Akkoorden of wurgkoorden van Bazel?

Transcriptie

1 NR HOEKSCHE WAARD B E L A N G Banken uit balans: Akkoorden of wurgkoorden van Bazel? Vestigen op Bedrijvenpark Hoeksche Waard oogt steeds rendabeler De juiste begeleiding tijdens uw bouwproces Record aantal bedrijven lid geworden van OHW Communiceren zonder logo s het 1

2 NEMESYS ICT & TELECOM ICT-BEHEER MOBIEL WERKEN BEGINT BIJ NEMESYS VASTE COMMUNICATIE Officieel partner van KPN, Vodafone, Telfort en T-Mobile Duidelijk en onafhankelijk abonnementsadvies Factuuranalyse en besparingsadvies Hulp bij het instellen en koppelen van uw smartphone, tablet of notebook MOBIELE COMMUNICATIE Alexander Aston Martinlaan Bellstraat LX NB Oud-Beijerland Tel. (0186) (088) info@nemesys.nl Openingstijden: Ma t/m Vr: Vr: uur uur Wij maken het verschil Met wie gaat u aan tafel? Ondernemen is nieuwe perspectieven zien, grenzen verleggen, verder bouwen aan de organisatie. Visser & Visser Accountants- Belastingadviseurs in Oud-Beijerland staat u daarbij graag terzijde. We verdiepen ons in uw organisatie, zijn betrokken bij alle facetten van ondernemen en adviseren u bij het nemen van beslissingen. Bijvoorbeeld als het gaat om uitbreiding, overnames of export. Wilt u eens met onze adviseurs aan tafel om uw situatie te bespreken? Bel onze vestiging in Oud-Beijerland. Een stap verder Visser & Visser Accountants-Belastingadviseurs J. (Jan) van Maaren AA, telefoon: Mr. E.P. (Erik) Klop, telefoon: Maseratilaan 12, 3261 NA OUD-BEIJERLAND Telefoon: Oud-Beijerland@visser-visser.nl,

3 De Neef Advocaten spreekt uw taal. Dat communiceert een stuk makkelijker. Met beide onroerend goed benen op de grond ondersteunen wij ondernemers op de volgende rechtsgebieden: aansprakelijkheid p onroerend goed ene voorwaard aarden onroerend go oed aansprakelijkheid ansprakel akelijkheid kh IELE mene voorwaarden ARBEIDSOVEREENKOMSTEN PROCEDURES ARBEIDSOVEREENKOMSTEN contracten R O cten cten CEDU URES beslagleggingen beslagleggingen huur bedri l g huur bedrijfsruimten VIELE PROCEDURE contracten incasso koop incasso gleggingen b d fsruimten beslagle huur bedrijfsruimten inca koop en verkoo koop en verkoop oednsprakelijkheid oed DSOVEREENKOM KOMSTEN CIVIELE PROCEDURES fincas psso ontslag ondernemingsrecht d ondernemingsrecht h Menno Monique Sandra Isis Smidsweg 40, Postbus 5227, 3295 ZJ s-gravendeel, Tel. (078) , Fax (078) , info@deneefadvocaten.nl,

4 het ONDERNEMERS B E L A N G COLOFON Het Ondernemersbelang Hoeksche Waard verschijnt vijf keer per jaar. Vijfde jaargang, nummer 2, 2012 OPLAGE exemplaren COVERFOTO Bas van der Linden (l), Ton Bervoets (m) en Cees Mourits Fotografie: Marco Magielse UITGEVER Jelte Hut Novema Uitgevers BV Postbus AA Grootegast Weegbree ES Grootegast Telefoon Fax info@novema.nl Internet EINDREDACTIE Hilde Groen h.groen@novema.nl Telefoon WEBSITE BLADMANAGER Bert Vredeveld b.vredeveld@novema.nl Telefoon VORMGEVING Sprog strategie + communicatie, Sneek DRUK Scholma Druk BV, Bedum AAN DEZE UITGAVE WERKTEN MEE: Melissa van der Beek Gerrit Boer Loes van der Hoeven Lonneke van Kerkfort Jeroen Kuypers Sonny Lips Marco Magielse Martin Marcus Henk Roede (strip) André Staas Comm Art André Vermeulen Ruud Voest Inhoud VESTIGEN OP BEDRIJVENPARK HOEKSCHE WAARD OOGT STEEDS RENDABELER Het aantreden van Gert-Jan Metselaar als nieuwe directeur is meer dan enkel een personele wisseling. Met het vertrek van Marco van Lente sluit het Bedrijvenpark Hoeksche Waard ook de planningsfase af. Het bestemmingsplan ligt nu vast en de kavels worden bouwrijp gemaakt. De bedrijven die zich er willen vestigen vinden een instapklaar terrein. Alleen het duurzaamheidconcept, waar het Bedrijvenpark een belangrijk deel van zijn meerwaarde aan verleent, is niet af en zal dat ook nooit zijn: omdat de technieken en ideeën met betrekking tot duurzaamheid jaarlijks optimaliseren of veranderen houdt de directie een open geest en blijft ze dus ook open staan voor verbeteringen en aanvullingen. BANKEN UIT BALANS: AKKOORDEN OF WURGKOORDEN VAN BAZEL? Ondernemers kunnen goed begrijpen dat het blauweogenkrediet ver dwenen is, maar de roep om zekerheden lijkt inmiddels een brul te zijn geworden. Startende ondernemers kunnen die zekerheden nooit bieden en ook gezonde middelgrote bedrijven ondervinden moeite goed gefundeerde plannen te laten financieren. Na elke financiële crisis beweegt de slinger zich naar het andere uiteinde, maar ditmaal dreigt ze daar te lang te blijven hangen. Zolang zelfs, dat het de vraag is of de bank na deze crisis nog wel haar oude dominantie als kredietverlener zal kunnen handhaven. DE JUISTE BEGELEIDING TIJDENS UW BOUWPROCES Veel bedrijven hebben het moeilijk in deze tijd. Zeker die in de bouwsector. Het ene na het andere bedrijf valt om. BVL Bouwadvies uit Numansdorp staat nog. Sterker: het bedrijf maakt een kleine groei door. Eigenaar Henk van den Berg denkt dat het komt door een combinatie van verschillende factoren. RECORD AANTAL BEDRIJVEN LID GEWORDEN VAN OHW Tussen ondernemen in glorietijd en ondernemen in crisistijd zit een wereld van verschil. In de glorietijd kon alles: de bomen groeiden tot in de hemel. Sinds de grote klap in 2008 is het voor veel ondernemers bikkelen geblazen. Juist in magere tijden zoeken ondernemers elkaar op. De OHW merkt dat goed, want een record aantal leden sloot zich vorig jaar bij de vereniging aan. ADRESWIJZIGINGEN Adreswijzigingen, veranderingen van contactpersoon of afmeldingen kunt u per mail doorgeven aan Tiny Klunder, t.klunder@novema.nl. Vermeld svp ook de editie er bij, die vindt u bovenaan in het colofon. ISSN Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever kan niet aan sprakelijk worden gesteld voor de inhoud van de advertenties. 202

