DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE
|
|
- Joachim de Croon
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 WERKBLAD GROEP 2 DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE Wat houdt de activiteit in? In deze workshop gaan jullie alles leren over zonne-energie. Maak je niet ongerust; je blijft gewoon op de grond. Jullie gaan uitzoeken of jullie schooldak geschikt is voor zonnepanelen door een dakinspectie te doen. Maak je niet ongerust; je blijft gewoon op de grond. Deze workshop bestaat uit opdrachten waarbij jullie door de berekeningen die je maakt, je gaat realiseren wat de effecten zijn van grijze en groene stroom, voor het milieu en in geld. De uitkomsten van de dakinspectie kunnen jullie in overleg aan het eind van de activiteit of dag aan de directeur presenteren en hem/haar om een reactie vragen. A. Bereken het energieverbruik van school Als je de oppervlakte van je school weet, dan kun je het energieverbruik van de school (bij benadering) berekenen. Als je het energieverbruik al weet, dan kun je het met deze oefening controleren. Mag je naar buiten voor deze opdracht? Ga dan verder onder A1. Moet je de opdracht binnen uitvoeren? Ga dan verder onder A2. Maak in ieder geval ook de opdracht beschreven onder B. A1. BUITEN AAN DE SLAG om de oppervlakte van school te berekenen Heb je tijd om naar buiten te gaan en mag dat van je docent? Ga dan stappen zetten langs de muren van je schoolgebouw. Is je school vierkant? Tel dan het aantal stappen langs twee aangrenzende muren en vul het hier in: muur 1:... stappen muur 2:.. stappen Is je school rond? Tel dan het aantal stappen dat je moet zetten om rondom een kwart van het schoolgebouw te lopen en vul het hier in: stappen
2 Heeft je school een combinatie van verschillende vormen? Hmm, misschien is het dan goed om je docent om hulp te vragen. Misschien is de oppervlakte bij hem/haar bekend. Bereken de oppervlakte Elke stap die je hebt geteld is (ongeveer) 60 cm ofwel 0,6 meter. Weet je nog hoe je de oppervlakte berekent? Pak er maar een rekenmachine bij als je het een beetje moeilijk vindt. Bereken de oppervlakte van een vierkant gebouw: (aantal stappen bij muur 1) x 0,6 x (aantal stappen bij muur 2) x 0,6 =.. m2 (vierkante meter) Bereken de oppervlakte van een rond gebouw: Als je de omtrek van een cirkel weet, kun je de oppervlakte van die cirkel berekenen. Daarbij speelt het getal "pi" een belangrijke rol. Pi = 3,14. Bereken de omtrek van het schoolgebouw: (aantal stappen dat je hebt geteld voor een kwart van het gebouw) x 0,6 x 4 =. meter Bereken de diameter van het schoolgebouw: omtrek : pi =. : 3,14 =. meter Bereken de straal van het gebouw: diameter : 2 =. : 2 =. meter Bereken de oppervlakte van het gebouw: pi x (de straal) 2 = 3,14 x (de straal) x (de straal) = 3,14 x. x. =. m 2 A2. Bereken de oppervlakte als je NIET NAAR BUITEN kunt of mag Weet je hoeveel leerlingen er op jullie school zitten?. Weet je niet het aantal leerlingen, maar wel het aantal groepen?. Bereken nu (bij benadering) het aantal leerlingen door het aantal groepen te vermenigvuldigen met 23 1 : aantal groepen x 23 = Als je het niet weet, weet je docent het misschien wel. Vraag het maar. 1 Bron: PO-Raad
3 Bereken de oppervlakte Om de oppervlakte van de een school te berekenen, kun je aanhouden dat er voor elke leerling gemiddeld 8,7 m 2 schoolgebouw is. Bereken de oppervlakte (bij benadering) met de volgende formule: 8,7 x het aantal leerlingen = 8,7 x. =. m 2 (vierkante meter) B. Bereken het energieverbruik Bereken het energieverbruik per jaar van je school met de volgende formule 2 : 27,5 kilowattuur x de oppervlakte =... kilowattuur per jaar Ok, ben je klaar voor de volgende opdracht? 2 Bron: Energielabels en het daadwerkelijk energieverbruik van scholen en tehuizen in de zorg, feb. 2018, ECN-E : 27,5 kwh per vierkante meter per jaar
4 1. Hoeveel zonnepanelen zijn er nodig? Nu we het energieverbruik van jullie school weten, kun je berekenen hoeveel zonnepanelen daarvoor nodig zijn. Om je te helpen, herhalen we nog even de berekening uit de video met Roebyem: 1. Een zonnepaneel levert 229,5 kilowattuur aan stroom op, uitgaande van een capaciteit van 270 wattpiek per zonnepaneel. 