Herziening CBS Wijk- en Buurtindeling KATWIJK Afdeling Ruimte en Veiligheid, Team Ruimtelijk beleid Gemeente Katwijk. Versiebeheer 1.

Transcriptie

1 Herziening CBS Wijk- en Buurtindeling KATWIJK 2018 Afdeling Ruimte en Veiligheid, Team Ruimtelijk beleid Gemeente Katwijk Versiebeheer 1.0

2 Inhoudsopgave 1. ALGEMEEN 1.1 Aanleiding 1.2 Doel 1.3 Aanpak 2. WET- EN REGELGEVING 2.1 Inleiding 2.2 Standaarden en definities 3. HUIDIGE SITUATIE 3.1 Inleiding 3.2 Woonplaatsen 3.3 Structuurvisie 3.4 Wijkindeling website 3.5 CBS-wijk- en buurtindeling 3.6 Situatie Katwijk 3.7 Situatie Rijnsburg 3.8 Situatie Valkenburg 3.9 Bestemmingsplannen 3.10 Indeling wijkwerk 4. VOORSTEL WIJK- EN BUURTINDELING KATWIJK 4.1 Indeling inleiding 4.2 Uitgangspunten 4.3 Voorstellen 4.4 Katwijk 4.5 Rijnsburg 4.6 Valkenburg 4.7 Totaaloverzicht wijzigingen 4.8 Overzicht kaart wijk en buurtindeling H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 2

3 1. ALGEMEEN 1.1 Aanleiding De gemeente Katwijk heeft voor o.a. analyses en onderzoeken in het kader van ruimtelijke ontwikkelingen de behoefte om gegevens van het CBS te gebruiken. De belangrijkste bestuurlijke, statistische en onderwerp gerichte regionale indelingen worden door CBS bijgehouden: Wijk- en buurtindeling, Regionale indelingen, Bevolkingskernen, Gemeentelijke indeling en Kaarten met regionale indelingen. De CBS gegevens zijn niet beschikbaar, wegens de strenge privacy eisen, op basis van adressen. De gegevens zijn wel beschikbaar op basis van administratieve indeling, vooral wijken en buurten. Een deel is ook op basis van postcodes (4 posities) beschikbaar. De statistieken kunnen vervolgens worden onttrokken uit StatLine, het internet datawarehouse van het CBS. De huidige wijk - en buurtindeling is zodanig gedateerd dat momenteel statistische informatie onjuist is gepresenteerd. Een actualisatie van wijk- en buurtindeling is noodzakelijk om een consistentie, zowel intern als extern, in analyses en onderzoeken te kunnen waarborgen. Er is geconstateerd dat de wijk- en buurtindeling die het CBS hanteert bij zijn analyses sinds de herindeling van de gemeenten Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg niet is afgestemd op de recente situatie. Tevens zijn veranderingen in de ruimtelijke omgeving o.a. de realisatie van de Bloem, de realisatie van t Duyfrak en de aanleg van de Horn niet doorgevoerd in deze indeling. Het belang van deze wijk- en buurtindeling is dat het beleid daarop is en wordt gebaseerd. Een ander punt is, in het kader van dienstverlening naar de burger is dat de naamgeving o.a. de Horn, De Hoek en Kleipetten wordt geformaliseerd als wijk- of buurt. 1.2 Doel Het doel is het actualiseren CBS Wijk- en Buurtindeling (WBI). De nieuwe CBS Wijk- en Buurtindeling wordt meer afgestemd op de recente situatie (Vooral de ruimtelijke ontwikkelingen van de afgelopen 10 jaar). Met de vaststelling ervan hebben zowel interne medewerkers als diverse externe partijen een goede officiële CBS conforme ruimtelijke indeling en kaart om gebiedsgericht te gaan werken (cijfers verzamelen, beleid maken, communicatie naar burgers faciliteren etc.). 1.3 Aanpak Er is gestart met het formeren van een projectgroep wijk- en buurtindeling die bestaat uit: Team WBI (vanuit diverse afdelingen) Team wijkregisseurs Liliana Santoso Stefan Thomassen Alle wijkraden Het tekenteam van ruimtelijk beleid is verantwoordelijk voor het opstellen en beheren van de nieuwe dataset WBI (wijk- en buurtindeling) conform de vereisten en de stedenbouwkundige houdt de historische en een stedenbouwkundige kenmerken in de gaten bij de vastlegging van de begrenzing. In hoofdstuk 2 treft u een beschrijving aan de relevante wet- en regelgeving. De projectgroep heeft een inventarisatie van de bestaande indeling gemaakt, dit is opgenomen in hoofdstuk 3. Na uitgebreid overleg is het voorstel, dat u aantreft in hoofdstuk 4 tot stand gekomen. H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 3

