ADVIES Vlaams Jeugdbeleidsplan

Transcriptie

1 ADVIES Vlaams Jeugdbeleidsplan In het regeerakkoord engageert de Vlaamse Regering zich voor de opmaak van het derde Vlaams jeugdbeleidsplan ( ). Dit plan legt tot 2014 het geïntegreerd jeugdbeleid van de Vlaamse Regering vast. De Vlaamse Jeugdraad beantwoordt de adviesvraag van minister Pascal Smet.

2 VLAAMSE JEUGDRAAD 1 december 2010 ADVIES 10/19 ADVIES Vlaams Jeugdbeleidplan De Vlaamse Jeugdraad in vergadering op 1 december 2010 onder voorzitterschap van Stijn Jacobs en waarbij aanwezig waren: Hakim Benichou, Frederik Cappelle, Lieven Casteels, Lies Corneillie, Joris De Bleser, Kara Eestermans, Stijn Jacobs, Mieke Nolf, Dimitri Popelier, Marlies Smit, Tom Van Den Borne, Jo Van de Weghe, Jef Van Rossum Brengt unaniem het volgende advies uit: 1. Situering Decretale voorwaarden Het decreet van 18 juli 2008 houdende het voeren van een Vlaams jeugd- en kinderrechtenbeleid bepaalt dat uiterlijk anderhalf jaar na het begin van elke legislatuur de Vlaamse regering een Vlaams jeugdbeleidsplan (VJBP) voorlegt aan het Vlaams parlement. Dat jeugdbeleidsplan legt het geïntegreerd jeugdbeleid van de Vlaamse Regering vast. Het besteedt bijzondere aandacht aan het jeugdwerkbeleid en de rechten van het kind. Binnen een algehele visie op de jeugd, het jeugdbeleid en de rechten van het kind, bepaalt het jeugdbeleidsplan de doelstellingen van de Vlaamse Regering in alle bevoegdheidsdomeinen en de resultaatsindicatoren. Geïntegreerd jeugdbeleid? De meerwaarde van het VJBP voor kinderen, jongeren en hun organisaties zit in het integrale en categoriale karakter 1 ervan: Integraal: jeugdbeleid doorkruist heel wat sectoren en beleidsdomeinen, en spreidt zich uit over verschillende overheidsniveaus. Het probeert vele losse eindjes aan elkaar te knopen en gaat op zoek naar dwarsverbindingen. Categoriaal: jeugdbeleid vertrekt vanuit het oogpunt, de belangen, de ervaringen en de leefwereld van de categorie jonge mensen. Dit is een apart perspectief dat zorgt voor een specifieke invulling van de beleidsvoering. De Vlaamse Jeugdraad verwacht dat het Vlaams jeugdbeleidsplan probleemoplossend werkt, inspireert en een efficiënter beleid realiseert voor kinderen, jongeren en hun organisaties. Doelstellingen in het Vlaams jeugdbeleidsplan moeten vernieuwend zijn en/of versterkend voor het 1 Synthese Vlaams Jeugdbeleidplan , p12 2

3 bestaande beleid. De focus moet liggen op domeinoverschrijdende doelstellingen waarbij meerdere beleidsdomeinen betrokken zijn. 2. Advies 2.1. ALGEMEEN De opbouw van het Vlaams Jeugdbeleidsplan In de omgevingsanalyse van het Vlaams Jeugdbeleidplan 2 lezen we: Het plan moet uitvoerbaar zijn, met een beperkt aantal doelstellingen die de strategische lijnen uittekenen voor de volgende beleidsperiode. Die doelstellingen moeten SMART geformuleerd zijn en het moet duidelijk zijn wie ze moet uitvoeren en wie de verantwoordelijkheid erover heeft;. De Vlaamse Jeugdraad volgt deze invulling. De raad ondersteunt dan ook de gemaakte keuze om per doelstelling initiatiefnemers, betrokken beleidsdomeinen en betrokken actoren te vermelden. Dit verhoogt de uitvoerbaarheid van het plan. Per doelstelling is het echter nodig om de lijst van mogelijke betrokken actoren nog te verscherpen en aan te vullen voor de opstart van de acties. Het grootste gemis aan het plan zijn de indicatoren. We adviseren om deze alsnog uit te werken zodat er een monitoring mogelijk is van de effecten van het plan op de leefwereld van kinderen en jongeren. De vaststellingen of acties al dan niet werden uitgevoerd volstaan niet