2. Om te berekenen hoeveel kilowattuur je daar mee op kunt wekken in een jaar, moet je 270 vermenigvuldigen met 0,85. Dus 270 x 0,85 = 229,5. Eén zonnepaneel levert dus in een jaar 229,5 kilowattuur aan stroom op. 3. De school in de video had een energieverbruik van kilowattuur per jaar. Om te berekenen hoeveel zonnepanelen die school nodig heeft, doe je: : 229,5 = 152 zonnepanelen. Nu mag je zelf rekenen hoeveel zonnepanelen er nodig zijn voor jullie school: Energieverbruik van school:.. kilowattuur per jaar Aantal zonnepanelen: stuks 2. Wat kosten de zonnepanelen? Reken bij deze opdracht met een bedrag van 297 per zonnepaneel. Wat kost het om de zonnepanelen aan te schaffen? Aanschafkosten:.. euro 3. Hoeveel CO2 kun je besparen met de zonnepanelen? Weet je nog wat CO 2 is? Als je het weet, kun je dit stukje overslaan en gelijk naar de opdracht gaan. Bij het maken van grijze stroom komt veel roet in de lucht. Dat noemen we koolstofdioxide, ook wel CO 2 genoemd. CO 2 is niet altijd slecht: het komt veel voor in onze atmosfeer. Sterker nog: CO 2 en andere zogenaamde broeikasgassen leggen een warme deken om onze aarde heen, zodat we het hier niet stervenskoud krijgen. Maar als we zelf teveel extra CO 2 toevoegen, wordt het juist nóg warmer op aarde en dat is wat er nu gebeurt. Wat we nu doen is fossiele brandstoffen uit diepe aardlagen naar boven halen en als benzine, kerosine, kolen en gas verbranden. En zo komt er heel veel extra CO 2 in de lucht, waardoor de deken om de aarde heel snel dikker wordt. Dat noemen we het broeikaseffect. De laatste 150 jaar is de hoeveelheid CO 2 heel sterk toegenomen. Het klimaat op aarde verandert nu: het wordt steeds warmer en dat moeten we om heel veel redenen voorkomen.
5 Je gaat nu het milieueffect berekenen als jullie school op zonnestroom overstapt. Reken daarbij met het gegeven dat elk kilowattuur grijze stroom 530 gram CO 2 uitstoot. 1. Besparing in CO 2 uitstoot:.. CO 2 2. Druk het getal in kilo uit (getal uit 1 : 1.000) :.. kilo 3. Druk het getal in ton uit (getal uit 2: 1.000) :.. ton 4. Bereken hoeveel geld er bespaard kan worden per jaar De eerste tien jaar heeft een school een flink deel van de uitgespaarde energiekosten nodig om de zonnepanelen af te betalen. Maar daarna verdient school nog zeker 15 jaar lang door de gratis stroom van de zon. Bereken nu voor jouw school de besparing in euro s en gebruik daarbij onderstaande tabel. De tabel laat zien hoe de energieprijs die school moet betalen aan de energieleverancier is opgebouwd. Je ziet ook dat hoe meer energie je verbruikt, hoe minder per kilowattuur je hoeft te betalen. Tarief kwh kwh kwh > kwh Kale energieprijs 0,0429 0,0429 0,0429 ODE 3 0,0132 0,0180 0,0048 Energiebelasting 0,1046 0,0527 0,0140 BTW (=belasting op 0,0337 0,0239 0,0130 producten) Totaal 0,1944 0,1375 0,0747 Een school die kilowattuur of minder per jaar verbruikt, betaalt dus 0,1944 per kilowattuur. Voor de volgende kilowattuur betaalt een school 0,1375 per kilowattuur. De school uit de video met Roebyem verbruikt kilowattuur per jaar. De energiekosten voor deze school zijn dan: x 0,1944 = 1.944,00 ( ) x 0,1375 = 3.437,50 + Totaal 5.381,50 per jaar Dit bedrag bespaart de school dus jaarlijks als zij overstappen op zonnepanelen. 3 ODE is een opslag voor Duurzame Energie en in 2013 door de overheid ingevoerd om de investering in duurzame energie te stimuleren.
6 Bereken nu de besparing voor jouw school en gebruik hierbij de bedragen uit de tabel. Energieverbruik: kilowattuur per jaar.. 5. Tijd over? Bereken dan hoeveel geld er kan worden bespaard met de zonnepanelen in 25 jaar Bij opdracht 2 heb je de aanschafkosten van zonnepanelen berekend. Bij opdracht 4 berekende je de jaarlijkse besparing in euro s. Als je deze twee getallen door elkaar deelt, dan weet je het aantal jaren dat school nodig heeft om de zonnepanelen terug te verdienen. Dit heet de terugverdientijd. (getal opdracht 2) : (getal opdracht 4) = jaren Hou voor de levensduur van zonnepanelen 25 jaar aan. Daarmee bedoelen we de periode dat zonnepanelen goed werken en veel energie opleveren. Nu je de terugverdientijd weet, kun je ook berekenen hoeveel geld school echt kan verdienen met zonnepanelen. Trek van 25 (levensduur van de zonnepanelen) de terugverdientijd af: =.. jaar Om de totale besparing te berekenen, vermenigvuldig je dit getal met het getal uit opdracht 4. Totale besparing voor school is: (terugverdientijd) x (getal opdracht 4) = euro s Heb je misschien een idee wat school met dit geld zou kunnen doen om de school nog fijner te maken? Schrijf je ideeën hier op:
DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE
WERKBLAD GROEP 1 DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE Wat houdt de activiteit in? In deze workshop gaan jullie alles leren over zonne-energie. Maak je niet ongerust; je blijft gewoon op de grond. Jullie gaan uitzoeken
Nadere informatieDit artikel beschrijft hoe een prijs op CO2 invloed heeft op de business case voor het plaatsen van zonnepanelen door een onderneming.
