Een openhartig. onder water. Woonfonds. Bijzondere mensen Vertrouwde hypotheken Onderdeel van Achmea. viert 40 jarig. vlaai. voorjaar 2013.

Transcriptie

1 Een openhartig interview over de betrouwbaarheid van Achmea Bank Woonfonds de hypotheek onder water. Wat nu? Woonfonds viert 40 jarig jubileum met Woonfonds Doet en trakteert op vlaai Bijzondere mensen Vertrouwde hypotheken Onderdeel van Achmea voorjaar jaar

2 Advertorial ben carla Snel geholpen met Zorgbemiddeling Iedere verzekerde die de afdeling Zorgbemiddeling van Zilveren Kruis belt, heeft een zorgvraag. Over het beste ziekenhuis of over de snelste behandeling. Wij helpen iedereen de juiste zorg te vinden. Bijvoorbeeld Elly en Ben Vermeer. Mijn vrouw Elly liet begin 2011 een bodyscan doen. Hieruit bleek dat ze een aneurysma in haar hoofd had. Dat is een plaatselijke verwijding van een slagader. Ze moest hieraan geopereerd worden, vertelt Ben Vermeer. Bij een ander ziekenhuis moesten we minimaal zes maanden op een operatie wachten, terwijl mijn vrouw met een tijdbom in haar hoofd rondliep. Daarom belde ik Zorgbemiddeling van Zilveren Kruis. Ik kreeg Carla in t Veen aan de lijn. Zij had binnen één dag een afspraak voor ons geregeld met een neurochirurg in het Belgische Sint Niklaas. Carla van Zorgbemiddeling: Vaak kan een operatie wel wachten, al is dat natuurlijk vervelend. Maar toen de heer Vermeer belde, was ik er niet gerust op. Ik bood zijn vrouw een second opinion aan in België. Dit bleek een goede beslissing: de neurochirurg daar wilde niet wachten. Drie weken later werd mevrouw Vermeer geopereerd. Ben: Het aneurysma bleek gegroeid te zijn. Als we hadden gewacht, had mijn vrouw het waarschijnlijk niet overleefd. Bel Zorgbemiddeling Staat u op de wachtlijst bij een ziekenhuis? Bent u verhuisd en op zoek naar een huisarts? Wilt u een second opinion aanvragen? Neemt contact op met onze afdeling Zorgbemiddeling. Bel of kijk op zilverenkruis.nl/zorgbemiddeling. Net als Woonfonds Hypotheken is Zilveren Kruis een dochteronderneming van Achmea.

3 inhoud jaar Paul Bänziger Manager Woonfonds Hypotheken Telefoon Mail Beste lezer, 23 mei 1973 De dag waarop Woonfonds Hypotheken werd opgericht. Weliswaar voor mijn tijd, want ik was toen zelf pas 5 jaar oud. In 40 jaar hebben we veel meegemaakt, maar ondanks soms roerige tijden hebben we bij Woonfonds het hoofd altijd koel gehouden. In deze Extra legt onze financieel directeur Martijn Wissels uit wat de basis is van deze stabiliteit. Binnenkort viert Woonfonds dus haar 40 ste verjaardag. En dat vieren we graag samen met u. Niet met een groot, duur feest. Dat past niet bij wie wij zijn. Wij zijn hypotheekverstrekker, maar daarnaast hebben we een maatschappelijke rol te vervullen. Daarom lanceren we in het kader van onze verjaardag Woonfonds Doet. Een initiatief waarbij we een aantal klanten helpen die buiten hun schuld om in de (financiële) problemen zijn gekomen. Op pagina 14 leest u alles over Woonfonds Doet. En als kers op de taart trakteren we u op een overheerlijk stuk vlaai. Woonfonds traktatie Kijk op de achterkant van deze Extra en lees hoe u een gratis halve vlaai ophaalt bij een Multivlaai vestiging bij u in de buurt. Colofon EXTRA is een uitgave van Woonfonds Hypotheken, Postbus 54, 7300 AB Apeldoorn, woonfonds.nl, Facebook: facebook.com/ woonfonds Hoofdredactie Aiko de Raaf, Kim van Grinsven, Martine Hubert, extra@woonfonds.nl Concept en realisatie Axioma Custom Media Baarn, axioma.nl, Fotografie De Beeldredaktie, Martin Hogeboom, Erik van der Burgt, Timo Sorber, Adrie Mouthaan, No Point, Ed van Rijswijk Cover No Point (fotografie), Nienke Adema (styling), Chris Janssen (visagie) Illustratie miss nix en lot extra Peter König LiTHOGRAFIE Fritz Repro Druk Twigt Grafisch Facilitair Woonfonds 2013 Niets uit deze uitgave mag, noch geheel, noch gedeeltelijk, worden over genomen en/of vermenigvuldigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De redactie aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor de gevolgen hiervan. Hieperdepiep hoera! Op 23 mei viert Woonfonds haar 40 ste verjaardag. Maar Woonfonds is niet de enige, want Hanneke van der Rakt en 4 van haar Achmea Bank-collega s zijn ook in 1973 geboren. Ook zij worden 40 jaar en dat moet gevierd worden. >> 18 De betrouwbaarheid van Achmea Bank Financieel directeur Martijn Wissels: Klanten moeten altijd op ons kunnen rekenen, daarom nemen wij geen onverantwoorde risico s. >> 24 overwaarde verzilveren Jaap en Ria Koote kozen ervoor om hun huis te verkopen en om de overwaarde te gebruiken om te kunnen genieten van een reizend bestaan. >> En verder 08 Het roer om Antoinette Blok werd op haar 40 ste boomhuttenbouwer >> 10 Onder water Wat moet u doen als uw hypotheekschuld hoger is dan de waarde van uw woning? >> 16 Adviseurs 5 redenen waarom Woonfonds met onafhankelijke adviseurs werkt >> 26 Bijzonder vertrouwd Hans Bron over het verzilveren van zijn bakstenen >> 27 Puzzel Maak kans op een barbecue cooler of een cupcake-pakket >>

