Jaarverslag Leerplicht

Transcriptie

1 Jaarverslag Leerplicht Schooljaar Gemeente Velsen 1

2 Voorwoord van de wethouder Voor u ligt het jaarverslag van de Leerplicht van gemeente Velsen. Met dit veelomvattende verslag informeren wij u over de activiteiten van de leerplichtambtenaren tijdens het schooljaar In het schooljaar is weer een aantal mooie ontwikkelingen ingezet. Zo verloopt de samenwerking tussen de gemeenten, het onderwijs en de jeugdhulpprofessionals steeds beter. Ook de Velsense leerplichtambtenaren kunnen hun werk hierdoor beter doen. Een voorbeeld om deze samenwerking te ondersteunen is het gebruik van de Verwijsindex. De verwijsindex is een laagdrempelig en preventief contactsysteem dat de samenwerking tussen organisaties/professionals ondersteunt. Een match betekent dat meerdere professionals rondom een kind, van elkaar kunnen zien welke hulp geboden wordt. Ook de leerplichtambtenaren maken gebruik van dit systeem en hebben op deze manier inzicht in de hulp rondom een kind én kunnen aangeven op welke manier zij betrokken zijn. Om de zorg rondom een kind goed af te kunnen stemmen, streeft de gemeente Velsen naar het optimaliseren van het gebruik van en het aantal matches in de verwijsindex. Daarnaast lees u in dit jaarverslag meer over de Dag van de Leerplicht die op 17 maart 2016 bovenregionaal werd georganiseerd. De wethouders van de gemeenten in de regio s Midden- en Zuid-Kennemerland, Haarlemmermeer en Amstelveen spraken met de leerplichtambtenaren en professionals uit het onderwijs en de jeugdhulp over het thema thuiszitters. Tijdens de conferentie, die werd geopend door de Kinderombudsman Marc Dullaert, werd duidelijk dat de betrokkenheid en kwaliteiten van de leerplichtambtenaren onmisbaar zijn in het voorkomen van thuiszitters. Met een oproep elkaar te blijven zoeken en samen te werken werd de druk bezochte bijeenkomst afgesloten. Ik belicht in dit voorwoord twee activiteiten, en in het jaarverslag leest u ook over de andere ontwikkelingen waar gemeente Velsen trots op is. Ik wens u veel leesplezier! Annette Baerveldt Wethouder Onderwijs 2

3 Inhoudsopgave Inleiding 4 Hoofdstuk 1: Het Kader Wettelijk kader 1.2 Overig wettelijk kader 1.3 Beleidsmatig kader Gemeenschappelijke Regeling (GR) schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten Ambtsinstructie Samenwerkingsovereenkomst met de Onderwijsinspectie Strafrechtelijke aanpak schoolverzuim Hoofdstuk 2: De uitvoering van de leerplichttaken Verantwoordelijkheden geregeld in de Leerplichtwet 2.2 Kerntaken van de leerplichtambtenaar 2.3 Registratie Hoofdstuk 3: Beschrijving van de leerplichtorganisatie Bezetting Leerplicht Velsen 3.2 Netwerk Leerplicht Velsen Samenwerkingsverband VO Zuid-Kennemerland en samenwerkingsverband Passend Onderwijs IJmond Regionaal Overleg Leerplichtambtenaren (ROL) Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) De beschermingstafel Verwijs Index Risicojongeren HALT Kennemerland Veiligheidshuis Raad voor de Kinderbescherming en Veilig Thuis INGRADO 3.3 Neventaken Aandachtsfunctionaris Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Werkgroep verzuimprotocol Hoofdstuk 4: Feiten en cijfers Verzuimmeldingen 4.2 Proces-verbaal 4.3 Vrijstellingen 4.4 Thuiszitters 4.5 Perspectief banenplan 4.7 Overstapmonitor Bijlage 1 Bijlage 2 Scholen in Velsen Brief aan de schoolleiding 3

4 Inleiding Het doel van dit verslag is inzicht te verschaffen in het gevoerde leerplichtbeleid en de effecten hiervan. Tevens geeft het jaarverslag een vooruitblik op het schooljaar voor wat betreft aandachtspunten en ontwikkelingen. Met dit jaarverslag wordt voldaan aan de wettelijke verplichting de gemeenteraad te informeren over het in de gemeente Velsen gevoerde leerplichtbeleid voor het schooljaar , zoals beschreven in artikel 25 van de Leerplichtwet De gemeente Velsen legt in de aanpak van verzuim de nadruk op de situatie per leerling. Dit houdt in dat de leerplichtambtenaren bij elke verzuimmelding onderzoek doen naar de achtergrond van het verzuim en hun acties hierop afstemmen. Dit gebeurt ondermeer door multidisciplinaire overleggen, waar de leerling en/of ouders aan deelnemen. Opbouw van het jaarverslag Het jaarverslag bestaat uit vijf hoofdstukken. Hoofdstuk 1 geeft een beschrijving van het kader waarbinnen de leerplichtambtenaar werkt, de Leerplichtwet en de daarin benoemde voornaamste verantwoordelijkheden en kerntaken van de leerplichtambtenaar. Ook wordt aandacht besteed aan de wetswijziging die de kwalificatieplicht toevoegde aan de Leerplichtwet. Hoofdstuk 2 geeft een beeld van de belangrijkste taken van de leerplichtambtenaar. Deze spitsen zich vooral toe op controle en handhaving op de verschillende vormen van verzuim, het afgeven van vrijstellingen en vervangende leerplicht. Daarnaast wordt er nader ingegaan op de uitvoering van de leerplichtregistratie. Hoofdstuk 3 beschrijft de wijze waarop leerplicht in Velsen georganiseerd is, de samenwerking met de ketenpartners en de overlegvormen. Hoofdstuk 4 geeft een overzicht van de feiten en de cijfers. In Hoofdstuk 5 staat de vooruitblik op schooljaar