Dit artikel beschrijft hoe een prijs op CO2 invloed heeft op de business case voor het plaatsen van zonnepanelen door een onderneming. Wat kost het plaatsen van 100 zonnepanelen en wat betekent een prijs
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen
Tekst lezen en vragen stellen 1. Om een tekst goed te begrijpen is het erg belangrijk om een tekst actief te lezen. In de uitleg lees je hoe je dat moet doen. Als je actief leest, dan: - controleer je
Nadere informatieHet verlichten van een ruimte is mogelijk dankzij elektriciteit. Wanneer die elektriciteit komt van een fossiele energiebron, zoals een
Het verlichten van een ruimte is mogelijk dankzij elektriciteit. Wanneer die elektriciteit komt van een fossiele energiebron, zoals een kolencentrale, dan wordt indirect uitstoot van CO2 veroorzaakt. Dit
Nadere informatieJaarnota NLE. Mocht u meer vragen over de jaarnota hebben dan mag u ons uiteraard bellen op
Jaarnota NLE In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van NLE Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet u de uitleg van de termen
Nadere informatieZonnestroom in Enspijk
Zonnestroom in Enspijk Waarom zonnestroom? Wat is zonnestroom? Wat levert zonnestroom op? Hoe begin ik er aan? De zon straalt in 1 uur evenveel energie op aarde als het jaarlijkse wereldwijde energieverbruik
Nadere informatieDuurzame elektriciteit in het EcoNexis huis
Werkblad 1, mbo Duurzame elektriciteit in het EcoNexis huis Inleiding De wereldbevolking groeit al jaren vrij stevig. En de wereldwijde behoefte aan energie groeit mee: we kúnnen simpelweg niet meer zonder
Nadere informatieTEAM 3, energiegebruik en schone energieteam
TEAM 3, energiegebruik en schone energieteam Naam:.. School:.. Groep:.. Eigen Energie op school p. 1 ONDERZOEK NAAR ENERGIEGEBRUIK EN SCHONE ENERGIE Afspraken om van jullie team een superteam te maken
Nadere informatieJaarnota Budget Energie
Jaarnota Budget Energie In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van Budget Energie. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet
Nadere informatieMeten = weten Instructie voor leerkrachten
Meten = weten Instructie voor leerkrachten Dit opdrachtenblad Meten = Weten is ontwikkeld als een voorproefje voor het lespakket Zonnepanelen op school. Het opdrachtenblad is zelfstandig te gebruiken.
Nadere informatieJaarnota E.ON. Mocht u meer vragen over de jaarnota hebben dan mag u ons uiteraard bellen op
Jaarnota E.ON In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van E.ON. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet u de uitleg van de
Nadere informatieJaarnota ENGIE. Mocht u meer vragen over de jaarnota hebben dan mag u ons uiteraard bellen op
Jaarnota ENGIE In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van ENGIE. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet u de uitleg van
Nadere informatieJaarnota Delta. Mocht u meer vragen over de jaarnota hebben dan mag u ons uiteraard bellen op
Jaarnota Delta In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van Delta. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet u de uitleg van
Nadere informatieJaarnota Energiedirect.nl
Jaarnota Energiedirect.nl In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van Energiedirect.nl. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document
Nadere informatieEnergierekening/Termijnbedrag Termijnbedrag Elke maand betaal je een termijnbedrag. Dit is een voorschot op de jaarafrekening. Zo hoef je niet eenmaal per jaar een groot bedrag af te rekenen, maar wordt
Nadere informatieJaarnota E.ON. Mocht u meer vragen over de jaarnota hebben dan mag u ons uiteraard bellen op 030 7009 727.
