Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren Zuid-Holland) (d.d. 23 september 2007) Nummer 2107

Transcriptie

1 van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren Zuid-Holland) (d.d. 23 september 2007) Nummer 2107 Onderwerp Genomen peilbesluit Reeuwijk in relatie tot het Streekplan Oost, de vernatting en het Veenweidepact Gouwe-Wiericke Aan de leden van Provinciale Staten Toelichting vragensteller In het unieke Veenweidegebied Gouwe Wiericke wil het waterschap het slootpeil drastisch verlagen met gemiddeld 30 cm tot plaatselijk 49 cm. Verwacht wordt dat de gevolgen voor natuur en landschap desastreus zijn door het wegzakken van percelen, door de aanleg van talrijke dammen en door versmalling van sloten. Dit betekent een forse achteruitgang van natuur en landschap. Onlangs is door GS een peilbesluit tot verlaging van het waterpeil aldaar goedgekeurd. Gebleken is dat het waterschap onjuiste informatie aan GS heeft verstrekt. Na deskundig onderzoek (door ecoloog dr. A. Barendregt van de Universiteit Utrecht en visserijbioloog drs. T. v.d. Spiegel) blijken de conclusies zorgwekkend.. Bijzondere leefgemeenschappen met vegetaties als de krabbenscheer en de waterlelie en met kenmerkende vogels, zoals zwarte stern en libellen (Groene Glazenmaker) worden bedreigd in hun voortbestaan. Daarnaast zullen vissoorten als de beschermde Grote Modderkruiper, Kleine Modderkruiper en Bittervoorn en de Rode Lijst vissoort Kroeskarper door de voorgestelde peilverlaging en blokbemaling verdwijnen. Ook kenmerkende vissoorten van het heldere en plantenrijke water, de Snoek en de Ruisvoorn, zullen het hierdoor moeilijk gaan krijgen. Wat over blijft zijn kwalitatief slechte, zuurstofarme, troebele en plantenarme sloten, die een groot deel van het zomerseizoen met een dikke laag kroos zijn bedekt. 1. Kloppen de (onder 1 genoemde) citaten uit het Streekplan Oost en op bijgaande aangegeven nieuwe peilen in het Peilbesluit Reeuwijk en Sluipwijk? De citaten uit het Streekplan Oost zijn juist (afgezien van de onjuiste paginaverwijzing). Uw interpretatie van het peilbesluit kunnen wij niet onderschrijven. Er worden geen onderbemalingen gesticht, maar peilvakken ingericht. Uw conclusie dat direct tot 30 cm peilverlaging wordt besloten, is ook niet juist naar ons oordeel. De effecten van opgetreden bodemdaling en particuliere onderbemalingen op de maaiveldhoogte en de drooglegging, moeten naar het oordeel van GS in deze beschouwing ook worden meegenomen.