5 Column En verder 4 OHW Nieuws 5 Nieuws 12 Allround financiële dienstverlener mèt naam 14 Teambuildingsdagen op Ida Hoeve 14 Ledenvergadering OHW bij Intertaste B.V. in Puttershoek 14 Hoeksche Waards Middenveld reikt SOHW de hand 15 Triple [J] Accountants en Adviseurs: dé fiscale specialist voor iedere ondernemer 16 Panel: Is sponsoring zinvol voor uw onderneming? 18 Welkom bij OHW 19 Advies Access Opleidingen Nederland: Vergrijzing: meer kans dan bedreiging 22 Advies Credion: Ik heb toch genoeg overwaarde? 22 Advies Visser&Visser: U vraagt, wij draaien 23 Veldhoen & Romeijn ook bedrijfsmakelaar! 24 Advies De Neef Advocaten: Buitengerechtelijke kosten 25 ABN AMRO Hoeksche Waard, de bank anno nu op zoek naar de ja In het hartkatern Communiceren zonder logo s Social media hebben marketing en reclame ingrijpend en permanent veranderd. Steeds meer ondernemers ontdekken Facebook, Linkedin en Twitter en maken een eigen profiel aan. Maar helaas gaan velen vervolgens op de oude wijze met deze nieuwe media om, met onpersoonlijke boodschappen die bedroevend weinig respons uitlokken. Die omgang is volgens Jeanet Bathoorn, social mediatrainer en schrijfster van het boek Get Social, typerend voor de overgangsperiode waarin we momenteel verkeren, net als de angst voor het blootgeven van teveel persoonlijke informatie. - Zalsman wil meer bedrukken en meer betekenen Loonkosten dalen in 2012 De cao-onderhandelingen liggen bijna overal stil. Werkgevers en werknemers wachten op de uitwerking van nieuwe kabinetsmaatregelen, die burgers en bedrijven vele miljarden gaan kosten. Voor ondernemingen is de situatie gunstig, want voorlopig gelden de oude cao-afspraken. In dit lopende jaar 2012 zullen de loonkosten vermoedelijk lager uitvallen dan in Alleen bedrijven die niet onder de werking van een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) vallen, zullen hun loonkosten verder zien stijgen. Verkeerde beeldvorming Er gaat geen dag voorbij in Nederland of een of andere deskundige beweert iets wat door een andere deskundige een dag later weer wordt tegengesproken. Zo weet je nooit wat waar is. Wie heeft er nu gelijk? Ik weet het, de waarheid bestaat niet, want zij is voor iedereen weer anders. Maar toch, zwaarwegende beslissingen met vergaande gevolgen worden niet zelden genomen op basis van wat deskundigen menen te moeten opmerken. Niet zelden ook gaat het dan later hartstikke fout of ontstaat er in de publieke opinie een verkeerd beeld. Neem nou het gekrakeel over de pensioenen. Het beeld is dat de pensioenfondsen door het ijs zijn gezakt door de kredietcrisis, de bankencrisis en de eurocrisis. Sommige pensioenfondsen gaan nu over tot verlaging van de uitkeringen aan 65-plussers. Wie de positie van de pensioenfondsen bestudeert, ziet dat een kleine minderheid van vooral bedrijfspensioenfondsen het uitstekend doet. Zij hebben dekkingsgraden van 110 tot 130 procent. Shell, Rabobank, KLM, Unilever, C&A, maar ook het pensioenfonds van de slagers, ze lijden geen centje pijn. Kennelijk zitten daar mensen aan het stuur die precies weten hoe zij in deze barre tijden verantwoord met het geld van anderen moeten omgaan. De meerderheid heeft er een puinhoop van gemaakt. Menig pensioenfonds zin met z n dekking onder de 90 procent. Ander voorbeeld. Poolse werknemers zijn wandelende wodkaflessen en werken ver onder de marktprijs. Dat is het beeld. ING en Rabobank hebben samen eens bekeken hoe het echt zit. De Polen in Nederland betalen 1,2 miljard euro belasting op jaarbasis (hoezo zwart werken?) en besteden 1,8 miljard voordat zij bij Enschede de grens passeren op weg naar Warschau. Zij nemen vrijwel geen arbeidsplaatsen in van Nederlanders, maar scheppen nieuw werk. De lokale aannemer die daar een probleem mee heeft, moet bij zichzelf te rade gaan want hij is waarschijnlijk te duur. Derde voorbeeld. De euro heeft Nederland meer welvaart gebracht en is absoluut onmisbaar. Dat zegt premier Rutte en dat beweren de banken. Uit een opzienbarende studie van het CPB en het CBS samen, die zich steeds onafhankelijker van de regering opstellen, blijkt eerder het tegendeel. Bovendien, zijn Denemarken, Zweden, Noorwegen, Engeland en Zwitserland al tot de bedelstaf geraakt omdat zij niet meedoen met de euro? Neelie Kroes, toch niet de eerste de beste, zei in februari dat Europa er niets van merkt als Griekenland uit de euro stapt. Rutte was het ineens met haar eens, hoewel hij en schatkistbewaarder De Jager tot dan toe hadden volgehouden dat we niet zonder de Grieken kunnen. Ze weten het zelf dus ook niet. Wie dan wel, vraag je je af. André Vermeulen info@avoor.nl 03

6 Voorwoord Ondernemersvereniging Hoeksche Waard Ondernemersvereniging Hoeksche Waard Hermans & Partners B.V., accountants en adviseurs, neemt De Rijke & Partners B.V., adviseurs en accountants over. Hermans & Partners, dé financieel vormgever met vestigingen in Mijnsheerenland en Gorinchem, heeft zich versterkt met branche genoot De Rijke & Partners uit Bergen op Zoom. Beste ondernemer, De algemene ledenvergadering bij ons lid Intertaste te Puttershoek in april van dit jaar gaf een aantal positieve ontwikkelingen van onze vereniging weer. Eén daarvan is de toename in ledental. Waar in 2011 acht ondernemers om diverse redenen hun lidmaatschap opzegden, kregen we er maar liefst 38 nieuwe leden bij. En dat mag best bijzonder genoemd worden. Verenigingen zoals de OHW bewijzen dan ook weer hun bestaansrecht om gezamenlijk sterk te staan als ondernemer. En dat is hard nodig. Ook in de Hoeksche Waard. De tegenvallende ontwikkelingen van thema s zoals het regionale bedrijvenpark en bedrijvennummersysteem, zetten de situatie echter op scherp. Ook naar politiek Hoeksche Waard, waarbij de ondernemers nu zo langzamerhand de buik vol hebben van allerlei interne, politieke machtsspelletjes. Burgers en ondernemers hebben recht op hetgeen zíj belangrijk vinden. Mede in dat kader levert de OHW actief een bijdrage aan het Hoeksche Waardse Middenveld ( waarbij onder meer een gezamenlijk Lentepamflet de ontevredenheid in structurele betrokkenheid van het maatschappelijk middenveld door politiek Hoeksche Waard tot uiting kwam. Of de boodschap voldoende is overgekomen, zullen we de komende perioden bezien. De OHW blijft economische bedrijvigheid in de regio stimuleren en zal zich hier dan ook volledig voor inzetten. Ook de komende demografische krimp houdt de gemoederen binnen de OHW bezig. Waar we reeds aangewezen zijn als anticipeerregio is het nu tijd om op de gevolgen van deze ontwikkeling trachten te anticiperen. Economische bedrijvigheid is dan ook een bron voor onze algehele ontwikkeling. Is er bedrijvigheid, dan is er werk; is er werk dan komen de mensen richting Hoeksche Waard; komen de mensen richting Hoeksche Waard dan betekent dat ontwikkelingen in onderwijs en wonen. Kortom, bedrijven behouden voor de regio en ruimte geven aan nieuwe initiatieven. In combinatie met een goede zorgverlening in onze regio geeft dat uiteindelijk impuls aan onze regio. Door met elkaar in te zetten op de komende krimp, stellen we in ieder geval alles in het werk om het beste eruit te halen. En dat is ook wat u als ondernemer van ons mag verwachten. Zien wij u op een van onze komende bijeenkomsten? Kijk voor het overzicht op onze website U bent van harte welkom om bij ons de sfeer te komen proeven. Of wordt gewoon lid door het sturen van een mailtje naar secretariaat@o-hw.nl. Voor het geld hoeft u het niet te laten, want u betaalt slechts 150 euro per jaar lidmaatschapsgeld.ook blijven we voor onze verschillende afdelingen nog steeds naar nieuwe bestuursleden zoeken. Wilt u een rol spelen in ondernemersvertegenwoordiging in de Hoeksche Waard en op deze manier waarde leveren aan het ondernemersnetwerk in onze regio? Zorg dat u zich laat horen en meld u aan. Wat betekent de overname voor de relaties van beide organisaties? De overname van De Rijke & Partners door Hermans & Partners biedt diverse voordelen. Zo neemt Hermans & Partners de medewerk(st)ers, de diensten en de locatie over. Dit betekent dat cliënten en relaties profiteren van meer kennis en ervaring. Hermans & Partners B.V., accountants en adviseurs Hermans & Partners is gevestigd in Mijnsheerenland, Gorinchem en met de overname van De Rijke & Partners nu ook in Bergen op Zoom. Met ruim 50 medewerkers en drie kantoren in de regio richt deze financieel vormgever zich op het midden- en kleinbedrijf (waaronder ook familiebedrijven) en hun eigenaren, alsmede op particulieren. De multidisciplinaire dienstverlening van Hermans & Partners uit zich in een veelheid aan diensten, zoals accountancy, bedrijfseconomische en administratieve ondersteuning, fusie- en overnameadvies, financiële planning, pensioenspecialisme, belasting- en subsidieadvies, loonen salarisadministratie, HRM- en automatiseringsadvies, mediation en juridisch advies en begeleiding bij werving & selectie van financiële functionarissen. Wethouder Mol opent zonnefarm Visser Group s-gravendeel Het bedrijf Visser Group uit s-gravendeel heeft op maandag 16 april officieel haar zonnefarm geopend. Dit is de grootste zonne-energie installatie in de Hoeksche Waard. Wethouder Arie Mol verrichtte de opening onder toeziend oog van een select gezelschap. In de hal van het bedrijf onthulde de wethouder het digitale bord waarop exact wordt bijgehouden wat de zonnepanelen aan energie opleveren. Met deze zonnefarm, die ongeveer kilowatt per jaar oplevert, voorziet Visser voor twintig procent in haar jaarlijkse energiebehoefte. Het s-gravendeelse bedrijf Barth installatietechniek heeft de zonnepanelen op het dak van het bedrijf geplaatst. Voorbeeld Gemeente Binnenmaas is blij met het initiatief van Visser Group om deze zonnepanelen op het dak te leggen. Hiermee draagt weer een bedrijf uit Binnenmaas bij aan een duurzame energievoorziening. De gemeente hoopt dat dit voorbeeld nog meer ondernemers over de streep zal trekken om te investeren in zonnepanelen. Met vriendelijke groet, Namens de OHW Steven Corijn - Voorzitter voorzitter@o-hw.nl 04

