Organisatoren: Irma Vroegop en Birgit Oelkers, telefoon: en Tekeningen:

Transcriptie

1 Experimenten Community Care 2 de netwerkbijeenkomst op 8 maart 2016 Organisatoren: Irma Vroegop en Birgit Oelkers, telefoon: en Tekeningen:

2 Programma

3 Wie waren erbij? Op deze tweede netwerkbijeenkomst waren alle initiatieven met 2-3 personen goed vertegenwoordigd. Ook Marieke van Noort, stedelijke programmaleider en de onderzoekers Jochum Deuten en René van Hooren, waren erbij. Oud Oost Loveley Rita, Raphael en Ellen Tuttifrutti-dorp/Noord Jose, Huub, Jacquelien en Jordy en Suna (staan niet op de foto, waren er wel bij) Village De Pijp Pauline en Sara Buurtbel/Oostelijk Havengebied Myrte, Meta, Irith, Josine Om nader kennis met elkaar te maken speelden we de Community Care- initiatieven Bingo. Myrthe was de winnaar van het Chocolade ei! Myrte was de winnaar van het Chocolade-ei! Diane staat hier!! SAMENRedzaam/Zuidoost Muriel, Diane, Vivianne, Karin, Wat weet je van elkaar? Om nader kennis met elkaar te maken speelden we de Community Care- Bingo.

4 Community building is ontmoetingen creëren Het web van José Collegetour met José Arts/ Er zit muziek in TuttiFrutti-dorp José Arts woont sinds enkele jaren in Amsterdam Noord, in TuttiFruttidorp. Toen ze er kwam wonen voelde dat gelijk goed. Ze voelt zich betrokken bij wat er gebeurt in haar buurt. In deze collegetour staan we stil bij de vraag: hoe kun je de community in je buurt groter maken? José: Je begint in je eigen straat en je maakt een web. Het web doet zijn werk. Het zorgt ervoor dat mensen onverwachts ergens mee in aanraking komen. Ik geef gelegenheid om te ontmoeten. Het spontane oproepen, daar gaat het om. Deur aan deur langsgaan bij mensen past niet bij mij, maar op straat knoop ik makkelijk gesprekken aan. En iets samen doen met elkaar, zo n feest organiseren, is een middel om de community op gang te brengen. The best value of a project is not the project, but bringing people together Jim Diers, Hoogleraar Community building/vs Ik doe maar wat, maar ik weet tegelijkertijd ook wel heel goed wát ik doe. Waar voor mij het plezier in zit? Ik maak makkelijk contact, ik praat makkelijk bij de bushalte. Het gaat niet alleen maar om eenzame ouderen. Daar zijn best veel plekken voor. Voor jongeren is het soms ook lastig. t Is belangrijk dat iedereen, de hele range bij elkaar komt. Link naar Over de samenwerking en ondersteuning met formele partners vertelt José: Wat fijn is voor mij is, is dat ik een clubje heb. Dat zijn Huub van de pollepel, Josien, Suna, Jordy en Jacqueline. Dat is mijn clubje. Ik voel me gesteund door hen. We gaan er samen voor. Spontaniteit organiseren Ik hoop natuurlijk dat er meer gaat gebeuren in de buurt, doordat we mensen bij elkaar brengen. Een buurvrouw die van alles doet in de buurt en mensen verder helpt, wil wel meedoen met wat er nu op gang komt, maar zei dat het wel spontaan moet gebeuren. Wel georganiseerd, maar zo dat er ook spontane dingen kunnen ontstaan. Georganiseerde spontaniteit dus. Bijv. door aan een welkomstcultuur te werken. Groot woord, maar dat ontstaat vaak in het moment. Bijv. komt er iemand binnen en je begroet hem/haar persoonlijk: Ach wat leuk dat je er bent. Dat je weet: ik ben er voor de eerste keer bij, maar ik hoor er meteen bij. Als community builders zijn we er dus voor om mensen bij elkaar te brengen, maar dat moet zoveel mogelijk spontaan ontstaan.

