Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Programma voor Jeugd en Gezin Nr. 16 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR JEUGD EN GEZIN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 5 juli 2007 Met deze brief geef ik invulling aan het verzoek van de Commissie Jeugd en Gezin van uw Kamer om heden schriftelijk die vragen te beantwoorden die gisteren tijdens de eerste termijn van het algemeen overleg over het Programma voor Jeugd en Gezin zijn gesteld en die ik wegens tijdgebrek in mijn eerste termijn niet heb kunnen beantwoorden. Ook op enkele vragen waarop ik gisteren slechts heel kort heb kunnen reageren ga ik in voorliggende brief in. In antwoord op de vragen van mevrouw Sterk en de heer van der Vlies of vrijwilligers en maatschappelijke organisaties voldoende een rol krijgen en ondersteund worden om de in het Programma voor Jeugd en Gezin gestelde doelen te beantwoorden het volgende. Gisteren heb ik tijdens mijn eerste termijn al in algemene zin aangegeven dat ik het van belang vind dat iedereen vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid meewerkt aan het realiseren van de doelen die in het programma worden geschetst. Dat geldt zeker ook voor de inzet van vrijwilligers en maatschappelijke organisaties, die ik zeer waardeer. Ik zal bij de uitwerking van het programma in gesprek gaan met maatschappelijke organisaties. Diverse leden van uw Kamer hebben vragen gesteld over doorzettingsmacht en verplichte samenwerking. Het moet zeer helder zijn dat in het geval meerdere professionals betrokken zijn bij één gezin er duidelijke afspraken moeten zijn over de coördinatie van zorg aan dat gezin. De gemeente heeft, op grond van de Wmo, de bestuurlijke verantwoordelijkheid voor coördinatie van zorg en dus voor het maken van afspraken hierover op het preventieve domein. Provincies hebben deze verantwoordelijkheid voor het domein van de geïndiceerde jeugdzorg. Beide kunnen door middel van hun subsidievoorwaarden de relevante instellingen dwingen op een bepaalde wijze invulling te geven aan de benodigde samenwerking. Momenteel onderzoek ik of verdere wetgeving nodig is om samenwerking in Centra voor Jeugd en Gezin te borgen. Hierbij zal ik ook bezien hoe zeker gesteld KST tkkst ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 2007 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 16 1

2 wordt dat de voorpostfunctie van Bureau Jeugdzorg met andere functies gebundeld wordt in Centra voor Jeugd en Gezin. In het najaar zal ik hierop terugkomen in het uitgewerkte plan rondom Centra voor Jeugd en Gezin. Ik zal dan ook terugkomen op de vraag in hoeverre er een wettelijk verplichtend karakter zal komen om één gezin één plan te realiseren met een bepaalde doorzettingsmacht. Zoals ik gisteren al in algemene zin heb aangegeven zijn er nu al diverse goede voorbeelden van doorzettingsmacht bij gemeenten. Zo zijn er in Tilburg afspraken gemaakt die er op neerkomen dat er drie soorten overleg zijn. In het crisispreventieoverleg vindt overleg plaats om te voorkomen dat crises ontstaan. Vaste deelnemers aan dit overleg zijn het Bureau Jeugdzorg, de Raad voor de Kinderbescherming, het Algemeen Maatschappelijk Werk, de gemeente als onafhankelijk regisseur. Voor ernstige crisisgevallen waarvoor in de reguliere keten geen acceptabele oplossing is gevonden bestaat het stedelijk crisisberaad. Hierin hebben zitting het Bureau Jeugdzorg, de Raad voor de Kinderbescherming, een jeugdzorgaanbieder en de onafhankelijke gemeentelijke regisseur. Als sluitstuk is er tenslotte de interventiemacht voor die gevallen waarvoor in het stedelijke crisisberaad geen acceptabele oplossing is gevonden. Hierin hebben zitting de wethouder, het Bureau Jeugdzorg, een jeugdzorgaanbieder en de gemeentelijke regisseur. Mij staat, zoals ik gisteren al aangaf, voor ogen dat ik goede voorbeelden zoals deze actief ga verspreiden zodat ook andere gemeenten hun voordeel hiermee kunnen doen. Door mevrouw Verdonk is een vraag gesteld over het bestaan van wel acht verschillende financieringsstromen