2 Pagina 2/5 2. Zijn GS ervan op de hoogte, dat: - in het Peilbesluit Reeuwijk 2004 (kaart 6) een onjuiste stand van zaken is voorgesteld met betrekking tot (zogenaamd) bestaande onderbemalingen (blok 31 m: circa 90 ha); - deze blokbemaling bestond en bestaat geheel niet en dat de blokbemaling van 31 n (circa 85 ha) pas is ingesteld een half jaar voor de vaststelling van het nieuwe Peilbesluit (Dec. 2004); - in beide blokken in 2004 nog het polderpeil van 2.22 aanwezig was (en is in blok 31m)? - zij derhalve goedkeuring heeft gehecht aan 20 cm (en in het voorjaar zelfs aan 30 cm) peilverlaging voor 180 ha veenweidegebied met veen + functie? GS zijn bij de beoordeling van het peilbesluit voor de polder Reeuwijk uitgegaan van de gegevens, die het Hoogheemraadschap van Rijnland in dit kader heeft aangeleverd. 3. Zijn de voorgestelde ingrepen in deze veen + blokken (!) voor GS niet een reden om zich door het Waterschap misleid te voelen, het Peilbesluit opnieuw kritisch te bezien en haar goedkeuring van het Peilbesluit alleen al op grond van deze onjuiste weergave van feiten alsnog in te trekken? GS zien geen redenen zich misleid te voelen door het Hoogheemraadschap van Rijnland. GS hebben tijdens de goedkeuringsprocedure het peilbesluit reeds kritisch bezien. Het intrekken van goedkeuring van een peilbesluit is op grond van artikel 10.29, lid 2 van de Algemene wet bestuursrecht juridisch niet mogelijk. 4. Gaan GS akkoord met het citaat uit het peilbesluit Reeuwijk, dat het Streekplan leidend is voor peilbesluiten? Zo nee, waarom niet? GS toetsen peilbesluiten aan het provinciale beleid, vastgelegd in onder andere het vigerende streekplan en de Nota Uitwerking Peilbeheer. 5. Klopt het dat het peilbesluit Reeuwijk(2004), genomen na vaststelling van het streekplan (2003), conflicteert met het streekplan, zoals aangegeven? Zo nee, wat zijn uw argumenten hiervoor? Het peilbesluit Reeuwijk conflicteert niet met het vigerende Streekplan Oost. In een beperkt deel van het peilbesluit is de voorgestelde drooglegging iets groter dan volgens het provinciale beleid is toegestaan. In dat betreffende deelgebied zullen daarom de nadelige gevolgen voor de natuur van die vergrote drooglegging worden gecompenseerd. Deze compensatieplicht is conform de eis die is vastgelegd in kernpunt van de Nota Uitwerking Peilbeheer: "Indien geen aanvaardbaar evenwicht tussen de belangen van landbouw en die van natuur en landschap mogelijk is, dient te worden aangegeven op welke wijze een volwaardige compensatie (gekoppeld aan de ingreep) mogelijk is voor de ondergeschikt te achten belangen".

3 Pagina 3/5 6. Zijn GS niet van mening dat na doorvoering van het Peilbesluit de situatie binnen enige jaren zo zal wijzigen (aanleg dammen, toename interne eutrofiëring) dat de natuur- en landschapswaarden een zware klap zal worden toegediend, en vrijwel onomkeerbaar is? Zo nee, waarom niet? GS kunnen zich niet vinden in het geschetste beeld dat het peilbesluit voor polder Reeuwijk zal leiden tot onomkeerbare achteruitgang van natuur- en landschapswaarden. GS zijn van mening dat het peilbesluit in algemene zin een vooruitgang betekent ten opzichte van de huidige waterhuishoudkundige situatie, waarin sprake is van een complex en kwetsbaar watersysteem. Het huidige systeem wordt, onder andere gekenmerkt door veel particuliere onderbemalingen, die met het nieuwe peilbesluit worden opgeheven, wat het systeem robuuster en beter beheersbaar maakt. 7. GS hebben aangegeven maatschappelijk draagvlak voor een te nemen maatregel belangrijk te vinden. Echter belanghebbenden in de streek zullen een diepe drooglegging als een verworvenheid zal beschouwen, waarvan men zeker geen afstand zal willen doen vóór de termijn van een nieuw peilbesluit (10 jaar)? Er zullen toch eerder vernattingsmaatregelen genomen moeten worden in het kader van het Veenweidepact? Hoe denken GS hiermee om te gaan? Het proces van het Veenweidepact Gouwe Wiericke bevindt zich nog in een beginfase. Het is nog onduidelijk tot welke beleidslijn dit beoogde veenweidepact gaat leiden en wat dit concreet betekent voor het waterbeheer in het gebied van polder Reeuwijk. Vernattingsmaatregelen in het kader van het veenweidepact zijn dus op dit moment niet aan de orde. 8. Delen GS onze mening, dat het Peilbesluit strijdig was met het oude beleid (streekplan), maar nog méér met het nieuw uitgezette waterbeleid? Zo nee, waarom niet? GS zijn van mening dat het peilbesluit niet strijdig is met het beleid, zoals vastgelegd in het Streekplan Zuid-Holland Oost. De vraag of het peilbesluit al dat niet strijdig is met nieuw beleid is naar de mening van GS niet opportuun. Peilbesluiten worden namelijk getoetst aan het op dat moment vigerende beleid. 9. Hebben GS zich hiermee niet vrijwillig in een achterstandssituatie geplaatst en waarom willen GS dit zo houden? GS herkennen zich niet in de term "achterstandssituatie". 10. Welke alternatieven kunnen er door GS worden aangedragen, onder meer via het Veenweidepact, voor de eventuele (nadelige) gevolgen bij het handhaven van bestaand hoog peil om nu al concrete alternatieven aan te dragen (onder andere Europese gelden)?