7 Nieuws Gelijkheid voor Zzp ers Zelfstandigen zonder personeel (zzp ers) die op dezelfde arbeidsplaats als andere werkenden zoals gewone werknemers werken, genieten voortaan hetzelfde beschermingsniveau van veilig en gezond werken als werknemers in loondienst. Hierdoor worden bijvoorbeeld maatregelen op de bouwplaats om lichamelijke belasting te verminderen voor zzp ers en werknemers gelijk. Het besluit van staatssecretaris De Krom van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hierover is op 21 juni 2012 gepubliceerd in Staatsblad 270. Het besluit is vanaf 1 juli 2012 van kracht. De Krom neemt hiermee een advies over van de Sociaal-Economische Raad (SER) over zelfstandigen en arbeidsomstandigheden. De gelijkstelling maakt tegelijker tijd het handhaven van Arboregels eenvoudiger en beter. Voor zelfstandigen die alleen werken golden al regels ter bescherming tegen ernstige risico s. Daar verandert niets aan. Ook het werken in een internetcafé of een andere plek dan bij de werkgever of thuis, wordt voortaan gemakkelijker. De Arboregels voor dit zogenoemde plaatsonafhankelijke werken worden verlicht. De soepeler eisen golden al bij de werknemer thuis, maar gelden nu ook voor het werken op andere plekken buiten het bedrijf, zoals bijvoorbeeld in een (internet)café of bij een klant. Zo is de werkgever bijvoorbeeld niet meer verantwoordelijk dat de afzuiging werkt in de trein waarin de werknemer zijn werk verricht. Dit betekent minder kosten, minder administratieve lasten en minder regels voor werkgevers. Uitbreiding voor Paul Casteleijn Hoveniers Vanaf heden is het uitvoerende gedeelte van Van Mierlo Tuinen uit Deurne overgedragen aan Paul Casteleijn Hoveniers uit Barendrecht. Van Mierlo Tuinen gaat verder als onafhankelijk zelfstandig ontwerpbureau. Paul Casteleijn is een bekende naam op het gebied van tuinaanleg en zit al ruim 30 jaar in het vak. Hij heeft een vestiging in Barendrecht met 6 vaste medewerkers en werkt met bekende tuinontwerpers en -architecten, zoals Lodewijk Baljon, Piet Oudolf en Daniel Ost. Deze bedrijfssplitsing brengt voor de klant geen merkbare veranderingen met zich mee. Paul Casteleijn Hoveniers blijft op het gebied van tuinaanleg en -onderhoud dezelfde kwaliteit en service garanderen die de klant de afgelopen jaren gewend was. Feestelijke opening Inrichterij van Toen Woensdag 27 juni om uur was het zover. De burgemeester van Strijen, opende op feestelijke wijze de winkel en timmerbedrijf Inrichterij van Toen aan de Boompjesstraat in Strijen. Er is de afgelopen maanden hard gewerkt door het echtpaar Theo en Monique Remmers. Het echtpaar heeft 13 jaar lang de scepter gezwaaid in de Formido aan de Boonsweg in Heinenoord. Deze is zo n 7 jaar geleden verkocht en Theo heeft zich de afgelopen jaren vooral beziggehouden met zijn oorspronkelijke vak, timmerman annex meubelmaker. Maar waar moet je dat allemaal uitstallen? Een winkel was het gevolg. Een winkel van toen annex nu. Vernieuwend, verfrissend, mooi, apart. Vakwerk, dat straalt het uit. Een overdaad aan stijl, wat knap samengevoegd is tot één geheel. Alles loopt stil over van het één in het andere. Van deur- en kastgrepen tot tegels, van verf tot meubelen, van modern tot retro. Kwaliteit staat hoog aangeschreven. Dat is te zien. Het gerenommeerde verfmerk Farrow and Ball, welke nog volgens oude formuleringen en traditionele methoden verf en behang maakt, is vanaf gisteren exclusief verkrijgbaar bij Inrichterij van Toen als enige in de Hoeksche Waard. Ook zijn ze officieel dealer van de mooie Portugese Castello tegels. Deze handgemaakte tegels zijn geschikt voor vloer en wand. Verder is het design van Pols Potten verkrijgbaar en kunt u er mooie industriële lampen van TierelanTijn s Frezoli kopen. Diversiteit en kwaliteit dus. Laat u verrassen en ontdek de passie voor de producten bij de Remmers. Inrichterij van Toen is geopend van woensdag tot en met vrijdag van 9.30 uur tot uur en op zaterdag van 9.30 uur tot uur. Andere dagen in overleg. Nieuwe exploitant Oude Raadhuis Op maandag 18 juni hebben wethouder Conny Verbaas en de heer Ronald Kuijer hun handtekening gezet onder de huur- en exploitatieovereenkomst voor het Oude Raadhuis. Kuijer wil in het Oude Raadhuis onder meer exposities, tentoonstellingen workshops en bedrijfspresentaties gaan organiseren. Nieuwe exploitant Transformeer het Oude Raadhuis tot ontmoetingsplek en belangrijke publiekstrekker. Met deze opdracht moesten de gegadigden voor de rol van exploitant van het Oude Raadhuis aan de slag. Na de beoordeling van de ingediende plannen heeft het college van burgemeester en wethouders gekozen voor de heer Ronald Kuijer. Tijdens een bijeenkomst in het gemeentehuis op maandag 18 juni tekenden wethouder Verbaas en de heer Kuijer de huur- en exploitatieovereenkomst. Daarmee is de heer Kuijer met ingang van 1 september 2012 officieel de nieuwe exploitant van het Oude Raadhuis. Representatieve functie Al eerder, in december 2010, stemde de gemeenteraad in met de verbouwing van de voormalige bodewoningen en de VVV/ANWB hiernaartoe te verhuizen. Vervolgens besloot het college om de exploitatie van het Oude Raadhuis uit te besteden om het gebouw een meer representatieve functie te geven. De exploitatieaanbieding Het Oude Raadhuis in perspectief van de heer Kuijer sloot aan bij de wens van het gemeentebestuur van Oud-Beijerland om de toeristische en recreatieve functie van het Oude Raadhuis te versterken. Plannen De heer Kuijer wil de toeristische en recreatieve functie van het Oude Raadhuis versterken door het organiseren van exposities, tentoonstellingen en bedrijfspresentaties, gebruik als vergaderlocatie, het in samenwerking met de VVV versterken van toeristische ontwikkelingen, educatie door middel van het organiseren van cursussen en workshops, cultureel aanbod in de vorm van intieme muziek- en toneeluitvoeringen en het organiseren van bestaande én nieuwe evenementen. De exploitant wil daarnaast samenwerken met scholen, lokale middenstand en maatschappelijke partijen. De functie van trouwlocatie wordt uitgebreid met extra mogelijkheden, zoals een ontvangst met bruidstaart en koffie en/of champagne, fotoreportages op locatie en receptiemogelijkheden. 05