Jaarnota E.ON In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van E.ON. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet u de uitleg van de
Nadere informatieJaarnota Eneco. Mocht u meer vragen over de jaarnota hebben dan mag u ons uiteraard bellen op
Jaarnota Eneco In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van Eneco. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet u de uitleg van
Nadere informatie2.5: WINDENERGIE GEBRUIKEN 2.6: ZONNEWARMTE GEBRUIKEN 2.7: ZONNESTROOM GEBRUIKEN 2.8: BIO-ENERGIE GEBRUIKEN
WERKBOEKJE LES 2: HOE KAN IK? Dit werkboekje is van TEAM Naam : Naam : Naam : Naam : Instructie: Doe de opdrachten om en om, kies steeds een andere kleur. Kruis aan als je een opdracht gedaan hebt. Zuinig
Nadere informatiePostcoderoos. Wie mogen meedoen? Inwoners uit postcoderoosgebied
Zon4Ons Energie-coöperatie voor gezamenlijke productie van zonne-energie door en voor Oldehove, Niehove, Saaksum,Ezinge, Zuurdijk, Den Ham, Lauwerzijl, Houwerzijl, Warfhuizen en Noordhorn Postcoderoos
Nadere informatiezonnepanelen Naam: Sadettin Tunç, Jannes van Sinderen, Joran van Reede Datum: Cohort: 2017 Klas: mbgoo17b4 Opdracht: Bieschboshal
BE-5 zonnepanelen Naam: Sadettin Tunç, Jannes van Sinderen, Joran van Reede Datum: 22-05-2019 Cohort: 2017 Klas: mbgoo17b4 Opdracht: Bieschboshal Inhoud Is er een subsidie ter beschikking om de aanschaf
Nadere informatieJaarnota Qurrent. Mocht u meer vragen over de jaarnota hebben dan mag u ons uiteraard bellen op
Jaarnota Qurrent In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van Qurrent. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet u de uitleg
Nadere informatieJaarnota Huismerk Energie
Jaarnota Huismerk Energie In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van Huismerk Energie. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document
Nadere informatieLessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW. Groep 6, 7, 8
Lessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW Groep 6, 7, 8 Eindhoven, 8 september 2011 In het kort In deze lesbrief vind je een aantal uitgewerkte lessen waarvan je er één of meerdere kunt uitvoeren.
Nadere informatieBernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL
Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL Greenpeace is een organisatie die ereldijd opkomt voor het milieu. We illen de natuur en de dieren daarin beschermen.
Nadere informatieJaarnota Oxxio. Mocht u meer vragen over de jaarnota hebben dan mag u ons uiteraard bellen op
Jaarnota Oxxio In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van Oxxio. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet u de uitleg van
Nadere informatieZonnepanelen op school. Team 1: Meten Onderzoek naar de opbrengst van zonnepanelen. Jullie gaan meten wat zonnepanelen aan energie opbrengen
Zonnepanelen op school Team 1: Meten Onderzoek naar de opbrengst van zonnepanelen Jullie gaan meten wat zonnepanelen aan energie opbrengen 1. SAMENWERKEN IN EEN TEAM Jullie gaan samenwerken in een team.
Nadere informatieJaarnota Essent. Mocht u meer vragen over de jaarnota hebben dan mag u ons uiteraard bellen op 030 7009 727.
Jaarnota Essent In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van Essent. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet u de uitleg van
Nadere informatieEnergiekosten van een huishouden in Nederland
Energiekosten van een huishouden in Nederland Veel consumenten hebben problemen om te bepalen hoe hoog hun energiekosten werkelijk zijn en hoe deze te controleren. De nota van het energiebedrijf is niet
Nadere informatiewiskunde CSE GL en TL
Examen VMBO-GL en TL 2010 tijdvak 2 dinsdag 22 juni 13.30-15.30 uur wiskunde CSE GL en TL Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 25 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 77 punten
Nadere informatieDuurzame dienstverlening Rekenen aan rendement
Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement Rekenen aan rendement zonnepanelen Monique van der Meij Energie-adviseur Monique.vanderMeij@flynth.nl mobiel: 06 53 26 19 68 LTO Noord Programma Ondernemer
Nadere informatieMedische rekenen AJK
Medische rekenen AJK Herhaling Optellen, aftrekken en breuken Optellen Voorbeeld optellen 122
Nadere informatieAdviesrapport zonnestroominstallatie Bedrijf X
Bedrijf X T.a.v. Henk de Vries Zonnelaan 18 1234 AB Amsterdam Leusden, 10-06-19 Zonnestroom Nederland B.V. Hamersveldseweg 120 3833 GT Leusden T 085 06 55 480 E info@zonnestroomnederland.nl www.zonnestroomnederland.nl
Nadere informatieTarieven Qurrent Energie - Groene Stroom
Tarieven Qurrent Energie - Groene Stroom Vaste Stroomtarieven voor 3 jaar vanaf start van levering, voor klanten die zich in oktober, november, december 2014 en 1 tot en met 4 januari 2015 hebben aangemeld
Nadere informatieOppervlakte. Esther van Meurs. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/97739
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Esther van Meurs 07 maart 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/97739 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieKENMERKENDE CIJFERS EN BENADERINGSREGELS
Correctiesleutel 2.06-2.07 KENMERKENDE CIJFERS EN BENADERINGSREGELS 1 Geef telkens telkens het kenmerkend deel, het aantal kenmerkende cijfers en de meetnauwkeurigheid. [De volgorde van opgaven en oplossingen
Nadere informatieDe Energiezuinige Wijk - De opdracht
De Energiezuinige Wijk De Energiezuinige Wijk De opdracht In deze opdracht ga je van alles leren over energie en energiegebruik in de wijk. Je gaat nadenken over hoe jouw wijk of een wijk er uit kan zien
Nadere informatieLes Koolstofkringloop en broeikaseffect
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Basisles Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Les Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Zonlicht dat de aarde bereikt, zorgt ervoor dat het aardoppervlak warm
Nadere informatieJaarnota Nuon. Mocht u meer vragen over de jaarnota hebben dan mag u ons uiteraard bellen op
Jaarnota Nuon In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van Nuon. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet u de uitleg van de
Nadere informatieVeel gebouwen worden in Nederland verwarmd door installaties die op aardgas werken. Het verbranden van aardgas veroorzaakt het broeikasgas CO2.
