Meeldauwen. Onbekend? Leiden Raf Leysen
|
|
- Lotte Christel Aalderink
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Meeldauwen Onbekend? 1
2 1.Voorkomen 2
3 1.Voorkomen Niet opgemerkt en onbekend: 3
4 1.Voorkomen Niet opgemerkt en onbekend: Mycologen speuren de grond af naar symbionten, saprofyten en parasieten. 4
5 1.Voorkomen Niet opgemerkt en onbekend: Mycologen speuren de grond af naar symbionten, saprofyten en parasieten. Men kijkt niet naar andere of hoger gelegen standplaatsen. 5
6 1.Voorkomen Niet opgemerkt en onbekend: Mycologen speuren de grond af naar symbionten, saprofyten en parasieten. Men kijkt niet naar andere of hoger gelegen standplaatsen. Zeer dankbaar: je eigen tuin met vaste planten en bomen en struiken. 6
7 1.Voorkomen Niet opgemerkt en onbekend: Mycologen speuren de grond af naar symbionten, saprofyten en parasieten. Men kijkt niet naar andere of hoger gelegen standplaatsen. Zeer dankbaar: je eigen tuin met vaste planten en bomen en struiken. Herkenbaar aan grijs-witte laag op bladeren (boven en/of onder) van: 7
8 1.Voorkomen Niet opgemerkt en onbekend: Mycologen speuren de grond af naar symbionten, saprofyten en parasieten. Men kijkt niet naar andere of hoger gelegen standplaatsen. Zeer dankbaar: je eigen tuin met vaste planten en bomen en struiken. Herkenbaar aan grijs-witte laag op bladeren (boven en/of onder) van: bomen en struiken 8
9 1.Voorkomen Niet opgemerkt en onbekend: Mycologen speuren de grond af naar symbionten, saprofyten en parasieten. Men kijkt niet naar andere of hoger gelegen standplaatsen. Zeer dankbaar: je eigen tuin met vaste planten en bomen en struiken. Herkenbaar aan grijs-witte laag op bladeren (boven en/of onder) van: bomen en struiken kruiden, ook groenten 9
10 1.Voorkomen Niet opgemerkt en onbekend: Mycologen speuren de grond af naar symbionten, saprofyten en parasieten. Men kijkt niet naar andere of hoger gelegen standplaatsen. Zeer dankbaar: je eigen tuin met vaste planten en bomen en struiken. Herkenbaar aan grijs-witte laag op bladeren (boven en/of onder) van: bomen en struiken kruiden, ook groenten grassen 10
11 1.Voorkomen Niet opgemerkt en onbekend: Mycologen speuren de grond af naar symbionten, saprofyten en parasieten. Men kijkt niet naar andere of hoger gelegen standplaatsen. Zeer dankbaar: je eigen tuin met vaste planten en bomen en struiken. Herkenbaar aan grijs-witte laag op bladeren (boven en/of onder) van: bomen en struiken kruiden, ook groenten grassen succulenten 11
12 1.Voorkomen Heracleum sphondylium (Gewone berenklauw) 12
13 1.Voorkomen Crataegus laevigata (Tweestijlige meidoorn) 13
14 1.Voorkomen Ranunculus sp. (Boterbloem) 14
15 1.Voorkomen Gastheer wordt vatbaar(der) voor infecties bij verzwakking: 15
16 1.Voorkomen Gastheer wordt vatbaar(der) voor infecties bij verzwakking: einde levensloop. 16
17 1.Voorkomen Gastheer wordt vatbaar(der) voor infecties bij verzwakking: einde levensloop. na vruchtvorming. 17
18 1.Voorkomen Gastheer wordt vatbaar(der) voor infecties bij verzwakking: einde levensloop. na vruchtvorming. na lange droogte. 18
19 1.Voorkomen Gastheer wordt vatbaar(der) voor infecties bij verzwakking: einde levensloop. na vruchtvorming. na lange droogte. na snoeien, 19
20 1.Voorkomen Gastheer wordt vatbaar(der) voor infecties bij verzwakking: einde levensloop. na vruchtvorming. na lange droogte. na snoeien, Meeldauwen komen dan ook voor in lente, zomer, herfst en zelfs in de winter. 20
21 2.Morfologie 21
22 2.Morfologie Meeldauwen (orde Erysiphales) zijn zwammen. 22
23 2.Morfologie Meeldauwen (orde Erysiphales) zijn zwammen. Hyfen met septen, zonder gespen. 23
24 2.Morfologie 24
25 2.Morfologie Meeldauwen (orde Erysiphales) zijn zwammen. Hyfen met septen, zonder gespen. Vormen sporen: 25
26 2.Morfologie Meeldauwen (orde Erysiphales) zijn zwammen. Hyfen met septen, zonder gespen. Vormen sporen: anamorf: conidiën op conidiophoren. 26
27 2.Morfologie Meeldauwen (orde Erysiphales) zijn zwammen. Hyfen met septen, zonder gespen. Vormen sporen: anamorf: conidiën op conidiophoren. teleomorf: sporen in asci; ascomyceten! 27
28 2.Morfologie Meeldauwen (orde Erysiphales) zijn zwammen. Hyfen met septen, zonder gespen. Vormen sporen: anamorf: conidiën op conidiophoren. teleomorf: sporen in asci; ascomyceten! geen parafysen. 28
29 2.Morfologie Meeldauwen (orde Erysiphales) zijn zwammen. Hyfen met septen, zonder gespen. Vormen sporen: anamorf: conidiën op conidiophoren. teleomorf: sporen in asci; ascomyceten! geen parafysen. Niet hetzelfde als Valse meeldauwen (orde Peronosporales) : 29
30 2.Morfologie Meeldauwen (orde Erysiphales) zijn zwammen. Hyfen met septen, zonder gespen. Vormen sporen: anamorf: conidiën op conidiophoren. teleomorf: sporen in asci; ascomyceten! geen parafysen. Niet hetzelfde als Valse meeldauwen (orde Peronosporales) : geen chitine in de celwand. sporen met zweepharen. 30
31 2.Morfologie Mycelium is slechts enkele mm dik. 31
32 2.Morfologie Mycelium is slechts enkele mm dik. Hyfen hechten aan het substraat: appressoria. (determinatiekenmerk bij Braun: moeilijk!) 32
33 2.Morfologie Mycelium is slechts enkele mm dik. Hyfen hechten aan het substraat: appressoria. (determinatiekenmerk bij Braun: moeilijk!) Basale hyfe vormt hier en daar een penetratiehyfe. 33
34 2.Morfologie Mycelium is slechts enkele mm dik. Hyfen hechten aan het substraat: appressoria. (determinatiekenmerk bij Braun: moeilijk!) Basale hyfe vormt hier en daar een penetratiehyfe. Eindcel v.d. penetratiehyfe: haustorium 34
35 2.Morfologie Mycelium is slechts enkele mm dik. Hyfen hechten aan het substraat: appressoria. (determinatiekenmerk bij Braun: moeilijk!) Basale hyfe vormt hier en daar een penetratiehyfe. Eindcel v.d. penetratiehyfe: haustorium gespecialiseerde cel. 35
