Inhoud. Voorwoord P. van Drimmelen Pag. 3. Mag ik even voorstellen... Wimjo van Uitert P. van Drimmelen Pag. 9

Transcriptie

1 Mededelingenblad nr. 110 december 2006 Verschijnt 4 maal per jaar Redactiecommissie: Frank Molenaar Pierre Thöni Redactie-adres: F. Molenaar Heunpark WC Vught frank.molenaar@tiscali.nl Inleverdatum kopij: De uiterste datum van inlevering van de kopij voor de volgende Jungfraupost is 20 januari Inhoud Bestuursmededelingen Pag. 2 Voorwoord P. van Drimmelen Pag. 3 Jungfraupost winnaar Pag. 5 Mag ik even voorstellen... Wimjo van Uitert P. van Drimmelen Pag. 9 Necrologie Piet van Dijk Pag. 11 à Propos Alt Schweiz: Rayon I, van donker- naar lichtblauw E.W. Poel Pag. 12 Helvetia met Zwaard (8) Postwaardestukken J. Dijkstra Pag. 14 Wist u dat... Pag. 20 Zet- en drukwerk: De Zetspiegel Pauwtjesmolen RM Hardinxveld- Giessendam zetspiegel@kliksafe.nl Jungfraupost 1

2 Bestuursmededelingen Bestuurssamenstelling Functie Bestuurslid Telefoon/ Voorzitter Paul van Drimmelen Secretaris Marco Dijkhuizen Ledenadministratie Wim Jacobi Penningmeester Pieter Scholtes Vice-voorzitter Frans Leijnse Veilingcommissaris Guido Molenaar Rondzendcommissaris Jan Dijkstra Bibliothecaris Pierre Thöni Informatie over de Studiegroep Zwitserland Secretariaat : Camphuysenstraat BE Vleuten Tel Ledenadministratie : Postbus AB Driebergen-Rijsenburg Tel Contributie/betalingen : ABN/AMRO rek.nr t.n.v. Penningmeester Studiegroep Zwitserland in Utrecht Betalingen rondzendingen : Postbank rek.nr t.n.v. Rondzendcommissaris Studiegroep Zwitserland in Goes Contributie : A-leden: 61,50 per jaar - B-leden: 21,00 per jaar Volgende bijeenkomsten : 10 maart - 9 juni - 8 september Ereleden J. Doorenbos, P.O.M. van Hasselt, J.C. Dekker-van Doorn, F. Molenaar 2 Jungfraupost

3 Voorwoord Paul van Drimmelen Op donderdag 7 september ontmoeten 7 leden van de Studiegroep Zwitserland elkaar bij de stand van Günther (zie foto 1) op de Naba Baden Met enkele partners erbij vormt de groep een opmerkelijke Nederlandse delegatie. In de bar van de sporthal (zie foto 2) wordt het laatste nieuws uitgewisseld, waarna iedereen zich tussen de kaders en de handelarenstands begeeft. De organisatie heeft zich beijverd om van de tentoonstelling een succes te maken. Met beperkte financiële middelen moest gekozen worden voor een wat mindere accommodatie dan men de laatste jaren gewend was. Het zal met teruglopende ledenaantallen in de toekomst steeds moeilijker worden een dergelijk evenement van de grond te krijgen. Met de aanwe- Foto 1 Jungfraupost 3

4 Foto 2 zigheid van alle bij de VSPhV aangesloten handelaren is er in de hallen ruim voldoende aanbod om te snuffelen in de overdaad aan filatelistische lekkernijen. In alle categorieën zijn er prachtige verzamelingen te bewonderen, waarbij keuzes moeten worden gemaakt uit het grote aanbod. Eén object van vijf kaders wordt met buitengewone aandacht bekeken. Het betreft de hotelpostverzameling van ons erelid Joke Dekkers. Een Zwitserse jury met daarin Jean Paul Bach bekroont haar inzending met goud en 85 punten.bovendien ontvangt ze in haar categorie de ereprijs. Ze is er blijkt later erg tevreden over, want er komt wel wat voor kijken voor een verzameling in Zwitserland goed genoeg is om zo hoog gewaardeerd te worden. Natuurlijk zijn wij ook een beetje trots op haar! Zelf geeft ze aan dat een hogere waardering er niet meer in zit, omdat het onderwerp hotelpost een deel van de filatelie vormt met beperkte postale eigenschappen. 4 Jungfraupost