4 04 40 jaar wonen Woonfonds wordt 40 Wat er nog meer gebeurde in 1973: In Nederland heerst een drang naar vrijheid. Autoriteiten krijgen met mondige burgers te maken. Zo wordt het Binnenhof op 18 april door meer dan demonstranten overspoeld. Hun eis: de legalisatie van radio Veronica, een piratenzender die vanaf internationale wateren uitzendt. Ondertussen zijn Peppi en Kokki niet van de beeldbuis af te slaan en heeft ook Wim Kan dit medium ontdekt. Hoewel de cabaretier altijd sceptisch was over tv-registraties kan Nederland zijn oudejaarsconference thuis op de bank volgen. Hij heeft genoeg stof voor zijn show. Zo is het nieuwe kabinet Woensdag 23 mei 1973: In Tilburg wordt Woonfonds Hypotheken opgericht. 12,3% Rentelijn. Jaren 70 interieur: veel bruin en oranje ,0% 8,3% 7,9% 8,0% Wat gebeurde er in 40 jaar op woongebied? Eind 1973: De oliecrisis maakt Nederlandse huiseigenaren bewust van de energiekosten. Isolerende maatregelen worden hierdoor populair. 9,6% ,4% 8,8% 8,7% 8,3% ,6% 11,4% 10,2% 1979: De tweede olie-crisis breekt uit en de hypotheekrente komt voor het eerst boven de 10% uit. 1980: Na jarenlange experimenten wordt er een nieuwe zonnecel geïntroduceerd met een rendement van 20%. Zonnepanelen beginnen een interessante optie te worden voor huiseigenaren. 1981: De hypotheekrente bereikt een recordhoogte van bijna 13% en de waarde van huizen daalt schrikbarend snel. 8,7% 8,4% 7,8% Midden jaren '80: Hoewel dubbelglas ook in de jaren '70 al werd toegepast, komen er nu innovatieve opties op de markt met een opvallend hoge isolatiewaarde. 1985: De rust keert weer terug op de woningmarkt. De prijzen van woningen stijgen weer. Niet voor even, maar meer dan twee decennia. Eind jaren '80: Nederland maakt kennis met de spaarhypotheek ,0% 7,0% 6,9% 8,2 Van Kooten en De Bie als het Haagse duo Jacobse en Van Es. 1973: Rolschaatsen op de snelweg. 1988: Nederland wint het EK-Voetbal.

5 1990: Nelson Mandela komt vrij na 27 jaar gevangen gezeten te hebben. 2011: Opening van het monument ter nagedachtenis aan 9/ Den Uyl pas na een lange formatieperiode tot stand gekomen. En ook na de bordesfoto met koningin Juliana op 11 mei blijven verschillende bewindslieden nog flink kibbelen, zowel binnen als buiten de Tweede Kamer. Een van de opmerkelijkste besluiten van de regering: de invoering van de autoloze zondag. Op 4 november is het voor het eerst zover. Fietsen en rolschaatsen op de snelweg behoort opeens tot de mogelijkheden. Het is het rechtstreekse gevolg van de olieboycot die Arabische landen op 17 oktober hebben ingesteld tegen alle landen die Israël steunen. Het is maar goed dat ruimtesonde Pioneer 10 ruim anderhalf jaar daarvoor al met een volle tank was gelanceerd. Zijn onbemande ruimtereis verloopt voorspoedig en op 3 december stuurt hij zelfs digitale kiekjes van Jupiter naar de Aarde. In Amerika, het thuisland van de raket, is president Richard Nixon ondertussen ernstig in opspraak geraakt vanwege het Watergateschandaal. Salvador Allende, de democratisch gekozen president van Chili, is dan al van het toneel verdwenen. Hij is op 11 september om het leven gekomen tijdens de staatsgreep van generaal Augusto Pinochet. Tot zover 1973, het roerige jaar waarin Woonfonds de eerste stappen op de Nederlandse hypotheekmarkt zette ,7% 9,5% 1995: De Nationale Hypotheek Garantie (NHG) wordt geïntroduceerd. % 9,1% 7,5% Midden jaren '90: Nieuwe hypotheekvormen spelen in op de almaar stijgende beurskoersen (beleggingshypotheek) en stijgende woningprijzen (aflossingsvrije hypotheek). 7,6% 7,4% ,3% 5,9% 5,6% 2001: Na jaren van optimisme loopt de internetbubbel leeg en daar komt de aanslag van 11 september nog bovenop. Wereldwijd dalen de beurskoersen. Dit heeft ook gevolgen voor huiseigenaren die beleggingshypotheken hebben afgesloten ,9% 5,8% 2006: Er worden dit jaar bijna woningen verkocht. Een record! 2008: Het energielabel voor woningen doet zijn intrede. 2008: De Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie (SDE) wordt opgericht. Deze regeling biedt onder andere de mogelijkheid om subsidie te krijgen voor zonnepanelen. Augustus 2008: De huizenprijzen in Nederland zijn hoger dan ooit, en na deze piek zet de daling in. Een serieuze daling die tot op de dag van vandaag voortduurt. 2012: Nederlands Olympisch team terug uit Londen. Juni 2011: De overdrachtsbelasting wordt verlaagd: van 6 naar 2% (in eerste instantie voor een jaar, maar daarna wordt deze verlaging permanent). Augustus 2011: de invoering van de Gedragscode Hypothecaire Financieringen moet een eind maken aan de volledig aflossingsvrije hypotheek. 2013: Nieuwe regelgeving zorgt er onder andere voor dat hypotheekadviseurs geen provisies meer mogen ontvangen. Ook worden er bij het aangaan van nieuwe hypotheken andere voorwaarden gesteld om nog in aanmerking te komen voor renteaftrek. 1989: Val van de Berlijnse muur. 5,1% 5,3% 4,5% 4,2% 3,8% ,4% 5,0% 5,3% Juli 2009: Nationale Hypotheek Garantie gaat soepeler om met woningeigenaren met betalingsproblemen. 4,9% 4,5% 4,8% 4,6%