5 Het web van José Vervolg Collegetour Ik heb niets met voetbal en toch. Toen ik net kwam wonen in Tutti Frutti, was er een WK-feest in mijn buurt in voorbereiding. Ik houd helemaal niet van voetbal, heb er ook echt geen verstand van. Maar een buurman zei tegen mij: Heb je het al gehoord? We gaan een BBQ organiseren en met auto s de straat afzetten en samen kijken. Dus gewoon: we vinden iets leuk en we doen het. Ik kreeg er een warm gevoel bij. Voort t eerst van mijn leven had ik iets met het WK voetbal. Hoe ga je om met vreemde vogels? Bij een burenbijeenkomst zei iemand tegen mij, als die en die komt, dan doe ik niet meer mee. Het ging om een man die dementerend is en bij iedereen zomaar binnenloopt. Dat schrikt mensen af. Of als iemand heel opdringerig is en je altijd aanklampt op straat. En als iemand verward is en met een hamer op de stoep staat, dat wordt ook geen gezellig onderonsje. Deze mensen hebben meer individueel contact nodig, soms ook van professionals. Maar op het feest zelf is het misschien juist wel heel gezellig voor hen. Voorbeeld: We hadden een keer een buurt-bbq, waar ook een dementerende man bij was. Sindsdien komt een aantal mensen bij elkaar omdat ze samen voor hem zorgen. In doelgroepen denken, helpt dat? Je moet niet focussen op doelgroepen, maar generatie-breed bij elkaar komen. Gewoon als buren, ongeacht wat/wie iemand is. Het moet van onderaf groeien. Als je weet dat je buurtvrouw komt, kom je misschien ook. Soort zwaan kleef aan. Je bouwt t dus van onderop op, stapje voor stapje. Ik hoop dat ik er over een jaar meer over kan vertellen. Waar je nu staat, wat heb je nodig, wat kun je gebruiken? Ik heb tijd nodig. Ik heb zaadjes geplant, ik heb ze in de aarde gestoken. Maar gras groeit ook niet harder als je eraan trekt. Ik heb wel geduld en vertrouwen dat het goed komt. Maar ik voel me wel verantwoordelijk. En als daar de druk van tijd bij komt van andere mensen/organisaties, is dat niet prettig.

6 Wanneer komen mensen in beweging, doen ze mee? Zoek naar de noodzaak om elkaar nodig te hebben. Mensen zoeken elkaar op als ze verschil kunnen maken. Bijvoorbeeld als ze iets voor elkaar willen krijgen, of een probleem willen oplossen. Van daaruit ontstaan verbindingen. Je maakt gebruik van de kracht van gemopper. Meta vertelt dat hun buurtcorporatie begonnen is vanuit overlast: We dachten, we kunnen blijven klagen maar we kunnen ook iets doen. Je geeft een boost en je krijgt beweging. Het is geen project maar een proces. Het kost tijd, 4 jaar geleden was er overlast. 1 jaar geleden is de buurtcooperatie opgericht en zijn we met BuurtBel begonnen. Andere tips om beweging te veroorzaken, de community uit te breiden Je zoekt naar legitieme redenen om bij elkaar te komen. Je moet het verlangen van mee willen maken losmaken. Als je het niet leuk maakt dan gebeurt er niets. Een feest met problemen is helemaal top. (Schakel de stroom tussendoor even uit ). Zie in elk ding, dat je tegenkomt op je weg een mogelijkheid. Pauline: Je moet weten wie je voor je hebt. Zijn het vonkjes, trekkers, critici, volgers, doeners, sympathisanten, (onder)duikers? Als je dat weet, kun je hun kracht benutten en ruimte voor hen maken, verbindingen leggen met wat er gebeurt, wat anderen doen. Als je sceptici vraagt om iets concreets te doen, willen ze dat vaak. Wees dus ook niet te bang om mensen te vragen. Als je gezamenlijkheid weet te vinden, daar ligt de sleutel tot succes. Volhouden en vertrouwen dat het werkt. Bij een event meteen het stokje in het midden leggen. Wie organiseert volgend jaar het feest? Sociaal media, facebook gebruiken om netwerk groter te maken. Pauline: Alles wat wij doen, vertalen we in foto s en kleine stukjes voor op facebook. Raphael is druk bezig met het pand dat voor het buurtpunt is opgeleverd. Hij is er gewoon. En hij hangt briefjes op het raam: Heb je een idee, kom langs. Binnen 2 maanden is er een programma ontstaan. Zijn hele houding en doen en laten is Het is van jullie. Ik heb ook sleutels uitgedeeld van het pand. Wie een sleutel wilde, kreeg er gewoon een. Raphael: Wees niet te bang voor botsingen. Botsingen zijn juist goed, dan mensen voelen zich betrokken. Als mensen niet meer botsen moet je je eigenlijk zorgen maken. Je moet durven te improviseren, dan ontstaan de mooiste dingen, zoals een spontaan lied over community building Link naar lied van José:

7 Binnenkringgesprek: Bewoners over de ideale ondersteuning Als de geest ontstaat, dan is er eigenlijk geen hulp nodig. Ik doe alles op eigen kracht. Dat lukt omdat je positief bezig bent. Ik heb de vrijheid om dat te doen wat mensen in mijn buurt willen. Ik ga ook verder als de middelen stoppen. Er is altijd iemand die wil ondersteunen. Dat vertrouwen heb ik ondertussen wel. Ik voel support omdat er geld beschikbaar is. Je hebt wel iets van geld nodig om initiatieven van de grond te krijgen. Ik voel me gesteund omdat mijn ideeën gehoor vinden en ik ruimte krijgen om er mee aan de slag te gaan. Het zou mooi zijn als de regels niet leidend waren maar het samen doen. Alles wordt vaak gezien als een project. Dit is geen project, maar een proces. Organisaties moeten meer beseffen dat de regie bij bewoners ligt en hen als gelijkwaardige partner beschouwen. Er is een mindshift nodig. Niet praten over cliënten maar over bewoners. Over actieve bewoners ipv vrijwilligers. Als er sprake is van wederkerigheid, dan schept dat een band en ontstaat er vertrouwen. Professionele organisaties komen vaak alleen heel doelgericht halen wat ze nodig hebben voor hun project. In plaats van te leren van de expertise van hun informele partners. Nabijheid maakt ook verschil. Het helpt als een ondersteuner makkelijk benaderbaar is, ruimte in zijn hoofd heeft, gewoon aanwezig is. Daarvoor moet je als bewoner soms ook de eerste stap maken en een ondersteuner benaderen, hem/haar willen leren kennen, zeggen wat je nodig hebt.

8 Binnenkringgesprek: Professionals over het veranderen van hun eigen organisatie Het is een proces en geen project, maar we hebben het wel als project ingestoken, met een stuurgroep en een projectgroep. De basis is dat we elkaar kennen: collega s in de eigen organisatie, buurtbewoners en gemeentemensen. Ik ga in gesprek. Ik confronteer mensen en zoek de grenzen op. Geloof in je eigen kracht. Dat jij het verschil kunt maken. We vertellen in onze organisatie verhalen waaruit blijkt dat we verbonden zijn aan dat wat er gebeurt. Gebruik maken van de expertise van de informele partij. Je kunt het niet alleen, zoek maatjes binnen je eigen organisatie. Het zou mooi zijn als de regels niet leidend waren maar het samen doen. Wees flexibel met regels, stel vragen over wat gebruikelijk is, geef letterlijk en figuurlijk ruimte. Vind manieren om de kring in je eigen organisatie groter te maken: botsen, ruimte maken, recalcitrant zijn, verhalen vertellen. Ga samen oefenen in de praktijk. Laat bewoners hun verhaal vertellen.

9 Op de heuvel-tekeningen: wat zien we in juni? Talenten bij elkaar, door te luisteren en door samen een plek te hebben waar ruimte is voor samen leren. Deze plek wordt breed gedragen Meer kringen, liefde en ondersteuning, weten welke paden we moeten volgen, bewoners weten formele en informele partners te bereiken Een web, een feest, onderling contact dat blijft.

10 Op de heuvel-tekeningen: wat zien we in juni? Keukentafelgesprekken van buren met buren. Mensen komen bij elkaar om elkaar te ondersteunen op basis van wederkerigheid De bal rolt richting buurt coöperatie. Kleine brandhaardjes in de Pijp

11 Op deze vraag komt een volmondig JA! van iedereen in de groep maar ook dat de eerste voorwaarde daarvoor is dat mensen elkaar leren kennen. Het onderzoek Noord: Door dat wat ik doe, zie ik steeds meer welke mensen in mijn buurt elkaar ondersteunen. Bijv. in mijn straat zorgt een buurvrouw voor haar dementerende buurman zorgt. Ik hoor iemand op een van de buurtbijeenkomsten zeggen dat ze elke dag bij een vrouw van 97 komt. Doordat je elkaar beter leert kennen, weet je op een gegeven moment ook wie de mensen zijn die eenzaam zijn of meer ondersteuning nodig hebben. Wat helpt om nieuwe praktijken te ontwikkelen? Wat is het geheim van de smid? En gaan bewoners elkaar door jullie inzet meer ondersteunen? Zijn jullie daar ook mee bezig? Oud-Oost: Mensen komen vanuit verschillende achtergronden en motieven naar mijn workshop. Er was sprake van Huiselijk geweld, dat werd gedeeld, mensen steunen elkaar, gaan nu ook samen uit dansen. Dit ontstaat doordat mensen elkaar ontmoeten. Pijp: Bij de Beste wensen voor de Pijp, zit ook een groep 8 die in de buurt een enquête gaat houden over de vraag Hoe is de zorg bij jouw thuis geregeld. De directeur van de school was er heel blij mee dat dit op hun pad kwam. Oostelijk Havengebied: Beginvraag voor de BuurtBel was: hoe wil je zorg ontvangen? Uit de gesprekken werd duidelijk dat veel informeel mogelijk was. Het gaat bij ons juist om zorg. Maar we noemen het niet zo, omdat het begrip zorg mensen afschrikt omdat ze dan denken dat ze lijfelijke zorg moeten verlenen. Suna: Als je maar voor ontmoetingen blijft zorgen, dan ontstaat de ondersteuning vanzelf wel. Maar belangrijk is dat je dat echt stelselmatig doet, dat je een bakermaat creert. Bij een Danspaleis ontstaan contacten op basis waarvan mensen elkaar tot hulp zijn. Zoals Theo van 93, die mevrouw B. heeft leren kennen van 95 en haar nu na elk danspaleis naar huis brengt. SAMENredzaam: Wij organiseren juist ontmoetingen om te bespreken wat mensen van elkaar nodig hebben. Bij ons draait het om de vraag wat buurtbewoners willen met zorg voor elkaar.