5 Van 8 tot 10 december vindt in Olten in het kader van de dag van de postzegel de Olphila 06 plaats. Het betreft een cat.3 tentoonstelling. Ik wil er een kijkje gaan nemen om eens vast te stellen hoe zo n dag van de postzegelviering er in Zwitserland aan toegaat. Tot zover de Zwitserse evenementen. Spontaan heeft zich een groepje leden gevormd om aan ons 40-jarig jubileum in 2008 te werken. Het ziet er naar uit dat Apeldoorn ons dan onderdak gaat bieden, zoals dat ook het geval was tijdens het 35-jarig jubileum. In een volgend nummer wil ik de jubileumcommissie aan u voorstellen. Natuurlijk kan iedereen zich nog aanmelden om een steentje bij te dragen aan het welslagen van de toekomstige mijlpaal. Net als vorig jaar kunt u de stand van de Studiegroep op de filateliebeurs in Loosdrecht bezoeken van 26 tot 28 januari Deze beurs vormt al jaren een feest der ontmoetingen en vormt voor een filatelist een bijna verplicht nummer. Jungfraupost 5

6 Ik hoop u allen op 16 december in Nieuwegein te ontmoeten op onze bijeenkomst. De veiling biedt dan een prachtig aanbod om uzelf een leuk kerstcadeautje te bezorgen. Er is ruimschoots gelegenheid om te postzegelen. De koffie wordt versierd met een Kerstversnapering en na afloop is er nog gelegenheid een hapje te eten en wat na te praten. Met uw aanwezigheid wordt het weer een geslaagd samenzijn. Mocht u onverhoopt verhinderd zijn, dan wens ik u namens het bestuur prettige kerstdagen en een gezond Jungfraupost

7 Jungfraupost winnaar JUNGFRAUPOST UITGEROEPEN TOT HET BESTE GESPECIALISEERDE BLAD IN 2006 Tijdens de Postex te Apeldoorn ontving op 21 oktober j.l. JUNGFRAU- POST in het kader van de Filatelie Verenigingsbladprijzen 2006 de prijs voor het beste gespecialiseerde blad. De jury, bestaande uit de Heren R. Hillesum (voorzitter), P. van den Bold en D. Koelewijn, gaf de volgende motivering: De omslag is een kleurrijk visitekaartje en de opmaak straalt gedrevenheid en deskundigheid uit. De inhoud mag er ook wezen. Behalve de interessante posthistorische artikelen wordt ook de human interest niet vergeten. Tot zover het juryrapport. Hieronder een sterk verkleinde afbeelding van de (geld-)prijs. Ware grootte: 30 x 21,5 cm. Jungfraupost 7

8 Als redactie zij wij gepast trots op deze prijs. Met name vanwege het feit dat de juryleden in het jurygesprek hoog opgaven over het gehalte van de artikelen die in ons blad gepubliceerd worden. Daarom wil de redactie allen die in de afgelopen jaren een bijdrage hebben geleverd daarvoor danken en van harte gelukwensen met het behaalde resultaat. Wij hopen dat de prijs voor de leden een stimulans is om voort te gaan op deze weg. Een jury zou geen jury zijn als ze ook geen kritische kanttekeningen maakt. In ons geval werd gesteld dat de afbeeldingen soms wat onduidelijk zijn en dat het blad weinig kleur biedt; ook de lay-out was hier en daar voor verbetering vatbaar. Wij zullen proberen ook aan deze punten aandacht te besteden. De prijs is hiervoor ook een financiële stimulans! 8 Jungfraupost

