Rapportage Ondersteuningsprofiel

Transcriptie

1 Rapportage Ondersteuningsprofiel As Siddieqschool West Amsterdam Seminarium Profiel Scan Peter de Vries December 2013

2 INHOUDSOPGAVE 1: Inleiding : Gelezen & Gemeten Kenschets van de school en visie van de school Conclusie Zelfevaluatiescan Zorgzwaarte & Schoolprofiel : Gezien & Gehoord Impressies uit het gestructureerde interview met directie en intern... 9 begeleider(s) Impressies uit het gestructureerde interview met ouders Impressies uit het gestructureerde interview met leerlingen Impressie klassenobservaties Reflectie/feedback : Ambitie van het team Gewenst schoolprofiel Handelingsbekwaamheid leraren... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 4.3 Samenwerking ouders en leerlingen Expertise en kennis Samenwerking met externe instanties : Conclusies, aanbevelingen en discussie Bijlage 1: Resultaten zelfevaluatiescan Bijlage 2: Schoolprofiel Beleid 3: Basisondersteuning Stichting ISA Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 2

3 1: Inleiding Een schoolprofiel geeft aan welk onderwijsaanbod een school haar leerlingen (met speciale onderwijsbehoeften) biedt. Het profiel beschrijft waar de school intern grenzen ervaart. Het profiel beschrijft met welke externe ondersteuning de school deze grenzen verlegt. Uit de ambitie van het team blijkt het professionaliserings- en ontwikkelperspectief voor de medewerkers en de schoolorganisatie. Alle schoolprofielen gezamenlijk geven inzicht in het regionale onderwijsaanbod. Deze rapportage is opgesteld met behulp van de Seminarium Profiel Scan van Hogeschool Utrecht. De Seminarium Profiel Scan is gericht op het benoemen van positieve kenmerken in plaats van tekorten. De uitgangspunten van handelingsgericht werken en de aandachtspunten uit het Referentiekader Passend Onderwijs zijn verweven in dit instrument. Opbouw van de Seminarium Profiel Scan Vooraf hebben de medewerkers van de school de online Zelfevaluatiescan ingevuld. De Zelfevaluatiescan bestaat uit zeven velden die tegemoet komen aan leerlingen met speciale onderwijsbehoeften 1. Aandacht en tijd 2. Handelingsbekwaamheid van de leraar 3. Samenwerking met leerlingen en ouders 4. Expertise 5. Samenwerking met anderen 6. Onderwijsmaterialen 7. Ruimtelijke omgeving Directie, intern begeleiders, leraren, ouders en leerlingen zijn actief betrokken bij de uitvoering van de Seminarium Profiel Scan Klassenobservaties zijn verricht naar de interactie tussen leraar en leerlingen, afstemming en wisselwerking, de handelingsbekwaamheid en expertise van de leraar. In een teambespreking zijn de resultaten van de scan besproken en is de ambitie verkend. Op 4 december 2013 heeft de profielvalidering op school plaatsgevonden. Op deze dag zijn klassenobservaties verricht en vonden interviews plaats met directie en intern begeleiders, met vijf ouders en met vijf leerlingen uit de bovenbouw. Aansluitend was er een teambijeenkomst. 2: Gelezen & Gemeten 2.1 Kenschets van de school en visie van de school De As Siddieq West is een Islamitische basisschool die onderwijs verzorgt vanuit de leer van Ahli Sunnah en deel uitmaakt van de ISA: Islamitische Basisscholen Amsterdam. De visie van de drie scholen (Oost, West en Noord) wordt gedeeld doordat de scholen oorspronkelijk onder één brinnummer vielen. In de leer van Ahli Sunnah Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 3

4 dient het geloof tot uiting te komen in de praktijk: het moet zichtbaar zijn in de omgang met elkaar. In de visie staan een aantal begrippen centraal: geborgenheid, warmte, zorgzaamheid, respect, veiligheid, ouderbetrokkenheid, kennisvergaring, autonomie van het kind, coöperatief leren en passend, boeiend, opbrengstgericht onderwijs. De school telt 305 leerlingen en kent een stabiel leerlingenaantal, maar kende ooit een aantal van 550 leerlingen. De populatiezwaarte laat geen schommelingen zien en is hiermee ook redelijk stabiel (34,1% gewogen leerlingen). Hoewel de school vaststelt dat ouders steeds vaker middelbaar tot hoger opgeleid zijn. De school heeft ervoor gekozen om in de groepen 7 en 8 jongens en meisjes apart les te geven. Dit is in het verleden op nadrukkelijk verzoek van de ouders zo ontstaan. Hiermee wijkt de school in haar visie en uitwerking ervan af van de beide andere scholen van As Siddieq. 2.2 Conclusie Zelfevaluatiescan De Zelfevaluatiescan is een online vragenlijst die gaat over de zeven velden van de schoolprofielen (zie bijlage 1). Hiermee wordt de volgende opbrengst verkregen: - Overzicht van de kwaliteit van de velden binnen het schoolprofiel - Helderheid over de ontwikkelingsuitdaging voor de school 4,00 3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 Veld1 Veld2 Veld3 Veld4 Veld5 Veld6 Veld7 Gemiddeld rapportcijfer dat het team zichzelf toebedeeld is een 7.9. Dit is een uitzonderlijk hoge score ten opzichte van het totaal aantal scholen (320 scholen, ±7.2). De velden 4 (kennis & expertise, 3.0) en 7 (ruimtelijke omgeving, 2.9) scoren lager dan de overige velden. De hoogste scores zijn te vinden bij de velden 2 (handelingsbekwaamheid, score 3.5) en 5 (samenwerking met externen, score 3.1). Bij de analyse valt op dat veld 1 niet harmonieert met veld 2. Men zou mogen verwachten dat leerkrachten die zich handelingsbekwaam scoren (3.5) ook in staat zijn hun tijd en aandacht (score 3.2) adequaat te verdelen. Hiermee dient te worden vermeld dat veel scholen dit beeld laten zien. Analyse per bouw laat zien dat de leerkrachten uit de midden- en bovenbouw vergelijkbare scores hebben ingevuld binnen de digitale scan. De onderbouwscores ontbreken. Hier ligt een misverstand aan ten grondslag, waarbij leerkrachten ervan uitgingen dat de zelfevaluatiescan niet door hen behoefde te worden ingevuld. Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 4