6 live-events 06 Is een koopwoning voor starters nog haalbaar? starters kunnen ondanks dalende huizenprijzen steeds lastiger aan een geschikte woning komen. veelal omdat starters niet altijd makkelijk een hypotheek kunnen afsluiten. Klopt dit beeld dat geschetst wordt eigenlijk wel? Volgens de onafhankelijke hypotheekdeskundigen van Huis & Hypotheek heeft het geen zin de zaken mooier voor te stellen dan ze zijn. Het beeld klopt. Komende jaren worden de mogelijkheden om een hypotheek af te sluiten vanuit de overheid alleen maar strenger. Als starter zul je dus steeds vaker spaargeld moeten inzetten om de financiering rond te krijgen. In de praktijk betekent dit dat ouders steeds vaker bedragen schenken of garant staan. Ook Chloe Splinter kreeg bij het kopen van haar eerste flat in Purmerend wat financiële hulp van haar vader. Nationale Hypotheekgarantie Als u als starter aan een aantal voorwaarden voldoet vraag uw adviseur wat precies de voorwaarden zijn kunt u bij uw hypotheekverstrekker de Nationale Hypotheekgarantie (NHG) aanvragen. Dit vangnet wordt verstrekt door de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen en is bedoeld om de risico s voor zowel kopers als hypotheekverstrekkers zo klein mogelijk te maken. In de eerste plaats garandeert een hypotheek die wordt afgesloten volgens de normen van de NHG een verantwoorde hypothecaire geldlening. Dat wil zeggen dat rente en aflossing niet te hoog zijn, zodat de aanvrager onder normale omstandigheden voldoende budget overhoudt voor andere uitgaven. Ten 2 e belooft de NHG dat de bank onder bepaalde voorwaarden zijn geld terug krijgt wanneer de woningbezitter niet langer aan zijn verplichtingen kan voldoen. Als dit zo is, dan moet het huis gedwongen worden verkocht, maar dat levert soms minder op dan het bedrag dat u had geleend. Bij zo n ramp zorgt het waarborgfonds ervoor dat de hele schuld in 1 keer wordt afbetaald aan de hypotheekverstrekker. Wanneer u als koper niets aan de ontstane situatie kunt doen, wordt de restantschuld kwijtgescholden. De NHG is deels bedoeld om starters op een stroeve woningmarkt de kans te geven een eigen woning te kopen. Voordeliger dan huren Huren is uiteraard een alternatief, maar overal waar veel werkgelegenheid is, is het aanbod beperkt. Bovendien zijn de wachttijden over het algemeen erg lang. Als Chloe Splinter uit Purmerend zich bijvoorbeeld zou hebben ingeschreven bij een woningcorporatie, zou ze nog zeker 6 jaar bij haar ouders hebben moeten blijven wonen. Adviseurs van Huis & Hypotheek stellen dat het aanbod van koopwoningen momenteel zo groot is en dat de prijzen dusdanig gunstig zijn, dat kopen in de meeste gevallen slimmer is. Op termijn is het veelal voordeliger dan huren. Door de belastingvoordelen bij veel hypotheekvormen en de volledige aflossing, heb je op latere leeftijd veel lagere lasten dan in een huursituatie. Raadpleeg uw adviseur als u wilt weten wat het beste bij uw situatie past, huren of kopen. Starten op de woningmarkt: Alle deskundigen zijn het erover eens: starten is momenteel lastig. Maar er zijn ook kansen. + Er is nu een ruim aanbod van relatief goedkope woningen. De meeste hypotheekverstrekkers willen dat u zelf kapitaal inlegt. + Groeiend aantal voor starters ontwikkelde nieuwbouwprojecten met aantrekkelijke financieringsmogelijkheden. + Betaalbare huurwoningen zijn schaars en de wachttijden lang. En dus is kopen een aantrekkelijk alternatief. + Dankzij de Gedragscode Hypotheken (meer info op afm.nl) komen riskante hypotheken bijna niet meer voor. Hypotheekverstrekkers mogen steeds minder verstrekken op basis van de waarde van de te kopen woning. Miss nix Wilt u meer weten over de NHG? Kijk op nhg.nl of vraag het uw adviseur

7 07 De starter chloe Chloe Splinter superblij met haar eerste huisje Je hoort inderdaad overal dat het zo lastig is voor starters op de woningmarkt. Ik merk er gelukkig niets van. Integendeel, de koop van mijn flat in Purmerend liep heel soepel. Natuurlijk heb ik huren overwogen, maar als kinderverzorgster verdien ik te veel om in aanmerking te komen voor een sociale huurwoning. En er is hier een wachtlijst van jaren. Ik belde met Huis & Hypotheek en werd door hen ontzettend goed verder geholpen. Vervolgens had ik snel mijn hypotheek geregeld. In januari trok ik in mijn flat en inmiddels ben ik gesetteld. Als ik s avonds thuiskom, denk ik steeds: Yes! Dit is mijn plek.

8 08 nieuwe start Antoinette Het roer om op je 40 ste Antoinette Blok (45) is boomhutbouwer. Tot haar 40 ste leidt ze een vrij traditioneel leven. Na 15 jaar in recruitment- en accountancyfuncties gooit ze radicaal het roer om. Geen bevlieging of midlifecrisis, maar pure passie. De eerste gedachte aan een boomhut kwam toen mijn moeder vertelde dat ze bij Hema een leuk speelhuisje voor mijn zoontjes had gezien. Overtuigd, vanuit het niets zei ik: Ik ga zelf wel een boomhut bouwen. Niemand had dit zien aankomen. Maar meteen voelde ik: dit is géén bevlieging. Na onderzoek en oneindig speuren naar bouwtekeningen ik had geen idee vond ik een boekje De Boomdroom. Een inspirerend verhaal van een vrouw die zelf een boomhut had gebouwd. Ik ging aan de slag. Met sloophout, palen en gebruikte materialen tuimelde ik door. Steeds kwam er iets nieuws bij: een uitkijktoren, stoeltjes, luikjes. Ik voelde zo n sensatie. Ik was continu aan het rekenen en visualiseren hoe het eruit kwam te zien. Nu, na 60 boomhutten is er nog steeds die flow en ben ik soms aan het eind verbaasd: heb ik dat gemaakt?