om een goede monitoring mogelijk te maken. Voor de slagkracht van het plan is het gewenst om de doelstellingen te onderbouwen met budgetten (omgevingsanalyse, p10). Momenteel lezen we geen financiële implicaties noch engagementen op dit vlak. Missie en visie Integratie van het jeugd- en kinderrechtenbeleid Decretaal werd vastgelegd dat het jeugdbeleidsplan bijzondere aandacht moet besteden aan de rechten van het kind. Deze beleidsmatige integratie van het jeugd- en kinderrechtenbeleid werd doorgevoerd in 2008 en blijft een uitdaging. In de inleiding wordt kinderrechten terecht als een referentie vermeld maar we adviseren om een concreet onderdeel te voorzien in het Vlaams jeugdbeleidsplan waarin de coördinerend minister kinderrechten gevolg geeft aan bestaande aanbevelingen en hierover een engagement vraagt van de gehele Vlaamse regering: de verwerking van de concluding observations van het VN comite voor de rechten van het kind. Momenteel zijn niet alle aanbevelingen waarvoor Vlaanderen bevoegd is opgenomen in het Vlaams Jeugdbeleidsplan. de verwerking van de aanbevelingen in het jaarverslag van het kinderrechtencommissariaat en de alternatieve rapporten van de kinderrechtenactoren. 2 Omgevingsanalyse Jeugdbeleidsplan 3, Agentschap sociaal-cultureel werk voor jeugd en volwassenen, 28 augustus

4 de wijze waarop de minister verslag zal uitbrengen over de implementatie van het kinderrechtenverdrag in Vlaanderen. De implementatie is immers ruimer dan de doelstellingen en acties die momenteel in het Vlaams Jeugdbeleidsplan omschreven worden. Decreten jeugdbeleid Decretaal werd vastgelegd dat het jeugdbeleidsplan bijzondere aandacht moet besteden aan het jeugdwerkbeleid. In dit Vlaams Jeugdbeleidsplan werd de keuze gemaakt om hier geen specifieke doelstellingen aan te wijten maar dit te integreren binnen alle doelstellingen. We adviseren echter om alsnog een specifiek concreet onderdeel toe te voegen aangaande de rol van de twee decreten die het lokale en Vlaamse werkveld betreffende jeugdwerk en kinderrechten erkennen/ondersteunen: het decreet houdende de ondersteuning en stimulering van het gemeentelijk, het intergemeentelijk en het provinciaal jeugd- en jeugdwerkbeleid en het decreet houdende het voeren van een Vlaams jeugd- en kinderrechtenbeleid. In het kader van het Vlaams Jeugdbeleidsplan zijn we tevens benieuwd naar de wijze waarop jeugdorganisaties ondersteund worden om actief te zijn op domeinen van het Vlaams Jeugdbeleidsplan buiten de vrijetijdscontext. Monitoring van het Vlaams Jeugdbeleid Rapportage Er wordt gekozen om een jaarlijkse rapportage te vervangen door een tussentijdse rapportage over in We adviseren om deze rapportage eind begin 2013 uit te brengen om eventuele bijsturingen bij de uitvoer van het plan tijdig te kunnen opzetten. Er wordt wel aan de Vlaamse jeugdraad gevraagd om jaarlijks advies uit te brengen over de voortgang van het VJBP, zonder dat er een rapport wordt voorzien. We adviseren om de timing van deze advisering gelijk te stellen aan de timing van de rapportage, met name een advies in Uiteraard zal de Vlaamse Jeugdraad voortdurend advieswerk leveren aan de Vlaamse Regering op diverse beleidsdomeinen van het Vlaams Jeugdbeleidplan Betrokkenheid van het parlement In het plan wordt geen aandacht besteed aan de wijze waarop het plan wordt behandeld door het Vlaams Parlement. In het verleden beperkte zich dit tot een jaarlijkse bespreking binnen de commissie cultuur, jeugd, sport en media. Als we het domeinoverschrijdende karakter van het plan alle eer willen aandoen, dan is een opvolging binnen meerdere commissies gewenst. Naar een Vlaams Huis van de Jeugd De Minister Van Jeugd formuleert de ambitie om de bovenbouw van het jeugdbeleid te optimaliseren. We vragen de minister om hiervoor een duidelijke visie en timing uit te werken, in het bijzonder aangaande de intersectorale adviesfunctie jeugdbeleid. Een aantal organisaties, waaronder de Vlaamse Jeugdraad en Steunpunt Jeugd, hebben hier een gedragen input voor geboden. 4