5 We zien hoge scores bij een aantal items: Beschikbaarheid gedragsspecialist Gesprekken met leerlingen Effectieve leertijd Planmatig handelen Afstemmen van de instructie Lage scores vinden we bij: Groepsplan spelling Kennis van procedures Indeling en gebruik van ruimtes Beschikbaarheid leesspecialist Kennis van stoornissen Men is het sterk eens over een aantal items, zoals: Afstemmen van de instructie Werken met groepsoverzichten groepsplannen Effectieve leertijd Evalueren van het leerproces Sterk oneens is men over vier items items: Werken met OPP s Aanbod taalontwikkeling Externe specialisten binnen de school Toegankelijkheid van ruimtes 2.3 Zorgzwaarte & Schoolprofiel Zorgzwaarte & Speciale hulpvragen De positionering van de school binnen een van de schoolprofielen vindt plaats aan de hand van het percentage leerlingen met speciale onderwijsbehoeften dat onderwijs volgt op uw school en de variatie aan leerlingen met speciale onderwijsbehoeften die voorkomt op uw school. Leerlingen met speciale onderwijsbehoeften zijn leerlingen met a. speciale onderwijsbehoeften bij het leren b. speciale onderwijsbehoeften bij de sociaal-emotionele ontwikkeling en de zelfredzaamheid c. speciale onderwijsbehoeften bij gezondheidsproblemen en lichamelijke handicap d. speciale onderwijsbehoeften als gevolg van op elkaar ingrijpende belemmeringen Het betreft leerlingen met een indicatie SBO/zorgbeschikking, cluster 1, 2, 3 of 4. Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 5

6 De bevindingen zijn geformuleerd op basis van de gegevens van de laatste vier schooljaren, die het aantal verwijzingen per schooljaar in kaart brengen. Als norm voor het toekomstig verwijzingspercentage is gebruik gemaakt van koppeling van de getallen zoals gepubliceerd door de onderwijsinspectie (jaarverslag 0809) en door het ministerie (factsheet Passend onderwijs 2010). We nemen aan dat een indicatie voor speciale onderwijsbehoefte gemiddeld een periode van vijf jaar betreft. Op basis van de verwijzingen naar SBO en SO in 2008/2009 en het aantal rugzakken (LGF) in dat jaar berekenen wij dat de norm voor jaarlijkse verwijzing ongeveer 0,5% is voor SBO, 0,4% voor SO en 0,4% voor rugzak. Opgeteld komt hiermee het aantal verwijzingen op 1,3% per jaar, dat is 6,5% voor een periode van 5 jaar. Zorgzwaarte leerlingen De zorgzwaartescan (zie bijlage 2a) laat zien dat de school zich op dit moment laat typeren als NETWERKSCHOOL: 0,3%, leerling met een REC-3 beschikking. Een historische analyse is weinig betekenisvol, vanwege het feit dat hierin geen opvallende ontwikkelingen zichtbaar zijn. 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0-4 jaar - 3 jaar - 2 jaar Vorig jaar Sbo Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4 De school wordt bezocht door: 5,8% 0.3-leerlingen 28,3% 1.2-leerlingen 34,1% totaal gewogen leerlingen Afgezet tegen het landelijk gemiddelde (11,7%, ) heeft de school een populatie leerlingen die divers is en grote druk legt op de handelingsbekwaamheid van de leerkrachten. Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 6

7 Speciale hulpvragen Het instrument speciale hulpvragen (bijlage 2b) laat geen opvallende doelgroepen boven de 4% zien. Wel valt op dat de school opvallend weinig leerlingen met speciale hulpvragen heeft genoemd, terwijl de zwaarte van de populatie doet vermoeden dat er meer kinderen zouden zijn met vastgestelde speciale hulpvragen. Aantal leerlingen: 301 huidig schooljaar Leerlingen met dyslexie 0,0% Leerlingen met ADHD 0,3% Leerlingen met PDD-NOS/Autisme 0,0% Leerlingen met Asperger 0,0% Hoogbegaafde leerlingen 0,0% AMK/RvK 0,0% Leerlingen met ontwikkelingsperspectief 0,0% Als we beide instrumenten doorrekenen blijkt de school slechts 0,6% leerlingen te herbergen waar speciale onderwijszorg voor geboden dient te worden. Dit is een zeer laag percentage. De meeste scholen hebben een hoger percentage leerlingen met speciale hulpvragen of een REC-indicatie. Specifiek onderwijsarrangement De school biedt geen specifieke ondersteuningsarrangementen voor bepaalde doelgroepen. Het schoolprofiel Basisondersteuning: beschrijft de ondersteuning die de school zelf in en om de groepen en binnen de eigen organisatie biedt aan alle leerlingen. Onder de basisondersteuning vallen ook de maatregelen van de school die open staan voor alle leerlingen, zoals het bieden van remediale hulp, de inzet van onderwijsassistenten, de begeleiding en coaching door de intern begeleider en/of de inzet van andere deskundigen (bijvoorbeeld taal- en rekenspecialisten). Binnen de bezochte homogene groepen (1-2, 6 en 7) is een leerstofjaarklassensysteem zichtbaar, waarbinnen gedifferentieerd wordt. Naast groepsinstructies verzorgen de leerkrachten extra instructie aan groepjes of individuele leerlingen. Het valt hierbij op dat de leerkrachten tijd hebben individuele leerlingen aandacht te kunnen geven en Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 7

