WOENSDAG 3 OKTOBER 2018

Transcriptie

1 WOENSDAG 3 OKTOBER 2018

2 Missie: Het moet en kan beter! Esther Wagensveld Merosch

3 Kennis delen linkedin.com/company/merosch merosch.nl merosch.nl/living-lab

4 Prachtige projecten Energieneutrale school Kapelle Renovatie gymzaal 1955 Merwedekanaalzone Utrecht Museumplein Amsterdam Gasloze flatgebouwen Utrecht Energieneutraal RijswijkBuiten Renovatie VO Comenius Lyceum Circulair Buiksloterham A dam Circulair Hofstad Houten

5

6 Programma Welkom Esther Wagensveld & Menno Schokker (dagvoorzitter vanuit Merosch) Kennismakingsronde deelnemers, eigen vragen toelichten Binnenstedelijke circulair gebiedsontwikkeling volgens de wetenschap Menno Schokker (Merosch) Het grondstoffenpaspoort Stefan van Uffelen (Madaster) Hergebruik materialen op gebiedsniveau Erik Koremans (New Horizon) Pauze Implementatie (circulair) duurzaamheidsbeleid Wim Beelen (Gemeente Utrecht) Ervaring duurzame/circulaire gebiedsontwikkeling vanuit projectontwikkelaar Martin Leeuwis (BPD) Afsluiting Menno Schokker (dagvoorzitter Merosch) Einde / Borrel *Het is de bedoeling dat er tussendoor interactie is en ontstaat, dus voel je vrij om vragen te stellen.

7 Kennismakingsronde

8 (Binnenstedelijke) Circulaire gebiedsontwikkeling volgens de wetenschap Menno Schokker (Merosch)

9 Circulaire economie (CE) Doel CE: Loskoppelen economische groei van milieu-impact Dmv sluiten grondstofkringlopen

10 Circulaire economie CE: Loskoppelen economische groei van milieu-impact dmv sluiten grondstofkringlopen

11 Circulaire bouw Milieu-impact staat centraal CO 2, maar ook humaan effecten, verzuring, aantasting ozonlaag, uitputting fossiele energiedragers, etc. Wetenschap benadrukt Embodied Carbon : Nu energieneutraal bouwen normaal wordt, wordt de milieu-impact van materialen steeds belangrijker Hype en Lack of focus ligt op de loer!

12 Onderzoek CE in gebouwde omgeving Area?

13 Circulaire gebiedsontwikkeling, een mogelijke richting PRODUCT PROCES bestaand nieuw Circulair slopen /demonteren Binnen of buiten gebied? MPG Losmaakbaarheidindex materialenpaspoort?? Materialenpaspoort??? Materialenpaspoort? Welke instrumenten zetten we in? Doelstellingen omgevingswet Structuurvisie Aanbestedingen/tenders Materiaalpaspoorten..? Publieke kant: Heldere richtlijnen & realistische doelstellingen Private kant: Volg ontwikkelingen Nieuwe samenwerkingen Economisch haalbare oplossingen

14 Merwedekanaalzone - nieuwbouw

15

16 Het grondstoffenpaspoort Stefan van Uffelen (Madaster)

17

18 AANLEIDING In een GESLOTEN SYSTEEM gaat het boven alles over de beschikbaarheid van materialen als grondstof Afval is materiaal zonder identiteit; beschikbaarheid gaat verloren, waarde wordt vernietigd De Circulaire Economie heeft nieuwe instrumenten nodig om de transitie mogelijk te maken BECAUSE MATERIALS MATTER

19

20 CORE VALUES : PUBLIEK & OPEN NEUTRAAL & ONAFHANKELIJK EENVOUD IN GEBRUIK & DOE-HET-ZELF MADASTER USERS BECAUSE MATERIALS MATTER HET ALGEMENE PUBLIEK (PARTICULIEREN) EIGENAREN VAN VASTGOED PORTFOLIO S FACILITY COMPANY S / -MANAGERS ONTWERP TEAMS PRODUCTEN APP DEVELOPERS

21 MADASTER FOUNDATION TOEZICHT OP PUBLIEK BELANG GOVERNANCE DOOR RAAD VAN TOEZICH CONTROLE PRIJSSTELLING PLATFORM PROMOTIE VAN ONTWIKKELING INTERNATIONALISATIE MADASTER SERVICES BECAUSE MATERIALS MATTER EEN DATABASE VAN ALLE GEBRUIKTE MATERIALEN IN DE GEBOUWDE OMGEVING MATERIALEN PASPOORT O.B.V. IFC BESTANDEN EEN DIGITAAL PLATFORM DAT OPEN EN SCHAALBAAR IS AGILE ONTWIKKELING VANUIT MARKT EEN BASIS VOOR THIRD PARTY DEVELOPMENT OF APP S

22 SUMMARY Visie Materialen behouden hun identiteit via het materialen paspoort. Hierdoor verandert ieder gebouw in een materialendepot, waardoor de waarde inzichtelijk blijft. Eén platform voor registratie Het Madaster Platform fungeert als een publieke, online bibliotheek van materialen in de gebouwde omgeving. Het Platform registreert, ordent, bewaart en ontsluit data met aandacht voor veiligheid, privacy en continuïteit. Ecosysteem van partners BECAUSE MATERIALS MATTER Samen met onze partners creëren we een ecosysteem, zodat klanten profiteren van uitgebreide functionaliteit.