Veel gebouwen worden in Nederland verwarmd door installaties die op aardgas werken. Het verbranden van aardgas veroorzaakt het broeikasgas CO2. Dit artikel beschrijft hoe een prijs op CO2 invloed heeft
Nadere informatieJaarnota energiedirect.nl
Jaarnota energiedirect.nl In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van energiedirect.nl. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document
Nadere informatieVeel gestelde vragen Over zonnepanelen
A. Opbrengsten zonnepanelen Hoeveel brengen de zonnepanelen op en kunnen jullie dat garanderen? De te verwachten opbrengst van een installatie is een indicatie. De werkelijke opbrengst kan iets hoger of
Nadere informatieVoorbeeld van een lessenserie over energiebesparing:
Voorbeeld van een lessenserie over energiebesparing: Deze lessenserie is niet helemaal door ons gemaakt maar gedeeltelijk afkomstig van www.webquests.nl Lesdoelen: kerndoelen leerdoelen 4,34,39 Leerlingen
Nadere informatieJaarnota Essent. Mocht u meer vragen over de jaarnota hebben dan mag u ons uiteraard bellen op
Jaarnota Essent In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van Essent. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet u de uitleg van
Nadere informatieEnergiemanagement actieplan
Energiemanagement actieplan Versie 2018.1 Datum: 11-01-2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Reductiemogelijkheden 4 2.1 Brandstof 4 2.2 Electra en warmte 4 2.3 Projecten 5 3. CO2 reductie a.d.h.v. maatregelen
Nadere informatie6.1 Kwadraten [1] HERHALING: Volgorde bij berekeningen:
6.1 Kwadraten [1] HERHALING: Volgorde bij berekeningen: 1) Haakjes wegwerken 2) Vermenigvuldigen en delen van links naar rechts 3) Optellen en aftrekken van links naar rechts Schrijf ALLE stappen ONDER
Nadere informatie2 REKENEN MET BREUKEN 3. 2.3 Optellen van breuken 6. 2.5 Aftrekken van breuken 9. 2.7 Vermenigvuldigen van breuken 11. 2.9 Delen van breuken 13
REKENEN MET BREUKEN. De breuk. Opgaven. Optellen van breuken 6. Opgaven 8. Aftrekken van breuken 9.6 Opgaven 9.7 Vermenigvuldigen van breuken.8 Opgaven.9 Delen van breuken.0 Opgaven. Een deel van een deel.
Nadere informatieZonnepanelen, wat U moet weten
8-3-2014 GPI Elektrotechniek Zonnepanelen, wat U moet weten Fiscale voordelen GPI Elektrotechniek Fresialaan 5 6851 TH Huissen 026-4423257 Voordelen Maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt steeds
Nadere informatie6.1 Kwadraten [1] HERHALING: Volgorde bij berekeningen:
6.1 Kwadraten [1] HERHALING: Volgorde bij berekeningen: 1) Haakjes wegwerken 2) Vermenigvuldigen en delen van links naar rechts 3) Optellen en aftrekken van links naar rechts Schrijf ALLE stappen ONDER
Nadere informatieJaarnota Electrabel. Mocht u meer vragen over de jaarnota hebben dan mag u ons uiteraard bellen op 030 7009 727.
Jaarnota Electrabel In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van Electrabel. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet u de
Nadere informatieLED VERLICHTING & VvE s
LED VERLICHTING & VvE s LED s make a difference in the world! Energiezuinig wonen De ontwikkelingen gaan snel anno 2015! Een snel groeiend aantal VvE s ontdekt: 1. De hoge besparingsresultaten. Gebruik
Nadere informatieCirkel en cirkelsector
middellijn 3 Cirkel en cirkelsector 1 CIRKEL In figuur 1 zien we een cirkel. Het middelpunt van de cirkel duiden we meestal aan met de letter M. Verder onderscheiden we de begrippen diameter (middellijn)
Nadere informatieFossiele brandstoffen? De zon is de bron!
Energie 5 en 6 3 Fossiele brandstoffen? De zon is de bron! Filmpjes werkblad Doelen Begrippen Materialen Duur De leerlingen: weten dat fossiele brandstoffen hele oude resten van planten zijn. kunnen een
Nadere informatieJaarnota Eneco. Mocht u meer vragen over de jaarnota hebben dan mag u ons uiteraard bellen op 030 7009 727.