8 soepel schakelen tussen de gehele groep, een groepje leerlingen of individuele leerlingen. Leerkrachten houden zich strikt aan de fasen van het directe instructiemodel. In praktisch elke groep zijn deze fasen gevisualiseerd, als geheugensteuntje voor de leerkrachten. Het onderwijs oogt methodegestuurd en over het algemeen wordt op drie niveaus verwerkingsstof gemaakt. Hierbij wordt regelmatig coöperatief gewerkt. Er is niet gezien dat leerlingen in een aparte leerlijn, buiten de methode werken. Over het algemeen is te zien dat in een prettige, rustige werksfeer onderwijs geboden wordt. Stoplicht en vraagblokjes worden ingezet om de tijd en aandacht adequaat te kunnen verdelen in een voorspelbare leeromgeving. De zorgstructuur binnen de school Binnen de zorgstructuur van de school wordt gewerkt met groepsbesprekingen die eens in de 6 tot 8 weken georganiseerd worden. Deze besprekingen zijn gericht op individuele casuïstiek en kenmerken zich door collegiale consultatie en intervisie. Hiernaast zijn er besprekingen tussen de leerkracht en de interne begeleider. Deze bespreking wordt met behulp van een formulier voorbereid, zodat er gericht overleg plaats kan vinden. Groepsconsultaties en de opbrengsten dienen mede als voedingsbodem voor dit overleg. Individuele besprekingen over leerlingen worden op afroep georganiseerd. Breedtezorg: betreft de zorg om de school heen. Individuele leerlingen die een groot beroep doen op de handelingsbekwaamheid van de leerkracht of de school kunnen worden besproken in het ZBO: zorgbreed overleg. Hierin participeren de GGD-arts, orthopedagoog (ABC), wijkagent, schoolbegeleider van het SWV, het SMW en ouders. De school maakt gebruik van de inzet van een logopediste en werkt regelmatig samen met onder andere Bascule (gedrag, psychiatrie), SOenT (sova-training) en Jeugdzorg. Dyslexiebegeleiding wordt veelal niet geïntegreerd in het standaard lesaanbod of dagelijks programma, waardoor de organisatie afhankelijk is van extra handen in de klas en hiermee dus kwetsbaar. Dieptezorg: beschrijft de zorg in gespecialiseerde voorzieningen, settings of groepen. De verantwoordelijkheid voor de leerling wordt overgedragen aan deze voorziening. Voorbeeld leerlingen, waarbij de school de grenzen bereikt had zijn: Leerlingen die zich binnen de school niet meer kunnen ontwikkelen De grens ten aanzien van hanteerbare gedragsproblemen is regelmatig in zicht binnen de school De interne begeleiders geven verder aan dat procedures buiten de school vaak lang duren. Tevens wordt opgemerkt dat de drempel voor sommige leerkrachten hoog ligt, alvorens ze een leerling met de interne begeleider bespreken. Dit kan er soms toe leiden dat er te lang zorg wordt verleend binnen de eigen groep, die niet aan de benodigde eisen voldoet. In een dergelijk geval wordt pas in een laat stadium het bovenschools zorgteam geraadpleegd. Het tijdig signaleren van specifieke onderwijsbehoeften en hulpvragen en dit cyclisch bespreken met de interne begeleiders zouden hierbij stimulerend kunnen werken. In de zorgvisie lijkt het erop dat de leerkrachten de interne begeleider zien als de eerste Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 8

9 zorgverantwoordelijke. 3: Gezien & Gehoord 3.1 Impressies uit het gestructureerde interview met directie en intern begeleider(s) Doel van het interview is het inwinnen van aanvullende informatie over de heterogeniteit van de schoolpopulatie in relatie tot Seminarium Profiel Scan. Het is van belang om vast te stellen hoe de school de mate van heterogeniteit ervaart van haar leerlingenpopulatie. Dit heeft niet alleen consequenties voor de inrichting, vormgeving en organisatie van het onderwijs, maar ook voor de wijze waarop de school in meer of mindere mate zichzelf in staat acht om te beantwoorden aan de diversiteit aan onderwijsbehoeften. Het gesprek werd gevoerd met de directeur van de school en de interne begeleider. Zij schetsen het beeld van een ambitieus team dat graag uitdagingen aangaat en de lat voor zichzelf hoog legt. Veel scholing vindt plaats in teamverband, waardoor leerkrachten individuele nascholing niet vaak volgen. Gecertificeerde specialisten (HBO-master of universitair geschoold) vinden we dan ook niet onder de leerkrachten. De school heeft de laatste tijd een stevige ontwikkeling gemaakt en heeft een positieve beoordeling gekregen van de inspectie tijdens het laatste bezoek. De schoolleiding beschikt overigens wel over een universitaire opleiding (literatuurstudie in Marokko voltooid). De school geeft een aantal speerpunten binnen de schoolontwikkeling aan: HGW/OGW: opbrengsten Zorg Schoolklimaat Vreedzame school Pedagogisch handelen Schoolondersteuningsprofiel IPB Ouderbetrokkenheid en oudercommunicatie Leerlingberaad of groepsvergadering Verbetertrajecten: taal rekenen wo en bewegingsonderwijs De schoolleiding geeft aan dat veel aspecten van de schoolontwikkeling gedeeld worden met de As Siddieq-scholen Oost en Noord, maar dat de school steeds vaker zijn eigen koers vaart. Dit wordt onder andere bepaald door adviezen vanuit de inspectie en invloed van de ouders. Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 9

10 Het personele plaatje ziet er als volgt uit: 3.2 Impressies uit het gestructureerde interview met ouders Als leidraad voor het interview diende De Gespreksleidraad Ouders, waarin onder andere de Indicatoren Inspectie Basisondersteuning 2010 zijn opgenomen. Er is gesproken over de wensen, verwachtingen en effecten van de gesprekken die de school voert met ouders over het onderwijs en de begeleiding aan hun kind(eren). Tevens is gevraagd naar de sterke punten van en eventuele verbeterpunten voor de school. Impressies Ouders zijn lovend over de kwaliteit van de leerkrachten. Ze zien dat de leerkrachten zich goed inzetten voor hun werk, betrokken zijn en ambitie uitstralen. Over het algemeen word je als ouder goed geïnformeerd over de vorderingen van je kind. De frequentie van de oudergesprekken (4x per jaar) voldoet naar de mening van de aanwezige ouders. Bij leerlingen met een rugzakje (REC-beschikking) vindt vaker overleg plaats. De identiteit van de school is leidend voor de waarden en normen binnen de school en voor hoe leerkrachten met het geloof omgaan in hun dagelijks werk en hiermee herkenbaar binnen de school. Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 10