36 2.Morfologie Mycelium is slechts enkele mm dik. Hyfen hechten aan het substraat: appressoria. (determinatiekenmerk bij Braun: moeilijk!) Basale hyfe vormt hier en daar een penetratiehyfe. Eindcel v.d. penetratiehyfe: haustorium gespecialiseerde cel. water, mineralen vanuit de gastheer. 36
37 2.Morfologie Mycelium is slechts enkele mm dik. Hyfen hechten aan het substraat: appressoria. (determinatiekenmerk bij Braun: moeilijk!) Basale hyfe vormt hier en daar een penetratiehyfe. Eindcel v.d. penetratiehyfe: haustorium gespecialiseerde cel. water, mineralen vanuit de gastheer. meeldauw is dus parasiet. 37
38 2.Morfologie Mycelium is slechts enkele mm dik. Hyfen hechten aan het substraat: appressoria. (determinatiekenmerk bij Braun: moeilijk!) Basale hyfe vormt hier en daar een penetratiehyfe. Eindcel v.d. penetratiehyfe: haustorium gespecialiseerde cel. water, mineralen vanuit de gastheer. meeldauw is dus parasiet. zeer sterke specialisatie: familie, genus, soort. 38
39 2.Morfologie 39
40 2.Morfologie 40
41 2.Morfologie 41
42 3.Voortplanting 42
43 3.Voortplanting Anamorf: 43
44 3.Voortplanting Anamorf: aftakking van de basale hyfe van het substraat weg: conidiophoor. 44
45 3.Voortplanting Anamorf: aftakking van de basale hyfe van het substraat weg: conidiophoor. snoert cel(len) af: conidiosporen. 45
46 3.Voortplanting Anamorf: aftakking van de basale hyfe van het substraat weg: conidiophoor. snoert cel(len) af: conidiosporen. drie technieken: 46
47 3.Voortplanting Anamorf: aftakking van de basale hyfe van het substraat weg: conidiophoor. snoert cel(len) af: conidiosporen. drie technieken: echte keten: conidiosporen in pakketjes. 47
48 3.Voortplanting Anamorf: aftakking van de basale hyfe van het substraat weg: conidiophoor. snoert cel(len) af: conidiosporen. drie technieken: echte keten: conidiosporen in pakketjes. pseudoketen: 1 conidiospore, herhaling. 48
49 3.Voortplanting Anamorf: aftakking van de basale hyfe van het substraat weg: conidiophoor. snoert cel(len) af: conidiosporen. drie technieken: echte keten: conidiosporen in pakketjes. pseudoketen: 1 conidiospore, herhaling. enkel-spore: 1 conidiospore, geen herhaling. 49
50 3.Voortplanting 50
51 3.Voortplanting 51
52 3.Voortplanting 52
53 3.Voortplanting 53
54 3.Voortplanting Anamorf: aftakking van de basale hyfe van het substraat weg: conidiophoor. snoert cel(len) af: conidiosporen. drie technieken: echte keten: conidiosporen in pakketjes. pseudoketen: 1 conidiospore, herhaling. enkel-spore: 1 conidiospore, geen herhaling. Determinatie bij Braun o.m. via kenmerken van conidiosporen!! 54
55 3.Voortplanting Teleomorf: 55
56 3.Voortplanting Teleomorf: vruchtlichamen: bolvormig chasmothecium met aanhangsels. 56
57 3.Voortplanting Corylus avellana (Hazelaar) 10 x 57
58 3.Voortplanting Corylus avellana (Hazelaar) 25 x 58
59 3.Voortplanting Corylus avellana (Hazelaar) 400 x 59
60 3.Voortplanting Teleomorf: vruchtlichamen: bolvormig chasmothecium met aanhangsels. aanhangsels met, per genus heel verschillende eindversieringen. 60
61 3.Voortplanting Teleomorf: vruchtlichamen: bolvormig chasmothecium met aanhangsels. aanhangsels met, per genus heel verschillende eindversieringen. vorming van asci met ascosporen. 61
62 3.Voortplanting Teleomorf: vruchtlichamen: bolvormig chasmothecium met aanhangsels. aanhangsels met, per genus heel verschillende eindversieringen. vorming van asci met ascosporen. aantal asci varieert zeer fel per soort. 62
63 3.Voortplanting Teleomorf: vruchtlichamen: bolvormig chasmothecium met aanhangsels. aanhangsels met, per genus heel verschillende eindversieringen. vorming van asci met ascosporen. aantal asci varieert zeer fel per soort. aantal sporen per ascus gaat van 2 tot 8 afhankelijk van genus. 63
64 3.Voortplanting 64
65 3.Voortplanting 65
66 3.Voortplanting 66
67 3.Voortplanting 67
68 3.Voortplanting 68
69 3.Voortplanting 69
70 3.Voortplanting 70
71 3.Voortplanting 71
72 3.Voortplanting 72
73 3.Voortplanting 73
74 4.Taxonomie 74
75 4.Taxonomie Oude taxonomie: basis o.m. kenmerken v.d. aanhangsels en hun versiering. (teleomorf) 75
76 4.Taxonomie Oude taxonomie: basis o.m. kenmerken v.d. aanhangsels en hun versiering. (teleomorf) Vorming van conidiosporen (3 manieren) past hierin niet. 76
77 4.Taxonomie Oude taxonomie: basis o.m. kenmerken v.d. aanhangsels en hun versiering. (teleomorf) Vorming van conidiosporen (3 manieren) past hierin niet. DNA-onderzoek: verwantschap tussen genera: 77
78 4.Taxonomie Oude taxonomie: basis o.m. kenmerken v.d. aanhangsels en hun versiering. (teleomorf) Vorming van conidiosporen (3 manieren) past hierin niet. DNA-onderzoek: verwantschap tussen genera: Enkele oude genera verdwijnen en worden sectie in een ruimer opgevat genus. 78
79 4.Taxonomie Oude taxonomie: basis o.m. kenmerken v.d. aanhangsels en hun versiering. (teleomorf) Vorming van conidiopsoren (3 manieren) past hierin niet. DNA-onderzoek: verwantschap tussen genera: Enkele oude genera verdwijnen en worden sectie in een ruimer opgevat genus. Enkele nieuwe genera duiken op. 79
80 4.Taxonomie Oude taxonomie: basis o.m. kenmerken v.d. aanhangsels en hun versiering. (teleomorf) Vorming van conidiosporen (3 manieren) past hierin niet. DNA-onderzoek: verwantschap tussen genera: Enkele oude genera verdwijnen en worden sectie in een ruimer opgevat genus. Enkele nieuwe genera duiken op. Nieuwe taxonomie: basis kenmerken van conidiosporen en manier van ontkiemen. (anamorf) 80
81 Oude taxonomie Erysiphaceae Tul. & C. Tul. (België-Nederland) Subfamilie Tribus Subtribus Genus Conid.- vrmg N (asci) Erysiphoideae Erysipheae Erysiphinae Erysiphe p.k. > 1 Blumeria k. > 1 Microsphaerinae Microsphaera p.k. > 1 Arthrocladiella k. > 1 Uncinulinae Uncinula p.k. > 1 Sawadaeinae Sawadaea k. > 1 Cysthotheceae Podopshaera k. = 1 Sphaerotheca k. = 1 Phyllactinoideae Phyllactinia enkel > 1 Leveillula enkel > 1 81