8 Bedrijfsreportage Tekst Jeroen Kuypers Fotografie: Marco Magielse Energiezuinig, multifunctioneel en dus waardevast: Vestigen op Bedrijvenpark Hoeksche Het aantreden van Gert-Jan Metselaar als nieuwe directeur is meer dan enkel een personele wisseling. Met het vertrek van Marco van Lente sluit het Bedrijvenpark Hoeksche Waard ook de planningsfase af. Het bestemmingsplan ligt nu vast en de kavels worden bouwrijp gemaakt. De bedrijven die zich er willen vestigen vinden een instapklaar terrein. Alleen het duurzaamheidconcept, waar het Bedrijvenpark een belangrijk deel van zijn meerwaarde aan verleent, is niet af en zal dat ook nooit zijn: omdat de technieken en ideeën met betrekking tot duurzaamheid jaarlijks optimaliseren of veranderen houdt de directie een open geest en blijft ze dus ook open staan voor verbeteringen en aanvullingen. Na zes jaar zit de voorbereidende fase van het Bedrijvenpark er helemaal op en begint de uitvoering. Bepaalde voorbereidingen hadden bovendien al een uitvoerend karakter, zoals de ontsluiting van het terrein en het opknappen van de Boonsweg. Een ideaal moment voor Marco van Lente om te vertrekken, vindt hij: Ook omdat voor deze nieuwe fase iemand nodig is die veel meer binding met en kennis van de regio heeft dan ik. Die persoon vond de raad van commissarissen in Gert-Jan Metselaar, regiosecretaris van het Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard. Die positie blijf ik bekleden, maar wel strikt gescheiden van het directeurschap van het Bedrijvenpark Hoeksche Waard, verklaart de nieuwe directeur. Voor dat laatste ben ik trouwens voor één dag in de week ingehuurd. Langere termijn Het aanbreken van de uitvoeringsfase is ook bij veel ondernemers in goede aarde gevallen. Het aantal partijen met interesse voor vestiging is hoog genoeg, aldus Marco van Lente. Maar hun plannen worden vertraagd omdat de banken moeilijk doen over de financiering. Nog maar een jaar geleden werkten die veel meer mee en enkele jaren terug kreeg een gezond MKB bedrijf voor een dergelijk plan moeiteloos de financiering rond. De kentering heeft er zelfs toe geleid dat steeds meer ondernemers eerst met hun bank gaan praten en dan pas plannen maken voor het ontwikkelen van een eigen bedrijfspand, wat vanzelfsprekend nog meer vertraging met zich meebrengt. Vervelend is een dergelijke vertraging wel, zorgelijk allerminst. Als je een bedrijventerrein van enkele hectaren lanceert moet de uitgifte relatief snel gaan, maar bij een Bedrijvenpark als dit, met ruim zestig hectaren, is de termijn waarover we plannen vele malen langer. Pas in 2018 moet de laatste hectare in zijn eerste fase zijn uitgegeven, vult Gert-Jan Metselaar aan. Projectontwikkeling op deze schaal is nu eenmaal hollen of stilstaan. De crisis blijft niet duren. We hebben er alle vertrouwen in dat veel plannen zich de komende jaren al zullen concretiseren. Tool voor architecten Dat neemt niet weg dat bouwen op Bedrijvenpark Hoeksche Waard een uitstekende anti-crisis maatregel is. De panden die er gaan verrijzen zijn namelijk niet zomaar bedrijfsgebouwen die aan de groeiende nationale voorraad worden toegevoegd, het zijn multifunctionele, energiezuinige en daarmee ook waardevaste bedrijfsonderkomens. Het duurzaamheidconcept dat zo n onderscheidend kenmerk is van dit regionale bedrijventerrein is allerminst een milieuhobby. Sommige ondernemers zijn nauwelijks op de hoogte van wat er op het gebied van duurzaam bouwen mogelijk is, anderen blijken er 06

9 Waard oogt steeds rendabeler al jarenlang mee bezig en zijn goed geïnformeerd, zegt Marco van Lente, maar ieder van hen bieden we onze hulp aan. Met een combinatie van energiezuinige verlichting, isolatie, toepassing van zonwering, daglichtvoorzieningen, toepassing van gerecyclede bouwstoffen, waterbesparende kranen en groene daken blijken bedrijven indrukwekkende energiebesparingen te kunnen realiseren die bedrijven ook rendement kunnen opleveren. Het multifunctioneel maken van het gebouw voor in de toekomst maakt het bedrijfspand makkelijker te verkopen, omdat ook een onderneming uit een andere branche er in kan trekken. Het belangrijkste hulpmiddel hierbij is een digitale tool die speciaal voor architecten ontworpen is die hen precies laat zien hoe ze zo goed mogelijk kunnen scoren op het gebied van duurzaamheid. De tool wordt door het Bedrijvenpark gratis aangeboden aan de ondernemers die zich er vestigen willen. Teruglopende terugverdientijd Duurzaamheid is overigens één van de thema s die, ondanks de crisis, alleen maar aan populariteit lijken te winnen. Investeringen in nieuwe energie, isolatie en hergebruik van materialen gaan onverminderd door, evenals de ontwikkeling in de technieken die hiervoor nodig zijn. Eén blik op de prijsevolutie van fossiele brandstoffen volstaat om die niet-aflatende interesse te verklaren. Op een stevige dip in 2009 na zijn olie en gas duur gebleven, op hun pré-crisis peil. Een aanhoudende en forse stijging van de wereldwijde vraag zal tot een nieuwe prijsexplosie leiden, en dat laatste is enkel een kwestie van tijd. Wie dan verhuist naar een energiezuinig of zelfs passief gebouw ziet de terugverdientijd van zijn investeringen snel teruglopen. Ondernemers en werknemers van morgen De organisatie van Bedrijvenpark Hoeksche Waard heeft dat goed begrepen en is daarom de dialoog aangegaan met de maatschappelijke omgeving, enerzijds om het duurzaamheidconcept van het Bedrijvenpark breed geaccepteerd te krijgen, anderzijds om hiervoor nieuwe impulsen vanuit de bevolking zelf te krijgen. Eén van onze activiteiten op dit vlak is een duurzaamheidproject met diverse scholen op het eiland, zegt Marco van Lente. Voor de leerlingen werd dat een officiële module in hun leerschema, voor ons bracht dat ideeën maar vooral ook blijvende belangstelling voor het thema op. Tenslotte zijn de scholieren van vandaag de ondernemers van morgen. En niet alleen de ondernemers, ook de werknemers. In dienst zijn bij een bedrijf dat duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan blijkt voor veel leden van de nieuwe generatie bovenaan te staan, besluit Gert-Jan Metselaar. Ook voor het aantrekken en behouden van talenten zal een vestiging op Bedrijvenpark Hoeksche Waard voor bedrijven een belangrijk pluspunt zijn. En of je als werknemer dan dagelijks op het Bedrijvenpark zelf werkt of, in het kader van het nieuwe werken, thuis of onderweg, maakt daarvoor niets uit. Bedrijvenpark Hoeksche Waard Boonsweg 57A 3274 LH Heinenoord T: E: info@bedrijvenparkhw.nl I:

10 Rondetafelgesprek Tekst: Jeroen Kuypers Fotografie: Marco Magielse Banken uit balans: Akkoorden of wurg Ondernemers kunnen goed begrijpen dat het blauweogenkrediet verdwenen is, maar de roep om zekerheden lijkt inmiddels een brul te zijn geworden. Startende ondernemers kunnen die zekerheden nooit bieden en ook gezonde middelgrote bedrijven ondervinden moeite goed gefundeerde plannen te laten financieren. Na elke financiële crisis beweegt de slinger zich naar het andere uiteinde, maar ditmaal dreigt ze daar te lang te blijven hangen. Zolang zelfs, dat het de vraag is of de bank na deze crisis nog wel haar oude dominantie als kredietverlener zal kunnen handhaven. 08