11 De ouders stellen vast dat de schoolleider een compliment verdient voor haar ontvankelijkheid voor feedback van ouders. Hierdoor hebben de ouders het gevoel dat er naar ze geluisterd wordt. Tot slot signaleren de ouders dat er op het gebied van de communicatie een slag geslagen wordt op dit moment. Hiermee wordt educatief partnerschap positief beïnvloed. Voorbeelden van mooie vragen die door de ouders zijn onthouden zijn: - Kunt u drie dingen noemen waar u trots op bent met betrekking tot uw kind? - Wat zou er kunnen helpen om het met uw kind in de klas beter te laten gaan? - Hoe gaat u hiermee om als dit thuis gebeurt? Tegelijkertijd concluderen de ouders dat niet elke leerkracht deze vragen stelt. Verschillen zijn er dus wel degelijk. Naast de hierboven genoemde positieve aspecten in de communicatie tussen ouders en school, hebben de ouders aan het eind van het gesprek tevens een aantal aanbevelingen genoemd. Tips van de ouders: - Informeer niet alleen, nodig ons vaker uit om mee te denken - Informeer ons bij schoolaanvang kleuters over hoe een schooldag voor een kleuter eruit ziet (thema s, hoeken, kringen) - Bij bovenschoolse procedures: zorg dat we samen optrekken (ouders en school) en voorkom dat ouders het gevoel krijgen dat ze er zelf veel achteraan moeten lopen - Gebruik vaker ouders voor de begeleiding in de klas - Werk binnen de school als team meer samen: samen hard werken is wellicht effectiever dan alleen hard werken - Zorg voor borging van afspraken die ooit gemaakt zijn binnen de school - Als ouders zich ernstig zorgen maken en deze zorg wordt binnen de school niet herkend: neem ons dan serieus en help ons, ontkracht of ontken onze zorgen niet - We zien dat het steeds beter gaat: hou dat zo vol! - Advies aan bestuur: zorg goed voor het personeel van de school, beloon de inspanningen, verminder de werkdruk en behoud de goede leerkrachten 3.3 Impressies uit het gestructureerde interview met leerlingen In het gesprek met leerlingen is hun mening als expertkenners van de school gevraagd. Er is gevraagd naar de werkwijze in de klas, naar sterke punten van en eventuele verbeterpunten voor de school en naar de visie op diversiteit (kunnen alle leerlingen bij jullie op school les krijgen). Impressies De 5 leerlingen hebben 3 tips en 7 tops genoemd. Tops: Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 11

12 - De leerkrachten leggen de stof goed uit, je krijgt op school goed onderwijs: uitgebreid, begrijpelijk, herhaling, extra, na toets is er goede aandacht voor hoe je het gedaan hebt - Naast hard werken is er tijd voor grapjes, ontspanning en verhalen - Er zijn veel activiteiten en uitjes, bovendien zorgen de lessen van Vreedzame School ervoor dat we ook andere dingen in de klas doen dan de gewone vakken - Je wordt op school goed voorbereid op het voortgezet onderwijs - Extra bijles na schooltijd is een goed idee Tips: - We willen nieuwe rekenboeken, nu zijn ze te vaak kapot, er ontbreken soms bladzijden - Groep 8: andere jaarafsluiting - We willen graag een roltrap of lift ( ) 3.4 Impressie klassenobservaties De klassenobservaties dienen als validering van de Zelfevaluatiescan en volgen dezelfde zeven velden van de scan. Impressies van de bezoeken: Veld 1: Aandacht en tijd De leerkrachten in de bezochte groepen hebben over het algemeen de regie over hun aandachtsverdeling. Het feit dat leerkrachten voorspelbaar gedrag vertonen, helpt hierbij. De leerkrachten kunnen hun tijd en aandacht voldoende over de leerlingen verdelen. Het onderwijs oogt georganiseerd en gestructureerd. Taakgerichtheid, betrokkenheid en effectieve leertijd zijn hoog te noemen. Hierdoor wordt weinig leertijd verspild binnen de bezochte groepen. Hulp wordt gegeven door leerlingen vraagblokjes te laten omdraaien, waarmee aangegeven wordt dat er hulp nodig is. Leerlingen hebben in de bovenbouwgroepen een weektaak, waarop ze kunnen zien waarmee ze verder kunnen als ze klaar zijn met hun werk. Deze weektaak oogt op dit moment als taakregistratieformulier en niet als instrument ten behoeve van zelfsturend leren. Veld 2 en 4: Handelingsbekwaamheid van leraren en expertise Over het algemeen zijn de leerkrachten erin geslaagd regels geroutineerd te laten verlopen in een erg fijne sfeer. Er wordt ingespeeld op verschillen in behoeften van individuele leerlingen en er is sprake van een voorspelbare leeromgeving. De bezochte leerkrachten tonen zich professioneel en vakbekwaam. Er is sprake van een prettige werksfeer, waarin rust en veiligheid centraal staan. In de kleutergroep is mooi zichtbaar dat de leerkracht herhaaldelijk het doel benoemt van de les ( Zo leren we elkaar vragen stellen ). In een andere groep staan de doelen vermeld bij de verschillende lesonderdelen van die dag. Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 12

