NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

Transcriptie

1 NSIONLE SENIOR SERTIFIKT GR 12 GEOGRFIE V2 NOVEMER 2011 MEMORNUM PUNTE: 100 TY: 1½ uur EKSMEN- NOMMER SENTRUM- NOMMER PUNT EHL V1 V2 V3 V4 TOTL NSIENER SENIOR NSIENER HOOFNSIENER MOERTOR TOTL Hierdie memorandum bestaan uit 12 bladsye. laai om asseblief

2 Geografie/P2 2 E/November 2011 NS Memorandum HULPRONMTERIL 'n Uittreksel van topografiese kaart 3318 PRL. Ortofotokaart PRL. NEEM KENNIS: ie hulpbronmateriaal moet deur die skole ingeneem word vir hul eie gebruik. INSTRUKSIES EN INLIGTING Skryf jou EKSMENNOMMER en jou SENTRUMNOMMER in die spasies wat op die voorblad voorsien word. eantwoord LLE vrae in die spasies wat in hierdie vraestel voorsien word. Jy word voorsien van 'n 1: topografiese kaart 3318 PRL en 'n ortofotokaart van 'n deel van die gekarteerde gebied. ie topografiese kaart en die ortofotokaart moet aan die opsiener oorhandig word aan die einde van die eksamensessie. Jy mag die blanko bladsy aan die agterkant van hierdie vraestel vir alle rofwerk en berekeninge gebruik. MOENIE hierdie bladsy van die vraestel losmaak NIE. Toon LLE berekeninge. Punte sal toegeken word vir berekeninge en formules. Jy mag 'n nieprogrammeerbare sakrekenaar gebruik.

3 Geografie/P2 3 E/November 2011 NS Memorandum N LIGGING VN PRL IN SUI-FRIK PRL ie volgende frikaanse terme en hul Engelse vertalings kom op die topografiese kaart voor. FRIKNS ipbakke Voorbrande Landingstrook Stadion Stasie Sportklub ENGELS ipping tanks Firebreaks Landing strip Stadium Station Sports club laai om asseblief

4 Geografie/P2 4 E/November 2011 NS Memorandum VRG 1: MEERVOUIGEKEUSE-VRE ie vrae hieronder is gebaseer op sowel die 1: topografiese kaart 3318 PRL, as die ortofotokaart PRL as deel van die gekarteerde gebied. Verskeie opsies word as moontlike antwoorde op die volgende vrae gegee. Kies die antwoord en skryf slegs die letter ( ) in die blokkie langs elke vraag neer. 1.1 ie indeks van die kaartvel direk suidoos van PRL is ie arde se geboë oppervlak word op die topografiese kaart deur die... projeksie voorgestel. Transversale Lambert- Mercator- Gauss-konforme 1.3 Paarl is in die geleë. Wes-Kaap Noord-Kaap Oos-Kaap Vrystaat 1.4 ie benaderde tyd wat die ortofoto geneem was, sal wees. tussen 08:00 10:00 tussen 10:00 12:00 tussen 12:00 14:00 presies om 12: ie stroomkanaalverskynsel in blok 12 op die topografiese kaart is 'n hoefystermeer. gevlegte stroom. meander. dendritiese patroon. / 1.6 ie mensgemaakte waterverskynsel by S O/ 33 38,4 S18 52,8 O, is 'n dam. niestandhoudende rivier. rivier. windpomp. laai om asseblief

5 Geografie/P2 5 E/November 2011 NS Memorandum 1.7 ie dreineringspatroon in blok F8, G8 en H8 is 'n tralie. dendrities. reghoekig. radiaal. / 1.8 ie grondgebruiksone gemerk 1 op die ortofotokaart is die vervalsone. die landelik-stedelike oorgangsone. 'n hoë inkomste residensiële gebied. 'n industriële sone. 1.9 ie helling gemerk 2 op die ortofotokaart is steil. geleidelik. konkaaf. konveks ie gebou gemerk 3 op die ortofotokaart is 'n skool. fabriek. silo. kleinhoewe. (10 x 2) [20] VRG 2: GEOGRFIESE TEGNIEKE EN EREKENINGE 2.1 ereken die gradiënt tussen trigonometriese stasie 172 in blok 8 en punthoogte 162 in blok 9. Toon LLE berekeninge. Punte sal vir berekeninge toegeken word. Gradiënt= VI H Gradiënt = VI H VI = 173,6 162 VI = 173,6 162 = 11,6 m OF = 11,6 m H = 52 mm x H= 5,2 cm x 500 = m = m VI = 11,6 VI = 11,6 H H : 224,13 1 : 224,13 (Speling: tot ) (Speling tot ) (6) laai om asseblief