5 JoKER De kind- en jongere-effectrapportage, of kortweg de JoKER, peilt naar de effecten van een wetgevend initiatief op kinderen en jongeren. Deze JoKER is een uitbreiding van de vroegere KER (kindeffectrapportage). Sinds 2008 werd deze JoKER geïntegreerd binnen de reguleringsimpactanalyse. Nu wil de minister evalueren of de JoKER kan geïntegreerd worden in een Sociale Impact Analyse. Onder OD 5.2. lezen we tevens dat deze analyse zich o.a. zal focussen op gezondheidseffecten. Algemeen beschouwd durven we stellen dat het JoKER-concept nog niet de kans heeft gehad op een succesvolle implementatie door de vele veranderingen in het concept. We adviseren dan ook om deze legislatuur geen wijzigingen aan te brengen in het JoKER concept maar de focus te leggen op de kwaliteitsbewaking van de huidige JoKER. Coördinatie Decretaal werd bepaald dat de coördinatie van het plan ligt bij de Afdeling Jeugd. We verwachten echter dat ook binnen de Vlaamse Regering een duidelijke coördinatie van het Vlaams jeugdbeleidsplan gebeurt. We gaan ervan uit dat dit door de minister van Jeugd gebeurt. We adviseren om dit mandaat te omschrijven in het plan zelf. Pascal Smet geeft aan dat hij samen met de Afdeling Jeugd de instrumenten voor het jeugd-en kinderrechtenbeleid (JoKER, aanspreekpunten, jeugdmonitor, ) zal evalueren. We adviseren om ook de instellingen voor het jeugdbeleid, de reflectiegroep Vlaams jeugd-en kinderechtenbeleid en de Vlaamse Jeugdraad actief te betrekken bij deze evaluatie. Jongerenpact en doelstellingen 2020 In zijn advies gaf de Vlaamse Jeugdraad een voorzet tot doelstelling van het jongerenpact: Met het jongerenpact formuleren de Vlaamse regering, jongeren, het (jeugdig) middenveld en de sociale partners hun gezamenlijke langetermijnvisie op de positie van jongeren binnen de Vlaamse samenleving in Dit pact komt participatief tot stand en moet een maatschappelijke dynamiek gericht op actie en verandering stimuleren. Het streefdoel is een samenleving die maximaal inspeelt op noden, behoeften en ambities van al haar jonge burgers. Minister Smet kiest ervoor om de opmaak van dit pact te enten op het Vlaams Jeugdbeleidplan en werkte hiervoor een concept van traject uit. De Vlaamse Jeugdraad adviseert hierbij om: de timing te verlaten naar eind 2011 zodat een bijkomend kwaliteitsvol participatief proces met jongeren, middenveld en sociale partners kan opgezet worden. toekomstgerichte ambities in het jongerenpact te formuleren die nog niet vervat zitten in het Vlaams jeugdbeleidsplan het traject inhoudelijk te linken aan acties binnen het middenveld. Zo zet de Vlaamse Jeugdraad in 2011 diverse trajecten met jongeren en jeugdorganisaties op, gelinkt aan een jongerencongres op 22 oktober De Vlaamse Jeugdraad ziet opportuniteiten in een samenwerking. 3 Advies 1001Vlaams Jongerenpact, 3 februari