richting Bureau Jeugdzorg. Ook mevrouw Langkamp heeft het aantal geldstromen aan de orde gesteld. Ik vermoed dat hierbij gedoeld wordt op het onderzoek dat de Commissaris Jeugd- en Jongerenbeleid heeft laten verrichten naar de financiering van Bureau Jeugdzorg Amsterdam. Hierbij bleek dat er geen sprake was van acht verschillende financieringsstromen, maar van veertig. Deze grote hoeveelheid werd niet veroorzaakt door versnipperde financiering vanuit het Rijk, maar vanwege vele subsidies van gemeenten en deelgemeenten voor projecten die het betreffende bureau Jeugdzorg voor hen uitvoert. Ik heb geen signalen dat dit zich bij andere bureaus jeugdzorg in deze omvang voordoet. De heer Voordewind heeft gevraagd of de inzet van de Eigen Kracht Conferentie verder gestimuleerd zal worden. De Eigen Kracht Conferentie heeft als uitgangspunt de eigen kracht van gezinnen en families bij het beantwoorden van hulpvragen optimaal te benutten. Ik ben daar groot voorstander van en zal de provincies er met kracht op aanspreken dat de Eigen Kracht Conferentie voor meer ouders en jeugdigen beschikbaar komt. Ook kunnen de Eigen Kracht Conferenties een goede functie hebben binnen het preventieve jeugdbeleid. Dit zal ik verder uitwerken bij de ontwikkeling van de Centra voor Jeugd en Gezin. Mevrouw Langkamp heeft vragen gesteld over de financiering van de Jeugdgezondheidszorg en over het tekort aan jeugdartsen. De evaluatie op de Jeugdgezondheidszorg geeft aan dat het financiële macrokader voldoende is. Deze evaluatie wordt binnenkort aan uw Kamer aangeboden. Verder is er een rapport van het Capaciteitsorgaan dat laat zien dat er op termijn een tekort te verwachten is aan jeugdartsen bij ongewijzigd beleid. Er wordt nu gekeken hoe dit probleem is op te lossen, bijvoorbeeld door de opleidingscapaciteit te verhogen of via taakherschikking waardoor verpleegkundigen meer taken kunnen vervullen. De gesprekken met de koepels hierover zijn momenteel gaande. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 16 2

3 Mevrouw Sterk heeft gevraagd hoe omgegaan wordt met flexibilisering in de contactmomenten in de Jeugdgezondheidszorg. De contactmomenten binnen de jeugdgezondheidszorg worden ingevuld op basis van de richtlijn contactmomenten. De richtlijn contactmomenten is geëvalueerd en wordt momenteel door het RIVM Centrum Jeugdgezondheid aangepast. Ik zal expliciet aan het RIVM vragen of en zo ja welke mogelijkheden er zijn om het aantal contactmomenten te flexibiliseren. Essentieel is dat het basistakenpakket voor alle kinderen wordt uitgevoerd. De heer Dibi heeft gevraagd hoeveel tijd de gezinsvoogden in de toekomst kwijt zijn aan bureaucratie. Het exacte percentage van de werktijd die gezinsvoogdijwerkers besteden aan verantwoordingstaken is mij niet bekend. Die tijd is verdisconteerd in de nieuwe caseloadnormen van 15 zaken per gezinsvoogdijwerker. Die caseload geeft voldoende tijd voor èn de hulpverlening èn de verantwoording over de hulp. Overigens geldt ook voor de gezinsvoogden het voornemen uit het Programma voor Jeugd en Gezin dat in 2011 de bureaucratie is afgenomen. Mevrouw Verdonk heeft gevraagd hoe bewerkstelligd wordt dat scholen kinderen vasthouden en zo uitval van kinderen voorkomen. Dit onderwerp is het onderwerp van het traject passend onderwijs. Vandaag wordt dit onderwerp door uw Kamer met Staatssecretaris Dijksma besproken. Door mevrouw Bouchibti is gevraagd op welke termijn acties op het terrein van professionaliteit tot resultaten leiden. Volgende week woensdag neem ik het actieplan professionalisering in ontvangst. Ik heb begrepen dat dit plan vier prioriteiten kent: beroepenstructuur, opleidingen, beroepsverenigingen en tuchtrecht. Het actieplan kent een looptijd van drie jaar. Nadat ik het plan in ontvangst heb genomen zal ik het uw Kamer toesturen en u informeren over de wijze waarop ik dit plan ondersteun. Met name mevrouw Sterk heeft diverse vragen gesteld over het Elektronisch kinddossier en de Verwijsindex Risicojongeren. Er is gevraagd waarom bij het Elektronisch kinddossier (EKD) en de Verwijsindex niet aangesloten wordt op bestaande standaarden zoals NORA en hoe NICTIZ hierbij betrokken is. De verwijsindex is al in de ontwerpfase getoetst aan de NORA en heeft deze toets glansrijk doorstaan. Voor het EKD geldt dat in het hele proces rekening wordt gehouden met het feit dat het EKD moet voldoen aan NORA. Voor het EKD zijn door NICTIZ in samenspraak met de jeugdgezondheidszorg standaardberichten ontwikkeld. Bij het ontwerp wordt ook rekening gehouden met aansluiting op het elektronisch patiëntendossier. De verwijsindex beperkt zich niet tot de zorg en heeft dus een breder werkterrein dan het terrein waar het NICTIZ zich mee bezighoudt. Daarom zijn de standaarden voor het berichtenverkeer voor de verwijsindex vastgelegd in een NEN-norm. Er is gevraagd welke garanties er zijn voor het slagen van Elektronisch kinddossier volgens de planning. De stichting EKD, zoals bekend opgericht door ACTIZ en GGD-Nederland en verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het EKD, heeft dinsdag 3 juli 2007 besloten voorlopig te gunnen aan Ordina. Door de gunning moet het mogelijk zijn het systeem conform de planning op te leveren. Een harde garantie dat de planning gehaald wordt kan ik niet geven. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 16 3

4 Er is gevraagd wanneer het Elektronisch kinddossier en Verwijsindex geïntegreerd zullen worden. Het Elektronisch kinddossier en de Verwijsindex zijn geheel verschillende systemen. Integratie is dan ook niet aan de orde. Wel komt er een koppeling: er komt een mogelijkheid om direct uit het EKD meldingen te doen in de verwijsindex. Het EKD is een van de bronsystemen voor de Verwijsindex. Er is gevraagd of de minister kan garanderen dat met het Elektronisch kinddossier de essentiële informatie over een kind op één plek beschikbaar is. In het Elektronisch kinddossier komt alle informatie die bij de jeugdgezondheidszorg bekend is op één plek samen. Het is een medisch dossier. De informatie zal niet meer over verschillende dossiers verspreid zijn. De toegang tot het EKD is goed afgeschermd: alleen hulpverleners in de jeugdgezondheidszorg hebben toegang hiertoe. Via de Verwijsindex Risicojongeren wordt de relatie gelegd met de hulpverleners in andere sectoren. Er is gevraagd hoe ouders controle houden over het Elektronisch kinddossier. Dit is niet anders dan bij het papieren dossier. Ouders kunnen expliciet vragen om vernietiging van de gegevens. Verzoeken dienen te worden ingewilligd voor zover dit niet in strijd is met de wet of met goed hulpverlenerschap, zoals bijvoorbeeld in het geval van kindermishandeling aan de orde is. Er is gevraagd wie het EKD gaat beheren. De Jeugdgezondheidszorginstelling en de hulpverlener waar het kind in zorg is zijn verantwoordelijk voor het dossier en het bijhouden van het dossier. Op grond van de privacyregelgeving is de beheerder de organisatie ICT-leverancier die het systeem gaat beheren. Mevrouw Verdonk heeft vragen gesteld over het bestrijden van kinderporno en of kinderporno een vorm van kindermishandeling is. Kinderporno is een ernstige vorm van kindermishandeling. Het kind wordt niet alleen misbruikt, er worden opnamen van gemaakt die vervolgens worden geëxploiteerd en verspreid, veelal via internet. Anders dan bij seksueel misbruik binnen gezinnen, is bij kinderporno sprake van een achterliggende markt en netwerken van producenten en consumenten. Wanneer mensen uit de omgeving van een kind signalen krijgen of vermoedens hebben dat kinderen slachtoffer zijn van kinderporno, kunnen zij dat uiteraard melden bij het AMK en kan de «reguliere» weg worden bewandeld, waarbij ook de Raad voor de Kinderbescherming en de politie kunnen worden betrokken. De bestrijding van kinderporno vraagt om een specifieke aanpak. De aanpak van kinderpornografie valt, vanwege de nadruk op de opsporing van producenten, handelaren en consumenten (vaak downloaders) van kinderpornografisch materiaal, primair onder de verantwoordelijkheid van de minister van Justitie. In de afgelopen jaren zijn verschillende maatregelen genomen waaronder een aantal aanpassingen in de zedelijkheidswetgeving en verplichte DNA-afname bij veroordeelden in kinderpornozaken. Sinds 2006 zijn er twee Meldpunten Kinderporno op internet. Relevante meldingen krijgen een strafrechtelijk gevolg. Ook wordt zo mogelijk materiaal verwijderd. Bij veel van deze zaken is sprake van kinderpornografisch materiaal dat elders in de wereld is vervaardigd. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 16 4