5 Hoofdstuk 1 Het kader Op basis van de Leerplichtwet hebben de leerplichtambtenaren een preventieve taak, een zorgtaak en een handhavende taak naar jongeren, ouders/verzorgers (verder te noemen ouders ) en scholen. 1.1 Wettelijk kader Leerplicht Volgens de Leerplichtwet 1969 is een leerling verplicht 1 om naar school te gaan vanaf de eerste lesdag van de maand volgend op de maand waarin het kind 5 jaar wordt. Deze verplichting om naar school te gaan houdt op zodra de leerling 18 jaar is geworden, of een startkwalificatie heeft behaald (minimaal MBO niveau 2 of HAVO diploma). Van 18 tot 23 jaar wordt de jongere, indien hij nog geen startkwalificatie behaald heeft nog gevolgd en zo nodig begeleid door medewerkers van het RMC (Regionaal Meld- en Coördinatiefunctie). Deze organisatie is opgericht omdat de overheid er naar streeft zoveel mogelijk jongeren een startkwalificatie te laten behalen. De gemeente heeft de verantwoordelijkheid voor het toezicht op de naleving van de Leerplichtwet. Zij moet erop toezien dat alle leerplichtigen, woonachtig in de gemeente, ook daadwerkelijk aan het onderwijs deelnemen. De Leerplichtwet biedt het kader voor deze bescherming van het recht op onderwijs dat voor elk kind geldt. Kwalificatieplicht Na het laatste schooljaar van de leerplicht begint de kwalificatieplicht voor jongeren die nog geen startkwalificatie hebben gehaald. De kwalificatieplicht heeft als doel dat meer jongeren een startkwalificatie halen. Een startkwalificatie is een havo-, vwo- of mbo- diploma (niet niveau 1.) De overheid ziet dit niveau als minimumvereiste voor een goede participatie in de maatschappij. De kwalificatieplicht verplicht alle jongeren een volledig onderwijsprogramma te volgen. De kwalificatieplicht betekent niet altijd vijf dagen per week in de schoolbanken; het is ook mogelijk om met combinaties van leren en werken aan de kwalificatieplicht te voldoen, zoals de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) in het mbo. De kwalificatieplicht geldt niet voor jongeren die een diploma of getuigschrift van de praktijkschool hebben en voor leerlingen vanaf 16 jaar die op het voortgezet speciaal onderwijs (VSO) zitten en het uitstroomprofiel arbeid of dagbesteding hebben. Met de kwalificatieplicht wordt de leerplicht verlengd tot de dag dat de jongere een startkwalificatie heeft gehaald, of tot de dag dat de jongere 18 jaar wordt. 1 De inschrijvingsplicht en bezoekplicht staan geformuleerd in de Leerplichtwet In artikel 2 staat de essentie van de Leerplichtwet 1969: de ouders (of feitelijke verzorgers) zijn verplicht ervoor te zorgen dat de jongere als leerling van een school is ingeschreven en deze school na inschrijving volgens het rooster bezoekt. In artikel 16 van de Leerplichtwet 1969 staat dat naleving van de wet is opgedragen aan burgemeester en wethouders. Zij wijzen daartoe één of meer ambtenaren aan. 5

6 De kwalificatieplicht is geregeld in de Leerplichtwet. Regels voor verlof, vrijstellingen en verzuim zijn voor jongeren tussen 5 en 18 jaar dus ook gelijk. Het maakt niet uit of een jongere leerplichtig of kwalificatieplichtig is. Indien een jongere op zijn/haar 18 e verjaardag geen startkwalificatie heeft, wordt de jongere door de leerplichtambtenaar gemeld bij de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC). 1.2 Overig wettelijk kader Passend Onderwijs Op 1 augustus 2014 is de Wet Passend Onderwijs in werking getreden en hebben de scholen een zorgplicht. Dit betekent dat de school waar de leerling zich inschrijft verplicht is hem of haar onderwijs te bieden óf binnen het eigen samenwerkingsverband een geschiktere onderwijsplek te bieden. Uitgangspunt is dat zo veel mogelijk leerlingen regulier onderwijs volgen en alleen naar speciaal onderwijs gaan als het niet anders kan. 1.3 Beleidsmatig kader Leerplichtbeleid maakt onderdeel uit van het gemeentelijk beleid. De beleidskaders die richting geven aan de uitvoering van de leerplicht in Velsen zijn: WMO beleidsplan, prestatieveld 2, de preventieve ondersteuning jeugd, jongeren en ouders; Lokaal onderwijsbeleid dat in samenwerking met het onderwijsveld via de Lokale Educatieve Agenda wordt vorm gegeven; Convenant Aanpak ongeoorloofd schoolverzuim 2009 e.v. Naast leerplicht nemen onder andere deel onder andere justitie en HALT; De Jeugdwet en de Wet Passend Onderwijs; Regionale Agenda van de Toekomst Aanval op de schooluitval

7 1.3.1 Gemeenschappelijke Regeling (GR) schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten De Gemeenschappelijke Regeling Schoolverzuim en Voortijdig Schoolverlaten West-Kennemerland is op 1 januari 2014 van kracht geworden. Deze regeling bestaat uit drie percelen: Perceel 1: administratie leerplicht, kwalificatieplicht en RMC. Voorheen waren deze taken geregeld in de GR CAReL. Perceel 2: uitvoering leerplicht en kwalificatieplicht 17 en 18 jarigen. Perceel 3: Kwalificatieplicht vanaf 18 jaar en RMC. Haarlem is door het rijk aangewezen als contactgemeente van de RMC regio Zuid- en Midden- Kennemerland voor de bestrijding van voortijdig schoolverlaten (VSV). Bij Haarlem is ook de RMC-functie door het rijk belegd. Het regionale bureau leerplicht en het RMC, die vanuit de gemeenschappelijke regeling zijn opgezet, werken onder de naam Leerplein. Velsen neemt, evenals de gemeenten Heemskerk, Beverwijk en Uitgeest, niet deel aan perceel 2 en voert de leerplicht lokaal uit Ambtsinstructie Op grond van de Leerplichtwet (artikel 16, lid 4) stelt het college van burgemeester en wethouders een instructie vast voor de leerplichtambtenaren. Hierin wordt aangegeven op welke wijze de leerplichttaken worden vervuld. Ook staat in de ambtsinstructie met welke frequentie overleg wordt gevoerd en hoe wordt samengewerkt met regiogemeenten en hoe en met welke instellingen wordt samengewerkt. De ambtsinstructie wordt jaarlijks gecontroleerd en gewijzigd als dat nodig is Samenwerkingsovereenkomst met de Onderwijsinspectie Op 24 juni 2013 tekenden de gemeenten in Midden- en Zuid-Kennemerland een samenwerkingsovereenkomst met de Onderwijsinspectie, wegens het bestrijden van verzuim en voortijdig schoolverlaten. Er is afgesproken dat de leerplichtambtenaar voor de inspectie op eigen initiatief, op verzoek van het college van burgemeester en wethouders of in overleg met de inspectie, onderzoek uitvoert ten behoeve van het aan de inspectie opgedragen toezicht op de naleving van de Leerplichtwet 1969 door de hoofden van de scholen (artikel 16a LPW 1969). De leerplichtambtenaar doet onderzoek naar en rapporteert over de realisatie van het door het bevoegd gezag aangelegde verzuimbeleid van de school of instelling. De inspectie neemt de rapportage van de leerplichtambtenaar in ontvangst en beoordeelt het dossier onverwijld. Indien de school/instelling niet voldoet aan de wettelijke vereisten, wordt het hoofd van de school/instelling hiervan door de inspectie op de hoogte gebracht in het kader van het handhavingstraject. Onlangs ontstond er onduidelijkheid over de rechtsgeldigheid van deze samenwerkingsovereenkomst. De onderwijsinspectie heeft hoger beroep aangetekend in de rechtszaak waarin de rechter bepaalde dat een specifieke controle door de leerplichtambtenaar onwettig was, omdat er geen hiërarchische verhouding bestaat tussen de leerplichtambtenaar en de Onderwijsinspectie. Het gerechtshof moet zich hier nog over uitspreken. 7