13 Er zijn goede, vakbekwame leerkrachten gezien die erin slagen de leerlingen in een prettige sfeer te laten werken. Een prettige aanspreektoon en voorbeeldgedrag helpen hierbij. Hoewel de fasen van het directe instructiemodel in vrijwel elke groep gevisualiseerd zijn, is tijdens de groepsbezoeken nauwelijks instructie waargenomen. Maar te verwachten valt dat de leerkrachten zich houden aan een procedurele instructie. Leerkrachten zijn erin geslaagd regels geroutineerd te laten verlopen en de sociale cohesie te bevorderen binnen hun groep. Toch moet een enkele kanttekening geplaatst worden: er is ook gezien dat een enkele leerkracht gedurende de 15 minuten van het groepsbezoek op de computer heeft zitten werken en hierdoor niet beschikbaar was voor de leerlingen. Als dit incidenteel plaatsvindt, is dit geen enkel probleem. Maar als dit structureel gebeurt, gaat dit ten koste van de aandachtsverdeling binnen de groep. Herhaaldelijk is gezien dat leerkrachten leerlingen uitnodigen feedback te geven op het antwoord van een medeleerling. Ook heeft een enkele leerkracht in het weektaakformulier aandacht voor reflectie en evaluatie: wat ik deze week moeilijk vond Veld 3: Samenwerking met ouders en leerlingen Tijdens de groepsbezoeken is niet waargenomen dat ouders een rol spelen bij onderwijskundige activiteiten. Over het algemeen zijn de sociale relaties tussen de leerlingen onderling ondersteunend te noemen. Er is gezien dat leerlingen samen aan een opdracht werken. Veld 4: Specifieke expertise van leerkrachten is tijdens de groepsbezoeken niet waargenomen. Veld 5: Samenwerking met collega s en externen van buiten de school was niet zichtbaar tijdens het bezoek aan de school Veld 6: Onderwijsmaterialen In de groepen is te zien dat de school veel handelingswijzers aan de muren heeft hangen, hierin is een herkenbare schoollijn te zien. Stoplichten, dagprogramma s en vraagblokjes worden in meerdere groepen gebruikt. De formulering en visualisaties van de klassenregels laten een wisselend beeld zien. Veld 7: Ruimtelijke omgeving De school is beperkt toegankelijk (geen lift) voor leerlingen die minder mobiel zijn, de manoeuvreerruimte is op veel plekken beperkt. De school en de groepen maken een volle indruk, er is niet veel ruimte over die voor andere dan onderwijsdoeleinden ingezet kan worden. 3.5 Reflectie/feedback Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 13

14 De school ademt een sfeer uit van warmte en ambitie: er wordt hard gewerkt aan goed onderwijs, waarbij leerkrachten zich vaardig tonen. Binnen elke groep waren de leerlingen zeer bereidwillig om mij te woord te staan en mijn vragen te beantwoorden. Het feit dat leerlingen mij prima konden vertellen hoe bepaalde zaken georganiseerd zijn binnen hun groep, geeft de indruk dat regels routine zijn binnen de school. De indruk heerst dat leerkrachten zich niet handelingsverlegen voelen in het verdelen van hun tijd en aandacht voor de leerlingen, ondanks de soms complexe onderwijsbehoeften van deze leerlingen (zie gewogen leerlingen). 4: Ambitie van het team Tijdens de teambijeenkomst stonden twee onderwerpen centraal: 1. presentatie van de bevindingen van de Zelfevaluatiescan, Zorgzwaarte & Schoolprofiel en Profielvalidering (klassenobservaties en gestructureerde interviews). Er is met elkaar gesproken over de huidige stand van zaken in relatie tot het schoolprofiel. 2. vooruitblikken naar de ambities van de school: voor welke leerlingen wil de school onderwijs bieden? Welk schoolprofiel past bij ons? Welke zaken zijn van belang voor het schoolontwikkelingsplan? Er is gestart met een algemene schets over passend onderwijs en de rol van schoolprofielen. Vervolgens zijn de resultaten op de onderdelen van de Seminarium Profiel Scan besproken en met elkaar verbonden. Tot slot is het draagvlak voor de ambitie verkend. Het team is hiervoor in drie groepen uiteen gegaan. 4.1 Gewenst schoolprofiel Het team van de school ging in drie groepen uiteen. Deze groepen hebben serieus en met gepaste toewijding gesproken over de rol die de school kan spelen binnen Passend Onderwijs. De drie groepen noemden als ambitie NETWERKSCHOOL, waarbij twee groepen vermelden dat er stapsgewijs een groei wenselijk is in de richting van een breder profiel (bijvoorbeeld smalle zorgschool of brede zorgschool), waarbij de school duidelijk grenzen in acht moet nemen en goed zicht moet hebben op de voorwaarden die nodig zijn om kwaliteit te bieden aan leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte. 4.2 Handelingsbekwaamheid leraren Hierbij werden genoemd: - Teamscholing (bijscholing) - Begeleiding en coaching - Intervisie - Beschikbaarheid van aangepaste materialen - Effectief omgaan met de beschikbare ruimte - Extra handen in de klas - Specialisten of experts binnen de school die hun kennis met ons delen - Opleidingen en cursussen aanbieden Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 14

15 4.3 Samenwerking ouders en leerlingen Hierbij werden genoemd: - Eerlijkheid en openheid in communicatie met ouders stimuleren - Educatief partnerschap bevorderen - Vaker en gestructureerd ouders inzetten bij het leerproces in de klas - Soms deskundige uitnodigen het oudergesprek bij te wonnen 4.4 Expertise en kennis Hierbij werden genoemd: - Scholing die gericht is op specialistische kennis - Collegiale consultatie - Studiedagen organiseren om inhoudelijke expertise te delen - Gedragsspecialist binnen de school 4.5 Samenwerking met externe instanties Hierbij werd genoemd: - Houden wat we hebben aan netwerk - Vaker samenwerken met Jeugdzorg 5: Conclusies, aanbevelingen en discussie Het valt op dat de drie subteams in hun aanbevelingen vergelijkbare uitspraken doen die elkaar mooi aanvullen. Hiermee kunnen we een gedragen teamvisie vaststellen. Uit alle gesprekken en observaties zouden er een aantal speerpunten benoemd kunnen worden: Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 15