9 09 Hobbyende huisvrouw De zaak is gaan rollen toen ik 2 betaalde opdrachten kreeg. Ik werkte op dat moment nog bij Capgemini, dus bouwde ik de hutten tijdens mijn vakantie. Vlak daarna kwam er een beurs op mijn pad. Daar kon ik ontwerpen en foto s laten zien, met als resultaat: 2 nieuwe prospects. Met 5 boomhutten in the pocket, werd het serieus. Tijd voor een website. Ook volgde ik een Treehouseworkshop in de Verenigde Staten. Na een intensieve week was ik Certified Treehousebuilder. Geweldig veel geleerd over houtbewerking en constructie. Ik voelde me minder een hobbyende huisvrouw. Brown paper In 15 jaar bedrijfsleven was ik nooit zoekende. Ik had het voor elkaar, alles klopte. Tuurlijk, mijn baan liet mijn hart niet sneller kloppen maar, dacht ik, bij wie gebeurt dat wel? Achteraf gezien zijn er signalen geweest. Ik weet nog dat ik dacht: ooit ga ik iets heel anders doen. Ik had het vertrouwen, er komt iets op mijn pad. Later was het mijn leidinggevende die me triggerde. Vragend naar mijn ambities was mijn eerste reactie: geen grote veranderingen, want ik ben net gescheiden. Vervolgens ben ik als een dolle stickers gaan plakken op een brown paper. Wie ben ik? Na 60 boomhutten ben ik soms aan het eind verbaasd: heb ik dat gemaakt? Wat kan ik? Wat wil ik? Laatst vond ik dat papier weer. En weet je, alles is uitgekomen: ontwerpen, architectuur, fotograferen, vrijheid, ondernemen, meer tijd voor de kinderen en boomhutten bouwen. Veertig Na de beurs kwam er een lustrumveiling op school. Mijn boomhut werd geveild voor en er was zelfs een opbieder die bood voor een nog te maken hut. Toen dacht ik: nu ga ik ervoor. Ik was toen bijna 40. Een leeftijd die me al vroeg fascineerde. 40 is een leeftijd waarop je al wat builtjes hebt gevallen. Je weet beter wat je wilt. Veertigers kunnen handen en voeten geven aan hun dromen. Ook ik ben op die leeftijd pas echt mijn hart gaan volgen en heb hoe het hoort los durven laten. 4 Tips van onafhankelijk adviseur Ben Berends voor als u uw leven omgooit. Wat moet u doen en wat u vooral moet laten. 1 Bouw een stevige buffer op Zet voor minimaal 6 maanden geld opzij voor vaste lasten als hypotheek, ziektekosten en arbeidsongeschiktheid. Ga uit van een gemiddelde buffer van tot Pensioenzaken regelen, heeft in deze 1 ste fase van ondernemen minder haast. 2 Zoek uit voorzorg naar alternatieve inkomsten Breng van tevoren je hulpbronnen in kaart. Een partner met een vaste baan, ouders of andere familieleden die kunnen bijspringen. Ook minder vermogende ouders met een lage hypotheeklast kunnen geld doorspelen in de vorm van schenkingen of leningen. 3 Ben eerlijk naar jezelf Geen partner om op terug te vallen, maar wel een hypotheek en/of kinderen? Bedenk dan goed of het verstandig is om in dit stadium het roer om te gooien. Een huis staat tegenwoordig lang(er) te koop. Verkoop indien mogelijk eerst je huis voordat je je in een zelfstandige onderneming stort. 4 Bij veertigers groeit het besef dat het leven eindig is en dat nog lang niet alle doelen zijn behaald. Een kwart van de veertigers ervaart daardoor onrust en valt ten prooi aan zijn neiging het roer om te gooien. Hoe zorg je dat werk een (financieel) succes wordt? Schrijf een ondernemersplan Wat wil je precies gaan doen? Is er een markt voor jouw product en hoe kom je aan klanten? Hoeveel geld heb je nodig om je bedrijf of dienst van de grond te krijgen? De vragen in een ondernemersplan geven inzicht in je plannen en zijn handig bij de aanvraag van een bancaire lening. Miss nix Ook van plan het roer om te gooien? Vraag uw adviseur naar meer informatie

10 10 onder water Ongeveer een kwart van de huiseigenaren kampt met een mogelijke restschuld. Hoe erg is dat? En wat valt ertegen te doen? Hypotheek onder Wat nu? De Nationale Hypotheek Garantie (NHG) is een garantie die u kunt krijgen als u een hypotheek afsluit voor de aankoop of verbouwing van een woning. Deze garantie is voor hypotheken tot euro (per 1 juli 2013 wordt dit euro). Met NHG loopt u minder risico. Vraag uw adviseur naar de voorwaarden of kijk op nhg.nl. Bij ongeveer Nederlanders oftewel een kwart van de huiseigenaren staat de hypotheek onder water, zo blijkt uit cijfers van de Amsterdam School of Real Estate. Dit houdt in dat de hypotheekschuld hoger is dan de waarde van het huis. De gemiddelde restschuld per huishouden bedroeg afgelopen zomer euro. De grootste klappen vallen onder jongere huishoudens, in de leeftijdsgroep tot 35 jaar. Zij kochten hun huis veelal op de top van de markt, hebben nog nauwelijks afgelost en vaak ook weinig gespaard. Zelf sparen Zolang u in uw huis blijft wonen en elke maand de hypotheeklasten keurig betaalt, is er geen acuut probleem. Toch is het verstandig om alvast actie te ondernemen als u een restschuld verwacht. Een bezoek aan uw hypotheekadviseur kan veel helderheid verschaffen. Hij kan met u in kaart brengen hoe uw inkomen zich in de toekomst zal ontwikkelen. En welke mogelijkheden u heeft om alvast extra te sparen om een verwachte restschuld later te kunnen aflossen. Zelf sparen kan ook voordelig zijn: de rente die u anders over de restschuld zou moeten betalen, is waarschijnlijk een stuk hoger dan de rente op een spaarrekening. Voortijdig aflossen Wie al wat spaargeld achter de hand heeft, kan overwegen daarmee alvast een deel van de hypotheek af te lossen. Dat kan een goede nachtrust geven, maar het gaat wel ten koste van uw hypotheekrenteaftrek. Door extra af te lossen dalen uw maandlasten, met als gevolg dat ook uw hypotheekrenteaftrek daalt. U krijgt dus minder terug van de Belastingdienst. Verder is het belangrijk de maximale aflossingsbedragen in de gaten te houden, met het oog op een mogelijke boeterente. Heeft u ouders met enig vermogen, dan kunt u hen wellicht vragen om bij te springen. Dit kunnen ze bijvoorbeeld doen door geld uit te lenen of alvast een deel van de erfenis te schenken. Leg in het eerste geval wel de afspraken goed vast om conflicten te voorkomen. Heeft u na 30 jaar uw hypotheek niet volledig afgelost, dan kunt u uw bank vragen om over de restwaarde een lening te verschaffen, met het huis als onderpand. De bank zal wel kritisch kijken naar de hoogte van uw inkomen; op dat moment veelal het pensioen. Dat moet toereikend zijn om de lasten te kunnen dragen. Ook ontvangt u over deze lening geen hypotheekrenteaftrek meer. Wat te doen als uw hypotheek onder water staat? Neem contact op met uw hypotheekadviseur. advies Om eventuele oplossingen te bespreken. Zo voorkomt u verrassingen. spaarpot Om alvast een eigen spaar- of beleggingspotje aan te leggen. Met de opbrengst kunt u een toekomstige restschuld financieren.