8 1.3.4 Strafrechtelijke aanpak schoolverzuim Alle regels rondom de uitvoering van de strafrechtelijke aanpak van schoolverzuim zijn vastgelegd in de landelijke Handleiding Strafrechtelijke Aanpak Schoolverzuim. In de regio is hierover in 2009 een bestuurlijk convenant gesloten tussen de gemeenten in het arrondissement Zuid- en Midden-Kennemerland, Haarlemmermeer en Zaanstreek en Waterland, Jeugdzorg, Halt, de Raad voor Kinderbescherming en het OM. De handleiding is in 2012 geactualiseerd. Voor een effectieve aanpak van schoolverzuim is een goede samenwerking in de verzuimketen van essentieel belang. In de uitvoering hanteren steeds meer partners zoals Jeugdreclassering, de Raad voor de Kinderbescherming en Halt, een preventieve aanpak in overleg met leerplicht. 8

9 Hoofdstuk 2 Uitvoering van de leerplichttaken 2.1 Verantwoordelijkheden geregeld in de Leerplichtwet Op grond van de Leerplichtwet zijn: De ouders verplicht ervoor te zorgen dat hun leerplichtige kind ingeschreven wordt bij een school/onderwijsinstelling en deze ook daadwerkelijk bezoekt; Jongeren zijn vanaf hun 12e verjaardag mede zelf verantwoordelijk voor hun aanwezigheid op school. Op grond van de Leerplichtwet zijn schooldirecteuren verantwoordelijk voor: Het voeren van een adequate verzuimregistratie; Het doen van meldingen van ongeoorloofd verzuim van leerlingen aan de woongemeente van de leerling bij verzuim vanaf 16 uur in 4 weken of wanneer zij zich zorgen maken; Het doen van meldingen van in- en uitschrijvingen van leerlingen aan de woongemeente van de leerling binnen de daarvoor geldende wettelijke termijn (binnen 7 dagen); Het verlenen van verlof wegens gewichtige omstandigheden tot en met 10 schooldagen en het verlenen van extra vakantieverlof voor maximaal 10 schooldagen (eenmalig) met inachtneming van de wettelijke kaders; Het melden van verwijdering van leerlingen bij de leerplichtambtenaar van de woongemeente binnen de daarvoor geldende termijnen (terstond). De school die verwijdert, heeft een inspanningsverplichting om een andere school te vinden voor de verwijderde leerling; Het doen van opgave van de omvang van het verzuim op de eigen school aan de minister van O.C. en W. Op grond van de Leerplichtwet heeft de leerplichtambtenaar de verantwoordelijkheden over: Het behandelen van schoolverzuim, vaak in samenwerking met ketenpartners. Indien nodig kan de leerplichtambtenaar handhavend optreden; Het behandelen van aanvragen voor vrijstellingen; Het behandelen van aanvragen voor vervangende leerplicht; Het verlenen van verlof wegens gewichtige omstandigheden van meer dan 10 schooldagen; Het doen van opgave omtrent de omvang en behandeling van verzuim in de eigen gemeente aan de minister van O.C. en W.; Het maken van een jaarverslag omtrent het gevoerde beleid en de resultaten hiervan. 2.2 Kerntaken van de leerplichtambtenaar A. Maatschappelijke zorgtaak In het kader van deze kerntaak om (dreigend) ongeoorloofd schoolverzuim te voorkomen en terug te dringen vervult de leerplichtambtenaar zowel een preventieve als curatieve rol: In de preventieve rol heeft de leerplichtambtenaar de wettelijke taak aan betrokken partijen voorlichting te geven en overleg te plegen. Verzuim of dreigend verzuim is vaak een signaal voor dieper liggende problematiek. Bij het zoeken naar oplossingen voor het verzuimgedrag (curatieve rol) werkt de leerplichtambtenaar daarom veelvuldig samen met de 9

10 scholen, jeugdhulpverleningsinstanties, politie en het Openbaar Ministerie. Hierbij vervult de leerplichtambtenaar een schakelrol. Er wordt veel waarde gehecht aan een goede samenwerking met de scholen. Om deze samenwerking zo goed mogelijk te laten verlopen hebben alle scholen in Velsen een vaste leerplichtambtenaar als contactpersoon. Deze behandelt het verzuim van de leerlingen van desbetreffende school en neemt deel aan de MDO s (multidisciplinair overleg) op de scholen. Het MDO is een overleg dat gericht is op een individuele jongere. Aan dit overleg nemen de jongere, zijn/haar ouders en overige betrokkenen (zoals bijvoorbeeld school, leerplichtambtenaar, schoolarts, consulent samenwerkingsverband, hulpverlening) deel. Tijdens het MDO wordt een plan van aanpak gemaakt en afgesproken wie de regie heeft. Uit de praktijk blijkt dat doordat alle partijen in een vroeg stadium met elkaar aan tafel zitten, er sneller een gezamenlijk plan op tafel komt en de acties beter gevolgd kunnen worden. Niet in alle gevallen leidt dit direct tot een concrete oplossing, maar biedt het wel nieuwe inzichten, mogelijkheden en duidelijke afspraken. In het primair onderwijs hebben de scholen een zorgteam. Deze zorgteams werken in een kleine samenstelling en bestaat uit de directeur, leerkracht en de intern begeleider, op afroep aangevuld met de schoolarts, leerplichtambtenaar en/of schoolmaatschappelijk werk. B. Controlerende en handhavende taak In het kader van deze kerntaak controleert de leerplichtambtenaar of ouders en jongeren de hen door de Leerplichtwet opgelegde verplichtingen nakomen. Hierbij gaat het met name om de verplichting een leerplichtige jongere in te schrijven op een school en het bezoeken van deze school. Wordt een leerplichtige jongere niet ingeschreven op een school, dan kan de leerplichtambtenaar handhavend optreden tegen de ouders. We spreken hier van absoluut verzuim. Daarnaast kan de leerplichtambtenaar handhavend optreden wanneer een jongere relatief verzuimt. Er is sprake van relatief verzuim wanneer een ingeschreven leerplichtige jongere ongeoorloofd les- of praktijktijd verzuimt. Relatief verzuim wordt onderverdeeld in: Signaalverzuim is kortdurend verzuim, minder dan drie aaneengesloten dagen. Dit verzuim komt vaak voort uit gezinsproblematiek of sociaalemotionele problemen. De school handelt dit ongeoorloofde verzuim doorgaans zelf af. Zorgwekkend verzuim is verzuim van vanaf 16 uur in vier weken. Dit verzuim moet door de school aan de leerplichtambtenaar worden gemeld. Deze zal in overleg met de school actie ondernemen. Luxe-verzuim betreft vakantie buiten de schoolvakanties om. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de ouders. C. Taak rondom vervangende leerplicht, vrijstelling en verlof De verzoeken voor vervangende leerplicht, vrijstelling of verlof komen doorgaans van ouders en jongeren. De leerplichtambtenaar neemt deze verzoeken in behandeling, bekijkt ze in het licht van de wettelijke kaders en hoort eventueel ouders en jongeren. Hierna neemt de leerplichtambtenaar een besluit en handelt het verzoek verder af. Vervangende leerplicht (artikel 3a en 3b en artikel 15 van de Leerplichtwet) Ouders kunnen, met instemming van de school, een beroep doen op vervangende leerplicht wanneer hun kind niet geschikt is voor volledig 10