6 2.2. DOELSTELLINGEN EN ACTIES De Vlaamse Jeugdraad gaf reeds advies op het tussentijds doelstellingenkader van het VJBP in juni Meerdere aanbevelingen werden verwerkt in het Vlaams Jeugdbeleidsplan. Toch missen we nog een aantal doelstelingen en acties in het plan. Bovendien roepen een aantal acties bijkomende vragen op. SD1. Beleidsparticipatie De Vlaamse Jeugdraad ondersteunt het algemeen streven onder deze strategische doelstelling, al hebben we nog vele vragen over de inhoud en onderlinge verhouding van instrumenten zoals de participatiebarometer, een kwaliteitskader participatie, de Vlaamse consultatiecode. We vragen om hierover informatie en uitwisseling te voorzien binnen het netwerk beleidsparticipatie zoals voorzien onder OD 1.1. Bovendien adviseren we om hier een operationele doelstelling toe te voegen aangaande het stimuleren van gemeenten rond lokale beleidsparticipatie binnen het kader van de planlastvermindering voor gemeenten. De actie onder OD kan best hier opgenomen worden: De sectorale regelgeving jeugd zal bepalen dat de lokale besturen moeten aantonen dat kinderen en jongeren en het jeugdmiddenveld betrokken worden bij de opmaak van de strategische meerjarenplanning SD 2: Jeugdinformatie OD 2.1 Informatieaanbod De ontwikkeling van een kwaliteitslabel wordt voorwaardelijk omschreven. Deze voorwaardelijkheid is nodig aangezien er nog heel wat onduidelijkheden leven rond de toepassing van een dergelijk label: moeten alle (Vlaamse) verenigingen dit label nastreven bij hun informatie naar jonge mensen? Dit lijkt ons niet werkbaar. OD 2.2 Samenwerking en coördinatie Onder deze doelstelling lezen we een wil tot inventarisatie en kwaliteitsbeoordeling van bestaande jeugdinformatie. We adviseren om ook een actie toe te voegen aangaande het ondersteunen en stimuleren van duurzame methodieken, experimenten en proeftuinen. Jeugdinformatie moet immers nog concreter vormgegeven worden, zeker naar kwetsbare doelgroepen. SD3 Inzicht in kinderen en jongeren, hun leefwereld en hun toekomstvisie Onder deze doelstelling wordt de kaart getrokken van een evidence based beleid. We ondersteunen dit aangezien het jeugdbeleid over onvoldoende onderzoeksgegevens kan beschikken. We pleiten er echter voor om onderzoek niet te beperken tot kwantitatieve gegevens. We adviseren om expliciet op te nemen dat hieronder ook belevingsonderzoek wordt verstaan, dat iets zegt over de wijze waarop kinderen en jongeren maatschappelijke ontwikkelingen ervaren. Onder deze doelstelling missen we bijzondere aandacht voor de doelstellingen van de jeugdmonitor (de zgn. staat van de jeugd ), zoals nu wordt opgemaakt door het Jeugdonderzoekplatform. In de 4 Advies 1011 voorlopig doelstellingenkader Vlaams Jeugdbeleidsplan, Vlaamse Jeugdraad, juni

7 inleiding van het jeugdbeleidsplan wordt nochtans aangegeven dat dit plan een basis moet vormen voor het Vlaams Jeugdbeleidsplan. We vragen ons af hoe dit concreet wordt gerealiseerd. Bij dit jeugdbeleidsplan was de timing ongeschikt om de resultaten van de monitor te verwerken in de omgevingsanalyse. OD 3.3. Ontsluiting en verspreiding Onder deze doelstelling lezen we een ambitie om onderzoekers samen met zgn. jongerenambassadeurs te laten wegen op de beeldvorming van jonge mensen. Dit concept komt meermaals terug in het Vlaams Jeugdbeleidsplan. Momenteel is jongerenambassadeurs een werkvorm die gehanteerd wordt door de Vlaamse Jeugdraad en haar partnerorganisaties 5 voor specifieke jongerentrajecten. Mogen we die passages lezen als een uitnodiging tot samenwerking? SD4 Diversiteit Bij de vaststellingen lezen we dat de groeiende diversiteit verandering vraagt bij organisaties en bij nieuwe jonge Vlamingen en Brusselaars zelf, in het bijzonder op het vlak van genderbewustzijn en omgang met seksualiteit. Genderbewustzijn en seksualiteit lijken ons echter thema s die relevant zijn voor alle (jonge) mensen. We adviseren