4 2. WET- EN REGELGEVING 2.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de relevante wet- en regelgeving, standaarden en definities met betrekking tot wijken en buurten. Wet Basisregistraties adressen en gebouwen De BAG (Basisregistraties Adressen en Gebouwen) bevat gemeentelijke basisgegevens van alle adressen en gebouwen in een gemeente. De Wet basisregistratie adressen en gebouwen, art. 6, is in dit geval van toepassing bij het vaststellen. Gemeenten en regionale indelingen Nederland telt een groot aantal regionale indelingen, ook wel gebiedsindelingen genoemd. De belangrijkste bestuurlijke, statistische en onderwerp gerichte regionale indelingen worden door het CBS bijgehouden. Hier vindt u de meest recente regionale indelingen: Gemeentelijke indeling 2018; Regionale indelingen 2018; Wijk- en buurtindeling 2018; Bevolkingskernen 2011; Kaarten met regionale indelingen Veel van de regionale indelingen die Nederland rijk is, zijn onderhevig aan gemeentelijke herindelingen. Hierdoor zijn gebieden niet altijd goed door de tijd vergelijkbaar. Voor het samenstellen van regionale tijdreeksen heeft CBS hulpmiddelen beschikbaar. Ook andere gebiedswijzigingen kunnen consequenties hebben voor regionale en gemeentelijke statistieken. Zo kunnen regio s veranderen qua omvang, vorm en inhoud, kunnen gebieden samensmelten en kunnen nieuwe inzichten leiden tot nieuwe indelingen. Deze beschrijving bevat informatie over de onderlinge samenhang en congruentie, codering, naamgeving en grenswijzingen van gebieden, regio s en streken in Nederland. 2.2 Standaarden en definities Richtlijnen indeling wijken en buurten Alle gemeenten in Nederland zijn ingedeeld in wijken en buurten. Vaak is dit door de gemeente vastgelegd in een verordening. De gemeenten zijn zelf verantwoordelijk voor hun Wijk- en Buurtindeling (WBI). Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is verantwoordelijk voor het coördineren en bijeenbrengen van de verschillende indelingen in de landelijk dekkende WBI. De Wijk- en Buurtindelingen zijn een voor gemeenten belangrijke indeling, die bepalend is voor bijvoorbeeld bestaande en nieuwe monitors in het sociaal domein, zoals de stapelingsmonitor en de gemeentelijke monitor sociaal domein. Op verzoek van diverse gemeenten en van gebruikers van de wijk- en buurtstatistieken die CBS publiceert, zijn er met ingang van 2015 nieuwe richtlijnen opgesteld. H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 4

5 3. HUIDIGE SITUATIE 3.1 Inleiding In dit hoofdstuk treft u de verschillende wijk- en buurtindelingen aan en andere relevante gebiedsindelingen zoals het momenteel worden toegepast in de gemeente Katwijk. Er worden meerdere wijk- en buurtindelingen naast elkaar gebruikt, meestal wordt dit veroorzaakt doordat de eisen die hieraan worden gesteld niet overeengekomen met de richtlijnen van CBS Wijk- en buurtindeling. 3.2 Woonplaatsen In het geldend woonplaatsbesluit, worden drie woonplaatsen onderscheiden in de gemeente Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg. Dit zijn de drie voormalige gemeenten. Deze contouren komen hiermee overeen. H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 5

6 3.3 Structuurvisie In de structuurvisie nota 2006 worden de volgende kernen onderscheiden: Katwijk aan Zee Katwijk Noord (Hoornes Rijnsoever) Rijnsburg Valkenburg H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 6

7 3.4 CBS-wijk- en buurtindeling Situatie Katwijk U treft hieronder de bestaande CBS wijk- en buurtindeling aan, zoals die wordt gebruikt. De volgende opmerkingen zijn hierover te maken. Kaart: Huidige wijk- en buurtindeling Bron: CBS H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 7