11 11 water Verhuisplannen Als u verhuisplannen heeft en verwacht uw woning met verlies te moeten verkopen, dan is het probleem van een restschuld wat nijpender. Neem in dat geval altijd contact op met uw adviseur voordat u een 'Te koop'-bord in de tuin plaatst. U kunt dan samen alvast bespreken hoe u de eventuele restschuld gaat afbetalen, zodat u niet voor verrassingen komt te staan. Een van de mogelijke oplossingen is de restschuld te laten meefinancieren bij de hypotheek van Leg alvast een stevige dijk aan in de vorm van een spaarpotje het nieuwe huis. Het is wel de vraag of dit lukt. Veel banken zijn hier niet happig op, ook Woonfonds niet, en het valt te bezien of uw inkomen hoog genoeg is om de rentelasten en aflossingen te kunnen betalen. Als de restschuld niet kan worden meegefinancierd en u geen spaargeld heeft om het gat te vullen, kunt u een persoonlijke lening overwegen. De rente van zo'n lening is wel vaak hoger en kunt u dan nog wel uw totale maandlasten betalen? Het kabinet komt huizenbezitters in deze situatie wel tegemoet. De rente op de restschuld die overblijft na verkoop van uw huis, mag u sinds kort maximaal 10 jaar aftrekken. Dit geldt voor restschulden die vóór 1 januari 2018 zijn ontstaan. Vangnet Heeft u een hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie (NHG)? Dan kunt u onder bepaalde voorwaarden gebruikmaken van een vangnet. Als u de hypotheeklasten niet meer kunt opbrengen, vanwege ontslag, arbeidsongeschiktheid, een scheiding of de dood van uw partner, en hierdoor uw huis moet verkopen en vervolgens met een restschuld achterblijft, kan deze schuld worden kwijtgescholden. Hiervoor gelden wel strenge voorwaarden. Zo moet er sprake zijn van gedwongen verkoop met toestemming van de bank, moet de verkoop via een makelaar plaatsvinden en moet uw huis netjes bewoond en goed onderhouden zijn. Ook moet u er alles aan hebben gedaan om deze situatie te voorkomen en niet in staat zijn de restschuld met eigen middelen te financieren. Wie zijn woning met verlies verkoopt, moet wel rekenen op een notering bij Bureau Krediet Registratie (BKR), ook als NHG de restschuld kwijtscheldt. Dat kan het de daarop volgende jaren lastiger maken om een hypotheek of andere lening aan te gaan. Als u niet in aanmerking komt voor deze regeling, is het misschien verstandig uw verhuisplannen even in de ijskast te zetten en eerst zelf extra te gaan sparen. U legt dan een stevige dijk aan; een goede remedie tegen een hypotheek die onder water staat. Miss nix Weten of uw huis onder water staat? Neem contact op met uw adviseur aflossen Als u al spaargeld heeft, dan kunt u een deel van de hypotheek voortijdig aflossen. restschuld Als u gaat verhuizen? Probeer de restschuld mee te financieren. Een andere, duurdere, optie is een consumptief krediet afsluiten. NHG Heeft u een NHG-hypotheek? Dan kan de restschuld onder voorwaarden worden kwijtgescholden, als u noodgedwongen uw huis moet verkopen.

12 ÓÓk 40 jaar jaar Hanneke van der Rakt // Jarig op: 23 december // Functie: communicatiespecialist // Stiekem vind ik het wel een beetje confronterend, 40 worden. Maar ik ben ook trots op weer een jaartje erbij. To age gracefully, dat is mijn motto. Ik heb echt bewondering voor mensen die mooi oud worden. Judi Dench bijvoorbeeld. Wat een prachtige vrouw! lang zullen ze leven in de gloria Woonfonds is niet de enige die dit jaar haar 40 ste verjaardagsfeestje viert. Deze Achmea Bank-medewerkers werden ook in 1973 geboren en bereiken dit jaar de mooie leeftijd van 40 jaar. Van harte gefeliciteerd.

13 13 Marcel Kroon Jarig op: 30 november // Functie: productmanager spaarbedrijf Als ik op een verjaardagsfeestje vertel dat ik bij een bank werk, dan weet je anno 2013 dat je wel eens vragende gezichten krijgt. Mijn vrienden kennen me, dus ik zeg altijd gekscherend en lachend Ik ben de boef. Hoe ik mijn eigen 40 ste verjaardag vier? Die laat ik zeker niet stilletjes aan me voorbijgaan. Rolf Govers Jarig op: 9 november // Functie: medewerker beheer 40 worden ik kijk er niet naar uit, maar ik zie er ook niet tegenop. Een mooi rond getal, dat is 40 voor mij. Misschien dat ik samen met een vriend nog wel een gezellig feest geef om weer een nieuw decennium in te luiden. Jessica Schoonderwoerd Jarig op: 3 januari // Functie: medewerker geldverkeer Ik heb mijn 40 ste verjaardag nog niet uitbundig gevierd, maar dat gaat nog wel komen. Dit jaar zijn mijn man en ik 12½ jaar getrouwd en ook dat is een feestje waard. Hoe we het precies gaan doen, weet ik nog niet Een gezellig feest met familie en vrienden, dat is wat ik wil. Ingo Everaard Jarig op: 9 oktober // Functie: medewerker balanssturing & financial risk Of 40 worden een mijlpaal in mijn leven is? Nee hoor, sterker nog, ik denk niet dat ik het ga vieren. In ieder geval niet uitbundig. Op mijn 30 ste was het gevoel heel anders. Dat zag ik als de afsluiting van een speciale periode van mijn leven. Op je 30 ste is je jeugd echt voorbij.