82 Nieuwe taxonomie Erysiphaceae Tul. & C. Tul. (België - Nederland) Tribus Subtribus Genus Sectie Con. Vorming N (asci) Erysipheae Erysiphe Erysiphe p.k. > 1 Microsphaera p.k. > 1 Uncinula p.k. > 1 Golovinomyceteae Neoerysiphinae Neoerysiphe k. > 1 Golovinomycetinae Golovinomyces k. > 1 Arthrocladiellinae Arthrocladiella k. > 1 Cysthotheceae Cysthothecinae Podosphaera Podosphaera k. = 1 Sphaerotheca k. = 1 Sawadainae Sawadaea k. > 1 Phyllactinieae Leveillula enkel > 1 Phyllactinia enkel > 1 Blumerieae Blumeria k. > 1 Unnamed Microidium (anamorf) k. 82
83 5. Studie 83
84 5. Studie Verzamelen, documenteren 84
85 5. Studie Verzamelen, documenteren Grote kennisleemte: meeldauwsoort, gastheer, vindplaats, tijdstip. 85
86 5. Studie Verzamelen, documenteren Grote kennisleemte: meeldauwsoort, gastheer, vindplaats, tijdstip. Nederland: 46 soorten en var. 86
87 5. Studie Verzamelen, documenteren Grote kennisleemte: meeldauwsoort, gastheer, vindplaats, tijdstip. Nederland: 46 soorten en var. Vlaanderen: 103 soorten en var. (in 2012 en 2013: 19 nieuwe soorten) 87
88 5. Studie Verzamelen, documenteren Grote kennisleemte: meeldauwsoort, gastheer, vindplaats, tijdstip. Nederland: 46 soorten en var. Vlaanderen: 103 soorten en var. (in 2012 en 2013: 19 nieuwe soorten) Problemen: 88
89 5. Studie Verzamelen, documenteren Grote kennisleemte: meeldauwsoort, gastheer, vindplaats, tijdstip. Nederland: 46 soorten en var. Vlaanderen: 103 soorten en var. (in 2012 en 2013: 19 nieuwe soorten) Problemen: meer dan één soort per gastheer. 89
90 5. Studie Verzamelen, documenteren Grote kennisleemte: meeldauwsoort, gastheer, vindplaats, tijdstip. Nederland: 46 soorten en var. Vlaanderen: 103 soorten en var. (in 2012 en 2013: 19 nieuwe soorten) Problemen: meer dan één soort per gastheer. windverstrooiing 90
91 5. Studie Referenties: 91
92 5. Studie Referenties: Basiswerk van Braun ( Taxonomic Manual Erysiphales 2012) 92
93 5. Studie Referenties: Basiswerk van Braun ( Taxonomic Manual Erysiphales 2012) Werk Raf Leysen ( Meeldauwen van België en Nederland 2014) 93
94 5. Studie Referenties: Basiswerk van Braun ( Taxonomic Manual Erysiphales 2012) Werk Raf Leysen ( Meeldauwen van België en Nederland 2014): determinatie van teleomorfe meeldauwen. vertrekkend van de waardplant. 94
95 5. Studie Referenties: Basiswerk van Braun ( Taxonomic Manual Erysiphales 2012) Werk Raf Leysen ( Meeldauwen van België en Nederland 2014): determinatie van teleomorfe meeldauwen. vertrekkend van de waardplant. Hulp: raf-leysen@telenet.be 95
96 Meeldauwen toch nog onbekend? 96
97 Meeldauwen toch nog onbekend? Succes met de meeldauwen! 97
BEGIN (NOG) EENS MET EEN MEELDAUW
BEGIN (NOG) EENS MET EEN MEELDAUW Anneke van den Berg-Blok & Ad van den Berg Merellaan 192, 2902 JK Capelle aan den IJssel Van den Berg-Blok, A.E. & Van den Berg, A.P. 2014. Let s (make a new) start with
Nadere informatieStandaardlijst van de Erysiphales (Meeldauwen) van Vlaanderen en het Brussel Hoofdstedelijk Gewest
Standaardlijst van de Erysiphales (Meeldauwen) van Vlaanderen en het Brussel Hoofdstedelijk Gewest Raf Leysen Heidebergstraat 96, 3010 Kessel-Lo 1. Inleiding In afwachting van de realisatie van de Standaardlijst
Nadere informatieEen fikse najaarsstorm biedt, in de vorm van uitgewaaide takken, de mycoloog een
Hapalocystis en Splanchnonema platani op zieke plataan Kees Roobeek Loop 21, 1862 JG Bergen NH Roobeek, K. 2014. Hapalocystis on Platanus. Coolia 57(2): 74 78. Fruitbodies of Hapalocystis berkeleyi and
Nadere informatieBeheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer. IWT-project nr. 140982
Beheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer IWT-project nr. 140982 1 Overzicht project 2 Werkpakket 1 1/ Optimalisatie protocol voor airsampling Op zoek naar selectief
Nadere informatie5e NIBI conferentie voor vmbo en onderbouw havo/vwo
Sexy, verslavend, dansend in t bos: paddenstoelen, dus! 5e NIBI conferentie voor vmbo en onderbouw havo/vwo 1 juni 2018 Peter Klok Sexy, verslavend, dansend in t bos: paddenstoelen, dus! Rozetkussentjeszwam
Nadere informatieInteractie tussen specifieke rozen genotypes en pathotypes van echte meeldauw
Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Academiejaar 2014 2015 Interactie tussen specifieke rozen genotypes en pathotypes van echte meeldauw Tanya Schollaert Promotor: Prof. dr. ir. Monica Höfte Co-promotor:
Nadere informatieM.W.W. - Mycologische Werkgroep Waasland sinds 24 oktober 2011 (~170x / ~400 taxa)
M.W.W. - Mycologische Werkgroep Waasland sinds 24 oktober 2011 (~170x / ~400 taxa) WAKONA studiedag - paddenstoelen Kaartmateriaal: websites van: WAKONA Waarnemingen.be Natuurpunt Waarnemingen.be KVMV
Nadere informatieActueel WG van het middel Karma, N W.4. 2 november 2018
Actueel WG van het middel Karma, 13854 N W.4 2 november 2018 Wettelijk Gebruiksvoorschrift Het middel is uitsluitend toegelaten als schimmelbestrijdingsmiddel voor het professionele gebruik door middel
Nadere informatieLoof-en naaldbomen. Naam :
Loof-en naaldbomen Naam : Veel bomen maken een bos In een boomgaard staan soms honderden bomen, en toch is een boomgaard geen bos. Ook in een park kun je veel bomen zien, maar een park is beslist geen
Nadere informatieDe Essenziekte (Chalara fraxinea ) Arthur DE HAECK
De Essenziekte (Chalara fraxinea ) Arthur DE HAECK VOORSTELLING : INBO : Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (wetenschappelijke instelling van de Vlaamse Overheid) Onderzoek : Fauna, flora, biotopen,