8 De wijk Landelijk gebied Katwijk bevat twee buurten, Zanderij Westerbaan en De Mient en Kooltuin, die een ander karakter hebben of krijgen, respectievelijk woonwijk en recreatie/natuur gebied. De Mient en Kooltuin worden qua ruimtelijke ontwikkeling tegelijk met het vliegveld Valkenburg ontwikkeld. Daardoor passen ze niet meer in het karakter van de wijk Landelijk gebied Katwijk. Deze buurten moeten daarom deel uit gaan maken van andere wijken. De twee buurten Noordduinen en Zuidduinen omvatten de twee campings en de natuur en duingebieden. De buurt Strand maakt momenteel deel uit van de wijk Katwijk aan den Zee. De indeling is niet consistent m.b.t. wijk- en buurtniveau woonplaatsen Valkenburg, Rijnsburg in vergelijking met Katwijk. Het gaat met name om de grootte/omvang van het gebied Situatie Rijnsburg De onderstaande wijkindeling is afkomstig van het CBS zoals die momenteel wordt gehanteerd voor de woonplaats Rijnsburg. Dat de woonplaats, de enige wijk en een buurt de naam Rijnsburg hebben is niet handig. De wijk Rijnsburg komt qua grootte niet vergelijkbaar met een buurt in Katwijk. De buurten zijn in relatie met de woonplaats Katwijk te groot. De buurt Valkenburgerweg komt uit de tijd, dat alleen langs die weg huizen stonden met daarnaast no verspreide bebouwing. Momenteel is in dat gebied een woonwijk ontwikkeld. Het is momenteel een woonwijk, met als naam Kleipetten. H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 8

9 De naam polder Kamphuizen wordt in de volksmond de Kamphuizerpolder genoemd. Er zijn rondom inmiddels gebieden ontwikkeld als Frederiksoord, Westerhaghe en plan De Hoek. De buurtnaam Verspreide huizen Rijnsburg omvat ten eerste een groot gebied, vergelijkbaar met een wijk in Katwijk. Dit betekent dat moet worden nagegaan of deze buurt geen wijk moet worden, met diverse buurten. Hiermee wordt vermoedelijk een betere en consistentere indeling verkregen voor de gehele gemeente Katwijk. Ten tweede is de naamgeving verouderd, buurten onder deze naam onderscheiden wordt niet meer gedaan Situatie wijk- en buurten Valkenburg De volgende opmerking is er te maken over de bestaande indeling. De nieuwe woonwijk t Duyfrak past niet als buurt in de buurt Verspreide huizen Valkenburg. Landelijk gebied. Dit moet worden afgegrensd als een aparte buurt. Deze buurt wordt dan toegevoegd aan de wijk Valkenburg. De buurt Verspreide huizen Valkenburg omvat het voormalig vliegveld Valkenburg. Dit gebied zal de komende jaren worden ontwikkeld als. Het gebied is groot en zal een geheel ander karakter krijgen om er een nieuwe wijk van te maken die de komende jaren in verschillende buurten zal worden ingericht. H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 9

10 3.5.2 Bestemmingsplannen Zoals naar voren komt uit een vergelijking tussen deze indeling en de bestaande CBS indeling zijn er een aantal verschillen. Vooral bij analyses en inventarisaties op basis van de bestaande wijken en buurten leidt dit tot problemen. Het is daarom aan te bevelen dat beide indelingen beter op elkaar worden afgestemd. H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 10

11 3.5.3 Indeling wijkgericht werken Bij de invoering van het wijkgericht werken, na de fusie in 2006, zijn de vijf wijken bepaald aan de hand van historische en natuurlijke grenzen zodat ze voor de inwoners van het gebied als heel vanzelfsprekend overkomen. Het wijkgericht werken betreft zowel de indeling van het werkgebied van de wijkregisseur, als van de wijkserviceteams. Aanpassing van de wijkgrenzen zou gevolgen hebben voor de inrichting en het faciliteren van wijkbeheer, maar bovenal de wijkbewoners niet dienen. Ook partners in het wijkgericht werken, zoals de politie, hanteren dezelfde wijkgrenzen. H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 11