14 14 Het Woonfonds Doe Woonfonds viert dit jaar haar 40-jarig jubileum. Zij viert dit op een wel heel bijzondere manier: eenmalig, maatschappelijks iets extra s doen voor klanten die het hard nodig hebben. Klanten die door een gebeurtenis buiten hun schuld om in de problemen zijn gekomen. Medewerkers van Woonfonds komen dan langs voor achterstallig onderhoud, een flinke schilderbeurt of mini-metamorfose om een huis verkoopklaar te maken. Woonfonds Doet is een initiatief geïnspireerd door onder andere NLdoet, de grootste vrijwilligersactie van Nederland. Hierbij steken mensen een dag(deel) de handen uit de mouwen. In het geval van Woonfonds gaat niet het Nederlandse volk op pad, maar medewerkers van Woonfonds. In rode overalls reizen ze in mei en juni af naar klanten die hulp goed kunnen gebruiken. Met deze actie gaat Woonfonds een stap verder dan de activiteiten die standaard worden aangeboden als klanten in de problemen komen. Een mooie win-winsituatie volgens Paul Bänziger, manager Woonfonds. Woonfonds helpt klanten uit de brand en onze medewerkers die normaliter alleen telefonisch en schriftelijk klantcontact hebben, leren de klant beter kennen. Je kunt je voorstellen dat je na een dag klussen dichter bij elkaar staat. Het is logisch dat we ons 40-jarig bestaan vieren met de mensen aan wie we dit te danken hebben: onze trouwe klantenkring. Dat kan met een groot feest. Maar het leek ons gepaster om dit geld eenmalig te investeren in klanten die het écht nodig hebben. En de rest van onze trouwe klanten dan? Zij ontvangen een heerlijke traktatie. Kijk hiervoor op de achterzijde van dit magazine of ga naar Henrico Maatschappelijke rol Zoals bekend staan banken de laatste jaren in een negatief daglicht. Ze hebben in de media het imago Waarvoor komt het Woonfonds Doet-team zoal langs? 1. Klusjes in huis. 2. opknappen van een gedeelte van het huis (schilderen, laminaat leggen, etc.). 3. een te koop staand huis onder de aandacht brengen in de regio. 4. Een huis energiezuiniger maken (nieuwe cv, isoleren etc.). Margaretha

15 woonfonds doet 15 t -team helpt! George Arno *Ook een stukje vlaai? Bij jarig zijn hoort gebak. Daarom trakteert Woonfonds op vlaai. Vraag vóór 31 mei 2013 uw coupon aan op Met deze coupon kunt u van 23 mei t/m 7 juni 2013 bij een vestiging van Multivlaai een gratis halve vlaai ophalen. Hermine van een partij die alleen maar aan zichzelf denkt. Dat (verkeerde) beeld willen we niet gaan versterken door een duur feest te geven, alleen omdat we jarig zijn, licht Paul toe. Woonfonds staat al 40 jaar klaar voor haar klanten en we vinden dat we juist nu als bank een maatschappelijk relevante rol te vervullen hebben. Een bank is meer dan hypotheekverstrekker. We willen iets doen voor een aantal mensen dat buiten hun schuld in de financiële problemen terechtkomt. Schrijnende gevallen in vervelende situaties. Zoals je ook ziet in bestaande initiatieven als NLdoet en tvprogramma s als Hart in actie, Uitstel van executie en Help, mijn man is klusser. Net als in die voorbeelden, verleent Woonfonds hulp in natura. Geen geldverstrekking, het kwijtschelden van iemands hypotheekschuld of financiële tegemoetkoming bij huizen die onder water staan. Met waardedaling van het huis en de huizenmarktcrisis heeft bijna iedereen te maken. Dat zijn golven die op termijn meestal weer goed komen. Nee, het gaat echt om de bijzondere gevallen voor wie we de handen uit de mouwen gaan steken, vertelt Paul. Van schilderbeurt tot onderhoud Voorwaarde om in aanmerking te komen voor een Woonfonds Doet-klus is dat mensen buiten hun schuld om in de problemen zijn gekomen. Een man of vrouw die net zijn of haar partner heeft verloren en er niet aan toekomt om het huis een goede verfbeurt te geven, illustreert Paul. Of een gescheiden vrouw met drie puberende kinderen, die door een reorganisatie haar baan is kwijtgeraakt en haar oudste zoon nu toch een eigen slaapkamer kan geven. Of een ouder echtpaar dat problemen heeft met de verkoop van het huis en zelf niet in staat is achterstallige onderhoudsklussen te doen in badkamer en keuken. Kortom: het zijn uiteenlopende acties waarmee het klusteam een klein deel van het menselijk leed hoopt te verzachten. LOT EXTRA Wie komen hiervoor in aanmerking? Als we zouden kunnen, zouden we iedereen helpen, wat helaas niet kan. We stellen ons jubileumbudget beschikbaar, zodat we een aantal klanten kunnen helpen. Onafhankelijke adviseurs en onze afdeling Beheer dragen klanten aan die wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken. Mensen die door een bezoek van het Woonfonds Doet-team een stap in de goede richting kunnen zetten.

16 16 adviseurs Woonfonds werkt met onafhankelijke adviseurs. Al sinds het midden van de jaren 80. Maar waarom eigenlijk? We vroegen het aan Woonfonds accountmanager Hans Slot. Die lepelde moeiteloos vijf redenen op. redenen waarom wij met onafhanke 1 HYPOTHEKEN ZIJN INGEWIKKEL- DE PRODUCTEN Met een hypotheek zijn grote sommen geld gemoeid. Daarnaast zijn er veel mogelijkheden qua hypotheekvormen, renteperiodes en aanvullende verzekeringen. Elke keuze heeft niet alleen gevolgen voor het uiteindelijke maandbedrag, maar ook voor de financiële situatie van een klant op de lange termijn. Een goede onafhankelijk adviseur weet wat er in de markt speelt, welke mogelijkheden er zijn en kent de situatie van de klant. Vandaar dat Woonfonds graag met deze specialisten samenwerkt. Met samenwerken bedoelen we overigens dat we onze klanten naar hen doorverwijzen en dat we de adviseur goed op de hoogte houden van ons productaanbod. Het is dus heel nadrukkelijk geen financiële samenwerking. Dat mag ook helemaal niet, want sinds 1 januari van dit jaar bestaat er een wettelijk provisieverbod (financieel adviseurs mogen geen provisie meer ontvangen van een aanbieder van een financieel product, zie ook het kader, red.). 2 ZOWEL NIEUWE ALS BESTAAN- DE KLANTEN VERDIENEN HET BESTE ADVIES We hebben een prachtig productaanbod, maar dat betekent niet dat we de illusie hebben dat een hypotheek van Woonfonds in elke situatie en voor elke klant de beste keuze is. Sterker nog: als een andere bank beter bij iemands situatie past, kunnen we de klant alleen maar aanmoedigen om met die andere partij in zee te gaan. Omdat een onafhankelijk adviseur echt naast de klant staat, zal hij hem alleen hypotheken adviseren die aansluiten bij zijn wensen en financiële situatie. Ook nadat de klant een hypotheek heeft afgesloten, kan hij regelmatig voor een onderhoudsgesprek bij een onafhankelijke adviseur aankloppen. Tijdens zo n gesprek checkt de adviseur of er misschien redenen zijn om de hypotheek aan te passen. Zowel nieuwe als bestaande klanten zijn op die manier dus verzekerd van een goed financieel advies. Dat is ook de reden waarom Woonfonds zelf geen advies geeft. We zijn daarin heel strikt: onze medewerkers kunnen en mogen klanten wel informeren, maar niet adviseren. Hypotheken zonder advies verstrekken we ook niet. Wij doen niet aan execution only (hypotheken zonder advies aanbieden, red.). Daarvoor zijn hypotheekproducten te complex, vooral als je daar niet dagelijks mee te maken hebt. Zo lopen we ongetwijfeld omzet mis, maar dat is een bewuste keuze. Liever kwaliteit dan kwantiteit! 3 LANDELIJKE DEKKING EN LOKAAL GEORIËNTEERD Woonfonds werkt momenteel samen met ruim 1300 advieskantoren. Die zitten door het hele land. Er is dus altijd wel een adviseur in de buurt die bekend is met de lokale omstandigheden. Hij weet precies hoe de huizenmarkt zich ontwikkelt en wat er verder in die omgeving speelt. We merken dat klanten daar ook juist naar op zoek zijn. In een wereld die steeds ingewikkelder wordt, willen ze aan tafel zitten met iemand die in de buurt woont en die dezelfde taal spreekt. En dat laatste letterlijk. Als een