11 koorden van bazel? accountmanager ook wel erg makkelijk na twee vragen al op de rode knop te drukken en stop te roepen, door hun gebrek aan correcte verslaglegging en zelfs hun gebrek aan visie. Bas van der Linden AA, van Retèl van der Linden Accountants en Belastingadviseurs in Strijen, stelde dat een deel van het MKB simpel weg geen zekerheden kan bieden en dat banken dan dus per definitie een durfkrediet verlenen. Op basis van een plan waarover ze maar twee meningen kunnen hebben: we geloven erin of niet. Dat is ook de tweede maatschappelijke rol van de banken: het aanjagen van de economie de eerste is het zorgvuldig omgaan met spaargeld. Maar hun speelruimte bij dit aanjagen is ernstig beperkt door de akkoorden van Bazel, waarvan je je onderhand kunt afvragen of het niet eerder de wurgkoorden van Bazel zijn. Op verzoek van Het Ondernemersbelang kwamen drie ondernemers samen ten burele van Ton Bervoets, directeur/eigenaar van Van Rennes Elektrotechniek in Klaaswaal. Ze hadden alle drie hun ervaringen met en gedachten over de leenbereidheid van banken, ervaringen en ideeën waarin veel collega-ondernemers allicht die van henzelf zullen herkennen. De gastheer toonde zich direct het meest uitgesproken in zijn opvattingen. Volledig garant staan Na het faillissement van Numaga Cleaning & Automation in Heinenoord heb ik, samen met een compagnon, van de curator de boedel gekocht om het bedrijf een doorstart laten maken. De schulden waren weg, het personeelsbestand gesaneerd, zodat we met twintig mensen verder konden gaan. Je begint dus schoon. Desondanks eiste de bank die ik benaderde zoveel zekerheden dat het er op neer kwam dat ik volledig garant zou staan voor de doorstart. Maar hoe gezond en solide Van Rennes Elektrotechniek ook is, zo n stap kon ik tegenover de organisatie natuurlijk niet verantwoorden. Uiteindelijk heeft onze huisbankier de externe financiering geregeld voor het nieuwe bedrijf, dat onder dezelfde naam nu gehuisvest is aan de Boonsweg te Heinenoord. Je zou deze houding aan de crisis kunnen wijden, maar in mijn ervaring komen banken nooit makkelijk over de brug. Toen ik in 1998 een eerste pakket aandelen overnam heb ik enkele banken benaderd voor de financiering. Eén daarvan treuzelde maandenlang, stelde voortdurend bijkomende vragen en verlangde toen alsnog een boekenonderzoek dat ik, als klap op de vuurpijl, zelf mocht betalen, ten bedrage van twintigduizend gulden. Ze draaiden uiteindelijk helemaal bij, maar voor mij was dat te laat. Ik ging met een andere bank in zee. Durfkrediet Cees Mourits, projectcoördinator bij Startcoach, kon de terughoudendheid van de banken om starters te financieren deels wel begrijpen. Er zijn weer mensen met een eigen bedrijf gestart en uit ervaring weten we dat 60% daarvan binnen vijf jaar verdwenen zal zijn. Ook de evolutie naar het online afhandelen van kredietaanvragen is begrijpelijk. In sommige kantoren komen nog amper twee bezoekers per dag. Maar sommige ondernemers maken het de Bovendien zijn de drie grootbanken die in Nederland de financiële markt domineren nog steeds bezig met het reorganiseren van hun balans en dienstverlening. De blik is dus naar binnen gericht en de accountmanagers die de blik wel naar buiten richten werken met overvolle agenda s waarin geen ruimte is voor het broodnodige informele contact met cliënten, aldus Bas van der Linden. Maar dat blijft natuurlijk niet zo. Ooit slaat de slinger weer naar de andere kant. De noodzaak van een klik In de tussentijd vullen andere geldschieters het gat dat de banken in toenemende mate laten vallen. Volgens Cees Mourits zijn organisaties als Stichting Suikeroom en regelingen zoals die voor de Tante Aghaatlening zeer succesvol in het financieren van kansrijke startups. Vooral voor oud-ondernemers die hun spaargeld nauwelijks zien renderen bij de bank en de beurs te riskant beginnen te vinden is het financieren van jonge bedrijven een aantrekkelijk alternatief, op voorwaarde dat ze erbij betrokken blijven. Ook Bas van der Linden vindt dit een logische en welkome ontwikkeling. Maar ook bij het inschakelen van informal capital moet er een klik plaats vinden tussen de investeerder en de ondernemer. Daarom geloof ik niet zo in bedrijfsobligaties voor het MKB, omdat de investeerder dan ofwel moet afgaan op 09

12 BUSINESS DEAL TAILOR-MADE NISSAN QASHQAI 1.6 CONNECT EDITION * v.a ,- +LEDEREN BEKLEDING +MAATPAK 250,-** - LABEL i.s.m. Boonsweg 3, 3274 LH HEINENOORD Tel , *Consumentenadviesprijs Nissan QASHQAI (1.6L 117pk Stop/Start Connect Edition) v.a ,- prijslijst 1 januari 2012 is incl. BTW en BPM, excl. verwijderingsbijdrage en kosten rijklaar maken. Uitrusting en opties zijn afhankelijk van de uitvoering. **Het actiepakket heeft een waarde van 2.500,- inclusief BTW en is uitsluitend geldig bij aanschaf van een nieuwe QASHQAI uit voorraad met een klantorder- en afleverdatum tussen t/m en is niet inwisselbaar tegen contanten. Het aanbod is tijdelijk en excludief verkrijgbaar bij Auto Binnenmaas, Heinenoord en Auto Ridderkerk, Ridderkerk. Het aanbod is niet combineerbaar met andere acties. Overeenkomstig 1999/100.EC. Brandstofverbruik gecombineerd QASHQAI gamma : 5,2-8,4l/100km, resp. 19,2 11,9 km/ltr. Co2-uitstoot gr/km. Wijzigingen voorbehouden aan Nissan Nederland. Accountants, fiscalisten, bedrijfs- en organisatieadviseurs Hoe belangrijk is duurzame energie voor u? Van Rennes Elektrotechniek steunt de coöperatie Hoeksche Waard Duurzaam en onderstreept het beland van duurzaamheid in de Hoeksche Waard. In 2010 is 7,5 kwp aan zonnepanelen op ons bedrijfsgebouw geïnstalleerd en zijn er vele zonne-energie installaties door ons aangesloten. Heeft u de juiste adviseur? Rutger Groenewegen Schipper/OAZ mag zich met 11 vesti ging en en een per soneelsbestand van 325 mede werkers tot de gerenom meerde accountants- en ad vies kantoren in Zuidwest-Nederland rekenen. Het maakt niet uit hoe groot de on der - neming is: met een goede adviseur achter je, sta je er niet alleen voor! Bij Schipper/OAZ werken accountants, fisca listen, bedrijfs- en organisatie - adviseurs in dienst van de klant. Van Rennes kan in 2011 ook uw partner zijn voor zonne-energie installaties. Per 1 juli 2011 wordt er namelijk door de overheid opnieuw subsidie beschikbaar gesteld voor installaties groter dan 15 kwp. Kantoor Oud-Beijerland: telefoon Overige kantoren: Goes, Made, Middelharnis, Rijen, Rotterdam, Terneuzen, Tholen, Vlissingen, Zierikzee en Zundert. Elektrotechniek RIJKSSTRAATWEG LS KLAASWAAL - THE NETHERLANDS - +31(0) INFO@VANRENNES.NL