Nadere informatieKruidachtigen. Datum: woensdag 8 februari Leerjaar 1 en 2 Tuin, Park en Landschap
Kruidachtigen Datum: woensdag 8 februari 2017 Leerjaar 1 en 2 Tuin, Park en Landschap 2 Aan het eind van de les schrijf je samen met je buurman de betekenis op van al deze termen. Als je klaar bent geven
Nadere informatieSchimmels. http://www.soortenbank.nl/soorten.php?menuentry=quiz&soortengroep=paddenstoelen
Schimmels Waar zouden we zijn zonder de schimmel. Geen brood, bier, brie, champignons of penicilline. Ook ruimen ze planten- en dierenresten op (detritivoren). Jammer dat ze al aan planten en dieren beginnen
Nadere informatieMicro-organismen. organismen
Micro-organismen organismen Agenda Wat zijn micro-organismen? Verschil tussen bacteriën en virussen Wat zijn micro-organismen? Een micro-organisme is niet zichtbaar met het blote oog: Bacteriën (gram positief/negatief)
Nadere informatie' Educatieve dienst 2007 'Winkelen in het bos' Winkelen in het bos
Winkelen in het bos Doelstellingen : cognitief De drie functies van een bos kunnen duiden als ecologisch, sociaal en economisch Het verband kunnen leggen tussen een product uit de supermarkt en de grondstof
Nadere informatieLeerlingenhandleiding
Leerlingenhandleiding Afsluitende module Patatje oorlog Ontwikkeld door het Centre for BioSystems Genomics in samenwerking met Wageningen University Tekst Doriet Willemen en Jan-Kees Goud Illustraties
Nadere informatieklimaatstad herfst Paddenstoelen klimaatstad
herfst Paddenstoelen Schrijf hier je naam... Stad Gent Milieudienst Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen 2014 Driepikkelstraat 32 9030 Mariakerke ( 09 226 15 01 7 bourgoyen.educatie@gent.be geen gezwam...
Nadere informatieWinterpaddenstoelen in het Weerterbosje en omgeving Auteur: Jos Lenaerts
Winterpaddenstoelen in het Weerterbosje en omgeving Auteur: Jos Lenaerts Mycolim, de paddenstoelenwerkgroep van Likona, inventariseerde het Weerterbosje en de aanliggende hoogstamboomgaard op donderdag
Nadere informatieHET COLLEGE VOOR DE TOELATING VAN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN EN BIOCIDEN. Actueel WG van het middel Luna Privilege, N W.5.
HET COLLEGE VOOR DE TOELATING VAN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN EN BIOCIDEN Actueel WG van het middel Luna Privilege, 13832 N W.5 9 juni 2017 Wettelijk Gebruiksvoorschrift Het middel is uitsluitend toegelaten
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Examen
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Examen Samenvatting door een scholier 1780 woorden 5 maart 2007 7,6 47 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Vier rijken vergelijken Samenvatting 1.1 1) Wat leeft
Nadere informatieRivierenhof. Handleiding. Opgesteld door de domeinwachters. >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar. Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst
Rivierenhof Handleiding Opgesteld door de domeinwachters >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst INLEIDING Het zelf -doe pakket bestaat uit een bewegwijzerde
Nadere informatieafbeelding 1 ruwe berk Betula pendula groepjes van 2-5 bomen struikheide Calluna vulgaris grote struiken aaneengesloten
Berk en vliegenzwam Tim doet voor zijn profielwerkstuk een onderzoek naar berkenbomen op een heideveld in de buurt van zijn school (afbeelding 1). Het werkstuk omvat praktisch onderzoek op de heide en
Nadere informatieLeve de tuin Bezoekerscentrum Webbekoms Broek - Diest
Leve de tuin 25.04.2017 Bezoekerscentrum Webbekoms Broek - Diest Regionale landschappen Publiekprivaat samenwerkingsverband tussen: Overheden: gemeenten & provincie Verschillende doelgroepen:alle gebruikers
Nadere informatieDe strijd tegen nosocomiale infecties, een multidisciplinaire aanpak
De strijd tegen nosocomiale infecties, een multidisciplinaire aanpak Els Van Mechelen 19 december 2013 Micro organismen Overzicht Inleiding Biomoleculen Virussen : Bouw en vermenigvuldiging Bacteriën :
Nadere informatie2 Indeling. Leerdoelen. Inhoud. De natuurgids
2 Indeling Leerdoelen De natuurgids kan aangeven wat het verschil is tussen levend en nietlevend; weet dat de oude indeling tussen planten en dieren sinds lang verlaten is maar dat de nieuwe indelingen
Nadere informatieDNA-ANALYSES ESSENTAKSTERFTE MONSTERS
DNA-ANALYSES ESSENTAKSTERFTE MONSTERS PROVINCIE GRONINGEN BTL Bomendienst Rapport Gezien : Arnold Meulenbelt : Ron Schraven Telefoonnummer : 055-5999 445 Faxnummer : 055-5338 844 E-mail : arnold.meulenbelt@btl.nl
Nadere informatieMycologisch avontuur in de Kaaistoep 5
Mycologisch avontuur in de Kaaistoep 5 Octospora ithacaensis en Orbilia aurantiorubra Na lange tijd weer terug in Nederland. Copromyces bisporus Nieuw voor Nederland Luciën Rommelaars Beilerstroom 14,
Nadere informatieVoor afmetingen waarvoor geen bewerkingsprijs staat vermeld gelden de prijzen op aanvraag
19 x 13 x 19 x 1,5 mm 0,57 314,00 324,00 344,00 364,00 20 x 15 x 20 x 1,5 mm 0,61 314,00 324,00 344,00 364,00 25 x 15 x 25x 2 mm 0,96 227,00 237,00 257,00 277,00 10 x 20 x 10 x 2 mm 0,56 227,00 237,00
Nadere informatieRelatie bodemstructuurbodemschimmels
Relatie bodemstructuurbodemschimmels? PCS Destelbergen 30 november 2011 Fons Vanachter Schimmels : wat? Wat zijn schimmels of zwammen? Microscopische organismen : micro-organismen Vruchtlichamen soms zichtbaar
Nadere informatieSamenvatting Biologie Planten en cellen
Samenvatting Biologie Planten en cellen Samenvatting door een scholier 1333 woorden 5 juni 2004 5,6 147 keer beoordeeld Vak Biologie Planten Planten zijn overal om ons heen. Bomen en struiken. De een opvallend
Nadere informatieHET COLLEGE VOOR DE TOELATING VAN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN EN BIOCIDEN. Actueel WG van het middel LUNA PRIVILEGE, N W.6.