16 - Afstemming in het onderwijsaanbod kan nog een kwaliteitsslag maken, door onder andere meer differentiatie in zowel instructie als verwerkingsopdrachten in het onderwijsaanbod te integreren. - Zelfstandig leren en meer zelfsturend leren kunnen bevorderd worden door gericht te kijken naar de wijze waarop de school omgaat met week- dagtaken. Hier valt, mijns inziens, meer afstemming in na te streven. Voorbeelden zijn hier en daar al binnen de school te vinden: gebruik elkaars mooie voorbeelden. - Ouders stellen vast dat communicatie meer diepgang krijgt door deze te verbinden aan de uitgangspunten van handelingsgericht werken en educatief partnerschap, tegelijkertijd stellen ze vast dat niet elke leerkracht erin slaagt dit gesprekstechnisch voor elkaar te krijgen: blijf hier aandacht voor hebben en bied training, begeleiding aan bij de collega s die hier nog moeite mee hebben. - Voorkom dat leerkrachten zich vooral richten op hun individuele ontwikkeling en hierbij hun collega s over het hoofd zien: trek samen op, als team en help elkaar goed te worden in plaats van te streven naar individueel excellent. - Tijdens de teambijeenkomst is opgevallen dat veel leerkrachten met enige onrust de ontwikkelingen rondom Passend Onderwijs tegemoet zien. Dit resulteerde in vrij veel vragen die om antwoorden vroegen. Binnen de beschikbare tijd kon hier slechts kort op gereageerd worden. Een vervolg op de teambijeenkomst kan helpen om de onrust of onzekerheid weg te nemen. Naar mij mening ervaart men op voorhand handelingsverlegenheid, terwijl dit geen recht doet aan de waargenomen kwaliteit van onderwijs binnen de school. Met een groot compliment voor het feit dat de school deze dag perfect heeft georganiseerd, mijn grote respect voor de welbespraaktheid van zowel de ouders als de leerlingen die ik heb mogen spreken en aansluitend bij alle uitspraken die door de teamleden zelf zijn gedaan tijdens de teambijeenkomst, sluit ik deze rapportage hierbij af. Drs. Peter de Vries Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 16

17 Bijlage 1: Resultaten zelfevaluatiescan Seminarium Profiel Scan. In deze bijlage worden tabellen getoond die de resultaten weergeven van de Zelfevaluatiescan die door de medewerkers van de school is ingevuld. De toelichting op deze tabellen is gegeven in paragraaf 2.2 Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 17

18 Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 18

19 Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 19

20 Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 20

21 Rapportage Seminarium Profiel Scan PO As Siddieq West, Amsterdam Pagina 21

22 Bijlage 2: Schoolprofiel Seminarium Profiel Scan Het resultaat laat zien dat de school vanuit de optiek van zorgzwaarte het meest in aanmerking komt voor het schoolprofiel van de netwerkschool. Een nadere toelichting is beschreven in paragraaf 2.3. Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 22

23 Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 23

24 Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 24

25 Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 25

26 Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 26

27 Bijlage 3: Beleid Basisondersteuning Stichting ISA Inhoud 1. Inleiding 2. Basisondersteuning volgens het ministerie OCW 3. Basisondersteuning volgens de Inspectie 4. Basisondersteuning volgens KBA 5. Meerjarenbeleid 6. Indicatoren basisondersteuning SISA 6.1 Indicatoren basiskwaliteit 6.2 Indicatoren planmatig en cyclisch werken in de ondersteuning 6.3 Indicatoren onderwijsondersteuningsstructuur (zorgstructuur) 6.4 Indicatoren interventies basisondersteuning Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 27

28 1. Inleiding Het bestuur van Stichting Islamitische School Amsterdam (SISA) wil met het oog op de Wet op het passend onderwijs en de Zorgplicht formuleren welke basisondersteuning zij van haar scholen verwacht. Dit beleid is bedoeld om scholen en bestuur in staat te stellen effectiever te sturen op de kwaliteit van de basisondersteuning. Ook kan het bestuur hiermee het overleg over ondersteuning in het samenwerkingsverband beter onderbouwd voeren. Directies hebben in het kader van wijkgericht werken met dit document in beeld wat scholen van elkaar mogen verwachten als het gaat om basisondersteuning. Voorliggend document bevat het beleid voor de basisondersteuning van de SISA. Met basisondersteuning bedoelen we de mogelijkheden van de school om aan de onderwijs- en ondersteuningsbehoeften van leerlingen te voldoen zonder dat er sprake is van een specifiek arrangement. We houden hiermee rekening met het meerjarenbeleid van het bestuur zelf, met het beleidskader van het ministerie OCW, met het toezichtkader van de Onderwijsinspectie en met het kwaliteitskader van KBA. Schooldirecteuren en IB ers van de SISA zijn geraadpleegd en hebben over dit beleid meegedacht. 2. Basisondersteuning volgens het ministerie OCW OCW heeft laten omschrijven wat ze onder basisondersteuning verstaat en de onderdelen daarvan zijn nader uitgewerkt in het Referentiekader passend onderwijs. Basisondersteuning is ondersteuning die iedere school in het samenwerkingsverband moet kunnen bieden. In het Referentiekader passend onderwijs is basisondersteuning omschreven als: Het door het samenwerkingsverband afgesproken geheel van preventieve en lichte curatieve interventies die binnen de onderwijsondersteuningsstructuur van de school planmatig en op een overeengekomen kwaliteitsniveau, eventueel in samenwerking met ketenpartners, worden uitgevoerd. De basisondersteuning bestaat volgens het Referentiekader uit 4 onderdelen: 1. Een aanbod aan omschreven preventieve en licht curatieve interventies; 2. De onderwijsondersteuningsstructuur (expertise, rollen en taakverdeling, samenwerking) 3. Planmatig werken (volgens indicatoren Zorg en Begeleiding van de Onderwijsinspectie) 4. Basiskwaliteit (basistoezicht van Inspectie) In de beschrijving van basisondersteuning worden afspraken vastgelegd over lichte curatieve interventies, tenminste: een aanbod voor leerlingen met dyslexie of dyscalculie (conform de protocollen); onderwijsprogramma s en leerlijnen die zijn afgestemd op leerlingen met een meer of minder dan gemiddelde intelligentie. De begrenzing van ondersteuning voor leerlingen op basis van IQ alleen wordt vermeden; fysieke toegankelijkheid van schoolgebouwen, aangepaste werk- en instructieruimtes en de beschikbaarheid van hulpmiddelen voor leerlingen die dit nodig hebben; Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 28

29 (ortho)pedagogische en/of orthodidactische programma s en methodieken die gericht zijn op sociale veiligheid en het voorkomen en aanpakken van gedragsproblemen; een protocol voor medische handelingen; de curatieve zorg en ondersteuning die de school samen met ketenpartners kan bieden. Deze interventies dienen structureel aanwezig te zijn binnen de school en geven geen recht op extra financiering. Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 29