23 ONLINE PLATFORM 23

24 TAB - GEBOUW LAYERS OF BRAND TOTALS : VOLUME/MASS/PRODUCTS MATERIAAL FAMILIE 24

25 TAB - CIRCULARITY INDEX 25

26 TAB - CIRCULARITY INDEX 26

27 TAB - FINANCIËLE INFO 27

28 INFRA LEEROMGEVING - OBJECTEN 28

29 INFRA LEEROMGEVING - GEBIEDEN 29

30 Gebiedsaanpak Merwedekanaalzone Ronde tafel met directe stakeholders: Ambities verkennen Ambities: Hergebruik materialen Circulariteit gebouwen Diensten aan gebruikers Ambitie rapport bespreken met eigenaren Ronde tafel externe stakeholders Hoe ziet het ecosystem eruit. inventarisatie Materialen bestaande gebouwen Draagvlak bij eigenaren Hoe belangrijk is circulariteit Circulariteit in tenders % hergebruik % hergebruikte materialen Circ. Index Objecten bibliotheek Gebouwen in Madaster: Materialen paspoorten Financiele waaardering Product ontw. Circulaire hypotheek, etc. 30

31 MADASTER - TOEGEVOEGDE WAARDE ONTWERP BOUW GEBRUIK HERGEBRUIK NEXT/REST Vastgoeddata veilig, continue en overal beschikbaar Minimaliseer milieu impact Reduceer kosten Faciliteer circulair ontwerp Behoud waarde van gebruikte materialen Gezondheid en veiligheid Eén plaats voor data, één waarheid Restwaarde Voldoen aan (circulaire) wet & regelgeving 31

32 BECAUSE MATERIALS MATTER

33 Hergebruik materialen op gebiedsniveau Erik Koremans (New Horizon)

34 Wij slopen niet, wij oogsten! 42

35 Wij slopen niet, wij oogsten! 43

36 HET STENEN TIJDPERK EINDIGDE NIET OMDAT ER GEEN STENEN MEER WAREN... ER ONTSTOND SIMPELWEG EEN BETER ALTERNATIEF! 44

37 INHOUD PRESENTATIE ontstaan New Horizon Urban Mining wat is er aan de hand in onze wereld? Urban Mining Collective voorbeeldprojecten 45

38 ontstaan New Horizon opgericht in 2015 eind 2017 lancering UMC terugleveren Urban Mining materialen en grondstoffen aan de markt in

39 wat is er aan de hand in onze wereld? onze wereldwijde grondstoffen raken op earth overshoot day op 1 augustus 2018 klimaatakkoord 2015 klanten eisen CO2 reductie in de bouw 47

40 48

41 URBAN MINING COLLECTIVE 49

42 URBAN MINING IN DE PRAKTIJK Niet duurder! Niet langer! Veel leuker! Veel duurzamer! 50

43 URBAN MINING IN DE PRAKTIJK 51

44 Voorbeeldprojecten Circl - ABN AMRO - Amsterdam Bluecity - voormalig Tropicana - Rotterdam Mengfabriek - Den Bosch 52

45 Foto s en filmpje circulaire vloer 53

46 Dank voor uw aandacht! Wij slopen niet, wij oogsten! 54

47 PAUZE

48 Gezond stedelijk Leven, voor iedereen Wim Beelen Senior Adviseur Gezond Stedelijk Leven 3 oktober 2018 Utrecht.nl

49 Utrecht.nl

50 Stadsnatuur als Utrechtse kwaliteit Utrecht.nl

51 Energietransitie => in 2030 energieneutraal Verduurzaming warmtenet (indicatief): -Forse besparing -Individuele warmtepompen op zon & wind -Reeks duurzame bronnen stadswarmte -Biomassa voor pieken ?? centrales Gas CV-ketels Individuele warmtepompen / elektrisch Stadswarmte Geothermie Stadswarmte rest industrie Stadswarmte riool Stadswarmte biomassa Stadswarmte Gasgestookt Utrecht.nl 59

52 Gezonde stad Ontmoeten Woonomgeving Stress Voeding Bewegen/sporten Levensgeluk Utrecht.nl

53 Utrecht wil in 2025 voldoen aan de WHO-(lucht)advieswaarde Schone mobiliteit Milieuz one Recreatievaart Betrokken bij schone lucht Emissieloos Utrecht.nl