11 dagonderwijs. De jongere kan dan naast theorielessen ook praktijktijd (stage) gaan volgen. Vrijstelling (artikel 5 onder a, 5 onder b en 5 onder c van de Leerplichtwet) De Leerplichtwet kent diverse gronden voor vrijstelling van inschrijving. Al deze vrijstellingen dienen aangevraagd te worden bij de leerplichtambtenaar. a. lichamelijke of psychische gronden Op grond van lichamelijke op psychische ziekte is een jongere ongeschikt voor schoolbezoek. Bij de vrijstellingsaanvraag wordt een rapport van de behandelend arts of psycholoog gevoegd. Dit wordt doorgezonden naar een onafhankelijk arts die op basis daarvan de leerplichtambtenaar van een advies voorziet. b. overwegende bedenkingen tegen de richting van het onderwijs Wanneer ouders bedenkingen hebben tegen de richting van alle scholen die binnen redelijke afstand van de woning liggen dient een aanvraag bij leerplicht te worden ingediend voor vrijstelling van inschrijving. c. inschrijving bij een school in het buitenland Wanneer ouders hun kind in het buitenland naar school willen laten gaan dienen zij een vrijstellingsverzoek te doen. Dit dient vergezeld te gaan van een bewijs van inschrijving van de jongere en eventueel in een later stadium een bewijs dat deze de school ook daadwerkelijk bezoekt. Verlof (artikel 11 onder f en 11 onder g van de Leerplichtwet) De Leerplichtwet kent een tweetal artikelen rondom verlof waarmee de leerplichtambtenaar regelmatig te maken krijgt: 11 f. vakantieverlof Het toekennen of afwijzen van aanvragen voor vakantieverlof tot en met 10 dagen ligt bij de schooldirecteur. Vakantieverlof is volgens de wet alleen mogelijk wanneer vanwege de specifieke aard van het beroep van één van de ouders een gezinsvakantie alleen buiten de schoolvakanties mogelijk is. Hier wordt uitgegaan van een gezinsvakantie van twee weken. Bij twijfel over toekennen of afwijzen van verlof kan de schooldirecteur advies inwinnen bij de leerplichtambtenaar. De uiteindelijke beslissing wordt door de schooldirecteur genomen. 11g. verlof op basis van gewichtige omstandigheden Het toekennen of afwijzen van aanvragen voor verlof op basis van gewichtige omstandigheden tot en met 10 dagen ligt bij de schooldirecteur. De leerplichtambtenaar beoordeelt alleen de aanvragen van meer dan 10 dagen. Hierbij gaat het om omstandigheden die buiten de wil van ouder en kind liggen. Bij een aanvraag voor verlof van meer dan 10 dagen gaat het doorgaans om een medische of sociale indicatie. De schooldirecteuren van Midden- en Zuid-Kennemerland hebben in juni 2016 een brief ontvangen waarin informatie wordt gegeven over de regelingen omtrent verlof. Bijgesloten was een overzicht verlofregeling voor ouders. (zie bijlage) 2.3 Registratie Een correcte en volledige leerplichtadministratie is noodzakelijk voor een goed inzicht en overzicht van in- en uitschrijvingen en verzuimmeldingen en is de basis voor een integrale aanpak van het schoolverzuim. De leerplichtadministratie heeft tot taak het verzamelen, registreren en muteren van de gegevens van alle leerplichtigen, verrichten van administratieve werkzaamheden voor de leerplichtambtenaar, telefonische behandeling en de eerste correspondentie met ouders over het absoluut verzuim. 11

12 De leerplichtadministratie is organisatorisch ondergebracht bij het Bureau Centrale Administratie RMC en Leerplicht (CAReL). De basis voor de informatie in het registatiesysteem is de Basis Registratie Persoonsgegevens (BRP) van alle 0-tot 23- jarigen van de negen aangesloten gemeenten (Haarlem, Velsen, Beverwijk, Heemskerk, Haarlemmerliede, Bloemendaal, Zandvoort, Uitgeest en Heemstede). Scholen zijn verplicht om vermoedelijk ongeoorloofd schoolverzuim vanaf 16 uur per 4 weken en voortijdig schoolverlaten te melden bij de woongemeente van de jongere. In het werkgebied van CAReL, de regio Midden- en Zuid Kennemerland, worden deze meldingen gedaan via het digitale meldingenscherm van CAReL. Vervolgens worden de meldingen in het geautomatiseerde systeem toegekend aan de betreffende leerplichtambtenaar of RMC-trajectbegeleider. De verzuimmeldingen van het voortgezet onderwijs en MBO worden gedaan via het verzuimloket van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). DUO zet deze gegevens door naar CAReL. Er zijn plannen om ook de verzuimmeldingen van het primair onderwijs en speciaal onderwijs via DUO te laten lopen. Op dit moment worden deze nog rechtstreeks bij Bureau CAReL gemeld. Naast de gebruikelijke verzuimmeldingen, worden ook de thuiszitters geregistreerd. Thuiszitters zijn leerlingen die staan ingeschreven op een school, maar die langer dan vier weken thuiszitten. Doel van de leerplichtambtenaren is deze leerlingen vroegtijdig in beeld te krijgen, zicht te krijgen op welke oplossingen ingezet worden en meer grip te krijgen op het zo snel mogelijk ingrijpen op het thuis zitten. Om thuiszitters weer in de schoolbanken te krijgen, houden de leerplichtambtenaren houden scherp in de gaten welke acties nodig zijn en initiëren zij deze waar nodig. Daarnaast hebben de leerplichtambtenaren en de consulenten van het samenwerkingsverband VO maandelijks afstemming over de thuiszitters en de voortgang van de ingezette acties. 12