9 Mag ik even voorstellen... Wimjo van Uitert Paul van Drimmelen Al een aantal jaren wordt de stand van de Studiegroep op de beurs in Loosdrecht bijna permanent bemand door Wimjo van Uitert: een flamboyante verschijning. Velen herkennen hem onmiddellijk aan zijn wat excentrieke outfit, waar zijn onafscheidelijke hoed een onlosmakelijk onderdeel van vormt. Anderen zien meer een iets corpulente man met veel krullen onder dat hoedje, een rond gelaat met snor en een minuscuul brilletje. Je zou geneigd zijn te denken dat hij rondloopt op een antiekbeurs of een kunstmanifestatie. Niets is minder waar: Wimjo doet er alles aan om juist hier de filatelist van zijn stoffige imago af te helpen en daarbij past een gekleurd hemd, een vest of een jasje dat niet doorsnee is. Met twinkelende oogjes die de ander doordringend aankijken weet hij bezoekers met verve ervan te overtuigen dat het lidmaatschap van de Studiegroep een noodzaak is om Zwitserland te kunnen verzamelen. Bij het inrichten van de stand kan ook al weer sinds 1998 gebruik worden gemaakt van de door hem vervaardigde, fraaie opzetstukken. Dankzij zijn kunstenaarstalent kan onze vereniging pronken met een kleurrijke stand. Het is Wimjo in 1998 een doorn in het oog, dat onze beurskraam geen uitstraling heeft. Vóór de viering van ons 30-jarig jubileum ontwerpt hij twee kleurrijke displays met een hoog Zwitserland-gehalte. In het Haagse Postmuseum worden ze tijdens de openingsceremonie van het jubileum onthuld. Compleet met de felgele brievenbus bezit de Studiegroep nu op beurzen de door hem gewenste uitstraling. Wimjo wordt in 1942 in Amsterdam geboren. Na de kunstnijverheidsschool belandt hij in Zwitserland waar hij grafisch, vooral driedimensionaal, werkzaam is. Industriële vormgeving heeft dan al langer zijn interesse. Tijdens een vakantie ontmoet hij Sonja Kouner, een Zwitserse. Haar ouders hebben een bedrijf in de fijn-electronica in het kanton Zürich en het is dus logisch dat Wimjo hier wordt ingeschakeld. Haar grootvader verzamelde al Zwitserse zegels en daar ligt de oorsprong van zijn verzameling. Wimjo en Sonja trouwen in 1968 en krijgen twee kinderen die Jungfraupost 9

10 inmiddels voor twee kleinkinderen hebben gezorgd. De gezondheid van zijn vrouw zorgt er helaas voor dat hij de laatste jaren wat vaker ontbreekt op de bijeenkomsten. Het bedrijf in Zwitserland wordt verkocht en zijn werkzaamheden bestaan nu nog uit creatieve bezigheden en het geven van adviezen. In de filatelie heeft hij veel te danken gehad aan Rob Keller met wie hij intensief aan zijn verzameling heeft gewerkt. Zijn belangstelling gaat nog altijd uit naar de oudere zegels tot 1907 en speciaal de Strubeli. Elk zegel in zijn bezit moet puntgaaf en een lust voor het oog zijn. Hij vindt elk gebruikt zegel, dat fraai gestempeld is en helder van kleur is, een juweeltje. Dat verklaart ook zijn interesse voor mineralen, want ook hier is sprake van eindeloze variaties in vorm en kleur en ook daarop raak je evenmin uitgestudeerd. Alles wat met fijne techniek te maken heeft, kan ook van toepassing zijn op het vervaardigen van de postzegel. Wimjo wil anderen overtuigen van de schoonheid van zegels en daarmee de basis leggen om de filatelie nieuw leven in te blazen. Hoe dat verwezenlijkt gaat worden is nog niet helemaal duidelijk, maar ik wens hem er wel veel succes mee. Naschrift: Dit artikel had in maart moeten verschijnen, maar de publicatie ervan werd door de redactie uitgesteld. In april kreeg ik te horen dat Wimjo s echtgenote na een langdurig ziekbed is overleden. Dit geeft ons nu wel de gelegenheid om hem en zijn familie sterkte te wensen met het verlies van hun dierbare. 10 Jungfraupost

11 Onverwacht is op 8 oktober op 77-jarige leeftijd overleden Piet van Dijk In het juninummer, nog maar een half jaar geleden, mocht ik Piet aan u voorstellen. Dit was eigenlijk niet nodig, want vrijwel iedereen kende hem al. Door het verkrijgen van een koninklijke onderscheiding was het vanzelfsprekend en het goede moment om meer aandacht aan de mens Piet van Dijk te besteden. De rouwkaart die ik ontving begint met de zin Je had ons beloofd om 99 jaar te worden en deze zin stond al vermeld in het aan hem gewijde artikel van de Jungfraupost. Piet hield altijd zijn woord. Helaas kon hij deze al te optimistische toezegging voor één keer niet nakomen. Het zij hem vergeven, maar wat zullen we hem missen op de tentoonstellingen en beurzen. Het gemis zal enorm zijn voor zijn vrouw Wies en zijn kinderen en kleinkinderen. Ook bij anderen in de filatelie, zoals de Liechtenstein-vereniging, komt zijn overlijden hard aan. Wij wensen allen sterkte bij de verwerking van dit verlies. Op 12 oktober namen velen, er was nauwelijks voldoende ruimte in het crematorium, afscheid van een man met alleen vrienden, die voor iedereen klaar stond en binnen de filatelie altijd alles met een tomeloze energie aanpakte. Hij was gedreven, vernieuwend en vaak verrassend. Piet, wij bedanken je voor alles wat je voor ons hebt gedaan. Jungfraupost 11