dan ook om dit breder te formuleren. OD 4.2. Modellen en handleidingen voor diversiteit in verschillende sectoren Onder deze operationele doelstelling is het onduidelijk welke acties gelden voor de jeugdsector. Modellen en handleidingen lijken ons alleszins ontoereikend. We verwijzen naar de groei van het verenigingsleven voor en door jongeren van allochtone afkomst. Deze ontwikkeling zorgt voor een ruimer doelgroepbereik door de jeugdsector. Daarnaast kunnen kruisbestuivingen tussen deze nieuwe vormen van jeugdwerk en bestaande jeugdorganisaties bijdragen tot de interculturalisering van de jeugdsector. We adviseren dan ook om hier volgende extra operationele doelstelling toe te voegen: De Vlaamse overheid voert een structureel beleid ter ontwikkeling van het jeugdwerk voor en door allochtone jongeren. Hieronder horen twee acties: netwerken en ondersteuningsstructuren op Vlaams niveau ter ondersteuning van het jeugdwerk voor en door allochtone jongeren stimulering van de lokale beleidsaandacht voor deze vormen van jeugdwerk. SD5 Gezondheid van kinderen en jongeren van huidige en toekomstige generaties OD5.2. Impact van beleid op gezondheid In de omgevingsanalyse (p.25) lezen we dat Vlaamse jongeren op verschillende facetten van hun gezondheid gemiddeld tot zeer goed scoren in de Europese context. Recente cijfers tonen ook aan dat de consumptie van tabak, alcohol en drugs afgenomen is bij tieners en jongeren. Dit neemt niet weg dat een inschatting van gezondheidsrisico s relevant is. We adviseren echter om beleidsmaatregelen niet louter te bepalen op basis van de objectieve gezondheidsrisico s. Maatregelen moeten ook rekening houden met de wijze waarop de verantwoordelijkheid van jonge mensen en hun ouders wordt gestimuleerd tot het uitbouwen van een gezonde levensstijl. Dit vermijdt tevens het ondoordacht invoeren van verbodsmaatregelen

8 Eerder in het advies gaven we ook onze bezorgdheid mee aangaande de uitbreiding van het gebruik van de JoKER. OD5.3 Gezondheid in het jongerenpact Het is boeiend dat er een inspraakmoment komt aangaande gezondheid. Daarnaast adviseren we om ook een actie te voorzien rond structurele participatie van jonge mensen rond gezondheid en gezondheidsbeleid. SD 6 Gecoördineerde aanpak geweld, kindermishandeling, pesten en zelfdoding Onder deze strategische doelstelling wordt aandacht besteed aan eerder zware bedreigingen voor het welzijn van kinderen en jongeren. Het welbevinden van jonge mensen gaat echter breder. In de omgevingsanalyse van de Afdeling Jeugd (p.25) lazen we al dat er een aantal negatieve signalen te horen zijn op het vlak van het welbevinden (mentaal en fysiek) van kinderen en jongeren. De analyse stelt voor om in te zetten op het mentale welbevinden van kinderen en jongeren, met aandacht voor preventie, screening en hulpverlening. Dit sluit ook aan bij het regeerakkoord (p.69): Het sociale welzijn van jongeren maakt deel uit van een volwaardig categoriaal jeugdbeleid. Samenwerking tussen de jeugdsector en de welzijnssector draagt bij tot een toegenomen sociaal welzijn van jongeren. Uiteraard wordt dit thema grotendeels opgenomen binnen het beleidsdomein Welzijn, in het bijzonder binnen de integrale jeugdhulp(ijh). Integrale jeugdhulp beschikt echter ook over interessante hefbomen om een bijdrage te leveren aan de realisatie van een integrale jeugdzorg naar jongeren, waarbij duurzame netwerken worden ontwikkeld tussen de jeugdhulp en relevante jeugdspecifieke domeinen waarmee de IJH raakvlakken kan hebben (het jeugdverenigingsleven, jeugdinformatie, ). Dit werd echter nog niet