13 Tekst: Jeroen Kuypers Fotografie: Marco Magielse Rondetafelgesprek ronkende verhalen in een brochure, ofwel voor een te klein bedrag teveel moeite moet doen een bedrijf te leren kennen. Er is dus in veel gevallen behoefte aan een tussenpersoon met expertise, en de meest voor de hand liggende is de bankier. Ik denk dat de bank in de toekomst steeds vaker het financiële risico uitschakelt en ook de voor haar interessante renteopslag door haar kennis en ervaring te verhuren, per uur of per project. Verlies aan zeggenschap Ton Bervoets waarschuwde ondernemers ervoor niet té gretig en blindelings op elk financieringsvoorstel in te gaan: Want geld kan nu betekenen verlies aan aandelen en zeggenschap later. Dan zal het ongetwijfeld om bedragen gaan die een veelvoud van het oorspronkelijk geïnvesteerde zijn. Maar Bas van der Linden voegde daaraan toe dat er altijd een keuze is voor de ondernemer en hij ook de nee - knop kan indrukken. De drie gesprekspartners waren het er ook over eens dat de huidige onzekerheid op de financiële markten niet nog veel langer mag duren. De economie heeft dringend behoefte aan de smeerolie die de banken gewoonlijk inspuiten. Veel van de kredieten die momenteel verstrekt worden zijn al geen investerings- maar overlevingskredieten om de dip door te komen, zei Bas van der Linden. En Cees Mourits gaf een cijfer dat de ernst van de situatie nog eens extra onderstreepte: Alleen al in Rotterdam leven drieduizend ondernemers onder het bestaansminimum. De banken zelf zijn aan handen en voeten gebonden: door de herkapitalisatie-eisen vanuit Basel III, de soms overijverige toezichthouders en hun eigen aandeelhouders. Maar dáár hebben de meeste ondernemers nog wel begrip voor. Wat irriteert is hoe de benauwdheid van banken zich soms vertaalt in arrogantie: Zoals het plotseling opeisen van jaarstukken lang vóór de datum waarop je die moet inleveren, zei Ton Bervoets. En Cees Mourits besloot met een positief voorbeeld: Een Nederlandse ondernemer die een Zwitsers staalbedrijf overnam liet zich bijstaan en financieren door een regionale bank. Die toonde zich zo betrokken dat hij, nu het bedrijf weer bloeit, er niet over piekert over te stappen naar een nationale. Als de bankier zich van zijn persoonlijke en loyale kant toont, in goede én in slechte tijden, dan zal de ondernemer dat ook doen. 11

14 Bedrijfsreportage Tekst: Loes van der Hoeven Fotografie: Marco Magielse Retèl Van der Linden Accountants ts en Belastingadviseurs iseu met vestigingen en in Strijen en Sommelsdijk mels is gespecialiseerd ec seer er in allround lr financiële i en fiscale dienstverlening erle ning ng aan an middelgrote delg en kleinere ondernemingen ne ngen en non-profitorganisaties. n-pr ofit orga nisa ties Het dynamische advieskantoor anto or maakt zich dienstbaar ar als financiële ncië iële dienstverlener er ner mèt naam! am! Arthur Retèl en Bas van der Linden zijn directeur/eigenaar van de onafhankelijke en zelfstandige organisatie die zich kenmerkt door persoonlijke betrokkenheid. Onze medewerkers staan werkelijk achter én naast onze opdrachtgevers, stellen zich positiefkritisch op en tonen durf als het gaat om onder meer financiële, administratieve en fiscale advisering, maar verlenen desgewenst ook aanvullende diensten, zoals het verzorgen van de salarisadministratie, het begeleiden van kredietaanvragen en het geven van bedrijfsadvies. Wij ondernemen met de ondernemer! Eén van ons beiden is voor een cliënt de relatiebeheerder. Daarnaast is één van onze goed opgeleide medewerkers het tweede vaste aanspreekpunt voor de ondernemer. Samen met deze medewerker kennen wij de ins en outs van de onderneming. Door reguliere bedrijfsbezoeken is er regel matig persoonlijk contact, hetgeen leidt tot meer kennis van de onderneming en daarmee de beste advisering op maat. Sinds de oprichting in 2001 kent Retèl Van der Linden een succesvolle groei van zijn cliëntennetwerk, zowel op regionaal als op landelijk niveau. Ook verzorgt het kantoor werkzaamheden ten behoeve van buitenlandse agentschappen. Bij het kantoor werken achttien personen, die integriteit hoog in het vaandel hebben staan. Wettelijke controle Met als het vertrekpunt het professioneel verlenen van financiële en fiscale diensten, verzorgt Retèl Van der Linden de dagelijkse financiële administratie, belastingaangifte en salarisadministratie voor zijn opdrachtgevers, alsmede de beoordeling en controle van jaarrekeningen volgen de wettelijke eisen. Wij bezitten de vereiste vergunning van de Autoriteit Financiële Markten om wettelijke controles van de jaarrekeningen uit te voeren bij middelgrote en grote ondernemingen, die volgens de Wet toezicht accountantsorganisaties controleplichtig zijn ten behoeve van het maatschappelijk verkeer. De meest bekende wettelijke controle is de controle van de jaarrekening. Aan twee van de drie hierna geldende criteria (omzet hoger dan 8,8 miljoen, balanstotaal van meer dan 4,4 miljoen en meer dan 50 medewerkers), moeten de betreffende ondernemingen twee boekjaren achtereen hebben voldaan, vervolgen de beide directeuren. De uiteindelijke conclusie van onze controle komt tot uitdrukking in de verklaring bij de jaarrekening. Vooruitzien Door de steeds verder doorgevoerde automatisering maakt de accountancy een stormachtige ontwikkeling mee. Het gros van de gegevens wordt momenteel direct vanuit de administratie elektronisch aangeleverd richting de fiscus, Kamer van Koophandel, banken enzovoort. Dat resulteert in een taakverschuiving van de accountant. Die bestaat nu steeds meer uit het controleren en aansturen van de elektronische processen. Het oude handwerk is passé. De ontwikkelingen binnen ons vakgebied houden wij scherp in de gaten en streven ernaar, daarin voorop te lopen. Zelf bieden wij bijvoorbeeld de mogelijkheid tot online boekhouden. Op onze website kan de klant inloggen, zodat hij overal en altijd rechtstreeks toegang heeft tot zijn boekhouding, zoals die in ons systeem staat en daarin mutaties kan aanbrengen of kan factureren. Naast de directe toegang bespaart deze dienst hem bijvoorbeeld de aanschaf van hard- en software en het upgraden van zijn administratie. Retèl Van der Linden brengt bovendien elk kwartaal een nieuwsbrief uit, met daarin de jongste juridische, fiscale en administratieve ontwikkelingen, aldus de directieleden. SRL Retèl Van der Linden Accountants en Belastingadviseurs Langeweg KE Sommelsdijk T: Kerkstraat 8a/Postbus AA Strijen T: E: info@srlaccountants.nl I: 12

15

16 Bedrijfsreportage Tekst: André Staas Comm Art Fotografie: Gerrit Boer Zalsman wil meer bedrukken en meer betekenen Tweet, tweet, ik hoor je wel maar ik volg je niet. De insert met het Twitter-vogeltje dat lezers van Het Ondernemersbelang ongetwijfeld kennen, is écht Zalsman. De drukkerij staat graag in de kijker met een brede dienstverlening, die verder gaat dan alleen drukken. We willen bovenal een betrouwbare partner in roerige tijden zijn, vertellen directeuren Hugo Verlind en Gertjan Boers. Vorig jaar betrok Zalsman Kampen het indrukwekkende pand van de voormalige drukkerij Thieme aan de Steinfurtstraat op bedrijventerrein Hessenpoort in Zwolle. Het faillissement van Thieme staat voor de lastige tijden die de grafische bedrijven doormaken, en zij niet alleen. De markt krimpt door de digitalisering in de communicatie en de economische hapering, vertelt Verlind. Ons antwoord hierop is: investeren in efficiënt produceren, een brede dienstverlening en een vitale relatie met onze klanten. Gertjan Boers van Zalsman Groningen begaf zich ook op het overnamepad. Plaatsgenoot Doorn Drukkerij werd overgenomen. Beide ondernemers kiezen bewust om te groeien. Kampen, Zwolle en Groningen De roots van Zalsman liggen in Kampen, waar de drukkerij in 1857 werd opgericht. In 1960 nam Verlinds vader het bedrijf over. In de jaren zeventig begon de groei, die eigenlijk nog steeds doorgaat. Gertjan Boers begon zijn grafische carrière bij Zalsman in Kampen en staat nu aan het roer van Zalsman Groningen dat inmiddels vijftien jaar bestaat. In Kampen heeft Zalsman voet aan de grond gehouden door een prachtige samenwerking met SW-bedrijf IMpact. Samen met Drukkerij Stroeve uit IJsselmuiden is daar nu IMpact Sociale Media gestart. Deze drukkerij met 20 medewerkers met een arbeidsbeperking bedient de lokale markt. In totaal telt Zalsman nu 160 medewerkers die op een prettige manier samenwerken. Zelfs flessen whiskey Zalsman is de regio ruimschoots ontgroeid. Terwijl de oude inventaris van de drukkerij uit Kampen nu deel uitmaakt van een klein museum in het bedrijfspand in Zwolle, levert Zalsman