12 Van de Rayon I (donker)blauw naar de Rayon I (licht)blauw E. Poel ( À PROPOS ALT SCHWEIZ Deze keer een kort verhaal over het ontstaan van de lichtblauwe Rayon I van 1851 Toen eindelijk de eerste Rayon-zegels op 1 oktober 1850 op de markt kwamen was Zumst.nr.15, de donkerblauwe Rayon I een heel populaire. (Zie afb. 1). De zegel voldeed aan een enorme behoefte. 5Rp. voor een postafstand van 10 tot 48 km. In een paar maanden waren er al een miljoen van verkocht. En wat gebeurt er? De zegel wordt binnen een half jaar weer ingenomen! Niemand begreep het. Temeer niet daar hij terstond werd vervangen door een zegel met de zelfde waarde en met praktisch het zelfde uiterlijk. Een soort tweelingbroer dus, Zumst.nr.17, de lichtblauwe Rayon I. (Zie afb. Afb. 1 2). (Ik ga hier voorbij aan het feit dat zowel de Zumst.nummers 15 als 17 beide met en zonder Kreuzeinfassung bestaan. Wie hierover meer wil weten verwijs ik graag naar de Jungfraupost 104 van juni Voor het onderwerp van nu is dit minder belangrijk). Waarom nu deze plotselinge vervanging? Afb. 2 Na een zoektocht door de literatuur blijkt de Reuterskiold als enige uitsluitsel te kunnen geven. Het blijkt een ordinaire geldkwestie te zijn!! De donkerblauwe Rayon I was te duur. Te hoge fabricagekosten vanwege de driekleurendruk. (donkerblauw/rood/zwart). Durheim, de drukker, kreeg van de centrale postadministratie te Bern opdracht, met gebruik van de dezelfde drukplaat, er een tweekleurendrukzegel van te maken. En in een lichtere kleur blauw (minder inktverbruik?). Dat werd dus Zumst.nr.17, de Rayon I, in lichtblauw en rood. 12 Jungfraupost

13 Durheim moest van Bern tegelijkertijd ook de gele Rayon II, (Zumst.nr. 16) die ook in driekleurendruk (zwart, geel en rood) was verschenen, omzetten in een tweekleurendrukzegel. In geel en rood. Vooral bij kunstlicht(!?) was de, nu overheersende, gele kleur echter slecht leesbaar. Dit project werd daarom afgelast. Er is nog één proefdruk van bewaard gebleven in het voormalige P.T.T.-museum te Bern. Van de lichtblauwe Rayon I zijn er uiteindelijk, totdat ze hun geldigheid op 1 oktober 1854 verloren, meer dan 5 miljoen verkocht. Komen de twee blauwe Rayons I tezamen op één brief voor? Ja, maar uiteraard weinig. Beide zegels kwamen immers nooit tegelijkertijd aan het loket. De (Zumstein)-catalogus 2000 geeft voor zo`n brief een waarde van Sfr ,-. Die waarde blijkt zeer betrekkelijk. In maart van dit jaar is een dergelijke brief (zie afb. 3), geveild voor het lieve bedrag van Sfr ,-! Wie zei dat het slecht gaat met de filatelie? Literatuur P. Mirabaud A. de Reuterskiöld: Die Schweizerischen Postmarken (1899) Afb. 3 Jungfraupost 13