HET COLLEGE VOOR DE TOELATING VAN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN EN BIOCIDEN Actueel WG van het middel LUNA PRIVILEGE, 13832 N W.6 4 mei 2018 Wettelijk Gebruiksvoorschrift Het middel is uitsluitend toegelaten
Nadere informatieKumulus S. BASF Nederland B. V., Divisie Agro WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT
Kumulus S Toelatingsnummer 6147 N W.5 Productgroep: fungicide Formulering: granulaat of korrel Werkzame stof: 80% zwavel Verpakking: 1 x 15 kg Voorzorgsmaatregelen: Zorg ervoor dat u met het product of
Nadere informatieCva?Lesvoorbereiding. Student leraar secundair onderwijs groep 1
Cva?Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam Eeckhout Andreas Cluster Bi-Fy-Aa-Ch Groep 2 OSO 2 Academiejaar 2005-2006 Campus Kattenberg Kattenberg 9, B-9000 Gent Tel. (09) 269
Nadere informatieActueel Wettelijk Gebruiksvoorschrift van het middel FLINT W maart 2019
Actueel Wettelijk Gebruiksvoorschrift van het middel FLINT W.12 22 maart 2019 Wettelijk Gebruiksvoorschrift Het middel is uitsluitend toegelaten als schimmelbestrijdingsmiddel voor het professionele gebruik
Nadere informatieBloeiend plantje Spoor van een dier
Volwassen boom Jonge boom Dode boom Hoge struik Lage struik Varen Mos Klimmende plant Bloeiend plantje Spoor van een dier Paddenstoel (op de grond) Bodemdiertje Paddenstoel (op een boom) Activiteit 3 :
Nadere informatieDe Wiershoeck- Kinderwerktuin, maandag 24 november 2014. Beste natuurliefhebber/- ster,
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, maandag 24 november 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Ook deze keer heb ik voor de maandag gekozen om een paar uurtjes rond te kijken op de tuinen. Het was een zonnige,
Nadere informatieEen druivenpitje op Maretak
Een druivenpitje op Maretak Luciën Rommelaars1 & Nico Dam2 1 Beilerstroom 14, 5032 ER Tilburg Hooischelf 13, 6581 SL Malden 2 Rommelaars, L. & Dam, N. 2013. First records of Phaeobotryosphaeria visci from
Nadere informatie1 Natuurlijke methoden van ongeslachtelijke vermeerdering.
Ongeslachtelijke voortplanting bij planten Ongeslachtelijke voortplanting, vegetatieve voortplanting ofwel aseksuele reproductie is voortplanting waarbij slechts een ouder betrokken is. Ongeslachtelijke
Nadere informatieExamenvragen en antwoorden havo genoemd in H4 Ecologie leren & onderwijzen Aandacht voor ecologische figuren en teksten.
Examenvragen en antwoorden havo genoemd in H4 Ecologie leren & onderwijzen Aandacht voor ecologische figuren en teksten. Blz 91 Bedenk wat je wilt, punt f. Wil je hen een voorbeeld van een ecologisch proces
Nadere informatieTremella exigua, Zuurbestrilzwam
Een kleine groene trilzwam op Brem, Tremella exigua, Zuurbestrilzwam Marian Jagers Reelaan 13, 7522 LR Enschede Jagers, M. 2014. A small green Tremella species on Cytisus scoparius: Tremella exigua. Coolia
Nadere informatieEen midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015
Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Doelgroep: Midden- en bovenbouw basisonderwijs: groep 5-8 Jaargetijde: Herfst, winter, lente en een stukje zomer. Plaats:
Nadere informatiePlagen in prei Preihappening 15/02/2019
Plagen in prei Preihappening 15/02/2019 1.Trips Zeer hoge druk van trips in 2017 en 2018 Door hoge temperaturen volgen ontwikkelingsstadia van trips heel snel op elkaar Weinig effect van 8 of 9 bespuitingen
Nadere informatieMonster 1 Rhizomucor sp. (rondgezonden is R. pusillus)
SKML MYCOLOGIE SEPTEMBER 2005 EVALUATIE Monster 1 Rhizomucor sp. (rondgezonden is R. pusillus) Klinische relevantie: Rhizomucor sp. komt voor in lucht, aarde en organische substraten. Dit genus veroorzaakt
Nadere informatieVerslag paddestoelenexcursie Zurenhoek, 6 oktober Tekst: Kirsten Dekker Foto's: Joke de Visser, DirkJan Dekker
Tekst: Kirsten Dekker Foto's: Joke de Visser, DirkJan Dekker Het waren er meer dan 30! Allemaal verschillende soorten paddestoelen in het bos van de Zurenhoek. Voor veel van de deelnemers was het onbekend
Nadere informatieBoterbloemen in het gras
Boterbloemen in het gras Achtergrondinformatie De boterbloem behoort tot de familie der ranonkelachtigen. De wetenschappelijke naam Ranunculus betekent in het Latijn: kikkertje. Veel soorten hebben namelijk
Nadere informatie1. A. Noem de drie domeinen waarin alle levende organismen worden ingedeeld.