17 17 Waarom moet ik betalen voor advies? lijke adviseurs werken Adviseurs van complexe financiële producten mogen sinds 1 januari van dit jaar geen provisie meer ontvangen. Zo worden ze niet meer in de verleiding gebracht om vanwege eigenbelang een duidelijke voorkeur voor bepaalde aanbieders uit te spreken. Adviseurs worden nu rechtstreeks door de consument betaald. Daar staat tegenover dat klanten geen afsluitprovisie meer betalen. Voor klanten van Woonfonds verandert er eigenlijk niets: woonfonds betaalt al enkele jaren geen provisie meer aan de adviseurs. klant in het dagelijks leven Fries spreekt, is het prettig als de adviseur dat tijdens het adviesgesprek ook doet. 4 ONAFHANKELIJKE ADVISEURS ZIJN, JAWEL, ONAFHANKELIJK De onafhankelijke adviseurs waar Woonfonds mee samenwerkt, hebben meer producten en aanbieders in hun mandje. Dat is dus een wezenlijk andere situatie dan banken die zelf advies geven en die dus alleen hun eigen producten promoten. Wel moet de klant er rekening mee houden dat advies niet gratis is. Adviseurs en banken kunnen verschillende beloningswijzen hanteren. Voor het eerste, oriënterende gesprek worden doorgaans geen kosten in rekening gebracht. Het is dus zeker mogelijk om eerst te kijken of er een klik is. 5 ONAFHANKELIJKE ADVISEURS HOUDEN OOK WOONFONDS LEKKER SCHERP We werken het liefst langdurig met adviseurs samen. Sommigen kennen we al meer dan 20 jaar. Inmiddels weten we dus wel wat we aan elkaar hebben. De adviseurs zijn onze ogen en oren in de markt. Zij houden de wetgeving goed in de gaten, zijn op de hoogte van de laatste ontwikkelingen binnen hun vakgebied en ze vangen ook nog eens signalen van klanten op. Dat werkt goed. Tijdens bezoeken aan adviseurs merk ik het keer op keer: ze houden ons scherp. En ook dat werkt in het voordeel van de klant. Hans Slot werkt al jaren als accountmanager bij Woonfonds De adviseurs zijn onze ogen en oren in de markt. ze houden ons scherp. En ook dat werkt in het voordeel van de klant

18 MARTIJN Wij spreiden onze risico s Martijn Wissels over de betrouwbaarheid van Achmea Bank

19 in de schijnwerper 19 Martijn Wissels (54) is sinds 2010 financieel directeur van Achmea Bank. Samen met een toegewijd team werkt hij aan de stabiliteit van de bank, een belangrijke lange termijndoelstelling. De financiële stabiliteit van de bank, die met trots het merk Woonfonds voert, is het werk van financieel directeur Martijn Wissels. Onder zijn leiding is Achmea Bank ondanks de crisis niet in de problemen gekomen. Wij dienen het belang van onze klanten en vinden het belangrijk dat onze klanten ook in de toekomst op onze steun kunnen rekenen. Daarom nemen wij geen onverantwoorde risico s. De aandacht voor banken en de woningmarkt wil maar niet verslappen. En dat is op zich begrijpelijk: nog niet zo lang geleden werden verschillende banken genationaliseerd en aan de daling van de huizenprijzen lijkt nog geen einde te komen. Ook zijn er sinds dit jaar nieuwe fiscale spelregels voor hypotheken de grootste hervorming op dat vlak in decennia. Rondom Achmea bank de financiële instelling achter Woonfonds is het rustig ondanks de onrust op de woonmarkt. Dat is mede te danken aan het werk van Martijn Wissels. Sinds 2010 werkt hij samen met een toegewijd team buiten de schijnwerpers aan de stabiliteit en continuïteit van de bank, die de crisis goed weet te doorstaan. Wat doet Martijn om die stabiliteit te bewaken? En wat merkt u daarvan als klant van Woonfonds? Wij zijn dagelijks bezig om de stabiliteit van de bank te beschermen. Dat is ons werk. Daar merkt u niet erg veel van. En dat is maar goed ook, legt Martijn uit. Als wij ons werk goed doen, ervaart de klant ons als een betrouwbare partij. Dan ziet de klant alleen dat wij ieder jaar verantwoorde resultaten presenteren, een gezonde balans hebben en een product aanbieden tegen een eerlijke prijs. De bankensector staat momenteel onder grote druk. Wat maakt Achmea Bank anders dan andere banken? Gelukkig concentreren wij niet alle risico s of op één plek, type klant of activiteit. Wij spreiden onze risico's. En we zijn in staat geweest 40! Sinds 1973 dit jaar dus alweer 40 jaar biedt Woonfonds Hypotheken via onafhankelijke adviseurs hypotheken aan particulieren aan. Woonfonds maakt onderdeel uit van de grootste verzekeringsgroep van Nederland: Achmea. Dat maakt Woonfonds heel bijzonder. Financieel directeur Martijn Wissels: We hebben de kracht en kennis van een grote moeder, en tegelijkertijd zijn we klein met bijzondere mensen en vertrouwde producten. geld in te lenen (voor het financieren van hypotheken, red.) tegen acceptabele voorwaarden in een moeilijke markt. Dat maakt ons minder kwetsbaar. Wij hebben een goede rating van de kredietbeoordelaars. We hebben vet op de botten, wat betekent dat als het een keer tegenzit, we de eerste klappen zelf kunnen opvangen. Verder kan de klant vertrouwen putten uit het feit dat wij onderdeel zijn van een grote, financieel sterke groep; Achmea, 1 van de grootste verzekeringsbedrijven in Nederland. Is het gunstig dat Woonfonds onderdeel is van zo'n grote verzekeraar? Het maakt ons zeker bijzonder. We hebben de kracht en kennis van een grote moeder, en tegelijkertijd hebben we het voordeel dat wij een kleine bank zijn met bijzondere mensen en vertrouwde producten. Zo zijn we onlangs genomineerd voor hypotheekproduct van het jaar, met een bankspaarhypotheek voor bestaande klanten. Zo maken we gebruik van onze kracht, met een grote moeder die dat steunt. Dus we hoeven voorlopig niet in de krant te lezen, dat Achmea Bank staatssteun nodig heeft? Zeg nooit nooit. Maar het juiste antwoord is, dat we gezien worden als een sterke bank, omdat we voorzichtig zijn en omdat onze klanten in staat zijn om de hypotheeklasten te dragen. Op dat punt doet Achmea Bank het goed. Tegelijkertijd moeten we ons ervan bewust