14 Helvetia met zwaard - DEEL 8 (slot): DE POSTWAARDESTUKKEN - Jan Dijkstra 15. Postwaardestukken Diverse aspecten van de zegels Helvetia met zwaard (Hmz) zijn in de periode september 2002 tot en met maart 2005 in Jungfraupost beschreven. Eén onderdeel is echter nog blijven liggen: de afbeeldingen van Helvetia met zwaard op postwaardestukken (de zg. Ganzsachen). Voor alle duidelijkheid: het gaat bij de postwaardestukken om alle door de posterijen uitgegeven poststukken (enveloppen, briefkaarten en andere postale formulieren) met een ingedrukte waarde-aanduiding. Hiervan zijn er in Zwitserland vele uitgegeven, denkt u alleen maar eens aan alle Bildpostkarten. Vaak werd voor de waarde-indruk de afbeelding van een al bestaande postzegel gebruikt. Ook de afbeelding van Helvetia met zwaard is op vele postwaardestukken te vinden. Met behulp van de in 2002 bij Zumstein verschenen Ganzsachenkatalog is eenvoudig een complete lijst van deze stukken samen te stellen (zie tabel 1). In deze lijst valt op de eerste plaats op dat het niet alleen gaat om brieven en briefkaarten, maar ook om postbladen, postwissels, dagvaardingen, etiketten en labels. In de meeste gevallen is er sprake van zg. Privat-Ganzsachen : postwaardestukken die tevens bedrukt zijn met de naam en/of een logo (e.d.) van de verzendende firma of instantie. Verder gaat het niet alleen om stukken met maar één ingedrukt zegel, maar ook om stukken met twee naast of soms onder elkaar geplaatste afdrukken. In alle gevallen gaat het dan om een combinatie van Hmz met een afbeelding van het Tellknaapje (TK) of van het borstbeeld van Wilhelm Tell (WT). De meeste postwaardestukken met Hmz hebben zegelwaarden van 20 tot 40 c, zijnde de meeste gangbare tarieven in de periode waarin de Hmz-zegels frankeergeldig waren (aug jan.1943). Een uitzondering vormen enkele postwaardestukken met een zegelwaarde van 50 en 80c. Verder valt op dat de werkelijk postaal gebruikte privé-enveloppen en pri- 14 Jungfraupost

15 Tabel 1. Overzicht van postwaardestukken met een afbeelding van Hmz (voor verklaring van de duitsede afkortingen zie bijlage) Jungfraupost 15

16 vé-briefkaarten (veel) duurder zijn dan de ongebruikte. Dit komt doordat kennelijk veel van deze postwaardestukken ongebruikt of niet bewaard bleven. Bij de privé-inningsopdrachten (Einzugsmandate) en de dagvaardingen blijken echter juist de ongebruikte exemplaren veel duurder. Vaak wordt hier in de catalogus zelfs geen waarde voor de ongebruikte stukken aangegeven. In een aantal gevallen wordt echter ook voor gebruikte stukken geen waarde opgegeven, gewoonweg omdat de betreffende stukken nooit voor verzending gebruikt zijn en dus ook nooit zijn afgestempeld. Een bekend voorbeeld zijn de postwaardestukken van de Gebroeders Roth in Oftringen. Zij lieten wel poststukken met zegelafbeeldingen bedrukken, maar hebben ze nooit (of vrijwel nooit?) postaal gebruikt. Tenslotte geeft de catalogus in een aantal gevallen noch voor ongebruikte, noch voor gebruikte stukken een waarde aan: b.v. bij de privépostwissels (PrPA, zie bijlage voor volledige Duitse benaming). Men merkt hierbij op dat de nummers PrPA 3 t/m 6 alleen uit de orderboeken van de Oberpostdirektion (OPD) bekend zijn! Ook bij verschillende postwaardestukken met een frankering van 50 c (PrGZ en PrPak) en bij beide postwaarde- Afb Jungfraupost

17 stukken met een frankering met 80 c (PrU en PrKAZ) wordt noch ongebruikt noch gebruikt een cataloguswaarde vermeld. Ook deze postwaardestukken zijn dus kennelijk erg zeldzaam. Dit blijkt ook uit een stukje in de Ganzsachensammler uit april 1997 (p. 1054) waarin o.a. over de privé enveloppen met de indruk van 80 c HmZ staat: In het orderboek van de hoofddirectie van de posterijen (OPD) bevindt zich zo n enveloppe. Opdrachtgever Chur, Postfach 1058 (heel waarschijnlijk een bank) Drukdatum 11.XII.23, oplage stuks. Dan volgen nog de vragen: Waar is een gestempeld exemplaar? en Wie kent verdere bewijsstukken?. Het is mij niet altijd duidelijk waarom in een aantal gevallen twee zegelafdrukken op een enveloppe werden gedrukt. Een voorbeeld hiervan is een aangetekende brief die op werd verstuurd van Chur naar Bern (afb. 1). De ingedrukte zegels hebben waarden van 10 en 20 c, de portokosten bedroegen in de periode : 15 c portokosten plus 15 c voor het aantekenen. Mogelijk gaat het hier om een enveloppe die aanvankelijk gefrankeerd was met 1 zegel van 20 c (interlokaal tarief tot : 10 c + aantekenen tot c = 20c), maar waar vanwege de tariefsverhogingen per een zegel van 10 c bijgedrukt is. Bekend is dat men bij de tariefsverlaging per voor verzending van brieven naar het buitenland van 40 naar 30 c nog niet gebruikte enveloppen kon laten omfrankeren (afb. 2). Men kreeg dan 10 c minus een klein bedrag aan drukkosten terug van de PTT. Afb. 2 Jungfraupost 17