13 Hoofdstuk 3 Samenwerking 3.1 Bezetting Leerplicht Velsen De leerplichtambtenaren maken deel uit van de afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling. De formatie leerplicht in de gemeente Velsen bedraagt 1,89 fte, verdeeld over drie leerplichtambtenaren. Alle leerplichtambtenaren hebben een relevante HBO opleiding en zijn in het bezit van een Buitengewoon Opsporingsambtenaar (BOA) bevoegdheid. Deze bevoegdheid wordt in een vijfjarige cyclus van vier cursusonderdelen actueel gehouden en verlengd. 3.2 Netwerk Leerplicht Velsen Bij een deel van de leerlingen met verzuim is sprake van complexe (multi)problematiek. In het kader van de visie één kind, één gezin één plan, één regisseur en het aanbieden van preventieve hulp, is het van belang dat de leerplichtambtenaar korte lijnen heeft met de ketenpartners. Schoolverzuim en schooluitval zijn, zoals al eerder aangegeven, problemen die nauw verweven zijn met maatschappelijke vraagstukken, zoals werkloosheid, criminaliteit, veiligheid, verslaving en armoede. Daarnaast neemt de dynamiek en diversiteit van de samenleving steeds verder toe. Een integrale aanpak en samenwerking is hierbij belangrijk. Daarom werkt Leerplicht intensief samen met scholen en onderwijsinstellingen, leerplichtambtenaren van regiogemeenten en de partijen uit de ketenorganisatie, zoals onder andere de Raad voor de Kinderbescherming, het Centrum voor Jeugd en Gezin, de Jeugd- en Gezinsbeschermers, (jeugd)ggz, politie en justitie (Openbaar Ministerie) bij het zoeken naar gerichte oplossingen Samenwerkingsverband Passend Onderwijs IJmond en Samenwerkingsverband VO Zuid-Kennemerland Om alle kinderen een passend onderwijsplek te bieden, werken scholen samen in zogenaamde regionale samenwerkingsverbanden voor primair en voortgezet onderwijs. Het samenwerkingsverband begeleidt scholen zodat de school elk kind die ondersteuning en begeleiding kan bieden die het nodig heeft. Alles is erop gericht dat alle leerlingen zich zo soepel mogelijk en optimaal kunnen ontwikkelen. Met behulp van zorgvoorzieningen kan een passend onderwijsaanbod worden geboden aan leerlingen die extra orthopedagogische en/of orthodidactische ondersteuning nodig hebben, zodat alle leerlingen een ononderbroken leer- en ontwikkelingsproces kunnen doorlopen. Primair onderwijs De schoolbesturen in het primair onderwijs vallen onder het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs IJmond. De aangesloten besturen van het Samenwerkingsverband hebben de ambitie uitgesproken dat: Alle leerlingen tussen de 4 en 12 jaar in de IJmond succesvol zijn op school. Alle kinderen een passende onderwijsplek geboden wordt. Het streven is: thuisnabij onderwijs voor zoveel mogelijk kinderen. 13

14 De leerplichtambtenaren hebben alleen incidenteel contact met het samenwerkingsverband voor primair onderwijs, omdat verzuim op het primair onderwijs veel minder vaak voorkomt dan in het voortgezet onderwijs. Voortgezet onderwijs Scholen voor voortgezet onderwijs hebben zich conform de Wet op het Voortgezet Onderwijs georganiseerd in regionale samenwerkingsverbanden (SWV-VO). Het Samenwerkingsverband VO Zuid-Kennemerland, waar Velsen voor het VO onder valt, is een vereniging met 31 participerende scholen. Dit zijn scholen voor leerlingen van praktijkonderwijs, vmbo, havo, vwo, cluster 3 en cluster 4. Iedere twee maanden vindt er overleg plaats tussen de consulenten van het samenwerkingsverband Zuid-Kennemerland en de leerplichtambtenaren van zowel het Leerplein als van gemeente het Leerplein en Velsen. Tijdens het overleg worden ontwikkelingen en casuïstiek besproken. Afgelopen jaar is samenwerkingsverband Midden-Kennemerland ook gestart met een vergelijkbaar overleg Regionaal Overleg Leerplichtambtenaren (ROL) Het regionaal overleg leerplichtambtenaren heeft als doel eenduidigheid in de werkwijze te bereiken en te behouden. In dit overleg wordt informatie uitgewisseld en gediscussieerd over actuele onderwerpen die van belang zijn voor het adequaat uitvoeren van de Leerplichtwet. Daarnaast is het ROL de plek om signalen die de leerplichtambtenaren opvangen uit te wisselen en hier eventueel actie op te ondernemen. Dit overleg heeft het afgelopen schooljaar vier keer plaats gevonden met de leerplichtambtenaren van Midden- en Zuid-Kennemerland. Daarnaast overleggen de leerplichtambtenaren binnen de IJmond met elkaar. Vier keer per jaar vindt ambtelijk overleg plaats in de regiegroep, waar afstemming op beleidsniveau plaatsvindt Dag van de Leerplicht Op 17 maart was het de landelijke Dag van de Leerplicht. Om aandacht te vragen voor het thema Thuiszitters organiseerden de gemeenten in de regio s Midden- en Zuid-Kennemerland, Haarlemmermeer en Amstelveen op de Dag van de Leerplicht een bovenregionale conferentie rondom dit thema. Onder de 120 deelnemers bevonden zich leerplichtambtenaren, professionals van het onderwijs en de zorg en de wethouders van de eerder genoemde gemeenten. De conferentie werd geopend door de Kinderombudsman Marc Dullaert. Hij onderstreepte in zijn openingsspeech hoe belangrijk het is het kind centraal te stellen. 14

15 Tijdens de workshops werd onder andere gesproken over het nut van preventie en de belangrijke rol die leerplichtambtenaren hierin vertolken. Hun betrokkenheid en kwaliteiten dragen in belangrijke mate bij in het voorkomen van thuiszitters. Daarbij gaven de wethouders aan graag mee te werken aan onorthodoxe methodes als dat helpt te voorkomen dat een kind thuis zit en dus niet naar school gaat. Met een oproep elkaar te blijven zoeken en samen te werken werd de druk bezochte bijeenkomst afgesloten Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) In Velsen loopt de toegang naar jeugdhulp onder andere via het Centrum voor jeugd en gezin (CJG). Het CJG kan de eerste ondersteuning bieden aan jeugdigen en ouders, maar kan jeugdigen en ouders ook doorverwijzen naar individuele voorzieningen. Iedere VO-scholen in Velsen heeft een vaste CJG-coach als eerste contactpersoon. Voor de aanpak van verzuim en voorkomen van schooluitval werken de leerplichtambtenaren samen met deze CJG-coaches De beschermingstafel De toegang tot jeugdbescherming wordt georganiseerd aan de hand van de beschermingstafel, die bestaat uit de Raad voor de Kinderbescherming, Veilig Thuis, de Jeugd- en gezinsbeschermers en een CJG coach. De aanmelder (indien mogelijk met gezin) schuift aan en vraagt een advies/besluit in een specifieke casus. Hierdoor wordt de expertise van de Raad voor de Kinderbescherming en de gecertificeerde instelling meer naar voren in het traject gehaald. Zo wordt tijdig samen met professionals in het lokale veld (en waar mogelijk met het gezin) beoordeeld of de jeugdige/het gezin verder geholpen kan worden in het vrijwillig kader (met extra handvaten/drang) of dat inzet vanuit het gedwongen kader nodig is. Ook de leerplichtambtenaren kunnen, via het CJG, een casus aanmelden voor de Beschermingstafel. In het afgelopen jaar zijn de leerplichtambtenaren bij 4 cases betrokken geweest die aangemeld zijn de beschermingstafel. De CJG coaches zijn een grotere rol gaan spelen en blijven langer en steviger naast het gezin staan Verwijs Index Risicojongeren De Verwijs Index Risicojongeren (VIR) is een informatiesysteem dat risicomeldingen van organisaties en gemeenten (leerplicht) over jeugdigen tot 23 jaar bij elkaar brengt. Het systeem registreert of iemand is aangemeld door een organisatie in de jeugdketen. Bij meer dan één melding over een kind, door verschillende organisaties, worden de meldende organisaties via de mail geïnformeerd, zodat afstemming tussen professionals over de zorg aan jeugdigen eenvoudig en vroegtijdig tot stand kan komen. Het systeem legt geen inhoudelijke dossierinformatie vast. In het schooljaar hebben de leerplichtambtenaren in Velsen 21 meldingen gedaan in de verwijsindex. Bij meer dan de helft van deze meldingen heeft dit geleid tot een match met andere organisaties, heeft er afstemming plaatsgevonden en is er een plan van aanpak opgesteld. 15