17 aan klanten in heel Europa. Boers vertelt: We hebben in en om Zwolle en Groningen veel klanten, maar ook ver daarbuiten. Met een breed pakket aan producten en diensten wil Zalsman iets betekenen voor haar klanten. We zijn niet zomaar een drukkerij die braaf haar opdrachten uitvoert. We willen onze opdrachtgevers zoveel mogelijk zorgen uit handen nemen. Daarom hebben we een heel scala aan mogelijkheden naast de vele faciliteiten op het gebied van drukken, printen en afwerking. Het gaat zelfs nog verder: we hebben een groot logistiek centrum met palletplaatsen en meter aan planklocaties. Daar houden we voor klanten drukwerk, gimmicks en zelfs whisky op voorraad. Hessenpoort is een ideale locatie voor logistieke diensten, zo vlak aan de A28. Niet voor niets hebben ook bedrijven als DHL en GLS zich hier gevestigd. En je bent zo in de Randstad of in Groningen! Echt maatschappelijk verantwoord ondernemen Zalsman werkt met indrukwekkende drukpersen. Maar liefst elf in groot, midden en klein formaat. Daarnaast twee Nexpress digitale printmachines die zelfs drieluiken aankunnen: drie pagina s A4 naast elkaar. Het paradepaard in Zwolle is de Komori achtkleurenpers. Verlind: Als eerste in Europa stelden we die vorig jaar in bedrijf. Een supermachine die ook lakken drukt, bijvoorbeeld goud of spot, en via H-UV het drukwerk meteen droogt. Dat is veel milieuvriendelijker dan de traditionele UV-droging. Milieuvriendelijk, dat is Zalsman volgens Verlind door en door. Maatschappelijk verantwoord ondernemen zit ons in de genen; het is hier geen hype of verkooppraatje, maar het is écht. Niet voor niets hebben we vorig jaar de MVO-prijs gewonnen. Boers vult aan met een voorbeeld van CO2-neutraal produceren: We zorgen ervoor dat we zo weinig mogelijk CO2 uitstoten, en wat we toch uitstoten, compenseren we middels een project in Indonesië. Daar planten we bomen op voormalige rijstvelden, waar de bodem uitgeput is. Niet zomaar bomen, maar bomen die vruchten dragen als peper en nootmuskaat. Zo geven we de lokale economie ook nog een positieve impuls. De bomen vangen CO2 af, en helpen de dorpsbewoners aan inkomsten. Zalsman was de eerste drukkerij in Nederland die haar Carbon Footprint heeft laten certificeren. Boers: Dat vinden we op zich niet zo belangrijk. Belangrijk is dat we continu bezig zijn onze afdruk te verkleinen en dat onvermijdelijke uitstoot op een aansprekende manier wordt gecompenseerd. Veraf en dichtbij Zalsman is niet alleen veraf betekenisvol bezig, maar ook dichtbij. Verlind: Ons motto dit jaar is Meer drukken door meer te betekenen. We investeren in efficiënte drukpersen die 24/7 draaien, waardoor onze kostprijs laag is. Daarnaast investeren we in ICT en prepress: in bestelsystemen, personaliseren, logistieke oplossingen, allemaal bedoeld om het onze klanten gemakkelijk te maken. We willen hen helpen om geld te verdienen. Door op deze manier te ontzorgen, ontstaat er een logische lijn naar de drukkerij: meer drukken door meer te betekenen. Uitbouwen en doorgroeien Boers en Verlind willen de betrouwbaarheid van het bedrijf nog eens benadrukken. Zalsman wil vertrouwen uitstralen, zo stelt Boers. We zijn een gezond bedrijf en doen wat we zeggen. Dat willen we waarmaken, dag in dag uit. Dat kúnnen we ook waarmaken, met kundige en betrokken medewerkers en de allernieuwste machines. Zalsman investeert niet alleen in productie en dienstverlening, maar ook in de relatie met haar klanten. Onze klanten staan altijd centraal, aldus Verlind, We zien niets liever dan dat zij supertevreden zijn en zich gedragen als ambassadeurs voor ons bedrijf. Uitbouwen en doorgroeien, dat is de ambitie van Zalsman. Daarom willen Boers en Verlind laten zien dat Zalsman hét grafisch bedrijf is waar klanten graag zaken mee doen. Zalsman Zwolle Steinfurtstraat 1 Postbus BA Zwolle T info@zalsman.nl Zalsman Groningen Osloweg 85 Postbus GD Groningen T info@zalsmangroningen.nl IMpact Sociale Media Gildestraat 1 Postbus AH Kampen T info@impact-zalsman.nl

18 Interview Tekst: Jeroen Kuypers Fotografie: Marco Magielse Social media hebben marketing en reclame ingrijpend en permanent veranderd. Steeds meer ondernemers ontdekken Facebook, Linkedin en Twitter en maken een eigen profiel aan. Maar helaas gaan velen vervolgens op de oude wijze met deze nieuwe media om, met onpersoonlijke boodschappen die bedroevend weinig respons uitlokken. Die omgang is volgens Jeanet Bathoorn, social mediatrainer en schrijfster van het boek Get Social, typerend voor de overgangsperiode waarin we momenteel verkeren, net als de angst voor het blootgeven van teveel persoonlijke informatie. Social media zullen de grens tussen het zakelijke en het persoonlijke steeds diffuser maken. De ondernemers die het grootste rendement genereren zijn dan ook degenen die virtueel het best de dialoog aangaan. Jeanet Bathoorn: Ik verwacht eerder de lancering van bijvoorbeeld een sub-facebook dan van een compleet nieuwe networkingsite De Diffuse grens tussen zakelijk en persoonlijk op social media Communiceren zonder logo s