vertaald naar een beleidskader op Vlaams niveau. We adviseren dan ook om een extra OD 6.4. toe te voegen: De Vlaamse Overheid ontwikkelt een beleidskader ter stimulering van duurzame netwerken tussen de jeugdhulp en relevante jeugdspecifieke domeinen waarmee de jeugdhulp raakvlakken kan hebben (het jeugdverenigingsleven, jeugdinformatie, ). Dit impliceert tevens dat we SD 6 graag herformuleren tot Door een gecoördineerde aanpak nemen institutioneel geweld, kindermishandeling, pesten, zelfdoding en onwelzijn af. OD6.1 Situatie van jongeren in voorzieningen We missen hier de link naar het decreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp, zoals dat in 2006 in werking trad. De voorbije jaren werd gewerkt aan de implementatie van het decreet. Het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin is bezig met de evaluatie van deze implementatie. De optimalisering van de uitvoer van dit decreet kan dan ook best toegevoegd worden als actie onder deze doelstelling. SD8 Maatschappelijk kwetsbare kinderen jonger dan 6 jaar hebben meer ontwikkelingskansen OD 8.1 Aantal kleuters per leerkracht Onder deze actie lezen we dat de derde kleuterklas een evidentie moet worden. We vragen ons af hoe dit gerealiseerd gaat worden. We adviseren om hierbij in te zetten op stimulerende maatregelen in plaats van verplichtende / bestraffende maatregelen. 8

9 SD9 Kinderen en jongeren in steden kunnen zich beter ontplooien De Vlaamse Jeugdraad ondersteunt de specifieke aandacht voor de stedelijke context. Daarnaast vullen we aan dat ook plattelandsgebieden en kleine gemeenten een context vormen die specifieke aandacht vraagt binnen het jeugdbeleid. OD 9.3. Ontplooiing in de vrijetijd We ondersteunen de aandacht voor kinderen en jongeren in de kernstad. De focus in het plan lijkt echter te liggen op de uitbouw van jeugdspecifieke plaatsen. We adviseren om ook een specifieke actie op te nemen rond de ontwikkeling van een zgn. jongerenweefsel in de stad, dat ook publieke ruimtes omvat, zoals: station, winkelstraten, zwembaden, In een recent vrijetijdsonderzoek naar jongeren in Brussel is dit heel duidelijk te worden: om het vrijetijdsleven van stadskinderen / stadsjongeren te ondersteunen moet je radicaal andere wegen inslaan aangaande medegebruik van de publieke ruimte. Best kan de oprichting van een taskforce hier opgenomen worden als actie. SD10 kwaliteitsvolle, diverse en inclusieve leeromgevingen Onder visie staat de zin Inclusief als het kan, exclusief als het moet. De goede verstaander leest dat doelgroepgericht (jeugd)werk zijn waarde heeft en moet (blijven) bestaan. De sceptische lezer leest echter een ondertoon die al snel een valkuil kan worden: doelgroepspecifiek kan, maar slechts als het echt niet anders meer gaat. Een dergelijke visie zou ongepast zijn voor het verenigingsleven. Aangaande de jeugdsector adviseren we dan ook om in te zetten op een zgn. meersporenbeleid : het ondersteunen van diverse vormen van aanbod naar diverse doelgroepen én de interactie tussen deze vormen. SD13 competenties in vrijetijd OD 13.1 De ontwikkeling en implementatie van instrumenten en -werkvormen voor het herkennen van competenties is gefaciliteerd en ondersteund. Onder deze doelstelling wordt Oscar opgenomen als instrument. We adviseren om daarnaast specifiek op te nemen dat de mogelijkheden en randvoorwaarden voor EVC-procedures binnen de jeugdsector worden verkend. SD 14: arbeidsproces Onder deze SD worden grote verwachtingen uitgesproken naar de Vlaamse Jeugdraad. Dit is boeiend maar vergt een goede analyse van de mogelijkheden en beperkingen. SD 18 Kwaliteitsvolle, specifieke ruimte OD 18.1 Een visie over het concept medegebruik Onder deze doelstelling wordt de ambitie geformuleerd om een visie over het concept medegebruik te hanteren als uitgangspunt bij de uitbouw van toegankelijke gemeenschapsinfrastructuur. Om deze waardevolle doelstelling te realiseren adviseren we om ook het beleidsdomein Ruimtelijke Ordening toe te voegen als betrokkene. 9