12 René en Jochum: We willen graag verhalen verzamelen over deze vragen: 1. Het doen: hoe zit dat in elkaar? Netwerk en ontmoeting, kring die ontstaat, hoe ziet het proces eruit? 2. Hoe ziet de hulp aan elkaar eruit. Hoe geven mensen ondersteuning aan elkaar? 3. Wat is nou echt ABCC (Asset Based Community Care)? Wat zijn de principes en werkende mechanismen? 4. Confrontatie, leerervaringen tussen de systeemwereld en de leefwereld. Wat doen jullie inspanningen (als bewoners) met de professionals en organisaties? Welke deuk slaan jullie met jullie initiatieven in het pakje boter van professionals? 5. Zichtbaar maken: wat doen jullie om anderen te laten weten wat jullie doen?

13 Wat vond je ervan/ wat neem je mee? Begeleidende vorm is heel prettig om samen verder te komen. Zorgt voor eye openers. Belangrijk dat je meegenomen wordt in de nieuwe manieren van werken. Fijn om niet alleen te staan. Handige tips en goede dingen die ik in mijn web kan verwerken. Zoals het rijtje van Pauline. Mooi om te zien dat formele en informele mensen samen optrekken voor meer verbindingen in de buurten. Gelijkwaardig. Link naar afsluiting door José Goed om te zien dat mensen met dezelfde dingen bezig zijn. Ook heel leuk om te zien hoe de formele en informele kant samenwerken. Geruststellend om te zien dat we niet precies weten waar we naar toe gaan, maar dat we wel het vertrouwen hebben dat we op de goed weg zijn.

14 Volgende bijeenkomst: Huiswerk voor de 21 ste : Donderdag 21 april uur met lunch in Zuidoost Nodig de contactperson/personen uit van jouw stadsdeel en geef hun namen en mailadressen aan Birgit en Irma door. * Schrijf een klein verhaaltje/anekdote op uit de praktijk die typisch is voor jouw initiatief. * Wat heb je bewust uitgeprobeerd/ anders gedaan in de afgelopen weken? Wat was een eye-opener, waar heb je van geleerd? * Film 1-2 minuten een leuk moment van een bijeenkomst/een feest en vraag daarin ook heel kort iemand waarom zij/hij erbij is en wat hij er leuk aan vindt.

15 19 april: Een ABCD-Popelmiddag voor community builders: 21 maart: Lustrum-conferentie Zuidoost Samen redden we het wel Een middag storyboards maken. Op 30 mei of 31 mei of 1 juni. Datumprikker komt eraan! Dorpspomp-nieuws

16 Bij community building gaat het erom dat je makkelijk contact maakt bij de bushalte dat je het spontane organiseert, gelegenheid voor ontmoeting creert dat je een web maakt, waar mensen op kunnen aanhaken. dat je aan een welkomstcultuur werkt en daarvoor elke ontmoeting, elk moment benut. dat je naar de noodzaak zoekt, waarom mensen elkaar nodig hebben, in beweging komen, wat ze voor elkaar willen krijgen. dat je gebruik maakt van de kracht van gemopper. dat je het leuk maakt. Als je het niet leuk maakt, dan gebeurt er niets. dat je in elk ding, dat je tegenkomt op je weg, een mogelijkheid ziet. dat je gezamenlijkheid weet te vinden. dat het geen project is maar een proces. dat mensen graag eigenaar willen zijn. Als je niet bereid bent om dat te supporten, gaat het niet lukken. dat je voor het clubgevoel gaat en voorkomt dat er een werkgroep ontstaat. dat iedereen gelijkwaardig is aan elkaar.. In een goede relatie zeg je elkaar welterusten. Raphael