Microbiële diversiteit (COO) Hand-out bij de COO-module, versie 2 oktober 2013 Indeling A. Noem de drie domeinen waarin alle levende organismen worden ingedeeld. B. Alle levende organismen worden in drie
Nadere informatieEssentaksterfte. augustus 2013 BTL Bomendienst Arnold Meulenbelt
Essentaksterfte augustus 2013 BTL Bomendienst Arnold Meulenbelt Wat is essentaksterfte? Een schimmel uit de stam Ascomyceten NL; zakjeszwammen Een schimmel uit de familie; Helotiaceae De ongeslachtelijke
Nadere informatieINFECTIEZIEKTEN. H.H. TAN, arts 2015
INFECTIEZIEKTEN H.H. TAN, arts 2015 INFECTIEZIEKTEN 2 - PANDEMIE * Als een epidemie zich naar andere landen verspreidt * Spaanse griep 1918 (20-40miljoen slachtoffers, vnl. jonge, gezonde mensen van
Nadere informatiePLANTEN. Basis maakt de vragen 1 t/m 35. Voor iedere vraag kan 1 punt behaald worden
BK402: PLANTEN Basis maakt de vragen 1 t/m 35. Voor iedere vraag kan 1 punt behaald worden Kader maakt de vragen 1 t/m 45. Voor iedere vraag kan 1 punt behaald worden Beantwoord de volgende vragen. 1 Een
Nadere informatieProject Planten ABC. Week 1ABC: Algemeen
Project Planten ABC Week 1ABC: Algemeen Info: Planten Planten eten, ademen en groeien. Sommige planten houden van natte grond. Anderen van droge grond. Sommige planten houden van veel zon en warmte. Anderen
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 5: planten
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 5: planten Samenvatting door een scholier 1973 woorden 17 april 2017 7,1 51 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Samenvatting Hoofdstuk 5 Planten Uit welke delen
Nadere informatieDEEL 3 PLANTENZIEKTEN. MICHEL PEETERS HOOFDSTUK 3. l. VIRUSSEN.
DEEL 3 PLANTENZIEKTEN. MICHEL PEETERS HOOFDSTUK 3. l. VIRUSSEN. 3.1.1 AARD VAN HET VIRUS. Het is gebleken dat virussen in samenstelling het meest overeenkomen met kerneiwitten en evenals deze het voor
Nadere informatieSuchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen
Suchmann Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Wanneer: Dinsdagmiddag 6-13-20 & 27 april De kinderen worden in groepjes verdeeld van 3 of 4 kinderen. Ieder groepje krijgt een onderwerp toebedeeld
Nadere informatieAnatomie en Morfologie. Wortel. Plantencel. Stengel. Delen van een zaadplant
Anatomie en Morfologie Wortel De Plantencel Bouw van de plant in zijn functionele delen Vormen waarin die delen zich kunnen voordoen Iets over (geslachtelijke) voortplanting 45 48 Plantencel Stengel Jonge
Nadere informatieNatuurvriendelijk beheer voor Gentse parken
Natuurvriendelijk beheer voor Gentse parken Natuur is niet alleen te vinden 'op den buiten'. Ook in onze Gentse parken en natuurgebieden vinden we veel planten en dieren. Door het openbaar groen op een
Nadere informatieBOMEN STERVEN STAANDE...!
BOMEN STERVEN STAANDE...! Over stoere bomen en... straffe killers! Citeren als: Bomen sterven staande.. PSGKruin November 2013 Freddy Moorthamer Linde Kruibeekse kreek Bazel (nov '13) Beuk Hof ter Saksen
Nadere informatieSamenvatting Thema 5 Planten Brugklas Nectar
Samenvatting Thema 5 Planten Brugklas Nectar 5.1 4 organen van de plant: Wortels o Opnemen water met voedingsstoffen (mineralen) o Stevigheid o Opslag van reservestoffen Stengel o o Transport van water
Nadere informatieKIES VOOR DE NATUUR OP JE DAK
Groendaksystemen KIES VOOR DE NATUUR OP JE DAK Groendaken zorgen voor een gezondere en aangenamere leefomgeving! Algemeen We onderscheiden twee soorten groendaken : Extensieve groendaken Vegetatiedaken
Nadere informatieDieren in de winter 3
Dieren in de winter 3 inhoud blz. 1. Winter 3 2. De egel 4 3. De vleermuis 5 4. De eekhoorn 6 5. De merel 7 6. De ree 8 7. De pad 9 8. Het lieveheersbeestje 10 9. Filmpjes 11 Bronnen en foto s 12 Colofon
Nadere informatieBoomkwekerij en vaste planten Frupica waakt over uw gewas! Brede werking: o.a. echte meeldauw en Botrytis Ja, Ja, Ja,
waakt over uw gewas! Voorkomt echte meeldauw en botrytis Frupica waakt over uw gewas! Echte meeldauw en Botrytis: een lastig probleem Echte meeldauw of t wit is een toenemend probleem in de bloemisterij.
Nadere informatieKarma Toelatingsnummer: N W.4 Formulering: Wateroplosbaar granulaat Werkzame stof: kalium waterstofcarbonaat Gehalte: 85% Inhoud: 5 kg
Karma Toelatingsnummer: 13854 N W.4 Formulering: Wateroplosbaar granulaat Werkzame stof: kalium waterstofcarbonaat Gehalte: 85% Inhoud: 5 kg Voorzorgsmaatregelen: Stof/spuitnevel niet inademen. Contact
Nadere informatieAantekeningen Hoofdstuk 1: Vier rijken Vergelijken KGT
Aantekeningen Hoofdstuk 1: Vier rijken Vergelijken KGT 1.1 De tuin 1 Wat leeft er in een tuin? Organismen: dit zijn levende wezens zoals, planten, dieren, mensen, bacteriën en schimmels. Levenskenmerken:
Nadere informatieMYCOSPHAERELLA IN DE KOMKOMMERTEELT STE EDITIE
MYCOSPHAERELLA IN DE KOMKOMMERTEELT 2016-1 STE EDITIE Het redactiecomité van deze brochure: PSKW (Proefstation voor de groenteteelt) Duffelsesteenweg 101, 2860 Sint-Katelijne-Waver Martine Wuytack Raf
Nadere informatieDe Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 21 maart Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 21 maart 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was dinsdagmorgen mooi zonnig weer, maar er stond een stevige wind. Voor de middag heeft het nog even gehageld. Het
Nadere informatieKlinische relevantie: Dit species veroorzaakt bij immuungecompromitteerde patiënten invasieve infecties.
SKML MYCOLOGIE FEBRUARI 2005 EVALUATIE Monster 1 Absidia corymbifera Klinische relevantie: Dit species veroorzaakt bij immuungecompromitteerde patiënten invasieve infecties. Ecologie: Wereldwijd voorkomend.
Nadere informatieZiekten, plagen en afwijkingen 6
Inhoud Voorwoord 5 Ziekten, plagen en afwijkingen 6 1 Schimmels 11 1.1 Wat zijn schimmels? 11 1.2 Bouw, verspreiding en levenswijze 12 1.3 Ziektebeelden en schade 14 1.4 Enkele plantenparasitaire schimmels
Nadere informatieBos & milieu. Bomen 2013/12
2013/12 Bos & milieu Bomen In een boom speelt zich een aantal levensprocessen af die zorgen voor de groei. Dit verschijnsel heet fysiologie en komt bij alle levende organismen voor. De belangrijkste levensprocessen
Nadere informatieInvuloefeningen (derde graad)
Invuloefeningen (derde graad) Spelregels Vul de oefeningen in tijdens of vlak na het bekijken van de tentoonstelling Sla je slag. De antwoorden op de vragen zijn terug te vinden op de tentoonstelling.
Nadere informatiein elk seizoen anders uitzien uit de seizoenen geknutselde seizoenshoek
Seizoenen GROEP 3-4 31 80 minuten 1, 51, 54 en 55 De leerling: in elk seizoen anders uitzien uit de seizoenen geknutselde seizoenshoek seizoenen (bijlage) (verschillende kleuren) gekleurd papier bruine
Nadere informatieBegin van het moestuinseizoen
Begin van het moestuinseizoen 1. Buiten Zaaien in volle grond Algemene regel : de hoeveelheid aarde waarmee je het zaadje bedekt, mag maximaal drie maal de breedte van het zaad zijn. Zaai periode : is
Nadere informatieDirect schimmelvrij! Wat wil je nog minder
Direct schimmelvrij! Wat wil je nog minder Een schimmelvrij voorjaar met een winterbehandeling Chipco Green Een winterbehandeling met Chipco Green zorgt voor een effectieve bescherming tegen (sneeuwschimmel).
Nadere informatiekleine alle schimmelsporen hoeveelheden te van inactiveren. het prioneiwit zullen achterblijven. Deze zijn afkomstig uit
Voorzitter: prof.dr.ir. B.C.J. Zoeteman Cogem postbus 578 3720 AN Bilthoven Aan de Staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer De heer drs. P.L.B.A. van Geel Postbus 30945
Nadere informatieAchtergrondinformatie
1 Achtergrondinformatie Planten groeien niet willekeurig door elkaar. Afhankelijk van verschillende milieufactoren (grondsoort, waterstand, zon, schaduw, betreding, bemesting, enz.) kunnen we verschillende
Nadere informatieKapmelding gemeentelijke bomen november 2017
GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Noordenveld Nr. 200264 15 november 2017 Kapmelding gemeentelijke bomen november 2017 Locatie: Op het gemeentelijk gazon aan de Leliestraat t.h.v. huisnr.
Nadere informatieINHOUD. 1. Zwammen 02 - Vliegenzwam 03 - Eekhoorntjesbrood 03 - Aardappelbovist 04 - Stinkzwam Beuk Eik 06
Biotoop: het bos BOSPLANTEN INHOUD 1. Zwammen 02 - Vliegenzwam 03 - Eekhoorntjesbrood 03 - Aardappelbovist 04 - Stinkzwam 04 2. Beuk 05 3. Eik 06 Wereldoriëntatie: natuur: bosplanten VCS-M: L-6 JP: 2003-11-25-1
Nadere informatiePlant Biocontrol International. biologisch beheersen; onderzoek en advies Barend de Voogd
Plant Biocontrol International biologisch beheersen; onderzoek en advies Barend de Voogd Onderzoek Biologische Beheersing van 3 schimmels in DRUIF (Echte- en Valse Meeldauw en Grauwschimmel) Wintercursus
Nadere informatieLente Winter. Zomer. Herfst. Herfst
Lente Winter Herfst Zomer Herfst De beertjes komen in de klas waar Beer Juf al klaarzit. In de klas staat een grote tafel en alle beertjes vragen zich af waar die voor is. Dan komt Beertje Strik in de
Nadere informatieNieuwsbrief van de Jaargang 5 - Nummer 4 - December 2012
Nieuwsbrief van de Jaargang 5 - Nummer 4 - December 2012 INHOUD 1 Editoriaal B. Declercq 2 Excursiekalender 2 Vlaamse Mycologendag maart 2013 Mycolim 3 Educatieve bijeenkomsten 4 In memoriam 5 De Tiendeberg
Nadere informatieActueel WG van het middel Stroby WG, N W.5. 2 november 2018
Actueel WG van het Stroby WG, 11818 N W.5 2 november 2018 Wettelijk Gebruiksvoorschrift Toegestaan is uitsluitend het professionele gebruik als schimmelbestrijdings door van een gewasbehandeling in de
Nadere informatieGallen. Er is een nieuwe druk verschenen van Het Gallenboek. Een mooie gelegenheid om eens kennis te maken met Gallen.
Stichting Natuurvrienden Capelle aan den IJssel e.o. november 2010 nummer 8 Gallen Vorig jaar is er een nieuwe druk verschenen van het Gallenboek. Dit is een boek, waarin alle Nederlandse gallen staan,
Nadere informatieWaarvan leven paddenstoelen? Paddenstoelen (schimmels met vruchtlichamen dus) leven en groeien voornamelijk door organisch materiaal zoals takken,
Wat is een paddenstoel? zijn vruchtlichamen van schimmels. Eenvoudig voorgesteld is een paddenstoel van een schimmel wat een appel is voor een appelboom. Zoals een appelboom herkenbaar is aan zijn appels,
Nadere informatieHet rijk van de schimmels
4 BASISSTOF 1 vwo gymnasium Het rijk van de schimmels thema 4 Ordening opdracht 10 Beantwoord de volgende vragen. 1 Heeft de gist die roos veroorzaakt (zie afbeelding 19) een celkern en een celwand? Gistcellen
Nadere informatiePraktijkgids. Herkenning bladaantastingen in suikerbieten
Praktijkgids Herkenning bladaantastingen in suikerbieten Herken de bladschimmels op tijd Diagnose Om de bietenteelt rendabel te houden, moeten de teeltkosten zo laag mogelijk blijven. Voor de bestrijding
Nadere informatieLijst van planten die geplukt mogen worden voor de herbariumwedstrijd
Lijst van planten die geplukt mogen worden voor de herbariumwedstrijd Bomen en struiken (alleen de bladeren plukken) 10 soorten verplicht 1. acacia 2. Amerikaanse eik 3. berk 4. beuk 5. braam 6. els 7.
Nadere informatieSporulatie en beheersing echte meeldauw in aardbei
Sporulatie en beheersing echte meeldauw in aardbei Bouwstenen voor beslissing ondersteunend systeem (BOS) voor de beheersing van meeldauw in aardbei. A. Evenhuis, C.G. Topper en J.A.M. Wilms Praktijkonderzoek
Nadere informatieWORD EEN ECHTE bomenkenner!
WORD EEN ECHTE bomenkenner! In dit boek kun je bladeren van loofbomen plakken die je vindt tijdens je wandelingen in het bos of het park. Maar voor je een echte bomenkenner kunt worden, moet je nog een
Nadere informatieKlimaten Verschillende klimaten - Tropisch klimaat - Droog klimaat - Gematigd klimaat - Landklimaat - Poolklimaat - Mediterraan klimaat - Subtropisch klimaat https://schooltv.nl/video/klimaatzones-van-de-wereld-waarom-zijn-er-verschillende-klimaatzones/
Nadere informatieHoe bladluisplagen voorkomen
Hoe bladluisplagen voorkomen Een teveel aan bladluizen = een tekort aan bladluiseters. Beter voorkomen dan genezen. En ja, bladluizen voorkomen is mogelijk en het is zelfs niet eens moeilijk: Maak je tuin
Nadere informatieEchte meeldauw effectief beheersen
Echte meeldauw effectief beheersen Opdrachtgever: Produktschap Tuinbouw Projectnummer 13117 Looptijd 2008-2010 Uitvoerende: Cultus Agro Advies BV Zandterweg 5 5973 RB Lottum Tel: 077-4637118 Fax: 077-4637116
Nadere informatieInformatie over het herbarium
Informatie over het herbarium Het woord herbarium is afkomstig van het Latijnse woord Herba dat kruid betekent. Een herbarium is eigenlijk een verzameling kruiden. Maar het bevat ook bladeren, bloeiwijzen
Nadere informatieBijeenkomst PN DA. Hans Smeets. Adviseur DLV plant BV
Bijeenkomst PN DA Jongenelen oktober 2013 Hans Smeets. Adviseur DLV plant BV Waarom een grondanalyse? Inzicht krijgen in de beschikbare voeding voor de plant; Hoofdelementen; Sporenelementen; ph van de
Nadere informatieBoombeoordeling VAB Bolakker 21 Inpassing. 1 (T ) 1207-N mei 2016
Gemeente Hilvarenbeek Ingekomen: 9-5-2016 notitie projectnaam onderdeel Boombeoordeling VAB Bolakker 21 Inpassing bijlage(n) kenmerk datum 1 (T-1207-001) 1207-N-001 4 mei 2016 Aanleiding De voormalige
Nadere informatieLand Art. Samenvatting: Leerdoel: Uitgewerkte activiteit:
Land Art Meeste mogelijkheden met kleur, maar in principe mogelijk in elk seizoen. Afhankelijk van het ontwerp Themawandeling Herfst Samenvatting: Voor kunstenaars en knutselaars biedt het bos een schat
Nadere informatieDrie volwassen kegels van drie verschillende bomen in het Calaveras Big Tree State Park. Zaadjes van de sequoia gigantea deze zijn gemiddeld 3 mm lang
Hoofdstuk 7 De levensloop van de Sequoia gigantea: De kegels en de zaadjes Een quizvraagje. Welke van de drie dennenappels op onderstaande foto is van de Sequoia Gigantea? Drie volwassen kegels van drie
Nadere informatiePlanten voor de Prins Werkmap Eerste graad Basisonderwijs
Planten voor de Prins Werkmap Eerste graad Basisonderwijs Tekeningen: Jowan De Saedeleer Inleiding Wil jij Prins Baldewijn helpen om terug in zijn kasteel te gaan wonen? Dan moet je op zoek gaan naar nuttige
Nadere informatiePaddestoelen zelf kweken
Paddestoelen zelf kweken De Paddestoel Levenscyclus De paddestoelen: groepen Parasieten: levende planten (honingzwam) De paddestoelen: groepen Symbiose met planten: mycorrhizae De paddestoelen: groepen
Nadere informatieAuditieve oefeningen - lente. Hakken en plakken
Auditieve oefeningen - lente Hakken en plakken (hak de woorden in stukken, laat de kinderen het hele woord zeggen) len-te kro-kus tul-pen lam-me-tje bloe-men zaai-en tuin-tje ro-zen vo-gel tuin-man bij-en
Nadere informatieWaarom kiezen voor Daku-systeem. water voor vegetatie en/of planten door condensatie en diffusie. alle producten zijn gebaseerd op de FLL-normen
Groendak Waarom kiezen voor Daku-systeem 1. systeem water voor vegetatie en/of planten door condensatie en diffusie 2. hoge kwaliteit alle producten zijn gebaseerd op de FLL-normen 3. bewezen kwaliteit
Nadere informatiewaar houd je als aanpalende eigenaar of gebruiker rekening mee?
waar houd je als aanpalende eigenaar of gebruiker rekening mee? Waar houd je als aanpalende eigenaar of gebruiker rekening mee? Om te zorgen voor een vlotte waterafvoer moet de waterloopbeheerder regelmatig
Nadere informatieWoordenschat - memory Taal Actief groep 4 Thema 3 Les 1
Woordenschat - memory Taal Actief groep 4 Thema 3 Les 1 de berg Is een hoog stuk land. Soms ligt er sneeuw bovenop. de top Het hoogste stukje van de berg. Hoger kun je niet klimmen. de beek Dit is een
Nadere informatieWoordenschat blok 03 gr4 Les 1 De bodem: de grond waarin planten kunnen groeien. De duinen: heuvels van zand langs de zee. De plant: een stengel met
Woordenschat blok 03 gr4 Les 1 De bodem: de grond waarin planten kunnen groeien. De duinen: heuvels van zand langs de zee. De plant: een stengel met bladeren die groeit. De rots: een heel grote steen op
Nadere informatie