10 SD21 Verenigen en verlaging administratieve last OD Daling administratieve last Vlaamse regelgeving Onder actie 2 wordt ingegaan op de wijze waarop kinderen en jongeren betrokken worden bij de planning van lokale besturen binnen het kader van de planlastvermindering voor gemeenten: De sectorale regelgeving jeugd zal bepalen dat de lokale besturen moeten aantonen dat kinderen en jongeren en het jeugdmiddenveld betrokken worden bij de opmaak van de strategische meerjarenplanning Deze actie is uiterst waardevol maar is beter op zijn plaats onder SD 1 aangaande beleidsparticipatie. We adviseren om daar een operationele doelstelling toe te voegen aangaande lokale beleidsparticipatie. OD Administratieve last voor kinderen, jongeren en hun organisaties We lezen dat de beleidsplannen voor het landelijk jeugdwerk afgestemd worden op de Vlaamse beleidscyclus. We vragen ons af hoe men dit zal realiseren aangezien de beleidsplanningsperiode binnen het vernieuwde decreet Vlaams jeugd- en kinderrechtenbeleid waarschijnlijk vier jaar zal zijn. Extra doelstelling: intersectorale kinderopvang We adviseren om een extra strategische doelstelling op te nemen aangaande een intersectoraal aanbod van opvang voor alle kinderen. De verbinding tussen kinderopvang en het aanbod van partners als het jeugdwerk, muziekateliers, sport wordt immers als positief bevonden door kinderen. Bovendien geeft onderzoek aan dat kinderparticipatie effectief bijdraagt tot kwaliteitsverbetering van de buitenschoolse opvang. In het regeerakkoord lezen we op p.62 trouwens: We reorganiseren de opvang en vrijetijdsmogelijkheden van schoolgaande kinderen voor en na de schooluren en op vakantiedagen in nauw overleg met die partners voor wie dit een gezamenlijke opdracht is: scholen, gemeenten, jeugdwerk, speelpleinwerking, sport, socio-cultureel werk en welzijn. Extra doelstellingen: jongeren en jeugdbeleid in een internationale context Onder de diverse doelstellingen doorheen het VJBP zitten heel wat internationale acties. De Vlaamse Jeugdraad onderschrijft deze acties en vindt het positief dat het plan doordrongen is van internationale acties. Toch blijven we pleiten om ook aandacht te hebben voor internationale doelstellingen. In de inleiding wordt er verwezen naar de Europese jeugdstrategie als inspiratiebron voor het Vlaams jeugdbeleidsplan. Alle actieterreinen uit het Europees kader komen expliciet aan bod in het VJBP, behalve één, ml. jongeren en de wereld. Daarom adviseert de Vlaamse Jeugdraad om 2 extra strategische doelstellingen aangaande dit domein toe te voegen: SD24. De blik van kinderen en jongeren op Europese, internationale en mondiale thema s is aangescherpt. Zoals uit het Go Strange onderzoek van Jint blijkt, zijn er veel jongeren met internationale dromen. Nog te veel onder hen slagen er niet in om deze dromen te realiseren. In een almaar meer geglobaliseerde wereld is het van belang voor jongeren om internationale ervaringen op te doen. Dit wordt ook zo erkend door Europa in de EU 2020-strategie via het kerninitiatief Youth on the move. Onder deze strategische doelstelling vallen volgende elementen (operationele doelstellingen): 10