54 Ambitie en doelstelling circulaire economie Utrecht is in 2050 een (bijna) oneindig hernieuwbare stad, in verbondenheid met mens, natuur en economie. In een (bijna) 100% circulaire stad maken we optimaal gebruik van grondstoffen en materialen, duurzame energiebronnen en menselijk kapitaal in onze stad. De gemeente Utrecht stimuleert, verbindt en omarmt initiatieven in de transitie naar een circulaire stad. Dat doen we samen met onze partners en andere ondernemende partijen in de stad. Daarbij zetten we speciaal in op: Utrecht.nl

55 Drie onderdelen circulaire economie in Utrecht Circulair bouwen als nieuwe norm Tenders Verduurzaming eigen vastgoed Experimenteren Meetbaar maken Regierol grondstoffen verkennen (hubs, mat. paspoorten) Samenwerken 33% Circulair inkopen in 2022 Focus op impact Daagt zowel de markt als onszelf uit Voorbeeldrol (LC) Producten/diensten inkopen die hun waarde behouden Innovatiegericht Verduurzaming keten Transitie van afval naar grondstof Als inzamelaar restafval reduceren Als afvalproducent zoveel mogelijk reduceren en gescheiden aanbieden (Afvalvrij stadskantoor) Als inkoper: vraag naar secundair materiaal vergroten Utrecht.nl

56 Nog zoekende naar de strategieën bij circulaire economie Utrecht.nl

57 Voorbeelden bij de strategie 7R Model Rufuse => ontbreekt!): Product overbodig maken Bijv: grotendeels gras Recover: Bijv. hergebruik i.p.v. beton biomassa. Energieopwekking uit biomassa Rethink: Bijv: multifunctioneel gebouw Krachtstation Kanaleneiland Reduce: Efficiënt fabriceren Minder grondstoffen en materialen Recycle: Hergebruik materiaal Hergebruik staalconstructie in nieuw gebouw Repair: Repareren Restauratie van De Dom Refurbish: Opknappen en moderniseren Utrecht.nl Reuse: Hergebruik Afgedankt materiaal voor nieuwe functie. In dit geval bij de Hof van

58 Circulair bouwen thematisch en grotendeels Utrechtse voorbeelden Circulair bouwen beperkt grondstoffengebruik, is gebaseerd op hernieuwbare energiebronnen, bespaard water, is bio-based, ondersteund gezondheid, welzijn en cultuur en zich richt op hoogwaardig hergebruik van gebieden, gebouwen en materialen. Utrecht.nl

59 Circulair bouwen bij tenders in Utrecht Vragen die worden gesteld in tenders Wat wordt verstaan onder circulair bouwen? Welke principes en maatregelen? Welke risico s en hoe te minimaliseren? Welke samenwerking wordt voorgestaan? Inzet kwantitatieve methodes is mogelijk en wenselijk Circulariteits prestatie resultaten (CPR) in tenders (eind 17-begin 18) Utrecht.nl

60 Mooie voorbeelden circulair bouwen.. maar het zit nog niet volwaardig in alle gebiedsontwikkelingen en projecten Utrecht.nl

61 Oefenen met Circulaire gebiedsontwikkeling Doelstellingen: Alleen nieuwe functies die noodzakelijk zijn en niet op een andere manier in kan worden voorzien; Gebruik ruimte/objecten/bronnen wordt geoptimaliseerd en deeleconomie wordt gestimuleerd (bv delen, multifunctionaliteit) Minimaal gebruik en transportafstand van materialen en grondstoffen Gebruik hernieuwbare grondstoffen Alle vrijkomende materialen/grondstoffen worden zo hoogwaardig mogelijk terug in de cyclus gebracht (incl. afvalstromen) Biomassa uit het gebied wordt hoogwaardig ingezet Gebied voorbereiden op lange levensduur en heeft een flexibele/adaptieve opzet Utrecht.nl

62 Gebieds- en projectindicatoren t.a.v. materialen Utrecht.nl

63 Wens voor een circulair beurskwartier - no-waste - grondstoffen blijven in het gebied - plint BV o.a. gericht op deeleconomie Utrecht.nl 71

64 Ervaring duurzame/circulaire gebiedsontwikkeling vanuit projectontwikkelaar Martin Leeuwis (BPD)

65 Wat vond u er van? Ga naar slido.com Enter the event code #S820 Geef aan hoe veel sterren u deze Merosch Open Source geeft 1 ster: heel slecht / 10 sterren uitmuntend!

66 Bedankt voor merosch.nl merosch.nl/living-lab

67 MWKZ Uitgangspunten

68 MWKZ KPI s

69 MWKZ Verificatiemethode