16 3.2.5 HALT Kennemerland De leerplichtambtenaar kan bij verzuim, na de jongere een (schriftelijke) waarschuwing te hebben gegeven, overgaan tot een verwijzing naar HALT Kennemerland of het opstellen van een proces-verbaal. Voor een HALT- afdoening komen uitsluitend signaalverzuim en zorgwekkend verzuim in aanmerking. De doelgroep leerlingen is tussen de 12 en 18 jaar, zonder of met weinig achterliggende problematiek. Afspraken hierover zijn vastgelegd in het convenant Aanwijzing strafrechtelijke aanpak schoolverzuim 2012 e.v Veiligheidshuis In 2009 is in de regio Kennemerland het Veiligheidshuis van start gegaan. Doel van het Veiligheidshuis is het vergroten van de veiligheid in de regio door intensieve samenwerking in en tussen de justitiële keten en de zorgketen. Eén van de doelgroepen is de groep jongeren die met politie in aanraking komt. Leerplicht vormt hierbij een belangrijke schakel tussen zorg en justitie. Vanaf 1 mei 2013 is er binnen het veiligheidshuis Kennemerland één breed jeugdoverleg gerealiseerd waarin alle aangemelde complexe casussen die betrekking hebben op minderjarigen bekeken worden en op basis waarvan acties uitgezet worden of een individueel casusoverleg wordt georganiseerd. De leerplichtambtenaar is op afroep bij dit overleg aanwezig. In het afgelopen schooljaar hebben de leerplichtambtenaren drie keer gebruik gemaakt van dit overleg om een casus te bespreken, informatie uit te wisselen en een plan van aanpak opgesteld Raad voor de Kinderbescherming en Veilig Thuis Wanneer de leerplichtambtenaar een proces-verbaal zorgwekkend verzuim opmaakt, gaat hiervan een kopie naar de Raad voor de Kinderbescherming. Deze brengt na onderzoek een advies uit aan de jeugdofficier of kinderrechter. Vanuit een procesverbaal kan begeleiding in het gedwongen kader worden opgelegd. Het gaat hierbij om begeleiding vanuit de afdeling Jeugdreclassering. Wanneer de leerplichtambtenaar zich ernstige zorgen maakt om een leerling kan deze besluiten een melding te doen bij Veilig Thuis. In het afgelopen schooljaar hebben de leerplichtambtenaren enkele keren een telefonisch consult gehad met Veilig Thuis. Er zijn geen meldingen gedaan INGRADO De gemeente Velsen is lid van INGRADO, de landelijke beroepsvereniging van leerplichtambtenaren. INGRADO is actief in de profilering en professionalisering van het vak van de leerplichtambtenaar en de RMC-medewerker. Zij werkt samen met de Vereniging van de Nederlandse Gemeenten (VNG) en adviseert het Rijk. INGRADO voert overleg met het ministerie van OCW op het gebied van leerplicht INGRADO heeft drie hoofdfuncties: ledenservice (ledenvragen, juridisch advies en ondersteuning, website, Ingrado Magazine, publicaties, uitwisseling good practices, formats, faciliteren rayonactiviteiten, informatiebijeenkomsten enzovoort) beleid en strategie (uitvoeren van c.q. deelnemen aan projecten of pilots, geven van gevraagd en ongevraagd advies aan overheden en ketenpartners, 16

17 deelname aan landelijke overleggen, aansluiting zoeken en onderhouden bij landelijke ketenpartners, publicaties enzovoort). kennis en onderzoeken (verzamelen en ter beschikking stellen van relevante kennis, initiëren van, deelnemen aan of uitvoeren van onderzoek). De leerplichtambtenaren maken regelmatig gebruik van de ledenservice. 3.3 Neventaken en training Aandachtsfunctionaris huiselijk geweld en kindermishandeling Op 1 juli 2013 is de Wet meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling van kracht geworden. De meldcode verplicht gemeenten en organisaties in de sectoren onderwijs (inclusief leerplicht), kinderopvang, (jeugd en geestelijke) gezondheidszorg, jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning, justitie en het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers. Om vast te leggen hoe professionals moeten omgaan met vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling. In de gemeente Velsen zijn hiertoe vijf aandachtsfunctionarissen opgeleid, waaronder twee leerplichtambtenaren. Zij zijn het aanspreekpunt voor collega s die te maken krijgen met mogelijk huiselijk geweld en/of kindermishandeling in hun werk Handreiking schoolverzuim Voor de aanpak van schoolverzuim en het stimuleren van een eenduidige werkwijze is een Handreiking Schoolverzuim opgesteld door een werkgroep bestaande uit het samenwerkingsverband VO Zuid-Kennemerland, zorgcoördinatoren van scholen, jeugdartsen en twee leerplichtambtenaren (één uit Haarlem en één uit Velsen). De handreiking is in januari 2016 aan alle voortgezet onderwijsscholen in Zuid- Kennemerland gezonden. In de handreiking staan de termijnen voor het melden van verzuim en ziekmeldingen en worden de te ondernemen acties voor alle disciplines beschreven Training In het afgelopen jaar hebben de leerplichtambtenaren deel genomen aan een interne training signaleren van radicalisering. De training heeft ons meer inzicht gegeven in de processen die vooraf gaan aan radicalisering. Komend schooljaar zullen de leerplichtambtenaren deelnemen aan de training Lansbrekers, georganiseerd door onder andere INGRADO. Dit is een meerdaagse training gericht op versterken van de kennis en vaardigheden met betrekking tot het terugdringen van thuiszitters. 17

18 Hoofdstuk 4 Feiten en cijfers 4.1 gemeentelijke gegevens Velsen telt in het schooljaar leerplichtige jongeren. Dit zijn 233 leerlingen minder dan het schooljaar ervoor. Aantal leerplichtige leerlingen Velsen per schooljaar aantal leerplichtige leerlingen Velsen Verzuimmeldingen Aantal verzuimmeldingen vanuit scholen in : 285. Vorig schooljaar waren dit er 289. Verzuimmeldingen totaal per schooljaar aantal verzuimmeldingen 18

19 Leerlingen op onderwijstype Primair onderwijs VMBO HAVO/VWO MBO SO/VSO/SBO Praktijk Onderwijs Brugklas Leerlingen op onderwijstype per schooljaar Primair onderwijs VMBO HAVO/VWO MBO SO/VSO/SBO Praktijk Onderwijs Brugklas 19

20 Verzuimmeldingen op onderwijstype Primair onderwijs VMBO HAVO/VWO MBO SO/VSO/SBO Praktijk Onderwijs Brugklas Verzuimmeldingen op onderwijstype per schooljaar Primair onderwijs VMBO HAVO/VWO MBO (V)SO/SBO Praktijk Onderwijs Brugklas Meldingen VSO Het aantal verzuimmeldingen binnen het speciaal onderwijs is toegenomen. De scholen voor VSO hebben, in afstemming met de leerplichtambtenaar, een strakker beleid ingevoerd op het melden van verzuim. Bij de leerlingen in het VSO, werden relatief vaak meldingen per leerling gedaan. Dit blijkt ook uit de toename van het aantal HALT afdoeningen en processen verbaal. 20