6 Geografie/P2 6 E/November 2011 NS Memorandum 2.2 ie volgende is 'n deursnit vanaf die windpomp (blok E4) tot by trigonometriese stasie 184 (blok E6) cm verteenwoordig 20 m X Y 100 1: ereken die vertikale vergroting van die deursnit hierbo. VS = 1 cm tot 20 m = 1 : HS = 1 : VV = VS HS VV = 1 X = 25 keer (Gee volpunte vir die antwoord) (4) Identifiseer die verskynsels gemerk X en Y op die deursnit. X: ander pad / grondpad / gruispad / bewerkte landerye Y: kraglyn / bewerkte landerye / plaasgrens (2) Waarom word dwarssnitte vergroot? Om die verskil in hoogte te sien [Konsep] (1) laai om asseblief

7 Geografie/P2 7 E/November 2011 NS Memorandum 2.3 ereken die magnetiese deklinasie vir die jaar Toon LLE berekeninge. Punte sal vir berekeninge toegeken word. Verskil in jare = = 9 jaar x 6 W = 54 W Magnetiese deklinasie in 2011 = W = W = W (5) 2.4 Gee TWEE redes waarom die magnetiese deklinasie nuttig sal wees vir 'n persoon wat 'n kaart op 'n veldwerktoer gebruik. Sal dit moontlik maak dat die kaart vir akkurate oriëntasie opgestel word epaal ware noord Nodig om magnetiese peiling te bereken Om n bestemming te bereik deur n kompas te gebruik [Enige TWEE] (2) [20] VRG 3: TOEPSSING VN TEORIE/KRT- EN FOTO-INTERPRETSIE 3.1 Verwys na beide die topografiese kaart en die ortofotokaart om die vrae hieronder te beantwoord Identifiseer die vorm van die dorp Paarl. Lineêr Verleng/Langwerpig Lynvormig [Enige EEN] (1 x 2) (2) Noem TWEE fisiese faktore wat die vorm van die dorp Paarl bepaal. ie dorp het langs die rivier ontwikkel / erg rivier. ie dorp het langs die bergreeks ontwikkel/ langs n steil helling. Volg n vallei [Enige TWEE] (2 x 2) (4) 3.2 Wat is die rigting van oland gricultural ollege in blok 7 vanaf Paarl? NW / WNW (1 x 2) (2) laai om asseblief

8 Geografie/P2 8 E/November 2011 NS Memorandum 3.3 Vergelyk al Josafat (blok F12) en Noorder-Paarl (blok F11) in terme van die volgende: L JOSFT NOORER-PRL Hoofgrondgebruiksone Industrieel / Fabrieke Residensieel / Huise / Voorstede Grondwaarde Laag / Goedkoop Hoog / uur Graad van besoedeling Hoog / Meer Laag / Minder (3 x 2) (6) 3.4 Verwys na Groenheuwel in blok E/F13 op die topografiese kaart en gemerk 4 op die ortofotokaart Identifiseer die straatpatroon by Groenheuwel. epland onreëlmatig (1 x 2) (2) Noem EEN voordeel en EEN nadeel van die straatpatroon wat in VRG geïdentifiseer is. Voordeel: Vrye vloei van verkeer / Minder verkeersopeenhopings Meer estetiese waarde / nie eentonig Volg kontoere espaar petrol espaar tyd [Enige EEN] Nadeel: Verdwaal maklik Mense wat verdwaal sal kwesbaar wees vir misdaad Moeilik om infrastruktuur te ontwikkel Moeilik om uit te brei / uit te lê aie doodloopstrate [Enige EEN] (2 x 2) (4) ie gebied Groenheuwel (gemerk 4) op die ortofotokaart is 'n lae inkomste residensiële gebied. Gee TWEE bewyse vanaf die ortofotokaart om hierdie stelling te staaf. Klein erwe Klein huise Huise is van dieselfde styl / vorm / ontwerp Naby nywerhede Geen plantegroei Hoë digtheid / trosvormig aie voetpaaie wat lei na omliggende gebiede [Enige TWEE] (2 x 2) (4) laai om asseblief

9 Geografie/P2 9 E/November 2011 NS Memorandum 3.5 Paarlberg in blok F/G/H 8/9/10 is 'n voorbeeld van 'n vulkaniese intrusiewe landvorm wat na erosie bokant die aardoppervlak blootgestel is. Verwys na beide die topografiese kaart en ortofotokaart om die vrae hieronder te beantwoord Noem die gesteentetipe wat ontstaan as gevolg van vulkanisme voordat dit bokant die ardoppervlak blootgestel is. Stollingsgesteente / Graniet (1 x 2) (2) Identifiseer die landvorm waarna verwys word nadat dit bokant die arde se oppervlak blootgestel is. Koepel / bornhardt / ruwari (1 x 2) (2) Van watter potensiële waarde is die Paarlberg-verskynsel waarskynlik vir die ekonomie van Paarl? Toerisme/Natuurreservaat bseil/fseil/tougly Toekomstige mynbou oerdery as dit verweer oumateriaal Watervoorsiening Ontspanning Werkskepping [Enige EEN] (1 x 2) (2) 3.6 estudeer sowel die foto van die Paarlvallei hieronder, as die topografiese kaart (blok F12). laai om asseblief

