeltelijke wijziging betreft de rubrieken 4.2, 4.4 en 4.5: 31 mei 2018