Jaarnota Eneco In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van Eneco. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet u de uitleg van
Nadere informatie1.1 Rekenen met letters [1]
1.1 Rekenen met letters [1] Voorbeeld 1: Een kaars heeft een lengte van 30 centimeter. Per uur brand er 6 centimeter van de kaars op. Hieruit volgt de volgende woordformule: Lengte in cm = -6 aantal branduren
Nadere informatieMeestal is er geen bouwvergunning nodig om een zonne-installatie op een dak te plaatsen. Informeer altijd eerst bij uw gemeentebestuur.
15 september 2018 Resultaat van uw opzoeking op www.energiesparen.be/zonnekaart De zonnekaart geeft een goede weergave van de zoninstraling op uw dak. De hoeveelheid zoninstraling is heel plaatsgebonden
Nadere informatieVoor het welzijn van kind en school. Klas 3!
Voor het welzijn van kind en school Klas 3! Wat is energie Energie heb je nodig om iets te doen. Je hebt het nodig om een auto mee te kunnen laten rijden, een huis mee te verwarmen of een fabriek mee te
Nadere informatieStroom van de zon. Wek zelf energie op en bespaar kosten
Stroom van de zon Wek zelf energie op en bespaar kosten Blij met energie van de zon! Een mooie kans om kosten te besparen en zuinig om te gaan met het milieu is het plaatsen van zonnepanelen. Daarmee
Nadere informatieVeelgestelde vragen. over de energievergoeding, het verbruik en de energieleverancier
Veelgestelde vragen over de energievergoeding, het verbruik en de energieleverancier Inhoudsopgave Energievergoeding Pag. 3 Energieleverancier Pag. 6 Energieverbruik Pag. 8 Vragen of opmerkingen Pag. 9
Nadere informatieDeel C. Breuken. vermenigvuldigen en delen
Deel C Breuken vermenigvuldigen en delen - 0 Sprongen op de getallenlijn. De sprongen op de getallenlijn zijn even groot. Schrijf passende breuken of helen bij de deelstreepjes. 0 Welk eindpunt wordt bereikt
Nadere informatieDE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03)
DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) 1 HOE BEOORDEEL JE DE RENDABILIEIT VAN EEN INVESTERING? Is het rendabel om in uw woning te investeren in een systeem dat werkt op hernieuwbare energie?
Nadere informatieJaarnota Delta. Mocht u meer vragen over de jaarnota hebben dan mag u ons uiteraard bellen op
Jaarnota Delta In dit document ziet u een voorbeeld van een jaarnota van Delta. Bij alle termen en onderdelen die om uitleg vragen staat een cijfer genoteerd. Achterin dit document ziet u de uitleg van
Nadere informatieAchtergrondinformatie The Bet
Achtergrondinformatie The Bet Wedden dat het ons lukt in 2 maanden 8 % CO 2 te besparen! In 1997 spraken bijna alle landen in het Japanse Kyoto af hoeveel CO 2 zij moesten besparen om het broeikaseffect
Nadere informatie2.5: WINDENERGIE GEBRUIKEN 2.6: ZONNEWARMTE GEBRUIKEN 2.7: ZONNESTROOM GEBRUIKEN 2.8: BIO-ENERGIE GEBRUIKEN
ERKBOEKJE LES 2: HOE KAN IK? Dit werkboekje is van TEAM Naam : Naam : Naam : Naam : Instructie: Doe de opdrachten om en om, kies steeds een andere kleur. Kruis aan als je een opdracht gedaan hebt. Zuinig
Nadere informatieInstructie voor Docenten. Hoofdstuk 13 OMTREK EN OPPERVLAKTE
Instructie voor Docenten Hoofdstuk 13 OMTREK EN OPPERVLAKTE Instructie voor docenten H13: OMTREK EN OPPERVLAKTE DOELEN VAN DIT HOOFDSTUK: Leerlingen weten wat de begrippen omtrek en oppervlakte betekenen.
Nadere informatieCoöperatie Zon4Ons. NB: jonge, energieke bestuursleden gezocht!!!
Zon4Ons Energie-coöperatie voor gezamenlijke productie van zonne-energie door en voor Oldehove, Niehove, Saaksum,Ezinge, Zuurdijk, Den Ham, Lauwerzijl, Houwerzijl, Warfhuizen en Noordhorn Coöperatie Zon4Ons
Nadere informatieDigitale huismodule. Quintel Intelligence. Inleiding
Inleiding s Ochtends word je gewekt door je smartphone. Je doet een lamp aan en zet de verwarming een graadje hoger. Snel onder de douche, haar föhnen. Dan kopje thee zetten of een glas melk uit de koelkast
Nadere informatieDE ENERGIE[R]EVOLUTIE
DE LEERLINGENHANDLEIDING HAVO/VWO Naam: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING De mens maakt op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen. Dit zijn bijvoorbeeld aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele brandstoffen
Nadere informatieWERKBOEKJE LES 2: HOE KAN IK?