21 Meldingen PO De meldingen vanuit het primair onderwijs betroffen bijna allemaal meldingen van luxe verzuim. Meldingen MBO De verzuimmeldingen in het MBO zijn dit jaar iets teruggelopen. Een reden hiervoor kan zijn dat MBO scholen sneller actie ondernemen om langdurig schoolverzuim te voorkomen. De leerplichtambtenaar is samen met de collega s in de regio met de MBO school in gesprek om het verzuim nog verder terug te dringen. Meerdere leerlingen op MBO niveau 2 hebben in het afgelopen schooljaar aangegeven dat ze hun opleiding willen vervolgen in BBL vorm (beroepsbegeleidende leerweg, vier dagen werken en een dag naar school). Helaas is het voor de meeste van deze leerlingen niet gelukt om een werkplek te vinden omdat het aantal werkplekken in de BBL gestaag afneemt. Voor een grote groep leerlingen is dit jammer; zij gedijen beter in een onderwijsvorm met minder tijd in de schoolbanken en meer praktijk. Ook geld verdienen is voor deze groep een belangrijke motivatie. De leerplichtambtenaar ziet een tendens dat er juist bij deze groep leerlingen meer verzuim voorkomt. Verzuimmeldingen op sekse Jongens Meisjes Totaal Jongens 160 Meisjes 125 Totaal 285 Verzuimmeldingen op sekse per schooljaar jongens meisjes 21

22 Verzuimmeldingen op type verzuim absoluut verzuim luxe verzuim signaal/zorgwekkend verzuim 0 absoluut verzuim 0 luxe verzuim 18 signaal/zorgwekkend verzuim 267 Verzuimmeldingen op type verzuim per schooljaar absoluut verzuim luxe verzuim signaal/ zorgwekkend verzuim Er zijn het afgelopen schooljaar 267 meldingen van signaal/zorgwekkend verzuim gedaan. In al deze gevallen is een waarschuwingsgesprek gevoerd met de leerling en zijn/ haar ouder(s) of een waarschuwingsbrief verstuurd. Waar nodig is doorverwezen naar hulpverlening. Bij aanhoudend verzuim is een HALT afdoening gegeven of proces-verbaal opgemaakt. Steeds meer wordt er gewerkt met een multidisciplinair overleg, MDO, waarbij er bij een complexe situatie op korte termijn een overleg plaatsvindt. De leerplichtambtenaren hebben in samenwerking met een aantal scholen voor voortgezet en basisonderwijs de vrijdag voor de voorjaarsvakantie een controle-actie gehouden. Hierbij zijn ziekmeldingen en ongeoorloofd schoolverzuim gecontroleerd door middel van een huisbezoek. De leerplichtambtenaren zijn bij 12 leerlingen aan de deur geweest. Uit de controle is gebleken dat ongeveer 50% van de leerlingen inderdaad ziek thuis was. In de overige gevallen is de procedure luxe verzuim gestart en hebben de ouders een waarschuwingsbrief of gesprek gekregen of is er proces verbaal opgemaakt. Bij deze actie zijn ook broertjes en zusjes op andere scholen meegenomen. De scholen en meeste ouders hebben positief gereageerd op de actie. 22

23 4.2 Proces-verbaal In het schooljaar zijn er door de leerplichtambtenaren van Velsen in totaal 29 processen-verbaal opgemaakt. Er zijn voor signaal/zorgwekkend verzuim 23 processen verbaal opgemaakt. Voor luxe verzuim zijn 6 processen-verbaal opgemaakt. 11 jongeren hebben een HALT afdoening gekregen. In 2 gevallen is de HALT afdoening negatief terug gemeld en is alsnog proces verbaal opgemaakt. N.a.v. de meldingen van luxe verzuim is in alle gevallen een onderzoek ingesteld, waarbij opgemerkt dat de meldingen per kind binnenkomen en het proces-verbaal per gezin wordt opgemaakt. Bij een aantal meldingen bleek het te gaan om geoorloofd verzuim. In de andere gevallen ging het om een eerste melding van één of een halve dag verzuim. Deze zaken zijn afgedaan met een schriftelijke waarschuwing. Processen-verbaal absoluut verzuim luxe verzuim signaal/zorgwekkend verzuim HALT afdoening 0 23

24 50 Processen-verbaal per schooljaar absoluut verzuim 40 luxe verzuim signaal/ zorgwekkend verzuim HALT afdoening 4.3 Vrijstellingen Er is in het schooljaar maal een vrijstelling art. 5 onder a (op lichamelijke of psychische grond) afgegeven. In totaal wonen er dit schooljaar in de gemeente Velsen 26 jongeren met een vrijstelling 5 onder a. Een vrijstelling 5 onder a kan voor meerdere jaren achtereen worden afgegeven, soms zelfs tot de leeftijd van 18 jaar (einde leerplicht). In de negende voortgangsrapportage passend onderwijs staat dat landelijk het aantal vrijstelling artikel 5 onder a de afgelopen vijf jaar sterk is gestegen. In de gemeente Velsen is dit aantal afgegeven vrijstellingen echter flink gedaald, van tien in naar twee het afgelopen schooljaar. De jaren ervoor heeft het aantal geschommeld rond de zes a zeven vrijstellingen per schooljaar. De leerplichtambtenaren merken dat het onafhankelijk adviesorgaan, sinds de invoering van passend onderwijs, kritischer naar de aanvragen kijkt en vaker dan voorheen een negatief advies afgeeft. Er is in het schooljaar maal een vrijstelling art. 5 onder c (leerling bezoekt school buitenland) afgegeven. Dit zijn er drie minder dan vorig schooljaar. Voordat de beschikking wordt toegekend dan wel afgewezen worden ouders uitgenodigd voor een gesprek met de leerplichtambtenaar over de achtergronden van de aanvraag. Tevens worden consequenties van het volgen van het onderwijs in het buitenland besproken. Ouders wordt gevraagd om bewijs te overleggen van het feit dat de kinderen minimaal 4 maanden per jaar in Nederland verblijven. Is dit niet het geval, wordt ouders verzocht hun kinderen uit te schrijven bij de gemeente, omdat zij dan geen recht hebben op een vrijstelling. Daarnaast is in dit schooljaar 3 maal vrijstelling afgegeven voor art. 15 (volgen ander onderwijs). Er zijn geen vrijstellingen voor 3a (vervangende leerplicht) en art. 3b (vervangende leerplicht laatste schooljaar) afgegeven. Er zijn 6 vrijstellingen artikel 11 g (vrijstelling van geregeld schoolbezoek wegens gewichtige omstandigheden) afgegeven. In 21 zaken heeft de leerplichtambtenaar gedoogd, een stijging van 3 ten opzichte van vorig jaar. Gedogen gebeurt onder strikte voorwaarden (onder andere 24