20 in de schijnwerper 20 zijn dat mensen risico s nemen. Er is namelijk geen risicovrij leven of het nu is in de financiële sector, of in de medische sector, of in het verkeer. Overigens is het goed om te melden, dat zelfs als de bank in problemen zou komen, de klant gewoon in zijn huis kan blijven wonen en dat de lening van de bank gewoon doorloopt. Natuurlijk is de klant erbij gebaat dat hij op het moment dat zijn lening wordt verlengd, hij de keuze heeft uit een gunstig aanbod van de bank. Dat is ook een van de redenen waarom wij onze doelstellingen richten op de langere termijn. Dat vereist dat wij actief aan risicobeheersing doen. Daarin hebben we veel geïnvesteerd de afgelopen jaren. Kunt u daarvan een voorbeeld geven? Als wij een lening verstrekken, dan moeten we ervoor zorgen dat de klant niet een te hoog bedrag leent. Want aan het eind van de rit moet de klant de lening terug kunnen betalen. Dus kijken we goed of de lening wel in het belang van de klant is. In dat geval gaat het belang van de klant goed samen met het belang van de bank. Als een klant een lening heeft die bij hem past, dan hebben ook andere klanten daar voordeel bij. Het omgekeerde is ook waar. Want als de bank in de problemen komt vanwege slechte leningen of klanten die niet betalen, dan hebben alle andere (goede) klanten daar vroeg of laat ook last van. Dat is ook een reden waarom het belang van onze klanten altijd voorop staat. Wij, maar onze klanten ook, willen namelijk geen omzet waar mensen later spijt van krijgen doordat ze hun lening niet meer kunnen betalen of dat wij in de financiële problemen komen. Ik denk dat wij in onze bedrijfsvoering voorzichtig zijn. Daar hebben we nu en in de toekomst plezier van. Een ander onderdeel van risicobeheersing waar we veel energie in stoppen, zijn onze geldstromen. Wij lenen geld uit aan klanten die met dat geld een huis kopen. Dat doen mensen voor een lange periode, vaak tegen een vaste rente. Maar in die lange periode, die tussen de 20 tot 30 jaar kan duren, moet de bank zelf ook geld inlenen op de kapitaalmarkt. Wij moeten ook over 10 jaar, maar natuurlijk ook over 20 jaar en 30 jaar, nog steeds geld inlenen en onze rentekosten betalen, terwijl ik niet kan voorspellen hoe hoog de rente is tegen die tijd. De bank loopt dus een risico dat de rentes in de toekomst gaan stijgen. Daar moeten we ons tegen indekken. Hoe meer hypotheken we hebben uitstaan hoe belangrijker het wordt om deze risico s goed te beheersen. Banken worden beoordeeld door een Kredietbeoordelaar. Een kredietbeoordelaar bekijkt de veiligheid van banken. Met scenario s en risicomodellen schatten ze in hoe groot de kans is dat een bank zijn schulden niet meer kan terugbetalen. Deze analyse bepaalt welke kredietstatus een bank krijgt. Martijn Wissels: Achmea Bank heeft voldoende vet op de botten. Als het een keer tegenzit, kunnen we de eerste klappen zelf opvangen. Daarom hebben we een goede beoordeling van kredietbeoordelaars ontvangen. Is dit ook de reden dat banken minder winst maken op hypotheken dan veel mensen denken? Ik denk dat er heel veel misverstand is over de hypotheekrente. Mensen zien vaak slechts een deel van het verhaal en niet altijd het complete plaatje. Daarnaast zijn mensen, begrijpelijk overigens, bezorgd over de gevolgen van de economische crisis. Na de kredietcrisis is het voor banken moeilijker en vooral ook duurder geworden om geld in te lenen. Niet alleen de klant, maar ook de banken hebben last van de crisis. Linksom of rechtsom moeten de hogere kosten worden terugverdiend, natuurlijk wel op een verantwoorde manier. Dat is ook in het belang van de toekomstige kopers en dus indirect ook voor de verkopers van huizen. Als je denkt: de bank leent makkelijk en goedkoop geld in en leent dat duur uit tegen een forse winst, dan is dat niet het juiste beeld. We lenen geld uit aan klanten, vaak voor 20 of 30 jaar, maar we moeten dat geld inlenen voor een veel kortere periode. Als de rente nu laag staat, dan is de kans groot dat de rente in de toekomst weer gaat stijgen. Daar moet ik de bank tegen indekken en dat kost geld. Alleen ziet de klant dat niet direct. Wij rekenen een tarief dat de continuïteit van de bank kan waarborgen.