30 3. Basisondersteuning volgens Inspectie De Onderwijsinspectie hanteert in haar Toezichtkader voor het primair onderwijs indicatoren voor zorg en begeleiding, die relevant zijn voor de basisondersteuning. Hieronder staan ze op een rij: Tabel 1. Onderwijsinspectie Indicatoren Zorg en Begeleiding Kwaliteitsaspect 7 De leraren volgen systematisch de vorderingen van de leerlingen. 7.1 De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Kwaliteitsaspect 8 De leerlingen die dat nodig blijken te hebben, krijgen extra zorg. 8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3 De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. 8.5 De school zoekt de structurele samenwerking met ketenpartners waar noodzakelijke interventies op leerling-niveau haar eigen kerntaak overschrijden. 2.4 De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 30

31 4. Basisondersteuning volgens KBA De Amsterdamse schoolbesturen hebben in het KBA-programma kwaliteitsafspraken gemaakt. In het Praktijkboek Goed Onderwijs uit oktober 2013 staat verwoord wat de schoolbesturen en gemeente onder goed onderwijs verstaan. Daarbij zijn de criteria van de Onderwijsinspectie meegenomen, maar men gaat een stap verder. Standaarden zijn geformuleerd voor het onderwijsleerproces. Voor de basisondersteuning is vooral standaard relevant. Standaard 6 De school stemt haar onderwijs adequaat af op de onderwijsbehoeften van haar leerlingen, gebaseerd op kennis over leren, ontwikkeling en de sociale achtergrond van haar leerlingen. Substandaard 1 De school richt een systeem in voor de uitvoering van de zorg. Organisatie De school bevordert een effectieve samenwerking tussen leraren en zorgfunctionarissen. De school biedt helderheid over taken en bevoegdheden in het kader van zorg en begeleiding. De school waarborgt de procedurele zorgvuldigheid bij zorg en begeleiding. De school voert een functioneel intern overleg over het zorgbeleid. Instrumentarium De school gebruikt een samenhangend en betrouwbaar leerlingvolgsysteem. Protocollen De school hanteert procedures voor instroom, doorstroom en uitstroom. De school hanteert een doelgericht beleid rond afbuigende leerwegen. Substandaard 2 De uitvoering van de zorg is functioneel. Zorgcyclus De school waarborgt vroegtijdige onderkenning van leer- en ontwikkelingsproblemen. De school analyseert de verzamelde gegevens ter bepaling van de hulpvraag. De school voert de zorg planmatig uit. De school stelt de effecten van de zorg vast. Systematisch volgen van vorderingen De leraren toetsen en observeren regelmatig. De leraren volgen de sociaal-emotionele ontwikkeling. De leraren analyseren de vordering van hun leerlingen. De leraren plannen en registreren interventies in aansluiting op de vorderingen van de leerlingen. Differentiatie Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 31

32 De leraren stemmen de instructie af op de verschillen tussen leerlingen. De leraren stemmen de verwerking af op verschillen tussen leerlingen. De leraren stemmen de leer- en instructietijd af op verschillen. De leraren stemmen hun taalgebruik af op de taalbehoeften van de leerlingen. Betrokkenheid ouders De school voert een intake uit bij aanmelding. De school informeert ouders over de voortgang in de ontwikkeling van hun kind. De school betrekt ouders bij de uitvoering van de zorg. De school ondersteunt ouders bij het beroep op het zorgnetwerk. De school begeleidt ouders bij de keuze voor het vervolgonderwijs. Substandaard 3 De school functioneert in een zorgketen. De school heeft een overzicht van de sociale kaart. De school werkt samen met relevante ketenpartners. De school participeert in netwerken en het samenwerkingsverband. 5. Meerjarenbeleid Het bestuur wil dat er een doorlopende leerlijn zorg op de scholen wordt gerealiseerd. Onderdeel daarvan maakt de verdere invoering van handelingsgericht werken (HGW) uit. Iedere school heeft het ondersteuningsprofiel beschreven. Het bestuur wil ook het educatief partnerschap nader uitwerken, waaronder de samenwerking tussen school en ouders bij de ondersteuning van de leerlingen. In 2013 hebben de scholen het ondersteuningsprofiel geschreven en daarna is daarvan een bestuurlijke analyse gemaakt. Hier volgen enkele conclusies, deze hebben betrekking op de aanwezige basisondersteuning in Basiskwaliteit: alle scholen van SISA staan in 2014 onder basistoezicht van de onderwijsinspectie. HGW: in 2013 waren de scholen HGW aan het invoeren. Planmatig werken: op de scholen wordt planmatig werken in ontwikkeling. Vroegtijdig signaleren: de scholen geven aan dat problemen in de ontwikkeling in een vroegtijdig stadium worden gesignaleerd. Eigen leerlijn: op de scholen krijgen leerlingen die dat nodig hebben een eigen leerlijn De scholen hebben een geheel of gedeeltelijk aanbod voor leerlingen met dyslexie en dyscalculie. Een aanbod voor leerlingen met een minder dan gemiddelde intelligentie is op de scholen aanwezig. Het aanbod voor leerlingen met een meer dan gemiddelde intelligentie is op de scholen gedeeltelijk aanwezig. Het aanbod bij leerachterstanden is uitgebreider dan bij leervoorsprong. De scholen hebben een programma voor de sociale veiligheid en een aanpak ter voorkomen van gedragsproblemen. De scholen werken in de ondersteuning alle samen met ketenpartners. De meest genoemden zijn: de schoolarts of verpleegkundige van GGD, Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 32

33 schoolmaatschappelijk werk, Leerplicht, ABC voor leerlingonderzoek en VIA Amsterdam. Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 33