WERKBOEKJE LES 2: HOE KAN IK? Dit werkboekje is van TEAM Naam : Naam : Naam : Naam : Instructie: Doe de opdrachten volgens het schema op het bord. Schrijf hieronder welke opdrachten jullie gaan doen. Eerste
Nadere informatieProfiteer van een lagere energierekening en een gezonder leefklimaat in uw woning
Profiteer van een lagere energierekening en een gezonder leefklimaat in uw woning n Besparing op uw energiekosten n Geen aanschafkosten en verplichting als u verhuist n Minder last van vocht en betere
Nadere informatieLeerlingenhandleiding
Leerlingenhandleiding Afsluitende module De Beste Energiebron van Nederland Ontwikkeld door dr. T. Klop( naar idee van NPC en NBIC) Op alle lesmaterialen is de Creative Commons Naamsvermelding-Niet-commercieel-Gelijk
Nadere informatieDE ENERGIE[R]EVOLUTIE
DE LEERLINGENWERKBOEK DE EINDOPDRACHT Team: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING De mens maakt op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen. Dit zijn bijvoorbeeld aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele
Nadere informatieDigitale huismodule. Quintel Intelligence. Inleiding
Inleiding s Ochtends word je gewekt door je smartphone. Je doet een lamp aan en zet de verwarming een graadje hoger. Snel onder de douche, haar föhnen. Dan kopje thee zetten of een glas melk uit de koelkast
Nadere informatieExamen VMBO-BB. wiskunde CSE BB. tijdvak 1 donderdag 16 mei uur. Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje.
Examen VMBO-BB 2019 tijdvak 1 donderdag 16 mei 13.30-15.00 uur wiskunde CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Dit examen bestaat uit 23 vragen. Voor dit examen
Nadere informatieAdviesrapport zonnestroominstallatie Groothandel de Vries
Groothandel de Vries T.a.v. Piet de Vries Pollemaplein 14 2277 GG Zwolle Harderwijk, 18-01-18 Zonnestroom Nederland B.V. Ceintuurbaan 2-110b 3847 LG Harderwijk T 085 06 55 480 E info@zonnestroomnederland.nl
Nadere informatieHet eerste Postcoderoosproject in gemeente Roerdalen Zonnedak De Roerparel
Het eerste Postcoderoosproject in gemeente Roerdalen Zonnedak De Roerparel Opening Voorzitter Duurzaam Roerdalen Agenda Energieverbruik gemeente Roerdalen in beeld Stappenplan energieproject Zonnedak De
Nadere informatieDe zon als energiebron!
De zon als energiebron! Zelf elektriciteit opwekken met de zon? Door middel van (diverse) subsidie(s) is het zéér rendabel! Met zonnepanelen verlaagt u uw energiekosten. Deze besparing wordt alleen maar
Nadere informatieTEAM 1, het verlich0ng- en zonneverlich0ngteam. School:.. Team 1 - verlichting en zonlicht Eigen Energie op school p. 1
TEAM 1, het verlich0ng- en zonneverlich0ngteam Naam: School:.. Groep: Eigen Energie op school p. 1 ONDERZOEK NAAR ZONLICHT EN VERLICHTING Afspraken om van jullie team een superteam te maken Jullie gaan
Nadere informatietafel, inclusief de speelruimte, te plaatsen, volgens het advies van de leverancier afgerond 31 m 2 is.
Tafeltennistafel Op de foto hiernaast staat een betonnen tafeltennistafel voor buiten. De tafel bestaat uit 2 onderdelen: een cilindervormige poot en een blad dat hierop bevestigd is. Het massieve blad
Nadere informatieHANDLEIDING. Energievergelijker van. Copyright 2016 by onlineenergievergelijker.nl
HANDLEIDING Energievergelijker van Copyright 2016 by Inhoudsopgave 1. Inhoudsopgave pag. 2 2. Voorwoord pag. 3 3. Start vergelijking pag. 4 3.1 Postcode en Huisnummer pag. 4 3.2 Woonsituatie pag. 4 3.4
Nadere informatieElektrificeren van erfwerkzaamheden op een melkveebedrijf
Elektrificeren van erfwerkzaamheden op een melkveebedrijf Hoeveel CO 2 bespaar je hiermee? 1 Elektrificeren van erfwerkzaamheden op een melkveebedrijf; hoeveel CO2 bespaar je hiermee? Erfwerkzaamheden
Nadere informatieZonnepanelen van Zelfstroom
Zonnepanelen van Zelfstroom Sluit je aan bij de energierevolutie! Zonnepanelen kopen en huren Het doel van Zelfstroom is een Nederland zonder fossiele brandstoffen. Daarom maken we zonne-energie bereikbaar
Nadere informatieTEAM 4, het verwarming- en isola7eteam
TEAM 4, het verwarming- en isola7eteam Naam:.. School:.. Groep:.. Eigen Energie op school p. 1 ONDERZOEK VERWARMING EN ISOLATIE Afspraken om van jullie team een superteam te maken Jullie gaan samenwerken
Nadere informatieCO2 reductie
CO2 reductie 2015-2020 1 In dit document willen wij onze CO2 uitstoot publiceren over de jaren 2015, 2016 en 2017. Daarbij nemen wij alvast een voorschot op de verwachting voor het jaar 2020 als we de
Nadere informatie1 Inleiding 2 Lengte en zijn eenheden 3 Omtrek 4 Oppervlakte 5 Inhoud. Meten is weten. Joke Braaksma. November 2010
November 2010 Wat kunnen we allemaal meten? Wat kunnen we allemaal meten? 1. Lengte / breedte / hoogte / omtrek / oppervlakte / inhoud en volume 2. Tijd 3. Gewicht 4. Geld 5. Temperatuur Wij gaan ons
Nadere informatieWat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje
ENERGIE Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje Zoek meer informatie op de computer en bekijk filmpjes over het onderwerp (achterin deze lesbrief staan websites en links voor filmpjes) Overleg
Nadere informatieExcellent Rekenen Goede tot zeer goede rekenaars in het vmbo. Bijlage 1 Tuinontwerp Materiaal voor de leerling. Naam:...