12 4. VOORSTEL WIJK- EN BUURTINDELING KATWIJK Inleiding Op basis van uitgevoerde inventarisatie en analyse en de opgestelde uitgangspunten is onderstaand voorstel voor een actuele en consistente wijk- en buurtindeling opgesteld. In dit hoofdstuk treft u eerst de opgestelde uitgangspunten aan. Daarna worden de voorstellen voor de verschillende woonplaatsen behandeld. Afsluitend is dit samengevoegd tot een nieuwe wijk en buurtenkaart. 4.2 Uitgangspunten De bruikbaarheid van cijfers per wijk en buurt is sterk afhankelijk van de Wijk- en Buurtindeling. Bij het vaststellen van een goede WBI gelden de volgende uitgangspunten: 1. Een buurt is de laagste ruimtelijke eenheid. Een wijk is een clustering van buurten en vormt als zodanig ook een ruimtelijke eenheid. De gemeente bestaat uit een volledige clustering van wijken. Ruimtelijk gezien is er geen overlap en dekt de indeling de gehele gemeente. 2. Wijken en buurten worden ingedeeld op basis van ruimtelijke ordening en historische dan wel stedenbouwkundige kenmerken. 3. De indeling is zoveel mogelijk stabiel, waardoor wijken en buurten door de tijd kunnen worden gevolgd en ontwikkelingen kunnen worden waargenomen. 4. Wijken en buurten zijn onderling zo veel mogelijk te vergelijken, zowel binnen de eigen gemeentegrenzen als met de wijken en buurten van andere gemeenten. Bij vergelijkbaarheid moet worden gedacht aan schaalgrootte en typering van wijken en buurten. 5. Er is één WBI die officieel is vastgesteld door de gemeente en door betrokken instanties wordt gebruikt. Deze wordt opgenomen in de landelijke WBI, die door het CBS wordt gecoördineerd. Samenhang: Buurten tellen op tot wijken, wijken tellen op tot de gemeente Elke wijk ligt geheel binnen één BAG-woonplaats of komt daarmee exact overeen, óf meerdere gehele BAG-woonplaatsen vormen één wijk. Typering: Om de onderlinge vergelijkbaarheid van buurten te verbeteren, worden er twee hoofdtypen onderscheiden. Een buurt behoort ofwel tot de aaneengesloten bebouwing, ofwel tot het buitengebied. Aaneengesloten bebouwing is een groepering van tenminste 50 woningen of andere verblijfsobjecten, waartussen geen gaten groter dan 50 meter vallen. Een gemeente kan ervoor kiezen om deze bovengrens wat ruimer te kiezen tot een maximum van 100 meter. De grens tussen het buitengebied en de aaneengesloten bebouwing is terug te zien in de buurtindeling. Het type buurt dat tot de aaneengesloten bebouwing behoort, wordt verder uitgesplitst naar subtypen aan de hand van de functie van een buurt, zoals 'wonen', 'werken of 'recreatie'. Elke buurt heeft één duidelijke hoofdfunctie. Elke buurt vormt een eenheid op basis van stedenbouwkundige kenmerken, zoals het soort bebouwing, stratenpatroon en bouwperiode. H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 12

13 Grenzen: Belangrijke wegen (zoals spoorwegen, hoofdwegen of andere drukke wegen) en natuurlijke grenzen (zoals rivieren) komen in de indeling terug als grenzen voor wijken en buurten. Grenzen sluiten aan bij hoe de bevolking ze beleeft en hoe ze vanuit de historie gegroeid zijn. Begrenzingen van wijken en buurten dienen zoveel mogelijk overeen te komen met het middelpunt (de as) van wegen, spoorwegen en waterwegen. Er wordt voor het middelpunt van de weg gekozen, aangezien deze eenduidiger en objectiever vast te stellen is dan de rand van de weg. Voor waterwegen kan ook de vaargeul worden aangehouden. Schaalgrootte: Om buurten onderling goed te kunnen vergelijken, moeten ze van enigszins vergelijkbare omvang zijn. Om die reden heeft een buurt binnen aaneengesloten bebouwing, waar de hoofdfunctie 'wonen' is, bij voorkeur een inwonertal groter dan 250 en kleiner dan Gebieden die te groot zijn om als één buurt te worden ingedeeld, kunnen worden opgesplitst in verschillende buurten. Deze buurten samen kunnen vervolgens worden geclusterd tot een wijk. Een buurt binnen aaneengesloten bebouwing, waar de hoofdfunctie 'werken' of 'recreatie' is, heeft bij voorkeur een oppervlakte van meer dan 25 hectare. Een buurt in het buitengebied heeft ongeacht de hoofdfunctie bij voorkeur een oppervlakte van meer dan 25 hectare. Kleinere gebieden kunnen worden toegevoegd aan naastgelegen buurten in het buitengebied. 4.3 Voorstellen Gemeente Katwijk bestaat uit de volgende wijken: a) Katwijk Noord b) t Heen c) Katwijk aan den Rijn d) Katwijk aan Zee e) Landelijk gebied Katwijk f) Rijnsburg g) Valkenburg h) Noordzee H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 13