19 In de voorbije twintig jaar zijn er letterlijk duizenden social mediasites opgestart, soms winstgevend verkocht maar vervolgens meestal weer verdwenen. De Chinezen en de Singaporezen hebben hun eigen versies van onze sites, maar in Nederland lijkt het landschap definitief ingevuld door de Amerikanen. We hebben Facebook, Twitter, Linkedin en het autochtone Hyves. Google + is de enige succesvolle nieuwkomer, zegt Jeanet Bathoorn, maar in feite is dit al geen networkingsite meer. Vanzelfsprekend staan de technologische ontwikkelingen niet stil, maar ik verwacht eerder de lancering van bijvoorbeeld een sub-facebook dan die van een compleet nieuwe networkingsite. Aanknopingspunten Social Media zijn het point of no return al gepasseerd. Ook als het gebruik ervan morgen niet meer gratis zou zijn, nam 80 tot 90% van de gebruikers overmorgen een betaald account. Dat besef lijkt onderhand in alle lagen van het bedrijfsleven te zijn doorgedrongen. Er is bijna geen ondernemer meer die niet vindt dat hij of zij iets moet met Social Media. Maar, meer dan een van hen twittert of facebookt alsof dit instrumenten van ouderwetse massareclame zijn. Ze plaatsen berichten die niet uitnodigen om op te reageren en die dus op zijn best voor kennisgeving worden aangenomen. Dit ouderwetse zenden werkt niet op social networkingsites, aldus Jeanet Bathoorn. Ik raad ondernemers dan ook altijd aan om naast een bedrijvenaccount, een account op persoonlijke titel te openen, en ook hun werknemers onder eigen naam actief te laten zijn. Dat wekt de interesse. En wees persoonlijk, communiceer zonder logo s. Gebeurtenissen als een geboorte, een huwelijk, ziekte en dood bieden bedrijven aanknopingspunten om op een emotionele en dus diepgaande wijze met hun relaties in contact te treden, en toch zijn er veel bedrijven die zich deze kans liever laten ontglippen dan hem aan te grijpen. Ik suggereerde het tijdens een training van medewerkers van een verzekeringsmaatschappij, waarop zij reageerden met: Daar beginnen wij niet aan, hoor. Toch wordt het persoonlijke steeds belangrijker dankzij de Social Media. De nieuwe generatie gaat al veel minder krampachtig hiermee om dan de oudere. Nederland als mondiale proeftuin Jongeren lopen voorop in het gebruik van Social Media, maar Nederland als geheel is mondiaal koploper. Wij hebben de hoogste internetpenetratie ter wereld, maar we hebben ook een handelsgeest, een open economie en dus een open karakter, verklaart Jeanet Bathoorn. Duitsers zijn bijvoorbeeld veel hiërarchischer ingesteld en veel meer beducht voor hun privacy, wat betekent dat zij op dit terrein achterlopen bij ons. De Amerikaanse eigenaren van Facebook, Linkedin en Twitter volgen dan ook met bijzondere interesse de evolutie in Nederland, dat ze als een proeftuin beschouwen. Werkgevers die hun werknemers verbieden op Social Media actief te zijn, ondernemers die twitteren maar onzin en vrouwen die het eng vinden, het zijn stuk voor stuk achterhoedegevechten, vindt Jeanet Bathoorn. Ik heb zelf met de zakelijke mogelijkheden van internet kennisgemaakt toen ik jaren geleden als recruiter werkte. Toen waren er collega s die weigerden te recruiten via het web en tegenwoordig zijn die er nog. Wat die mensen over het hoofd zien, is dat het netwerk dat we via de Social Media opbouwen het netwerk is waartoe we altijd en overal toegang hebben. Jongere werknemers en ondernemers stellen via hun ipad snel even een vraag. Soms zijn dat vragen die je vroeger aan een collega in dezelfde kantoorruimte zou stellen, maar aangezien we dankzij Het Nieuwe Werken op steeds meer verschillende plekken ons werk doen, en ook vaak alleen zitten, thuis, is dat virtuele netwerk steeds belangrijker aan het worden. Rendement van lange adem Niet elke networkingsite is voor elke ondernemer even belangrijk, maar tezamen zijn ze van groot belang voor de BV Nederland. Linkedin is voor de beter opgeleiden, Hyves is vooral voor basisschoolkinderen, pubers, huisvrouwen, de laagopgeleide beroepsbevolking en senioren. Op Linkedin wordt zuiver zakelijk gecommuniceerd, op Hyves vooral over vakanties en televisieprogramma s. Toch kan Hyves heel geschikt zijn voor een winkelier als zijn doelgroep juist uit lager opgeleiden en jongeren bestaat. Vandaar dat een supermarktketen als Dirk van de Broek zeer succesvol is in het werven en reclame maken via Hyves, zegt Jeanet Bathoorn. Maar ook dan geldt weer: communiceer op een zodanige wijze dat er een dialoog ontstaat met de doelgroep, of die nu vrienden of volgers heten, en wordt dus ook zelf een vriend of volger die actief reageert bij anderen. Bathoorn: Ondernemers zijn gewend te denken in termen van return on investment, dus als zij tijd en moeite investeren in een networkingsite willen ze daar resultaat van zien, liefst zo snel mogelijk. Maar het rendement van Social Media is een kwestie van lange adem, en vaak krijg je de tegenprestatie pas na maanden of jaren en via allerlei omwegen. Zorg dat je er plezier in hebt, stel je verwachtingen in eerste instantie niet al te hoog en houd vol. Na verloop van tijd ga je vanzelf de vruchten ervan plukken. Get Social Jeanet Bathoorn staat erom bekend voor iedereen toegankelijke workshops te geven in heldere taal. Haar boek Get Social werd geprezen als een prima gids voor beginners waar echter zelfs gevorderden nog tips uit kunnen halen. Een workshop is volgens haar het beste middel om niet alleen een hoop fouten en tijdverspilling te voorkomen maar ook om angsten en vooroordelen te overwinnen. Ondanks haar succes verwacht ze niet de rest van haar werkzame leven met het schrijven over en trainen in Social Media te vullen. Over een aantal jaren treedt er een generatie aan die de omgang met Social Media thuis en op school met de paplepel heeft ingegoten gekregen. Dan zal de grens tussen het zakelijke en het persoonlijke nog een stuk vager zijn geworden en de dialoog met klanten weer wat vanzelfsprekender. Ondernemers die nu nog hun neus ophalen voor Social Media en ze nog steeds als hype betitelen kunnen die voorspelling maar beter ter harte nemen. Hun voorgangers die een eeuw geleden bleven zweren bij de hondenkar, de paardentram en de ponyexpress hebben ook moeten toegeven dat de gemechaniseerde varianten ervan geen uitvindingen van voorbijgaande aard waren.

20 Interview Tekst: André Vermeulen Fotografie: Marco Magielse Loonkosten dalen in 2012 Bedrijf zonder cao veel duurder uit De cao-onderhandelingen liggen bijna overal stil. Werkgevers en werknemers wachten op de uitwerking van nieuwe kabinetsmaatregelen, die burgers en bedrijven vele miljarden gaan kosten. Voor ondernemingen is de situatie gunstig, want voorlopig gelden de oude caoafspraken. Behalve voor bedrijven waarvan het personeel niet onder een cao valt. Een deel van de verklaring voor dit relatief grote verschil luidt dat invulling van vacatures vaak duurder uitpakt dan was verwacht omdat het steeds moeilijker wordt om goed opgeleide vakmensen te vinden. In deze onzekere tijden blijven mensen zitten waar ze zitten. Als iemand toch van baan verandert, doet hij het alleen als ie er echt op vooruitgaat, zegt De Cock. Bedrijven die werken met loonschalen en dienstjaren en personeel belonen op basis van functiebeschrijvingen gekoppeld aan een salarisschaal, zijn door de bank genomen goedkoper uit dan een onderneming waar de baas omhoog zit met een vacature en iemand aanneemt voor een te hoog salaris. Van alle werkenden in Nederland valt ongeveer twee derde onder de werking van een cao. Op 31 december liepen 550 cao s af. Daarvan waren er 150 aangepast/vernieuwd. Van de overige 400 cao s is in het eerste kwartaal van 2012 nauwelijks meer iets vernomen. In januari en februari werden slechts veertien nieuwe cao s afgesloten. Voor deze gang van zaken zijn verschillende oorzaken aan te wijzen. Om te beginnen ligt de FNV bij de psychiater op de bank in een ongekende identiteitscrisis. Dit voorjaar moet blijken of de vakbeweging zichzelf nieuw leven kan inblazen. Cao-onderhandelingen staan dus even niet bovenaan de prioriteitenlijst. In dit lopende jaar 2012 zullen de loonkosten vermoedelijk lager uitvallen dan in Zeker na aftrek van de inflatie. Alleen bedrijven die niet onder de werking van een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) vallen, zullen hun loonkosten verder zien stijgen, tenzij ze inkrimpen. Deze verwachting spreekt Loes de Cock (42) uit, directeur van Eprom Organisatie Adviseurs in Den Haag, dat vier keer per jaar de salarisgegevens van zo n 500 bedrijven en instellingen verzamelt en analyseert. De verschillen in loonontwikkeling tussen cao-gebonden ondernemingen en bedrijven die volledig zelf bepalen wat zij hun medewerkers betalen, zijn significant. Zo stegen de lonen vorig jaar met gemiddeld 1,8 procent in bedrijven met een cao. In de bedrijven uit het Eprom-bestand gingen de loonkosten met gemiddeld 3,9 procent omhoog. Dat zijn ondernemingen uit het mkb-segment (tot 250 werknemers) uit alle mogelijke sectoren en branches. Een andere, belangrijker oorzaak is de alsmaar voortdurende maatschappelijke discussie over de pensioenen. Het akkoord hierover van vorig jaar zomer moet nog worden uitgevoerd. Er verschijnen steeds meer berichten over verlaging van de pensioenen, eufemistisch afstempelen of korten genoemd. De vakbonden zullen dit gecompenseerd willen zien in hogere cao-lonen. Daarbij komt nog dat de werkgevers af willen van het