10 Geografie/P2 10 E/November 2011 NS Memorandum Watter tipe foto is die foto van die Paarlvallei? Horisontale / hoë skuins (1 x 2) (2) Identifiseer die hellingwind wat mense in die vallei waarskynlik saans in die winter sal ervaar. Katabatiese / hellingdalende wind / bergbries / gravitasie / (1 x 2) (2) Sal jy enige industriële ontwikkeling in die Paarlvallei aanbeveel? Verduidelik jou antwoord. Nee esoedeling sal deur die inversielaag vasgevang word Lug / waterbesoedeling Mense sal asemhalingsprobleme ondervind Suurreën sal die plantegroei vernietig OF Ja Gelyk grond Toegang tot grondstowwe eskikbaarheid van water Genoeg arbeid [Enige EEN. anvaar ander regverdigbare redes] (2 x 2) (4) 3.7 Noem EEN faktor sigbaar op die topografiese kaart wat daarop dui dat natuurbewaring belangrik is vir die inwoners van die Paarl. Paarlberg Nature Reserve Wild Flower Nature Reserve eskermde gebied / randstroke [Enige EEN van bostaande] (1 x 2) (2) [40] laai om asseblief

11 Geografie/P2 11 E/November 2011 NS Memorandum VRG 4: GEOGRFIESE INLIGTINGSTELSELS (GIS) 4.1 atamanipulasie word gebruik om te beheer hoe verskynsels op klein- en grootskaalkaarte verteenwoordig word Verduidelik die betekenis van die term datamanipulasie. ie proses wat gebruik word om data te organiseer vir jou spesifieke behoeftes (1 x 2) [Konsep] (2) Verduidelik waarom dit noodsaaklik is om data op kaarte te manipuleer. Om veranderinge tydens data-analise aan te bring Om data om te skakel, te herorganiseer of te analiseer om antwoorde te kry Om onnodige inligting te verwyder Om enige addissionele inligting by te voeg Waar verskillende projeksies gebruik word, moet jy kaarte met dieselfde projeksies kan druk Waar verskillende skale gebruik word, moet jy kaarte met dieselfde skaal kan druk [Enige EEN van bostaande. anvaar ander redelike antwoorde] (1 x 2) (2) 4.2 Twee leerders van 'n skool in die Paarl het 'n opdrag en moet foto's van die ergrivier neem. Een het 'n 2,0 megapiksel-kamera en die ander het 'n 3,5 megapiksel-kamera. ie resolusie van die foto's wat deur die seuns geneem word, sal verskil Verduidelik die betekenis van die term resolusie. it verwys na die graad van detail en duidelikheid van 'n beeld [Konsep] (1 x 2) (2) Watter een van die kameras sal beter kwaliteit foto's neem? Verduidelik jou antwoord. ie een met 3,5 megapiksels Want dit is 'n hoër resolusie kamera Hoër definisie / beter definisie Meer vierkante per eenheidsoppervlak Groter piksels wat lei tot duidelike beeld [Enige TWEE van bostaande] (2 x 2) (4) laai om asseblief

12 Geografie/P2 12 E/November 2011 NS Memorandum 4.3 Swaar reënval gee soms aanleiding tot oorstromings langs die ergrivier, soos sigbaar in die beeld hieronder. Hoe kan die plaaslike regering GIS gebruik om hierdie ramp te bestuur? ie regering kon GIS gebruik het om vloede te voorspel. eplanning kon gedoen word oor hoe om vloede te beheer. Kommunikeer die voorkoms van vloede met die inwoners. GIS kon dit vir die regering moontlik gemaak het om inligting na die rampbestuursentrums te versprei. Gebruik GIS om 'n buffersone rondom die rivier te skep. [Enige TWEE van bostaande. anvaar ander redelike antwoorde] (2 x 2) (4) 4.4 Verstedeliking het 'n negatiewe impak op riviere. Hoe sal bufferskepping die wanbestuur van die ergrivier voorkom? ui aan waar geen landbou en industrieë moet voorkom nie Voorkom deponering van besoedeling deur insekdoders en nywerheidsafval. Laat gebiede oop vir stedelike uitbreiding ewaar natuurlike gebiede / onderhou groengordels [Enige TWEE van bostaande] (2 x 2) (4) 4.5 Waarom is kaartprojeksies belangrik vir die gebruikers van GIS? Het 'n invloed op die vlak van verwringing op 'n kaart / beeld kkurate berekening van oppervlaktes Om die korrekte kaart/beeld vir n spesifieke doel te kies Om vas te stel watter gebiede vergroot of verklein is [Enige TWEE van bostaande] (1 x 2) (2) [20] TOTL: 100