18 Afb. 3 Afb Jungfraupost

19 Andere aardige postwaardestukken zijn de dagvaardingen van de rechtbank in Basel. Hier werd aanvankelijk 1 zegel van 35 c ingedrukt, maar van tot bedroeg het tarief 45 c (10 c lokaal portotarief + 15c aantekenen en 20 c voor het retourneren van de ontvangstbevestiging). Hier moest men wel 2 zegelafdrukken gebruiken omdat er geen zegel van 45 c in omloop was (afb. 3). Zeldzaam, maar zeker ook interessant zijn tenslotte de verschillende privéplaketiketten, waarvan er 1 is afgebeeld in afbeelding Diversen Bij toeval vond ik in een klein insteekboekje dat ik enige tijd geleden kocht een papiertje men een afbeelding van Helvetia met zwaard (Afb. 5). Het gaat hier echter niet om een postzegel, maar om een sterk op de Hmz-zegels lijkende afbeelding op een oude nogawikkel. Er is dus een firma Italo-Suisse in Lugano geweest, maar tot dusverre heb ik hierover verder niets kunnen vinden. De firma bestaat daar nu niet meer. Wel is er in België een firma met deze naam. Men produceert er echter alleen chocolade-artikelen Afb. 5 en kent geen verband met een Zwitserse nogafirma. Het zou interessant zijn wat meer te weten te komen over het gebruik van afbeeldingen van postzegels op wikkels voor snoep e.d. 17. Slotbeschouwing Mijn bedoeling met het schrijven van de reeks artikelen over de zegels Helvetia met zwaard is aan te tonen dat men met het bijeenbrengen van allerlei aspecten van één op postzegels voorkomende afbeelding een leuke (en ook nog goed betaalbare) verzameling kan opbouwen. Vooral het brede karakter van zo n verzameling spreekt me aan: niet alleen tandingen, plaatfouten, perforaties, stempels of poststukken e.d., maar van alles wat! Bovendien is de kans groot dat je bepaalde zaken tegenkomt die je Jungfraupost 19

20 nader kunt uitwerken, in het geval van de Hmz-zegels b.v. de plaatfouten bij de BIT-opdrukken. Ik begon in 2002 met één kader en heb mijn verzameling langzamerhand uitgebouwd tot vijf kaders van elk twaalf bladen. Ik verwacht dat daar op een volgende tentoonstelling nog één kader bijkomt. Bijlage: Verklaring van de Duitse afkortingen in de tekst en in tabel 1 (uit Die Ganzsachen der Schweiz. Zumstein 2002, 352 pp) PrU PrP PrKB PrPA PrEM PrGZ PrKAZ PrPak Pr-GED Privat-Umschläge Privat-Postkarten Privat-Kartenbriefe Privat-Postanweisungen Privat-Einzugsmandate Privat-Gerichts-Zustellungsurkunden Privat-Klebeadresszettel Privat-Paketanhänger Private Gedankganzsachen mit Eindruck amtlicher Wertstempeln Wist u dat... er nog meer zegels dan alleen de 10 Rappen rood van het type Tell, Zumstein nr 126, in het type I voorkomen? De andere zegels van de uitgifte 1914, de 12 en de 15 Rappen, zijn namelijk altijd van het type I (zij het dat de 12 Rappen kleine afwijkingen vertoont). Bovendien is ook de 15 Rappen bruin, nr 173, uitgegeven in 1928, van het type I. Maar. wat belangrijker is, wist U ook dat bij het type I niet alleen de dwarsbalk van de H, maar ook de middelste schreef van de beide E s van Helvetia zich op halve hoogte bevinden? Dat is prettig te weten indien bij de 10 Rappen rood de dwarsbalk van de H, bij voorbeeld door het stempel, niet te zien valt. 20 Jungfraupost