Excellent Rekenen Goede tot zeer goede rekenaars in het vmbo Bijlage 1 Tuinontwerp Materiaal voor de leerling Naam:... Inleiding Als onderdeel van het onderzoek Excellent rekenen in het vmbo zijn er twee
Nadere informatieSubsidie en belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie
Subsidie en belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie Waarom SDE+ subsidie Met de SDE+ stimuleert het ministerie van Economische Zaken de ontwikkeling van een duurzame energievoorziening
Nadere informatieZonnepanelen: vergeet CO 2, het gaat om koopkracht!
Zonnepanelen: vergeet CO 2, het gaat om koopkracht! ir. drs. Mark Workum Presentatie VNO-NCW 28-8-2012 Deze presentatie bevat drie onderwerpen Zonnepanelen zijn een goede investering (zeker voor particulieren)
Nadere informatieUitleg over de zonnepanelen offerte
Uitleg over de zonnepanelen offerte Hallo, Bedankt voor jouw interesse in zonnepanelen! Toen onze oprichtster Roebyem Anders in 2012 Sungevity oprichtte stond de markt voor zonnepanelen nog in de kinderschoenen.
Nadere informatieBestuur. Ietse Pestoor (Ezinge) Jan de Vries (Oldehove) Arienne Groenewoud (Oldehove) Peter Kremer (Oldehove) Fred Hendriks (Niehove)
Zon4Ons Energie-coöperatie voor gezamenlijke productie van zonne-energie door en voor Oldehove, Niehove, Saaksum,Ezinge, Zuurdijk, Den Ham, Lauwerzijl, Houwerzijl, Warfhuizen en Noordhorn Bestuur Ietse
Nadere informatieIJS FABRIEK IJSSALON
IJS FABRIEK IJSSALON Rekenen voor vmbo-groen en mbo-groen Colofon RekenGroen. Rekenen voor vmbo- groen en mbo- groen Module IJsfabriek IJssalon Leerlingtekst Versie 1.0. November 2012 Auteurs: Monica Wijers,
Nadere informatieOefeningen Rekentoets 3F
Oefeningen Rekentoets 3F Vraag 1 Temperatuur kan behalve in graden celsius (Cº) onder andere ook worden gegeven in Kelvin (K). Als de temperatuur met 1 Cº verandert, verandert de temperatuur ook met 1
Nadere informatieKennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal
Ing. Vincent Keppel Accountmanager Vabi Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal TIP: Houd pen en papier bij de hand!!!! Ir. Roy Zold Directeur PVM welke data & welk doel Vraagstelling corporaties
Nadere informatieExamen VMBO-KB. wiskunde CSE KB. tijdvak 2 dinsdag 22 juni uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.
Examen VMBO-KB 2010 tijdvak 2 dinsdag 22 juni 13.30-15.30 uur wiskunde CSE KB Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 26 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 77 punten te behalen.
Nadere informatieRekenen mbo - bouw. Jesper Raijmakers. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Jesper Raijmakers 25 june 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/77595 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieCliptoets Windenergie. Docentenhandleiding
Cliptoets Windenergie Docentenhandleiding We hebben iedere dag energie nodig. Die wekken we vooral op met olie, gas en steenkool. Maar die grondstoffen raken op. Bovendien vervuilen ze het milieu. Het
Nadere informatieOefeningen in verband met tweedegraadsvergelijkingen
Oefeningen in verband met tweedegraadsvergelijkingen l. e omtrek van een rechthoek is 8 m en de diagonaal 10 m. Welke afmetingen heeft deze rechthoek?. Bereken x zodat de opp van de rechthoek even groot
Nadere informatieDE ENERGIE[R]EVOLUTIE
DE LEERLINGENHANDLEIDING VMBO Naam: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING Mensen maken op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen: aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele brandstoffen ontstaan uit resten
Nadere informatieRekenen MBO - Bouw. Jesper Raijmakers. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/77595
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Jesper Raijmakers 25 juni 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/77595 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatie