MASTEN EN ANTENNES TEN BEHOEVE VAN HET MOBIELE TELEFOONNET INHOUD

Transcriptie

1 MASTEN EN ANTENNES TEN BEHOEVE VAN HET MOBIELE TELEFOONNET INHOUD 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding 1.2 Algemeen 1.3 Telecommunicatiewet 1.4 Inventarisatie bestaande masten 2 VERWACHTE ONTWIKKELINGEN 2.1 Gebruik van de mobiele telefoon 2.2 Hoogte van masten 2.3 Aanbieders 2.4 Conclusies 3 RANDVOORWAARDEN VOOR LOCATIEKEUZE 3.1 Stedenbouwkundige aspecten 3.2 Benodige grondoppervlakte 3.3 Technisch randvoorwaarden 3.4 Gevolgen voor de gezondheid 4 VERGUNNINGEN 4.1 Milieuaspecten 4.2 Bouwvergunning 5 PROCEDURE 5.1 Procedure 5.2 Grondverkoop

2 1. INLEIDING 1.1 Aanleiding Het ministerie van Rijkswaterstaat heeft frequenties voor het mobiele telefoonet geveild, waardoor er naast Libertel en KPN ook Dutchtone, Ben en Telfort op de markt zullen komen. De verwachting is dat hierdoor de gemeente meerdere verzoeken voor masten ten behoeve van de plaatsing van antennes zal krijgen. Daarnaast hebben zowel KPN, Libertel als Dutchtone reeds verzoeken ingediend voor de oprichting van masten ten behoeve van antennes voor het mobiele telefoonnet voor uitbreiding van het bestaande netwerk. In Almere zijn de bestaande masten met antennes via een vrijstellingsprocedure tot stand gekomen, omdat in de geldende bestemmingsplannen geen ruimte wordt geboden voor masten met een hoogte van minimaal 30 meter. Het doel van deze notitie is om inzicht te krijgen in de ontwikkelingen van het mobiele telefoonverkeer en de (ruimtelijke) gevolgen hiervan voor Almere. Beoogt wordt een integraal beleid te ontwikkelen voor de locatie van masten in Almere. 1.2 Algemeen Voor een optimaal functionerend systeem voor mobiel bellen is een dekkend netwerk van antennemasten noodzakelijk. Hierbij is een aantal begrippen van belang. GSM is de wereldwijde standaard voor digitaal bellen. Een opstelpunt bestaat uit minimaal een antenne en een schakelkast. De antenne kan geplaatst worden op of aan een bestaand object of aan een (vakwerk)mast. Het netwerk is samengesteld uit een celpatroon met een bepaalde celstructuur. De schuifmogelijkheden van de opstelpunten voor masten en antennes ten opzichte van de (door de aanbieder berekende) meest gewenste lokatie (coördinaten) zijn daarom zeer beperkt, omdat de verschuiving gevolgen (kan) hebben voor dekkendheid van het netwerk. 1.3 Telecommunicatiewet Op 15 december 1998 is de Telecommunicatiewet in werking getreden en is de Wet op de telecommunicatievoorzieningen vervallen. Met de nieuwe wet wordt de liberalisering van de telecommunicatiesector afgerond. De Telecommunicatiewet geeft de gemeente rechten en plichten. In artikel 5.1 van de wet is bepaald dat eenieder verplicht is de aanleg en instandhouding van kabels ten dienste van een openbaar telecommunicatienetwerk of van een omroepnetwerk in en op openbare gronden, alsmede de opruiming ervan, te gedogen.de beheerders van openbare gronden, waaronder de gemeente, moeten derhalve gedogen dat aanbieders van een openbaar telecommunicatienetwerk kabels in hun grond leggen. Voor een goed begrip is het noodzakelijk dat wordt onderkend dat het begrip kabel in de Telecommunicatiewet (artikel 1.1.) wordt omschreven als kabels en de daarbij behorende ondersteuningswerken, beschermingswerken en signaalinrichtingen, alsmede inrichtingen bestemd om daarin verbinding tot stand te brengen tussen kabels in, op of boven openbare gronden enerzijds en kabels in gebouwen en daarmee een geheel vormende gronden anderzijds dan wel tussen laatstgenoemde kabels onderling. Het begrip kabel zoals bedoeld in de aangehaalde wet heeft dus een aanzienlijk bredere betekenis dan in het normale spraakgebruik. De hiervoor omschreven gedoogplicht gaat evenwel niet zover dat de regelgeving die betrekking heeft op andere beleidsonderdelen, opzij wordt gezet. Het plaatsen van zendmasten voor de mobiele telefonie behoeft bijvoorbeeld niet te worden gedoogd; de Wet op de Ruimtelijke Ordening en de Woningwet zijn in dit verband onverminderd van toepassing.

3 Vervolg 1.3 Telecommunicatiewet. Voorts is het voor de gemeente in het kader van de onderhavige notitie van belang dat in artikel 5.2 van de Telecommunicatiewet is bepaald dat de gemeente is belast met de coördinatie van de binnen haar grondgebied door aanbieders van openbare telecommunicatienetwerken of van omroepnetwerken uit te voeren werkzaamheden in verband met de aanleg en instandhouding van kabels, bedoeld in artikel 5.1. eerste lid. Daarnaast kent de Telecommunicatiewet, evenals dit het geval was in de Wet op de telecommunicatievoorzieningen, een medegebruikersregeling. In de toelichting op de Telecommunictaiewet is aangegeven dat deze regeling in het leven is geroepen om te voorkomen dat er meer opstelpunten worden gerealiseerd dan nodig is. Medegebruik van een al opgerichte zendmast kan worden geweigerd wanneer dit uit technisch oogpunt niet mogelijk is. Of medegebruik van een mast technisch mogelijk is, is voor nietspecialisten moeilijk te beoordelen. Indien de aanbieders niet tot overeenstemming komen dat is de O(nafhankelijke) P(ost)- en T(elecommunicatie) A(utoriteit) bevoegd om nadere regels te stellen. Met deze medegebruiksregeling heeft de gemeente een handvat om het aantal opstelpunten voor zendmasten te beperken. 1.4 Inventarisatie bestaande masten In 1993 heeft de PTT voor de oprichting van het GSM-netwerk drie masten voor de plaatsing van antennes opgericht in Almere en één antenne bijgeplaatst op een bestaande mast. In 1997 is door Libertel één mast opgericht en in 1998 is één locatie toegewezen voor een mast. Op de kaart zijn de bestaande masten aangegeven. In de loop van 1998 zijn door KPN,.Libertel en Dutchtone verzoeken tot het mogen plaatsen van masten op diverse locaties binnen het grondgebied van Almere gedaan.

4 2. VERWACHTE ONTWIKKELINGEN 2. 1 Gebruik van mobiele telefoon De behoefte aan opstelpunten voor antennes is onder andere afhankelijk van het aantal gebruikers en de frequentie van het gebruik van mobiel telefoonverkeer. De verwachting is dat 1 op de 10 inwoners een mobiele telefoon aanschaft (inschatting Libertel). De capaciteit per antenne is beperkt, per antenne kunnen maximaal 26 gesprekken tegelijk gevoerd worden. 2.2 Hoogte van masten De hoogte van de masten is afhankelijk van het bereik die de daaraan geplaatste antenne moet hebben. De hoogte is afhankelijk van plaatsing in stedelijk of landelijk gebied. De aangevraagde masten variëeren in hoogte tussen de 30 en 40 meter. 2.3 Aanbieders Drie nieuwe licenties voor radiofrequenties voor mobiele telefonie zijn verkregen door Dutchtone, Ben en Telfort. Dit betekent dat er nu vijf aanbieders op de markt zijn. 2.4 Conclusie De verwachting is dat door de ingeschatte groei van het gebruik van de mobiele telefoon en de komst van meerdere aanbieders, er de komende tijd veel verzoeken voor de plaatsing van masten zullen worden gedaan bij de gemeente.

5 3. RANDVOORWAARDEN VOOR LOCATIEKEUZE 3.1 stedenbouwkundige aspecten Vanwege het uiterlijk en de gevolgen voor de omgeving zijn de volgende algemene uitgangspunten voor de locatiekeuze van antennes en masten geformuleerd. a. ten aanzien van antennes: - bij de plaatsing van antennes dienen de aanvragers zoveel mogelijk gebruik te maken van elkaars opstelpunten, tenzij dit - bijkende uit een voldoende onderbouwde motivering - technisch niet mogelijk is. - plaatsing van antennes bij voorkeur op bestaande verticale elementen: gebouwen, torens, bestaande masten en hoogspanningsmasten. Voordeel hiervan is dat er geen masten nodig zijn. b. ten aanzien van masten: - plaatsing van masten zo dicht mogelijk bij hoofdinfrastructuur situeren. - plaatsing van masten niet mogelijk in (toekomstige) woonwijken. Het is belangrijk om bij de locatiekeuze voor een mast rekening te houden met toekomstige ontwikkelingen, omdat door de antenne hoogtebeperkingen aan naastliggende bebouwing opgelegd kunnen worden. - plaatsing van masten zo min mogelijk in natuurgebieden, in parken en aan de rand van woongebieden. Voorgesteld wordt om in ontwikkelingsplannen aan te geven waar eventueel masten geplaatst zouden kunnen worden. 3.2 benodigd grondoppervlakte Het benodigd grondoppervlak voor een opstelpunt, bestaande uit een (vakwerk)mast met apparatuur, electrabehuizing (schakelkast) en terreinafscheiding bedraagt ca. 150 m2. (Grontmij (1992)) 3.3 technische randvoorwaarden Libertel heeft een bereikbaarheidseis voor het opstelpunt van 24 uur per dag 7 dagen in de week, vanwege het verhelpen van eventuele storingen. Een belangrijke randvoorwaarde voor de ontvangst is dat de antenne rondom 360 graden vrij zicht heeft. De hoogte van de mast is minimaal 30 meter. De ontvangst van de antenne wordt mede bepaald door: hoge gebouwen (onderbreking zichtlijn), bosrijk gebied (demping door bladeren), tunnels. 3.4 gevolgen voor gezondheid Op grond van een door het Ministerie van VROM uitgegeven richtlijn voor radiofrequentie straling bij zendinrichtingen (publicatie VROM 90-01) en de eisen krachtens de Telecommunicatiewet is het stralingsgevaar voor de volksgezondheid en de mogelijke storingen voor electronische apparatuur ten gevolge van mobiele telecommunicatienetwerken geregeld. Begin februari 1999 is overleg gepleegd tussen de VNG, de Gezondheidsraad en vertegenwoordigers van de ministeries van VROM en V en W omtrent de opmars van de zendmasten en de daarmee samenhangende gezondheidsaspecten. Volgens de gezondheidsraad bestaat er ook bij het plaatsen van masten op woongebouwen geen gevaar voor de gezondheid.

6 4. VERGUNNINGEN 4.1 Milieu aspecten Voor een antenne met toebehoren, zoals de schakelkast is geen milieuvergunning nodig, omdat het maximaal zendvermogen 4 kw is. 4.2 Bouwvergunning Op grond van artikel 43, lid 1 aanhef en onder i, van de Woningwet is het plaatsen van een antenne die van de voet af gemeten niet hoger is dan 5 meter vergunningvrij. Uit de toelichting op de Woningwet blijkt dat het hierbij gaat om de antenne zelf en niet om het plaatsen van een mast. Voor het plaatsen van een antenne die hoger is dan 5 meter of het plaatsen van een mast dient een bouwvergunning aangevraagd te worden. Als toetsingscriteria gelden daarvoor het geldende bestemmingsplan, het bouwbesluit en de bouwverordening. Verder dient het bouwwerk te voldoen aan redelijke eisen van welstand. Dit houdt onder andere in dat de keuze van materiaal en kleur van bebouwingen en hekwerken wordt afgestemd op de omgeving en gecoördineerd met de ontwerpers van aanliggende bebouwing. De geldende bestemmingsplannen laten geen masten toe. Om bouwvergunning te kunnen verlenen zal een vrijstellingsprocedure gevolgd moeten worden, als medewerking verleend wordt voor een lokatie. Voordat een vrijstelling wordt verleend zal een integrale afweging gemaakt moeten worden of er medewerking verleend kan worden. Voorgesteld wordt in nieuw op te stellen bestemmingsplannen een vrijstellingsbepaling op te nemen, die burgemeester en wethouders de mogelijkheid geeft om masten na vrijstelling toe te staan.

7 5. PROCEDURE 5.1 procedure Om te komen tot een bouwvergunning wordt voorgesteld de navolgende procedure te hanteren: Een schetsplan voor een mast + antenne wordt ingediend bij bouw- en wonigntoezicht; De aanvrager dient de noodzaak van de mast + antenne aan te tonen; Het schetsplan gaat naar bureau ruimtelijk beleid voor de stedenbouwkundige (locatie) en juridische advies; Indien de aanvraag beantwoordt aan de in de onderhavige notitie gestelde randvoorwaarden voor het verlenen van medewerking aan het plaatsen van een mast, zal - indien het plan niet past in het ter plaatse viegrende bestemmingsplan de raad worden voorgesteld een voorbereidingsbesluit te nemen; De aanvrager kan een aanvraag voor de bouwvergunning indienen; Aan de aanvrager die een ontvankelijke bouwaanvraag indient, die bovendien beantwoordt aan het gestelde in de onderhavige notitie, wordt medwerking verleend voor het plaatsen van de mast; De volgende aanvragers voor dezelfde locatie, dienen gebruik te maken van de mast waarvoor reeds vergunning is verleend. 5.2.grondverkoop door gemeente Indien de mast wordt geplaatst op grond in eigendom bij de gemeente zal de eventuele grondverkoop door de Dienst Grondbedrijf plaatsvinden.