5 Mevrouw Verdonk heeft gevraagd of verslaafde ouders verplicht moeten afkicken en welke consequenties een en ander heeft voor het verdere ouderschap. Verslaving van een of beide ouder(s) kan een reden zijn om een kind onder toezicht te plaatsen. De gezinsvoogdijwerker kan een aanwijzing geven aan de ouder(s) om af te kicken. Indien deze aanwijzing geen of onvoldoende gevolg krijgt, kan als ultiem remedium tot uithuisplaatsing van het kind worden overgegaan. Er is gevraagd naar het strafbaar stellen van drankbezit in de openbare ruimte van jeugdigen onder de 16 jaar. Dit wordt door het kabinet nader bezien. In de hoofdlijnenbrief over Alcolholbeleid, die in het kader van de preventievisie eind oktober naar uw Kamer zal worden verzonden, zal het kabinet hierop zijn visie geven. Mevrouw Sterk en de heer Voordewind hebben gevraagd of ik in overleg wil treden met betrokkenen over de openingstijden van de Horeca. In het beleidsprogramma van het kabinet staat aangegeven dat gesprekken zullen worden gevoerd met de branche, gemeenten, ouders en jongeren over de openingstijden van horeca. Deze gesprekken zullen samen met mij worden voorbereid onder de primaire verantwoordelijkheid van de minister van VWS. Mevrouw Langkamp heeft gevraagd wanneer het kabinet bericht over zijn standpunt ten aanzien van het initiatiefwetsvoorstel buitenspeelruimte. Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan de kabinetsreactie. U kunt deze naar verwachting voor het einde van uw reces tegemoet zien. Er zijn vragen gesteld over wat het actieplan Diversiteit in het jeugdbeleid, dat ik samen met de Minister voor WWI opstel, zal inhouden. Om ervoor te zorgen dat het Programma Jeugd en Gezin effectief is voor alle doelgroepen in Nederland en iedereen ongeacht zijn culturele achtergrond goed bereikt is het noodzakelijk gerichte maatregelen te treffen. Hiervoor is bijvoorbeeld nodig dat de professionaliteit en de interculturele competenties van de hulpverleners worden vergroot. De heer Voordewind heeft gevraagd hoe ik sta tegenover het voorleven van waarden en normen door ouders. Een goed voorbeeld van ouders is de basis voor de opvoeding van kinderen. Daarom heb ik in het Programma Jeugd en Gezin aangegeven «ouders leven de kinderen essentiële normen en waarden voor en dragen die over aan volgende generaties». Mijn beleid is er dan ook vooral op gericht om ouders bij hun rol als opvoeder te ondersteunen. In dit kader kunnen de door de heer Voordewind aan de orde gestelde huwelijks- of relatiecursussen een zinvolle aanvulling vormen op ondersteuning vanuit Centra voor Jeugd en Gezin. Deze centra kunnen in het kader van hun functie op het terrein van informatie verstrekken wijzen op het bestaan van deze cursussen. Het is aan gemeenten om, in samenspraak met de betrokkenen, te beoordelen of en hoe dergelijke cursussen aandacht en ondersteuning behoeven. Mevrouw Verdonk heeft gevraagd of er een scheiding komt tussen ouderschap en opvoederschap. Op dit onderwerp zal ik terugkomen in de nota gezinsbeleid. Mevrouw Langkamp heeft gevraagd schoolzwemmen weer verplicht te stellen. Zoals Staatssecretaris Dijksma enkele weken geleden mede namens mij in haar beantwoording van kamervragen van onder andere mevrouw Lang- Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 16 5

6 kamp heeft aangegeven is het kabinet geen voorstander is van het verplicht stellen van schoolzwemmen. Ik meen zo alle gestelde feitelijke vragen beantwoord te hebben. De minister voor Jeugd en Gezin, A. Rouvoet Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 16 6