4 Pagina 4/5 Het gebied van polder Reeuwijk valt onder de zogenaamde LNH-regeling, bedoeld voor agrarische gebieden met natuurlijke handicaps. Voor veenweidegebieden zijn dat gebieden met een drooglegging van minder dan 60 cm. Andere mogelijke alternatieven zullen in het kader van het Veenweidepact Gouwe Wiericke worden onderzocht. 11. Zouden die gelden beschikbaar komen bij een drooglegging van 60 cm? Zo nee, zijn GS bereid om het goedkeuringsbesluit alsnog in te trekken en hiermee een optimale kans te geven aan het Veenweidepact Gouwe Wiericke? Het gebied van polder Reeuwijk valt onder de zogenaamde LNH-regeling, bedoeld voor agrarische gebieden met natuurlijke handicaps. Voor veenweidegebieden zijn dat gebieden met een drooglegging van minder dan 60 cm. Het intrekken van goedkeuring van een peilbesluit is op grond van artikel 10.29, lid 2 van de Algemene wet bestuursrecht juridisch niet mogelijk. 12. Willen GS daarvoor een besluit bekend maken vóór het peilbesluit onherroepelijk wordt in november a.s.(gs zijn toch op de hoogte van het feit dat het uitgebrachte beroep tegen de peilverlaging door procedurefouten van één partij nietontvankelijk is verklaard)? GS wachten de uitspraak af van de Raad van State naar aanleiding van de behandeling van het hoger beroep tegen het goedkeuringsbesluit. 1 PEILBESUIT REEUWIJK VERSUS STREEKPLAN (tot Streekplantekst pag. 62: Tot slot zal de bestaande drooglegging in de polders Bloemendaal en Reeuwijk gezien de hier aanwezige natuurwaarden worden gehandhaafd. Daartoe hebben de blokken 2, 3, 4 van de polder Reeuwijk, de polder Bloemendaal, alsmede de gehele polder Middelburg en Tempelpolder, op kaart 13 de aanduiding veen-plus gekregen. Hier zal het instrument van het flexibel peilbeheer worden toegepast, zodat ook hier minder gebiedsvreemd water hoeft te worden ingelaten. (zie ook C4 van de toelichting ) Streekplan toelichting C4, pag. 89,: Voor de veen-plusgebieden geldt het peilregime, zoals dat in de NUP is aangeduid voor de ANl gebieden, namelijk: - het oppervlaktewaterpeil volgt alleen de daling van het maaiveld; - een drooglegging van 60 cm beneden het maaiveld geldt als maximum.

5 Pagina 5/5 Peilbesluit: Totaal worden in de blokken 2, 3, 4 onderbemalingen gesticht met een oppervlakte van 180 ha, waarin het peil van 2.22-NAP gaat naar 2.42 NAP binnen enkele jaren en binnen 10 jaar naar 2.50/2.51- NAP. (In het voorjaar worden de peilen al direct verlaagd naar 2.52, hetgeen de uitzakking van het grondwater en de bodemdaling sterk zal bevorderen; in feite wordt direct tot 30 cm peilverlaging besloten) Den Haag, 16 oktober 2007 Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, secretaris, M.H.J. van Wieringen-Wagenaar voorzitter, J. Franssen