14 4.3.1 Katwijk De buurt Witte Hek toevoegen aan de wijk Katwijk aan Zee De buurt Overduin toevoegen aan de wijk Katwijk aan Zee De buurt Zuid is nieuw toe te voegen buurt De buurt Zanderij toevoegen aan de wijk Katwijk aan den Rijn De buurt Cleijn Duin toevoegen aan de wijk Katwijk aan den Rijn De buurt Koestal toevoegen aan de wijk Katwijk aan den Rijn De wijk Katwijk Midden komt te vervallen De buurt Rijnsoever-Noord nieuw toe te voegen buurt De buurt Rijnsoever-West wordt in tweeën gesplitst: Rijnsoever-West en Rijnsoever -Midden Rijnsburg Rijnsburg Centrum is een nieuw toe te voegen buurt Centrum-Noord is een nieuw toe te voegen buurt De Horn is een nieuw toe te voegen buurt Frederiksoord is een nieuw toe te voegen buurt De Hoek is een nieuw toe te voegen buurt Polder kamphuizen krijgt een nieuwe naam: Kamphuizenpolder Kleipetten is een nieuw toe te voegen buurt Grenzend aan De Hoek zijn er nog twee buurten die nog geen naamgeving hebben. 4.6 Valkenburg De voorstellen zijn: Het gebied t Duyfrak als buurt benoemen. Deze buurt toevoegen aan de wijk Valkenburg. Een nieuwe naam voor de buurt Overige verspreide huizen Valkenburg vaststellen. t Joght is een nieuw toe te voegen buurt. Valkenburg krijgt een nieuwe naam: Dorp. 4.7 Landelijk gebied De naamgeving van de zuidelijk en noordelijk deel van Landelijk gebied blijft gehandhaafd. Zuidduinen Noordduinen H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 14

15 4.8 Totaal overzicht wijzigingen U treft hieronder het volledige voorstel aan van de wijk- en buurtindeling, van de gemeente Katwijk. Wij stellen voor deze indeling per 1 januari 2018 van kracht te gaan worden. Hieraan vooraf gaat een conversie tabel, net de verschillen wijzigingen. Huidige Situatie Voorstel (Alleen wijzigingen) Woonplaats Wijk Buurt Woonplaats Wijk Buurt Katwijk Katwijk Noord Rijnsoever-West Rijnsoever-Oost Hoornes-West Hoornes-Oost Katwijk Katwijk Noord nieuw toe te voegen Rijnsoever-Noord Rijnsoever Midden t Heen t Heen-Zuid t Heen t Heen-Zuid t Heen-Noord t Heen-Noord Katwijk aan den Rijn Dorp Katwijk aan den Rijn t Sandt nieuw toe te voegen Cleijn Duin Molenwijk Koestal Zanderij Katwijk Midden Witte Hek Katwijk Midden Cleijn Duin Wijk vervallen Overduin Koestal Katwijk aan Zee Strand Katwijk aan Zee De Noord nieuw toe te voegen Zuid Noord-Oost Witte Hek Centrum Overduin Midden Zuid-West Zuid-Oost Landelijk gebied Katwijk Noordduinen Zuidduinen De Mient en Kooltuin Landelijk gebied Katwijk Noordduinen Zuidduinen De Mient en Kooltuin H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 15

16 Rijnsburg Rijnsburg Rijnsburg Rijnsburg Rijnsburg Polder Kamphuizen nieuw toe te voegen De Horn Valkenburgerweg naam wijziging Centrum Verspreide huizen Frederiksoord Rijnsburg nieuw toe te voegen Noord nieuw toe te voegen Frederiksoord Zuid nieuw toe te voegen De Hoek naam wijziging Kleipetten naam wijzigen Kamphuizerpolder naam wijzigen Rijnsburg Noord nieuw toe te voegen Westerhaghe nieuw toe te voegen Centrum-Noord Valkenburg Valkenburg Noordzee Verspreide huizen Ommedijkse Polder Overige verspreide huizen Valkenburg Valkenburg Valkenburg nieuw toe te voegen t Joght nieuw toe te voegen t Duyfrak naam wijzigen Valkenburgse Meer naam wijziging Dorp Noordzee H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 16

17 4.9 Overzicht kaart wijk en buurtindeling Kaart: herziening wijk- en buurtindeling Katwijk 2018 Bron: Atelier stedenbouw H e r z i e n i n g C B S W i j k - e n B u u r t i n d e l i n g K A T W I J K Pagina 17