34 6. Indicatoren basisondersteuning SISA Op basis van de informatie in het voorgaande, te weten het beleid van OCW, Inspectie, KBA en bestuur zelf, is een overzicht gemaakt van de elementen van basisondersteuning die SISA op al haar scholen wil terugzien. Basiskwaliteit 1 De school staat onder basistoezicht van de Onderwijsinspectie 1a Het laatste inspectierapport geeft als oordeel voldoende. 2 We houden rekening met verschillen 2a Leerkrachten stemmen de instructie, verwerking, leer- en instructietijd af op de verschillen tussen de leerlingen. 3 Het pedagogisch klimaat is veilig en duidelijk 3a 3b 3c 3d Gedragsregels zijn duidelijk geformuleerd en worden consequent gehanteerd. Het veiligheidsbeleid staat op schrift. Incidenten worden systematisch geregistreerd en geanalyseerd. Uit recent onderzoek (minimaal eens per schoolplanperiode) blijken leerlingen en personeel zich veilig te voelen op school. 4 Het team werkt continu aan professionalisering 4a 4b 4c 4d Ook dit schooljaar volgen teamleden scholing. Dit is vastgelegd in het scholingplan en de jaarkalender. Het team leert ook van elkaar, bijv. via intervisie, collegiale consultatie, klassenbezoek. Klassenbezoeken door directie en IB vinden regelmatig plaats. Elk teamlid stelt een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) op en houdt het eigen bekwaamheidsdossier bij. Planmatig en cyclisch werken Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 34

35 5 De ontwikkeling van de leerlingen wordt nauwkeurig gevolgd 5a 5b 5c 5d Leerkrachten observeren continu gericht de ontwikkeling van de leerlingen Belangrijke observaties worden vastgelegd in een digitaal leerlingvolgsysteem Methodegebonden en methode-onafhankelijke toetsen worden afgenomen, zie toetskalender. De school hanteert een volgsysteem voor de sociaal-emotionele ontwikkeling. 5 e Voortgang en resultaten worden vastgelegd in het leerlingdossier 5f Leerling- en groepsbesprekingen vinden plaats volgens de HGW-cyclus. 6 Leer-, opgroei- en opvoedproblemen worden vroegtijdig gesignaleerd 6a 6b 6c Leerkrachten zijn alert op veranderingen in leerprestaties, gedrag en werkhouding. Leerkrachten bespreken belemmeringen in de ontwikkeling met ouders. Leerkrachten bespreken belemmeringen in de ontwikkeling met de IB er. 7 Het team werkt handelingsgericht 7a 7b 7c 7d 7e Resultaten worden minimaal twee keer per jaar verwerkt tot groepsoverzichten. Leerkrachten analyseren de vorderingen van de leerlingen. Vorderingen worden vertaald naar onderwijsbehoeften op individueel en groepsniveau. Onderwijsbehoeften worden vastgelegd. De leerkrachten werken met groepsplannen, in ieder geval voor technisch lezen, begrij-pend lezen, spelling en rekenen. 8 Evalueren van opbrengsten op schoolniveau Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 35

36 8a Het team evalueert halfjaarlijks de opbrengsten op schoolniveau. 9 Evalueren van onderwijs en ondersteuning op schoolniveau 9a Het team evalueert jaarlijks de onderwijsaanpak en de ondersteuning op schoolniveau. Onderwijsondersteuningsstructuur 10 De school werkt volgens de 1-zorgroute 10a Het team werkt volgens de principes van de 1-zorgroute (HGW). 11 Rol- en taakverdeling in de ondersteuning zijn uitgewerkt 11a 11b Taken en bevoegdheden van de verschillende betrokkenen zijn vastgelegd. De ondersteuning wordt deskundig gecoördineerd door een IB er of zorgcoördinator. 12 Passende overlegvormen 12a 12b Leerkracht en IB er bespreken de leerlingen die ondersteuning (zorg) vragen. De school heeft zorgbreedteoverleg (ZBO) met externe partners. 13 Educatief partnerschap, samenwerking met de ouders in de ondersteuning 13a 13b 13c Alle ouders worden adequaat geïnformeerd over de ontwikkeling van hun kind. Ouders worden vroegtijdig geïnformeerd over de (wens tot) inzet van ondersteuning. De school betrekt ouders bij de uitvoering van de ondersteuning. Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 36

37 13d Ouders worden in principe uitgenodigd bij het ZBO. 14 De school functioneert in een zorgketen, samenwerking met relevante externe partners 14a 14b De school heeft kennis van de sociale kaart. De school werkt samen met relevante ketenpartners. 15 De school hanteert procedures voor instroom, doorstroom en uitstroom 15a 15b 15c De school heeft een uitgewerkt aannamebeleid, ook bij speciale onderwijsbehoeften. De school heeft duidelijke afspraken over zittenblijven, verlengen en versnellen. De uitstroomprocedure is vastgelegd. Interventies basisondersteuning 16 Passend aanbod voor leerlingen die langzaam leren / bij leerachterstand 17 Passend aanbod voor leerlingen die snel leren / bij leervoorsprong 18 Passend aanbod voor leerlingen met dyslexie 19 Passend aanbod voor leerlingen met dyscalculie 20 Passend aanbod voor leerlingen met taalachterstand Toelichting 16 t/m 20 Binnen de basisondersteuning houden we zoveel mogelijk rekening met verschillen in leerniveau, leertempo, met dyslexie en met taalachterstanden en rekenproblemen in de groepsaanpak. We spreken over extra ondersteuning /arrangement, wanneer voor een bepaalde leerling: individuele begeleiding op maat nodig is; Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 37

38 een eigen leerlijn moet worden opgesteld en begeleid; een ontwikkelingsperspectief of individueel handelingsplan moet worden opgesteld; deskundigheidsbevordering in het team t.a.v. de specifieke onderwijsbehoeften nodig is; externe ondersteuning, onderzoek of behandeling moet worden ingezet; speciale materialen moeten worden aangeschaft; speciale voorzieningen in het gebouw nodig zijn. 21 Aanpak gericht op sociale veiligheid en voorkomen gedragsproblemen 21a 21b 21c 21d De school heeft een gericht aanbod voor de sociaal-emotionele ontwikkeling. Het team bevordert dat leerlingen sociaal en respectvol met elkaar en anderen omgaan. De school heeft (toegang tot) expertise over gedragsproblemen. De school heeft een time-out protocol. 22 Passend schoolgebouw en geschikte voorzieningen 22a 22b 22c De school heeft voldoende en geschikte werkruimten. De in het gebouw aanwezige voorzieningen passen bij de onderwijsbehoeften. Het schoolgebouw is rolstoeltoegankelijk. 23 Een protocol voor medische handelingen 23a De school heeft een protocol voor medische handelingen in gebruik. Rapportage Seminarium Profiel Scan Pagina 38