25 dagbesteding/werk en inschrijving andere opleiding) en voor een afgebakende periode. Alle vrijstellingen die worden afgegeven, worden geregistreerd in een landelijk vrijstellingenregister. Met de registratie van de vrijstellingen wordt de 'witte vlek' vrijstellingen in de voortijdig schoolverlaten (vsv)-meetsystematiek weggewerkt. Jongeren die nu als vsv 'er worden gezien terwijl ze zijn vrijgesteld, worden voortaan niet langer ten onrechte als vsv 'er geteld. Jongeren met een vrijstelling of vervangende leerplicht die verhuizen, zijn voortaan zichtbaar voor de nieuwe gemeente. Met het Nova College zijn aan het einde van dit schooljaar afspraken gemaakt over de aanpassing van het gedoogbeleid. Het komt namelijk regelmatig voor dat jongeren tijdens het schooljaar willen stoppen met hun opleiding en het volgende schooljaar met een andere opleiding willen starten. Tot nu toe was er de volgende afspraak met het Nova College: zij regelen een alternatief deeltijdrooster, eventueel gecombineerd met een heroriëntatietraject. Daarnaast worden de jongeren begeleid naar werk om de periode tot het einde van het schooljaar te overbruggen en wordt in de gaten gehouden of de jongeren aankomen bij een nieuwe opleiding. Leerplicht wordt vooraf ingelicht en actief betrokken bij de procedure. Als alles geregeld is, geeft de leerplichtambtenaar schriftelijk toestemming. De nieuwe gedoog-afspraak vanaf volgend schooljaar is dat Leerplicht achteraf wordt ingelicht. Als een leerling werk heeft gevonden stuurt de school aan de leerling en zijn/haar ouders een brief met afspraken. De leerplichtambtenaar ontvangt een kopie hiervan. De school is hiermee op advies van de vakorganisatie Ingrado en de Onderwijsinspectie, zelf verantwoordelijk voor de dagbesteding van ingeschreven jongeren. Als een jongere zich niet houdt aan de afspraken met school wordt een melding bij Leerplicht gedaan. In regionaal verband wordt over het invoeren van deze constructie nog overleg gevoerd met de ons omringende MBO scholen. 25

26 Vrijstellingen Art. 5 onder a 2 Art. 5 onder b 0 Art. 5 onder c 13 Art Art. 3a 0 Art. 3b 0 Art. 11 g 6 Art. 5 onder a Art. 5 onder b Art. 5 onder c Art. 15 Art. 3a Art. 3b Art. 11 g Vrijstellingen per schooljaar Art. 5 onder a Art. 5 onder b Art. 5 onder c Art. 15 Art. 3a Art. 3b Art. 11 g 4.4 Thuiszitters Een thuiszitter is een leerplichtige jongere tussen de 5 en 16 jaar of een jongere van 16 of 17 jaar die valt onder de kwalificatieplicht en die ingeschreven staat op een school of onderwijsinstelling en die zonder geldige reden meer dan 4 weken verzuimt, zonder dat hij/zij ontheffing heeft van de leerplicht resp. vrijstelling van geregeld schoolbezoek wegens het volgen van ander onderwijs. Daarnaast hebben de leerplichtambtenaren met de scholen afgesproken om ook de leerlingen te melden die langer dan vier weken thuis zitten met medische/psychische problematiek, die nog niet gediagnostiseerd/in behandeling zijn. Doel is de leerlingen vroegtijdig in beeld te krijgen, zicht te krijgen op welke oplossingen ingezet worden en meer grip te krijgen op het zo snel mogelijk ingrijpen op het thuis zitten. In alle situaties wordt samen met de betrokkenen een plan op maat gemaakt. Iedere maand 26

27 wordt de lijst met thuiszitters besproken tijdens het interne leerplichtoverleg en aangepast aan de actuele situatie. In dit schooljaar zijn 32 jongeren langer dan vier weken niet naar school geweest. Het aantal thuiszitters is licht gestegen, (vorig jaar 28). Mede door actief ingrijpen van de leerplichtambtenaren zijn de volgende resultaten bereikt: Bij 26 jongeren is het thuis zitten beëindigd doordat zij terug zijn gegaan naar (een andere) school (12), met toestemming van leerplicht zijn gaan werken (1), opname in een behandelsetting (1), vrijstelling (1) of zijn verhuisd (2). Tegen 6 thuiszitters is dit schooljaar proces verbaal opgemaakt. Voor de leerlingen die nog thuiszitten zijn afspraken gemaakt en acties uitgezet. Gesprek Ministerie van OCW Vorig schooljaar is het Ministerie van OCW gestart met het voeren van gesprekken met (ieder jaar) 30 gemeenten die hoger dan het landelijk gemiddelde scoren op thuiszitters, vrijstellingen en verzuim. Op basis van de gegevens van het Ministerie is gemeente Velsen uitgenodigd voor een gesprek. In dit gesprek tussen een vertegenwoordiger van het ministerie, de directeur en een consulent van het samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs Zuid-Kennemerland, een medewerker van INGRADO en gemeente Velsen werd al snel duidelijk dat het hoge aantal thuiszitters in gemeente Velsen werd veroorzaakt door de manier van registeren. Want naast de leerlingen die volgens de definitie van het ministerie onder thuiszitters vallen, worden ook de Velsense leerlingen die geoorloofd thuiszitten, bijvoorbeeld door ziekte of psychische problematiek, door de leerplichtambtenaren geregistreerd. Met het ministerie is de afspraak gemaakt dat er komend jaar een vervolg gesprek zal plaatsvinden. 4.5 Perspectief Wanneer kwalificatieplichtige jongeren vanwege gedragsproblematiek uitvallen binnen het reguliere onderwijs, kunnen zij in aanmerking komen voor een traject bij Perspectief. De aanmelding hiervoor verloopt via een MDO op de school van herkomst. De leerling kan pas geplaatst worden na akkoord van de leerplichtambtenaar. Een leerwerktraject bij Perspectief wordt deels gefinancierd door de gemeente en in het geval van leerplichtigen op het voortgezet onderwijs deels door het Samenwerkingsverband. Het budget van de gemeente Velsen is toereikend voor een beperkt aantal leerlingen. Perspectief heeft leerwerkplekken binnen verschillende vakgebieden (horeca, metaal, hout, zorg en groenvoorziening). De leerlingen worden intensief begeleid en krijgen les via het Nova College op locatie. In het afgelopen schooljaar zijn er 5 leerplichtige leerlingen geplaatst bij Perspectief banenplan Het 200 banenplan is een arbeidsmarktproject dat zich richt op een specifieke doelgroep: de jeugdzorg. Het gaat bij dit project om een groep jongeren voor wie het lastig is om een plek op de arbeidsmarkt te veroveren. Dat kan komen door persoonlijke omstandigheden of door het ontbreken van een goede opleiding. Ongeveer 80% van deze jongeren heeft nog geen startkwalificatie. Doel van het project is het begeleiden van 200 jongeren in de leeftijd jaar naar een baan of stage. Het streven is dat deze jongeren over een periode van drie jaar een baan op 27