11 Het stimuleren van het opdoen internationale leerervaringen en interculturele ontmoetingen. De Vlaamse overheid ging in het nabije verleden al engagementen in deze richting aan via diverse Europese overeenkomsten (zoals onder andere in de Europese resolutie uit 2008 over de mobiliteit van jonge vrijwilligers in de EU, via het Europese programma Youth in Action en via engagementen in het kader van de Bologna+10 ministeriële conferentie). Het stimuleren van het jeugdwerk om hun internationale werking uit te bouwen. Het jeugdwerk is een sterke actor die veel kinderen en jongeren kan laten proeven van internationale ervaringen. Bijdragen aan de emancipatie van kinderen en jongeren in het Zuiden (of dichter). SD25. De blik van Europese, internationale en mondiale instellingen op kinderen en jongeren is aangescherpt. In een VJBP is het ook belangrijk om te duiden wat Vlaanderen belangrijk vindt om op internationaal niveau te brengen. Vlaanderen moet de ambitie (blijven) hebben om internationaal aan de kar te trekken aangaande jeugd(werk)beleid. Aangaande grensoverschrijdende samenwerking op gebied van jeugd moet Vlaanderen en voortrekkersrol blijven spelen. Onder deze strategische doelstelling vallen volgende elementen (operationele doelstellingen): Het verder uitbouwen van beleidsmatig overleg op supra-nationaal/europees/internationaal niveau. Het betrekken van kinderen en jongeren bij dit overleg. Internationale partners stimuleren om tot zo ambitieus mogelijke internationale engagementen te komen Extra doelstelling: jongeren en verduurzaming van de samenleving Onder de algemene visie van het VJBP wordt het concept Duurzaam Beleid uiteengezet, met een vermelding van het streven naar een evenwicht tussen een economische, ecologische en maatschappelijke agenda. Ook het EU-kader haalt dit expliciet aan: de participatie van jongeren in groen vrijwilligerswerk en het stimuleren van groene consumptie- en productiepatronen. In het plan wordt echter nergens verwezen naar de rol van jonge mensen bij de verduurzaming van onze samenleving en het belang van participatie en educatie. Aangezien we dit ook weinig terugvinden in de Vlaamse Strategie Duurzame Ontwikkeling, adviseren we om een doelstelling op te nemen gericht op: de ontwikkeling van de capaciteit bij jongeren om kritisch te staan ten opzichte van bestaande (onduurzame) levenswijzen, hierover in debat te gaan, mee uitwegen te zoeken en hen de kans te geven om duurzame keuzes te maken. 11

12 3. Samenvatting De Vlaamse Jeugdraad verwacht dat het Vlaams jeugdbeleidsplan probleemoplossend werkt, inspireert en een efficiënter beleid realiseert voor kinderen, jongeren en hun organisaties. Doelstellingen in het Vlaams jeugdbeleidsplan moeten vernieuwend zijn en/of versterkend voor het bestaande beleid. De focus moet liggen op domeinoverschrijdende doelstellingen waarbij meerdere beleidsdomeinen betrokken zijn. De Vlaamse Jeugdraad adviseert om het huidige Vlaams Jeugdbeleidsplan te voorzien van indicatoren zodat er een monitoring mogelijk is van de effecten van het plan op de leefwereld van kinderen en jongeren. Voor de slagkracht van het plan adviseren we om een budgettair luik toe te voegen. De Vlaamse Jeugdraad adviseert om het doelstellingenkader van het Vlaams Jeugdbeleidsplan uit te breiden met volgende thema s: integratie van het jeugd- en kinderrechtenbeleid ; de rol van de decreten jeugdbeleid; lokale beleidsparticipatie van jonge mensen ; integrale jeugdzorg ; intersectorale kinderopvang; jongeren en jeugdbeleid in een internationale context; jongeren en verduurzaming van de samenleving. 12